Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Belarusian history" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    On the Edge
    Autorzy:
    Dashuk, Volha
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/919713.pdf
    Data publikacji:
    2014-06-13
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Belarusian identity
    Belarusian history
    Belorusian contemporary film
    Europeanness
    Opis:
    The subject of “Europeanness” has been analysed in Belarus thoroughly for the last twenty years, but mainly in journalistic publications and books. It is hard to trace the implication of this topic in cinema. Nevertheless, a documentary examined from a certain angle can reveal a “European component”, manifesting important issues about Belarusian identity at the same time. The documentary We Are Living on the Edge (2002) by Victor Asliuk (Belarus) is reviewed in this connection. The reality shown in the film represents the European past and evokes a strong nostalgic feeling. However, the film, though generally renowned, is perceived differently by film professionals and audiences in Western and Eastern Europe. Some points of this East-West divergence are considered in the article. Finally, the issue of the relevance of Europe is analysed in the context of Belarusian history.
    Źródło:
    Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2014, 15, 24; 71-76
    1731-450X
    Pojawia się w:
    Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Język utworów Ciszki Hartnego w świetle białoruskich nauk filologicznych
    Autorzy:
    Zaprudski, Siarhiej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/624944.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Ciška Hartny, language of belles lettres, history of the Belarusian literary language
    Ciszka Hartny, język artystyczny, historia białoruskiego języka literackiego
    Цішка Гартны, мова мастацкай літаратуры, гісторыя беларускай літаратурнай мовы
    Opis:
    The studies of the language of Ciška Hartny, a writer and a public figure (1887–1937), have a long tradition in Belarusian humanities. However, different circumstances have made these linguistic studies ambiguous. On the one hand, in the 1920s Ciška Hartny was a writer whose language was studied most intensively. Between the 1920s and 2010s several articles were published about the language used in his works. A big corpus was scientifically adopted. Some remarks on Ciška Hartny’s language was included in the academic History of the Belarusian Literary Language (1968) and in two editions of the University handbook on the history of the Belarusian literary language (1963 and 1984). A few years ago an ambitious publication by Alieś Kaŭrus made an attempt to revise modern opinions that stem from 1950s and 1960s. On the other hand, the studies of Ciška Hartny’s linguistic heritage have not been consistent and are quite fragmented. During the mid-1930s and 1950s no studies were conducted on the writer’s language. This is common practice when researches do not consider the findings of predecessors. Until the present day there has been no incorporation into Belarusian linguistics of Jazep Liosik’s fundamental study of the late 1920s. The relevant methodology to study Hartny’s language as a part of the history of the Belarusian literary language is still absent. We observe a tendency to this day to evaluate Ciška Hartny’s language as a (potential) part of the modern literary language rather than from the viewpoint of the Belarusian literary language’s history.
    Studia nad językiem publikacji pisarza, działacza społecznego i państwowego Ciszki Hartnego (1887–1937) w obrębie nauk filologicznych na Białorusi trwają od dawna, jednak zawierają wiele sądów polemicznych, żeby nie stwierdzić sprzecznych. Z jednej strony jest to pisarz, który aktywnie tworzył w latach 20. XX w., a język jego utworów poddawano bardzo intensywnym badaniom. W okresie 1920–2010 na ten temat opublikowano kilka artykułów. W obiegu naukowym znajduje się bogaty materiał faktograficzny. Językowi Hartnego poświęcono też fragment monografii pt. Historia białoruskiego języka literackiego z 1968 r. oraz rozdziały podręcznika akademickiego z zakresu historii literatury białoruskiej (1963 і 1984 r.). Kilka lat temu ukazała się monografia Alesia Kaurusa, który dokonał próby ponownej oceny publikacji z końca 1950–1960 r. Z drugiej strony opracowywanie dziedzictwa językowego Hartnego charakteryzuje brak ciągłości. W okresie poł. 1930. – kon. 1950. lat nikt nie zgłębiał języka Hartnego. Przyjęła się tradycja nie brać pod uwagę wcześniejszych prac, np. do dziś w badaniach nie znalazło oddźwięku solidne opracowanie Jazepa Losika powstałe pod koniec lat 20. XX w. Brakuje należytej metodologii opisu języka Hartnego jako części składowej historii białoruskiego języka literackiego. Do dziś język Hartnego jest oceniany nie z perspektywy historycznej, tylko jako potencjalna realizacji współczesnego języka literackiego.
    Вывучэнне мовы твораў пісьменніка, грамадскага і дзяржаўнага дзеяча Цішкі Гартнага (1887–1937) мае ў беларускай філалогіі даўнюю традыцыю, але розныя акалічнасці зрабілі гэтую частку беларускай лінгвістыкі неадназначнай. З аднаго боку, у 1920-я гг. Ц. Гартны быў пісьменнікам, мова твораў якога вывучалася найбольш інтэнсіўна. На працягу 1920–2010 гг. было апублікавана некалькі артыкулаў на даную тэму. У навуковы ўжытак уведзены вялікі фактычны матэрыял. Мова твораў Ц. Гартнага не была абойдзена ўвагай у акадэмічнай Гісторыі беларускай літаратурнай мовы 1968 г. і ў двух выданнях універсітэцкага падручніка па гісторыі беларускай літаратурнай мовы 1963 і 1984 г. Некалькі гадоў таму з’явілася амбіцыйная публікацыя Алеся Каўруса, у якой была здзейснена спроба перагледзець ацэнкі, якія сягаюць сваімі вытокамі ў канец 1950–1960 гг. З другога боку, вывучэнню моўнай спадчыны Ц. Гартнага ўласціва перарывістасць і адсутнасць пераемнасці. На працягу сярэдзіны 1930 – канца 1950-х гг. мова твораў пісьменніка зусім не вывучалася. Звычайнай з’яўляецца практыка, калі даследчыкі не ўлічваюць здабыткаў сваіх папярэднікаў. Да сённяшняга дня не знайшоў водгуку ў беларускай лінгвістыцы грунтоўны артыкул Язэпа Лёсіка канца 1920-х гг. Адсутнічае належная метадалогія для вывучэння мовы Ц. Гартнага як складовай часткі гісторыі беларускай літаратурнай мовы. Уключна да самага апошняга часу існуе тэндэнцыя ацэньваць мову твораў Ц. Гартнага не праз прызму гісторыі беларускай мовы, а трактаваць яе як (патэнцыяльную) частку сучаснай літаратурнай мовы.
    Źródło:
    Studia Białorutenistyczne; 2019, 13
    1898-0457
    Pojawia się w:
    Studia Białorutenistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Place of the Works of Uladzimir Karatkievič in the Discourse on the Identity of Belarusians
    Miejsce twórczości Uładzimira Karatkieviča w dyskursie o tożsamości Białorusinów
    Autorzy:
    Wielg, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1837719.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Karatkievič
    Belarusian literature
    national identity
    history of Belarus
    Karatkevič
    literatura białoruska
    tożsamość narodowa
    historia Białorusi
    Караткевіч
    беларуская літаратура
    нацыянальная самасвядомасць
    гісторыя Беларусі
    Opis:
    The main goal of U. Karatkievič’s literary output was always to revive and reinforce the sense of national identity in Belarusians. In earlier times, there had been no writer in Belarusian literature who would devote his whole output to the history of his nation. In his works, Karatkievič described their successes and failures and showed their attempts to gain independence and form the foundations of the Belarusian national identity to his reader. In the 1950s and 1960s, it was not easy to promote and disseminate the true history of Belarus, the beauty of the Belarusian language and the Belarusian national identity in the USSR. Karatkievič was often stigmatised and punished for his activity in this respect. This paper presents the impact of the writer’s output on the formation of Belarusian national identity. Karatkievič’s struggle with the stagnation or even backwardness of the Brezhnev era clearly manifested itself in his protest and fight for respect for the Belarusian language, the history of his homeland and the protection of nature and monuments of an immaterial culture. The writer saw the inseparable unity between those apparently different problems. Caused by such factors as the deliberate distortion of historical memory, social oblivion leads to the denationalisation and blurring of national self-awareness. Manipulating the past and enforcing the oblivion of various inconvenient historical events destroys the identity of societies. This is what Uladzimir Karatkievič wanted to oppose and did oppose with his works.
    Głównym celem twórczości U. Karatkeviča pozostawała zawsze próba ożywienia i wzmocnienia poczucia tożsamości narodowej Białorusinów. W literaturze białoruskiej nie było wcześniej pisarza, który całą swoja twórczość poświęcił dziejom własnego narodu. Pisarz opisywał w swoich utworach wzloty i upadki Białorusinów, pokazywał ich próby uzyskania niepodległości, kształtował w swoim czytelniku podstawy białoruskiej tożsamości narodowej. W latach 50. i 60. XX w. w ZSRR nie było łatwo promować i propagować prawdziwą historię Białorusi, piękno języka białoruskiego i białoruską tożsamość narodową. Za swoje działania w tej dziedzinie Karatkevič był często piętnowany i karany. Artykuł przedstawia wpływ twórczości pisarza na kształtowanie białoruskiej tożsamości narodowej. Zmagania Karatkieviča z zastojem, a wręcz wstecznością ery Breżniewa najwyraźniej wyczuwalne były w jego proteście i walce o szacunek dla języka białoruskiego, historii własnej ojczyzny oraz ochrony przyrody i zabytków kultury materialnej. Pisarz widział nierozerwalną jedność pomiędzy tymi na pierwszy rzut oka różniącymi się problemami. Niepamięć społeczna, której jedną z przyczyn jest celowe zaburzanie prawdy historycznej doprowadza do wynarodowienia i zatarcia narodowej samoświadomości. Manipulowanie przeszłością i przymuszanie do zapominania o różnych niewygodnych wydarzeniach historycznych unicestwia tożsamość społeczeństw. Temu właśnie przeciwstawić się chciał i przeciwstawiał się swoja twórczością Uładzimir Karatkievič.
    Галоўнай мэтай творчасці У. Караткевіча заўсёды была спроба адраджэння і ўмацавання пачуцця нацыянальнай ідэнтычнасці беларусаў. У беларускай літаратуры не было раней пісьменніка, які б усю сваю творчасць прысвяціў гісторыі ўласнага народа. У сваіх творах пісьменнік апісваў узлёты і падзенні беларусаў, паказваў іх спробы атрымаць незалежнасць, фарміраваў у свайго чытача аснову беларускай нацыянальнай ідэнтычнасці. У 1950-я і 1960-я гады ў СССР было няпроста прасоўваць сапраўдную гісторыю Беларусі, прапагандаваць прыгажосць беларускай мовы і беларускую нацыянальную ідэнтычнасць. Караткевіча, які свядома дзейнічаў у гэтым накірунку, неаднаразова кляймілі і каралі. У артыкуле паказаны ўплыў творчасці пісьменніка на фарміраванне беларускай нацыянальнай ідэнтычнасці. Змаганне Караткевіча з застоем і заняпадам брэжнеўскай эпохі найбольш выразна выявілася ў яго рашучых пратэстах у абарону беларускай мовы, гісторыі Бацькаўшчыны, помнікаў прыроды і архітэктуры. Пісьменнік бычыў непарыўную сувязь паміж гэтымі, на першы погляд рознымі, праблемамі. Грамадская абыякавасць, адной з прычын якой з’яўляецца мэтанакіраванае фальшаванне гістарычнай памяці, прыводзіць да знікнення нацыянальнай самасвядомасці народа. Маніпуляцыя мінуўшчынай і прымусовае сціранне з памяці розных гістарычных падзей, невыгодных для пануючай ідэалогіі,  знішчае нацыянальную ідэнтычнасць. Супраць гэтага і змагаўся сваёй творчасцю Уладзімір Караткевіч.
    Źródło:
    Studia Białorutenistyczne; 2020, 14; 203-214
    1898-0457
    Pojawia się w:
    Studia Białorutenistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stosunek do języka białoruskiego młodych poetów XXI wieku
    Autorzy:
    McMillin, Arnold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/625072.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Belarusian language
    history
    preservation
    variants
    imagery
    praise
    scorn
    język białoruski
    historia
    zachowanie języka
    warianty
    wzorce
    akceptacja
    lekceważenie
    белорусский язык
    история
    сохранение
    варианты
    образы
    похвала
    пренебрежение
    Opis:
    This article traces briefly the history of the Belarusian language in the 20th and 21st centuries, particularly the ways in which it is used by young poets, and the imagery used to describe it in their works. Also shown are some of the ways the language is spurned and passionately defended.
    W artykule autor omawia kondycję języka białoruskiego w XX i  XXI wieku oraz stosunek współczesnych młodych poetów do języka ojczystego, odzwierciedlony w ich twórczości poetyckiej. Są przytoczone zarówno przykłady obojętności młodych poetów białoruskich wobec  języka ojczystego, jak i zatroskania o jego los.
    В этой статье дается краткая история положения белорусского языка в ХХ-м и ХХІ-м веках, и, в частности, разные случаи упоминания о нем в стихах молодых поэтов; анализируются художественные образы, с помощью которых описывается отношение к белорусскому языку в их творчестве. Приводятся примеры как равнодушия к судьбе родного языка со стороны молодых поэтов, так и его страстной защиты. 
    Źródło:
    Studia Białorutenistyczne; 2015, 9
    1898-0457
    Pojawia się w:
    Studia Białorutenistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O czym świadczą białoruscy korespondenci Antoniny Obrębskiej-Jabłońskiej?
    Autorzy:
    Smułkowa, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/624882.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    history of science, Belarusian linguistics, Department of Belarusian Studies at the University of Warsaw, scientific collaboration between Poland and Belarus in the humanities, role of researchers’ correspondence in the history of science
    historia nauki, językoznawstwo białoruskie, Katedra Filologii Białoruskiej Uniwersytetu Warszawskiego, naukowa współpraca polsko-białoruska w zakresie humanistyki, rola korespondencji uczonych w historii nauki
    гісторыя навукі, беларускае мовазнаўства, Кафедра беларускай філалогіі Варшаўскага універсітэта, польска-беларускае супрацоўніцтва ў галіне гуманітарных навук, значэнне ліставання вучоных для гісторыі навукі
    Opis:
    After analysing the content of previously unpublished letters to Antonina Obrębska-Jabłońska written by her Belarusian correspondents over the years 1955–1990 (AUW Sp 37/76, 79–81), it was possible to add to and correct existing research data in the field of literature and culture, folk culture in particular, but, more importantly, on Belarusian linguistics. Apart from various greeting and congratulations cards, the data were classified in six categories: 1. Organization and functioning of the Department of Belarusian Studies at the University of Warsaw; 2. Academic publication of papers authored by Belarusian researchers in Poland and of Polish researchers’ papers in Belarus as well as joint publications; 3. Reviews and peer reviews of papers and research programmes; 4. Mutual supervision of exchange internships; 5. Book and journal exchange; 6. Miscellaneous. The collection of correspondence presented in the paper is proof of active and sincere collaboration between Antonina Obrębska-Jabłońska, together with the research units she led, and her Belarusian partners, who welcomed both her academic expertise and charismatic personality. This leads to a general conclusion that genuine commitment of particular people can go a long way towards ensuring advancements in research, despite adverse political and organizational circumstances.
    Na podstawie analizy niepublikowanych listów korespondentów białoruskich do Antoniny Obrębskiej-Jabłońskiej  napisanych  w latach 1955–1990 (AUW Sp 37/76, 79–81) dokonano uzupełnienia i sprostowania dotychczasowych oficjalnych ustaleń w zakresie badań literatury i kultury (historia nauki), zwłaszcza ludowej,  i przede wszystkim białoruskiego językoznawstwa. Dane pozyskane z listów, z wyłączeniem listów z życzeniami i gratulacyjnych,  podzielono zgodnie z tematyką: 1. Organizacja Katedry Filologii Białoruskiej na Uniwersytecie Warszawskim i jej funkcjonowanie; 2. Wspólne publikacje oraz druk prac badaczy polskich na Białorusi i białoruskich w Polsce; 3. Recenzowanie i wzajemna ocena publikacji drukowanych i programów naukowych; 4. Wzajemna opieka nad stażystami;  5. Wymiana książek i czasopism; 6. Inne. Zaprezentowana korespondencja świadczy o rzetelnej, niepozorowanej współpracy Obrębskiej-Jabłońskiej i kierowanych przez nią jednostek naukowych z partnerami z Białorusi. Kompetencje naukowe i cechy osobowościowe badaczki spotkały się z życzliwym przyjęciem strony białoruskiej. Analiza wzajemnych relacji prowadzi do wniosku, że dzięki autentycznemu zaangażowaniu można osiągnąć wiele w badaniach naukowych, nawet w niezbyt sprzyjających warunkach politycznych i organizacyjnych.
    Аналіз зместу лістоў, напісаных беларускімі гуманітарыямі да Антаніны Абрэмбскай-Яблонскай у 1955–1990 гг. (АUWSp 37/76,79–81), даў магчымасць папоўніць, а таксама выправіць некаторыя афіцыйныя дадзеныя, важныя для гісторыі навукі ў галіне літаратуры і народнай культуры, а, перад усім, беларускага і параўнальнага мовазнаўства. Ліставанне, акрамя святочных і віншавальных паштовак, канцэнтруецца вакол наступных тэм: 1. Арганізацыя і дзейнасць Кафедры беларускай філалогіі Варшаўскага ўніверсітэта, 2. Сумесныя навуковыя публікацыі і друкаванне артыкулаў беларускіх даследчыкаў у Польшчы, а польскіх на Беларусі, 3. Узаемнае рэцэнзаванне друкаваных прац і рэкамендацыя навуковых праграм і праектаў. 4. Апякунства над стажорамі абодвух бакоў. 5. Багаты абмен кнігамі. 6. Іншыя. Апісанае ліставанне сведчыць аб добрасумленным супрацоўніцтве А. Абрэмбскай-Яблонскай і навуковых устаноў, якімі даследчыца кіравала, з беларускімі партнёрамі. Яе навуковыя кваліфікацыі і асабістыя рысы характару сустракаліся з добразычлівай і высокай ацэнкай беларускага боку. Можна зрабіць агульную выснову, што ва ўмовах аўтэнтычнага зацікаўлення ўдзельнікаў супрацоўніцтва можна многа дасягнуць у навуцы, нават у неспрыяльных палітычных і арганізацыйных умовах.
    Źródło:
    Studia Białorutenistyczne; 2019, 13
    1898-0457
    Pojawia się w:
    Studia Białorutenistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polacy wobec białoruskich aspiracji narodowych w Mińsku w 1917 roku
    Autorzy:
    Tarasiuk, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/624866.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    historia Mińska
    History of Belarus
    Belarusian national movement
    Poles in Kresy
    history of Minsk
    Polish organisations in Belarus
    historia Białorusi
    białoruski ruch narodowy
    Polacy na Kresach
    organizacje polskie na Białorusi
    гісторыя Беларусі
    беларускі нацыянальны рух
    палякі на ўсходніх ускраінах
    гісторыя Мінска
    польскія арганізацыі ў Беларусі
    Opis:
    This article explores changes in the attitudes of Poles towards the Belarusian national aspirations during great transformations in Russia, i.e. in 1917. At that time, Poland had to acknowledge the fact that its efforts to establish itself as the protector of the Belarusian peoples had petered out. Consequently, the Poles adopted different attitudes to possible cooperation with Belarusian politicians, from denying such a possibility altogether (National Democracy) to considering them equal partners (Polish Democratic Union, or PZD).
    Artykuł przedstawia zmiany stosunku Polaków do białoruskich aspiracji narodowych w Mińsku w czasie wielkich przemian w Rosji, czyli w 1917 r. Polacy musieli wówczas zaakceptować fakt, że polityka dalszego pełnienia roli patrona ludności białoruskiej już się wyczerpała. Wśród Polaków doszło wtedy do ukształtowania się różnych poglądów na możliwość współpracy z politykami białoruskimi, od pozycji negowania takiej możliwości (endecja) po traktowanie ich jako równoprawnych partnerów (PZD).
    У публікацыі адлюстраваны змены ў адносінах палякаў да беларускіх нацыянальных памкненняў у Мінску ў час важных трансфармацыяў у Расіі, менавіта ў 1917 г. У гэты час палякі павінны былі прыняць факт, што палітыка далейшага імкнення да ролі патрона беларускага насельніцтва скончылася. Адначасова ў асяроддзі палякаў сфарміраваўся спектр розных поглядаў на магчымасць супрацоўніцтва з беларускімі палітыкамі, ад пазіцыі адмаўлення такой магчымасці (Нацыянальна-дэмакратычная партыя Беларусі) да раўнапраўнага партнёрскага стаўлення (Польскі дэмакратычны саюз Беларусі).
    Źródło:
    Studia Białorutenistyczne; 2016, 10
    1898-0457
    Pojawia się w:
    Studia Białorutenistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    One People, One Language, One Literature? Changing Constructions of the History of Old Belarusian Literature (1956–2010)
    Jeden naród, jeden język, jedna literatura? Zmieniające się konstrukcje historii literatury starobiałoruskiej (1956–2010)
    Autorzy:
    Rutz, Marion
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1837721.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    history of literature
    old Belarusian literature
    multilingualism
    Grand Duchy of Lithuania
    national narratives
    historia literatury
    dawna literatura białoruska
    wielojęzyczność
    Wielkie Księstwo Litewskie
    narracje narodowe
    гісторыя літаратуры
    старабеларуская літаратура
    полілінгвізм
    Вялікае Княства Літоўскае
    нацыянальныя наратывы
    Opis:
    Histories of literature mirror views and experiences of their own age and thus are constantly being rewritten. This is true also for the history of Old Belarusian literature. The short introductions and comprehensive overviews, written in the period between the Thaw and the Lukashenko era (1956–2010), contain astonishingly different constructions of the literary past. The article analyses a dozen books in Belarusian, Russian and English and it singles out the most import changes, such as the role of the literature of Kyivan Rusʹ or periodization. However, the most prominent development is the step-by-step recognition of the multilingual nature of the literary heritage. This concerns the existence of texts not only in Eastern Slavonic varieties, but also in (Old) Church Slavonic, the discovery of Neo-Latin authors, and finally, the rehabilitation of Polish as a language of Belarusian literature. Although Old Belarusian studies in the post-Soviet years have been a field of innovation and reevaluation, even the most actual syntheses contain blind spots. The existence of texts in Lithuanian and the literary production of ethno-cultural minorities are hardly ever even mentioned. The idea of one common language has been given up, but the history of literature still deals with texts by representatives of one ethnos that inhabit one territory
    Historia literatury odzwierciedla system światopoglądowy swoich czasów, dlatego jest niezmiennie aktualizowana. Dotyczy to także historii literatury starobiałoruskiej. Zarówno w krótkich szkicach, jak i szczegółowych przeglądach literackich, powstałych od odwilży do ery Aleksandra Łukaszenki (1956–2010), odnajdujemy zadziwiająco różne rekonstrukcje twórczości literackiej. W artykule przeanalizowano kilkanaście książek napisanych w języku białoruskim, rosyjskim i angielskim, przedstawiono ich periodyzację oraz rolę, jaką przy ich powstaniu odegrała spuścizna literacka okresu Rusi Kijowskiej. Celem badania było omówienie wielojęzycznego charakteru starobiałoruskiego dziedzictwa literackiego. Jako obiekt analizy autor obrał teksty wschodniosłowiańskie, (staro)cerkiewnosłowiańskie, nowołacińskie, jak również należące do literatury białoruskiej utwory polskojęzyczne. Chociaż w latach postradzieckich studia starobiałoruskie uważano za innowacyjne, nawet najbardziej aktualne syntezy zawierają luki badawcze. W literaturze przedmiotu o istnieniu tekstów w języku litewskim i twórczości literackiej mniejszości etniczno-kulturowych prawie w ogóle się nie wspomina. Zrezygnowano z idei wspólnego języka, ale historia literatury wciąż zajmuje się tekstami przedstawicieli jednego etnosu zamieszkującego jedno terytorium.
    Гісторыя літаратуры адлюстроўвае светапогляд і досвед свайго часу і таму пастаянна перапісваецца. Гэта датычыць і гісторыі старабеларускай літаратуры. Кароткія агляды, як і грунтоўныя даследванні, створаныя ў перыяд паміж адлігай і эпохай Лукашэнкі (1956–2010), утрымліваюць надзіва розныя карціны літаратурнага мінулага. У артыкуле разглядаецца шэраг прац на беларускай, рускай і англійскай мовах, прасочваюцца найбольш істотныя змены: у падыходзе да перыядызацыі альбо ў разуменні ролі літаратуры Кіеўскай Русі. Аднак найбольш прыкметным з'яўляецца паступовае прызнанне шматмоўнасці літаратурнай спадчыны. У даследаваннях пачынаюць разглядацца тэксты не толькі на ўсходнеславянскіх мовах, але і на (стара)царкоўнаславянскай, адбывааецца адкрыццё неалацінскіх аўтараў і, нарэшце, рэабілітацыя польскай мовы як мовы беларускай літаратуры. Нягледзячы на тое, што даследаванні старажытнай Беларусі ў постсавецкія гады мелі інавацыйны характар і шмат што пераасэнсавана, белыя плямы ёсць нават у найноўшых працах. Амаль не згадваецца пра існаванне тэкстаў на літоўскай мове і літаратурную творчасць этнічных меншасцей. Ад ідэі адной агульнай мовы адмовіліся, але гісторыя літаратуры ўсё яшчэ займаецца тэкстамі прадстаўнікоў аднаго этнасу, якія насяляюць адну тэрыторыю.
    Źródło:
    Studia Białorutenistyczne; 2020, 14; 119-156
    1898-0457
    Pojawia się w:
    Studia Białorutenistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies