Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    Старобългарски химнографски творби в Краковския печатен октоих (1491 г.)
    Old Bulgarian Hymnographic Works in the Krakow Printed Octoechos (1491)
    Starobułgarskie utwory hymnograficzne w Oktoichu (Kraków 1491)
    Autorzy:
    Йовчева [Ĭovcheva], Мария [Mariĭa]
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32387980.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    hymnography
    Krakow Octoechos
    Old Bulgarian works of Cyrillo-Methodian disciples
    hymnografia
    krakowski Oktoich
    starobułgarskie dzieła uczniów śś. Cyryla i Metodego
    Opis:
    Based on the inhomogeneity of the texts in the first printed Octoechos (Schweipolt Fiol, Krakow 1491), the study focuses on the text's most archaic layer, which contains Old Bulgarian works by Cyrillo-Methodian disciples and was written in Bulgaria at the end of the 9th and the beginning of the 10th century. The article examines three original (non-translated) canons that form parts of the Sunday and weekday Octoechos offices. Two of them are considered to have been written by St. Clement of Ohrid: Canon to St John the Baptist (Tuesday, 2nd Tone) and Canon to Theotokos (Wednesday, 3rd Tone), both of which were very common until the 14th century in Slavic manuscripts of various origins. The third one, Canon to the Holy Trinity (Midnight Office for Sunday, 2nd Tone), is anonymous and has so far only been discovered in a single Serbian Octoechos, Gilf. 26, the National Library of Russia (14th century), while in Eastern Slavic literature it is only found in the codex under review. The specificities in the texts of Fiol’s Octoechos as well as its particular position in the written tradition of these hymnographic works are described in comparison to copies of various origins. Textological data are interpreted mostly in search of the protograph of the printed version. The collation of the texts shows that the archaic layer of the Krakow incunabulum is most probably based on at least two protographs (or antigraphs) which are indirectly related to the earliest core of the Old Bulgarian Octoechos. One was used for the Tuesday and Wednesday offices (probably through an Eastern Slavic medium), and the other (of possible South Slavic origin) was used as the source of the canon to the Holy Trinity (2nd Tone) in the Sunday office.  
    Oparte na niejednorodności tekstów w pierwszym drukowanym Oktoichu (Schweipolt Fiol, Kraków 1491) badanie koncentruje się na jego najbardziej archaicznej warstwie, zawierającej starobułgarskie dzieła uczniów śś. Cyryla i Metodego, napisane w Bułgarii na przełomie IX i X wieku. W artykule zostały poddane analizie trzy oryginalne (nieprzetłumaczone) kanony, stanowiące część służb na niedziele i dni powszechnie. Dwa z nich: Kanon do św. Jana Chrzciciela (wtorek, ton drugi) i Kanon do Matki Bożej (środa, ton trzeci), przypisywane św. Klemensowi z Ochrydy, są bardzo powszechne do XIV wieku w słowiańskich rękopisach różnego pochodzenia. Trzeci – Kanon do Świętej Trójcy (niedzielа, ton drugi) – jest anonimowy; do tej pory został odkryty tylko w jednym serbskim Oktoichu (Gilf. 26, Rosyjska Biblioteka Narodowa, XIV wiek), podczas gdy w literaturze wschodniosłowiańskiej można go znaleźć tylko w analizowanym kodeksie. W artykule została scharakteryzowana specyfika tekstów Oktoicha Fiola, a także ich szczególna pozycja w tradycji pisanej dzieł hymnograficznych w porównaniu z rękopisami innego pochodzenia. Dane tekstologiczne są interpretowane głównie w celu odnalezienia protografu wersji drukowanej. Zestawienie tekstów pokazuje, że archaiczna warstwa krakowskiego inkunabułu oparta jest najprawdopodobniej na co najmniej dwóch protografach (albo antygrafach), pośrednio związanych z najwcześniejszym rdzeniem starobułgarskiego Oktoichu. Jeden został wykorzystany do wtorkowych i środowych służb (prawdopodobnie za pośrednictwem wschodniosłowiańskim), a drugi (być może pochodzenia południowosłowiańskiego) został wykorzystany jako źródło kanonu do Trójcy Świętej (ton drugi) w służbie niedzielnej.
    Źródło:
    Slavia Meridionalis; 2020, 20
    1233-6173
    2392-2400
    Pojawia się w:
    Slavia Meridionalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Християнство, мистицизъм, безверие: Иван Грозев и Николай Райнов
    Christianity, Mysticism, Infidelity: Ivan Grozev and Nikolay Raуnov
    Chrześcijaństwo, mistycyzm, niewiara. Iwan Grozew i Nikołaj Rajnow
    Autorzy:
    Азманова-Рударска [Azmanova-Rudarska], Елена [Elena]
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32387977.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Ivan Grozev
    Nikolay Raynov
    Christianity
    Theosophy
    mysticism
    Iwan Grozew
    Nikołaj Rajnow
    chrześcijaństwo
    teozofia
    mistycyzm
    Opis:
    This article follows the personal and artistic relations between two famous Bulgarian poets and mystics, Ivan Grozev and Nikolay Raynov. Before 1944, the lives of both passed under the common sign of Orthodox Christianity, spiritualism, Theosophy, and Freemasonry. A separation took place after 1944, when Raynov rejected all forms of religiosity. At first, their relationship was good, but later it came into sharp conflict. The first words of criticism were spoken by Grozev, concerning Raynov’s translation of Thus Spoke Zarathustra by Nietzsche. The further polemics, on the one hand, had a significant impact on some of the intellectual elite in Bulgaria; on the other hand, they illustrate the changing attitude of both writers to religiosity. The source material is archives, memoirs and autobiographies, which reveal the dialogicality in Bulgarian literature in the first half of the 20th century.
    Artykuł jest poświęcony osobistym i artystycznym relacjom między dwoma słynnymi bułgarskimi poetami i mistykami, Iwanem Grozewem i Nikołajem Rajnowem. Przed rokiem 1944 życie obu upływa pod wspólnym znakiem kolejno: ortodoksyjnego chrześcijaństwa, spirytyzmu, teozofii i wolnomularstwa. Do rozdziału dochodzi po 1944 roku, kiedy Rajnow odrzuca wszelkie formy religijności. Na początku ich wzajemny stosunek jest pozytywny, ale z czasem dochodzi do ostrych sporów. Pierwsze słowa krytyki wypowiada Grozew. Sprawa dotyczy przekładu Rajnowa Tako rzecze Zaratustra Friedricha Nietzschego. Dalsza polemika z jednej strony ma istotny wpływ na część elit intelektualnych w Bułgarii, z drugiej – ilustruje zmieniający się stosunek obu pisarzy do religijności. Materiał źródłowy stanowią archiwa, wspomnienia i autobiografie. Odsłaniają one dialogiczność w bułgarskiej literaturze w pierwszej połowie XX wieku.
    Źródło:
    Slavia Meridionalis; 2020, 20
    1233-6173
    2392-2400
    Pojawia się w:
    Slavia Meridionalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Размиват ли се границите между езиковите нагласи в града и селото?
    Are the Boundaries Between Language Attitudes in Town and Village Deleted?
    Czy zanikają granice między postawami językowymi w mieście i na wsi?
    Autorzy:
    Алексова [Aleksova], Красимира [Krasimira]
    Станчева [Stancheva], Руска [Ruska]
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32388026.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    literary language
    language attitudes
    symbolic functions
    język literacki
    postawy językowe
    funkcje symboliczne
    Opis:
    The paper presents an analysis of data from a nationally representative survey of the language attitudes of Bulgarians regarding their opinions on the processes of language internationalization according to the respondent’s settlement type. The assumptions are that there will be opposition between language attitudes along the city-village axis. The analysis shows that language attitudes are not particularly influenced by the type of settlement: globalization, not urbanization, is the crucial process in the formation of language attitudes today.
    W artykule przedstawiono analizę danych uzyskanych na podstawie reprezentatywnych w skali kraju badań postaw językowych Bułgarów według typu osiedlenia respondentów. Badania dotyczyły opinii respondentów na temat procesów internacjonalizacji współczesnych języków. Na wstępie założono, że na osi miasto-wieś wystąpi sprzeczność między postawami językowymi. Analiza pokazała, że typ osadnictwa nie oddziałuje w sposób szczególny na postawy językowe: dla kształtowania się owych postaw kluczowym procesem obecnie jest proces globalizacji, a nie urbanizacji.
    Źródło:
    Slavia Meridionalis; 2021, 21
    1233-6173
    2392-2400
    Pojawia się w:
    Slavia Meridionalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Иван Грозев. „Новата културна раса“ в естетикорелигиозния проект на българския модернизъм
    Ivan Grozev and the “New Cultural Race” in the Aesthetic Religious Project of Bulgarian Modernism
    Iwan Grozew i „nowa rasa kulturowa” w religijno-estetycznym projekcie bułgarskiego modernizmu
    Autorzy:
    Георгиева [Georgieva], Цветана [Tzvetana]
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32387982.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Ivan Grozev
    Theosophy
    New Cultural Race
    Hyperion magazine
    aesthetic-religious project
    Bulgarian modernism
    Iwan Grozew
    teozofia
    nowa rasa kulturowa
    czasopismo „Хиперион”
    projekt estetyczno-religijny
    bułgarski modernizm
    Opis:
    The aesthetic-religious views of Ivan Grozev, a Bulgarian writer, poet and spiritual awakener, combine various aspects whose unifying center is the mystical ability of man to reach God: the Christian idea of man’s aspiration for God; theosophical and Masonic conceptions; and elements of Hellenistic philosophy and mystery. In his articles and studies that he published in the journal Hyperion, Ivan Grozev promoted ideas about the poet as “a priest and a prophet”, his “worldly sacrifice”, and “the steps towards godly knowledge” (scientist, genius, mystic). As a true Theosophist, he contrasts his utilitarian times with the spiritual from past eras (reason vs. mysticism), affirming the idea of a “New Heaven” and a “New Cultural Race” for the devoted ones. The Bulgarian modern consciousness from the late 19th and early 20th century perceived such ideas as a new type of religion of the aesthetic, and at the same time as a new ethic of the creator (prophet, Übermensch in the sense of Nietzsche or Rudolf Steiner) as a necessity of spiritual creation of a new cultural race that abandons mercantilism for the sake of ideal values.
    Poglądy estetyczno-religijne Iwana Grozewa, bułgarskiego pisarza, poety, działacza na rzecz duchowego przebudzenia społeczeństwa, łączą aspekty chrześcijańskiej idei dążenia człowieka do Boga, koncepcje teozoficzne i masońskie, elementy hellenistycznej filozofii i misteriów, a ich wspólnym jądrem jest mistyczna zdolność człowieka, aby dotrzeć do Boga. W artykułach i studiach publikowanych na łamach czasopisma „Хиперион” Iwan Grozew propaguje idee dotyczące poety „kapłana i proroka” i jego „ziemskiej ofiary”, „kroków w kierunku boskiej wiedzy” (naukowiec, geniusz, mistyk); jako wyznawca teozofii, utylitarne czasy, w jakich żyje, przeciwstawia epokom duchowym z przeszłości (rozum przeciwko mistycyzmowi), potwierdzając ideę „nowego nieba” i „nowej rasy kulturowej” dla osób poświęconych. W bułgarskiej świadomości modernistycznej przełomu XIX i XX wieku takie idee postrzegane były jako nowy rodzaj religii estetycznej, a jednocześnie jako nowa etyka twórcy (proroka, nadczłowieka w rozumieniu Friedricha Nietzschego lub Rudolfa Steinera), pojęta jako konieczność duchowego stworzenia nowej rasy kulturowej, która odrzuca postawę merkantylną w imię wartości idealnych.
    Źródło:
    Slavia Meridionalis; 2020, 20
    1233-6173
    2392-2400
    Pojawia się w:
    Slavia Meridionalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Съвременниците на борбата за независима българска църква – за какво всъщност говорят те (Никола Сапунов и Иван Найденов)
    Two Activists in the Struggle for an Independent Bulgarian Church: What Are They Actually Saying? (Nikola Sapunov and Ivan Naydenov)
    Dwaj uczestnicy walki o niezależny Kościół bułgarski. O czym właściwie mówią? (Nikoła Sapunow i Iwan Najdenow)
    Autorzy:
    Аретов [Aretov], Николай [Nikolaĭ]
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32387983.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Nikola Sapunov
    Ivan Naydenov
    Bulgarian Church
    confessional mobility
    financial motives
    Nikoła Sapunow
    Iwan Najdenow
    Kościół bułgarski
    mobilność wyznaniowa
    motywy finansowe
    Opis:
    This paper uncovers a slightly different picture of the struggle for an independent Bulgarian Church and deals with the texts of two of its participants: the memoir and diary of Nikola Sapunov (1815–1861) and the correspondence of and some other texts by Ivan Naydenov (1834–1910). Apart from patriotism, martyrdom and political plans, which are also often problematized, there are also personal partialities, hostilities, ambitions, and financial motives. For many activists, the authority of the Ottoman Sultan (who was also a Caliph, the religious leader of all Muslims) and keeping his firman in force were very important. The confessional mobility within Christianity characterized the life of Sapunov and some other activists generated tensions and polemics, but not clashes on a great scale. The relations with foreign factors, primarily Russia, were also important. They were complicated and included not only different forms of interferences, but also deliberate demands for such an intervention and efforts to provoke it and follow foreign models, mostly the Greek one. Keywords: Nikola Sapunov, Ivan Naydenov, Bulgarian Church, confessional mobility, financial motives.
    Artykuł jest poświęcony tekstom dwóch uczestników walki o niezależny Kościół bułgarski – wspomnieniom i pamiętnikowi Nikoły Sapunowa (1815–1861) oraz korespondencji i innym pismom Iwana Najdenowa (1834–1910) – i kreśli nieco odmienny obraz dobrze znanych wydarzeń. Oprócz patriotyzmu, męczeństwa i planów politycznych, często kontrowersyjnych, ujawniają się w nich także osobiste namiętności, wzajemne animozje, ambicje i motywacje finansowe. Dla znacznej części działaczy bardzo ważny był autorytet sułtana osmańskiego (który był kalifem, przywódcą religijnym wszystkich muzułmanów), a także – zachowanie w mocy jego firmanu. Mobilność wyznaniowa w ramach religii chrześcijańskiej, jaka charakteryzowała życie Sapunowa i niektórych innych działaczy, wywoływała napięcia i polemiki, lecz nie wielkie starcia ideologiczne. Relacje z zagranicą, przede wszystkim z Rosją, były złożone i nie wynikało to tylko z faktu podejmowania przez siły z zewnątrz konkretnych interwencji, lecz również ze świadomego ich poszukiwania czy wręcz prowokowania ze strony bułgarskiej, a także z chęci naśladowania obcych wzorów, zwłaszcza greckich.
    Źródło:
    Slavia Meridionalis; 2020, 20
    1233-6173
    2392-2400
    Pojawia się w:
    Slavia Meridionalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Религията в теоретичното поле на съвременните балкански изследователи (контекстът на разпадането на бивша Югославия)
    Religion Within the Theoretical Field of Contemporary Balkan Scholars (In the Context of the Collapse of the Former Yugoslavia)
    Religia w polu teoretycznym współczesnych badaczy bałkańskich (w kontekście rozpadu byłej Jugosławii)
    Autorzy:
    Богомилова [Bogomilova], Нонка [Nonka]
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32361717.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    study of religion
    main topics and approaches
    sociology of religion
    former Yugoslavian countries
    international collaboration
    nauka o religii
    główne tematy i podejścia
    socjologia religii
    współpraca międzynarodowa
    kraje byłej Jugosławii
    Opis:
    This study aims to describe and analyse the main topics and trends in the study of religion in contemporary Balkan countries. It pays special attention to the contemporary sociology of religion in the former Yugoslavian countries: Croatia, Slovenia, Serbia, North Macedonia, Montenegro, and Bosnia and Herzegovina. Various theoretical approaches are presented that are used in order to understand the dynamic processes that have developed in the contemporary religious situation. The topics and discussions at various seminar sessions, conferences, and workshops are analyzed as theoretical reflection on religion and as an ethical attitude towards intellectual and cultural developments and processes accompanying social change, the war in former Yugoslavia, and the post-communist transformations in the end of 20th and the beginning of 21st century. The relevant publications and organizational forms are outlined. The mutual collaboration among Balkan scholars and the forms of international relations developed in the Balkans within the framework of religious studies are described.  
    Celem artykułu jest opis i analiza głównych tematów i trendów we współczesnej nauce o religii na Bałkanach. Autorka skupia się na współczesnej socjologii religii w krajach byłej Jugosławii (Chorwacji, Słowenii, Serbii, Macedonii Północnej, Czarnogórze, Bośni i Hercegowinie) i wskazuje na różne podejścia teoretyczne, jakie stosowane są do zrozumienia dynamicznych procesów, którym podlega obecnie sytuacja wyznaniowa. Tematy i dyskusje na różnych sesjach seminaryjnych, konferencjach i warsztatach są tu interpretowane jako teoretyczna refleksja nad religią oraz jako wyraz etycznego podejścia do procesów intelektualnych i kulturowych towarzyszącym zmianom społecznym, wojnie w byłej Jugosławii i transformacjom postkomunistycznym na przełomie XX i XXI wieku. W artykule przedstawione zostały istotne publikacje i formy organizacyjne. Opisana została współpraca bałkańskich uczonych i formy stosunków międzynarodowych, jakie rozwinęły się na tym obszarze w ramach studiów religijnych.
    Źródło:
    Slavia Meridionalis; 2020, 20
    1233-6173
    2392-2400
    Pojawia się w:
    Slavia Meridionalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Преходен“ език на юг от Екватора. Предефиниране на езика на българските емигранти в Австралия въз основа на предаването му между поколенията
    A “Transitional” Language South of the Equator: Redefining the Language of Bulgarian Immigrants in Australia Based on Its Transmission Between Generations
    Język „przejściowy” na południe od równika. Redefinicja języka bułgarskich imigrantów w Australii na podstawie jego przekazu międzypokoleniowego
    Autorzy:
    Исса [Issa], Катя [Katia]
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32388040.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Bulgarian expat community in Sydney
    transitional language
    intergenerational transmission
    language disappearance
    linguistic conversion
    bułgarscy emigranci w Sydney
    język przejściowy
    przekaz międzypokoleniowy
    zanikanie języka
    konwersja językowa
    Opis:
    In the terminological apparatus of sociolinguistics, there are many unambiguous and ambiguous concepts that refer to the non-first language of different social groups. In line with the new European tendency, Bulgarian sociolinguistics names the language of Bulgarian emigrants around the world using terms offered in the theoretical papers of famous authors or schools working in the field of sociolinguistic emigration. The text proposed here is an attempt to redefine all these concepts and summarize them into one which indicates the hereditary Bulgarian emigrant language that is characteristic of the language of the Bulgarian immigrant community in Australia.
    W aparacie terminologicznym socjolingwistyki istnieje wiele pojęć, zarówno jednoznacznych, jak i nie w pełni jednoznacznych, odnoszących się do języka niebędącego językiem prymarnym różnych grup społecznych. Zgodnie z najnowszymi tendencjami w nauce europejskiej bułgarska socjolingwistyka określa język bułgarskich emigrantów na całym świecie z wykorzystaniem terminów proponowanych w pracach teoretycznych znanych autorów lub szkół zajmujących się emigracją z punktu widzenia socjolingwistyki. Proponowany tekst stanowi próbę przedefiniowania wszystkich tych pojęć i sprowadzenia ich do ujęcia, w którym wskazuje się na dziedziczony przez emigrantów język bułgarski jako czynnik wyróżniający społeczność bułgarskich imigrantów w Australii od strony językowej.
    Źródło:
    Slavia Meridionalis; 2021, 21
    1233-6173
    2392-2400
    Pojawia się w:
    Slavia Meridionalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies