Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "XX century" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 16
Tytuł:
Станаўленне навуковага стылю беларускай мовы ў пачатку ХХ ст.
Kształtowanie się stylu naukowego języka białoruskiego na początku XX wieku
ў пачатку ХХ ст. The formation of the scientific style of the Belarusian language in the early twentieth century
Autorzy:
Любецкая, Кацярына
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/963346.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
беларуская мова
літаратурная мова
навуковая мова
навуковы стыль
тэрміналогія
моўна-стылістычныя асаблівасці
język białoruski
język literacki
język naukowy
styl naukowy
terminologia
cechy językowo-stylistyczne
belarusian language
literary language
scientific language
scientific style
terminology
linguistic and stylistic features
Opis:
У артыкуле прааналізаваны ўмовы і разгледжаны асаблівасці фармавання навуковага стылю беларускай літаратурнай мовы пачатку ХХ ст. (1900–1920 гг.), якія сталі асновай для станаўлення навуковага стылю ў сучаснай мове. Акцэнтавана ўвага на сацыяльна-гістарычным і культурна-палітычным кантэксце фармавання беларускай навуковай мовы ў пачатку ХХ ст., ролі навуковых устаноў таго часу, навукова-папулярных і навукова-вучэбных прац, прадстаўленых па асобных галінах назвамі, у развіцці навуковага стылю беларускай мовы адзначанага перыяду. Актуалізаваны пытанні станаўлення беларускай тэрміналогіі, акрэслены лексічныя, марфалагічныя і сінтаксічныя адметнасці мовы навукі. Адзначаны характэрныя лінгвас-тылістычныя асаблівасці навуковых прац, а таксама іх жанравая прыналежнасць і структура
W artykule przeanalizowano warunki i zbadano cechy kształtowania się stylu naukowego białoruskiego języka literackiego na początku XX wieku (1900–1920), który stał się podstawą kształtowania stylu naukowego w dalszym jego rozwoju we współczesnym języku białoruskim. Nacisk kładziony jest na społeczno-historyczny i kulturowo-polityczny kontekst kształtowania się białoruskiego języka naukowego na początku XX w., rolę instytucji naukowych tamtych czasów, prac popularnonaukowych i naukowo-dydaktycznych prezentowanych w po¬-szczególnych gałęziach przemysłu, w rozwoju stylu naukowego języka biało-ruskiego omawianego okresu. Zaktualizowano zagadnienia dotyczące powstawania białoruskiej terminologii, zarysowano leksykalne, morfologiczne i składniowe cechy języka nauki. Wyróżniono charakterystyczne cechy językowe prac naukowych, a także ich przynależność gatunkową i strukturę.
The article analyzes the conditions and formation features of the scientific style of the Belarusian literary language of the early XX century (1900–1920), which came to be the basis for the formation of the scientific style in its further development in modern language. Emphasis is placed on the socio-historical and cultural-political context of the formation of the Belarusian scientific language in the early XX century, the role of scientific institutions of that time, popular science and scientific-educational works presented in certain fields under relevant names in the development of the scientific style of the Belarusian language in that period. The issues of Belarusian terminology formation are actualized, lexical, morphological and syntactic features of the language of science are outlined. The characteristic linguistic and stylistic features of scientific works, as well as their genre affiliation and structure are identified.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2020, 20; 209-219
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Белорусская акустическая поэзия второй половины ХХ – начала ХХI вв.
Akustyczna poezja białoruska drugiej połowy XX – początku XXI wieku
Belarusian acoustic poetry in the second half of the 20th century and the beginning of the 21st century
Autorzy:
Садко, Людмила
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106248.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
światowy kontekst artystyczny
poezja dźwiękowa
teksty-eksperymenty
konkretyzm
neoawangarda
worldwide art context
sound poetry
text-experiment
neo-avantgarde
Opis:
W artykule „Akustyczna poezja białoruska drugiej połowy XX – początku XXI wieku” omówiono wyniki badań eksperymentalnych z akustyczną realizacją tekstu, kiedy znak nie jest rozpatrywany jako zwykły nosiciel znaczenia. Wiersze współczesnych poetów białoruskich D. Wiszniowa, S. Minskiewicza, D. Płaksa, W. Sacharczuka są tworzone z maksymalną uwagą na wrażenia akustyczno-estetyczne (sam głos i intonacja).
In the article “Belarusian acoustic poetry in the second half of the 20th century and the beginning of the 21st century” the results of experimental analysis of the acoustic realization of the text are presented. In the texts a symbol is not considered as a simple carrier of meaning. Poems of modern Belarusian poets such as D. Vishnev, S. Minskevich, D. Plax, V. Sakharchuk are written with maximum attention directed to acoustic and aesthetic experience (voice and intonation) as well as to anthropological component.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2014; 233-243
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Белорусская акустическая поэзия второй половины ХХ – начала ХХI вв.
Akustyczna poezja białoruska drugiej połowy XX – początku XXI wieku
Belarusian acoustic poetry in the second half of the 20th century and the beginning of the 21st century
Autorzy:
Садко, Людмила
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944717.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
neoawangarda
worldwide art context
sound poetry
text-experiment
neo-avantgarde
światowy kontekst artystyczny
poezja dźwiękowa
teksty-eksperymenty
konkretyzm
Opis:
W artykule „Akustyczna poezja białoruska drugiej połowy XX – początku XXI wieku” omówiono wyniki badań eksperymentalnych z akustyczną realizacją tekstu, kiedy znak nie jest rozpatrywany jako zwykły nosiciel znaczenia. Wiersze współczesnych poetów białoruskich D. Wiszniowa, S. Minskiewicza, D. Płaksa, W. Sacharczuka są tworzone z maksymalną uwagą na wrażenia akustyczno-estetyczne (sam głos i intonacja).
In the article “Belarusian acoustic poetry in the second half of the 20th century and the beginning of the 21st century” the results of experimental analysis of the acoustic realization of the text are presented. In the texts a symbol is not considered as a simple carrier of meaning. Poems of modern Belarusian poets such as D. Vishnev, S. Minskevich, D. Plax, V. Sakharchuk are written with maximum attention directed to acoustic and aesthetic experience (voice and intonation) as well as to anthropological component.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2014, 6; 233-243
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Топас дому ў беларускай паэзii пачатку ХХ стагоддзя
Topos domu w białoruskiej poezji początku XX wieku
Topos of home in Belarusian poetry of the early 20th century
Autorzy:
Бароўка, Ванда
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944943.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
topos of home
Belarusian poetry
the semantics of the artistic image
style
aesthetic representation
topos domu
poezja białoruska
semantyka obrazu artystycznego
styl
reprezentacja estetyczna
Opis:
Topos domu jest jednym z kluczowych elementów obrazu rzeczywistości artystycznej w białoruskiej poezji na początku XX wieku. Zwiększone zainteresowanie toposem domu zostało zdeterminowane przede wszystkim przemianami społecznymi. Na poziomie przedmiotowo-graficznym topos domu reprezentowany jest głównie przez chłopskie domy, na poziomie semantycznym – przez metonimicznie oznaczenie ojczyzny. Topos domu pojawił się jako opozycja: dom–antydom, swój–obcy, żyjący–martwy. W poezji białoruskiej dom stanowi wartość moralną i materialną.
Topos of home is one of the main elements of the artistic picture of the national reality in the Belarusian poetry of the early 20th century. Increased interest in topos of home results from the revival of Belarusian history and culture. On the subject-shaped level topos of home is represented by a peasant house, on the semantic level – metonymically correlated with homeland. Topos of home is represented by the opposition home–anti home, a fellow countryman–a stranger, the living–the dead. In Belarusian poetry home represents moral and material values.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2017, 9
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Топас дому ў беларускай паэзii пачатку ХХ стагоддзя
Topos domu w białoruskiej poezji początku XX wieku
Topos of home in Belarusian poetry of the early 20th century
Autorzy:
Бароўка, Ванда
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106808.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
topos domu
poezja białoruska
semantyka obrazu artystycznego
styl
reprezentacja estetyczna
topos of home
Belarusian poetry
style
aesthetic representation
semantics of the artistic image
Opis:
Topos domu jest jednym z kluczowych elementów obrazu rzeczywistości artystycznej w białoruskiej poezji na początku XX wieku. Zwiększone zainteresowanie toposem domu zostało zdeterminowane przede wszystkim przemianami społecznymi. Na poziomie przedmiotowo-graficznym topos domu reprezentowany jest głównie przez chłopskie domy, na poziomie semantycznym – przez metonimicznie oznaczenie ojczyzny. Topos domu pojawił się jako opozycja: dom–antydom, swój–obcy, żyjący–martwy. W poezji białoruskiej dom stanowi wartość moralną i materialną.
Topos of home is one of the main elements of the artistic picture of the national reality in the Belarusian poetry of the early 20th century. Increased interest in topos of home results from the revival of Belarusian history and culture. On the subject-shaped level topos of home is represented by a peasant house, on the semantic level – metonymically correlated with homeland. Topos of home is represented by the opposition home–anti home, a fellow countryman–a stranger, the living–the dead. In Belarusian poetry home represents moral and material values.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2017; 131-138
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Народныя паралiтургiчныя выданнi Гродзенскай праваслаўнай епархii пачатку ХХ стагоддзя
Narodowe wydania paraliturgiczne eparchii grodzieńskiej na początku XX wieku
Editions of folk paraliturgies of Grodno Orthodox Eparchy in the early 20th century
Autorzy:
Лабынцаў, Юрый
Шчавiнская, Ларыса
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944899.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Easter Orthodoxy
paraliturgy
Ioann Korchinskiy
Hrisanf Sakovich
prawosławie
paraliturgiczny
grodno
ioann korczyński
christanf sakowicz
Opis:
W artykule przedstawiono historię opublikowania zbiorów utworów paraliturgicznych – grodzieński „Molitvoslov” w 1906 r. i 1907 r., „Grodnenskiy boguglasnik” w 1903 r. i 1914 r., oraz „Grodnenskiy sbornik nabozhnyh pesnopeniy” w latach 1910–1911. Utwory bardzo dobrze znane w środowisku prawosławnym zostały zebrane przez archidiakona Ioanna Korczyńskiego, który uczynił wiele dla popularyzacji postaci Christanfa Sakowicza, jednego z najznamienitszych pisarzy-duchownych.
The article describes the history of the publication of collections of paraliturgies – Grodno “Molitvoslov” in 1906 and 1907, “Grodnenskiy Boguglasnik” in 1903 and 1914 and “Grodnenskiy sbornik nabozhnyh pesnopeniy” 1910–1911. These publications, very well known among the Orthodox society of the 20th century, were compiled by Archpriest Ioann Korchinskiy, who did his best to popularize one of the most remarkable priest-writers of the past – Hrisanf Sakovich.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2016, 8; 391-410
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Народныя паралiтургiчныя выданнi Гродзенскай праваслаўнай епархii пачатку ХХ стагоддзя
Narodowe wydania paraliturgiczne eparchii grodzieńskiej na początku XX wieku
Editions of folk paraliturgies of Grodno Orthodox Eparchy in the early 20th century
Autorzy:
Лабынцаў, Юрый
Шчавiнская, Ларыса
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2108278.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
prawosławie
paraliturgiczny
Grodno
Ioann Korczyński
Christanf Sakowicz
Easter Orthodoxy
paraliturgy
Ioann Korchinskiy
Hrisanf Sakovich
Opis:
W artykule przedstawiono historię opublikowania zbiorów utworów paraliturgicznych – grodzieński „Molitvoslov” w 1906 r. i 1907 r., „Grodnenskiy boguglasnik” w 1903 r. i 1914 r., oraz „Grodnenskiy sbornik nabozhnyh pesnopeniy” w latach 1910–1911. Utwory bardzo dobrze znane w środowisku prawosławnym zostały zebrane przez archidiakona Ioanna Korczyńskiego, który uczynił wiele dla popularyzacji postaci Christanfa Sakowicza, jednego z najznamienitszych pisarzy-duchownych.
The article describes the history of the publication of collections of paraliturgies – Grodno “Molitvoslov” in 1906 and 1907, “Grodnenskiy Boguglasnik” in 1903 and 1914 and “Grodnenskiy sbornik nabozhnyh pesnopeniy” 1910–1911. These publications, very well known among the Orthodox society of the 20th century, were compiled by Archpriest Ioann Korchinskiy, who did his best to popularize one of the most remarkable priest-writers of the past – Hrisanf Sakovich.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2016; 391-410
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Касмаганiчны мiф Максiма Гарэцкага
Mit kosmogoniczny Maksyma Gareckiego
M. Haretski’s cosmogonic myth
Autorzy:
Леська, Лiлiя
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109956.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
literatura białoruska na początku XX wieku
kryzys
mit
mit kosmogoniczny
chaos
kosmos
odrodzenie
mit w dzieciństwie
harmonia
Belarusian literature of the early 20th century
crisis
myth
cosmogonic myth
cosmos
renewal
childhood myth
harmony
Opis:
W artykule dokonano analizy mitologicznego modelu Maksyma Gareckiego, który tworzono etapami, od kosmogonii i etymologii do antropologii, a następnie do eschatologii. Kosmologiczne otwieranie się świata w autorskim mitologizmie pisarza następuje na specjalnych przestrzenno-czasowych współrzędnych, których elementami składowymi są obrazy Chaosu. Na początku bohaterowie M. Gareckiego próbują znaleźć się w pierwotnym Chaosie, okrzepnąć na tak zwanym ojcowskim łonie, które metaforycznie przejawia się w obrazach błota, rodzinnego domu, drzewa wszechświata (axis mundi). Mityczno-poetycka koncepcja drzewa wszechświata w autorskim mitologizowaniu wyraża sytuację uniwersalną – wybór między życiem a śmiercią, który w określonych sytuacjach jest gwarancją duchowości i stabilności.
The article considers M. Haretski’s mythological model, which was built stepwise, from cosmogony and etymology to anthropology, and later – to eschatology. The cosmological disclosure of the world in the writer’s mythology occurs in the distinctive spatial-temporal coordinates, the initial constituents of which are represented by the images of Chaos. Primarily, M.Haretski’s characters aspire to appear in initial Chaos, to gain strength in the so-called parental bosom, which is metaphorically represented in the images of bog, parental home, world tree. The mythical-poetic concept of the world tree in the author’s mythologization reflects the most universal situation – the choice between life and death, which, in some cases, guarantees spirituality and stability.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2017; 89-108
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Касмаганiчны мiф Максiма Гарэцкага
Mit kosmogoniczny Maksyma Gareckiego
M. Haretski’s cosmogonic myth
Autorzy:
Леська, Лiлiя
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945030.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Belarusian literature of the early 20th century
crisis
myth
cosmogonic myth
chaos
cosmos
childhood myth
harmony
renewal
kryzys
mit
literatura białoruska na początku xx wieku
kosmogoniczny
kosmos
odrodzenie
mit w dzieciństwie
harmonia
Opis:
W artykule dokonano analizy mitologicznego modelu Maksyma Gareckiego, który tworzono etapami, od kosmogonii i etymologii do antropologii, a następnie do eschatologii. Kosmologiczne otwieranie się świata w autorskim mitologizmie pisarza następuje na specjalnych przestrzenno-czasowych współrzędnych, których elementami składowymi są obrazy Chaosu. Na początku bohaterowie M. Gareckiego próbują znaleźć się w pierwotnym Chaosie, okrzepnąć na tak zwanym ojcowskim łonie, które metaforycznie przejawia się w obrazach błota, rodzinnego domu, drzewa wszechświata (axis mundi). Mityczno-poetycka koncepcja drzewa wszechświata w autorskim mitologizowaniu wyraża sytuację uniwersalną – wybór między życiem a śmiercią, który w określonych sytuacjach jest gwarancją duchowości i stabilności.
The article considers M. Haretski’s mythological model, which was built stepwise, from cosmogony and etymology to anthropology, and later – to eschatology. The cosmological disclosure of the world in the writer’s mythology occurs in the distinctive spatial-temporal coordinates, the initial constituents of which are represented by the images of Chaos. Primarily, M.Haretski’s characters aspire to appear in initial Chaos, to gain strength in the so-called parental bosom, which is metaphorically represented in the images of bog, parental home, world tree. The mythical-poetic concept of the world tree in the author’s mythologization reflects the most universal situation – the choice between life and death, which, in some cases, guarantees spirituality and stability.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2017, 9
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Кампанія за культуру мовы ў Беларусі ў 1930-я гады
The campaign for the culture in the literary language in Belarus in the 30s of the twentieth century
Kampania о kulturę języka literackiego na Białorusi w latach 30. XX wieku
Autorzy:
Zaprudski, Syarhyey
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953553.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
język białoruski
kultura językowa
kampania ideologiczna
polityka językowa
„oczyszczanie” języka
Byelorussian language
language culture
ideological campaign
language policy
„purifying
Opis:
Prace na temat kultury języka białoruskiego w latach trzydziestych XX wieku w dużym stopniu były uzależnione od ogólnych założeń ideologiczno-politycznych tego okresu. „Oczyszczanie” języka białoruskiego z „niepożądanych” cech w pierwszej połowie lat trzydziestych odbywało się paralelnie z kolektywizacją rolnictwa oraz „czystkami” w szeregach partyjnych. Wykorzystywanie wielu tradycyjnych środków językowych, typowych dla lat 20. XX w., utożsamiano z dywersją polityczną. Charakterystyczną dla tego okresu nieufność wobec chłopów przenoszono również na lingwistykę, gdzie stosowano ostracyzm w stosunku do różnych specyficznych („wiejskich”) cech języka białoruskiego. Podstawowym celem „oczyszczania” języka białoruskiego była symboliczna legitymizacja państwowości radzieckiej. Nieodłącznym elementem władzy politycznej tego okresu były kampanie ideologiczne, które bezpośrednio określały charakter dyskusji lingwistycznych. W omawianym okresie opublikowano w prasie kilka wykazów leksyki nie zalecanej w praktyce językowej. Z powodu niesprzyjającego klimatu ideologicznego i moralno-psychoiogicznego w owym czasie uległ wyraźnej zmianie uzus językowy, który cechowało dążenie do zniwelowania różnic między językiem białoruskim i rosyjskim, jak również nieprawidłowe rozumienie stylu neutralnego.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 7; 113-136
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Дом як Радзiма ў лiрыцы беларускiх паэтэс другой паловы ХХ стагоддзя
Dom jako ojczyzna w liryce białoruskich poetek drugiej połowy XX wieku
Home as fatherland in the lyrics of the Belarusian poetesses in the second half of the 20th century
Autorzy:
Шматкова, Iрына
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944946.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
topos of home
fatherland
women poets
house
family
Belarus
universe
topos domu
ojczyzna
poezja kobieca
chata
rodzina
polesie
białoruś
wszechświat
Opis:
W artykule omówiono topos domu jako ojczyzny w twórczości najwybitniejszych przedstawicielek literaturze białoruskiej drugiej połowy XX wieku, a w szczególności Eugenii Janiszczyc, Niny Matiasz i Raisy Barawikowej, urodzonych na Polesiu. Omówiono wartości duchowe toposu. Na podstawie liryki poetek dokonano analizy porównawczej identyfikowania toposu w kobiecym modelu świata.
The article deals with the identification of the topos of home as fatherland in the works of outstanding Belarusian women poets in the second half of the 20th century such as Eugenia Yanishchits, Nina Matyas and Raisa Borovikova, who are natives of a separate region of Belarus – Polesie. Semantic content of the topos has been discussed and comparative analysis of its identification in women model of the world based on their lyrics has been made.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2017, 9
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Дом як Радзiма ў лiрыцы беларускiх паэтэс другой паловы ХХ стагоддзя
Dom jako ojczyzna w liryce białoruskich poetek drugiej połowy XX wieku
Home as fatherland in the lyrics of the Belarusian poetesses in the second half of the 20th century
Autorzy:
Шматкова, Iрына
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2116514.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
topos domu
ojczyzna
poezja kobieca
chata
rodzina
Polesie
Białoruś
wszechświat
topos of home
fatherland
women poets
house
family
Belarus
universe
Opis:
W artykule omówiono topos domu jako ojczyzny w twórczości najwybitniejszych przedstawicielek literaturze białoruskiej drugiej połowy XX wieku, a w szczególności Eugenii Janiszczyc, Niny Matiasz i Raisy Barawikowej, urodzonych na Polesiu. Omówiono wartości duchowe toposu. Na podstawie liryki poetek dokonano analizy porównawczej identyfikowania toposu w kobiecym modelu świata.
The article deals with the identification of the topos of home as fatherland in the works of outstanding Belarusian women poets in the second half of the 20th century such as Eugenia Yanishchits, Nina Matyas and Raisa Borovikova, who are natives of a separate region of Belarus – Polesie. Semantic content of the topos has been discussed and comparative analysis of its identification in women model of the world based on their lyrics has been made.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2017; 181-192
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Вобраз творчай асобы ў беларускай і польскай малой прозе мяжы XIX–XX ст.: параўнальны аспект
The image of creative personality in Belarusian and Polish short prose at the turn of the 19th–20th centuries: comparative aspect
Wizerunek osobowości twórczej w białoruskich i polskich krótkich formach narracyjnych przełomu XIX–XX wieku: aspekt porównawczy
Autorzy:
Bakhanovich, Natallia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31341088.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
concept of personality
creative personality
turn of the century
fiction
professionalization of art
commercialization of art
modernism
koncepcja osobowości
osobowość twórcza
przełom wieków
proza artystyczna
profesjonalizacja sztuki
komercjalizacja sztuki
modernizm
канцэпцыя асобы
творчая асоба
мяжа стагоддзяў
мастацкая проза
прафесіяналізацыя мастацтва
камерцыялізацыя мастацтва
мадэрнізм
Opis:
The concept of creative personality at the turn of the 19th and 20th centuries is analyzed on the basis of Belarusian and Polish prose of the small genre. In both literatures, the person engaged in the “production” of art appears in an ironic light in the image of a failed creator; similarly, the collision of the hero with the superficial “consumer” of art, as well as critics and reviewers is colored by irony. But while Polish writers express their creative personality through plot-thematic aspects of the desire to commercialize their “product” and concern for the material, the Belarusian show its internal conflict due to a break with tradition.
Pojęcie osoby twórczej przełomu XIX i XX wieku analizowane jest na podstawie białoruskiej i polskiej prozy małogatunkowej. W obu literaturach osoba zaangażowana w dziedzinę „produkcji” artystycznej pojawia się w ironicznym świetle na obraz nieudanego twórcy; podobnie spotkanie bohatera z powierzchownym „konsumentem” sztuki, a także krytykiem i recenzentem jest zabarwione ironią. Jeśli jednak polscy pisarze ujawniają osobowość twórczą poprzez fabularno-tematyczne aspekty dążenia do komercjalizacji swojego „produktu” i troski o rzeczy materialne, to Białorusini pokazują jej wewnętrzny konflikt z powodu zerwania z tradycją.
На матэрыяле беларускай і польскай малой прозы аналізуецца канцэпцыя творчай асобы мяжы XIX–XX стст. У абедзвюх літаратурах чалавек, заняты ў сферы “вытворчасці” мастацкага, паўстае ў іранічным асвятленні ў вобразе няўдалага творцы; аналагічна іроніяй афарбавана сутыкненне героя з павярхоўным “спажыўцом” мастацкага, а таксама крытыкам і рэцэнзентам. Але, калі польскія пісьменнікі выяўляюць творчую асобу праз сюжэтна-тэматычныя аспекты імкнення да камерцыялізацыі свайго “прадукту” і заклапочанасці матэрыяльным, то беларускія – паказваюць яе ўнутраны канфлікт з-за разрыву з традыцыяй.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2022, 22; 169-183
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Беларуская пародыя другой паловы ХХ стагоддзя: феномен сюжэта з варыяцыямі
Belarusian parody of the second half of the 20th century: the phenomenon of the plot with variations
Białoruska parodia drugiej połowy XX wieku: fenomen fabuły z wariacjami
Autorzy:
Бароўка, Ванда
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520980.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
parody
stylization
plot with variations
style
humor
Belarusian poetry
rhythm
poezja białoruska
parodia
stylizacja
fabuła z wariacjami
styl
rytm
беларуская паэзія
пародыя
стылізацыя
сюжэт з варыя¬цыямі
стыль
гумар
рытм
Opis:
A plot with variations is a special type of parody, where the author is required to create stylistically convincing versions of the texts of several authors through the prism of one precedent text. R. Baradulin and P. Sushko offered original artistic versions of a humorous reassessment of the works of famous Belarusian poets of the 20th century through the plot of the poem "The hare brews beer" by U. Karatkevich and the folk song "Yas mowed clover." The parodies of R. Baradulin and P. Sushko embody two types of parody: in R. Baradulin, the emphasis is generally on parodying the style of a certain author, in P. Sushko – on parodying the author's style by parodying the style of a specific work. In the Belarusian parody of the second half of the 20th century, the plot with variations was a means of humorous reinterpretation of someone else's artistic experience on the basis of certain aesthetic and axiological attitudes and the affirmation of the stylistic versatility of poetry.
Fabuła z wariacjami to szczególny rodzaj parodii, gdzie od autora wymaga się stworzenia przekonujących stylistycznie wersji tekstów kilku autorów przez pryzmat jednego tekstu precedensowego. R. Baradulin i P. Suszko zaproponowali oryginalne artystyczne wersje humorystycznej rewizji twórczości znanych białoruskich poetów XX wieku poprzez fabułę wiersza U. Karatkiewicza Zając warzy piwo i pieśni ludowej Kosił Jaś koniuszynę. Parodie R. Baradulinа i P. Suszko ucieleśniają dwa rodzaje parodii: u R. Baradulinа nacisk kładziony jest na ogół na parodiowanie stylu pewnego autora, u P. Suszko – na parodiowanie stylu autora poprzez parodiowanie stylu konkretnego utworu. W białoruskiej parodii z drugiej połowy XX wieku fabuła z wariacjami była środkiem humorystycznej reinterpretacji cudzego doświadczenia artystycznego w oparciu o pewne postawy estetyczne i aksjologiczne oraz afirmację wszechstronności stylistycznej poezji.
Сюжэт з варыяцыямі – адмысловы від пародыі, дзе ад аўтара патрабуецца стварыць стылёва пераканаўчыя варыянты тэкстаў некалькіх аўтараў праз прызму аднаго прэцэдэнтнага тэксту. Р. Барадулін і П. Сушко прапанавалі арыгінальныя мастацкія варыянты гумарыстычнай пераацэнкі твораў вядомых беларускіх паэтаў ХХ стагоддзя праз сюжэт верша Заяц варыць піва У. Караткевіча і народнай песні Касіў Ясь канюшыну. Пародыі Р. Барадуліна і П. Сушко ўвасабляюць два тыпы парадзіравання: у Р. Барадуліна акцэнт ставіцца ўвогуле на парадзіраванні стылю пэўнага аўтара, у П. Сушко – на парадзіраванні стылю аўтара праз парадзіраванне стылю канкрэтнага твора. У беларускай пародыі другой паловы ХХ стагоддзя сюжэт з варыяцыямі быў сродкам гумарыстычнага пераасэнсавання чужога мастацкага вопыту на аснове пэўных эстэтычна-аксіялагічных установак і артыкуляцыі стылёвай шматграннасці паэзіі.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2022, 22; 37-52
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Праблема рэпрэзентацыі жанчыны ў мужчынскай прозе ў асэнсаванні беларускіх даследчыкаў 1960–1980-х гг.
Problem reprezentacji kobiety w prozie męskiej w ocenie białoruskich badaczy w latach 1960–1980
The problem of women representation in men’s prose reflected by Belarusian literary critics between 1960s and 1980s
Autorzy:
Чарнавокая, Аляксандра
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/960094.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
гісторыя беларускага літаратуразнаўства
беларуская проза першай паловы хх ст.
жаночы вобраз
прататып
псіхалагізм
гендарныя стэрэатыпы
historia literaturoznawstwa białoruskiego
proza białoruska pierwszej połowy xx wieku
obraz kobiety
prototyp
psychologizm
stereotypy genderowe
history of belarusian literary criticism
belarusian prose of the first half of the xxth century
female image
prototype
psychologism
gender stereotypes
Opis:
У артыкуле разглядаюцца працы А. Матрунёнка, А. Адамовіча, А. Яскевіча і іншых даследчыкаў, дзе закранаецца праблема рэпрэзентацыі жанчыны ў мужчынскай прозе. Для беларускага літаратуразнаўства 1960–1980-х гг. гэта праблема не мела цэнтральнага значэння, аднак уздымалася пры аналізе твораў Я. Коласа, М. Зарэцкага, К. Чорнага, І. Шамякіна. Над¬звычай важным для тагачасных даследчыкаў было пытанне асабістага досведу творцаў, рэалістычнасці і псіхалагічнай дакладнасці персанажаў. Рознасць гендарнага досведу разглядалася як перашкода для глыбокай псіха¬лагічнай распрацоўкі жаночых вобразаў у мастацкай прозе. У артыкуле акрэс-ліваюцца розныя падыходы пісьменнікаў-мужчын да стварэння жаночых персанажаў.
W artykule przedstawiono analizę prac A. Matrunionka, A. Adamowicza, A. Jaskiewicza i innych badaczy, które dotyczą kwestii reprezentacji kobiet w prozie mężczyzn. W białoruskim literaturoznawstwie z lat 1960–1980 zagad-nienie to nie miało centralnego znaczenia, ale było omawiane w analizie utworów J. Kołasa, M. Zareckiego, K. Czornego i I. Szamiakina. Szczególnie ważny dla ówczesnych badaczy był aspekt własnego doświadczenia twórców, realizmu i wiernego odwzorowania psychologicznego bohaterów. Różnorodność genderowego doświadczenia była postrzegana jako przeszkoda dla stworzenia pogłębionej psychologicznie postaci kobiety w utworach literatury pięknej. Artykuł przedstawia różne podejścia pisarzy-mężczyzn do tworzenia postaci kobiecych.
The works of A. Matrunenak, A. Adamovich, A. Yaskevich and other resear¬chers who addressed the problem of representation of women in men's prose are examined in the article. For Belarusian literary criticism of the 1960s – 1980s period, this problem was not of central importance but was raised in the analysis of the works written by J. Kolas, M. Zaretsky, K. Chorny and I. Shemyakin. The authors' personal experience, as well as the realism and psychological accuracy of the characters were immensely important for the researchers. The difference in gender experience was one of the reasons for creative failures in the development of female images. The article outlines different approaches to the creation of female characters.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2020, 20; 95-109
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 16

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies