Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Państwo prawne" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-5 z 5
Tytuł:
The Question of Civil Rights in the Views of Robert von Mohl
Autorzy:
Lesiński, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1913340.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Robert von Mohl
early German liberalism
legal state
civil rights
Springtime of the Peoples
niemiecki wczesny liberalizm
państwo prawne
prawa obywatelskie
Wiosna Ludów
Opis:
The main object of the presented article is to prove that, according to Robert von Mohl’s views on the idea of civil rights, he should be classified as the exponent of moderate early German liberalism. The first section of the study drafts a background for its next two parts. It presents the socio-political circumstances of the German states from the beginning of the 19th century to the developments of the Springtime of the Peoples. The analysis of the German scholar views on the citizenship’s idea in the context of the Rechtsstaat and basic rights notion is undertaken in the second part of the article. In the third part, it is proved, that von Mohl was a thinker who chose the path of the “golden mean”. Regarding the citizen’s position in state, on the one hand, he proposed a substantial catalogue of civil rights. On the other hand, he didn’t support the idea of universal political rights.
Główny cel niniejszego artykułu polega na dowiedzeniu tezy stanowiącej, że rozumienie idei praw obywatelskich w poglądach Roberta von Mohla klasyfikuje go jako przedstawiciela umiarkowanego niemieckiego wczesnego liberalizmu. Pierwsza część opracowania obejmuje omówienie uwarunkowań społeczno-politycznych ziem niemieckich od początków XIX w. do wydarzeń Wiosny Ludów. Stanowi ona tło dla następnych dwóch części. Skupiono się w nich na analizie poglądów niemieckiego uczonego na pojęcie obywatela w kontekście idei Rechtsstaat oraz na prawa zasadnicze (w których zawierały się prawa obywatelskie i polityczne). W artykule dowiedziono, że von Mohl był myślicielem wybierającym drogę „złotego środka” w odniesieniu do pozycji obywateli w państwie. Z jednej strony, zgodnie z dominującym w ówczesnym niemieckim liberalizmie poglądem, przewidywał on szeroki katalog praw obywatelskich w państwie, z drugiej zaś obca mu była idea powszechnych praw politycznych, ich wykonywanie ograniczone było bowiem u von Mohla cenzusem.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2021, 30, 1; 181-196
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Right to a court in a democratic state ruled by law
Autorzy:
Kwiatkowski, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1360656.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
Uczelnia Łazarskiego. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
Constitution
democratic state ruled by law
administration of justice
courts
autonomous
independent and impartial court
Konstytucja
demokratyczne państwo prawne
wymiar sprawiedliwości
sądy
niezawisły
niezależny i bezstronny sąd
Opis:
The article discusses the issue of the right to a court in a democratic state ruled by law, which constitutes a guarantee of judicial protection of a person’s rights against their infringement by public authorities. It plays two functions: firstly, it protects a person’s subjective right and binds all public authorities to act in compliance with the Constitution; secondly, it creates a characteristic system of relations between a person’s individual status and an objective legal order, and thus it is at present treated as a component of a democratic state ruled by law. The constitutional approach to the right to a court may be analysed within two meanings: (1) as a principle of constitutional law; (2) as a person’s subjective right. Within the former, the principle constitutes a directive on enacting law and an interpretational directive, and within the latter, it means that the right to a court is shaped as an individual subjective right constituting an elementary component of the constitutional status of a person. It functions as one of personal rights, as a human right guaranteeing a person’s dignity and free status, the sense of security and the typical feeling of being protected by law, which is safeguarded by courts. The right to a court, within the substantive meaning, is regulated in Article 45 para. 1 of the Constitution of the Republic of Poland, in accordance with which “Everyone shall have the right to a fair and public hearing of his case, without undue delay, before a competent, impartial and independent court”. The quoted provision is supplemented by the content of Article 77 para. 2 of the Constitution, which is a guarantee stipulating that: “Statutes shall not bar the recourse by any person to the courts in pursuit of claims alleging infringement of freedoms or rights”. The right to a court constituting one of the most important means of safeguarding human rights and freedoms, laid down de lege lata in Article 77 para. 2 and Article 78 of the Constitution of the Republic of Poland, meets the requirements for a democratic state ruled by law and international standards laid down in Article 6 para. 1 of the European Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms and in Article 14 paras. 1 and 3(c) of the International Covenant on Civil and Political Rights.
W artykule omówiono prawo do sądu w demokratycznym państwie prawnym, które stanowi gwarancję sądowej ochrony praw człowieka przed ich naruszeniem przez organy władzy publicznej. Spełnia ono dwie funkcje: po pierwsze, chroni podmiotowe prawo jednostki i wiąże wszystkie władze publiczne w zakresie ich działania w podporządkowaniu Konstytucji; po drugie, tworzy charakterystyczny system powiązania indywidualnego statusu jednostki i obiektywnego porządku prawnego, wobec tego jest współcześnie traktowane jako składnik demokratycznego państwa prawnego. Konstytucyjne ujęcie prawa do sądu może być rozpatrywane w dwóch znaczeniach: 1) jako zasada prawa konstytucyjnego; 2) jako prawo podmiotowe jednostki. W pierwszym znaczeniu zasada ta stanowi dyrektywę tworzenia prawa i dyrektywę interpretacyjną, zaś w drugim znaczeniu oznacza, iż prawo do sądu zostało ukształtowane jako indywidualne prawo podmiotowe, stanowiące elementarny składnik konstytucyjnego statusu jednostki. Występuje jako jedno z praw osobistych, jako prawo człowieka, gwarantujące jego godność, wolnościowy status, poczucie bezpieczeństwa i stwarzające swoiste odczucie przebywania pod opieką prawa, na straży którego stoją sądy. Prawo do sądu, w znaczeniu materialnym, jest uregulowane w art. 45 ust. 1 Konstytucji RP, według którego „Każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd”. Dopełnienie regulacji ujętej w cytowanym przepisie zawiera przepis art. 77 ust. 2 Konstytucji RP, mający charakter gwarancyjny, który stanowi, że: „Ustawa nie może nikomu zamykać drogi sądowej dochodzenia naruszonych wolności lub praw”. Prawo do sądu stanowiące jedno z najważniejszych środków ochrony praw i wolności człowieka, ujęte de lege lata w art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2 i art. 78 Konstytucji RP odpowiada wymogom demokratycznego państwa prawnego i standardom międzynarodowym, przewidzianym w art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności oraz w art. 14 ust. 1 i 3c Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych.
Źródło:
Ius Novum; 2019, 13, 2; 33-50
1897-5577
Pojawia się w:
Ius Novum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Environmental Rule of Law and Article 2 of the 1997 Polish Constitution
Zielone państwo prawne w świetle Artykułu 2 Konstytucji RP z 1997 r.
Autorzy:
Karpus, Karolina
Karpus, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/6567772.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
principle of sustainable development
environmental rule of law
public participation in environmental matters
environmental constitutionalism
zasada zrównoważonego rozwoju
zielone państwo prawne
partycypacja społeczna w ochronie środowiska
zielony konstytucjonalizm
Opis:
The ongoing sustainable development transformation of socio-economic life in a contemporary state inevitably impacts its legal system. The concept of ‘environmental rule of law’ proposes a model regulatory approach based on the assumption that the rule of law is a prerequisite for effective enforcement of environmental protection in a democratic country. Presently, one of the main challenges in that regard is the problem of public authorities lacking efficiency in enforcing environmental law. For this reason, a critical assessment of Art. 2 of the Polish Constitution is required in order to establish the extent to which the recognition of the concept has already taken place in the Polish legal system and to form recommendations on the necessary research into the rule of law conducted from the joint perspective of constitutional and environmental law in the context of international obligations of the Polish State.
Transformacja życia społeczno-gospodarczego w kierunku zrównoważonego rozwoju nieuchronnie oddziałuje na system prawa współczesnego państwa. Koncepcja „zielonego państwa prawnego” to modelowe podejście regulacyjne oparte na założeniu, że poszanowanie zasady demokratycznego państwa prawnego stanowi niezbędny wymóg, od którego zależy skuteczne wdrażanie ochrony środowiska w demokratycznym kraju. Obecnie jednym z głównych wyzwań w tym zakresie jest brak efektywności władzy publicznej w egzekwowaniu przestrzegania prawa ochrony środowiska. Z tego względu konieczne jest dokonanie krytycznej oceny Art. 2 Konstytucji, prowadzącej do ustalenia stopnia rozpoznania koncepcji w polskim systemie prawnym i do przedstawienia rekomendacji odnośnie kierunków niezbędnych badań nad zasadą demokratycznego państwa prawnego, realizowanych w sposób łączący perspektywę prawa konstytucyjnego z prawem ochrony środowiska, z uwzględnieniem międzynarodowych zobowiązań państwa polskiego.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 3(73); 237-249
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The constitutional principles of the state’s political system as determining the foundations of electoral law
Konstytucyjne zasady ustroju państwa determinujące podstawy prawa wyborczego
Autorzy:
Stępień-Załucka, Beata
Uliasz, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38697123.pdf
Data publikacji:
2024-07-17
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
constitutional principles
democratic legal state
sovereignty of the people
principle of representation
political pluralism
elections
electoral law
zasady konstytucyjne
demokratyczne państwo prawne
suwerenność narodu
zasada przedstawicielstwa
pluralizm polityczny
wybory
prawo wyborcze
Opis:
The political systems of democratic states are based on specific assumptions contained in the highest legal acts. In Poland, the role of such a supreme legal act is fulfilled by the Constitution of the Republic of Poland, the assumptions being constitutional principles. Their uniform definition has been worked out neither by the legal system nor by the doctrine. Hence, they are sometimes defined differently in science. While for some they are “the legislator’s statements of fundamental importance to the functioning of the constitutional system of the state,” for others they are instruments of law which certain norms are derived from, thus influencing the shaping of the principles of the political system or administration of justice regardless of whether they are of primary or secondary nature. B. Banaszak emphasises that within individual constitutional norms it is possible to indicate principles of particular importance to the state. And what is more, the indication of a particular principle at the beginning of the Constitution or in a part of it has consequences regarding its further provisions. W.J. Wołpiuk, in turn, maintains that in a descriptive sense, principles are a certain pattern for research purposes. A. Kallas, on the other hand, defines constitutional principles as principles fundamental to the nature of the state. These principles take the form of separate (individual) provisions, included in the body of Chapter I of the Constitution, but are often also constructed on the basis of a number of its provisions (e.g. the principle of parliamentary system of the government). Worth noting at this point, however, is a certain regularity that in the constitutions of the former communist states of Central and Eastern Europe, they are as a rule quite extensive and have a broad spectrum of impact on the entire legal system. This spectrum is particularly relevant in electoral law. The present article will therefore examine this spectrum. It will show the impact of constitutional principles such as the principle of a republican state, the principle of sovereignty of the Nation, the principle of representation, the principle of political pluralism and the openness of the financing of political parties on the basic premises of the electoral law in terms of its subject matter and substantiveness. The key thesis to be proven is that the constitutional principles indicated above find their direct application and development in the provisions of the electoral law. Accordingly, their consequence is, inter alia, the principle of the tenure of office of individual, representative organs of the state, including the most important ones of the Sejm and the Senate, which in its essence constitutes a kind of verification of actions for the existing representatives. In turn, the principle of universality of elections, which is a direct determinant of the principle of sovereignty and representation, on the one hand – admits all eligible citizens to the electoral act, in accordance with the idea of the Constitution of the Republic of Poland, but on the other hand – eliminates incapacitated persons from this act. Further, among the electoral principles of constitutional consequence, it is necessary to point out equality granting each voter one vote, the value of which is one. Finally, the principle of the secrecy of the ballot will not be overlooked, constituting a kind of security for all those taking part in the electoral act that they will not suffer negative consequences as a result of their vote. However, it is important to show and remind that the above principles of the electoral law are closely interconnected, not only within the electoral law itself, but within the entire legal system. This is because nowadays, in scientific political discourse and in practice, the fundamental importance of primary constitutional values, including precisely coherence of the legal system, is overlooked (another value that is just as often displaced is its stability). Hence, demonstrating this coherence of the legal system and emphasising its importance in times of political and legal change is particularly justified. The basic research methods used in the paper will be dogmatic-legal and theoretical-legal methods.
Ustroje państw demokratycznych opierają się na swoistych założeniach zawartych w najwyższych aktach prawnych. W Polsce rolę najwyższego aktu prawnego pełni Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, a owe założenia to zasady ustrojowe. Ich jednolita definicja nie została wypracowana ani przez system prawa, ani też przez doktrynę. Stąd w nauce bywają różnie określane. Podczas gdy dla jednych są to „wypowiedzi ustrojodawcy o fundamentalnym znaczeniu dla funkcjonowania konstytucyjnego ustroju państwa”, dla innych to instrumenty prawa, z których wynikają określone normy i przez to wpływają na ukształtowanie zasad ustroju politycznego lub wymiaru sprawiedliwości niezależnie od tego, czy mają charakter podstawowy, czy wtórny. B. Banaszak podkreśla, że w obrębie poszczególnych norm konstytucyjnych można wskazać zasady o szczególnie doniosłym znaczeniu dla państwa. Co więcej, wskazanie na określoną zasadę na początku konstytucji bądź w jej części wywiera konsekwencje na dalsze jej postanowienia. W.J. Wołpiuk z kolei pisze, że w znaczeniu opisowym zasady to pewien wzorzec dla celów badawczych. Natomiast A. Kallas określa zasady ustrojowe mianem zasad fundamentalnych dla charakteru państwa. Zasady te przybierają postać odrębnych (indywidualnych) przepisów, zamieszczonych w treści rozdziału I konstytucji, ale często są też konstruowane na podstawie szeregu jej przepisów (np. zasada parlamentarnego systemu rządów). Już jednak w tym miejscu warta zauważenia jest pewna prawidłowość, że w konstytucjach byłych państw komunistycznych Europy Środkowej i Wschodniej są one z reguły dość obszerne i mają szerokie spektrum oddziaływania na cały system prawa. To spektrum jest szczególnie istotnie w prawie wyborczym. Toteż jego zbadaniu zostanie poświęcony niniejszy artykuł. Zostanie w nim bowiem ukazane oddziaływanie konstytucyjnych zasad ustroju, takich jak: zasada państwa republikańskiego, zasada suwerenności Narodu, zasada przedstawicielstwa, zasada pluralizmu politycznego i jawności finansowania partii politycznych na podstawowe założenia prawa wyborczego w ujęciu przedmiotowym i podmiotowym. Przy czym kluczową tezą, która będzie podlegała udowodnieniu, jest stwierdzenie, że wskazane powyżej zasady konstytucyjne znajdują swoje bezpośrednie zastosowanie oraz rozwinięcie w przepisach prawa wyborczego. Odpowiednio ich konsekwencją jest między innymi obowiązująca w Polsce zasada kadencyjności poszczególnych przedstawicielskich organów państwa, w tym także tych najważniejszych Sejmu i Senatu, która w swej istocie stanowi swoistą weryfikację działań dla dotychczasowych reprezentantów. Z kolei zasada powszechności wyborów, będąca bezpośrednim wyznacznikiem zasady suwerenności i przedstawicielstwa, z jednej strony zgodnie z ideą Konstytucji RP dopuszcza wszystkich uprawnionych obywateli do aktu wyborczego, z drugiej strony jednak eliminuje z tego aktu osoby ubezwłasnowolnione. W dalszej kolejności wśród zasad wyborczych będących konstytucyjną konsekwencją trzeba wskazać na równość przyznającą każdemu wyborcy jeden głos, którego wartość wynosi jeden. Finalnie nie zostanie pominięta zasada tajności głosowania stanowiąca swoiste zabezpieczenie dla wszystkich biorących udział w akcie wyborczym, że nie poniosą negatywnych konsekwencji w związku z oddanym głosem. Istotne jednak pozostaje wykazanie i przypomnienie, że powyższe zasady prawa wyborczego są ze sobą ściśle spojone, nie tylko w obrębie prawa wyborczego, ale w obrębie całego systemu prawa. Współcześnie bowiem w dyskursie naukowym, politycznym oraz praktyce pomija się podstawowe znaczenie pierwotnych wartości konstytucyjnych, w tym właśnie spójności systemu prawa (inną, równie często wypieraną, jest jego stabilność). Stąd wykazywanie owej spójności systemu prawa i podkreślanie jej znaczenia w czasach zmian politycznych i prawnych jest szczególnie uzasadnione. Podstawowymi metodami badawczymi wykorzystanymi w pracy będzie metoda dogmatyczno-prawna i teoretyczno-prawna.
Źródło:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2024, 22, 1; 71-86
2658-1922
Pojawia się w:
Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The concept of the State of Law
Pojęcie państwa prawnego
Autorzy:
Oniszczuk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1185238.pdf
Data publikacji:
2015-06-01
Wydawca:
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Tematy:
democratic state ruled by law
rule of law
legitimacy
legalism
law-abiding state principles
the principle of trust in the state and the law
demokratyczne państwo prawne
porządek prawny
praworządność
legalizm
zasada zaufania jednostki do państwa i prawa
zasady państwa prawnego
Opis:
Political systems of various states are currently described as the rule of law states, lawabiding states, democratic states ruled by law, lawful states, or law-governed states? Mostly, it is noticed that the states ruled by law are characterized by the fact that the power is exercised by the set of abstract principles which govern the conduct of all people (a general norm) by equal rules, in opposition to the state governed by people (the order of an individual or group of individuals). Such a state acts on the basis of law and within its limits. The above statement corresponds with the apprehension of the law-abiding state. The law observing state is formally characterized by functioning on the basis of, and within the limits of law whereas its substantial dimension means that the law is equal (equal for everyone). This description is not sufficient to characterize the rule of the law state. It is only a fragment of even broader concept of the democratic state ruled by law.
Współcześnie ustroje wielu państw są opisywane jako ustroje państw prawnych, praworządnych czy demokratycznych państw prawnych. Zwykle zauważa się, że cechą państwa prawnego, inaczej niż w wypadku państwa rządzonego przez ludzi (np. rozkaz jednostki), jest to, że władzę sprawuje system abstrakcyjnych reguł, które kierują postępowaniem wszystkich ludzi (generalna norma) na jednakowych zasadach. Takie państwo działa na podstawie i w granicach prawa. Powyższe stwierdzenie odpowiada w zasadzie pojmowaniu państwa praworządnego. Państwo praworządne formalnie cechuje bowiem działanie na podstawie i w granicach prawa, zaś jego wymiar materialny oznacza, że prawo jest jednakowe (równe) dla wszystkich. Opis ten nie wystarczy dla scharakteryzowania państwa prawnego. Jest więc też tylko fragmentem opisu jeszcze szerszej koncepcji, jaką jest demokratyczne państwo prawne.
Źródło:
Studia z Polityki Publicznej; 2015, 2, 2(6); 57-77
2391-6389
2719-7131
Pojawia się w:
Studia z Polityki Publicznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-5 z 5

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies