Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Górny Śląsk" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Trace fossils from Late Carboniferous storm deposits, Upper Silesia Coal Basin, Poland
Slady dzialalnosci organizmow ze sztormowych osadow poznego karbonu Gornego Slaska
Autorzy:
Gluszek, A
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20035.pdf
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:
bezkregowce morskie
Fimbritubichnus biserialis
karbon
paleontologia
Gorny Slask
osady sztormowe
Cylindrichnus candelabrus
Opis:
Eighteen ichnospecies (two new) referred to 17 ichnogenera (one new) as well as formally unclassified equilibrichnia, fugichnia and faecal pellets constitute a diverse and well-preserved invertebrate trace fossil suite present in storm deposits within the Franciszka X marine horizon of the Hrušov Beds (Late Carboniferous Namurian A, Pendleian) as exposed in the Kozłowa Góra quarry, Upper Silesia, Poland. The new forms are Fimbritubichnus biserialis igen. et isp. n., which is interpreted as the work of a deposit-feeding bellerophont gastropod, and Cylindrichnus candelabrus isp. n. An emended diagnosis of the ichnospecies Parahaentzschelinia ardelia is given. Presence of the trace fossils marks a marine influence, so that they can be utilized to discern marine versus nonmarine deposition within the Paralic Series of the Upper Silesia Coal Basin in which other paleontological evidence is scanty or lacking.
W pracy opisano zróżnicowany i stosunkowo dobrze zachowany zespół śladów działalności życiowej rozmaitych bezkręgowców morskich zachowanych w sztormowych osadach późnego karbonu (Namur A, horyzont Franciszka X, warstwy gruszowskie) w odsłonięciu Kozłowa Góra na obszarze Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Zidentyfikowano 18 ichnogatunków (w tym dwa nowe) należących do 17 ichnorodzajów, ponadto rozpoznano niesklasyfikowane formalnie ślady równowagi (equilibrichnia), ślady ucieczki (fugichnia) oruz grudki fekalne. Opisano dwa nowe ichnogatunki: Cylindrichnus candelabrus isp. n. oraz Fimbritubichnus biserialis igen. et isp. n., ten ostatni interpretowany jako ślad jakiegoś osadożernego ślimaka bellerofontowego. Zaproponowano korektę diagnozy Parahaentzschelinia ardelia. Zespoły śladów działalności morskich bezkręgowców mogą być użytecznym narzędziem dla rozpoznawania morskich ingresji w osadach górnego karbonu Górnośląskiego Zagłębia Węglowego.
Źródło:
Acta Palaeontologica Polonica; 1998, 43, 3; 517-546
0567-7920
Pojawia się w:
Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Renovation and modernization of residential structures in Gliwice based on survey of the environment built from the years 1848-2014
Renowacja i modernizacja struktury mieszkaniowej w Gliwicach na podstawie badań ankietowych środowiska zbudowanego z lat 1848-2014
Autorzy:
Cibis, J.
Serdyńska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/970977.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
housing resources
Upper Silesia
modernization
renovation
survey
zasoby mieszkaniowe
Górny Śląsk
modernizacja
renowacja
ankieta
Opis:
The subject of the survey carried out in 2013-2014 are changes in Gliwice residential substance in relation to the two fundamental issues: how proceeded transformation of the existing housing stock, which changes has it undergone during operation. The range of changes within the housing illustrates all the positive and negative solutions characteristic for each of the periods. In the selection of research technique decision was made to form the survey. The quantitative data collected during the survey are the basis for building applications and also from grouped and developed characteristics for the surveyed collections. The test results help to identify regularities concerning the scope of the changes made in each period and - indirectly - give evidence to evaluate the built environment in terms of meeting the expectations and needs of the residents. Analysis of the assumptions also draws attention to the life cycles of the apartment, as the original part undergoing transformation during the adaptation, modernization and reconstruction of housing environment to changing needs during operational requirements. The scope of the changes introduced by them within the housing allows to evaluate the accuracy of functional and spatial, technical and technological solutions characteristic of the period in which they developed.
Przedmiotem badania przeprowadzonego w latach 2013-2014 są zmiany zachodzące w substancji mieszkaniowej Gliwic w odniesieniu do dwu zasadniczych kwestii: jak przebiegała transformacja istniejących zasobów mieszkaniowych, jakim zmianom została ona poddana w czasie eksploatacji. Zakres zmian w obrębie mieszkania ilustruje wszelkie pozytywne i negatywne rozwiązania charakterystyczne dla każdego z badanych okresów. W doborze techniki badawczej zdecydowano się na formę badania ankietowego. Dane ilościowe zebrane podczas badań ankietowych są podstawą do budowania wniosków i tez z pogrupowanych i opracowanych cech charakterystycznych dla badanych zbiorów. Wyniki badań pozwalają wskazać prawidłowości dotyczące zakresu dokonywanych zmian w poszczególnych okresach i – pośrednio - dają przesłanki do oceny środowiska zbudowanego pod kątem spełnienia oczekiwań i potrzeb mieszkańców. Analiza przedstawionych założeń zwraca również uwagę na cykle życia mieszkania, jako elementu pierwotnego ulegającego transformacji podczas adaptacji, modernizacji i przebudowy środowiska mieszkaniowego do zmieniających się w czasie potrzeb użytkowych. Zakres wprowadzonych przez nich zmian w obrębie mieszkania pozwala ocenić trafność rozwiązań funkcjonalno-przestrzennych, technicznych i technologicznych, charakterystycznych dla okresu, w którym powstały.
Źródło:
Civil and Environmental Engineering Reports; 2015, 16; 41-49
2080-5187
2450-8594
Pojawia się w:
Civil and Environmental Engineering Reports
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Logistics system of collection, dismantling and recycling of end-of-life vehicles
Logistyka zbiórki, demontażu i recyklingu zużytych pojazdów samochodowych
Autorzy:
Nowakowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/374789.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
recykling samochodów
demontaż
samochód osobowy
Górny Śląsk
złom
recycling
dismantling
car
Upper Silesia
scrap
Opis:
In the paper it is presented system for collection, dismantling and recycling of end-of-life vehicles. There are discussed framework of the system based on ELV European directive and Polish act. It is presented profitability of recycling of typical vehicles in Poland and methods of effective preparation of wrecks for shredding and further steel production. Examples are presented for Upper Silesia area.
W artykule przedstawiono logistykę zbiórki demontażu i przetwarzania złomu zużytych pojazdów samochodowych w oparciu o obowiązujące prawodawstwo. Omówiono aktualny stan funkcjonowania systemu w Polsce ze wskazaniem efektywności działania systemu i najlepszych metod przetwarzania i sortowania złomu powstałego z wraków samochodowych.
Źródło:
Transport Problems; 2010, 5, 4; 81-86
1896-0596
2300-861X
Pojawia się w:
Transport Problems
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The role of a brick detail in architecture on the example of contemporary architectural trends in Upper Silesia
Rola ceglanego detalu w architekturze na przykładzie współczesnych trendów architektonicznych na Górnym Śląsku
Autorzy:
Juroszek, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312732.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
detail
brick
brick architecture
composition
Upper Silesia
detal
cegła
architektura ceglana
kompozycja
Górny Śląsk
Opis:
An image of the changing trends in the design of ceramic architectural details in Upper Silesia in recent years is the subject of the study. At the research stage, a source query, analysis of completed architectural objects, field inspection and photographic documentation were used. On the basis of a broader recognition of the subject, two examples were selected from the sacral buildings, residential buildings and public utility buildings. Assessment of the architectural environment, representativeness of the building, high architectural value, and cultural recognition were the selection criteria. Showing that the contemporary architecture of Upper Silesia allows operating with chiaroscuro, which gives the composition a “third dimension” – uniqueness and specific expression is the goal that the author achieves. It is not reaching for historical patterns, but creating new, geometric, spatial forms, setting new composition rules, using chiaroscuro, painterly and sculptural features of this timeless material. The human scale of the module means that bricks can be used to design almost any architectural object: a residential building, as well as a sacral or public utility building. Contemporary brick is no longer used only to create structural elements – it is part of the image composition, relief and sculpting of each façade.
Tematem pracy jest obraz zmieniających się w ostatnich latach trendów w projektowaniu ceramicznego detalu architektonicznego na terenie Górnego Śląska. Na etapie badań posłużono się kwerendą źródłową, analizą zrealizowanych obiektów architektonicznych, wizją terenową oraz dokumentacją fotograficzną. Na podstawie szerszego rozpoznania tematu wytypowano po dwa przykłady spośród obiektów sakralnych, budynków mieszkalnych oraz obiektów użyteczności publicznej. Jako kryteria wyboru posłużyły ocena środowiska architektonicznego, reprezentacyjność obiektu, wysoka wartość architektoniczna, rozpoznawalność kulturowa. Celem autorki było wykazanie, że współczesna architektura Górnego Śląska pozwala operować światłocieniem, który nadaje kompozycji „trzeci wymiar” – wyjątkowość i specyficzny wyraz. Nie jest to sięganie do wzorców historycznych, lecz tworzenie nowych, geometrycznych, przestrzennych form, ustalanie nowych zasad kompozycyjnych, operowanie światłocieniem, malarskością i rzeźbiarskością tego ponadczasowego materiału. Ludzka skala modułu sprawia, iż cegły można użyć do projektowania niemal każdego obiektu architektonicznego – zarówno budynku mieszkalnego, jak i sakralnego lub użyteczności publicznej. Współczesna cegła nie służy już tylko i wyłącznie do tworzenia elementów konstrukcyjnych – jest częścią kompozycji obrazu, reliefu i rozrzeźbienia każdej elewacji.
Źródło:
Architectus; 2023, 2 (74); 29--39
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Management of hard coal mining and processing wastes in Poland
Gospodarka odpadami z górnictwa i przeróbki węgla kamiennego w Polsce
Autorzy:
Galos, K.
Szlugaj, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/215810.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
odpady powęglowe
kruszywa
odzysk węgla
Górny Śląsk
coal waste
aggregates
coal recovery
Upper Silesia
Opis:
Mining and processing wastes comprise the largest group of industrial wastes generated and deposited in Poland. Among these, wastes from hard coal mining and processing traditionally constitute the most important group, currently generated at a level of 29–33 million Mg per year, with approx. 85% being utilised. Hard coal wastes are divided into two main groups – mining wastes (up to 20%) coming from preparatory and productive mining works; and processing wastes categorized as coarse-grained wastes from dense, medium gravity separation, fine-grained wastes from jiggers, and very fine-grained flotation wastes. Coarse-grained wastes (from both mining and processing) are the most economically useful. The main directions of their application are production of aggregates for engineering and road construction, production of cement or building ceramics, recovery of coal, or use as backfilling material. For aggregates production, two types of such wastes are used – raw coal wastes and self-burnt coal shale. The most important producer of aggregates from raw coal wastes is Haldex Co. with four processing plants (also delivering coal shale for cement or ceramics and recovered coal) and two crushing sieving units. Its total aggregates production exceeds 3 million Mg per year. Production of shale gravellite aggregates from self-burnt coal shale is carried out by a dozen or so small companies, with total production over 0.5 million Mg per year. Raw coal shale finds use in building ceramics and cement clinker manufacturing (up to 0.3 million Mg per year). Coal recovery, mostly in Haldex Co. plants, currently exceeds 0.15 million Mg per year, while granulated coal mud production in three plants of Haldex and two plants of Tauron Wydobycie can be a few times higher, ca. 0.6–0.7 million Mg per year. In the coming years, the production of shale gravellite aggregates and consumption of raw coal shale in cement and ceramics are not expected to rise. Further development is possible in the case of coal recovery accompanied by production of aggregates from raw coal wastes, though not all obtained aggregates will find use – not even for road embankments or river embankments in the immediate vicinity.
Odpady z górnictwa i przeróbki stanowią największą grupę odpadów przemysłowych wytwarzanych i deponowanych w Polsce. Odpady z górnictwa i przeróbki węgla kamiennego tradycyjnie stanowią najważniejszą ich grupę. Obecnie są one wytwarzane w ilościach rzędu 29–33 mln Mg/r, przy wykorzystaniu gospodarczym rzędu 85%. Odpady powęglowe dzieli się na dwie główne grupy: odpady górnicze (do 20%) z górniczych prac przygotowawczych i udostępniających, oraz odpady przeróbcze: gruboziarniste ze wzbogacania w zawiesinowych cieczach ciężkich, drobnoziarniste ze wzbogacania w osadzarkach, bardzo drobnoziarniste odpady flotacyjne. Wykorzystywane gospodarczo są głównie odpady gruboziarniste (zarówno górnicze, jak i przeróbcze). Główne kierunki ich zastosowań to: produkcja kruszyw do prac inżynierskich i budowy dróg, produkcja cementu i ceramiki budowlanej, odzysk węgla, stosowanie jako materiału podsadzkowego. W przypadku produkcji kruszyw, stosowane są dwa rodzaje odpadów: odpady powęglowe surowe oraz samoczynnie wypalony łupek powęglowy. Najważniejszym producentem kruszyw z odpadów powęglowych surowych jest Haldex S.A. z czterema zakładami przeróbczymi (dostarczającymi także łupek powęglowy do produkcji cementu lub ceramiki budowlanej, a także odzyskiwany węgiel) oraz dwoma węzłami krusząco-sortującymi. Łączna produkcja kruszyw w zakładach Haldex S.A. przekracza 3 miliony Mg/r. Produkcja kruszyw łupkoporytowych z łupka wypalonego jest prowadzona przez kilkanaście małych firm na łącznym poziomie ponad 0,5 mln Mg/r. Surowy łupek powęglowy znajduje zastosowanie do produkcji cementu i ceramiki budowlanej w ilości do 0,3 mln Mg/r. Odzysk węgla, prowadzony głównie w zakładach Haldex S.A., obecnie przekracza 0,15 mln Mg/r, podczas gdy produkcja granulowanych mułów węglowych w trzech instalacjach Haldex S.A. i dwóch instalacjach Tauron Wydobycie jest prawdopodobnie nawet kilka razy większa rzędu 0,6–0,7 mln Mg/r. W najbliższych latach nie należy się spodziewać wzrostu produkcji kruszyw łupkoporytowych, a także zużycia łupka surowego do produkcji cementu i ceramiki budowlanej. Dalszy wzrost jest natomiast możliwy w przypadku odzysku węgla z prowadzoną równolegle produkcją kruszyw z surowych odpadów powęglowych. Tym niemniej nie należy się spodziewać, że wszystkie wytworzone na tej drodze kruszywa znajdą zastosowanie gospodarcze, nawet na nasypy drogowe i obwałowania rzek w bliskim sąsiedztwie zakładów.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2014, 30, 4; 51-63
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Concentration and elemental composition of quasi-ultrafine particles in Upper Silesia
Autorzy:
Rogula-Kozłowska, Wioletta
Mach, Tomasz
Rogula-Kopiec, Patrycja
Rybak, Justyna
Nocoń, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/207750.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
q-UFA
PM
road traffic emissions
Upper Silesia
emisja z ruchu drogowego
Górny Śląsk
Opis:
The ambient concentrations and elemental composition of particles with aerodynamic diameters between 30 and 108 nm (quasi-ultrafine particles, q-UFP) were studied. The data came from 6 sites in Katowice and Zabrze, big cities in Upper Silesia, where particulate matter was sampled at urban background site and crossroads in Katowice and Zabrze, at highway in Katowice, and at urban road in Zabrze. The ambient concentrations of q-UFP and of 24 q-UFP-bound elements at these six sampling sites have been discussed in the paper. The q-UFP mass concentrations in Upper Silesia did not appear high, they were not higher than in other areas. The percentages of the total mass of the examined elements in the q-UFP mass suggest that in Upper Silesia, within a typical residential area, q-UFP consist mainly of primary matter. At the sites under strong influence of road traffic emissions, where the contributions of the examined elements to the q-UFP mass were small, most probably, carbonaceous matter and elemental carbon build the core q-UFP mass. The majority of the elements in q-UFP are anthropogenic. Clear effects of local PM sources can be seen on the ambient concentrations of q-UFP-bound Al, Si, S, Cl, K, Sc, Ti, V, Cd, Cr, Mn, Co, and Sb.
Źródło:
Environment Protection Engineering; 2019, 45, 1; 171-184
0324-8828
Pojawia się w:
Environment Protection Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The problem of developing prospective hard coal deposits from the point of view of social and environmental conflicts with the use of AHP method
Problem zagospodarowania perspektywicznych złóż węgla kamiennego z punktu widzenia możliwych konfliktów społeczno-środowiskowych z wykorzystaniem metody AHP
Autorzy:
Sobczyk, E. J.
Badera, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216574.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
górnictwo
uwarunkowania społeczne
analiza wielokryterialna
Górny Śląsk
mining
social determinants
multi-criteria analysis
Upper Silesia
Opis:
W ostatnich latach odnotowano w Polsce i innych krajach europejskich liczne konflikty związane z zagospodarowaniem nowych złóż surowców mineralnych lub wznowieniem wydobycia ze złóż zaniechanych. Artykuł prezentuje możliwości przewidywania, które ze złóż są relatywnie mało konfliktowe pod względem lokalnych uwarunkowań społecznych. Jak wykazują przeprowadzone badania, w tym celu z powodzeniem może być stosowana wielokryterialna analiza decyzyjna metodą AHP (Analytic Hierarchy Process). Pozwala ona na stworzenie wstępnego rankingu wytypowanych złóż pod względem ryzyka sprzeciwu lokalnych interesariuszy górnictwa. Jak pokazuje przykład złoża Oświęcim-Polanka, tego typu analiza pozwala także na porównanie wytypowanych części jednego obszaru, co pozwala na wybór optymalnego (w sensie przestrzennym) wariantu jego zagospodarowania. Sugeruje się dalsze prace nad dostosowaniem metody AHP do specyfiki górnictwa tak, aby stała się ona użytecznym narzędziem w procesie decyzyjnym dla instytucji publicznych (optymalizacja decyzji) oraz spółek górniczych (minimalizacja ryzyka inwestycyjnego).
In the recent years numerous socio-environmental conflicts have been reported in Poland and other European countries in relation to the development of new or reopening of abandoned mineral deposits. This paper examines possibilities of predicting which of the specified deposits are relatively less contentious with regard to the local social determinants. As the conducted research showed, the multi-criteria decision-making AHP (Analytic Hierarchy Process) method can be successfully used to fulfill this goal. It allows for creating a preliminary ranking of selected deposits in terms of the risk of objections from the local mining stakeholders. As the example of the Oświęcim-Polanka deposit shows, an analysis of this kind also allows for comparing selected parts of the same area and thus facilitates the choice of optimal variant of its development in space. Further work on adjusting the AHP method to the specificity of mining is recommended so that it can become a useful tool in a decision-making process for public institutions (to make optimal decisions) as well as mining companies (to minimise investment risk).
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2013, 29, 4; 5-24
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Selected practical and methodological aspects of renovations and adaptations of modernist buildings from the after-war period in Upper Silesia
Wybrane aspekty praktyczne i metodologiczne renowacji i adaptacji obiektów modernistycznych z lat powojennych na terenie Górnego Śląska
Autorzy:
Wagner, T.
Nakonieczny, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/396677.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
modernist buildings
modernist architecture
Upper Silesia
renovations
adaptations
obiekty modernistyczne
architektura modernistyczna
Górny Śląsk
renowacja obiektów
adaptacja
Opis:
At the beginning of the economic transformation in Poland, buildings constructed after 1945 were treated as symbols of an unacceptable system. Currently, the modernist architecture of the twentieth century is seen as an important element of historical and cultural heritage. However, the problem of its protection against a number of adverse events that may lead to the loss of its essential values and often result in its destruction has been recently growing. The spectacular examples include demolition of the railway station in Katowice (built in 1964-1972) or the reconstruction of a part of the historic structure forced by the protests of various parties. Therefore, the authors attempted to identify the key factors for determining the assessment methods of modernist buildings, and to find possible ways of their transformations. At the same time, it is essential to indicate the significant risks that result both from the lack of understanding of the needs to protect the selected objects (erected in this period), and from the problems that result from the current legislation.
U progu transformacji gospodarczej w Polsce budynki wzniesione po 1945 roku traktowano jako symbole nieakceptowanego ustroju. Obecnie modernistyczna architektura XX wieku jest postrzegana jako ważny element spuścizny historyczno kulturowej. Tymczasem w ostatnich kilku latach nasila się naglący problem jej ochrony przed szeregiem zjawisk niekorzystnych, które prowadzą do zaniku jej istotnych wartości, a często unicestwienia. Do spektakularnych przykładów należy rozbiórka Dworca Kolejowego w Katowicach z lat 1964-72 i wymuszona protestami różnych środowisk rekonstrukcja fragmentu historycznej struktury. Stąd próba określenia podstawowych czynników pozwalających określić metody oceny obiektów modernistycznych oraz możliwe drogi przekształceń. Jednocześnie należy wskazać istotne zagrożenia jakie wynikają zarówno z braku zrozumienia dla konieczności ochrony wybranych obiektów tego okresu, jak i problemów jakie wynikają z obecnie obowiązującego ustawodawstwa.
Źródło:
Civil and Environmental Engineering Reports; 2012, 9; 143-151
2080-5187
2450-8594
Pojawia się w:
Civil and Environmental Engineering Reports
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Iron oxides particles in the air and fly ash, and their influence on the environment (preliminary studies)
Autorzy:
Jabłońska, M.
Smołka-Danielowska, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182792.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
tlenki żelaza
pył atmosferyczny
popiół lotny
Górny Śląsk
zanieczyszczenie
iron oxides
atmospheric dust
fly ash
pollution
Upper Silesia
Opis:
Niniejszy artykuł przedstawia wstępne wyniki badań dotyczące rozmiarów, rozmieszczenia i składu najczęściej występujących cząsteczek o składzie tlenków żelaza, które powstały podczas procesów spalania węgla kamiennego. Opis dotyczy tylko wyżej wymienionych, cząstek natomiast pominięto inne fazy zawierające żelazo (takie jak siarczany, węglany czy też żelazo metaliczne). Cząsteczki PM 10 (pył zawieszony) oraz pył opadowy pobrane były w kilku wybranych miastach Górnego Śląska. Próbki popiołu pobrano z elektrofiltrów zakładów spalających węgiel kamienny. Wszystkie próbki zebrano w ciągu kilku ostatnich lat. Materiał badawczy poddano analizie rentgenowskiej metodą proszkową, wykorzystując dyfraktometr Philips PW 3710, używając lampy kobaltowej CoKa oraz badaniom w skaningowej mikroskopii elektronowej przy użyciu środowiskowego mikroskopu Philips XL30 TMP wyposażonego w EDS typu Sapphire. Dominujące cząsteczki tlenków żelaza (magnetyt, hematyt, wustyt) obserwowano w pyłach atmosferycznych i popiołach z elektrofiltrów. Różnice obserwowano w ilości i składzie cząstek akcesorycznych. W popiołach częściej występowały: magnezioferryt, harcynit i chromit. Różnice obserwowano też w rozmiarach dominujących cząstek. Tlenki żelaza w pyłach atmosferycznych o średnicach poniżej 10 mm stanowiły ok. 50–60% obj., podczas gdy cząstki o średnicach respirabilnych (poniżej 2,5 mm) to ok. 10% obj. Popioły z elektrofiltrów zawierają cząstki tlenków żelaza o średnicach rzędu 30–80 mm (co stanowi ok. 70% obj. wszystkich cząstek o składzie tlenków żelaza). Większość dużych cząstek tlenków żelaza powstających w procesach spalania węgla kamiennego osadza się na elektrofiltrach, jednak najmniejsze frakcje (poniżej 10 mm) są emitowane z gazami spalinowymi do atmosfery. Stąd w powietrzu odnotowuje się znaczne ilości tlenków żelaza o średnicach mniejszych niż 10 mm, co powoduje, iż rozmiary tych cząstek sprzyjają dalekiemu transportowi od źródła ich powstawania. Natomiast cząstki zawierające tlenki żelaza o średnicach respirabilnych mogą niekorzystnie działać na zdrowie. Badania te powinny być kontynuowane celem szczegółowego określenia wpływu tlenków żelaza na środowisko i organizmy żywe.
Źródło:
Polish Geological Institute Special Papers; 2008, 24; 93-98
1507-9791
Pojawia się w:
Polish Geological Institute Special Papers
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A trail of storms imprinted in Triassic rocks on the touristic path: an example from Grodziec (Dąbrowa Basin, southern Poland)
Ślad sztormów, zapisanych w skałach triasowych, na szlaku turystycznym: przykład z Grodźca (Zagłębie Dąbrowskie, południowa Polska)
Autorzy:
Gawęda, A.
Vierek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/128428.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
Górny Śląsk
Zagłębie Dąbrowskie
Grodziec
triasowe osady węglanowe
sztormy
Upper Silesia
Dąbrowa Basin
Triassic carbonate sediments
storm activity
Opis:
The Upper Silesia -Dąbrowa Basin is one of the highest industrially transformed regions in Europe. However, places of geotouristic value are still preserved and should be protected. One of them is the abandoned "Kamionka" quarry and nearby St. Dorotahill, knownas "local Olympus" with historical monuments, located in the Grodziec district of Będzin. The profile of Triassic limestones, dolomitized limestones and marly dolomites belong to so called Gogolin Beds and represent the sedimentation typical of sea transgression with numerous changes in water energy, up to stormy sedimentation, imprinted in rock textures and sedimentary structures. Both proximal and distal tempestites are found here. Local bioturbations are indicative for breaks in storm activity and low-energy sedimentation. In general, the carbonate sediments of Grodziec district were formed in shallow basin, on the carbonate ramp, influenced by storms and/or bottom currents. The link between the history of that area, geomorphology and geological features makes that area of special importance for geotourism.
Basen śląsko-dąbrowski należy do najbardziej uprzemysłowionych, a przez to silnie zmienionych w wyniku działalności człowieka, rejonów Europy. Miejsca o wartości geoturystycznej z racji swej rzadkości powinny być pod specjalną ochroną. Jednym z takich miejsc jest nieczynny kamieniołom „Kamionka" usytuowany blisko wzgórza św. Doroty, znanego także jako „Olimp zagłębiowski ", usytuowane w dzielnicy Będzina o nazwie Grodziec. Odsłaniający się w kamieniołomie profil triasowych wapieni, częściowo zdolomityzowanych i marglistych należy do tak zwanych warstw gogolińskich i reprezentuje cechy sedymentacyjne typowe dla transgresji morskiej. W osadach znaleźć można zapis teksturalny i strukturalny wielokrotnych zmian energii wód aż do sedymentacji sztormowej, z charakterystycznymi osadami tempestytów proksymalnych i dystalnych. Lokalnie obserwowane bioturbacje wskazują na przerwy w aktywności sztormowej i sedymentacji niskoenergetycznej. Sekwencje osadowe, odsłaniające się w Grodźcu, powstawały w płytkim basenie sedymentacyjnym, na rampie węglanowej, noszą cechy zarówno osadów sztormowych, jak i prądów dennych. Obszar Kamionki - wzgórza św. Doroty jest przykładem związków między budową geologiczna, geomorfologią oraz historią regionu i jest przez to obszarem o dużym znaczeniu geoturystycznym.
Źródło:
Geotourism / Geoturystyka; 2012, 1-2; 51-58
1731-0830
Pojawia się w:
Geotourism / Geoturystyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Typology of housing arrangements of Upper Silesia in 1848-2013 years – archetypes and their modernization flexibility
Autorzy:
Cibis, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/390661.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
Tematy:
housing arrangements
Upper Silesia
social building development
interwar period
modernism
warunki mieszkaniowe
Górny Śląsk
rozwój socjalny
okres międzywojenny
modernizm
Opis:
In the Polish literature of the subject granted to the residential architecture the most common is the theme of constructed environment, the problem of new trends both in form and design, most often in the context of the sustainable development. More and more frequent are the works on analyzing and describing the sociological perspective of dwelling. Basing on the long-term international and domestic publications and scientific research the spread and often interdisciplinary, complex works and articles concerning the social phenomena in architecture and its surrounding have recently appeared. Despite the huge in amount and the valuable literature as well as the scientific research being led in the last few years the lack of works presenting the complex condition of the residential stock shaped through centuries, in context of usability and needs of the residents, based on the possibilities and real modernisation activities is significant. The time range of the work covers the period from 1848-2013. The broad framework allows the recognition of the vast majority of the existing residential stock and gives the larger spectrum of evaluation in the spotted transformations. Industry initiated the process of the development of the number of contemporary cities. The work tries to gain the answer for: ● what changes were done to the researched residential stock ● in which period the changes were the most intensive ● in which period the changes were the greatest in the area (both historically and in context of the usability) Author is also interested in the problem of similarity of the changes to the notes and descriptions of other authors concerning the values of durability and time (so the equipment, the interior divisions, installations, facades and constructions). The present article is used for a projection of these changes on the base of distinctive features of these arrangements and the attempt formulated of characteristic archetype in individual temporary sequences determined in examinations
Źródło:
Budownictwo i Architektura; 2018, 17, 1; 85-93
1899-0665
Pojawia się w:
Budownictwo i Architektura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Wave of Social Radicalism and Its Impact on Silesian Uprisings, 1917–1923
Wpływ fali radykalizmu społecznego lat 1917–1923 na powstania śląskie
Autorzy:
Zalega, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52157844.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Górny Śląsk
komunizm
powstania śląskie
Międzynarodówka Komunistyczna
konflikt polsko-niemiecki
Upper Silesia
communism
Silesian Uprisings
Communist International
Polish-German conflict
Opis:
Three Silesian Uprisings (1919, 1920, 1921) all contributed to incorporating a portion of industrial Upper Silesia to Poland after the First World War. Until now, history has been emphasizing mostly the national nature of these upheavals. However, the revolutionary wave of between 1917 and 1923 left an enormous impact on the region, influencing the character of the aforementioned uprisings as well. Already in 1917, the Upper Silesia was witness to mass hunger strikes, and in 1918 the region became one of the important centers for the German Revolution. The Communist Party of Upper Silesia counted twenty thousand members, and its activity both affected and reflected a radicalization of sentiment in Silesian laborers. Two sides of the conflict over Silesia,the Polish and the German, both feared the communist influence, but at the same time they were forced by it to put forward more radical democratic and social slogans, as part of their propaganda. Raising of such voices was further encouraged by emergence of Workers’ Councils, by which the workers were drawn directly into the world of politics, and also by the post-war „democratization” of weaponry that led to armament of numerous worker communities. The author’s primary thesis is concerned with how the revolutionary wave influenced the character of the Silesian Uprisings – both in activity (strikes, laborer militias) as well as in dialogue (radical democratic and social slogans). This period in the Silesian history should not be reduced to a Polish-German conflict.
Trzy powstania śląskie (1919, 1920, 1921) przyczyniły się do przyłączenia części przemysłowego Górnego Śląska do Polski po I wojnie światowej. W dotychczasowej historii podkreślano narodowy charakter tych zrywów, w których brali udział śląscy robotnicy polskiej opcji. Okazuje się jednak, że fala rewolucyjna lat 1917–1923 wywarła ogromny wpływ na ten region, w tym także na charakter wspomnianych powstań. Już w 1917 roku na Śląsku doszło do masowych protestów głodowych, a w 1918 roku region ten był jednym z ważnych ośrodków rewolucji niemieckiej. Komunistyczna Partia Górnego Śląska liczyła 20 000 członków, przede wszystkim jednak jej działalność oddziaływała na radykalizację nastrojów robotników, jak i ją też odzwierciedlała. Obie strony konfliktu o Śląsk – polska i niemiecka, obawiały się komunistów, ale też musiały pod ich wpływem wysuwać w propagandzie radykalne hasła demokratyczne i społeczne. Podnoszeniu tych haseł sprzyjały także powstające rady robotnicze, wciągające w świat polityki załogi fabryk, oraz powojenna „demokratyzacja” broni prowadząca do uzbrojenia licznych środowisk robotników. Główna teza autora dotyczy tego, że fala rewolucyjna lat 1917–1923 w ogromnym stopniu wpłynęła na charakter powstań śląskich – tak w sferze działań (strajki, bojówki robotnicze), jak i głoszonych haseł (radykalnie demokratycznych i społecznych). Tego okresu na Śląsku nie można sprowadzać wyłącznie do konfliktu polsko-niemieckiego.
Źródło:
Sprawy Narodowościowe. Seria nowa; 2020, 52
1230-1698
2392-2427
Pojawia się w:
Sprawy Narodowościowe. Seria nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Technology development of transport in the Upper Silesia region based on funds from the European Union
Rozwój nowych technologii w transporcie na Górnym Śląsku w oparciu o fundusze pomocowe Unii Europejskiej
Autorzy:
Markusik, S.
Cieśla, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/374527.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
Górny Śląsk
transport
rozwój gospodarczy Śląska
modernizacja przemysłu
restrukturyzacja przemysłuprzemysłu
projekt Foresight
Upper Silesia
Silesian economy
modernization of industry
restructuring of industry
Foresight Project
Opis:
In the new budget of European Union for 2007 - 2013 year were foreseen to Poland about 60 mld euro, for projects connected with development of infrastructure, modernization and restructuring of industry, agriculture, administration; financing from funds: structural, conjunction, education, researches, etc. For the Upper Silesia Province that is a problem not only to get most of the part of the total EU budget for Poland, but first of all creating, in the closest time, right for quality and quantity development projects, that make possible to reduce delay in the increase of Silesian economy, in the relation to other regions of the European Union.
W nowym budżecie Unii Europejskiej na lata 2007 - 2013 przewidziano dla Polski prawie 60 mld euro na projekty związane z rozwojem jej infrastruktury, modernizacją i restrukturyzacją przemysłu, rolnictwa, administracji, finansowane z funduszy: strukturalnych, spójności, edukacyjnych, badawczych itd. Dla województwa śląskiego problemem jest nie tylko uzyskanie jak największego udziału w ogólnopolskim budżecie unijnym, ale przede wszystkim wygenerowanie w najbliższym czasie odpowiednich co do jakości i ilości projektów rozwojowych, które pozwolą na niwelację opóźnień rozwoju gospodarczego Śląska w stosunku do innych regionów Unii Europejskiej.
Źródło:
Transport Problems; 2007, 2, 3; 37-47
1896-0596
2300-861X
Pojawia się w:
Transport Problems
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Iconotropy of images of St Barbara from the Upper Silesian coal mines: the case of “Graf Franz” / “Wawel” mine
Ikonotropia wizerunków św. Barbary z górnośląskich kopalń węgla kamiennego: przypadek kopalni „Graf Franz” / „Wawel”
Autorzy:
Piecha-van Schagen, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28891970.pdf
Data publikacji:
2022-12
Wydawca:
Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Tematy:
religious image
St Barbara
iconotropy
religious art
lived religion
coal miners
Upper Silesia
obraz religijny
św. Barbara
ikonotropia
sztuka sakralna
żywa religia
górnicy
Górny Śląsk
Opis:
The article discusses the formal changes to the image of Saint Barbara from the “Graf Franz” / “Wawel” coal mine and the accompanying ontological changes to the object in the light of politically and economically motivated transformations. The images of Saint Barbara placed in the pit head buildings of the coal mines in Upper Silesia particularly intensively at the turn of the 19th and 20th centuries were objects of religious cult, and were mostly created by the professional artists. As objects of miners’ piety, based on devotion to the Blessed Sacrament, they represented the idea of an art object unified with theology. During the communist rule in Poland, the statue of Saint Barbara was removed from the pit head building and hidden by the miners, and given the status of a symbol of resistance against the state authorities. The returning of the image to the pithead building in 1980 and repainting it with technical paint made it a religious and political symbol, while also serving as an apotropaic object. After the liquidation of the “Wawel” mine, the sculpture, covered with a realistic polychrome, serves as a devotional object in the Church of Saint Pius X in Ruda Śląska.
Artykuł omawia zmiany formalne wizerunku świętej Barbary z kopalni „Graf Franz” / „Wawel” oraz towarzyszące jej zmiany ontologiczne obiektu w świetle przemian o podłożu politycznym i ekonomicznym. Wizerunki świętej Barbary, umieszczane w cechowniach kopalń węgla kamiennego na Górnym Śląsku szczególnie intensywnie na przełomie XIX i XX wieku, były obiektami o potencjale kultowym, wykonywanymi przeważnie przez zawodowych artystów. W połączeniu z górniczą pobożnością bazującą na nabożeństwie do Najświętszego Sakramentu, tworzyły jednorodny obraz sztuki i teologii. W okresie rządów komunistycznych w Polsce Ludowej doszło to usunięcia rzeźby świętej Barbary z cechowni i ukrycia jej przez pracowników kopalni, dzięki czemu zyskała ona status symbolu oporu przeciwko władzy. Powrót wizerunku do cechowni w 1980 roku i przemalowanie farbą techniczną sprawiły, że stał się on symbolem religijnym, politycznym, a jednocześnie pełnił funkcję obiektu apotropeicznego. Po likwidacji kopalni „Wawel”, rzeźba pokryta realistyczną polichromią, pełni rolę obiektu dewocyjnego w kościele pw. św. Piusa X w Rudzie Śląskiej.
Źródło:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2022, 10, 10; 111-137
2353-2734
Pojawia się w:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies