Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Zagłada;" wg kryterium: Temat


Tytuł:
On the Need for <i>Narrations of the Shoah</i> in Contemporary Humanities. A New Opening
O potrzebie „Narracji o Zagładzie” we współczesnej humanistyce. Nowe otwarcie
Autorzy:
Jarzyna, Anita
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/699758.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Zagłada w Polsce
literatura polska
polskie studia nad Zagładą
Holocaust in Poland
Polish literature
research on the Shoah in Poland
Opis:
Artykuł poświęcony jest prezentacji nowej formuły rocznika „Narracje o Zagładzie”. Zamysł periodyku wziął się z przekonania, że Holokaust jest punktem zero polskiej kultury i jejkonceptualizacji, a szeroko rozumiane narracje stanowią niezbędne medium dla rozpoznania i przedstawienia komplikacji, jakie stąd wynikają. Nasz rocznik będący swego rodzaju projektem w toku, zdaje się symptomatyczny dla stanu studiów nad Zagładą (i innymi ludobójstwami) w Polsce, zarazem sonduje i wytycza perspektywy ich rozwoju. Formuła pisma ukonstytuowana przez konsekwentnie konstruowane numery monograficzne odpowiada na wyzwania współczesnej humanistyki, wypełnia lukę w polskich badaniach nad Zagładą, ukierunkowanych dotąd przede wszystkim na studia historiograficzne. „Narracje o Zagładzie” stanowią swoiste laboratorium nowych metodologii, interdyscyplinarne forum nowatorskich koncepcji, a zarazem kontynuują najlepsze literaturoznawcze praktyki tradycyjnej filologii, w każdym numerze pisma publikowane są dokumenty archiwalne, redakcja dowartościowuje pogłębione interpretacje tekstów i zjawisk kultury. Anonsowane w tytule artykułu nowe otwarcie w czasopiśmie polegać będzie przede wszystkim na rozszerzeniu pola zainteresowań o takie zagadnienia jak narracje dotyczące ludobójstw innych niz Holokaust czy powiązania studiów nad Zagładą ze studiami ekokrytycznymi, zwłaszcza problematyką antropocenu.
The article aims at presenting the new formula of Narrations of the Shoah, Polish academic journal. The idea behind the journal is linked to the conviction that the Holocaust isthe zero point of Polish culture and its conceptualisation, and broadly understood narrations are a necessary medium to recognise and depict complications resulting from this issue. This journal appears to be symptomatic of the state of research on the Shoah (and other genocides) in Poland; Narrations of the Shoah simultaneously probes and delineates the perspectives of its development. The formula of the journal responds to the challenges of contemporary humanities and fills the gap in Polish studies on the Shoah. Narrations of the Shoah is a sui generis laboratory of new methodologies, an interdisciplinary forum of cutting-edge ideas, but it also provides a continuation of the best practices of traditional philology and literary studies. Announced in the title of this article, the journal’s new opening will primarily consist in broadening its field of interest to include such issues as narrations of genocides other tham the Holocaust or the relation between Holocaust studies and ecocriticism, especially the notion of the Anthropocene.
Źródło:
Narracje o Zagładzie; 2020, 6; 7-23
2450-4424
Pojawia się w:
Narracje o Zagładzie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gendering the Holocaust: Robert McLiam Wilson’s Manfred’s Pain and Marek Soból’s Mojry
Autorzy:
Klonowska, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791233.pdf
Data publikacji:
2020-08-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Zagłada
trauma
przemoc
ciało
kobiecość
the Holocaust
violence
body
femininity
Opis:
Płeć Holokaustu: Autopsja Roberta McLiama Wilsona i Mojry Marka SobolaArtykuł analizuje dwie powieści dotyczące Zagłady: Manfred’s Pain, czyli (w polskim przekladzie) Autopsję (1992), północno-irlandzkiego pisarza Roberta McLiama Wilsona i Mojry (2005) polskiego autora Marka Sobola jako przykłady prozy skoncentrowanej na kobiecym ciele, kobiecej wrażliwości i kobiecej wersji historii. Obie powieści wiążą ten temat z przemocą seksualną i podkreślają specyfikę kobiecego doświadczenia Holokaustu. Artykuł dowodzi, że spojrzenie na Zagładę z perspektywy płci i przedstawienie jej ‘kobiecej’ strony stanowi swoiste novum odróżniające te powieści od innych, zwykle ‘męskich’ narracji Holocaustu w literaturze polskiej i bardzo ‘męskich’ powieści Wilsona. Męskie doświadczenie, zwykle naturalizowane jako uniwersalnie ludzkie, jest przemieszczone w tych dwóch powieściach w kierunku kobiecej perspektywy. W przypadku Autopsji dokonuje się to poprzez zmianę proporcji: chociaż bohaterem i narratorem powieści jest mężczyzna, a postać kobieca stanowi zaledwie tło, to ta ostatnia okazuje się bohaterką równie ważną, a jej doświadczenie równorzędne z męskim. W powieści Sobola role są już odwrócone: to kobiece postaci wysuwają się na pierwszy plan jako bohaterki i narratorki, a opowiadania prezentują ich doświadczenie i ich punkt widzenia, przeznaczając dla męskich postaci rolę świadków. Skupiając się na losach kobiet, oba teksty opowiadają pozornie uniwersalne doświadczenie Holocaustu z perspektywy płci, zwracając uwagę również na jego płciowe uwikłanie.
This article analyses two Holocaust novels, Manfred’s Pain (1992) by the Northern Irish novelist Robert McLiam Wilson and Mojry (2005) by the Polish writer Marek Soból, as texts which foreground the female body, female sensibility and the female version of (his)story. Both novels link this theme to sexual violence and emphasise the specificity of the female experience of the Holocaust. This article argues that the gendering of the Holocaust and the focus on its female side constitutes a fundamental difference setting the two novels apart from other, chiefly ‘male’, Holocaust novels, both by Polish authors and by Wilson. The male experience, usually naturalised as the universal human one, is dislocated in these two novels to also include the female perspective. In the case of Manfred’s Pain, this dislocation operates by a change of proportions: although the novel has a male protagonist and narrator, with the female figure seemingly occupying the background, the latter gradually emerges as an equally important protagonist and the female experience becomes as central as the male one. In Soból’s novel, the roles are already reversed: it is the women who come to the fore both as protagonists and narrators, and the text presents both their experience and their points of view, with the male characters reduced to the status of witnesses. Focusing on the fate of women, the novels ‘gender’ the seemingly universal experience of the Holocaust, and draw attention to its gender specificity.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 5; 131-145
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mathematical chairs and their staff at the Lvov Polytechnic up to 1945
Autorzy:
Duda, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/749731.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Matematyczne
Tematy:
politechnika, katedra matematyki, geometria wykreślna, zagłada.
polytechnic, mathematical chair, descriptive geometry
Opis:
Artykuł przypomina historię Politechniki Lwowskiej i jej katedr matematycznych w okresie 1844-1945. Omówieni są kierownicy katedr i niektórzy młodsi pracownicy, a także ich bliskie związki z lwowską szkoła matematyczną.
The article recalls the story of the Lvov Polytechnic and of mathematical chairs in the period 1844-1945. Recalled are all chairmen and some of their collaborators as well as their close relations with contributions of the Lvov School of Mathematics.
Źródło:
Antiquitates Mathematicae; 2014, 8
1898-5203
2353-8813
Pojawia się w:
Antiquitates Mathematicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Roma Genocide. The Roma Pariahs before, during, and after the Second World War
Zagłada Romów. Pariasi romscy przed, podczas i po II wojnie światowej
Autorzy:
Weychert, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/699764.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Zagłada Romów
Porajmos
Romowie
parias
niezadomowienie
the Roma Genocide
the Roma people
pariah
unsettlement
Opis:
Max Weber użył terminu parias w poświęconym starożytnemu judaizmowi trzecim tomie dzieła Etyka gospodarcza religii światowych na określenie narodu żydowskiego, który – jegozdaniem – miał być „formalnie lub faktycznie odizolowanym od środowiska społecznego obcym ludem przybyszy”. Zainspirowana tą Weberowską figurą Hannah Arendt, jako pierwsza, choć nie intencjonalnie, opisała także romskiego pariasa. Odwołując się do tekstu Arendt, można powiedzieć, że podejrzany parias zostaje poddany regułom śledztwa, badania czy dochodzenia: jest „brany pod lupę”, „prześwietlany”, „patrzy mu się na ręce”. Tym samym staje się hiperwidzialny. Romski parias przez wieki zanurzony był w „ekologii strachu”, w każdej chwili bowiem mógł zostać oskarżony, np. o kradzież czy oszustwo jako społeczny element kryminogenny. Owo podejrzenie niezwykle łatwo przeradzało się też w prewencję, niekiedy o bardzo radykalnych formach. Ian Hancock, w pracy The Pariah Syndrome: An Account Of Gypsy Slavery And Persecution, już wprost rzucił światło na figurę Roma-pariasa, analizując antyromskie ustawodawstwo w Europie. Figura pariasa pozwala prześledzić specyfikę Zagłady Romów jako ludobójstwa równoległego do Szoa, lecz o odmiennych przyczynach, przebiegu oraz powojennych konsekwencjach, które przesądziły o jej niepamięci oraz niewidzialności.
The term “pariah” was used by Max Weber in his Ancient Judaism (published originally in the years 1917–1919) to describe the Jewish nation which, as he maintained, was“separated, formally or de facto, from their social surroundings.” Inspired by Weber’s work, Hannah Arendt was the first to expand this concept to include the Roma people, albeit unwittingly. In the light of Arendt’s essay “The Jew as Pariah: A Hidden Tradition,” the pariah is a “suspect” treated in accordance with the rules of an investigation, examination, or inspection. Constantly watched, spied on, or kept under surveillance, the pariah becomes hypervisible. The Roma pariahs have been immersed in the “ecology of fear” for ages. Never immune to accusations such as theft or fraud, they have always been construed as the criminogenic element of the society. The “suspicion” would all too easily turn into “prevention,” which would frequently take very radical forms. However, it was only in 1987 that the book The Pariah Syndrome: An Account of Gypsy Slavery and Persecution by Ian Hancock cast light directly onto the Roma pariah. The figure of the pariah helps to reveal the essence of the uniqueness of Porajmos – the Roma genocide as a genocide parallel to the Shoah, yet driven by different causes, proceeding along a different course, and burdened with different consequences. One of these consequences was the fact that in the post-war period the extermination of the Roma gradually sank into oblivion and, thereby, into invisibility.
Źródło:
Narracje o Zagładzie; 2020, 6; 140-164
2450-4424
Pojawia się w:
Narracje o Zagładzie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Sound and Musical Landscape of a Non-Existent City: Contributions to Research on Sound Archaeology Based on the Example of the Pre-War Jewish Quarter in Lublin
Dźwiękowy i muzyczny pejzaż nieistniejącego miasta. Przyczynek do badań nad archeologią dźwięku na przykładzie przedwojennej dzielnicy żydowskiej w Lublinie
Autorzy:
Posłuszna, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341669.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
pejzaż dźwiękowy
środowisko akustyczne
pejzaż muzyczny
pamięć
Zagłada
soundscape
sound environment
musical landscape
memory
Holocaust
Opis:
Prior to the Second World War, the multicultural city of Lublin was an important centre of Jewish culture. Of that period, only Brama Grodzka [City Gate], which used to be the passageway between the Christian and the Jewish parts of Lublin, has “survived”. Nowadays, it houses Brama Grodzka – Teatr NN [City Gate – Theatre NN], a cultural centre which provides display areas for commemorative exhibitions and organises various cultural and educational events. In the 1990s, a permanent project on the everyday pre-war life in the “Jewish city” (as well as the Jews’ situation during the time of the German occupation) was launched here. The collected source material was integrated into commemorative exhibitions. These projects show that the past of non-existent Jewish quarters can be reconstructed not only visually, but also acoustically, making it possible to recreate the ethnomusical landscape of the city that has ceased to exist. This article presents the sound and musical landscape of the city of Lublin and its vicinity, using the example of the Jewish quarter of Lublin, taking into account traditional music and its various transformations.
Przed II wojną światową Lublin był miastem wielokulturowym oraz znaczącym centrum kultury żydowskiej. Z tego okresu „pozostała przy życiu” tylko Brama Grodzka, stanowiącą wcześniej połączenie między chrześcijańską i żydowską częścią Lublina. Dzisiaj mieści się tutaj kulturowe centrum Brama Grodzka – Teatr NN z salami wystawowymi dla prezentacji dziedzictwa kulturowego miasta, przy czym ośrodek ten organizuje także różnorodne projekty kulturalne i pedagogiczne. W latach dziewięćdziesiątych centrum zainicjowało projekt o przedwojennym życiu codziennym „żydowskiej dzielnicy“, który objął także czas okupacji hitlerowskiej. Zgromadzony podczas tej pracy materiał źródłowy, muzyczny i dźwiękowy został włączony w liczne wystawy. Projekty te wskazują, że przeszłość nieistniejących żydowskich dzielnic może być zrekonstruowana nie tylko wizualnie, lecz również akustycznie, pozwalając odtworzyć etnomuzyczny pejzaż miasta, który przestał istnieć. W artykule został zaprezentowany pejzaż dźwiękowy i muzyczny miasta Lublina i okolic na przykładzie dzielnicy żydowskiej Lublina, uwzględniając również muzykę tradycyjną i jej przekształcenia.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 12; 251-264
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Język, którym mówi dzisiejsza władza, jest ideologiczny”. Wywiad z Michałem Głowińskim
“The Language Used by the Present Political Authorities is Ideological”: An Interview with Michał Głowiński
Autorzy:
Sharpe, Uliana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/44914363.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
mowa nienawiści
Zagłada
wspomnienia
(post)pamięć
trauma
literatura
Michał Głowiński
hate speech
Holocaust
memory
postmemory
literature
Opis:
Language can be not only a communication tool but also a dangerous weapon. In this interview, Michał Głowiński, Professor Emeritus at the Institute of Literary Research (IBL), writer, author of numerous literary and scholarly publications, including Zła mowa [Bad Speech], a Polish Jew who survived the Holocaust, shares his traumatic memories and talks about verbal aggression, which is an alarm bell warning that physical aggression is to come. Following the tragic events of the mid-twentieth century, language can no longer be treated as “the house of being”: before the first brick of extermination camps was laid, the word of hatred had thundered first. This is why it is so important to remember the past and to carefully analyse the language of the present, so that the horrible story of the Holocaust can never happen again. The Holocaust is the greatest tragedy of the twentieth century, which brutally destroyed millions of Jews. It also put an end to survivors’ hope of achieving a harmony of self-identity. The Holocaust must be remembered. Literature is one of the tools for keeping it in memory and taking a closer look at all the crimes that were committed. The painful experience of the Holocaust has been reflected in the works of Jewish writers. It is also at the roots of tragic contradictions, the sense of internal emptiness and loss of empathy.
Język może być nie tylko narzędziem komunikacji, ale i niebezpieczną bronią. W wywiadzie Michał Głowiński, emerytowany profesor Instytutu Badań Literackich, pisarz, badacz języka publicznego, autor licznych prac literaturoznawczych oraz naukowych, w tym wciąż aktualnej książki Zła mowa, polski Żyd ocalały z Holocaustu, dzieli się traumatycznymi wspomnieniami oraz opowiada o agresji werbalnej, która jest pierwszym niepokojącym sygnałem alarmowym, ostrzegającym przed nadejściem agresji fizycznej. Po tragicznych wydarzeniach pierwszej połowy XX wieku języka już nie sposób traktować jedynie jako „domu istnienia”, bo zanim położono pierwszą cegłę, budując fabrykę Zagłady, najpierw zabrzmiały słowa nienawiści. Właśnie dlatego tak ważna jest pamięć o przeszłości i uważne badanie języka teraźniejszości, by chronić przed powtórką scenariusza potwornej historii Zagłady. Holocaust jest bowiem największą tragedią XX wieku, która była nie tylko zbrodnią na milionach Żydów, ale również odebraniem Ocalałym szansy na odbudowę harmonijnej, nienaznaczonej traumą tożsamości. Pamięć o tych wydarzeniach jest naszym dziedzictwem. Literatura jest jednym ze światów, który pozwala zachować pamięć oraz z bliska przyjrzeć się zbrodniom. Bolesne doświadczenia Shoah znajdują odzwierciedlenie w twórczości pisarzy żydowskich oraz leżą u podstaw tragicznych sprzeczności, wewnętrznej pustki i utraty wrażliwości.
Źródło:
Adeptus; 2020, 15
2300-0783
Pojawia się w:
Adeptus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sparing Them the Trauma: Postmemory Practices in Contemporary Polish Children’s Literature about the Holocaust
Autorzy:
Rybak, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/45435012.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
postpamięć
Zagłada
Holokaust
polska literatura dziecięca
Małgorzata Wojcik-Dudek
recenzja
postmemory
Holocaust
Polish children’s literature
review
Źródło:
Filoteknos; 2018, 8; 169-183
2657-4810
Pojawia się w:
Filoteknos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Letters to the JDC as Autobiographical Sources of Jewish Holocaust Survivors
Listy do Jointu jako autobiograficzne źródła Żydów ocalałych z Zagłady
Autorzy:
Śliwa, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1430362.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Jewish survivors
Holocaust
postwar
correspondence
JDC
ego-documents
ocalali Żydzi
Zagłada
czas powojenny
korespondencja
Joint
ego-dokumenty
Opis:
Żydzi, którzy ocaleli z Zagłady, polegali na pomocy spoza Polski, w tym od Amerykańsko-Żydowskiego Wspólnego Komitetu Rozdzielczego, znanego w Polsce jako Joint. Pisali do niego listy zarówno, by prosić o wsparcie, jak i w podziękowaniu dla tej mieszczącej się w Stanach Zjednoczonych organizacji żydowskiej za produkty żywnościowe, ubrania, leki oraz za pomoc w opuszczeniu Polski. Wiele z tych listów zawiera również dane autobiograficzne o ocalałych z Zagłady i ich rodzinach. Opisy ich wojennych przeżyć i strategii przetrwania, a także powojennego życia w latach 1945–1949 zawierają szczegóły o wartości historycznej i genealogicznej. Dlatego też korespondencja, która jest głównym źródłem tego artykułu, ukazuje osobiste historie ludzi, jak też zbiorczy portret ludności żydowskiej w powojennej Polsce. Ten materiał korespondencyjny pokazuje również zakres działalności Jointu oraz jak ważne były te starania dla odbudowy i utrzymania życia żydowskiego po Zagładzie.
After the Holocaust, Jewish survivors in Poland relied on external help, including that of the American Jewish Joint Distribution Committee (the Joint, JDC). They wrote letters to JDC both to request and to thank the American-based Jewish organization for i.a. food, clothes, medicine, and assistance with emigration from Poland. Many of those letters also contain autobiographical information about the authors, themselves Holocaust survivors and their families. The descriptions of wartime experiences and survival strategies as well as of immediate postwar life (1945–1949) entail details and snippets of historical and genealogical value. Therefore, the letters examined in this article offer both individual histories and a collective portrait of the Jewish population in postwar Poland. The epistolary material also captures JDC’s activities and their importance for reviving and sustaining Jewish life after the Holocaust.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2020, 14, 1; 35-46
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Who Needs Holocaust Studies? Writing Structurally, Reading Corporeally
Autorzy:
Wolski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1009821.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Holocaust studies
theory of knowledge
philosophy of knowledge
corpo-reality
badania nad Zagładą
teoria wiedzy
filozofia poznania
narracje somatyczne
Opis:
W artykule bronię tezy głoszącej, że nauka o Zagładzie jako dyscyplina wytwarza szczególne napięcie pomiędzy autorem tekstów należących do tej dziedziny (badaczem) i obiektem jego narracji (badań). To napięcie, w pewnym stopniu obecne także w innych dziedzinach humanistycznych pod postacią rewaloryzacji autobiografizmu, narracji somatycznych itp., w przypadku badań nad Zagładą pozostaje w ścisłym związku z zasadniczą modalnością-gatunkiem tego rodzaju pisarstwa – świadectwem – i jego paradoksalnym wymogiem narracyjnego umieszczenia się wewnątrz własnej narracji (obecność zaświadczająca) i pozostawania poza nią (zakładana zdolność narratora do spójnej i bezstronnej opowieści). Próbując udowodnić powszechność tego paradoksu w holocaustowych narracjach historiograficznych, literaturoznawczych i innych, dochodzę do wniosku, że staje się on quasi-gatunkowym wyznacznikiem tej dyscypliny, która opierając się na wspomnianym paradoksie (sygnalizowanym m.in. poprzez proliferację kategorii takich jak np. niewypowiadalność) dąży do ustanowienia własnego badawczego języka i własnej metodologii. Choć jest to często metodologia i terminologia zbieżna z powszechnie stosowanymi narzędziami badań historiograficznych, literaturoznawczych i innych, to w ramach omawianej dziedziny zyskuje ona status narzędzi osobnych, właściwych jedynie dziedzinie Holocaust studies.
In the text I argue that Holocaust studies, to an extent, are part of the global trend within contemporary human studies to include issues such as body of the author, corporeal aspect of a narrative, and autobiographical context etc. in its theory. This trend, however in the case of Holocaust studies remains in close correlation with the paradox inscribed in the genre of a (Holocaust) testimony as the main model for any Holocaust text: being “in” and “out” of it, conveying the “objective” truth and confirming it by virtue of a witness “who was there”. Based on this observation and after quoting examples of Holocaust writing in disciplines such as historiography or literary studies, (considered as specific genres of Holocaust writing, nevertheless governed by narrative rules equal to those present within genres such as diary, novel etc.) I come to the conclusion that the paradox has become the core feature of the discipline which aims to define its own boundaries by creating a separate, yet familiar methodology and language corresponding to the paradoxical ontology of the texts it analyses.
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2014, 11, 1; 53-70
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jewish Museums In Europe: genesis and profile
Muzea żydowskie w Europie – geneza i charakterystyka
Autorzy:
Sztyma, Tamara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/432998.pdf
Data publikacji:
2019-05-15
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
Jewish museums
new museology
narrative exhibition
Holocaust
commemoration
multiculturality
pluralism
muzea żydowskie
nowe muzealnictwo
wystawa narracyjna
Zagłada
upamiętnianie
wielokulturowość
pluralizm
Opis:
In the last decades of the 20th c. and following 2000, a real 'boom' in founding Jewish museums throughout Europe could be observed. A lot of new institutions were established, and old ones were modernized. All this resulting from the growing urge to overcome silence over the Holocaust, to square up with the past, and to open the debate on the multiethnicity of the history of Europe. This, in turn, was favoured by the occurring phenomena: Europe’s integration, the fall of the Iron Curtain, and the development of democratic civil societies. New Jewish museums established in Europe, though inevitably making a reference to the Shoah, are not Holocaust museums as such, and they do not tell the story of the genocide. Their goal is mainly to restore the memory of the centuries of the Jewish presence in a given country, region, and town: they tell this story as part of the history of the given place, and aim at having it incorporated into the official national history. Moreover, their mission is to show the presence and importance of the Jewish heritage in today’s world, as well as to ask questions related to Jewish identity in contemporary Europe. The civilizational conflicts that arose after the relatively peaceful 1990s, outlined a new framework for the activity of Jewish museums which, interestingly, gradually go beyond the peculiar Jewish experience in order to reach a universal level. With such activities they try to promote pluralism and multicultural experience, shape inclusive attitudes, give voice to minorities, speak out against all the manifestations of discrimination and exclusion. Since these museums deal with such sensitive challenging issues, they have to well master the structure of their message on every level: that of architecture, script, exhibition layout, and accompanying programmes, thanks to which they unquestionably contribute to creating new standards and marking out new trends in today’s museology as well as in museum learning.
W ostatnich dekadach ubiegłego wieku oraz po roku 2000 nastąpił prawdziwy „boom” w tworzeniu muzeów żydowskich w Europie. Założono wiele nowych placówek, bądź przebudowano i zmodernizowano stare. Wiązało się to z rosnącą potrzebą przerwania milczenia wokół Zagłady, dokonania rozliczeń z przeszłością i otwarcia debaty na temat wieloetnicznej historii Europy. Sprzyjały temu zachodzące w tym czasie zjawiska – proces integracji europejskiej, upadek żelaznej kurtyny i rozwój demokratycznych obywatelskich społeczeństw. Nowe muzea żydowskie zakładane w Europie – choć muszą się odnosić do Zagłady – nie są muzeami Holokaustu, nie opowiadają historii ludobójstwa. Mają na celu przywrócenie pamięci o wiekach żydowskiego życia w danym państwie, regionie i mieście – opowiadają tę historię jako część dziejów danego miejsca i zabiegają o włączenie jej do oficjalnej historii narodowej. Ich misją jest również pokazanie obecności i znaczenia żydowskiego dziedzictwa w dzisiejszym świecie oraz zadawanie pytania o żydowską tożsamość we współczesnej Europie. Konflikty cywilizacyjne jakie pojawiły się po, relatywnie spokojniejszych z punktu widzenia Europy, latach 90. XX w., wyznaczyły nowe ramy dla działalności muzeów żydowskich, które coraz częściej wychodzą poza doświadczenie specyficznie żydowskie, na poziom uniwersalny. Swoimi działaniami pragną promować pluralizm i wielokulturowość, kształtować postawy inkluzyjne, dają głos mniejszościom, przemawiają przeciwko wszelkim przejawom dyskryminacji i wykluczenia. Ze względu na fakt, że poruszają drażliwe, trudne kwestie, muszą dobrze panować nad konstrukcją przekazu na każdej płaszczyźnie – architektury, scenariuszy i aranżacji wystaw, programów towarzyszących, przez co niewątpliwie przyczyniają się do tworzenia nowych standardów i wytyczania trendów w dzisiejszym muzealnictwie i muzealnej edukacji.
Źródło:
Muzealnictwo; 2019, 60; 55-63
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Solitary Man in the Space of Genocide
Samotny mężczyzna w przestrzeni ludobójstwa
Autorzy:
Tomczok, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/699746.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
ludobójstwa
turystyka historyczna
Zagłada
polityka historyczna
esej
reportaż
geopoetyka
genocide
historical tourism
the Shoah
the Holocaust
historical politics
essay
reportage
geopoetics
Opis:
W artykule omawiam pojawiającą się we współczesnych narracjach o ludobójstwie strukturę narracyjną opartą na wyraźnej obecności pierwszoosobowego narratora, najczęściej męskiego, opisującego swoje przeżycia i przemyślenia w czasie podróży do miejsc masowych zbrodni. Odwołuję się do badań nad powiązaniem przestrzeni i pamięci, geokrytyki, dzięki czemu rozróżniam kilka poziomów analizowanych tekstów zmierzających w stronę metafizycznych uogólnień o charakterze nihilistycznym lub patriotycznym. Zaproponowane kategorie analityczne wykorzystuję w badaniu fragmentów eseistyki Dawida Szkoły i Przemysława Dakowicza. 
In this essay, I discuss a particular narrative structure manifest in contemporary genocide narratives, a structure based on a distinctive presence of a first-person – usually male – narrator, who describes his experiences and reflections born in the course of his peregrinations to sites of mass extermination. Rooting my research in geocriticism, I explore ties between spaceand memory, which allows me to distinguish several levels of analyzed texts, tending towards metaphysical generalizations of nihilistic or patriotic nature. I apply the said analytical categories to my study of selected passages of Dawid Szkoła’s and Przemysław Dakowicz’s respective essays.
Źródło:
Narracje o Zagładzie; 2020, 6; 213-233
2450-4424
Pojawia się w:
Narracje o Zagładzie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Art on the brink, ergo the margin of life: Marek Chlanda’s The Tango of Death
Sztuka na marginesie życia. Tango śmierci według Marka Chlandy
Autorzy:
Jedlińska, Eleonora
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/593889.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Chlanda
Tango of Death
sketch/triptych
photography
music
death camp
margin of Life
Shoah
William Blake
Tango śmierci
szkic/tryptyk
fotografia
muzyka
obóz zagłady
margines życia
Zagłada
Opis:
Marek Chlanda’s sketch Cosmos – Tango of Death was created as a picture of the artist’s yearning for sense. This sketch and the triptych are based on the photo from 1942 taken at the extermination camp in Janowska Street in Lvov. The photo shows a circle of musicians-prisoners, who play the Tango of Death on the SS-men’s order. The sketch quite accurately repeats the ‘composition’ of the photo. Here an artist puts the viewers in the face of the literal and metaphorical understanding of the marginal: the group of musicians is situated in the center of the drawing, but the margins of this work are filled with the artist’s notes. My reflections do not concern marginalization in general, but the marginalization of the artist and art on the brink of life, indirectly and probably briefly involved in the machinery of extermination. I want to reflect on the incredibility of the existence of art during the Holocaust. I analyze how contemporary artist tries to penetrate into that special event, through the thought and premonition of future, provoked by William Blake’s poems and drawings. The black and white photograph, which presents a group of musicians playing the Tango of Death is literally a representation of a segment of the circle of the camp orchestra, whose remaining fragment, invisible in the photograph, is located off the frame. On the other hand – it is symbolic because it documents the existence of this odd orchestra in the death camp and factually depicts its membership.
Szkic Marka Chlandy Kosmos. W 2005 roku, na podstawie zdjęcia wykonanego przez anoni-mowego fotografa w obozie zagłady we Lwowie (1942) oraz szkicu (Kosmos), Chlanda nama-lował tryptyk Studium bezdźwięczności. Dziesięć rysunków to ‘wizualny list’, linia metafory-zująca biografię twórcy. Spośród dziesięciu szkiców skupiam się na jednym. To ósmy rysunek Kosmos – Tango śmierci – w powiązaniu z Williamem Blakiem. Na przykładzie fotografii, jed-nego szkicu i jednego obrazu przestawiam, w jaki sposób na marginesie życia i śmierci istniała sztuka i jej twórcy. Fotografia przedstawia grupę muzyków grających Tango śmierci, jest ona dosłownym wyobrażeniem – z jednej strony – wycinka kręgu obozowej orkiestry, której pozo-stała, niewidoczna na fotografii, część ‘znalazła’ się poza kadrem, na marginesie tej sceny; z drugiej – symbolicznym ukazaniem ich egzystencji poza marginesem życia, a jednocześnie na marginesie śmierci. Odbiorca staje wobec dosłownego i metaforycznego rozumienia margi-nesu: grupa muzyków mieści się w centrum rysunku, ale marginesy tej pracy zapełnione są licznymi notatkami artysty. Te zapiski ‘organizują’ kompozycję. Tekst ten dotyczy artysty i sztuki, które znalazły się na marginesie, na krawędzi istnienia, pośrednio wprzężone w ma-chinę Zagłady. Zasadniczą treścią tekstu jest namysł nad nieprawdopodobieństwem istnienia sztuki i funkcjonującej na marginesie życia oraz wskazanie tego, jak współczesny artysta stara się wniknąć w tamto szczególne doświadczenie, poprzez myśl Williama Blake’a.
Źródło:
Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2014, 16; 257-274
1641-9278
Pojawia się w:
Art Inquiry. Recherches sur les arts
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Jewish Anthological Imagination in the Holocaust, 1940−1945
Żydowska wyobraźnia antologizująca wobec Holokaustu, 1940−1945
Autorzy:
Roskies, David
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129174.pdf
Data publikacji:
2022-06-12
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
antologie żydowskie
Zagłada w Polsce
pisanie w czasie wojny
żydowskie reakcje wobec Szoa
syjonizm
anthologies
Jewish
the Holocaust in Poland
wartime writing
Jewish responses to Shoah
Zionism
Opis:
In this paper the author analyzes five anthologies published in Yiddish, Hebrew and English. They represent individual and collective Jewish responses to the Holocaust both inside and outside the occupied war zone. When we read synoptically, each of them can be perceived as different national, transnational or communal Jewish response to the catastrophe. When we read dialogically, however, each anthology betrays a dissonant or discordant voice, and it is precisely the anomalous utterance that calls out the Holocaust’s screaming contradictions. By “listening anthologically,” combining a synoptic and dialogical reading, the Jewish anthological imagination in wartime becomes audible in all its tragic complexity
W artykule zostało przedstawione i poddane analizie pięć antologii opublikowanych w języku jidysz, hebrajskim i angielskim. Reprezentują one indywidualne i zbiorowe żydowskie odpowiedzi na Holokaust zarówno w okupowanej strefie wojny, jak i poza nią. Czytając je synoptycznie, można powiedzieć, że każda z nich stanowi inną narodową, transnarodową lub wspólnotową żydowską odpowiedź na Zagładę. Kiedy jednak czyta się je dialogicznie, każda antologia zdradza głos dysonansowy lub ujawnia dysharmonię, i to właśnie rozmaitość kontrastów wypowiedzi wydobywa na światło dzienne wyraziste sprzeczności pisania o Szoa. Dzięki „antologicznemu słuchaniu”, łączącemu lekturę synoptyczną i dialogiczną, żydowska wyobraźnia antologiczna lat wojny staje się słyszalna w całej swej tragicznej złożoności.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2022, 12 (15); 179-195
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Gift of Biography
Dar biografii
Autorzy:
Stoessinger, Caroline
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097165.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
(auto)biografia
przyjaźń
relacja emocjonalna
pamięć
muzyka
Zagłada
obóz koncentracyjny Theresienstadt
nadzieja
Ethel Person
Alice Herz-Sommer
life-writing
friendship
emotional rapport
memory
music
the Shoah
Theresienstadt Concentration Camp
hope
Opis:
In her multifaceted, polyphonic essay “The Gift of Biography,” Caroline Stoessinger offers her reader an intimate insight into the emotional substratum of the ineffable bond between the biographer and her subject. The rapport, whose complex texture involves compassion, respect, and attentiveness, unwittingly manifests itself to the reader as the sine qua non condition of an authentic dialogue soon after he or she accepts Stoessinger’s invitation to join her in retracing the history of her friendship with Alice Herz-Sommer, the heroine of her internationally acclaimed book A Century of Wisdom. In the process of the shared recollection, the emotional horizons of the autobiographer and the reader fuse, allowing the latter to sense that the (auto)biography to which she or he has been made privy, has been gifted to them by the author, who has, imperceptibly, become a dear friend. Two selves sharing their inner lives – Herz-Sommer and Stoessinger, Stoessinger and the reader – share the space of authenticity, in which the hope that reverberates through the genius of Beethoven pierces the darkest of nights.
W swym wieloaspektowym, polifonicznym, ale jednoznacznie autobiograficznym eseju “Dar biografii” Caroline Stoessinger oferuje czytelnikowi osobisty wgląd w subtelności emocjonalnego podłoża niewyrażalnej słowami więzi między biografką a jej bohaterką. Ta symfoniczna więć, której złożona struktura obejmuje współczucie, szacunek i uważność, bezwiednie objawia się czytelnikowi jako warunek sine qua non autentycznego dialogu kiedy tylko przyjmie zaproszenie Stoessinger, towarzyszyć jej w podróży przez historię jej przyjaźni z Alice Herz-Sommer, bohaterką tłumaczonej na wiele języków książki autorki pod tytułem Wiek mądrości. W procesie wspólnego wspominania horyzonty emocjonalne (auto)biografki i czytelnika stapiają się, pozwalając mu wyczuć, że (auto)biografia, w jaką został wtajemniczony, została mu ofiarowana w darze przez autorkę, która – niepostrzeżenie – stała się mu bliską przyjaciółką. Dwie jaźni dzielące swoje wewnętrzne życie – Herz-Sommer i Stoessinger, Stoessinger i czytelnik – dzielą przestrzeń autentyczności, w której nadzieja rozbrzmiewa w sonatach Beethovena, przeszywając nawet najciemniejszy mrok.
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2021, 43; 99-110
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Returning to the Past: The Germans as a Historical Trauma in Contemporary Czech Prose
Powrót do przeszłości. Niemcy jako trauma historyczna we współczesnej literaturze czeskiej
Autorzy:
Šidáková Fialová, Alena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/913152.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
contemporary Czech prose
reflections of modern history
Second World War
expulsion of the Germans
Holocaust
Heydrich assassination
współczesna proza czeska
historia najnowsza
II wojna światowa
wysiedlenie Niemców
Zagłada Żydów
zamach na Reinharda Heydricha
Opis:
This study describes reflections of wartime and postwar historical trauma in contemporary Czech prose, taking into account the issues surrounding Central Europe, which entirely overlap with the traditional confrontation between the Czechs and Germans. It also includes the changing reflections on Germany and the Germans, the Second World War and the subsequent expulsion found in the prose work of the new millennium, the unifying topic being deemed to be the issue of the ambiguous national identification of the protagonists, the detabooization of previously hushed-up subjects and the subject of the Holocaust, particularly in the family saga genre. It also takes into account groups of texts focusing on reflections of anti-German resistance activities, both in the genre of the novel (with detective elements) and in output on the boundaries between fiction and factographic prose.
Artykuł przedstawia zawarte we współczesnej czeskiej prozie odbicia traum związanych z II wojną światową i wydarzeniami powojennymi, uwzględniając problematykę Europy Środkowej, w której tradycyjnie dominuje konfrontacja czeskiego żywiołu z niemieckim. Autorka podsumowuje rozwój refleksji nad tematyką Niemców i Niemiec, II wojny światowej oraz następujacego po niej przesiedlenia w prozie nowego tysiąclecia, a jako zagadnienia wspólne wskazuje kwestie niejednoznacznej identyfikacji narodowej bohaterów literackich, detabuizację przemilczanych wcześniej tematów oraz Zagładę Żydów (szczególnie w odniesieniu do gatunku sagi rodzinnej). Zwraca uwagę także na utwory dotyczące antyniemieckiego ruchu oporu (książki z elementami powieści kryminalnej i z pogranicza literatury pięknej i literatury faktu).
Źródło:
Porównania; 2020, 27, 2; 59-76
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies