Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Roczniki" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-9 z 9
    Tytuł:
    Latijns schooldrama in de Nederlanden
    Latin School Drama in the Low Countries
    Łaciński teatr szkolny w Niderlandach
    Autorzy:
    Engelbrechtová, Jana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31342736.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    teatr
    teatr szkolny
    łacina
    Niderlandy
    średniowiecze
    renesans
    theatre
    school drama
    Latin
    Low Countries
    Middle Ages
    Renaissance
    theater
    schooldrama
    Latijn
    Nederlanden
    middeleeuwen
    renaissance
    Opis:
    In deze bijdrage wordt eerst een beknopt overzicht gegeven van de ontwikkeling van het Latijnstalige onderwijs in de Lage Landen in de middeleeuwen en renaissance. Vervolgens wordt de positie van het renaissancistische Latijns schooldrama in de Nederlanden behandeld in verband met de verwerking van Middelnederlands materiaal met speciale aandacht voor het toneelstuk Elckerlijc. Hierbij wordt tevens bekeken welke thematiek zowel in Middelnederlands drama als in het Latijnse schooldrama voorkomt. De drie belangrijkste generaties van auteurs van schooldrama’s worden kort voorgesteld. De periode van dit schooldrama betreft hier de Nederlandse renaissance van eind zestiende en begin zeventiende eeuw. Deze periode wordt met voorbeelden van enkele auteurs en stukken geïllustreerd, met name de Acolastus van Guillemus Gnaphaeus en de Hecastus van Georgius Macropedius.
    W niniejszym artykule autorka wychodzi od krótkiego przeglądu rozwoju edukacji w języku łacińskim w krajach Niderlandów w średniowieczu i renesansie, po czym poddaje analizie pozycję renesansowego łacińskiego dramatu szkolnego w Niderlandach w odniesieniu do materiałów średnioniderlandzkich (1200-1500), ze szczególnym uwzględnieniem sztuki Elckerlijc. W polu uwagi znajdują się również tematy wspólne zarówno dla dramatu środkowoniderlandzkiego, jak i łacińskiego dramatu szkolnego. W artykule przedstawiono pokrótce trzy najważniejsze pokolenia autorów dramatu szkolnego. Okres teatru szkolnego obejmuje niderlandzki renesans końca XVI i początku XVII wieku. Okres ten został zilustrowany przykładami kilku autorów i utworów, w szczególności Acolastus Guillemusa Gnaphaeusa i Hecastus Georgiusa Macropediusa.
    This contribution first gives a brief overview of the development of Latin-language education in the Low Countries in the Middle Ages and the Renaissance. Subsequently, the position of Renaissance Latin school drama in the Low Countries is examined in relation to the incorporation of Middle Dutch material, with special attention paid to the play Elckerlijc. It also examines which themes are shared in both Middle Dutch drama and Latin school drama. The three most important generations of school drama authors are also briefly introduced. The period of these school dramas is that of the Dutch Renaissance of the late sixteenth and early seventeenth century. This period is illustrated with examples of several authors and plays, in particular the Acolastus by Guillemus Gnaphaeus and the Hecastus by Georgius Macropedius.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 5 Zeszyt specjalny; 27-39
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poëzie is ook weer geluid. Woordkunst als podiumkunst
    Poetry Is Also Sound: The Art of Words as a Performing Art
    Poezja to także dźwięk. Sztuka słowa jako sztuka performatywna
    Autorzy:
    Gielen, Albert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31342733.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    poezja
    przedstawienie
    poeci estradowi
    rap
    slam poetycki
    spoken word
    poetry
    performance
    stage poets
    slam poetry
    poëzie
    voordracht
    podiumdichters
    Opis:
    In grote lijnen verloopt de ontwikkeling van poëzie van een orale vorm, eventueel door een instrument begeleid, naar een geschreven vorm. Door de uitvinding van de boekdrukkunst en het ontstaan van instituties als uitgeverijen en boekhandels kreeg geschreven poëzie een grote status. De orale vorm bleef bestaan, maar beperkte zich tot het voorlezen of voordragen van de papieren vorm. Om dat tot een goed einde te brengen werden regels ontwikkeld waaraan de voorlezende dichter of voordrachtskunstenaar moest voldoen. Deze situatie bleef voortbestaan tot in de jaren zestig van de vorige eeuw. Het presenteren van poëzie op het podium heeft na 1945 een ontwikkeling doorgemaakt en hebben in verschillende fases tot ingrijpende veranderingen in de voordrachtskunst geleid. De vraag is of dit geleid heeft tot geheel andere poëzie en of het belang van het literaire tijdschrift nog bestaat. En welke consequenties hebben de ontwikkelingen in de voordracht voor de teksten?
    Broadly speaking, the development of poetry proceeds from an oral form, possibly accompanied by an instrument, to a written form. The invention of printing and the emergence of institutions such as publishing houses and bookstores gave written poetry a great status. The oral form remained but was limited to being read out or recited from the paper form. In order to bring this to a successful conclusion, rules were developed that the reading poet or performance artist had to comply with. This situation persisted into the 1960s. Presenting poetry on stage evolved after 1945 and led to radical changes in the art of performance in various phases. The question is whether this has led to a completely different type of poetry and whether the importance of the literary magazine still exists. And what are the consequences of these developments for the presentation of the texts themselves?
    Rozwój poezji, w najogólniejszym zarysie, przebiega od formy ustnej, niekiedy z towarzyszeniem instrumentu muzycznego, do pisanej. Wynalezienie druku i pojawienie się takich instytucji, jak wydawnictwa i księgarnie, podniosło prestiż poezji pisanej. Forma ustna wprawdzie pozostała, lecz ograniczała się do odczytywania lub recytowania tekstu pisanego. Aby nie tylko zapobiec atrofii, lecz także podnieść poziom głośnego wykonywania utworów poetyckich opracowano reguły, których musiał przestrzegać czytający poeta lub wykonawca. Sytuacja ta utrzymywała się do lat 60. XX wieku. Prezentowanie poezji na scenie rozwinęło się po 1945 roku i doprowadziło etapami do radykalnych zmian w sztuce głośnego wykonywania utworu poetyckiego. Autor artykułu poszukuje odpowiedzi na pytanie, czy doprowadziło to do powstania zupełnie innej poezji oraz czy pismo literackie jako instytucja zachowało swoje znaczenie. Zastanawia się także nad przemianami w zakresie sposobu prezentacji tekstu poetyckiego.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 5 Zeszyt specjalny; 41-58
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    De Servische vertaling van Heijermans’ Op Hoop van Zegen
    The Serbian Translation of Heijermans’s Op Hoop van Zegen
    Serbskie tłumaczenie dramatu Op Hoop van Zegen Hermana Heijermansa
    Autorzy:
    Novaković-Lopušina, Jelica
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31342735.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Herman Heijermans
    teatr niderlandzki
    recepcja
    analiza przekładu
    strategie translatorskie
    reception
    Dutch theatre plays
    translation analysis
    translation strategies
    receptie
    Nederlands toneel
    vertaalanalyse
    vertaalstrategieën
    Opis:
    Honderd jaar na de opvoering in het Servisch Nationaal Theater in Novi Sad is de in handschriftvorm bewaard gebleven Servische vertaling van Heijermans’ Op hoop van zegen voor het eerst gepubliceerd. Nader onderzoek heeft uitgewezen dat die vertaling gemaakt was voor de première in 1905 in het Nationaal Theater te Belgrado en dat de vertaler de Duitse vertaling van Franziska de Graaff heeft gebruikt als brontekst. Een grondige analyse van zijn vertaling brengt zijn vertaalstrategieën aan het licht maar toont ook aan dat er lichte wijzigingen zijn die naar een eigen inbreng of naar een andere bron zouden kunnen verwijzen. Bovendien zijn hele passages doorstreept maar zonder nadere uitleg van die ingreep. Wat de receptie van de opvoeringen betreft getuigen de schaarse recensies ervan dat het geen onverdeeld succes was. Een anonieme recensent verweet Heijermans vooral zijn ongenuanceerde kritiek op het kapitalisme. Twee anderen zagen het probleem vooral in de gebrekkige opvoering en slechte rolverdeling. Desalniettemin blijkt Heijermans meerdere sporen te hebben achtergelaten in de Servische receptiegeschiedenis wat vooral te danken is aan zijn bekendheid in Duitsland. Perifere culturen vinden immers makkelijker tot elkaar via centrale bemiddelaars.
    Sto lat po wystawieniu sztuki Hermana Heijermansa pt. Op hoop van zegen (Nadzieja) w Serbskim Teatrze Narodowym w Nowym Sadzie po raz pierwszy ukazało się drukiem serbskie tłumaczenie tego dramatu, dotąd istniejące wyłącznie w wersji odręcznej. Jak wykazały badania, przekład ten powstał przed premierą w 1905 roku w Teatrze Narodowym w Belgradzie, a tłumacz posłużył się jako tekstem źródłowym niemieckim przekładem Franziski de Graaff. Dokładna analiza przekładu ujawnia strategie translatorskie tłumacza, jak również pokazuje drobne zmiany, wprowadzone przez samego tłumacza lub zaczerpnięte z innego źródła. Dowiadujemy się także, że niektóre fragmenty tekstu oryginalnego zostały skreślone bez wyjaśnienia przyczyn takiej decyzji tłumacza. Jeśli chodzi o recepcję spektakli, nieliczne recenzje na ich temat świadczą o tym, że dramat Heijermansa nie odniósł spektakularnego sukcesu. Anonimowy recenzent obwiniał autora głównie za jego uproszczoną krytykę kapitalizmu. Dwóch innych widziało problem głównie w słabej inscenizacji i niewłaściwej obsadzie. Niemniej jednak wydaje się, że Heijermans pozostawił kilka śladów w historii serbskiej recepcji, co wynika głównie z jego sławy w Niemczech. Wszak kulturom peryferyjnym łatwiej jest dotrzeć do siebie poprzez centralnych mediatorów.
    One hundred years after its performance at the Serbian National Theatre in Novi Sad, the Serbian translation of Heijermans’s Op Hoop van Zegen (The Good Hope), which has been preserved in handwritten form, was finally published for the first time. Further investigation has shown that this translation was made for the 1905 premiere at the National Theatre in Belgrade and that the translator used the German translation by Franziska de Graaff as the source text. A thorough analysis of his translation reveals his translation strategies but also shows that there are slight changes that could refer to his own input or to another source. Moreover, entire passages have been crossed out, but without any further explanation of that procedure. As for the reception of the performances, the sparse reviews testify that it was not an unqualified success with the public. An anonymous reviewer especially blamed Heijermans for his oversimplified criticism of capitalism. Two others saw the problem mainly in the poor staging and poor division of roles. Nevertheless, Heijermans appears to have left several traces in Serbian reception history, which is mainly due to his fame in Germany. After all, peripheral cultures reach each other easier through central mediators.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 5 Zeszyt specjalny; 77-95
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Praten is spelen. De rol van sociale context in de communicatie
    Talking Is Playing: The Role of Social Context in Communication
    Rozmowa to gra. Rola kontekstu społecznego w komunikacji
    Autorzy:
    Ševčíková Lepková, Kateřina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31342730.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    rozmowa
    gra
    język
    komunikacja
    kontekst społeczny
    język niderlandzki
    talk
    play
    language
    communication
    social context
    Dutch
    praten
    spelen
    taal
    communicatie
    sociale context
    Nederlands
    Opis:
    In deze bijdrage wordt bekeken, hoe talige communicatieve interactie kan worden bestudeerd als een communicatief spel. De taal wordt begrepen als een complexe communicatieve vaardigheid die naast expliciete uitspraken uit een impliciete laag vooronderstellingen bestaat. Deze impliciete vooronderstellingen zijn bepalend voor het succes van het communicatieve handelen. Achtereenvolgens wordt de situationele, de sociale en de culturele context van talige interactie bekeken. De context wordt hier begrepen als impliciete aannames die betrekking hebben op de interactie zelf en op de sociale en culturele omstandigheden. Samen vormen ze een onlosmakelijk geheel. Hierbij wordt teruggegrepen op de theorieën van Jürgen Habermas die een onderscheid maakt tussen rationeel en strategisch rationeel handelen. Na een kort exposé over didactiek van vreemde talen in Nederland in het verleden, met speciale aandacht voor de ideeën van Jan Amos Comenius, wordt aandacht besteed aan veranderingen in de didactische aanpak in de jongste tijd.
    Niniejszy artykuł poświęcony jest zagadnieniu możliwości badania językowej interakcji komunikacyjnej jako gry komunikacyjnej. Interakcja ta, postrzegana jako gra komunikacyjna, składa się z jawnych wypowiedzi i argumentów, a także ukrytych założeń. Celem projektu jest zbadanie sytuacji, w jakich odbywa się interakcja językowa, jej społecznego i kulturowego kontekstu. Kontekst rozumiany jest jako ukryte założenia, związane z sytuacją komunikacyjną i towarzyszącymi jej okolicznościami społecznymi i kulturowymi. Opierając się na teoriach Jürgena Habermasa, który dokonał rozróżnienia między działaniami racjonalnymi i strategicznie racjonalnymi, autorka dowodzi, że kontekst dyskusji ma krytycznie istotne znaczenie dla osiągnięcia celu komunikacyjnego. Po krótkim omówieniu dydaktyki języków obcych w Niderlandach w przeszłości, ze szczególnym uwzględnieniem myśli Jana Amosa Komeńskiego, omawia zmiany w nauczaniu w tym obszarze w ostatnich czasach.
    In this contribution, we examine how linguistic communicative interaction can be studied as a communicative game. This communicative game consists not only of explicit statements and arguments, but also of implicit presuppositions. The aim of this project is to study the situations and the social and cultural context of linguistic interaction. The context is understood as being one of implicit presuppositions related to the communicative situation and to the social and cultural circumstances. It is shown that the context of the discussion is critical for reaching the communicative goal. The theories of Jürgen Habermas, who distinguishes between rational and strategic rational action, will be taken as a starting point. After a short exposé on foreign language didactics in the Netherlands in the past, with special attention paid to the ideas of Jan Amos Comenius, the focus turns to changes in didactic approaches in recent times.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 5 Zeszyt specjalny; 143-153
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Vondel of Lope de Vega? Over Spaans toneel en Nederlandse actrices
    Vondel czy Lope de Vega? O teatrze hiszpańskim i niderlandzkich aktorkach
    Vondel or Lope de Vega? On Spanish Theather and Dutch Actresses
    Autorzy:
    van Marion, Olga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31342734.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    historia teatru
    Amsterdamse Schouwburg
    teatr hiszpański
    Lope de Vega
    aktorki
    Ariana van den Bergh
    Susanna van Lee
    theatre history
    Spanish theatre
    actresses
    theatergeschiedenis
    Spaans toneel
    actrices
    Opis:
    Het artikel onderzoekt de populariteit van de belangrijkste in de Amsterdamse Schouwburg tussen 1650 en 1670 opgevoerde stukken aan de hand van de recettes die zijn genoteerd in de archiefstukken. Uit dit recente onderzoek naar de Nederlandse theatergeschiedenis rondom de Amsterdamse Schouwburg blijkt dat het toenmalige publiek in groten getale genoot van een repertoire dat veel internationaler en veelvormiger was dan alleen de klassieke Bijbelse tragedies die in de literatuurgeschiedenissen staan vermeld. Het waren vertalingen van Spaanse comedias die vanaf het midden van de zeventiende eeuw volle zalen trokken. De toeschouwers kwamen af op veel spektakel en belangrijke rollen voor vrouwen. Dit had grote gevolgen voor het personeel van de Schouwburg, want er moesten voor het eerst actrices worden ingehuurd. Deze Nederlandse actrices waren veelzijdige diva’s met veel gevoel voor drama. Het publiek kwam speciaal om hen te zien. Verder onderzoek is noodzakelijk.
    Autorka artykułu na podstawie rachunków zarejestrowanych w archiwach analizuje popularność najważniejszych sztuk wystawianych na deskach Amsterdamse Schouwburg w latach 1650-1670. Najnowsze badania nad historią teatru niderlandzkiego oraz nad Amsterdamse Schouwburg pokazują, że ówczesna publiczność stawiała międzynarodowy i zróżnicowany gatunkowo repertuar wyżej nad klasyczne tragedie biblijne, które zapisały się w historii literatury. Wśród preferowanej twórczości znajdowały się tłumaczenia komedii hiszpańskich, które od połowy XVII w. przyciągały do teatru tłumy. Widzowie z entuzjazmem przyjmowali zarówno same spektakle, jak i ważne role odgrywane w nich przez kobiety. Miało to poważne konsekwencje dla personelu teatru, ponieważ po raz pierwszy konieczne się stało zatrudnienie aktorek. W amsterdamskim teatrze stały się one wszechstronnymi diwami o wielkim wyczuciu dramatu, przyciągającymi publiczność, która przychodziła specjalnie po to, by ujrzeć je na scenie. Autorka wskazuje na konieczność dalszych badań nad tym zagadnieniem.
    This article examines the popularity of the most important plays performed in the Amsterdamse Schouwburg between 1650 and 1670 on the basis of the receipts recorded in the archives. This recent research into Dutch theatre history and the Amsterdamse Schouwburg shows that the public enjoyed a repertoire that was much more international and multifaceted than just the classic Biblical tragedies mentioned in the literary histories. From the mid-seventeenth century, it was the translations of Spanish comedias that attracted a large audience. People enjoyed both the spectacle and the important roles for women. This had major consequences for the Schouwburg’s staff, because, for the first time, actresses had to be hired. These Dutch actresses were versatile divas with a great sense of drama, and the audience came especially to see them. Further research into this topic is recommended. Keywords: theatre history; Amsterdamse Schouwburg; Spanish theatre; Lope de Vega; actresses; Ariana van den Bergh; Susanna van Lee
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 5 Zeszyt specjalny; 59-75
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nederlandbeelden in Oorlog met het kleine Nederland (1965). Een nooit opgevoerde twee-akter van Rudolf Sloboda
    Images of the Netherlands in War with the Little Netherlands (1965): An Unstaged Two-Act Play by Rudolf Sloboda
    Obrazy Niderlandów w nigdy niewystawionej dwuaktowej sztuce Rudolfa Slobody Wojna z małymi Niderlandami (1965)
    Autorzy:
    Bossaert, Benjamin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31342740.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    imagologia
    chronotopia
    Rudolf Sloboda
    teatr absurdu
    cenzura komunistyczna
    imagology
    chronotopes
    absurdist theatre
    communist censorship
    imagologie
    chronotopen
    absurd toneel
    communistische censuur
    Opis:
    De Slowaakse schrijver Rudolf Sloboda geldt als een van de meest vooraanstaande auteurs van Slowaakse literatuur na de Tweede Wereldoorlog. Zijn oeuvre valt uiteen in proza dat volgens Sloboda-kenner Zora Prušková uiterst autobiografisch te noemen valt, maar hij schreef naast enkele gedichtenbundels, essays en kinderboeken ook diverse filmscenario´s en twee toneelstukken. De meeste biografen vergeten daarbij dikwijls nog een twee-akter te vermelden die in 1965 in twee nummers van het literaire tijdschrift Slovenské pohľady kon verschijnen als Vojna s malým Holandskom (Oorlog met het kleine Nederland), omdat dit toneelstuk nooit werd opgevoerd. In deze bijdrage worden enkele opvallende kenmerken van het stuk uiteengezet. Daarbij wordt de ontstaanscontext van het stuk geschetst, die gepaard ging met de censuur van het communistische regime. Er wordt uiteindelijk betoogd dat, als de geografische benamingen en de personages goed onder de loep genomen worden, hier een imagologische en chronotopische tegenvoeter gecreëerd werd van het absurde toneelstuk Ubu roi van Alfred Jarry, met Nederland als een abstract genoeg begrip.
    Słowacki pisarz Rudolf Sloboda uważany jest za jednego z czołowych autorów literatury słowackiej po II wojnie światowej. Jego twórczość obejmuje nie tylko prozę, którą według znawczyni Slobody Zory Pruškovej można nazwać niezwykle autobiograficzną, poezję, eseje oraz książki dla dzieci, lecz także kilka scenariuszy filmowych i dwa dramaty. Większość biografów często zapomina o dwuaktowej sztuce, opublikowanej w 1965 r. w dwóch numerach czasopisma literackiego Slovenské pohľady jako Vojna s malým Holandskom, ponieważ nigdy jej nie wystawiono. W artykule omówiono cechy tej sztuki, a także przedstawiono kontekst jej powstania, na którym odcisnęła się cenzura reżimu komunistycznego. We wnioskach autor zauważa, że nazwy geograficzne i postaci przedstawione w sztuce pozwalają na hipotezę, iż Sloboda stworzył chronotopiczny odpowiednik Króla Ubu Alfreda Jarry’ego, przedstawiający Holandię jako abstrakcyjną koncepcję.
    The Slovak writer Rudolf Sloboda is considered one of the leading authors of Slovak literature since World War II. His oeuvre is divided into prose, which, according to Sloboda expert Zora Prušková, can be called extremely autobiographical, and several collections of poems, essays and children’s books, but in addition he also wrote several film scenarios and two theatre plays. Most biographers forget to mention the two-act play that was published in 1965 in two issues of the literary magazine Slovenské pohľady as Vojna s malým Holandskom (War with the Little Netherlands), because this play was never performed. In this contribution, some striking features of the play are explained. It also outlines the context in which the play originated, which was accompanied by censorship by the Communist regime. Finally, it is argued that, if the geographical names and the characters are examined closely, a chronotopical counterpart to Alfred Jarry’s absurdist play Ubu Roi was created here, with the Netherlands deemed an abstract enough concept.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 5 Zeszyt specjalny; 11-26
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Boventitelen als vorm van audiovisueel vertalen en de receptie ervan in moderne operavoorstellingen in Nederland
    Surtitles as a Form of Audiovisual Translation and Their Reception in Modern Opera Performances in the Netherlands
    Nadpisy operowe jako forma tłumaczenia audiowizualnego i ich recepcja we współczesnych spektaklach operowych w Niderlandach
    Autorzy:
    van der Horst, Pim
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31342731.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    nadpisy operowe
    tłumaczenie audiowizualne
    opera
    teatr
    recepcja
    surtitles
    audiovisual translation
    theatre
    reception
    boventiteling
    audiovisueel vertalen
    theater
    receptie
    Opis:
    Boventitels zijn bijna niet meer weg te denken uit hedendaagse operavoorstellingen. Dankzij boventitels worden opera’s die in een vreemde taal worden opgevoerd toegankelijker voor een breder publiek en krijgen operagezelschappen meer keuze bij het samenstellen van hun repertoire. Dankzij de nauwe band met de opvoering van een opera wijkt boventitelen enigszins af van andere vormen van audiovisueel vertalen zoals ondertitelen. Bovendien zijn er bij boventitelen in het vertaalproces andere spelers die een stempel op de vertaling drukken, zoals regisseurs en dirigenten. In het eerste deel van dit artikel wordt boventitelen nader uitgelegd en in de bredere context van het audiovisueel vertalen geplaatst. De introductie van boventiteling is echter niet zonder slag of stoot gegaan. Vooral in de operawereld was er sprake van weerstand tegen boventitels. In het tweede deel van dit artikel zal nader worden ingegaan op de redenen voor deze weerstand en zal aan de hand van recente recensies van operavoorstellingen worden getracht vast te stellen hoe er in Nederland op dit moment wordt aangekeken tegen boventitels in de opera.
    Nadpisy (ang. surtitles) stały się niemal niezbędne we współczesnych przedstawieniach operowych. Dzięki nim obcojęzyczne opery stają się dostępne dla szerszej publiczności, zapewniając zespołom operowym większą swobodę w komponowaniu swojego repertuaru. Dzięki ścisłemu powiązaniu nadpisów z wykonaniem opery odbiegają one do pewnego stopnia od innych form przekładu audiowizualnego, jak napisy dolne (ang. subtitles). W procesie przekładu nadpisów biorą także udział inni uczestnicy, którzy pozostawiają swój ślad w tłumaczeniu, w tym reżyserzy i dyrygenci. W pierwszej części artykułu omówiono zjawisko nadpisów, przedstawione w szerszym kontekście przekładu audiowizualnego. Wprowadzenie nadpisów nie dokonało się łatwo, ponieważ opór przed nimi przyszedł właśnie ze strony świata opery. W drugiej części artykułu autor analizuje przyczyny tego oporu, a także na podstawie najnowszych recenzji spektakli operowych podejmuje próbę ustalenia recepcji nadpisów w Niderlandach.
    Surtitles are almost indispensable in contemporary opera performances. Surtitles make operas performed in a foreign language more accessible to a wider audience and give opera companies more choice in composing their repertoire. Due to its close connection to the performance of an opera, surtitles differ somewhat from other forms of audiovisual translation such as subtitling. In addition, surtitles involve other players in the translation process, such as directors and conductors. In the first part of this article, surtitles are explained and placed in the broader context of audiovisual translation. The introduction of surtitles, however, was not without its struggles. In the world of opera in particular, there was resistance to them. In the second part of this article, we take a closer look at the reasons for this resistance and, on the basis of recent reviews of opera performances, we try to establish how surtitles in opera are currently viewed in the Netherlands.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 5 Zeszyt specjalny; 113-127
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zeg het met vis! Nederlandse en Poolse vis-metaforen en hun taalbeeld van de wereld
    Say It with Fish! Dutch and Polish Fish Metaphors and Their Linguistic Picture of the World
    Jak ryba w wodzie! Niderlandzkie i polskie metafory ichtiologiczne i oparty na nich językowy obraz świata
    Autorzy:
    Popławska, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31342737.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    frazeologia
    metafora
    niderlandzkie i polskie wyrażenia z rybami/stworzeniami wodnymi
    językowy obraz świata
    phraseology
    metaphor
    Dutch and Polish expressions with fish/sea creatures
    linguistic worldview
    fraseologie
    metafoor
    Nederlandse en Poolse uitdrukkingen met vis/waterdieren
    het taalbeeld van de wereld
    Opis:
    Het vissenthema komt zowel in de literatuur, mythologie, religie als ook in de fraseologie voor. De zee is een ontmoetingsplaats geweest voor verschillende volkeren die verschillende talen spraken. Daarom is de taal van de zee altijd internationaal geweest. Uitdrukkingen met een ichthyologisch motief lijken dus een interessante onderzoeksmateriaal te vormen. In het eerste deel van het artikel wordt de geschiedenis van de Pools-Nederlandse contacten samengevat met betrekking tot de visserij. Het volgende deel van het artikel bevat verzamelde ichthyologische metaforen voor het Pools en het Nederlands. Vervolgens vergelijkt de auteur de Nederlandse en Poolse metaforen met vissen/waterdieren om te kunnen zien hoeverre de vismetafoor geworteld is in het Nederlands en Pools en wat er kan worden ontdekt in de overeenkomsten en verschillen. Tot slot wordt er het taalbeeld van de wereld geanalyseerd op basis van de metaforen met vissoorten die beide talen gemeen hebben.
    Motyw ichtiologiczny obecny jest zarówno w literaturze, mitologii czy religii, jak i we frazeologii. Morze od zawsze było miejscem spotkań ludzi z różnych miejsc i kultur, mówiących różnymi językami, dlatego też język ludzi morza był uważany za międzynarodowy. Z tego względu wyrażenia z motywem ryby jako zbiór stanowią ciekawy przedmiot badań. W pierwszej części artykułu streszczono historię kontaktów polsko-niderlandzkich pod kątem rybołówstwa. Następnie przedstawiono zebrane metafory ichtiologiczne w języku polskim i niderlandzkim. Autorka dokonała porównania niderlandzkich i polskich metafor z rybami/stworzeniami wodnymi, aby określić, w jakim stopniu metafora ichtiologiczna zakorzeniona jest w tych językach oraz co można odkryć w podobieństwach i różnicach. Ponadto przeanalizowano koncepcję językowego obrazu świata w oparciu o metafory z gatunkami ryb wspólnymi dla obu języków.
    The theme of fish is present in literature, mythology, religion and also in phraseology. The sea has always been a meeting place for different peoples who spoke different languages. That is why the language of seagoing people has always been international. For this reason, expressions with a fish motif would seem to be an interesting research set. The first part of this article presents the history of Polish and Dutch maritime connections. The next part of the article presents collected ichthyological metaphors in both Polish and Dutch. The author then compares Dutch and Polish metaphors with fish/water creatures to see to what extent the ichthyological metaphor is rooted in these languages, and what similarities and differences can be discovered. Furthermore, the concept of a linguistic worldview based on metaphors with fish species common to both languages is analysed.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 5 Zeszyt specjalny; 129-141
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Het beeld van Polen en de Poolse maatschappij aan de vooravond van de Januariopstand (1863/64) in Albrecht Rodenbachs Studenten van Warschau. Poolsche Tafereelen (1879)
    The Image of Poland and Polish Society on the Eve of the January Uprising (1863–1864) in Albrecht Rodenbach’s Drama Studenten van Warschau. Poolsche tafereelen (Students of Warsaw. Polish Scenes) (1879)
    Obraz Polski i społeczeństwa polskiego w przededniu powstania styczniowego (1863-1864) w dramacie Studenten van Warschau. Poolsche tafereelen (Warszawscy uczniowie. Sceny polskie) (1879) Albrechta Rodenbacha
    Autorzy:
    Polkowski, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31342739.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Albrecht Rodenbach
    Studenten van Warschau
    powstanie styczniowe
    kontakty polsko-flamandzkie
    imagologia
    Polish January Uprising (1863)
    Polish-Flemish contacts
    imagology
    Poolse Januariopstand (1863/64)
    Pools-Vlaamse contacten
    imagologie
    Opis:
    Dit artikel onderzoekt het beeld van Polen en de Poolse samenleving onder de Russische deling vóór de Januariopstand tegen de Russen (1863/64) in Albrecht Rodenbachs toneelstuk Studenten van Warschau. Poolsche tafereelen (1879). Een overzicht van Rodenbachs belangstelling voor Polen wordt gevolgd door een analyse van de traditionele wegen die literatuurwetenschappers bewandelen bij de interpretatie van dit drama. Rodenbachs literair beeld van Polen onder de Russische deling en de Poolse samenleving aan de vooravond van de opstand wordt onderzocht vanuit een aantal invalshoeken (geografie, topografie, taal, cultuur, de maatschappij en haar instellingen, politieke en militaire aspecten) door middel van de methode van de literaire en culturele imagologie. Dit onderzoek toont aan dat een nieuwe lezing van Rodenbachs toneelstuk, met meer aandacht voor Poolse motieven, een reeks inzichten oplevert over verschillende tot nu toe onopgehelderde aspecten van de tekst. Het bevestigt het beeld van Rodenbachs genuanceerde inzicht in de Poolse cultuur en samenleving van het midden van de 19e eeuw, en versterkt dat in verschillende belangrijke opzichten.
    Artykuł przedstawia badania nad wizerunkiem Polski pod zaborem rosyjskim i społeczeństwa polskiego tuż przed wybuchem powstania styczniowego (1863-1864) w dramacie flamandzkiego pisarza Albrechta Rodenbacha pt. Studenten van Warschau. Poolschetaferelen (Warszawscy uczniowie. Sceny polskie, 1879). Po przedstawieniu genezy zainteresowania Rodenbacha sytuacją Polski pod zaborami i kontaktów autora z Polakami zarysowano główne ścieżki interpretacji, które obierali dotąd badacze zajmujący się tym utworem. Następnie, posługując się warsztatem imagologii literackiej i kulturowej, przeprowadzono analizę stworzonego przez Rodenbacha obrazu literackiego Polski i jej społeczeństwa okresu rozbiorów na kilku płaszczyznach: geografii, topografii, języka, kultury, społeczeństwa, polityki i wojskowości. Dzięki nowej lekturze, bardziej niż dotychczas ukierunkowanej na wątki polskie, udało się wyjaśnić szereg kwestii przedtem nieporuszanych w literaturze przedmiotu. Przeprowadzona analiza potwierdza, a w wielu miejscach pozwala lepiej uzasadnić ocenę, że Albrecht Rodenbach dysponował bogatym rozumieniem polskiej kultury i społeczeństwa połowy XIX wieku.
    This article researches the image of Poland and Polish society under Russian partition before the January Uprising (1863) in the Flemish poet Albrecht Rodenbach’s play Studenten van Warschau. Poolschetaferelen (Students of Warsaw. Polish scenes, 1879). A survey of Rodenbach’s interest in Poland and his contacts with Poles is followed by an analysis of the traditional paths followed by literary scholars interpreting this drama. Rodenbach’s literary image of Poland and Polish society on the eve of the insurrection is analysed from several angles (geography, topography, language, culture, society and its institutions, political and military aspects, etc.) using the methodological framework of literary and cultural imagology. The research reveals that a new, more Polish-oriented reading of Rodenbach’s play produces a wide range of insights on various hitherto unexplained aspects of the text. It confirms the view of Rodenbach’s nuanced understanding of mid-19th century Polish culture and society, augmenting it in several important respects.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 5 Zeszyt specjalny; 97-112
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-9 z 9

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies