Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Old Polish" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 29
Tytuł:
The Study of Early Modern Literature (and Insects). A Comment to the Polemics
Autorzy:
Hanusiewicz-Lavallee, Mirosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807101.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
old Polish literature, philology, deconstruction
Opis:
The Polish version of the article was published in “Roczniki Humanistyczne,” vol. 59 (2011), issue 1. The article is the editor-in-chief’s comment to the discussion between Agnieszka Czechowicz and Paweł Bohuszewicz as presented in the current issue of the journal. The author defends philological methods in studying early modern literary texts and expresses her scepticism concerning any methods questioning and negating the fundamental epistemological difference between what is being studied and a researcher himself.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 1 Selected Papers in English; 127-131
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ROMANTISMS AXIOLOGY IN THE CONTEXT OF OLD POLISH LITERATURE (AN INTRODUCTION SKETCH)
Autorzy:
KUCZERA-CHACHULSKA, BERNADETTA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624429.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
ROMANTISM'S AXIOLOGY
OLD POLISH LITERATURE
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2018, 3; 141-143
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Child and Childhood in Old Polish Hagiography
Dziecko i dzieciństwo w hagiografii staropolskiej
Autorzy:
Sokołowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607155.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
hagiography
old Polish family
childhood
Opis:
The article is an overview of studies on the theme of childhood and the child as a specific literary hero of old Polish hagiography. Hagiographers tended to render the childhood of the saints within a schematic framework employing an abundant repertoire of rhetoric devices. But hagiography also gives fragmentary descriptions of customs connected with the relations between parents and children as well as with parental care and the bringing up progeny. For hagiographers childhood was above all a foretoken of the saint’s future virtues and works. The child itself, however, was not a suitable paragon to follow so hagiography rarely treated it as a hero in its own right.
Źródło:
Poznańskie Studia Teologiczne; 2009, 23; 213-231
0209-3472
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
LEGAL ISSUES RELATED TO THE FLIGHT OF PEASANTS IN OLD POLAND (14th-19th CENTURY)
Autorzy:
Konarski, Marcin Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/915210.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
First Polish Republic, feudalism, peasants, flight of peasants, slave trade, old Polish law
Opis:
In the light of old Polish law, based on the system of norms of peasant slavery, understood as a legal institution, the flight of peasants was qualified as an illegal act, which was subject various legal sanctions. The reason why peasants chose to become fugitives was usually their desire to improve living conditions. The direction the fugitives took was another village (a different demesne), a town (private or royal); peasants even crossed state borders. This analysis draws attention to the most important legal problems related to the flight of peasants in former Poland concerning the sources of law as regards the flight of peasants, ways of seeking to release a peasant by means of court proceedings, types of sanctions for such flight, and forms of peasants' abandonment of master's property other than flight.
W świetle dawnego prawa polskiego stojącego na gruncie systemu norm niewoli chłopskiej rozumianej jako instytucja prawna, zbiegostwo chłopów posiadało kwalifikację czynu nielegalnego, który zagrożony był różnorodnymi sankcjami prawnymi. Przyczynami zbiegostwa była zazwyczaj chęć poprawy warunków egzystencji. Kierunkiem jaki obierali zbiegowie była inna wieś (inny majątek ziemski), miasto (prywatne lub królewskie) lub nawet chłopi uchodzili poza granice państwa. Niniejsza analiza zwraca uwagę na najważniejsze problemy prawne związane ze zbiegostwem chłopów w dawnej Polsce dotyczące źródeł prawa w zakresie zbiegostwa chłopów, sposobów dochodzenia na drodze sądowej do wydania zbiega, rodzajów sankcji za zbiegostwo, oraz innych niż zbiegostwo form opuszczania przez chłopów majątku pańskiego.
Źródło:
Review of European and Comparative Law; 2019, 38, 3; 7-32
2545-384X
Pojawia się w:
Review of European and Comparative Law
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Buildings and dwellings of Krakow in the 16th-17th century - descriptions contained in the city deeds
Autorzy:
Follprecht, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184629.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
building
Kraków
construction police
real property
construction requirement
Old Polish period
Opis:
"Wiertelnicy" - those were City officers appointed by the City Council to oversee the construction industry in the old Krakow. Preserved in the state Archives are the City books of records that contain minutes and rapports regarding the activities of the "Wiertelnics" - often referred to as the "construction police" or as it probably would be more adequate the old-time city engineers. The "wiertelnics" conducted site reviews. The preserved documentation of their activities such as divisions and subdivisions of real property; preformed estimates of value of real property; damage assessment (particularly, as it was pertaining to border or division walls, and prescription of construction works that were necessary to ensure building and construction safety constitutes an very important source of historic documentation in regard to city engineering as it allows to follow not only the history of the physical constructions of buildings and dwellings themselves, but also the technology and technical solutions i.e. plumbing or other necessary adaptations needed by particular workshops or craftsmen's sites. It can be observed that some solutions that were used by the owners of the buildings were frequently cost driven and consequently of a very provisory nature. Later on, much greater investments were necessary to avoid imminent "construction catastrophes". The information contained in the City public records of the "Wiertelnic's Deeds" give also some insights that are not directly related to the construction requirements or activities themselves, but were the predominant factors that determined the physical shape of the building or a site.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2014, 40, 2; 181-187
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teaching Comparative Law in Eighteenth-Century England: Thomas Bever as a Comparative Lawyer as Exemplified by his Lectures on Polish Law and the Constitution
Nauczanie prawa porównawczego w osiemnastowiecznej Anglii. Thomas Bever jako prawnik komparatysta na przykładzie jego wykładu o polskim prawie i ustroju
Autorzy:
Korporowicz, Łukasz Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2120446.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
osiemnasty wiek
Oxford
prawo porównawcze
nauczanie
Eighteenth-century
Comparative law
Teaching
Old Polish law
Opis:
The origins of comparative legal studies usually date back to the late 19th century. These kind of studies, however, were undertaken on a regular basis much earlier. Among the first serious adherents of the idea of comparing different legal systems was Thomas Bever. Bever was a civilian lawyer who successfully combined practice in the ecclesiastical and admiralty courts of England with Oxford’s fellowship and teaching duties. In the 1760s and 1770s, Bever was teaching the Civil law course on behalf of (or independently of) the current holders of the Regius Professorship. His lectures, unique in many aspects, were crowned with a set of comparative lectures. Bever was presenting the constitutional and legal systems of several European countries, including Poland, both in historical and modern dimensions. The aim of this article is to discuss Bever’s attitude towards comparative legal studies as well as to present his comparative method by reference to part of his lectures devoted to the old Polish law and constitution.
Zazwyczaj początki badań prawnoporównawczych datuje się na schyłek dziewiętnastego stulecia. Badania tego rodzaju prowadzone były jednak już znacznie wcześniej. Wśród pierwszych poważnych zwolenników koncepcji zestawiania różnych systemów prawnych był Thomas Bever. Był on prawnikiem cywilistą, który skutecznie łączył praktykę występując przed angielskimi sądami kościelnymi i admiralicji z przynależnością do jednego z oksfordzkich kolegiów oraz obowiązkami wykładowcy. W latach 60. i 70. osiemnastego stulecia Bever prowadził w zastępstwie (bądź równolegle do) królewskiego profesora wykład prawa rzymskiego. Jego wykłady, które były pod wieloma względami wyjątkowe, wieńczyła seria spotkań prawnoporównawczych. W ich trakcie, Bever omawiał ustrój i porządki prawne kilkunastu europejskich krajów, tak w ujęciu historycznym, jak i współczesnym. Celem artykułu jest omówienie poglądów Bevera nad temat badań prawnoporównawczych, jak również zaprezentowanie tematyki wspomnianych wykładów.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2022, 99; 123-135
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Old Polish cookbooks as the part of the Polish cooking heritage
Autorzy:
Gulczyńska, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927662.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
historical gastronomy
cookbooks
Old Polish cuisine
Czerniecki Stanisław (17th century)
Wielądko Wojciech Wincenty (1749–1822)
Opis:
The aim of the paper is to describe the perception of food in the Old Polish cookbooks. Assuming that what is “food” is ultimately culturally and socially conditioned and constructed, an analysis of recipes contained in Compendium ferculorum... [Collection of dishes] by Stanisław Czerniecki, Moda bardzo dobra smażenia różnych konfektów i innych słodkości [Very good fashion frying various confections and other sweets] and Kucharz doskonały... [Perfect cook] by Wojciech Wincenty Wielądko was done. Referring to preserved archival materials and subject literature, nutritional practices and culinary tastes were recreated. That allowed to learn about the customs related to the culinary culture of the Old Polish period. The structure and content of the texts were discussed.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2021, 15, 4; 549-570
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Old Polish and Spanish Penitentials as a Source of Knowledge on Folk-paganism in a Christian Society
Staropolskie i hiszpańskie penitencjały jako źródła wiedzy o pogańskich praktykach w chrześcijańskim społeczeństwie
Autorzy:
Partyka, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/954400.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Katedra Italianistyki. Polskie Towarzystwo Retoryczne
Tematy:
Spanish penitentials
Old Polish penitentials
confession
folk-paganism
superstitions
hiszpańskie penitencjały
staropolskie penitencjały
spowiedź
pogaństwo ludowe
przesądy
Opis:
Artykuł przedstawia kilka ciekawych wniosków dotyczących pogaństwa ludowego na podstawie porównania penitencjałów (libri poenitentiales) pochodzących z Półwyspu Iberyjskiego i Rzeczpospolitej Polskiej datowanych na XVI, XVII i XVIII wiek. Najważniejszym obiektem porównania są cztery penitencjały, które zawierają długie listy grzechów i odpowiadające im pokuty: XIII-wieczne dzieło łacińskie Summa de confessionis discretione autorstwa Brata Rudolfa, penitencjał z 1633 r. Instrución de confesores, como han de administrar el Sacramento de la Penitencia napisany przez hiszpańskiego jezuitę Antonio Fernandeza de Cordobę, El fuero de la conciencia napisany przez Valentína de la Madre de Dios z 1704 roku oraz polski penitencjał z 1753 r. zatytułowany Kolęda duchowna parafianom od pasterzów autorstwa Marcina Józefa Nowakowskiego. Z toku analizy wynika, że struktura i treść analizowanych tekstów są bardzo podobne i pozostały praktycznie niezmienione: pomimo upływu czasu nadal odgrywały taką samą rolę.
Some interesting conclusions on folk-paganism are drawn here from a comparison of 16th, 17th and 18th-century confessional handbooks (libri poenitentiales) originating in the Iberian Peninsula and Polish Commonwealth. Four penitentials which include large lists of sins and the penances prescribed for them are the main object of comparison: the 13th-century Latin work Summa de confessionis discretione by Brother Rudolf, the penitential from 1633 Instrución de confesores, como han de administrar el Sacramento de la Penitencia by Spanish Jesuit Antonio Fernandez de Cordoba, El fuero de la conciencia by Valentín de la Madre de Dios from 1704, and the Polish penitential from 1753 entitled Kolęda duchowna parafi anom od pasterzów [The Pastoral Visit] authored by Marcin Józef Nowakowski. It proved that the structure and contents of the analysed texts are very similar and remained practically unchanged: despite the lapse of time they continued to play the same role.
Źródło:
Res Rhetorica; 2017, 4, 3; 13-21
2392-3113
Pojawia się w:
Res Rhetorica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
English Law and Tadeusz Czacki: Analysis of References to English Legal Sources in Czacki’s Opus Magnum
Prawo angielskie a Tadeusz Czacki: analiza odwołań do angielskich źródeł prawa w Opus Magnum Czackiego
Autorzy:
Cimachowicz, Konrad
Korporowicz, Łukasz Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/4277361.pdf
Data publikacji:
2023-04-25
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
dawne prawo polskie
prawo angielskie
traktaty prawnicze
historia prawa
Old Polish law
English law
Legal treaties
Legal History
Opis:
Tadeusz Czacki was one of the key figures who participated in the great scholarly discussions about the history, sources of development, and the position of Roman law in old Polish law. The discussion initiated by Czacki and Jan Wincenty Bandtkie in the early years of the nineteenth century lasted for many decades. Its consequences are still present today in modern Polish legal history scholarship. Although Czacki was an author of several legal treatises, most of his pivotal concepts regarding the above-mentioned issues were presented by him in his opus magnum, i.e. O litewskich i polskich prawach, published for the very first time in 1800. Czacki is well known as a self-educated scholar who referred to numerous works, both Polish and foreign. However, the objective of this article is to analyse Czacki’s knowledge and the use of English sources. During the Enlightenment, some Polish intellectuals became fascinated by English culture, politics, and the legal system. The impact of English law, however, has never been analysed in the context of Czacki’s work. The purpose of this article is to fill that gap.
Tadeusz Czacki jest jedną z kluczowych postaci, które uczestniczyły w wielkiej naukowej dyskusji poświęconej historii, źródłom rozwoju oraz pozycji prawa rzymskiego w dawnym prawie polskim. Dyskusja rozpoczęta przez Czackiego oraz Jana Wincentego Bandtkiego u początku XIX w. trwała wiele dziesięcioleci. Jej konsekwencje są także dostrzegalne prawniczych, jednak większość jego zasadniczych idei dotyczących wskazanych powyżej zagadnień została zaprezentowana w jego opus magnum, tj. O litewskich i polskich prawach, opublikowanym po raz pierwszy w 1800 r. Czacki jest dobrze znany jako samouk-erudyta, który odwoływał się w swych pracach do licznych opracowań polskich oraz zagranicznych. Celem tego artykułu jest przeprowadzenie analizy stanu wiedzy Czackiego oraz wykorzystania przez niego angielskich źródeł. W czasach Oświecenia niektórzy polscy intelektualiści zaczęli interesować się angielską kulturą, a także systemami politycznym i prawnym Anglii. Nigdy jednak nie podjęto próby oceny analizy angielskich wpływów na twórczość Czackiego. Zadaniem artykułu jest wypełnienie tej luki.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2023, 102; 59-68
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Schools of the Commission of National Education’s Greater Poland Department
Szkoły Wydziału Wielkopolskiego Komisji Edukacji Narodowej
Autorzy:
Żołądź-Strzelczyk, Dorota
Nowicki, Michał
Ratajczak, Krzysztof
Gulczyńska, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2058117.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
Tematy:
Commission of National Education
Greater Poland Department
Old Polish education system
Komisja Edukacji Narodowej
Wydział Wielkopolski
szkolnictwo staropolskie
Opis:
The Commission of National Education created a comprehensive school network, including the Greater Poland Department, consisting of department and subdepartment schools along with loosely connected with them parochial schools, which in its entirety remained under the authority of the Crown Main School. This article presents the history of the Greater Poland Department from the time of the Commission of National Education’s establishment in 1773 until the Commission terminated its operations in this region amid the Partitions of Poland in 1793. This study explores the department school in Poznań, the subdepartment schools in Kalisz, Wschowa, Trzemeszno, Toruń and Międzyrzecz as well as the parochial schools.
Źródło:
Rozprawy z Dziejów Oświaty; 2018, 55; 125-141
0080-4754
Pojawia się w:
Rozprawy z Dziejów Oświaty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Old Polish Writers and Freedom of Expression. Reconnaissance
Pisarze staropolscy a wolność wypowiedzi. Rekonesans
Autorzy:
Koehler, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038794.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
wolność
niezależność twórcy
literatura staropolska
kultura szlachecka
Jan Kochanowski
Wespazjan Kochowski
Jan Chryzostom Pasek
liberty
literary freedom
old Polish literature
Polish nobility culture
Opis:
The paper discusses the question of freedom of speech as an important topic in old Polish literature. The author considers the problem of whether freedom of speech was one of civil liberties recognized by old Polish writers as characteristic for the political consciousness of the nobility in the early modern era. Discussing several cases (Franciszek Karpiński, Wespazjan Kochowski, Jan Chryzostom Pasek, and Stanisław Orzechowski), the author indicates the inalienable relationship between the awareness of freedom of speech and the old nobility’s moral sentiments.
W pracy omawiane jest zagadnienie wolności wypowiedzi jako tematu w literaturze staropolskiej. Autor rozważa zagadnienie, czy wolność wypowiedzi to jedna z dostrzegalnych przez pisarzy staropolskich wolności obywatelskich, charakterystycznych dla świadomości politycznej szlachty. Omawiając kilka przypadków (Franciszek Karpiński, Wespazjan Kochowski, Jan Chryzostom Pasek czy Stanisław Orzechowski), autor wskazuje na niezbywalną zależność świadomości wolności wypowiedzi i szlacheckiego odczucia moralnego.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2019, 27, 4; 153-168
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Teaching of Pre-Existing National Polish Law in the New Kingdom of Poland
Nauczanie dawnego prawa polskiego w Królestwie Polskim
Autorzy:
Wiśniewska, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2120460.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Królestwo Polskie
dawne prawo polskie
nauczanie
studia prawnicze
szkoły wyższe
The Kingdom of Poland
the old Polish law
Polish law teaching
law studies
higher schools
Opis:
The changes in the social and economic system taking place in the Kingdom of Poland prompted the need for legal education at the university level. The functioning of universities dealing with teaching in this area, however, met various obstacles, mainly due to the reluctance of the central authorities of the Russian Empire. At the universities established in the following years, the aim was not only to prepare future lawyers in practice, but also to implement a broader model of education. Therefore, among other fields, the old Polish law was tutored, which gradually ceased to be binding, and finally became a historical law.
Zachodzące w Królestwie Polskim zmiany w systemie społecznym i gospodarczym rodziły potrzebę kształcenia prawniczego na poziomie uniwersyteckim. Funkcjonowanie uczelni wyższych, które zajmowałyby się nauczaniem w tym obszarze, napotykało jednak liczne trudności, przede wszystkim wynikające z niechęci centralnych władz Cesarstwa Rosyjskiego. Na uczelniach tworzonych pomimo tego w kolejnych latach, dążono nie tylko do przygotowania praktycznego przyszłych prawników, ale starano się realizować szerszy model kształcenia. W związku z tym wykładano między innymi dawne prawo polskie, które z biegiem czasu przestawało być prawem obowiązującym, a stawało się prawem historycznym.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2022, 99; 173-181
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Encomium of Polish Noblewomen in Jakub Sobieski’s Secular Funeral Speeches (the First Half of the 17th Century)
Pochwała szlachcianki w świeckich mowach pogrzebowych Jakuba Sobieskiego (I połowa XVII wieku)
Autorzy:
Ciszewska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366650.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Old Polish oratory
secular funeral speeches
encomia of noblewomen
funeral sermon
Jakub Sobieski
oratorstwo staropolskie
świeckie oracje pogrzebowe
pochwała szlachcianki
kazanie pogrzebowe
Opis:
The aim of the article is to present the distinctive features of Jakub Sobieski’s funeral speeches and thus to fill the gap in the research on secular funeral speeches. The latter constitute a large section of old Polish oratory; a section only a few years ago recognised clearly in literary and historical research as distinct from the general funeral oratory and literary “output production,” comprising separate and specific types of text. Jakub Sobieski, one of the most eminent speakers of the first half of the 17th century, delivered twenty-seven funeral speeches, five of those dedicated to women. In these speeches, following the rhetorical rules, he expressed the praises of the deceased noblewomen; these encomia envisaged defined role models of wives, mothers, and widows. Thus far, the aspects of female role models have almost exclusively been analysed using examples of funeral sermons, this study is the first to approach the issue from the perspective of nobles’ speeches. The crucial point here is to recognise not the personal model, for it turns out to be basically invariable regardless of the oratory genre, but the manners of amplifying the topoi of women’s praise. On the basis of the conducted analyses, it was discovered that Sobieski, in most cases (among the exceptions are the funeral speeches of Regina Żółkiewska and Anna Ostrogska) prefers to name and enumerate women’s virtues without factual exemplification. This stands in stark contrast to both his speeches in praise of men, which abound in detailed descriptions of the merits and achievements of the deceased and to the homiletic practice of the era.
Celem artykułu jest przedstawienie specyfiki oracji pogrzebowych Jakuba Sobieskiego, a tym samym uzupełnienie luki w badaniach nad świeckimi oracjami pogrzebowymi, stanowiącymi ogromną część staropolskiego oratorstwa, które dopiero od kilku lat są wyraźnie wydzielane w badaniach literaturoznawczych i historycznych spośród ogółu pogrzebowej „produkcji” oratorskiej i literackiej jako osobne i specyficzne typy tekstów. Jakub Sobieski, jeden z najznakomitszych mówców I połowy XVII stulecia, wygłosił dwadzieścia siedem oracji pogrzebowych, z których pięć poświęconych było kobietom. Zgodnie z regułami retorycznymi zawarł w nich pochwały zmarłych szlachcianek, które to enkomiony złożyły się na określony wzór osobowy: żony, matki i wdowy. Elementy wzoru kobiety analizowane były do tej pory niemal wyłącznie na przykładach kazań pogrzebowych – niniejsze studium jest pierwszym, które ujmuje zagadnienie z perspektywy mów szlacheckich. Kluczowe jest tu rozpoznanie nie wzoru osobowego, gdyż ten – jak się okazuje – jest w zasadzie niezmienny niezależnie od gatunku oratorskiego, ile sposobów amplifikacji toposów kobiecej pochwały. Na podstawie przeprowadzonych analiz stwierdzono, że Sobieski w większości przypadków (do wyjątków należą mowy na pogrzebie Reginy Żółkiewskiej i Anny Ostrogskiej) preferuje nazwanie i wyliczenie cnót kobiecych pozbawione egzemplifikacji faktograficznej. Stanowi to jaskrawy kontrast zarówno w stosunku do jego laudacji męskich, obfitujących w szczegółowe opisy zasług i dokonań zmarłych, jak i do praktyki kaznodziejskiej epoki.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2020, 38, 2; 15-25
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Some Remarks on the Methodological Compulsions in the Studies on Old-Polish Literature
Autorzy:
Czechowicz, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807090.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
methodology, Old-Polish literature, reconstruction of the specific character of the time past, elementary repertoire of the rules of text study, researcher’s creative freedom
Opis:
The Polish version of the article was published in “Roczniki Humanistyczne,” vol. 56 (2008), issue 1. The paper is a hidden polemic with the texts that have recently been published (not quoted by their names or indicated in the footnotes). These texts have brought forth a diagnosis that there is a delay in terms of methodology with regard to the studies on Old-Polish literature and have postulated their application to the studies on ancient literature. The author formulates her belief that traditional philology is indispensable in the studies on Old-Polish literature with an awareness that there should be a free choice in selecting the method of its interpretation. The text emerges from a protest against the rhetoric of methodological directives formulated under the influence of fashion, ideology, or fatigue with the object of research and from radical distrust to methodological directives as such, and the majority of directives in general.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 1 Selected Papers in English; 93-103
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Echoes of the 1580 Jesuit Mission to England in Early Modern Poland
Autorzy:
Hanusiewicz-Lavallee, Mirosława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798790.pdf
Data publikacji:
2019-10-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Jesuit mission in England; St Edmund Campion; Robert Persons; James Bosgrave; Polish Jesuits; old-Polish translations; Rationes decem; De persecutione Anglicana; hagiography; The Lives of Saints; controversial theology; Piotr Skarga; Kasper Wilkowski
Opis:
The Polish version of the article was published in Roczniki Humanistyczne 61 (2013), issue 2. The article presents Polish reactions to the famous Jesuit mission in England of 1580, and thus also the beginnings of the formation of the worship of St Edmund Campion in Poland. They are connected with the publication in Kraków (1583) of a translation of Robert Persons’ account entitled De persecutione Anglicana, but also with the position that the history of Campion’s mission took in the work of Piotr Skarga SJ. The Polish writer, showing a lively interest in what was going on with English Catholics and inspiring political interventions in support of Jesuits imprisoned in England (including his subordinate, the Vilnius professor James Bosgrave), in subsequent editions of his very popular hagiographic collection Żywoty świętych [The Lives of Saints] presented Przydatek […] o świętych męczennikach [A Supplement […] on Saint Martyrs] which was modified several times, and in it a paragraph titled O męczennikach w Anglijej [On Martyrs in England]. Its most basic part consisted of—starting with the 1585 edition—the story of St Edmund Campion, St Ralph Sherwin and Alexander Briant’s mission and martyrdom, which was a free adaptation of the narration contained in Concertatio Ecclesiae Catholicae in Anglia by John Fenn and John Gibson (1583). Skarga’s interest in the figure of Campion was also reflected in the Polish translation of Rationes decem (1583) that he made at the request of King Stephen Báthory. It may be said that Rationes decem (also published in Latin in 1605) became one of the fundamental apologetic texts in Poland of the early-modern age, and St Edmund Campion, in a sense, became the patron of controversial theology, which would find its confirmation in the 18th century adaptation of Nicholas Sanders and Edward Rishton’s work De origine ac progressu schismatis Anglicani (1748) written by Jan Poszakowski.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 2 Selected Papers in English; 43-65
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 29

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies