- Tytuł:
-
With no right to have rights. Conflict analysis and the common rights of the townsfolk of Rymanów in the latter half of the 19th century
Bez prawa do praw. Analiza konfliktu i kwestia służebności mieszczan rymanowskich w drugiej połowie XIX wieku - Autorzy:
- Popek, Joachim
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/31340551.pdf
- Data publikacji:
- 2021
- Wydawca:
- Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
- Tematy:
-
Galicja
służebności gruntowo-leśne
konflikty społeczne
reformy agrarne
Galicia
common rights to land and forest
social conflict
agrarian reform - Opis:
-
This article concentrates on an inquest held by the local commission in Sanok into the common rights claimed by the inhabitants of the town of Rymanów in the latter half of the 19th century. The negotiations, which commenced in 1859, sometimes took a heated turn. They were attended by much conflict and misunderstanding, equally between the manor and the town as among the townsfolk themselves. Conclusions drawn from the analysis of the archive source provided the basis on which to evaluate the activities of each of the parties – the town’s agents and the landlords – and, interestingly, those of the commissioners and other officials in the public administration, whose decisions exhibited bias. The townsfolk began the negotiation from a position of certainty and conviction of the legal force of Prince Czartoryski’s privilege granting the disputed common rights to them. The manor’s agent, on the other hand, took a bold position, which he consistently maintained. He disputed the authenticity of Czartoryski’s grant and even the fact that the Prince had ever held the manor. This approach ultimately proved successful. Attention is also drawn to the role played by local commissioners and the officials in the National Commission in Lviv, the latter making the most important decisions. The first phase demonstrates the commissioners’ influence on the original outcome. The rationale given for the second decision, on the other hand, shows the arbitrariness with which the Lviv Commission made its ruling, based on just one official document. Analysis of the proceedings highlights a more general trend prevalent in Galicia, first described in the example of Rymanów. This is a case in which two consecutive inquests in the same matter ultimately ended in a negative decision. In other words, the townsfolk’s claims were dismissed, and they were denied any common rights eligible for buyout or regulation.
Artykuł koncentruje się na dochodzeniu przeprowadzonym przez sanocką komisję lokalną względem praw służebnych, o których uznanie pretendowali mieszczanie rymanowscy w II połowie XIX w. Pertraktacje rozpoczęte w 1859 r. miały chwilami gwałtowny przebieg. Towarzyszyły im konflikty i nieporozumienia zarówno między samymi mieszczanami, jak i na linii miasto – dwór. Wnioski płynące z analizy źródeł archiwalnych posłużyły do oceny działań każdej strony biorącej udział w dochodzeniu – pełnomocników miasta, właścicieli ziemskich oraz, co wyjątkowe, komisarzy i administracji państwowej, której decyzje nosiły znamiona stronniczości. Mieszczanie stanęli do pertraktacji w pewności powodzenia i z przekonaniem o mocy prawnej przywileju księcia Czartoryskiego nadającego im służebności. Pełnomocnik dworu natomiast przyjął odważną pozycję w negocjacjach i konsekwentnie ją utrzymywał. Zanegował autentyczność wspomnianego przywileju, jak również to, że Czartoryski był kiedykolwiek właścicielem Rymanowa, co finalnie okazało się skuteczne. Na uwagę zasługuje również rola komisarzy lokalnych oraz decydentów urzędujących w Komisji Krajowej we Lwowie, podejmującej najważniejsze decyzje. Pierwszy etap dochodzenia pokazuje bowiem wpływ komisarzy na kształt początkowego orzeczenia. Uzasadnienie drugiego wyroku wskazuje natomiast na dowolność w postrzeganiu aktów prawnych przez lwowską Komisję, która oparła swoją decyzję na zapisach jednego dokumentu urzędowego. Analiza przebiegu postępowania ukazuje znajdującą odzwierciedlenie w wielu miejscach Galicji tendencję, która na przykładzie Rymanowa została opisana po raz pierwszy. Koncentruje się na przypadku, w którym dwukrotnie podejmowane dochodzenie skończyło się ostatecznie decyzją odmową. Innymi słowy, odrzucono pretensję mieszczan i zanegowano istnienie praw służebnych, które podlegałyby wykupowi lub regulacji. - Źródło:
-
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2021, 18, 1; 20-38
2543-8379 - Pojawia się w:
- UR Journal of Humanities and Social Sciences
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł