Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Duchy" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-8 z 8
    Tytuł:
    Знахарскія тэксты ў кантэксце традыцыйнай культуры беларускіх татараў
    The healing texts in the context of the traditional culture of the Belarusian Tatars
    Autorzy:
    Сынкова, Ірына
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1044735.pdf
    Data publikacji:
    2018-01-29
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Tatars of the Grand Duchy of Lithuania
    traditional culture
    healing magic
    popular medicine
    Opis:
    The healing texts of heterogeneous origin are preserved in the manuscripts of the Belarusian Tatars in large numbers. According to written sources, they have been widely used in the past in the Tatar environment. Recent field studies show that the healing texts have not yet completely disappeared from use. These texts have deep roots in the ancient Turkic culture, and also reflect various influences, mainly from the side of Islam, as well as from the Christian-Slavic environment. In general, the healing texts are very interesting sources for analyzing the traditional worldviews of the Belarusian Tatars.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2017, 24, 2; 177-194
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Пра традыцыі Вялікага Княства Літоўскага і Рэчы Паспалітай, „Kresy Wschodnie” і ролю Польшчы і палякаў у гісторыі беларусаў і літоўцаў
    Autorzy:
    Смалянчук [Smalianchuk], Аляксандр [Aliaksandr]
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/676446.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    traditions of the Grand Duchy of Lithuania
    history
    political history
    Polska
    Lithuania
    Belarus
    Opis:
    About the tradition of the Grand Duchy of Lithuania, the Polish‑Lithuanian Commonwealth, “Kresy Wschodnie” and the role of Poland and Poles in the history of Belarusians and LithuaniansSeveral prominent historians and researchers of historical memory from Poland, Lithuania and Belarus have focused on some questions concerning traditions of the Grand Duchy of Lithuania and the Polish-Lithuanian Commonwealth, as well as the role of the close neighbors in the history of Poles, Lithuanians, and Belarusians. This insight give us an idea about the main directions of historical research in these countries for which the history of the Grand Duchy of Lithuania and the Polish‑Lithuanian Commonwealth is a common heritage. This also allows us to understand the level of public and political interest in this problem, and reveal important trends in the historical memory of these three countries. O tradycjach Wielkiego Księstwa Litewskiego i Rzeczypospolitej, „Kresach Wschodnich” oraz roli Polski i Polaków w historii Białorusinów i LitwinówZnani historycy i badacze problematyki pamięci z Polski, Litwy oraz Białorusi odpowiedzieli na pytania dotyczące tradycji Wielkiego Księstwa Litewskiego oraz Rzeczypospolitej, a także roli bliskich sąsiadów w historii Polaków, Litwinów i Białorusinów. Odpowiedzi pokazują, jakie są podstawowe kierunki badań historycznych w krajach, dla których historia Wielkiego Księstwa Litewskiego i Rzeczypospolitej stanowi wspólne dziedzictwo, pozwalają zrozumieć, jaki jest poziom społecznego oraz politycznego zainteresowania tą problematyką, oraz ujawniają ważne tendencje związane z pamięcią historyczną tych trzech państw.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2017, 41
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Мінскі тафсір 1686 г. Вынікі апошніх даследаванняў
    The Minsk Tafsir of 1686. The results of the recent researches
    Autorzy:
    Тарэлка, Міхаіл
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1044737.pdf
    Data publikacji:
    2018-01-29
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    translations of Koran
    Slavic (Polish and Belarusian) languages
    Tatars of the Grand Duchy of Lithuania
    Opis:
    The article talks about the oldest copy of the Polish translation of Koran made in Minsk by the Tatar (Muslim) interpreter Uriash ibn Ismail (Imam of Minsk) in the second half of the 17th century. The article consists of two parts devoted to the orthographic system of the manuscript and to the specific features of its language caused by the influence of the Belarusian and Arabic languages.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2017, 24, 2; 163-176
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Рэнесансная сядзiба Муз у Заблудаве: педагагiчная i творчая дзейнасць Iагана Мюлiуса пад патранатам Грыгорыя Хадкевiча
    Renaissance farm “muz” in Zabludov: pedagogical and creative activity of Johann Myulius under the auspices of Grzegorz Chodkiewicz
    Renesansowy folwark „muz” w Zabłudowie: pedagogiczna i artystyczna działalność Johanna Myuliusa pod patronatem Grzegorza Chodkiewicza
    Autorzy:
    Niekraszewicz-Karotkaja, Żanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2117590.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    spatial turn
    cultural landscape
    the Grand Duchy of Lithuania
    Renaissance
    Johann Myulius
    Grzegorz Chodkiewicz
    Zabłudów
    zwrot przestrzenny
    pejzaż kulturowy
    Wielkie Księstwo Litewskie
    renesans
    Opis:
    This article analyzes duke Grzegorz Chodkiewicz’s patronage of the arts as well as the Renaissance poet Johann Myulius’ literary and pedagogical work from the perspective of culture perception. It defines the role of the monastic landscape in the town of Ilfeld in Thuringia and the farm landscape in Zabludów in Białystok District in forming cultural capital.
    W artykule omówiono artystyczny patronat księcia Grzegorza Chodkiewicza oraz utwory literackie i dydaktyczne renesansowego poety Johanna Myuliusa z perspektywy percepcji kultury. Omówiono rolę klasztornego pejzażu miasteczka Ilfeld w Turyngii i folwarcznego pejzażu Zabłudowa, miejscowości na Białostocczyźnie w procesie gromadzenia kapitału kulturowego.
    Źródło:
    Białorutenistyka Białostocka; 2018; 323-339
    2081-2515
    Pojawia się w:
    Białorutenistyka Białostocka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Фарміраванне пантэона дзеячаў эпохі Вялікага Княства Літоўскага ў беларускай палітыцы памяці (1988–2023 гг.)
    Formowanie panteonu postaci Wielkiego Księstwa Litewskiego w białoruskiej polityce pamięci w latach 1988–2023
    Autorzy:
    Marozau, Siarhei
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32222642.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Grand Duchy of Lithuania
    historical figures
    pantheon
    memory
    Wielkie Księstwo Litewskie
    postacie historyczne
    panteon
    pamięć
    Вялікае Княства Літоўскае
    гістарычныя дзеячы
    пантэон
    памяць
    Opis:
    The article is devoted to the process of overcoming the depersonalization of Belarusian historiography, which took place until the mid-1980s. Its aim is to answer the question of how, in the context of the formation of the Belarusian-centric paradigm of history, «new» or newly discovered historical figures of the Grand Duchy of Lithuania (GDL) were introduced into science, culture and collective memory. The text is divided into 5 parts. The first one shows the fact that the elimination of the GDL from the memory of Belarusians has formed a complex of historical inferiority. The second part describes the process of «settling» the history of Belarus in 1988–1995 by new heroes, until their fixation in the first encyclopaedic editions of the Republic of Belarus and history textbooks. The third part tells about the blow that in 1995–1996 the supporters of the re-Sovietisation of historical science inflicted on the Belarusian national pantheon and the leaders of its formation, the consequences of which were felt at the beginning of the 21st century. The fourth part is devoted to replenishment of the pantheon of GDL heroes by representatives of the aristocracy. The fifth part reveals the channels for transferring the names and deeds of the heroes of the Belarusian historical pantheon to the collective memory, which have been used since the turn of the 20th and 21st centuries. The article justifies the fact of the popularity of biographical reconstruction in modern scientific and literary works. “Risk zones” and “memory conflicts” were presented in the promotion of the new pantheon – with former allies in the GDL, various Belarusian interpretive strategies and new attempts to revise the pantheon.
    Artykuł poświęcony jest procesowi przezwyciężania depersonalizacji historiografii białoruskiej, która miała miejsce do połowy lat 80. XX wieku. Jego celem jest odpowiedź na pytanie, jak w kontekście kształtowania się białoruskocentrycznego paradygmatu historii wprowadzano do nauki, kultury i pamięci zbiorowej „nowe” lub nowo odkryte postacie historyczne Wielkiego Księstwa Litewskiego (WKL). Tekst podzielony został na 5 części. W pierwszej ukazano fakt, że wyeliminowanie WKL z pamięci Białorusinów wykształciło u nich kompleks niższości historycznej. W drugiej części opisano proces „zasiedlania” historii Białorusi w latach 1988–1995 przez nowych bohaterów, aż do ich utrwalenia w pierwszych wydaniach encyklopedycznych Republiki Białoruś i podręcznikach historii. Część trzecia opowiada o ciosie, jaki w latach 1995–1996 zadali zwolennicy resowietyzacji nauk historycznych białoruskiemu panteonowi narodowemu i liderom jego formowania, którego skutki dały się odczuć na początku XXI wieku. Сzęść czwarta poświęcona została uzupełnianiu panteonu bohaterów WKL przez przedstawicieli arystokracji. W piątej części ujawniono kanały transmisji nazwisk i czynów bohaterów białoruskiego panteonu historycznego do pamięci zbiorowej, które są wykorzystywane od przełomu XX i XXI wieków. Artykuł uzasadnia fakt popularności rekonstrukcji biograficznej we współczesnych dziełach naukowych i literackich. Zaprezentowano „obszary ryzyka” i „konflikty pamięci” w promocji nowego panteonu – z byłymi sojusznikami w WKL, różnymi białoruskimi strategiami interpretacyjnymi i nowymi próbami rewizji panteonu.
    Артыкул прысвечаны працэсу пераадолення дэперсаніфікацыі беларускага гісторыяпісання, якая мела месца да сярэдзіны 1980-х гг. Яго мэта – адказаць на пытанне, як у кантэксце фарміравання беларускацэнтрычнай парадыгмы гісторыі адбывалася ўвядзенне ў навуку, культуру і калектыўную памяць „новых” або наноў адкрытых гістарычных асоб з ліку дзеячаў Вялікага Княства Літоўскага (ВКЛ). Тэкст падзелены на пяць частак. У першай з іх паказана, што выключэнне ВКЛ з памяці беларусаў абярнулася для іх комплексам гістарычнай непаўнавартаснасці. У другой - прасочаны працэс „засялення” ў 1988–1995 гг. беларускай гісторыі сваімі героямі аж да замацавання персанальных змен у пантэоне ў першых энцыклапедычных выданнях Рэспублікі Беларусь і падручніках гісторыі. Трэцяя частка распавядае пра ўдар, які ў 1995–1996 гг. нанеслі прыхільнікі рэсаветызацыі гістарычнай навукі па нацыянальным пантэоне і лідарах яго фарміравання, і вынікі якога былі адчувальныя ў пачатку ХХІ ст. Чацвёртая частка прысвечана паказу папаўнення пантэона прадстаўнікамі арыстакратыі. У пятай частцы ўстаноўлены каналы трансляцыі імёнаў і спраў герояў беларускага гістарычнага пантэона ў калектыўную памяць, якія пачалі выкарыстоўвацца на мяжы ХХ–ХХІ ст.ст. У артыкуле абгрунтаваны факт папулярнасці біяграфічнай рэканструкцыі ў навуковай і літаратурнай творчасці сучаснаснага перыяду. Выяўлены „зоны рызыкі” і „канфлікты памяці” ў прасоўванні новага пантэона – з былымі саюзнікамі па ВКЛ, розныя беларускія інтэрпрэтацыйныя стратэгіі і новыя спробы перагляду пантэона.
    Źródło:
    Studia Białorutenistyczne; 2023, 17; 45-64
    1898-0457
    Pojawia się w:
    Studia Białorutenistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Задыякальныя луннікі ў Супрасльскім рукапісе
    Zodiacal lunaries in the Codex Suprasliensis
    Zodiakalne kalendarze księżycowe w Kodeksie supraskim
    Autorzy:
    Slizh, Natallia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31341090.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
    Tematy:
    zodiac lunary
    Codex Suprasliensis
    the Grand Duchy of Lithuania
    zodiakalne kalendarze księżycowe
    Kodeks supraski
    Wielkie Księstwo Litewskie
    задыякальны луннік
    Супрасльскі рукапіс
    Вялікае Княства Літоўскае
    Opis:
    Lunaries have been a subject of research in world historiography for a long time. The article is devoted to two zodiacal lunaries as well as the specific character of their content. They are part of the Suprasl manuscript, along with other astrological texts. A Zodiac lunary is a prognostic based on the position of the Moon in the zodiac signs. It possesses advice for medicine and everyday life. Generally, lunaries belong to popular astrological literature, do not require serious special knowledge, and are widely available for understanding. This type of sources was widespread in Babylon, Ancient Greece, the Byzantine Empire, medieval Europe and England. These lunaries came to the GDL from the Byzantine Empire.
    Kalendarze księżycowe od dawna są przedmiotem badań w historiografii światowej. W artykule zwraca się uwagę na dwa zodiakalne kalendarze księżycowe oraz na cechy ich treści. Wchodzą one w skład Kodeksu supraskiego, wraz z innymi tekstami astrologicznymi. Zodiakalny kalendarz księżycowy jest prognostykiem opartym na pozycji Księżyca w znaku zodiaku. Udziela porad w sprawach medycznych i życia codziennego. Kalendarz księżycowy odnosi się do popularnej literatury astrologicznej, nie wymaga poważnej wiedzy specjalistycznej, jest łatwy do zrozumienia nie tylko przez astrologów. Tego rodzaju źródła rozpowszechniły się w Babilonie, starożytnej Grecji, Cesarstwie Bizantyjskim, średniowiecznej Europie i Anglii. Takie kalendarze księżycowe przyszły do Wielkiego Księstwa Litewskiego z Cesarstwa Bizantyjskiego.
    Календары Месяца даўно з’яўляюцца прадметам даследавання ў сусветнай гістарыяграфіі. У дадзенай працы звяртаецца ўвага на два задыякальныя луннікі, асаблівасці іх зместу. Яны ўваходзяць у склад Супрасльскага рукапісу, разам з іншымі астралагічнымі тэкстамі. Задыякальны луннік – гэта прагностык, у аснову якога пакладзена становішча Месяца ў знаку задыяку. Асноўная ўвага ў ім надаецца парадам у медычных справах і штодзённым жыцці. Луннікі адносяцца да папулярнай астралагічнай літаратуры, не патрабуюць сур’ёзных спецыяльных ведаў, даступны для разумення не толькі астролагаў. Гэты від крыніц меў распаўсюджанне ў Вавілоне, Старажытнай Грэцыі, Візантыйскай Імперыі, сярэднявечнай Еўропе і Англіі. Дадзеныя луннікі прыйшлі ў ВКЛ з Візантыі.
    Źródło:
    Acta Albaruthenica; 2022, 22; 285-301
    1898-8091
    Pojawia się w:
    Acta Albaruthenica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Уплыў польскай мовы на раннія ўсходнеславянскія граматы Вялікага Княства Літоўскага
    The influence of the Polish language on the early East Slavic acts of the Grand Duchy of Lithuania
    Wpływ języka polskiego na wczesnosłowiańske akty Wielkiego Księstwa Litewskiego
    Autorzy:
    Рудэнка, Алена
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1932675.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
    Tematy:
    agreement
    template
    "prosta mova"
    Grand Duchy of Lithuania
    Rzeczpos¬polita
    umowa
    formularz
    "mowa prosta "
    Wielkie Księstwo Litewskie
    Rzeczpospolita
    грамата
    фармуляр
    “проста” мова
    Вялікае Княства Літоўскае
    Рэч Паспалітая
    Opis:
    The article is devoted to a general description of the early East Slavic documents created in the Belarusian and Ukrainian territories. Such a description requires at least a brief historical and geographical commentary. The article also contains the earliest East Slavic agreements, including those where Lithuanian princes are mentioned. The first documents of the Grand Duchy of Lithuania, their structure and language are considered. The article analyzes the transition from the Greek-Byzantine model of building business documents to the Polish-Latin one. Particular attention is paid to documents written in "prosta mova", as Belarusian and Ukrainian dialectal features appeared there very early.
    Artykuł poświęcony jest ogólnemu opisowi wczesnych listów wschod¬nio-słowiańskich, powstałych na ziemiach białoruskich i ukraińskich. Taki opis zakłada krótki komentarz historyczny i geograficzny. W artykule omówiono najwcześniejsze dokumenty wschodniosłowiańskie, w tym te, w których wy-mienia się książąt litewskich. Analizowane są pierwsze umowy Wielkiego Księstwa Litewskiego, ich struktura i język. Artykuł analizuje przejście od grecko-bizantyjskich modeli budowania dokumentów biznesowych do polsko-łacińskich. Szczególną uwagę zwraca się na listy pisane „mową prostą”: bardzo wcześnie natrafiają na cechy gwar białoruskich i ukraińskich.
    Артыкул прысвечаны агульнай характарыстыцы ранніх усходнеславян¬скіх грамат, створаных на беларускіх і ўкраінскіх тэрыторыях. Такая харак-тарыстыка прадугледжвае хоць бы вельмі кароткі гісторыка-геаграфічны каментар. У артыкуле прыводзяцца таксама самыя раннія ўсходнеславян-скія дамовы, у тым ліку і са згадкамі пра літоўскіх князёў. Разглядаюцца першыя граматы Вялікага Княства Літоўскага, іх структура і мова. Праана-лізаваны пераход ад грэцка-візантыйскіх узораў пабудовы дзелавых даку-ментаў да польска-лацінскіх. Асаблівая ўвага нададзена граматам на “простай мове”: у іх вылучаюцца беларускія і ўкраінскія дыялектныя рысы.
    Źródło:
    Acta Albaruthenica; 2021, 21; 135-150
    1898-8091
    Pojawia się w:
    Acta Albaruthenica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Handel alkoholem w Wielkim Księstwie Litewskim i udział w nim Żydów (koniec XІV wieku – 1572 rok)
    Autorzy:
    Шыбека, Захар
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/687112.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Grand Duchy of Lithuania, Belarus, trade, alcohol, karchma (tavern), Jews, the economic antisemitism
    Wielkie Księstwo Litewskie, Białoruś, handel, alkohol, karczma, Żydzi, antysemityzm gospodarczy
    Вялікае Княства Літоўскае, Беларусь, гандаль, алкаголь, карчма, яўрэі, эканамічны антысемітызм
    Opis:
    The article “Trade in alcohol in the Grand Duchy of Lithuania and participation Jews in it (in the end of XIV – 1572)” the author used numerous published sources. He explores: the emergence of alcoholic beverages, legal conditions for such trade, taxation and its and profitability, activity alcohol trade institutions, competition between traders of alcohol, the composition of the merchants alcohol, extension of drunkenness. The author found that the number of Jewish institutions alcohol trade increased, but most of them were in the hands of Christians. Nonetheless, manifestations of economic antisemitism took place.
    W artykule przeanalizowano początek produkcji napojów alkoholowych, warunki prawne dla jego handlu, opodatkowanie i jego dochodowość, działalność instytucji nim handlujących, konkurencję pomiędzy handlarzami, skład handlarzy, rozpowszechnienie pijaństwa – na podstawie licznych źródeł piśmienniczych. Autor stwierdził, że liczba żydowskich instytucji handlu alkoholem wzrastała w tamtym czasie, jednak większość z nich znajdowała się w rękach chrześcijan. Oskarżenia Żydów o kultywowanie pijaństwa wśród chrześcijan jeszcze nie było, niemniej jednak miały miejsce przejawy antysemityzmu gospodarczego.
    У артыкуле “Гандаль алкаголем у Вялікім Княстве Літоўскім і ўдзел у ім яўрэяў (канец XІV ст. – 1572 г.)” аўтар выкарыстаў шматлікія апублікаваныя крыніцы. Ён даследуе: зараджэнне вытворчасці алкагольных напіткаў, прававыя ўмовы для такога гандлю, яго падаткаабкладанне і прыбытковасць, дзейнасць устаноў гандлю алкаголем, канкурэнцыю паміж гандлярамі алкаголем, склад гандляроў алкаголем, ашырэнне п’янства. Аўтар высветліў, што колькасць яўрэйскіх устаноў гандлю алкаголем узрастала, аднак, большасць з іх знаходзілася ў руках хрысціян. Абвінавачванняў яўрэяў у культываванні п'янства сярод хрысціян яшчэ не было. Хоць праявы эканамічнага антысемітызму мелі месца.
    Źródło:
    Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne; 2017, 3, 1
    2450-4866
    Pojawia się w:
    Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-8 z 8

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies