Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "XIX-th century" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-6 z 6
Tytuł:
Канкарданс беларускай мовы ХІХ стагоддзя як крыніца даследавання лексікі. Ужыванне слоў дом і хата ў ХІХ ст.
Konkordancja języka białoruskiego ХІХ wieku jako źródło badań nad słownictwem. Użycie białoruskich leksemów dom i chata w ХІХ wieku
The Concordance of Belarusian of the Nineteenth Century as a source of research into vocabulary. The use of Belarusian home and cottage lexemes in the 19th century
Autorzy:
Kozłowska-Doda, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594047.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
język białoruski XIX w.
konkordancja
białoruskie leksemy dom/chata
kształtowanie się współczesnego języka białoruskiego
Belarusian in the 19th century
concordance
Belarusian lexemes dom/chata ‘home/house’
the formation of modern Belarusian language
Opis:
Współczesny język białoruski powstał w oparciu o zróżnicowaną dialektalnie mowę chłopów, zubożałej szlachty i najbiedniejszych miejskich warstw społecznych. Nie stanowi on kontynuacji piśmiennictwa starobiałoruskiego. Białoruskie piśmiennictwo współczesne ukształtowało się w pierwszej połowie XIX wieku. W ciągu całego XIX stulecia prezentują je wyłącznie teksty wierszowane i prozatorskie o dość zróżnicowanym poziomie artystycznym. Zebrane w różnych antologiach (nadal trwa poszukiwanie tego typu tekstów w archiwach) stały się fundamentem tworzenia konkordancji, wydrukowanej najpierw w wersji papierowej, a ostatnio w uzupełnionej i poprawionej wersji cyfrowej. Mimo drobnych braków technicznych Konkordancja języka białoruskiego XIX wieku pozwala usprawnić pracę językoznawcy: zestawić poszczególne leksemy i ich formy, zinterpretować ich częstotliwość (w poezji, prozie, u konkretnych autorów), poddać analizie semantykę wyrazów itd. W artykule skupiono uwagę na użyciu leksemów dom i chata w białoruskojęzycznych utworach XIX wieku.
Contemporary Belarusian language is based on diversified dialectal speech of peasants, impoverished nobles and the poorest urban social strata. It does not constitute a continuation of old Belarusian writings. Belarusian modern writing developed in the first half of the 19th century. Throughout the 19th century, it is represented only by verse and prose texts with a fairly diverse artistic level. Collected in various types of anthologies (search for this type of texts in archives cotinues), the foundations for creating a concordance, first printed in a paper version, recently also in a supplemented and corrected electronic version. Despite the small technical deficiencies Concordance of Belarusian of the Nineteenth Century enables effective improvement of the work of the linguist: to compare individual lexemes and their forms, to interpret their frequency (in poetry, prose, specific authors), to analyze the semantics of words, etc. The article concentrates on the use of home/house lexemes in Belarusian-language texts of the 19th century.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 255-283
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Фyнкцыйныя пары “барацьба – перамога”, “задача – рашэнне” ў кнізе Яна Баршчэўскага Шляхціц Завальня, або Беларyсь y фантастычных апавяданнях
Functional pairs “struggle – victory”, “task – decision” in the book Zavalnya, Esqire, or Belarus in Fantastic Stories by Yan Barshcheuski
Pary funkcjonalne “walka – zwycięstwo”, “zadanie – decyzja” w książce Szlachcic Zawalnia, czyli Białoruś w fantastycznych opowiadaniach Jana Barszczewskiego
Autorzy:
Krofta, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520999.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
Belarusian literature of the 19th century
romanticism
plot
morphology of a magical tale
heroic functions
literatura białoruska XIX wieku
romantyzm
fabuła
morfologia baśni magicznej
funkcje heroiczne
беларуская літаратура ХІХ стагоддзя
рамантызм
сюжэт
марфалогія чарадзейнай казкі
геройныя функцыі
Opis:
The article is devoted to the study of the role of functional pairs “struggle – victory” and “problem – solution” in the structure of 14 short stories by Yan Barshcheuski from the book Zavalnya, Esqire, or Belarus in Fantastic Stories. The conclusions are made that in the author's work the canonical structure of a fairy tale in which the presence of one of these pairs is mandatory, is significantly modified: at the level of individual stories, the functional correlation is violated, cases of dual morphological meaning of functions are observed, the author uses a minus technique in which functions are not implemented but their probability is denoted. At the level of the entire work as a whole, the plot balance, however, is achieved, and in the last story Marvelous Staff a romantic myth is built, in which a succession of fairy-tale elements is reproduced with new metaphorical meanings.
Artykuł poświęcony jest badaniu roli par funkcjonalnych “walka – zwycięstwo” i “zadanie – decyzja” w strukturze 14 opowiadań Jana Barszczewskiego z książki Szlachcic Zawalnia, czyli Białoruś w fantastycznych opowiadaniach. Stwierdza się, że w pracy autora struktura kanoniczna baśni magicznej, w której obecność jednej z tych par jest obowiązkowa, ulega znacznej modyfikacji: korelacja funkcjonalna zostaje zerwana na poziomie poszczególnych opowiadań, zdarzają się przypadki podwójnego znaczenia funkcji, autor stosuje technikę minus-odbiór, w której funkcje nie są realizowane, ale wskazane jest ich prawdopodobieństwo. Na poziomie całego dzieła równowaga fabuły została osiągnięta, a w ostatnim opowiadaniu Dziwna kij budowany jest romantyczny mit, w którym elementy baśniowe są sukcesywnie reprodukowane, nasycone nowym, metaforycznym znaczeniem.
Артыкул прысвечаны даследаванню ролі функцыйных пар “барацьба – перамога” і “задача – рашэнне” ў структуры 14 апавяданняў Яна Баршчэўскага з кнігі Шляхціц Завальня, або Беларусь у фантастычных апавяданнях. Робяцца высновы аб тым, што ў аўтарскім творы кананічная структура чарадзейнай казкі, у якой наяўнасць адной з гэтых пар з’яўляецца абавязковай, істотна мадыфікуецца: на ўзроўні асобных апавяданняў парушаецца функцыйная суадноснасць, назіраюцца выпадкі дваістага марфалагічнага значэння функцый, аўтар выкарыстоўвае мінус-прыём, пры якім функцыі не рэалізуюцца, але абазначаецца іх верагоднасць. На ўзроўні ж усяго твора ў цэлым cюжэтны баланс дасягаецца, і ў апошнім апавяданні Дзіўны кій выбудоўваецца рамантычны міф, у якім узнаўляецца паслядоўнасць казкавых элементаў з новым, метафарычным значэннем.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2022, 22; 241-250
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Аповесці для маладых дзяўчат Яна Чачота ў кантэксце літаратуры для дзяцей і моладзі
POWIASTKI DLA MŁODYCH DZIEWCZĄT Jana Czeczota w kontekście literatury dla dzieci i młodzieży
NOVELS FOR YOUNG GIRLS by Jan Chachot in the context of literature for children and youth
Autorzy:
Кохан, Таццяна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/960090.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
дзіцячая літаратура хіх стагоддзя
маральная аповесць
маральна-этычны ідэал
ян чачот
literatura dla dzieci xix wieku
powiastka moralna
ideał etyczny
norma moralna
jan czeczot
children’s literature of 19th century
moral story
ethical ideal
moral standard
jan chechot
Opis:
Артыкул прысвечаны вызначэнню ролі Яна Чачота ў дзіцячай літаратуры ХІХ стагоддзя. Асноўная ўвага была звернута на амаль недаследаваны зборнік Аповесці для маладых дзяўчат, які складаецца з чатырох твораў: Свянтохна, або Удзячнасць, Богна і Любаміра, або Пыха і Сціпласць, Людгарда, або Карыснае падарожжа, Даброхна, або Дабрачыннасць заўсёды памятная. Іх галоўныя гераіні – разумныя, прыгожыя, працавітыя, адукаваныя дзяўчаты, якія з’яўляюцца сапраўдным узорам набожнасці, дабрачыннасці і цноты. Асноўная тэма твораў – свет дзявочых перажыванняў і інтарэсаў, звязаных з праблемай вызначэння месца і ролі ў сям’і і грамадстве. Я. Чачот выкарыстоўваў досвед сваіх папярэднікаў, запазычаючы ў іх сюжэтныя калізіі і некаторыя ідэі. У адрозненне ад папярэдніх эпох, дзе роля жанчыны (асабліва з ніжэйшых слаёў) абмяжоўвалася сямейнымі абавязкамі і нізкакваліфікаванай працай, а жаночая адукацыя лічылася непатрэбнай і нават шкоднай, Я. Чачот падкрэслівае, што дзяўчаты могуць не толькі служыць сям’і, але і прыносіць карысць грамадству.
This article is an attempt to determine Jan Chachot’s role in 19th century children’s literature. Our main focus is placed on his almost unknown collection Novels for young girls, that consists of four novels: Sventochna, or Gratitude, Bogna and Lubomyra, or Arrogance and Modesty, Ludgarda, or the Useful travel, Dobrochna, or Charity always memorable. Their main characters are clever, beautiful, industrious, well-educated girls, who are veritable models of piety, charity and chastity. The basic theme of novels is the girl girls’world, related to their role in the family and society. Jan Chachot used the experience of his predecessors, adopting some of their ideas. As opposed to previous epochs, where the role of women was limited to their domestic duties and unqualified work, and female education was considered unnecessary and even harmful, Jan Chachot emphasizes that they can not only serve their family, but also be useful to society.
Artykuł poświęcony jest określeniu roli Jana Czeczota w literaturze dla dzieci XIX wieku. Główna uwaga zostaje skierowana na niezbadane dzieło Powiastki dla młodych dziewcząt naśladowane z dzieła Pani de Sęt (De Saintes, Delassemens de ma fille, 2 volumes ), które obejmuje cztery utwory: Świętochna albo Wdzięczność, Bogna i Lubomira albo Duma i Skromność”, Luidgarda albo Podróż pożyteczna, Dobrochna albo Dobrodziejstwo zawsze pamiętnie. Ich bohaterki to inteligentne, piękne, pracowite, wykształcone dziewczyny, które są prawdziwymi wzorcami pobożności, miłości i czystości. Tematem przewodnim dzieła są doświadczenia i zainteresowania dziewcząt, związane z kwestią określania miejsca i roli w rodzinie i społeczeństwie. Jan Czeczot wykorzystał doświadczenia swoich poprzedników, zapożyczając od nich konflikty fabularne i pewne idee. W przeciwieństwie do poprzednich epok, w których rola kobiety była ograniczona obowiązkami rodzinnymi i pracą nisko wykwalifikowaną, a wykształcenie kobiet uważano za zbędne, a nawet szkodliwe, Jan Czeczot podkreśla, że kobiety mogą służyć nie tylko rodzinie, ale także przynosić pożytek społeczeństwu.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2020, 20; 111-122
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Шляхі фарміравання нацыянальнай ідэі ў беларускай літаратуры ХІХ стагоддзя
Drogi tworzenia idei narodowej w literaturze białoruskiej XIX wieku
The ways of forming national idea in Belarusian literature of the 20th century
Autorzy:
Васілюк, Іаанна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106252.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
idea narodowa
świadomość narodowa
tradycja literacka
literatura białoruska XIX wieku
odrodzenie narodowe
białoruski kanon kulturowy
język białoruski
folklor
national idea
national consciousness
literary tradition
Belarusian literature in 20th century
national rebirth
Belarusian cultural canon
folklore
Belarusian language
Opis:
Artykuł jest poświęcony kształtowaniu się idei narodowej w okresie formowania nowej literatury białoruskiej (XIX w.). Konsolidacja etniczno-kulturalna ludu białoruskiego, kształtowanie się zrębów nacji białoruskiej, charakteryzujące się powrotem do historycznych korzeni narodowych, kultury i języka ojczystego przebiegało w trudnych warunkach społecznych i politycznych. Przywrócenie pamięci historycznej i duchowej spuścizny narodu białoruskiego było wyraźnym impulsem dla pisarzy, a ich twórczość z kolei kształtowała ideę narodową, świadome dążenie do „stania się narodem”. Poszerzone o dotychczas jakby „niczyje” teksty badania literaturoznawcze otwierały nowe możliwości wyznaczania kierunku kształtowania się idei narodowej.
The article is devoted to the forming process of national idea in Belarusian literature (20th century). Ethnic-cultural consolidation of Belarusian people, shaping of Belarusian nation proceeded in rough conditions. The restoration of historical memory and spiritual heritage of the Belarusian nation was a clear impulse to writers whose literary works shaped national idea, conscious striving for becoming a nation. Literary studies extended by so called nobody’s texts opened new possibilities to set new directions in the field of national idea.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2014; 183-195
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Шляхі фарміравання нацыянальнай ідэі ў беларускай літаратуры ХІХ стагоддзя
Drogi tworzenia idei narodowej w literaturze białoruskiej XIX wieku
The ways of forming national idea in Belarusian literature of the 20th century
Autorzy:
Васілюк, Іаанна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945117.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
national idea
national consciousness
literary tradition
Belarusian literature in 20th century
national rebirth
Belarusian cultural canon
the Belarusian language
folklore
idea narodowa
świadomość narodowa
tradycja literacka
literatura białoruska xix wieku
odrodzenie narodowe
białoruski kanon kulturowy
język białoruski
folklor
Opis:
Artykuł jest poświęcony kształtowaniu się idei narodowej w okresie formowania nowej literatury białoruskiej (XIX w.). Konsolidacja etniczno-kulturalna ludu białoruskiego, kształtowanie się zrębów nacji białoruskiej, charakteryzujące się powrotem do historycznych korzeni narodowych, kultury i języka ojczystego przebiegało w trudnych warunkach społecznych i politycznych. Przywrócenie pamięci historycznej i duchowej spuścizny narodu białoruskiego było wyraźnym impulsem dla pisarzy, a ich twórczość z kolei kształtowała ideę narodową, świadome dążenie do „stania się narodem”. Poszerzone o dotychczas jakby „niczyje” teksty badania literaturoznawcze otwierały nowe możliwości wyznaczania kierunku kształtowania się idei narodowej.
The article is devoted to the forming process of national idea in Belarusian literature (20th century). Ethnic-cultural consolidation of Belarusian people, shaping of Belarusian nation proceeded in rough conditions. The restoration of historical memory and spiritual heritage of the Belarusian nation was a clear impulse to writers whose literary works shaped national idea, conscious striving for becoming a nation. Literary studies extended by so called nobody’s texts opened new possibilities to set new directions in the field of national idea.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2014, 6
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Этнiчная iдэнтыфiкацыя i катэгарызацыя беларусаў i лiтоўцаў у ХIХ стагоддзi
Etniczna identyfikacja i kategoryzacja Białorusinów i Litwinów w XIX wieku
Ethnic identification and categorization of Belarusians and Lithuanians in the 19th century
Autorzy:
Wnukowicz, Juryj
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131288.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
этнiчнасць
этнiчныя катэгорыi
iдэнтыфiкацыя
беларусы
лiтоўцы
памежжа
этнаграфiя
статыстыка
навуковы дыскурс ХIХ ст.
etniczność
kategorie etniczne
identyfikacja
Białorusini
Litwini
granice
etnografia
statystyka
dyskurs naukowy w XIX wieku
ethnicity
ethnic categories
identification
Belarusians
Lithuanians
borderlands
ethnography
statistics
scientific discourse of the 19th century
Opis:
У артыкуле аналiзуюцца асноўныя прынцыпы i iнструменты этнiчнай iдэнтыфiкацыi i катэгарызацыi беларусаў i лiтоўцаў у ХIХ стагоддзi. Метадалагiчным падмуркам даследавання сталi палажэннi тэарэтыкаў канструктывiсцкага напрамку вывучэння феномена этнiчнасцi, якiя разглядалi этнiчныя групы ў кантэксце сацыяльнага канструявання iх iдэнтычнасцей. Асаблiвая ўвага ў артыкуле звернута на тое, якiм чынам у навуковым дыскурсе ХIХ стагоддзя адбывалася знешняя катэгарызацыя беларусаў i лiтоўцаў i, адпаведна, як канструявалiся сiмвалiчныя межы памiж iмi, iнтэрпрэтаваныя даследчыкамi як этнiчныя.
W artykule omówiono podstawowe zasady i narzędzia etnicznej identyfikacji i kategoryzacji Białorusinów i Litwinów w XIX wieku. Metodologiczną podstawę badania stanowią założenia teoretyków konstruktywistów eksplorujących zjawisko etniczności z analizą grup etnicznych w kontekście społecznego tworzenia ich tożsamości. Szczególną uwagę w artykule zwrócono na sposób, w jaki w dziewiętnastowiecznym dyskursie naukowym prowadzono zewnętrzną kategoryzację Białorusinów i Litwinów i, co za tym idzie, jak tworzyły się symboliczne granice między nimi, interpretowane przez badaczy jako etniczne
The article analyzes the basic principles and instruments of ethnic identification and categorization of Belarusians and Lithuanians in the 19th century. The methodological basis of the study is the position of constructivist theory of studying the phenomenon of ethnicity, which considers ethnic groups in the context of the social construction of their identities. The article focuses on how the categorization of Belarusians and Lithuanians took place in the scientific discourse of the 19th century and, accordingly, how the symbolic boundaries between them were constructed and interpreted as ethnic by researchers.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2020; 377-398
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-6 z 6

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies