Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "surowce skalne" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-8 z 8
Tytuł:
Rock Mining in Poland – Current Status and Conditions for Development
Górnictwo skalne w Polsce – aktualny stan i uwarunkowania rozwoju
Autorzy:
Kozioł, W.
Baic, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/318305.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
Tematy:
surowce skalne
kruszywa naturalne
górnictwo odkrywkowe
rock raw minerals
natural aggregates
opencast mining
Opis:
This work presents development of extraction of rock raw minerals in the period 1950 - 2017 with particular emphasis on the extraction and production of natural aggregates in the last 30 years. In that time, share of rock raw minerals in the extraction of solid minerals in Poland increased from 36.8% to 66.9%, while the share of extraction of natural aggregates also increased by 30%, from 23.9% to 53.9%. One threat for the production of gravel aggregates is gradual decrease of gravel fractions in deposits, which are in great demand in the construction sector. Dolnośląskie, świętokrzyskie and małopolskie Voyvodships are of primary importance for the extraction and production of crushed aggregates (42 %, 35% and 12% respectively). In świętokrzyskie Voyvodship resources in developed deposits are at the stage of depletion. Development of rock mining, despite large and increasing demand for mineral materials, faces many difficulties, resulting, among others, from ecological (environmental), urban planning, social, economic conditionings.
Przedstawiono rozwój wydobycia surowców skalnych w okresie 1950 - 2017 ze szczególnym uwzględnieniem wydobycia i produkcji kruszyw naturalnych w ostatnim 30-leciu. W tym okresie udział wydobycia surowców skalnych w wydobyciu kopalin stałych w Polsce wzrósł z 36,8 do 66,9%, w tym udział wydobycia kruszyw naturalnych wzrósł również o. 30% z 23,9 do 53,9%. Zagrożeniem dla produkcji kruszyw żwirowych jest stopniowe zmniejszanie się w złożach zawartości frakcji żwirowych, na które jest duże zapotrzebowanie budownictwa. W wydobyciu i produkcji kruszyw łamanych dominujące znaczenie mają województwa dolnośląskie (42%), świętokrzyskie (35%) i małopolskie (12%). W województwie świętokrzyskim następuje wyczerpywanie się zasobów w złożach zagospodarowanych. Rozwój górnictwa skalnego pomimo dużego, wzrastającego zapotrzebowania na surowce mineralne napotyka na wiele trudności wynikających miedzy innymi z uwarunkowań ekologicznych (środowiskowych), urbanistycznych, społecznych, ekonomicznych i innych.
Źródło:
Inżynieria Mineralna; 2018, R. 20, nr 2, 2; 65-72
1640-4920
Pojawia się w:
Inżynieria Mineralna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rock raw materials from the Mesozoic–Neogene contact zone in the Bełchatów Lignite Deposit – recognition and evaluation of their utility
Surowce skalne ze strefy kontaktu Mezozoik–Neogen ze złoża węgla brunatnego Bełchatów – rozpoznanie i ocena ich przydatności
Autorzy:
Pękala, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1849650.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
brown coal
rocks accompanying
mineral resources
brown coal mining
resource balance
węgiel brunatny
kopalnia węgla brunatnego
zasoby mineralne
skały towarzyszace
Opis:
The open-cast nature of deposit exploitation means that apart from the extraction of the main mineral, rocks are also found in its vicinity. Their nature, raw material quality and geological and mining conditions allow them to be used in various branches of the economy. Hence, it seems that more attention should now be given to these rocks. However, the long-term, open-cast mining operations involving Bełchatów lignite ultimately necessitated basic, raw-material-related research on the deposits accompanying the lignite as the main mineral. The presented work shows the state of the recognition of rocks lying in the Mesozoic–Neogene contact zone in the Bełchatów lignite deposit as well as their petrographic nature and possible directions of their use. Attention was drawn to the lithological diversity of the studied rocks and diagenetic processes that contributed to the impact on their physical and mechanical characteristics. Based on the analysis of the literature, the current state of utilization and development as well as the balance of accompanying rock resources in the Bełchatów lignite deposit are presented. Today, it would seem very important from various economic points of view for utilization and management of the aforementioned rocks encountered as open-cast lignite mining to take place. Natural resources are protected where the area mined is kept in check, and there is economic significance to any increasing in the supply of minerals, or materials made from them. The level of profitability for economic entities that exploit lignite deposits may obviously be raised in this way, and environmental goals can also be served if some of what is extracted can be transformed into environment-friendly materials.
Odkrywkowy charakter eksploatacji złóż sprawia, że poza wydobyciem kopaliny głównej pozyskiwane są również skały występujące w jej sąsiedztwie. Ich charakter, jakość surowcowa oraz geologiczno-górnicze warunki zalegania sprawiają, że mogą być one wykorzystane w różnych gałęziach gospodarki. Jednak wieloletni, odkrywkowy charakter eksploatacyjny węgla brunatnego, m.in. w Bełchatowie, przyczynił się do konieczności wykonywania badań podstawowych, jak i surowcowych dla utworów towarzyszących kopalinie głównej, jaką jest węgiel brunatny. W prezentowanej pracy przestawiono stan rozpoznania skał zalęgających w strefie kontaktu mezozoik– neogen w złożu węgla brunatnego Bełchatów ich charakter petrograficzny oraz aktualne i ewentualne kierunki ich wykorzystania. Zwrócono uwagę na zróżnicowanie litologiczne omawianych skał oraz procesy diagenetyczne, które przyczyniły się do wpływu na ich cechy fizyko-mechaniczne. W oparciu o analizę literatury przedstawiono ponadto dotychczasowy stan wykorzystania i zagospodarowania oraz bilans zasobów skał towarzyszących w złożu węgla brunatnego Bełchatów. Wykorzystanie i zagospodarowanie skał podłoża serii burowęglowej przy odkrywkowej eksploatacji węgla brunatnego jest bardzo istotne w wielu aspektach gospodarczych. Stanowi ochronę zasobów naturalnych poprzez ograniczenia powierzchni obszarów górniczych. Ma znaczenie ekonomiczne, jak i w ochronie środowiska, poprzez wykorzystanie niektórych z pozyskanych surowców do produkcji materiałów proekologicznych.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2020, 36, 4; 127-144
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analysis of results of spatial development plans for management of rock raw material deposits
Analiza skutków planów zagospodarowania przestrzennego dla gospodarki złożami surowców skalnych
Autorzy:
Kaźmierczak, U.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216157.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
spatial development
deposit management
mining activity
rock raw materials
zagospodarowanie przestrzenne
gospodarka złożem
działalność górnicza
surowce skalne
Opis:
This publication describes a mechanism for shaping the policy of spatial development, the final outputs of which are local land development plans determining the spatial distribution of objects of different environmental and economic functions. Land development plans guarantee a spatial order, which means not only aesthetic qualities, utility, logic, and clarity of spatial structure, but also high usability and effectiveness harmonized with nature, both nationally and locally. Working out such a plan is determined by drawing up many other planning documents. This results from the fact that spatial development should be integrated and comprehensive not only at the local but also at the regional level. What is more, the article presented the results of spatial policy at every stage of deposit management, from a deposit documentation to a post-mining area reclamation, as well as, it discussed issues connected with inadequate protection of the deposits in the planning documents. Documented rock raw material deposits must be included in a study of conditions and directions of commune spatial development (Polish: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin) and in a local land development plan (Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego), and also in voivodeship area development plans. Admittedly, this mention does not protect the deposit from being used for non-mining purposes; still, lack of it might result in failure to obtain the concession for mining of deposits, which is not possible without exclusion of land from the previous use. As for the last phase of mining activity – that is, area reclamation after mining of mineral deposits – such ans area must undergo reclamation and be prepared for development in a way that enables it to function in accordance with the study of conditions and directions of commune spatial development and in the land development plan of the particular commune. This means the necessity of amendments to these documents unless they have already defined target functions of deposit area.
W publikacji omówiono mechanizm kształtowania polityki planowania przestrzennego, którego ostatnim elementem są miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, rozstrzygające o rozmieszczeniu w przestrzeni obiektów spełniających różne funkcje przyrodnicze i gospodarcze. Plany zagospodarowania przestrzennego są gwarantem ładu przestrzennego, który oznacza zarówno walory estetyczne, funkcjonalność, logikę, czytelność i jasność struktury przestrzennej, jak i zharmonizowane z przyrodą, wysoką użyteczność i efektywność we wszystkich skalach, od lokalnej do krajowej. Przygotowanie takiego planu poprzedzone jest przygotowaniem wielu innych opracowań. Związane jest to z tym, że planowanie przestrzenne powinno odbywać się w sposób zintegrowany, kompleksowy, nie na szczeblu lokalnym, lecz regionalnym. W artykule przedstawiono także skutki, jakie wywołuje polityka przestrzenna na każdym etapie gospodarowania złożem od momentu jego udokumentowania do rekultywacji terenów pogórniczych oraz poruszono problemy związane z niedostateczną ochroną złóż w dokumentach planistycznych. Udokumentowane złoża surowców skalnych muszą być ujawnione w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a także w Planach zagospodarowania przestrzennego województwa. Brak takiego zapisu skutkuje odmową udzielenia koncesji na eksploatację złoża, która nie jest możliwa bez wyłączenia gruntów z dotychczasowej działalności. W przypadku ostatniej fazy działalności górniczej, tj. rekultywacji terenów po eksploatacji kopalin, obszar ten musi być zrekultywowany i przygotowany do zagospodarowania w taki sposób, aby mógł pełnić funkcje zgodne z ustaleniami Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin i miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego danej gminy. Oznacza to konieczność zmian zapisów w tych dokumentach, jeśli wyprzedzająco nie określają docelowych funkcji terenu nad złożem.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2014, 30, 3; 43-53
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cathodoluminescence-revealed diagenesis of carbonates and feldspars in Cergowa sandstones (Oligocene), Outer Carpathians
Katodoluminescencja jako narzędzie wizualizujące procesy diagenetyczne węglanów i skaleni w piaskowcach cergowskich (oligocen), Karpaty zewnętrzne
Autorzy:
Pszonka, J.
Wendorff, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216823.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
katodoluminescencja
diageneza węglanów
diageneza skaleni
piaskowce cergowskie
surowce skalne
cathodoluminescence
carbonate diagenesis
feldspar diagenesis
Cergowa sandstones
mineral resources
Opis:
Cergowa sandstones (Lower Oligocene) have outstanding physical-mechanical properties, among the best of the industrial mineral deposits mined in the Polish Flysch Carpathians. Cathodoluminescence (CL) images of the Cergowa sandstones reveal luminescence coloursmainly in carbonates and feldspars, therefore these two groups of minerals were chosen in order to gain a better understanding of the processes that resulted in exceptionally strong cementation of the detrital components. Cathodoluminescence with cold cathode made it possible to detect the diagenetic features of carbonates and feldspars, to visualize relationships between the detrital grains and cements, and to suggest the processes responsible for their origin and their influence on the physical properties of the Cergowa sandstones. Three generations of pore-filling carbonate cement – calcite – that display brown, orange, and yellow colours observed in CL represent the diagenetic spectrum from eo- through mezo- to telodiagenesis. The feldspars underwent albitization and partial, or even complete, replacement by calcite. Dissolution of marginal parts of the mineral grains resulted in corrosion, which increased the contact surface between the grains and the cement. A combination of these processes resulted in exceptionally strong cementation of the Cergowa sandstones, which is expressed by their very high hardness and resistance to abrasion, freezing, and thawing.
Piaskowce cergowskie (dolny oligocen) charakteryzują się doskonałymi właściwościami fizykomechanicznymi, jednymi z najlepiej ocenianych wśród kruszyw budowlanych eksploatowanych w polskich Karpatach fliszowych. Obrazy katodoluminescencyjne piaskowców cergowskich przedstawiają przede wszystkim węglany i skalenie, dlatego te dwie grupy minerałów zostały wybrane, aby zaprezentować i lepiej zrozumieć procesy odpowiedzialne za wyjątkowo silną cementację detrytycznych komponentów skały. Katodoluminescencja (CL) z zimną katodą umożliwia obserwację i interpretację cech diagenetycznych węglanów i skaleni, wizualizuje relacje przestrzenne między szkieletem ziarnowym i cementem, a tym samym pozwala na lepsze zrozumienie genezy wysokich wartości parametrów technicznych piaskowców cergowskich. W piaskowcach cergowskich rozpoznano za pomocą katodoluminescencji z zimną katodą trzy generacje cementu węglanowego (kalcytowego) wypełniającego przestrzenie międzyziarnowe: kalcyt brązowy, kalcyt pomarańczowy i kalcyt żółty. Generacje te reprezentują spektrum od eo- przez mezo- po telodiagenezę. Skalenie zostały poddane procesom: albityzacji i zastępowania przez węglany. Dodatkowo, rozpuszczanie składników mineralnych wspomagane było ciśnieniem wywołanym kompakcją osadu. Proces rozpuszczania był na tyle słaby, że zniszczone zostały głównie brzeżne partie ziaren (korozja). Pomimo niedużej intensywności, proces ten był bardzo istotny w lityfikacji osadu. Przyczynił się on do zwiększenia powierzchni kontaktu korodowanych ziaren ze spoiwem. Kombinacja wspomnianych procesów spowodowała bardzo silną cementację składników piaskowców cergowskich, co przejawia się ich wysoką twardością i odpornością.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2014, 30, 4; 21-36
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mining, Production and Development of Small Fractions of Gravel and Sand Aggregates in North-Western Poland
Wydobycie, produkcja i zagospodarowanie drobnych frakcji kruszyw żwirowo-piaskowych w Polsce północno-zachodniej
Autorzy:
Kozioł, Wiesław
Baic, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1811623.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
rock raw minerals
gravel-sand aggregates
gravel extraction
sand extraction
surowce skalne
kruszywa żwirowo-piaskowe
wydobycie żwiru
wydobycie piasku
Opis:
The gradual deterioration in the quality of raw material base of natural aggregates combined with the simultaneous increase in the demand of the construction industry for the best quality coarse fractions with grain sizes of 5-8 mm, 8-11 mm, etc., has a major impact on the growing volume of hard to sell and non-transferable (waste) fractions of aggregates produced in Poland. This applies especially to gravel and sand aggregates since in their resources the share of very fine fractions (below 2 mm) is systematically increasing, while the demand for such fractions in construction is limited and they are often treated as useless (waste) material. Problems with selling fine (waste) sands can be observed, among others, in the north-western region of the country. Since it is practically unknown what the volume of mining, production and consumption of these aggregates is, an attempt was made to assess the quantity of extracted and produced sand fractions of aggregates on a national and regional scale (provinces, regional zones). What constitutes a measurable indicator of the deterioration in the quality of resources is the tendency towards change in the average sand point (the percentage content of fine fraction of 0-2 mm) in the documented resources. For example in 2018, the average sand point in the balance resources was 67.8% and it increased by 5% over the period of 12 years (2007-2018). In the economic resources in Poland in 2018, the average SP was higher in comparison with the balance resources, namely 70.6%, and – what is characteristic – it increased by as much as 11.5% during the period of 12 years, i.e. the average annual growth of SP in industrial resources is ca. 1%. The highest growth was recorded in the southern region (by 16.4%); thus, the region with the best deposits in terms of quality (grain size) experiences the fastest deterioration. Estimated calculations show that in 2016, it was actually possible to obtain approximately 51.8 million Mg of gravel aggregates and 84.6 million Mg of sand assortments (0-2 mm); thus, the estimated total production of gravel and sand aggregates probably amounted to approx. 136.4 million Mg, i.e. about 78.7% of the annual production of gravel and sand according to PGI. The remaining part (21.3%) represents losses (useless fractions). The zone division of extraction and production of gravel and sands shows that the positive balance of sand production occurs mainly in the northern region (+19.4 million Mg), while the southern region (+3.2 million Mg) is in balance with the deficit in the central region (-3.0 million Mg). Relatively large positive balance of sand production is recorded in two provinces: Pomeranian (+5.3 million Mg) and West Pomeranian (+3.0 million Mg). The lack of periodic demand for such sands should be the basis for their classification as a by-product and their storage in separate storage sites. The analysis and calculations should contribute to the development of more accurate market forecasts of demand for and production of natural aggregates, especially of gravel and sand, both in Poland and in individual regions.
Stopniowe pogarszanie się jakości bazy surowcowej kruszyw naturalnych i równocześnie wzrost zapotrzebowania budownictwa na najlepsze jakościowo grube frakcje o uziarnieniu 5-8 mm, 8-11 mm, itd., ma duży wpływ na wzrost frakcji trudno zbywalnych i niezbywalnych (odpadowych) produkowanych w kraju kruszyw. Dotyczy to szczególnie kruszyw żwirowo – piaskowych w zasobach których systematycznie wzrasta udział frakcji drobnych (poniżej 2 mm), na które jest ograniczone zapotrzebowanie budownictwa i często traktowane są jako materiał nieużyteczny (odpadowy). Problemy ze zbyciem drobnych (odpadowych) piasków występują miedzy innymi w regionie północno-zachodnim kraju. Ponieważ praktycznie nie wiadomo jakie jest wydobycie, produkcja i zużycie tych kruszyw podjęto próbę oceny w skali kraju i poszczególnych regionów (województw, stref regionalnych) ilości wydobywanych i produkowanych frakcji piaskowych kruszyw. Wymiernym wskaźnikiem pogarszania się jakości zasobów kruszyw jest tendencja zmian średniego punktu piaskowego (procentowa zawartość frakcji drobnej 0-2 mm) w udokumentowanych zasobach. Przykładowo w 2018 r. w zasobach bilansowych średni punkt piaskowy wyniósł 67,8% i w ciągu 12 lat (2007-2018) wzrósł o 5%. W zasobach przemysłowych w kraju w 2018 r. średni PP był wyższy w porównaniu do zasobów bilansowych – 70,6% i co charakterystyczne w ciągu 12 lat wzrósł aż o 11,5%, czyli średnioroczny wzrost PP w zasobach przemysłowych wynosi ok. 1%. Najwyższy wzrost odnotowano w regionie południowym (o 16,4%), czyli w regionie mającym pod względem jakości (uziarnienia) najlepsze złoża, następuje najszybsze ich pogorszenie. Z przeprowadzonych szacunkowych obliczeń wynika, że w 2016 roku praktycznie możliwe było do uzyskania ok. 51,8 mln Mg kruszyw żwirowych i 84,6 mln Mg asortymentów piaskowych (0-2 mm), czyli szacowana łączna produkcja kruszyw żwirowo-piaskowych prawdopodobnie wyniosła ok. 136,4 mln Mg to jest ok.78,7% rocznego wydobycia wg PIG żwirów i piasków. Pozostałą część (21,3%) stanowiły straty (frakcje nie użyteczne). Z podziału strefowego wydobycia i produkcji żwirów i piasków wynika, że dodatnie saldo produkcji piasków ma głownie region północny (+19,4 mln Mg), zaś region południowy (+3,2 mln Mg) bilansuje się z deficytowym regionem środkowym (-3,0 mln Mg). Stosunkowo duże saldo dodatnie produkcji piasków mają województwa pomorskie (+5,3 mln Mg) i zachodniopomorskie (+3,0 mln Mg). Brak okresowego zapotrzebowania na tego typu piaski powinien być podstawą do ich uznania jako produkt uboczny i ich składowania na oddzielnych składowiskach. Analiza i obliczenia powinny się przyczynić do opracowania dokładniejszych prognoz rynkowych zapotrzebowania i produkcji w Polsce i w poszczególnych regionach kruszyw naturalnych w tym szczególnie kruszyw żwirowo-piaskowych.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2020, Tom 22, cz. 1; 242-255
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The influence of the de-icing salt on the deterioration of rock materials used in monumental buildings
Autorzy:
Kłopotowska, A. K.
Łukaszewski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/178339.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
osadzanie się soli
odladzanie
sól drogowa
surowce skalne
budynki
piaskowce
budowle zabytkowe
de-icing
road salt
rock materials
buildings
salt deposition
sandstone
Opis:
The de-icing salt has been used for decades to increase safety on the roads and sidewalks. In Poland, mainly the sodium chloride is used in order to maintain the roads in good condition during winter. Like other salts used for surface de-icing, it depresses the freezing point to lower temperatures and has an additional thermal effect by an exothermic reaction. However, this salt causes the accumulation of chlorides in the walls and stone buildings contributing to the deterioration of these facilities. The paper addresses the issue of the influence of salt solutions on the structure and geomechanical properties of rocks at negative temperatures. The study was conducted on the basis of cyclic tests which simulate complex action of both the negative temperature and the salty environment. The conditions for the tests were chosen so as to reflect the actual conditions of the winter in Poland. During the tests, the longitudinal wave propagation velocity, changes in weights of the samples as well as visual changes were recorded which allowed continuous tracking of occurring changes. At the end of the tests, the rock samples were subjected to uniaxial compressive tests. For this purpose, four lithological types were chosen, representing the sedimentary rocks: clastic and carbonate, widely used in stone constructions.
Źródło:
Studia Geotechnica et Mechanica; 2013, 35, 3; 57-68
0137-6365
2083-831X
Pojawia się w:
Studia Geotechnica et Mechanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rock mining industry in history : geosites and geological and engineering assessment thereof
Historyczne górnictwo skalne : geostanowiska i ich geologiczno-inżynierska waloryzacja
Autorzy:
Pinińska, J.
Domonik, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/348775.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
surowce skalne
górnictwo
zabytki
konserwacja
geostanowisko
geologiczno-inżynierska waloryzacja
właściwości geomechaniczne
raw stone materials
mining
geosites
monuments
conservation
geological and engineering assessment
geomechanical properties
Opis:
Historical development of the Vistula River Valley is connected with the historical rock mining industry. The region represents a unique example of co-existence of the mining, building industry and rock workings. The roots of today's industries in the region reach as far back as medieval times and even further back - the Paleolithic. Cherts from chalky limestones in the Vistula River Valley, until the beginning of Iron Age, were the basic supply for various tools and weaponry. Prehistoric artisans, knowing the mechanical properties of chert-bearing rocks and knowing how to mechanically tool hard cherts, became precursors of today's geomechanics. The availability of common Upper Cretaceous and Neogene carbonate rocks made a significant impact on the building industry. The defense heavy fortresses, sacral monumental buildings and magnificent residential and common buildings are typically made of white, chalky and siliceous limestone blocks all over the Vistula River Valley and adjacent areas. In the XIX century the Lublin region was pioneering in the cement industry. The paper outlines geological and contemporary aspects as well as the geomechanical assessment of historical rock resources that recently represent geosites. Under special consideration is the vulnerability of rock to physical deterioration, rock slope and massifs stability with the passage of time. The geomechanical comprehensive assessment of geosites was exemplified by Bochotnica exposure.
Historyczny rozwój Doliny Wisły związany jest z historycznym górnictwem skalnym. Region jest unikalnym przykładem zależności regionalnej architektury i sztuki dekoracyjnej od uwarunkowań geologicznych. Historia górnictwa sięga czasów paleolitycznych, kiedy pozyskiwano krzemienie i wykorzystywano je do wyrobu prostych narzędzi i broni. Prehistoryczni rzemieślnicy znający właściwości mechaniczne oraz posiadający umiejętność obróbki twardych krzemieni stali się prekursorami współczesnej geomechaniki. Z kolei dostępność skał węglanowych wywarła duży wpływ na budownictwo w regionie. Siedziby obronne, budynki sakralne, pałace oraz zwykłe budynki mieszkalne stawiano z użyciem białych opok, gez i wapieni. W XIX wieku region lubelski stał się pionierem przemysłu cementowego. Artykuł przedstawia w ogólnym zarysie geomechaniczną ocenę odsłonięć historycznych surowców skalnych - geostanowisk. Szczególną uwagę zwrócono na podatność skał na deteriorację i na długotrwałą stateczność zboczy oraz masywu skalnego. Kompleksową geomechaniczną ocenę geostanowiska przedstawiono na przykładzie odsłonięcia w Bochotnicy.
Źródło:
AGH Journal of Mining and Geoengineering; 2012, 36, 1; 275-282
1732-6702
Pojawia się w:
AGH Journal of Mining and Geoengineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rational use of selected mining by-products in the ceramic industry in Poland
Racjonalne wykorzystanie wybranych ubocznych produktów górnictwa w przemyśle ceramicznym w Polsce
Autorzy:
Lewicka, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216802.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
kaolin
feldspathic raw materials
by-product
rock mining
ceramic tiles
sanitaryware
surowce skaleniowe
produkt uboczny
górnictwo skalne
płytka ceramiczna
wyroby sanitarne
Opis:
The paper discusses the issue of the utilization of selected raw materials obtained as by-products of rock mining and processing in the ceramic industry in Poland. The raw materials in question are: kaolinite-rich clayey substance remaining after quartz sand washing and alkalis-rich finest fractions generated in the course of the production of granite crushed aggregates. Despite usually high content of coloring oxides, they have been utilized for the production of ceramic goods, the high whiteness of which is not required after firing. High interest in these materials was connected with the implementation of the fast firing method as well as modernization and large scale expansion of the domestic ceramic industry, especially ceramic tiles and sanitaryware sectors. Between the mid-1990s and 2018, the annual consumption of kaolinite raw materials being by-products of quartz sand washing increased from ca. 20,000 to 100,000–120,000 Mg. At the same time the sales of secondary granite fractions utilized as a flux in the ceramic industry rose from 30,000 to 120,000 Mg per year in 2007–2008, and 50,000–70,000 Mg per year most recently. The development of the utilization of these raw materials has been an example of the rational and comprehensive management of all the minerals that occur in deposits in operation. This is particularly important in the context of the depletion of these raw materials reserves and the limited availability of their new deposits. Furthermore, this also makes a contribution towards reducing the scale of imports of raw materials for the ceramic tile industry, which is inevitable due to insufficient supplies from domestic sources.
W artykule omówiono znaczenie wykorzystania ubocznych surowców mineralnych z górnictwa i przeróbki kopalin skalnych w przemyśle ceramicznym w Polsce. Wśród tych surowców istotną rolę odgrywają: wzbogacona w kaolinit substancja ilasta stanowiąca produkt uboczny płukania piasków kwarcowych oraz bogate w alkalia odpadowe najdrobniejsze frakcje ziarnowe powstające przy produkcji granitowych kruszyw łamanych. Surowce te, mimo zwykle dużej zawartości tlenków barwiących, znajdują zastosowanie w produkcji wyrobów ceramicznych, które nie muszą mieć wysokiej białości po wypaleniu. Rozwój ich wykorzystania ma ścisły związek z wdrożeniem w przemyśle ceramicznym technologii szybkiego wypalania oraz rozbudową sektora płytek ceramicznych i wyrobów sanitarnych w Polsce. Dynamiczny rozwój zapotrzebowania na surowce do ich produkcji zapoczątkowany został w połowie lat dziewięćdziesiątych XX wieku. Do 2018 r. zużycie surowca kaolinowego pozyskiwanego ubocznie zwiększyło się z około 20 tys. Mg/r. do 100–120 tys. Mg/r. Sprzedaż frakcji granitowych wykorzystywanych w przemyśle ceramicznym w roli topnika wzrosła w tym okresie z poziomu około 30 tys. Mg/r. do maksymalnie 120 tys. Mg/r. w latach 2007–2008, oraz 50–70 tys. Mg/r. w ostatnim okresie. Omawiane surowce nadal będą stanowić istotne uzupełnienie krajowej podaży surowców ceramicznych. Rozwój ich wykorzystania jest przykładem racjonalnej i kompleksowej gospodarki kopalinami w złożach eksploatowanych. Jest to szczególnie istotne wobec wyczerpywania się zasobów złóż eksploatowanych oraz ograniczonych możliwości udostępnienia nowych złóż. W istotny sposób przyczynia się także do zmniejszenia skali importu surowców mineralnych dla przemysłu płytek ceramicznych, w związku z niewystarczającą w stosunku do potrzeb podażą ze źródeł krajowych.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2020, 36, 1; 59-76
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-8 z 8

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies