Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Poznański" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-9 z 9
Tytuł:
Poznań’s June 1956 in the View of Wyboje – the Periodical of Students and Young Intelligentsia of Greater Poland
Autorzy:
Martinek, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/470020.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
studenci
Poznań
Poznański Czerwiec
Odwilż
prasa studencka
Opis:
Artykuł stanowi nowy punkt widzenia na czasopismo „Wyboje” z lat 50. XX w., które było skierowane do studentów i młodej inteligencji. Autorkę interesuje obraz wydarzeń Poznańskiego Czerwca 1956 r., przedstawiony na łamach tego pisma. Nie można w nim było o tym pisać wprost ze względu na cenzurę. Ale redaktorzy i publicyści umieli sobie z nią poradzić.
Źródło:
Our Europe. Ethnography – Ethnology – Anthropology of Culture; 2017, 6; 77-86
2299-4645
Pojawia się w:
Our Europe. Ethnography – Ethnology – Anthropology of Culture
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The landslide in the slope and side of the Warta River valley in the village of Wronki - process analysis, exploratory research, preventive measures, monitoring
Osuwisko w skarpie i zboczu Warty w miejscowości Wronki - analiza procesu, badania rozpoznawcze, działania zapobiegawcze, monitoring
Autorzy:
Flieger-Szymańska, Michalina
Sobkowiak, Jerzy
Machowiak, Katarzyna
Krawczyk, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312135.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
antropopresja
ił poznański
monitorowanie
osuwisko
zapobieganie
anthropopressure
clay
landslide
monitoring
prevention
Opis:
The landslide is located in Wronki. It covers the southern side on the bank of the Warta River and occupy an area of 500 m in length. The landslide was once again activated on August 22-23, 2018, causing numerous failures. The Warta River slope in the area of mass movements is built by non-construction embankments, under which the Poznan Miocene-Pliocene of quasi-layered structure lie. There are horizontal interlayers of sandy silts in these clays. The Warta drains water from a large area, and the runoff takes place mainly on the roof of clays. The slide surface of the landslide was precisely the roof of the Poznan clays. Bearing in mind the properties of the Poznan clays, such as relaxation, block disintegration, expansiveness features, the following were considered the direct causes of the failure: heavy rainfall that occurred after a drought, loading of the slope with indiscriminate cubature buildings, construction of a linear sewage system and periodically repeated vibrations caused by the implementation of neighboring investments. In order to identify the area, test boreholes were made, samples were taken for laboratory tests, and geodetic measurements were taken. Based on the obtained results, slope stability calculations were made and a measurement network was developed for systematic monitoring of geodetic displacements of control points. It was recommended to perform drainage to drain the slope and side of the Warta River, plant bushes, and make changes to the land development plan in order to prohibit further development of the area in the endangered zone.
Opisywane osuwisko znajduje się w miejscowości Wronki, powiecie szamotulskim, województwie wielkopolskim. Obejmuje ono zbocze południowe, po lewej stronie rzeki Warty i zajmuje teren o rozciągłości ok. 500 m. Osuwisko po raz kolejny uaktywniło się w dniach 22-23 sierpnia 2018 r. powodując liczne awarie i zniszczenia. Skarpę Warty w obszarze występujących ruchów masowych budują nasypy niekontrolowane (o zróżnicowanym składzie), pod którymi zalegają mioceńsko-plioceńskie iły serii poznańskiej o quasi-warstwowej budowie - w iłach występują horyzontalne wkładki pyłów piaszczystych. Rzeka Warta drenuje wody z dużego obszaru, a spływ wód odbywa się głównie po stropie iłów. Strefę poślizgu stanowił właśnie strop iłów serii poznańskiej. Mając na uwadze właściwości iłów serii poznańskiej takie jak odprężenie (powstanie powierzchni zlustrzeń), dezintegracja blokowa, cechy ekspansywności (pęcznienie i skurcz), za bezpośrednią przyczynę awarii uznano: obfite opady, które wystąpiły po długotrwałej suszy, wieloletnie dociążanie skarpy nieprzemyślaną zabudową kubaturową, budowę liniowej instalacji kanalizacyjnej w obrębie skarpy oraz okresowo powtarzające się drgania spowodowane realizacją sąsiednich inwestycji (m.in. wbijanie pali czy mikrowybuchy). W celu rozpoznania terenu wykonano liczne otwory badawcze, pobrano próbki do badań laboratoryjnych, wykonano pomiary geodezyjne. Na podstawie uzyskanych wyników, dokonano obliczeń stateczności skarpy i opracowano sieć pomiarową do systematycznego monitoringu przemieszczeń geodezyjnych punków kontrolnych. Zalecono wykonanie drenażu w celu odwodnienia skarpy i zbocza Warty, posadzenie krzewów, dokonanie zmian w planie zagospodarowania przestrzennego w celu wprowadzenia zakazu dalszej zabudowy terenu w strefie zagrożonej.
Źródło:
Archives of Civil Engineering; 2023, 69, 3; 285--300
1230-2945
Pojawia się w:
Archives of Civil Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The directions of protection and development of natural environment of a metropolis on the example of the Poznań Metropolitan Area
Kierunki ochrony i rozwoju środowiska przyrodniczego metropolii na przykładzie Poznańskiego Obszaru Metropolitalnego
Autorzy:
Borucińska-Bieńkowska, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/396544.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
natural environment
metropolitan area
metropolis
obszar metropolitalny
poznański obszar metropolitalny
metropolia
Opis:
The aim of this study is a presentation of issues related to directions of changes which take place in natural environment in heavily urbanized areas, in a metropolis and the interaction of the central city and municipalities of the metropolitan area in the issue of natural environment. It shows natural environment as an important factor influencing functional and spatial conditionings of a metropolitan area.
Celem opracowania jest przedstawienie zagadnień związanych z kierunkami zmian jakie zachodzą w środowisku przyrodniczym na terenach silnie zurbanizowanych, w metropolii oraz analiza wzajemnych relacji miasta centralnego i gmin obszaru metropolitalnego na płaszczyźnie środowiska przyrodniczego. Pokazanie środowiska przyrodniczego jako istotnego czynnika wpływającego na uwarunkowania funkcjonalnoprzestrzenne obszaru metropolitalnego. Jednym z ważniejszych problemów Poznańskiego Obszaru Metropolitalnego jest nierównomierne rozłożenie obszarów przyrodniczych. Tworzą one, „wyspy ekologiczne”, które pod wpływem antropopresji ulegają ciągłemu zmniejszaniu. Rozwój budownictwa i ciągły brak terenów pod tego typu inwestycje powoduje, że wiele obszarów cennych przyrodniczo metropolii staje się celem działań deweloperów. Rozwijające się coraz bardziej dynamicznie miasto centralne Poznań pochłania kolejne tereny rolnicze, szczególnie gmin stykowych. Budowa dróg i infrastruktury technicznej ściśle powiązana z rozwojem Poznańskiego Obszaru Metropolitalnego powoduje kurczenie się terenów przyrodniczych i rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Dalsze postępowanie tego typu doprowadzi do znacznej degradacji środowiska przyrodniczego, szczególnie gmin stykowych strefy I pierścienia. W strefie II i III pierścienia, gminy w większym stopniu zachowują swoja rolniczą funkcję. Zwarte kompleksy gleb o wysokiej bonitacji tworzą rejony intensywnej gospodarki rolnej, co uniemożliwia zmiany ich przeznaczenia. Rolnicza przestrzeń produkcyjna gmin obszaru metropolitalnego o dużym wskaźniku gruntów rolniczych o wysokim stopniu bonitacji stanowi pewnego rodzaju barierę dla dalszej intensywnej urbanizacji. Racjonalna gospodarka przestrzenią poprzez świadomy, równoważony rozwój funkcjonalnoprzestrzenny i społeczno-gospodarczy może powstrzymać chaotyczną urbanizację terenów gmin tworzących obszar metropolitalny.
Źródło:
Civil and Environmental Engineering Reports; 2013, 10; 19-32
2080-5187
2450-8594
Pojawia się w:
Civil and Environmental Engineering Reports
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Planning documents as an element of modernizing the urban structure of the Poznań metropolitan area
Dokumenty planistyczne jako element modernizacji struktury urbanistycznej poznańskiego obszaru metropolitalnego
Autorzy:
Bonenberg, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/396228.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
Poznań Metropolitan Area
modernization of urban structures
planning documents
poznański obszar metropolitalny
modernizacja struktur urbanistycznych
dokumenty planistyczne
Opis:
The article presents a report on studies concerning the role of planning documents in the modernization process of the Poznań metropolitan area (PMA). Over the last 25 years, dynamic social, economic and spatial changes have taken place in this area, which is becoming an increasingly integrated place combining living, work and leisure for a million residents. Emerging challenges regarding the functional, spatial and infrastructural modernization of the PMA call for new planning methods. In this respect, the existing planning documents and methods by which they are prepared are not able to keep up with the ongoing changes and constitute an obstacle in the modernization of the metropolitan area. The purpose of the article is to identify the risks posed by the discrepancies of existing planning records. Recommendations aimed at adapting the planning documents to the challenges of modernizing the PMA have also been presented.
W artykule przedstawiono sprawozdanie z badań dotyczących roli dokumentów planistycznych w procesie modernizacji poznańskiego obszaru metropolitalnego (POM). W ostatnich 25 latach nastąpiły dynamiczne zmiany społeczne, gospodarcze i przestrzenne na tym obszarze, który stanowi coraz bardziej zintegrowane miejsce wspólnego zamieszkania, pracy i rekreacji dla miliona mieszkańców. Rodzące się wyzwania dotyczące modernizacji funkcjonalnej, przestrzennej i infrastrukturalnej POM wymagają nowych metod planistycznych. W tym zakresie istniejące dokumenty planistyczne oraz metody ich sporządzania, nie nadążają za postępującymi zmianami i stanowią przeszkodę w modernizacji obszaru metropolitalnego. Celem referatu jest identyfikacja zagrożeń wynikających z niespójności istniejących zapisów planistycznych. Przedstawiono również rekomendacje mające służyć dostosowaniu dokumentów planistycznych do wyzwań modernizacyjnych POM.
Źródło:
Civil and Environmental Engineering Reports; 2015, 17; 25-32
2080-5187
2450-8594
Pojawia się w:
Civil and Environmental Engineering Reports
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Greater Poland Crafts in the Light of the 1810 Census and in the Context of Multidimensional Grouping
Autorzy:
Błażejczyk-Majka, Lucyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367980.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
crafts
census
multidimensional grouping
regionalization
Duchy of Warsaw
Poznań Department
rzemiosło
spis powszechny
grupowanie wielowymiarowe
regionalizacja
Księstwo Warszawskie
departament poznański
Opis:
The aim of the article is to present the professional and spatial craftsmanship structure within the Poznań Department, based on the results of a census conducted during the period of the Duchy of Warsaw. The analyses presented, which include quantitative ones using statistical methods, are therefore related to the pre-enfranchisement period, following which the Poznań Department definitively embarked on a “Prussian path of capitalistic development”. Therefore, the results may serve as a starting point for evaluating the economic changes that took place in the research area in the 19th century. Having used multidimensional methods, I shall be proposing regionalization of the Poznań Department, due to the structure of crafts in the early years of the 19th century. Census data also allow for the identification of key crafts in the Poznań Department at the threshold of industrialization, as well as groups of interrelated branches. The research will also, indirectly, indicate the importance of historical awareness in the selection of grouping methods at subsequent stages of research that is based on historical quantitative data.
Celem artykułu jest zaprezentowanie możliwości i ograniczeń stosowania wybranych metod nieparametrycznych, a w szczególności metod grupowania, w badaniach historycznych. Badania, na podstawie danych statystycznych, uzyskanych w wyniku przeprowadzonego w Księstwie Warszawskim spisu ludności, dotyczą twórczości rzemieślniczo-przemysłowej na obszarze departamentu poznańskiego. Prezentowane analizy dotyczą zatem okresu przeduwłaszczeniowego, po którym poznańskie zdecydowanie wkroczyło na „pruską drogę rozwoju kapitalizmu”. Uzyskane wyniki mogą zatem służyć jako punkt wyjścia do oceny zmian gospodarczych, jakie nastąpiły na badanym obszarze w XIX wieku. W wyniku zastosowania metod wielowymiarowych zaprezentowana zostanie propozycja regionalizacji departamentu poznańskiego ze względu na strukturę rzemiosła w pierwszych latach XIX stulecia. Dane spisowe pozwalają także na wskazanie kluczowych gałęzi rzemiosła w departamencie poznańskim u progu industrializacji oraz grup gałęzi wzajemnie ze sobą powiązanych. Przeprowadzone badania pośrednio wskażą także znaczenie świadomości historycznej w doborze metod grupowania na kolejnych etapach badania w oparciu na historycznych danych ilościowych.
Źródło:
Przeszłość Demograficzna Polski; 2019, 41; 123-156
0079-7189
2719-4345
Pojawia się w:
Przeszłość Demograficzna Polski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Civic Budget as a form of civil participation, or an institutional PR tool. The Civic Budget in the City of Poznań
Budżet obywatelski jako forma partycypacji mieszkańców czy narzędzie PR urzędu? Przykład Poznańskiego Budżetu Obywatelskiego
Autorzy:
Ossowski, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/615998.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
participatory budget
Civic Budget of the City of Poznań (CBP)
public relations of local governments
city promotion
budżet partycypacyjny
Poznański Budżet Obywatelski
samorządowe public relations
promocja miast
Opis:
W artykule omówiono instytucję Poznańskiego Budżetu Obywatelskiego. Przeprowadzona analiza dotyczy istoty PBO – ile w nim z budżetów partycypacyjnych a ile z public relations. Postawiona hipoteza uznaje polskie budżety partycypacyjne w większym stopniu za narzędzie PR niż budżet partycypacyjny sensu stricto. Weryfikując hipotezę posłużono się przykładem poznańskim, w tym raportem z ewaluacji PBO16. W efekcie należy stwierdzić, że budżety obywatelskie takie jak PBO trudno zaliczyć do budżetów partycypacyjnych sensu stricto. Za mało w nich konsultacji, deliberacji, faktycznego współdecydowania. Za mało ludzi angażuje się w tę ideę, a jeśli już to zdecydowana większość tylko podczas głosowania. Osób dłużej działających jest niewielu. Dlatego też PBO to w większym stopniu konkurs, rodzaj plebiscytu, niż budżet partycypacyjny, jeżeli zestawimy zasady i praktykę PBO z definicjami budżetów partycypacyjnych.
The paper discusses the Civic Budget of the City of Poznań (CBP). The analysis focuses on the nature of the CBP and the extent to which it is a participatory budget or rather a PR instrument. The hypothesis is proposed that participatory budgets in Poland are more of a PR instrument than participatory budgets in the strict sense. In order to verify this hypothesis the example of Poznań is analyzed, including the evaluation report of the CBP16. It is concluded that such civic budgets as the CBP can hardly be described as participatory budgets in the strict sense. They do not involve enough consultation, deliberation or actual co-deciding. Too few people are involved in the idea of civic budgets and a clear majority of those who do, only take part in the vote. There are only a few people involved on a long-term basis. All this makes the CBP more of a contest and plebiscite, rather than a participatory budget, which is confirmed by the comparison of the principles and practice of the CBP with the definitions of participatory budgets.
Źródło:
Przegląd Politologiczny; 2017, 4; 145-158
1426-8876
Pojawia się w:
Przegląd Politologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problems of the Integrated Urban Water Management. The Case of the Poznań Metropolitan Area (Poland)
Problemy zintegrowanego zarządzania zasobami wodnymi na terenach zurbanizowanych na przykładzie Poznańskiego Obszaru Metropolitalnego
Autorzy:
Mrozik, K.
Przybyła, C.
Pyszny, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1818138.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
zintegrowane zarządzanie zasobami wodnymi na terenach zurbanizowanych
Poznański Obszar Metropolitalny
planowanie w gospodarowaniu wodami
planowanie przestrzenne
Integrated Urban Water Management (IUWM)
Poznań Metropolitan Area
planning in water resources management
spatial planning
Opis:
Zintegrowane zarządzanie zasobami wodnymi na terenach zurbanizowanych (ang. IUWM – Integrated Urban Water Management) jest częścią europejskiej polityki wodnej opierającej się na zasadach zintegrowanego zarządzania zasobami wodnymi (ang. IWRM – Integrated Water Resources Management), która zakłada m. in., że zlewnia hydrograficzna stanowi podstawowy obszar wszelkich działań planistycznych i decyzyjnych. Z kolei system planowania przestrzennego w Europie opiera się na granicach administracyjnych, co utrudnia holistyczne podejście do zarządzania zasobami wodnymi w granicach zlewni. Zatem w celu realizacji IUWM niezbędna jest dobra wola polityczna, właściwe zarządzanie i spójna polityka wodna. Niniejsza praca koncentruje się na problemach zarządzania zasobami wodnymi w Poznańskim Obszarze Metropolitalnym (POM), a jej głównym celem jest analiza dokumentów planistycznych i strategicznych pod kątem ich podejścia do problemów IUWM oraz wskazanie potencjalnych rozwiązań. Według delimitacji zaproponowanej przez Wielkopolskie Biuro Planowania Przestrzennego POM obejmuje 45 gmin wraz z Poznaniem. W jego skład wchodzi 15 miast powiatowych i 15 pozostałych miast. Powierzchnia POM stanowi ok. 21% powierzchni województwa wielkopolskiego. Szczegółowe analizy dotyczyły zlewni Skórzynki zlokalizowanej na terenie miasta Poznania oraz gmin wiejskich Tarnowo Podgórne i Dopiewo. Zlewnia Skórzynki zajmuje 21% powierzchni swojego recypienta – Potoku Junikowskiego. Potok Junikowski został określony jako silnie zmieniona część wód i jest zagrożony nieosiągnięciem celów środowiskowych. Ze względu na silne zmiany morfologiczne przewiduje się dla niego derogacje czasowe z powodubraku możliwości technicznych oraz dysproporcjonalne koszty związane z renaturyzacją cieku (obszar silnie zurbanizowany). W pracy wykorzystano dokumenty z trzech poziomów planowania (lokalnego, regionalnego i krajowego), koncentrując się przede wszystkim na miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, które są aktami prawa miejscowego i decydują o przeznaczeniu i sposobie zagospodarowania przestrzeni. W pracy przeanalizowano łącznie 38 obowiązujących planów miejscowych uchwalonych w latach 1995–2012 o łącznej powierzchni 165 ha. W planach dominowało przeznaczenie na budownictwo mieszkaniowe. Często jednak dopuszczano jednocześnie jako funkcję uzupełniającą nieuciążliwe usługi. Tylko 40% z analizowanych planów uwzględniało wskaźnik powierzchni i biologicznie czynnej. Wykonane analizy potwierdzają, że dokumenty planistyczne i strategiczne na poziomie krajowym uwzględniają zasady IWRM, pomimo braku jednoznacznej definicji tej polityki. Problemy mogą się jednak pojawić na etapie implementacji. Jednym z nich jest brak ustawy metropolitalnej, która mogłaby złagodzić konflikty pomiędzy gminami w strefie suburbanizacji a rdzeniem ośrodka metropolitalnego – głównym ośrodkiem miejskim.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2015, Tom 17, cz. 1; 230-245
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Franciszek Wlodarski (1889-1944)
Autorzy:
Maligranda, Lech
Piotrowski, Walerian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/749832.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Matematyczne
Tematy:
Franciszek Włodarski, history of mathematics in Poland, biographies, Poznań University, analytic geometry, projective geometry, geometric constructions, patent
Franciszek Włodarski, historia matematyki w Polsce, biografie, Uniwersytet Poznański, geometria analityczna, geometria rzutowa, konstrukcje geometryczne, patent
Opis:
Franciszek Włodarski był polskim matematykiem zajmującym się głównie geometrią analityczną i rzutową. W 1911 roku obronił pracę doktorską na Uniwersytecie Fryburskim w Szwajcarii. Opublikował siedem prac naukowych i dwa podręczniki, jeden z geometrii analitycznej, drugi zaś o konstrukcjach geometrycznych. Przetłumaczył także na język polski książkę Federiga Enriquesa dotyczącą geometrii rzutowej i z tego powodu jest wymieniony w Tysiącu lat polskiej mysli matematycznej [5, str. 243].Zainteresowalismy się Włodarskim ze względu na wyrazy uznania dotyczące jego tłumaczenia książki Enriquesa, pracę na Uniwersytecie Poznańskim w latach 1919–1929 i sprzeczne informacje odnśsnie doroku jego śmierci oraz brak zdjęcia we wszelkich opisach dotyczących jego osoby. Dotarliśmy do jego rodziny i dzięki temu byliśmy w stanie zweryfikować istniejące dane oraz uzupełnić brakujące informacje.Przedstawiamy więc koleje życia oraz dorobek naukowy Franciszka Włodarskiego łącznie z wynalazkiem opatentowanym w czterech krajach w latach 1929–1930.
Franciszek Włodarski was a Polish mathematician working mainly in analytic geometry and projective geometry. In 1911 he defended his Ph.D. thesis "Projective geometry on the sphere in the vector calculus" at the University of Fribourg in Switzerland. He published seven scholarly papers and two textbooks, one in analytic geometry, the other one in geometric constructions. He also translated in 1917, from Italian into Polish, the book "Lectures on Projective Geometry" by Federigo Enriques, and this is why he is mentioned in "Tysiąc lat polskiej myśli matematycznej" J. Dianni i A. Wachułka(1963) p. 243. We took interest in Włodarski because of the praise concerning his translation of Enriques's book, his work at the University of Poznań in the years 1919--1929 as well as contradictory information regarding his death year and lack of a photograph in any descriptions concerning his person. We reached his family and, thanks to this, were able complete the missing information. So we present the course of life and the scientific output of Franciszek Włodarski, including an invention patented in the years 1929-1930 in four countries.
Źródło:
Antiquitates Mathematicae; 2017, 11
1898-5203
2353-8813
Pojawia się w:
Antiquitates Mathematicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of Retention Potential Changes as an Element of Suburbanization Monitoring on Example of an Ungauged Catchment in Poznań Metropolitan Area (Poland)
Ocena zmina potencjału retencyjnego jako element monitoringu suburbanizacji na przykładzie niekontrolowanej zlewni w Poznański Obszarze Metropolitalnym (Polska)
Autorzy:
Mrozik, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1817958.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
retention potential
Poznań Metropolitan Area
suburbanization monitoring
SCS-CN method
ungauged catchment
planning in water resources management
potencjał retencyjny
Poznański Obszar Metropolitalny
monitoring suburbanizacji
metoda SCS-CN
zlewnia niekontrolowana
monitoring
planowanie w gospodarowaniu wodami
Opis:
The development of the cities results in significant changes in land use and functional connections between urban and rural areas. The changing relations between the use of urban and rural areas lead to changes in the quality of the inhabitants’ lives, of the environment and ecosystem services, including water resources. Those changes are the most visible in peri-urban areas. Different scenarios of the development of urbanized areas in Europe based on the IPCC assumptions indicate their further expansion at 0,4-0,7% per year which is over 10 times higher score than any other land use. This means that the intensity of this process will be particularly visible in peri-urban areas, including considerable areas of Poland. The observed intensive transformations of arable lands into built-up and urbanized areas make one think about the influence of suburbanization on water management, especially in the context of extreme phenomena, out of which the most afflictive over the two last decades were floods in 1997, 2011 and 2010. Monitoring the process of suburbanization gains importance in the context of its influence on water management in the river catchment which, according to the IWRM principle, a basic planning unit are in water management planning. The objective of this paper was evaluation of the possibility of using the SCS-CN method as an element of monitoring process of suburbanization through sizing the changes in the in water retention potential of ungauged catchments on peri-urban areas of metropolitan areas. Detailed analyses were carried out based on the Skorzynka river catchment located within the rural communes of Dopiewo, Tarnowo Podgórne and the city of Poznań which are the nucleus of Poznan Metropolitan Area (PMA) (currently defined as the voivodeship urban functional area of Poznań). Altogether, according to the delimitation proposed by the regional planning office Wielkopolskie Biuro Planowania Przestrzennego (WBPP), PMA comprises 45 communes together with Poznań (including 10 cities – centres of district and 15 other small cities). To the assessment of potential water retention and effective precipitation the SCS-CN method was used. The changes in land use were estimated on the basis of a topographic map from 1998 at a 1:10 000 scale and the Urban Atlas based on satellite photographs from SPOT 5 satellite on the ground resolution of 2.5 m from 2007. Data on soil were obtained from soil and agricultural maps at a 1:25 000 scale performed by Institute of Soil Science and Plant Cultivation (IUNG) in Puławy. All analyses were performed using ArcGIS 10.0 software by ESRI. The information about precipitation based on the data from the climatic station of Poznań Ławica Thanks to using the SCS-CN method a 20% decrease of potential water retention (99 to 80mm) in the 11-years period for Skórzynka catchment in average antecedent moisture conditions (AMC II) has been demonstrated. Also, a 17% increase of effective precipitation (35 to 41 mm) calculated for extreme rainfall event observed on 17/08/2010 was shown. The conducted analyses allow to conclude that the SCS-CN method is a useful and desirable tool used to monitor the process of suburbanization in ungauged catchments located within metropolitan areas in order to assess the changes of potential water retention. The obtained data may be a decision criterion for local authorities in the proper creation of spatial policy, especially in the sphere of water resources management and preventing local floods and droughts.
Rozwój miast skutkuje znacznymi zmianami użytkowania terenu i powiązań funkcjonalnych pomiędzy obszarami miejskimi i wiejskimi. Zmieniające się relacje pomiędzy użytkowaniem obszarów miejskich i wiejskich prowadzą do zmian jakości życia mieszkańców, środowiska i świadczeń ekosystemów, w tym zasobów wodnych. Zmiany te są najbardziej widoczne na obszarach podmiejskich. Różne scenariusze rozwoju obszarów zurbanizowanych w Europie oparte na założeniach IPCC wskazują niezależnie na ich dalszą ekspansję w granicach 0,4-0,7% rocznie, co jest wynikiem ponad dziesięciokrotnie wyższym niż rozwój jakichkolwiek innych typów użytkowania. Oznacza to, że nasilenie tego procesu będzie szczególnie widoczne na obszarach podmiejskich, w tym na znacznych obszarach Polski. Obserwowane intensywne przekształcania terenów użytkowanych rolniczo na tereny zabudowane i zurbanizowane zmuszają do zastanowienia się nad wpływem suburbanizacji na gospodarowanie wodami zwłaszcza w kontekście zjawisk ekstremalnych, z których w Polsce w ostatnich dwóch dekadach szczególnie dotkliwe okazały się powodzie w 1997, 2001 i 2010 r. Szczególnego znaczenia nabiera potrzeba monitoringu zjawiska suburbanizacji w kontekście jej wpływu na gospodarowanie wodą w zlewni rzecznej będącej zgodnie z zasadą IWRM podstawową jednostką planistyczną w planowaniu w gospodarowaniu wodami. Celem pracy była ocena możliwości zastosowania metody SCS-CN jako elementu monitoringu procesu suburbanizacji poprzez zwymiarowanie zmian w potencjalne retencyjnym niekontrolowanych zlewni rzecznych na terenach podmiejskich w miejskich obszarach funkcjonalnych (metropolitalnych). Szczegółowe analizy w pracy wykonano na przykładzie zlewni Skórzynki położonej w granicach gmin wiejskich Dopiewo i Tarnowo Podgórne i miasta Poznań stanowiących rdzeń Poznańskiego Obszaru Metropolitanego (POM) (określanego obecnie jako Miejski Obszar Funkcjonalny Ośrodka Wojewódzkiego) Ogółem według delimitacji zaproponowanej przez Wielkopolskie Biuro Planowania Przestrzennego POM obejmuje 45 gmin wraz z Poznaniem (w tym 15 miast powiatowych i 15 pozostałych miast). Do oceny zmian potencjału retencyjnego i opadu efektywnego wykorzystano metodę SCS-CN. Zmiany zagospodarowania terenu oceniono na podstawie mapy topograficznej z 1998 r. w skali 1: 10 000 oraz urban atlasu bazującego na zdjęciach satelitarnych SPOT5 o rozdzielczości terenowej 2,5m z roku 2007. Dane dotyczące gleb pochodziły z mapy glebowo-rolniczej w skali 1: 25 000 wykonanej przez IUNG w Puławach. Wszystkie analizy wykonano przy użyciu oprogramowania ArcGIS 10.0 firmy ESRI. Dane opadowe pochodziły ze stacji Poznań-Ławica. Dzięki metodzie SCS-CN wykazano dla zlewni Skórzynki w okresie 11 lat dla przeciętnych początkowych warunków wilgotnościowych spadek potencjalnej retencji (o 20%, tj. z 99 na 80mm) oraz wzrost opadu efektywnego (o 17%, tj. z 35 na 41mm) wyliczonego dla ekstremalnego zdarzenia opadowego odnotowanego 17.08.2010 r. Wykonane analizy pozwalają stwierdzić, że metoda SCS-CN jest użytecznym i pożądanym narzędziem monitoringu procesu suburbanizacji w niekontrolowanych zlewniach położonych w obrębie obszarów metropolitalnych w celu oceny zmian potencjału retencyjnego zlewni. Uzyskane wyniki mogą stanowić kryterium decyzyjne dla lokalnych władz we właściwym kreowaniu polityki przestrzennej, zwłaszcza w zakresie kształtowania zasobów wodnych oraz przeciwdziałania lokalnym powodziom i suszom.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2016, Tom 18, cz. 1; 188-200
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-9 z 9

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies