Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Prehistory" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-11 z 11
    Tytuł:
    A few remarks on the chronology and periodization in archaeology
    Kilka refleksji na temat chronologii i periodyzacji w archeologii
    Autorzy:
    Gediga, Bogusław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/497940.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego. Muzeum Okręgowe w Rzeszowie
    Tematy:
    prehistory
    chronology
    periodization
    Źródło:
    Analecta Archaeologica Ressoviensia; 2016, 11; 49-64
    2084-4409
    Pojawia się w:
    Analecta Archaeologica Ressoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    150 years of prehistoric archaeology at the Jagiellonian University
    150 lat archeologii prehistorycznej w Uniwersytecie Jagiellońskim
    Autorzy:
    Chochorowski, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/442431.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Instytut Archeologii
    Tematy:
    Jagiellonian University
    antiquarianism
    archaeology
    prehistory
    Opis:
    The credit for establishing archaeology as an academic discipline at the Jagiellonian University goes to Józef Łepkowski (1826-1894), an antiquarian, art historian, and archaeologist, who obtained his habilitation there in 1863 in the field of “medieval archaeology with application to Slavic and Polish monuments” and, as a private docent, was granted the right to lecture. After his appointment as an associate professor in 1867, Józef Łepkowski became the head of the newly created JU Chair of Archaeology. The Chair, initially provisional, gained the status of a permanent one in 1874. In 1867 Łepkowski organised Gabinet Archeologiczny (the Archaeological Collection), with a wealth of archaeological finds from all over Polish lands, and with objects of art as well, which provided necessary basis for his teaching. After Łepkowski’s death, lectures in prehistoric archaeology did not resume until 1905, when Włodzimierz Demetrykiewicz (1859-1937) obtained his habilitation in the field of “prehistoric archaeology”. Demetrykiewicz, who attended Łepkowski’s lectures, was an educated lawyer but chose a career as a conservationist of monuments and prehistorian. Until 1933 he remained the main organizer of education in archaeology and prehistory at the Jagiellonian University. Later, the fate of the academic prehistoric archaeology was bound up with the research and organisational activity of Józef Żurowski (leader of academic prehistoric archaeology from 1933 to 1936), Tadeusz Sulimirski (from 1936, in fact till 1936, nominally till 1950), and the creator of the JU Institute of Archaeology, Rudolf Jamka (1950–1971).
    Nauczanie archeologii prehistorycznej na ziemiach polskich zostało zapoczątkowane w Uniwersytecie Jagiellońskim, w roku akademickim 1863/1864 za sprawą Józefa Łepkowskiego, który w 1863 roku habilitował się w zakresie archeologii i sztuki średniowiecznej, uzyskał tytuł docenta i prawo wykładania. W swoich pierwszych wykładach z cyklu „Archeologia sztuki średniowiecznej”, mówił m.in.: „O zabytkach słowiańskich i polskich, przedchrześcijańskich”, wprowadzając do nurtu kształcenia uniwersyteckiego tematykę najdawniejszych dziejów, wyprzedzających czasy historyczne. Informacji w tym zakresie dostarczały gromadzone wówczas przez różnych „miłośników starożytności”, zbiory znalezisk archeologicznych i podejmowane coraz częściej – dla ich pozyskania – prace wykopaliskowe. Ta swoista „moda” na gromadzenie materialnych pamiątek i źródeł wiedzy o najdawniejszej przeszłości była popularna zwłaszcza wśród inteligencji oraz wykształconego i patriotycznie nastawionego ziemiaństwa. Łepkowski, aktywny również w tym zakresie, już w 1867 roku zorganizował tzw. „Gabinet Archeologiczny UJ”, z bogatymi zbiorami znalezisk archeologicznych ze wszystkich ziem polskich a także zabytkami z dziedziny sztuki, stanowiący zaplecze dydaktyczne dla prowadzonych wykładów. W Gabinecie, który w 1871 roku został ulokowany w Collegium Maius UJ, tj. ówczesnym Kolegium Jagiellońskim przy ul. św. Anny, powstała również specjalistyczna biblioteka. Po uzyskaniu w 1866 roku stanowiska profesora nadzwyczajnego, w 1867 roku Józef Łepkowski obejmuje też utworzoną dla niego Katedrę Archeologii UJ; początkowo tymczasową, a w roku 1874 przemianowaną na stałą. Józef Łepkowski, świetny organizator (w 1886 roku rektor UJ), działacz społeczny, konserwator zabytków Krakowa, a przede wszystkim znakomity uczony cieszący się uznaniem wśród archeologów krajowych i europejskich, nie wykształcił jednak podobnego sobie następcy. Stąd też po jego śmierci w 1894 roku, wykłady z archeologii prehistorycznej podjął dopiero po 10-letniej przerwie (i po habilitowaniu się w 1905 roku), jeden z słuchaczy wykładów Łepkowskiego, a z wykształcenia prawnik – Włodzimierz Demetrykiewicz. Jego wykłady, ujęte w cykle trzyletnie, uporządkowane były chronologicznie, z zastosowaniem najnowszych wówczas koncepcji w zakresie periodyzacji pradziejów. To właśnie działalność Demetrykiewicza spina klamrą archeologię prehistoryczną w Uniwersytecie Jagiellońskim z czasów przed i po I wojnie światowej. Starania Włodzimierza Demetrykiewicza o odrębność kształcenia w zakresie archeologii prehistorycznej, zaowocowały uchwaleniem w 1925 roku przez Wydział Filozoficzny UJ, projektu odrębnych, 4-letnich studiów zakończonych magisterium z prehistorii. Projekt ten został zaaprobowany przez Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego i wprowadzony do oferty kształcenia uniwersyteckiego. Program studiów z prehistorii zaproponowany przez Demetrykiewicza, przewidywał wykłady kursowe obejmujące całokształt prehistorii, z trzema egzaminami cząstkowymi (epoka kamienia, epoki metali przed narodzeniem Chrystusa i epoki metali po narodzeniu Chrystusa), ćwiczenia oraz seminarium, na którym słuchacz miał przygotować pracę pisemną. Dochodziły do tego przedmioty uzupełniające z dziedziny nauk przyrodniczych i humanistycznych. Demetrykiewicz wielką wagę przykładał też do naukowej aktywizacji studentów. To z jego inicjatywy w 1929 roku zorganizowane zostało Koło Naukowe Słuchaczy Prehistorii Uniwersytetu Jagiellońskiego, którego spadkobiercą jest dzisiejsze Koło Naukowe Studentów Archeologii UJ. W niepodległej Polsce Włodzimierz Demetrykiewicz – podobnie jak Józef Żurowski, jego uczeń i (od 1933 roku) następca na stanowisku kierownika Katedry Archeologii Przedhistorycznej UJ – włączył się aktywnie w organizację służby ochrony zabytków, wchodząc w skład utworzonego w 1920 roku (według wzorców galicyjskiego Grona Konserwatorów), Państwowego Grona Konserwatorów Zabytków Przedhistorycznych. Józef Żurowski (doktorat w 1922, habilitacja w 1928 roku), prehistoryk, muzealnik i aktywny badacz terenowy, z racji własnych doświadczeń i kompetencji badawczych, w szerokim zakresie wprowadził do programu kształcenia uniwersyteckiego zagadnienia metodyki badań wykopaliskowych, wspierając ten nurt obowiązkowym udziałem studentów w praktykach terenowych. Istotne znaczenie w kształtowaniu warsztatu naukowego prehistoryków krakowskich w tym czasie miała też współpraca z Muzeum Archeologicznym PAU, kierowanym od 1937 roku przez historyka z wykształcenia ale też archeologa i wybitnego muzealnika – Tadeusza Reymana. To z tego pokolenia uczniów Demetrykiewicza i młodych współpracowników Żurowskiego, rekrutowało się grono znakomitych prehistoryków i praktyków w zakresie konserwatorstwa, muzealnictwa i metodyki badań terenowych w osobach m.in.: Gabriela Leńczyka (doktorat u Demetrykiewicza w 1929 roku), Rudolfa Jamki (mgr w 1930, dr w 1932), Kazimierza Salewicza (mgr w 1932), zamordowanego później w Katyniu Jana Fitzke (mgr 1932) i Józefa Marciniaka (mgr w 1933). W 1934 roku, już u Józefa Żurowskiego uzyskali też m.in. magisteria: Jan Bartys – również zamordowany w Katyniu i Stefan Nosek. To na barkach tego pokolenia archeologów spoczęły w dużej mierze losy krakowskiej archeologii w trudnych czasach końca lat 30-tych, wojny i okupacji niemieckiej oraz wczesnych lat powojennych. Po nagłej śmierci Żurowskiego w 1936 roku, Katedrę Prehistorii na Uniwersytecie Jagiellońskim obejmuje jednak wychowanek szkoły lwowskiej, uczeń m.in. Leona Kozłowskiego – Tadeusz Sulimirski, który rok później uzyskuje też stanowisko profesora nadzwyczajnego UJ. Sulimirski, po uzyskaniu habilitacji z prehistorii na Uniwersytecie Jana Kazimierza, w 1931 roku (w zastępstwie profesora Leona Kozłowskiego pełniącego w tym czasie funkcje rządowe), obejmuje Katedrę Prehistorii na macierzystej uczelni. Po powrocie Kozłowskiego przenosi się do Krakowa, z ugruntowaną pozycją badacza o wielkiej aktywności pisarskiej i terenowej (do września 1939 roku Sulimirski podejmował badania wykopaliskowe w 35 miejscowościach). Rozszerza też wówczas swoją działalność badawczą na zachodnią Małopolskę i pełni różne funkcje, m.in. w Polskiej Akademii Umiejętności, w tym funkcję sekretarza Komisji Prehistorycznej. To postać Tadeusza Sulimirskiego symbolizuje w pewnym sensie dramatyczne losy archeologii prehistorycznej na Uniwersytecie Jagiellońskim w tych czasach. Sulimirski, mający piękną, patriotyczną kartę udziału w walkach o niepodległość z lat 1918–1920, po klęsce wrześniowej jako kapitan wojsk pancernych przedostaje się przez Rumunię do Francji, a następnie do Wielkiej Brytanii i – w okresie organizacji Polskich Sił Zbrojnych na zachodzie – kontynuuje służbę wojskową na różnych stanowiskach. Później urlopowany z armii w 1941 roku, zostaje mianowany na stanowisko Sekretarza Generalnego w Ministerstwie Oświaty polskiego rządu emigracyjnego w Londynie. Sławę i uznanie zyskuje jednak jako wybitny, europejskiej rangi archeolog, przede wszystkim znawca prehistorii Europy Wschodniej i wczesnohistorycznych ludów koczowniczych; Kimmerów, Scytów i Sarmatów – niestrudzony społecznik i organizator aktywności naukowej polskiej emigracji, wieloletni rektor Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie. W Uniwersytecie Jagiellońskim, w latach okupacji, odpowiedzialność za losy archeologii prehistorycznej spadła na barki młodszego pokolenia uczniów i współpracowników Włodzimierza Demetrykiewicza i Józefa Żurowskiego. Należał do nich przede wszystkim Rudolf Jamka, który już w 1941 roku wraz z Albinem Jurą podjął tajne nauczanie w zakresie prahistorii, zorganizowane następnie (za zgodą rektora Władysława Szafera), w ramach Tajnego Uniwersytetu Jagiellońskiego, bazując na własnym księgozbiorze oraz bibliotece i zbiorach Muzeum Archeologicznego PAU. Lokal, biblioteka i zbiory Zakładu Archeologii Przedhistorycznej UJ, zostały bowiem zarekwirowane przez okupantów. To właśnie słuchacze tych zajęć, m.in. Maria Trzepacz-Cabalska i Stanisław Buratyński, tworzyli wraz z Rudolfem Jamką, zręby uniwersyteckiej archeologii prahistorycznej po zakończeniu okupacji. Istotną rolę odegrał tu też (po powrocie z Oflagu), Tadeusz Reyman, dyrektor Muzeum Archeologicznego PAU, prowadzący zajęcia z muzealnictwa, a przez jakiś czas również Stefan Krukowski. Rudolf Jamka położył też ogromne zasługi w budowie polskiej archeologii na Śląsku po zakończeniu II wojny światowej. W bardzo trudnych warunkach, borykając się z chorobą płuc, której nabawił się w latach okupacji, Jamka zorganizował Muzeum Prehistoryczne we Wrocławiu, którego został dyrektorem i już w czerwcu 1946 r. otworzył pierwszą na terenie polskiego Wrocławia wystawę poświęconą pradziejom Śląska. Równolegle z organizacją Muzeum Prehistorycznego przystąpił do tworzenia Zakładu Prehistorii na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie zajęcia dydaktyczne z tego przedmiotu rozpoczęto w początkach grudnia 1945 roku. Kiedy w 1950 roku Tadeusz Sulimirski z powodów politycznych zdecydował się ostatecznie na pozostanie w Anglii, to właśnie Rudolf Jamka obejmuje kierownictwo Katedry Archeologii Przedhistorycznej UJ, przemianowanej następnie na Katedrę Archeologii Polski. W kierowanej przez niego placówce, wypracowane zostały wówczas zasady kształcenia i strategii prowadzenia badań, które w pewnej mierze kontynuowane są po dziś dzień przez pokolenia jego starszych i młodszych uczniów. W 1971 roku profesor Rudolf Jamka, przy wsparciu swoich uczniów, profesorów Marka Gedla, Kazimierza Godłowskiego i Janusza Krzysztofa Kozłowskiego, doprowadza do powstania – w efekcie połączenia uniwersyteckich Katedr; Archeologii Polski i Archeologii Śródziemnomorskiej – dzisiejszego Instytutu Archeologii UJ. Profesor Rudolf Jamka został też mianowany pierwszym dyrektorem nowo powstałego Instytutu, ulokowanego już w samodzielnej siedzibie, uniwersyteckim budynku Collegium Minus (przy ul. Gołębiej 11). Zapoczątkowało to proces konsolidacji dwóch głównych specjalności archeologii w polskich uniwersytetach.
    Źródło:
    Recherches Archéologiques Nouvelle Serie; 2015, 7; 7-36
    0137-3285
    Pojawia się w:
    Recherches Archéologiques Nouvelle Serie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Professor Erazm Majewski
    Autorzy:
    Kozłowski, Stefan Karol
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1774445.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-25
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    University of Warsaw
    Erazm Majewski
    prehistory
    Opis:
    The article is dedicated to the first professor of prehistory at the University of Warsaw, Erazm Majewski, and his two students, Leon Kozłowski and Stefan Krukowski.
    Źródło:
    Światowit; 2020, 59; 213-220
    0082-044X
    Pojawia się w:
    Światowit
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Affad 3.0/Cattle+. Field seasons 2017 and 2018 of the PalaeoAffad Project
    Autorzy:
    Osypińska, Marta
    Osypiński, Piotr
    Chłodnicki, Marek
    Kuc, Michał
    Wiktorowicz, Paweł
    Ryndziewicz, Robert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1634194.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    field-report
    Affad
    Southern Dongola Reach
    prehistory
    Opis:
    The first Affad was the one we saw when the archaeological sites there were first investigated at the beginning of the century. The second Affad, which is the region that we have been exploring in the past 15 years, bore many signs of modern Sudanese culture encroaching upon the desert. In 2009, an asphalt road cut through the desert and shortly thereafter, the Debba bridge and power lines were constructed, the latter coming from a hydroelectric power station on the Fourth Cataract. Affad 3.0 is what the location looks like today—extensive industrial-scale farms on terraces too far away for traditional agriculture. The investment has already caused irreversible destruction to the archaeological heritage. Cattle+ in the title of this article refers to new data on large ruminants. The discovery of auroch remains and the Neolithic cattle data are both extremely important proxies for the adaptation strategies of people inhabiting the Southern Dongola Reach in prehistory.
    Źródło:
    Polish Archaeology in the Mediterranean; 2019, 28(2); 239-250
    1234-5415
    Pojawia się w:
    Polish Archaeology in the Mediterranean
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    HLC Project 2018: Jagiellonian University excavations in southern Jordan
    Autorzy:
    Kołodziejczyk, Piotr
    Nowak, Marek
    Wasilewski, Michał
    Witkowska, Barbara
    Karmowski, Jacek
    Czarnowicz, Marcin
    Zakrzeńska, Justyna
    Brzeska-Zastawna, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1634197.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    prehistory
    Neolithic
    southern Jordan
    lithics
    HLC Project
    Opis:
    A complex view of the prehistory in southern Jordan emerges from the excavations of the Jagiellonian University team, which carried out in 2018 its second season of fieldwork at the sites of Munqata’a and Faysaliyya, even as analyses of finds from the previous season were underway. Human communities living here in the Neolithic and Early Bronze Age practiced both sedentary and mobile lifestyles. The changing landscape around them, caused by natural erosion processes and periodical climate change, is also taken into consideration while interpreting the explored relics.
    Źródło:
    Polish Archaeology in the Mediterranean; 2019, 28(2); 251-286
    1234-5415
    Pojawia się w:
    Polish Archaeology in the Mediterranean
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    HLC Project 2017. Jagiellonian University excavations in southern Jordan
    Autorzy:
    Kołodziejczyk, Piotr
    Nowak, Marek
    Wasilewski, Michał
    Witkowska, Barbara
    Karmowski, Jacek
    Czarnowicz, Marcin
    Brzeska-Zastawna, Agnieszka
    Zakrzeńska, Justyna
    Radziwiłko, Katarzyna
    Kościuk, Julia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1682028.pdf
    Data publikacji:
    2019-05-14
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Jordan
    Neolithic
    Early Bronze Age
    late prehistory
    Levantine archaeology
    protection of cultural heritage
    Opis:
    The HLC (Heritage–Landscape–Community) archaeological metaproject, carried out since 2016 by the Jagiellonian University in cooperation with the Department of Antiquities, Ministry of Antiquities and Tourism, Hashemite Kingdom of Jordan, targets the archaeological heritage of southern Jordan (Tafila region), focusing currently on remains of the Early Bronze Age and earlier cultures that were found in the region. The project has already identified and verified several previously undocumented or poorly documented sites. Its main objective is to establish chronological phasing of human activity in this microregion, particularly during the Early Bronze Age, and to assess the scale and nature of human presence in that period. Two sites, Faysaliyya and Munqata’a, were excavated within the frame of the project. The article presents the preliminary results of this work. An important side issue is the protection of Jordanian heritage in the Tafila region through the identification of natural and human agents that may damage or destroy it.
    Źródło:
    Polish Archaeology in the Mediterranean; 2018, 27(1); 379-416
    1234-5415
    Pojawia się w:
    Polish Archaeology in the Mediterranean
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Developing Learning Media of Indonesian History to Raise Students’ Historical Consciousness
    Autorzy:
    Saripudin, Didin
    Tarunasena, -
    Darmawan, Wawan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1969320.pdf
    Data publikacji:
    2018-09-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    learning media
    Indonesian history
    replica
    prehistory
    Hindu Buddhist Kingdom Era
    Islamic Empire Era
    historical consciousness
    Opis:
    The research team sought to develop learning media of Indonesian history based on the historical reproduction of replicas of historical heritage objects and electronic pen (e-pen) maps. In general, the objective of this research is to develop and produce learning media of Indonesian history to raise students’ historical consciousness. An instructional media company, “Pudak Scientific,” is involved in aiding in developing and producing history learning media. A multi-year research and development approach was adopted, in which the first year focused on developing the model/prototype of the learning media in question, whereas the second year was concerned with building the product prototypes, production trials and field validation in high school. The learning media under development is in the form of i) replicas of historical objects in prehistoric era, ii) replicas of historical objects during the Hindu Buddhist era, iii) replicas of historical objects during the Islamic Empire, and e-pen maps of three historical periods of Indonesia. Replicas and e-pen maps serve as a medium to assist students in raising their historical consciousness.
    Źródło:
    The New Educational Review; 2018, 53; 163-176
    1732-6729
    Pojawia się w:
    The New Educational Review
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rotor dynamics - four open questions
    Autorzy:
    Kiciński, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2090686.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    rotor dynamics
    non-linear models
    prehistory
    heuristic modelling
    dynamika wirnika
    dynamika nieliniowa
    prehistoria
    modelowanie heurystyczne
    Opis:
    Despite many years of development in the field of rotor dynamics, many issues still need to be resolved. This is due to the fact that turbomachines, even those with low output power, have a very complex design. The author of this article would like to signal these issues in the form of several questions, to which there are no precise answers. The questions are as follows: How can we build a coherent dynamic model of a turbomachine whose some subsystems have non-linear characteristics? How can we consider the so-called prehistory in our analysis, namely, the relation between future dynamic states and previous ones? Is heuristic modelling the future of rotor dynamics? What phenomena may occur when the stability limit of the system is exceeded? The attempt to find answers to these questions constitutes the subject of this article. There are obviously more similar questions, which encourage researchers from all over the world to further their research.
    Źródło:
    Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences; 2021, 69, 6; e139791, 1--10
    0239-7528
    Pojawia się w:
    Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Puszcza Kurpiowska (Kurpie Forest) as a cultural contact arena in the prehistory
    Obszar Puszczy Kurpiowskiej jako arena kontaktów kulturowych w pradziejach
    Autorzy:
    Borkowski, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2166128.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-15
    Wydawca:
    Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    Kurpie Forest
    prehistory
    archaeological cultures
    archaeological
    sites
    findings
    Puszcza Kurpiowska
    prahistoria
    kultury archeologiczne
    stanowiska archeologiczne
    znaleziska
    Opis:
    The Kurpie Plain has its own specific physiographic characteristics. From the Paleolithic to the early Middle Ages, it was a convenient route to move groups of people, both in the north-south and east-west direction. Due to the very unattractive soil conditions, the forest was treated as a temporary or seasonal exploitation area. The territory of the Kurpie Plain, originally formed as a result of the Riss Glaciation (Warta Stadial) and transformed during the Baltic glaciation through the formation of a large sandur area with elements of earlier moraine. The oldest sites in Puszcza Kurpiowska can be certainly attributed only to the second half of Dryas III and the beginning of the pre-Boreal period (11th/10th millennium BC). Looking at the entire prehistoric period of inhabiting the human community in Puszcza Kurpiowska, I come to the conclusion that the model of economy developed by the hunters and gatherers of the end of the Middle Stone Age, however shockingly it sounds, with minor modifications survived until almost contemporary times.
    W obrębie Mazowsza północno-wschodniego występuje szereg mniejszych regionów geograficznych, wśród których Równina Kurpiowska posiada swoją istotną specyfikę. Od paleolitu aż po czasy wczesnego średniowiecza stanowiła dogodny szlak przemieszczania się grup ludności. Większość wędrowców nie pozostawała na tym obszarze dłużej. Z uwagi na bardzo nieatrakcyjne warunki glebowe puszcza traktowana była jako obszar eksploatacji czasowej lub sezonowej. Dolinami rzek na obszar ten zapuszczali się przedstawiciele kolejnych kultur archeologicznych z południa i północy, w poszukiwaniu dogodniejszych ekumen, ewentualnie zapuszczając się na teren puszczy w celach handlowych. Jedynie w epoce kamienia na obszarze Równiny Kurpiowskiej permanentnie gospodarowały grupy ludzkie zajmujące się łowiectwem, zbieractwem i rybołówstwem. W okresach związanych z gospodarką wytwórczą: rolnictwem i hodowlą teren ten był rejonem ścierania wpływów kulturowych, idących z różnych kierunków. To spowodowało, że na obszarze pierwotnej Puszczy Kurpiowskiej rytm rozwojowy nie odpowiadał przemianom na ziemiach sąsiednich. Model gospodarki wypracowany przez łowców, zbieraczy schyłku środkowej epoki kamienia, z niewielkimi modyfikacjami przetrwał do czasów niemal nam współczesnych. Dopiero działania administracyjne, odlesienia, wypalanie dolin rzecznych ograniczały stopniowo zasięg Puszczy Kurpiowskiej i wprowadzały nowy typ gospodarowania. Nie dochodziło jednak do pełnej akulturacji mieszkańców mateczników puszczańskich. Może to być jednym z elementów poczucia odrębności i dumy z własnej przeszłości dzisiejszych mieszkańców puszczy – Kurpiów.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2017, Zeszyt, XXXI; 29-46
    0860-9608
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gemstones of eastern Kazakhstan
    Autorzy:
    Chlachula, Jiri
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/94440.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Altai
    non-metallic mineral deposits
    gemstone
    decorative stones
    prehistory
    field exploration
    jewellery
    Ałtaj
    kamienie szlachetne
    kamienie ozdobne
    prehistoria
    badania terenowe
    biżuteria
    Opis:
    An overview is presented of gemstones from eastern Kazakhstan in terms of their geographical distribution, geological provenance and genesis, gemmological characteristics, historical use and current applications. Locally occurring precious, semi-precious and decorative stones were extracted and traded along the northern part of the Silk Road that traversed the area in earlier historical times. Currently, non-metallic minerals, which largely originate from mafic igneous and metamorphic bodies of the Altay and Kalba Mountains of Kazakhstan, still are insufficiently known and exploited industrially only marginally. For the present study, selected depositories of coloured stones at the Mineralogy Museum of the East Kazakhstan State Technical University were used, supplemented by the newly collected material during personal fieldwork in the southern Altay between 2005 and 2015. Standard documentation of the gemstones selected is provided, alongside with their known occurrence sites and an evaluation of the perspective gemstone-bearing deposits with respect to regional morphostructural bedrock characteristics. The most precious gemstones include topaz, corundum (sapphire and ruby), beryl (emerald and aquamarine), coloured tourmalines, agates as well as diamonds. Despite the great variety, the majority of these traditionally most valued stones are currently commercially not viable, unlike high-quality decorative stones.
    Źródło:
    Geologos; 2020, 26, 2; 139-162
    1426-8981
    2080-6574
    Pojawia się w:
    Geologos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Between pottery and politics? “Slavic archaeology” in communist Poland and East Germany and its interrelations with politics and ideology. A biographical-comparative approach
    Autorzy:
    Kluger, Anne
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/783454.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Umiejętności
    Tematy:
    Slavic archaeology, prehistory, Witold Hensel, Joachim Herrmann, East Germany, Poland, communism, history of science, history of archaeology, biography
    archeologia słowiańska, prehistoria, Witold Hensel, Joachim Herrmann, NRD, Polska, komunizm, historia nauki, historia archeologii, biografia
    Opis:
    Despite the previous overview studies on Polish and East German archaeology and historiography after 1945, further analyses of the relationship between science and politics as well as of the inner-disciplinary processes and discourses in the “Cold War” period are still needed. This applies in particular to the research field of “Slavic archaeology”, the archaeological and historiographical research on the “Slavs” in prehistorical and early medieval times.With regard to recent demands for an extended and more dynamic understanding of science and new methodological approaches in the history of science (and of archaeology as well), this paper focuses on two leading figures of “Slavic archaeology”, Witold Hensel (PPR) and Joachim Herrmann (GDR), as case studies to provide more insights into this discipline. Analysing the course of Hensel’s and Herrmann’s careers and of their way to the “Slavs” as one of their main research interests, their administrative functions as institutional directors and the central narratives of their publications on the early “Slavs”, provides the opportunity to profoundly dissect the interrelations between scholarly work, politics, and ideology in this field of research.The comparative approach also makes it possible to identify parallel tendencies in Eastern German and Polish “Slavic archaeology” as well as specific national conditions and developments.On the example of Hensel and Herrmann, it becomes clear that the implemented biographical-comparative perspective is fruitful and can be used for further research in the history of science.
    Pomimo dotychczasowych badań przeglądowych dotyczących archeologii i historiografii Polski i NRD po 1945 r., nadal potrzebne są dalsze analizy związków między nauką a polityką, a także wewnętrznych procesów dyscyplinarnych i dyskursów badań „archeologii słowiańskiej”, badań archeologicznych i historiograficznych „Słowian” w czasach prehistorycznych i wczesnego średniowiecza.W związku z ostatnimi wymaganiami szerszego i bardziej dynamicznego rozumienia nauki oraz stawania nowych podejść metodologicznych w historii nauki (a także archeologii), niniejszy artykuł koncentruje się na dwóch wiodących postaciach „archeologii słowiańskiej”, Witoldzie Henselu (PPR) i Joachimie Herrmannie (NRD), jako studiach przypadków, aby zapewnić większy wgląd w tę dyscyplinę. Analiza przebiegu kariery Hensela i Herrmanna oraz ich dróg wiodących do „Słowian” jako jednego z głównych zainteresowań badawczych, ich funkcji administracyjnych jako dyrektorów instytucjonalnych oraz głównych narracji ich publikacji naukowych o wczesnych „Słowianach”, umożliwia dogłębnie przeanalizować zależności między pracą naukową, polityką i ideologią w tej dziedzinie badań.Podejście porównawcze pozwala również na identyfikację równoległych tendencji we wschodnioniemieckiej i polskiej „archeologii słowiańskiej”, a także na specyficzne społeczne uwarunkowania i rozwój sytuacji w tych krajach.Na przykładzie Hensela i Herrmanna staje się jasne, że wdrożona perspektywa biograficzno-porównawcza jest owocna i może być wykorzystana do dalszych badań w historii nauki. 
    Źródło:
    Studia Historiae Scientiarum; 2020, 19
    2451-3202
    Pojawia się w:
    Studia Historiae Scientiarum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-11 z 11

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies