Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "zapinka" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-6 z 6
Tytuł:
Utylitarne i modne. Późnośredniowieczne zapinki ze zbiorów Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Stargardzie
Utilitarian and fashionable. Late-medieval brooches from the Archaeological and Historical Museum in Stargard
Autorzy:
Wojciechowska, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2206915.pdf
Data publikacji:
2022-12
Wydawca:
Muzeum Narodowe w Szczecinie
Tematy:
Stargard
late Middle Ages
brooch
metal
późne średniowiecze
zapinka
Opis:
The article focuses on the collection of 17 brooches stored in the Archaeological and Historical Museum in Stargard. They are dated to the 13th and 14th centuries. Their form and ornament match ring brooches which are being discovered in the Baltic region and in the area where Hanseatic trade was conducted. The majority of the Stargard objects were recovered during archaeological excavations.
Źródło:
Materiały Zachodniopomorskie; 2022, 18; 73-98
0076-5236
Pojawia się w:
Materiały Zachodniopomorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapinki bałtyjskie z Janowca nad Wisłą
Balt Brooches from Janowiec on the Vistula River
Autorzy:
Kuś, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2048971.pdf
Data publikacji:
2021-12-20
Wydawca:
Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie
Tematy:
wczesne średniowiecze
Barbaricum
okres wędrówek ludów
badania powierzchniowe
zapinka szczeblowa
zapinka typu Dollkeim/Kovrovo
Migration Period
early Middle Ages
rung brooch
brooch type Dollkeim/Kovrovo
Opis:
Zaprezentowane materiały zostały znalezione na stanowisku nr 3 (AZP 76-74/47) w miejscowości Janowiec (dawniej Janowiec nad Wisłą), gm. loco, pow. puławski. Stanowisko jest położone na piaszczystej terasie zamykającej od zachodu dolinę Wisły. W pobliżu stanowiska przepływa niewielki ciek wodny nazywany lokalnie „Nieciecz” oraz rzeka Plewka znajdującą swe ujście do Wisły powyżej Janowca. Obecne koryto Wisły jest oddalone o ok. 2 km od stanowiska (ryc. 1). Stanowisko zostało odkryte w roku 1981 podczas badań powierzchniowych, prowadzonych w ramach Archeologicznego Zdjęcia Polski. Od roku 2016 prowadzone są tu regularne badania powierzchniowe i wykopaliskowe, którymi kieruje Grzegorz Kuś. Pracami wykopaliskowymi objęto dotychczas obszar o powierzchni zaledwie 1,8 ara, a szczegółową prospekcją powierzchniową objęto obszar ok. 3 ha. Pozyskano przy tym materiały, które można datować na okres wpływów rzymskich, wczesne średniowiecze oraz liczne znaleziska nowożytne. Podczas prospekcji powierzchniowej pozyskano również dwa omawiane przedmioty, które można datować na okres wędrówek ludów. Pierwszym znaleziskiem jest wykonany ze stopu miedzi fragment fibuli z pełną pochewką, o kuszowatej konstrukcji (ryc. 2: a, b). Fibulę można zaliczyć do wydzielonego przez A. Bitner-Wróblewską typu Dollkeim/Kovrovo. Zapinki tego typu wiązane są głównie z kręgiem zachodniobałtyjskim, gdzie występują najliczniej. Znane są również z Pomorza, Bornholmu, Olandii, Gotlandii oraz obszarów fińskich. Jeden egzemplarz został również znaleziony w miejscowości Tomasze pow. ostrołęcki oraz w bliżej nieokreślonej miejscowości w dorzeczu Dniepru. W kręgu zachodniobałtyjskim zapinki typu Dollkeim/Kovrovo datowane są na młodsze odcinki fazy D i początki fazy E okresu wędrówek ludów. Drugim znaleziskiem z Janowca jest wykonany ze stopu miedzi fragment sprężyny zapinki szczeblowej o konstrukcji „pseudokuszowatej” (ryc.2: c, d). Zapinki tego typu znane są niemal wyłącznie z obszarów bałtyjskich, gdzie są datowane na rozwinięte odcinki fazy E okresu wędrówek ludów. Znalezisk z Janowca, można chyba traktować jako ślady krótkotrwałego pobytu, czy raczej postoju, w trakcie wyprawy niewielkich grup Estiów szlakiem wzdłuż Wisły. Nie można jednak wykluczyć, że wzdłuż takiego szklaku funkcjonowała sieć bardzo rozproszonego osadnictwa, a miejscowa ludność była zaangażowana w organizację dalekosiężnej wymiany. W wyjaśnieniu tej kwestii mogą jednak pomóc tylko kolejne odkrycia.
The artefacts presented were found at site no. 3 (AZP 76-75/47) in Janowiec in the commune of Janowiec, Puławy County, located on a sandy terrace closing the Vistula River valley from the north-west. At the foot of the terrace, below the site, flows a small watercourse, which the locals call “Nieciecz”; it feeds the Plewka River, which has its confluence with the Vistula above Janowiec. The current bed of the Vistula River is about 2 km from the site (Fig. 1). The site, which can be described as a multicultural settlement, was discovered in 1981 during a surface survey conducted as part of the Archaeological Record of Poland; since 2016, fieldwalking and excavations have been regularly carried out at the site. Apart from isolated sherds of Trzciniec Culture pottery, the site also yielded Przeworsk Culture material, the oldest of which can be dated to phase A3, and the most numerous can be attributed to phases B2 and B2/C1–C1a. The youngest settlement horizon of the Przeworsk Culture is marked by a brooch of Almgren type 158, which can be classified as the Jakuszowice variant (according to I. Jakubczyk 2014), and a belt buckle similar to type H12 in the classification of R. Madyda-Legutko (1987). Fragments of the two brooches of Balt provenance, discussed in the article, can be dated to the later sections of the Early Migration Period and to the Late Migration Period. The beginning of early Slavic settlement is marked by fragments of bracelets with trumpet-shaped, ornamented terminals, which, with some reservations, can be dated to the 7th–8th century, as well as by late Avar belt fittings, dated to the 8th/9th century. The youngest early medieval artefacts can be dated to the 12th–13th century. During the excavations, modern period material was also recovered. The first of the finds discussed here is a copper-alloy fragment of a fibula with solid catchplate (Fig. 2:a.b). The fibula belongs to the Dollkeim/Kovrovo type, distinguished by A. Bitner-Wróblewska. Brooches of this type are mainly associated with the West Balt circle, where they are the most numerous. They are also known from Pomerania, Bornholm, Öland, Gotland and Finnish areas. One specimen was also found in Tomasze, Ostrołeka County, and in an unspecified locality in the Dnieper River basin. In the West Balt circle, Dollkeim/Kovrovo-type brooches are dated to the later stages of phase D and the beginning of phase E of the Migration period. The second find from Janowiec is a copper-alloy fragment of a spring from a rung brooch of a “pseudo-crossbow” construction (Fig. 2:c.d). Brooches of this type are found almost exclusively in the Balt areas, where they mark the developed stages of phase E of the Migration period. The finds from Janowiec can probably be regarded as signs of movement of small groups of West Balt people along the Vistula River.
Źródło:
Wiadomości Archeologiczne; 2021, LXXII, 72; 194-199
0043-5082
Pojawia się w:
Wiadomości Archeologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Skarby z lamusa. Ciekawe materiały z miejscowości Łady Nowe, pow. sochaczewski
Dusted-off Treasures. Interesting Artefacts from the Village of Łady Nowe, Sochaczew County
Autorzy:
Czarnecka, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2048959.pdf
Data publikacji:
2021-12-20
Wydawca:
Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie
Tematy:
zapinka
młodszy okres przedrzymski
umbo
nietypowe noże
Late Pre-Roman Period
brooches
atypical knives
shield-bosses
Opis:
W 1938 do zbiorów Państwowego Muzeum Archeologicznego przekazano zabytki pochodzące z miejscowości Łady Nowe, pow. sochaczewski. Są to dwa niewielkie naczynia gliniane[ryc. 8; 9], żelazna zapinka [ryc. 1], dwa noże [ryc. 2; 3], grot [ryc. 4], uszkodzone umbo [ryc. 5; 6], oraz kawałki nadtopionej blachy brązowej, zapewne pozostałości naczynia brązowego. [ryc. 7] Najwcześniejszą chronologię ma żelazna zapinka o konstrukcji środkowolateńskiej zbliżona do odmiany B wg J. Kostrzewskiego, zdobiona kulką i głębokim wgłębieniem na nóżce, które mogło służyć do zamocowania dodatkowego elementu zdobniczego – kawałka koralu, szkła albo kości. Najbliższe analogie to zapinka z grobu popielnicowego w Wilczej Wólce, pow. piaseczyński [ryc. 10:1] i fibula z Gradowa, pow. radziejowski [ryc. 10:2]. Są one najprawdopodobniej importami z kręgu cywilizacji celtyckiej. Znaleziska z ziem polskich, datowane na fazę A1, wiązane są często z kulturą jastorfską. Nietypowym znaleziskiem jest uszkodzony, nóż żelazny, o szerokim ostrzu z prostym tylcem przechodzącym w tulejkę. [ryc. 2] Podobne narzędzie znaleziono na datowanym na młodszy okres przedrzymski cmentarzysku kultury przeworskiej w Zagorzynie, pow. kaliski.[ryc. 11:4]. Są spotykane wśród narzędzi celtyckich, choć nie są to znaleziska częste. [ryc. 11:3] Analogie do noża z tulejką pochodzą też z cmentarzyska Kraghede, w północnej Jutlandii. W grobach A i 8 znaleziono podobne przedmioty [ryc. 11:1] Związki tzw. grupy Kraghede z kulturą przeworską i jastorfską są potwierdzone w ceramice, być może jest to kolejny przykład tych nawiązań. Funkcja tych noży pozostaje niejasna. Mogły być symbolem prestiżu służąc, zdaniem niektórych badaczy, do ćwiartowania zwierząt ofiarnych albo do dzielenia mięsa na ucztach. Znaleziska z Kraghede zostały określone jako one-edged lance head. Mogło to być też wyspecjalizowane narzędzie o nieznanej obecnie funkcji. Zachowany fragmentarycznie drugi nóż z Ład Nowych ma szerokie ostrze i jednostronnie wyodrębniony trzpień do rękojeści. Datowany jest na młodszy okres przedrzymski. [ryc. 3] Z żelaznego grotu zachowana jest tylko tulejka i fragment liścia tak niewielki, że nie można określić jego kształtu, typu ani chronologii [ryc. 4]. Z żelaznego umba zachował się tylko fragment kaloty z wąskim, tępo zakończonym kolcem, wmontowanym w otwór w kalocie i zaklepanym od wewnątrz. [ryc. 5; 6] Brak kaloty, kołnierza i nitów utrudnia jednoznaczne określenie typologiczne, a co za tym idzie chronologię tego przedmiotu. Tępo zakończone kolce są charakterystyczne zarówno dla umb datowanych na młodszy okres przedrzymski, określanych jako typ 7, wg typologii D. Bohnsacka, jak i dla umb datowanych na wczesny okres wpływów rzymskich, typ 7a wg M. Jahna. Kolce w egzemplarzach z fazy A3 najczęściej mocowane są do blachy kaloty za pomocą nitów. Technika zgrzewania nie wymagająca użycia nitów jest charakterystyczna dla egzemplarzy z fazy B2 wczesnego okresu wpływów rzymskich, ale była znana i mogła być stosowana już w młodszym okresie przedrzymskim. W miejscowości Łady Nowe najprawdopodobniej istotnie było cmentarzysko ciałopalne kultury przeworskiej, o czym świadczy sposób zniszczenia niektórych przedmiotów. Datowane jest na młodszy okres przedrzymski, może również później. Niestety nie można ustalić zespołów grobowych i omówione bardzo ciekawe znaleziska muszą być traktowane jako kolekcja zabytków.
In 1938, a collection of artefacts from the village of Łady Nowe (currently Łady), Sochaczew County, was presented to the State Archaeological Museum. It consists of two small earthenware vessels (Fig. 8, 9), an iron brooch (Fig. 1), two iron knives (Fig. 2, 3), an iron spearhead (Fig. 4), a damaged iron shield boss (Fig. 5, 6) and melted bronze sheet fragments, probably from a vessel (Fig. 7). The earliest-dating artefact is the iron brooch of the Middle La Tène construction, resembling Kostrzewski variant B. It is decorated with a round knob and a distinct depression on the foot, which could have been used to affix an additional decorative element – a piece of coral, glass or bone. Its closest analogies are a brooch from a cremation grave at Wilcza Wólka, Piaseczno County (Fig. 10:1) and a fibula from Gradowo, Radziejów County (Fig. 10:2), dated to phase A1. They are most probably imports from the Celtic culture circle; in Poland, they are attributed to the Jastorf Culture. The damaged iron knife with a wide blade and straight back transitioning into a socket (Fig. 2) is an unusual find. A similar tool was found at the Przeworsk Culture cemetery at Zagorzyn, Kalisz County, which is dated to the Late Pre-Roman Period (Fig. 11:4). Such knives are encountered among Celtic tools, although they are not common finds (Fig. 11:3). Their function remains unclear. They may have been a symbol of prestige, used, according to some researchers, to quarter sacrificial animals or cut meat at feasts. Other analogies to the socketed knife come from graves A and 8 (Fig. 11:1) at the Kraghede cemetery in northern Jutland; however, there they were described as a one-edged lance head. It may also have been a specialised tool of currently unknown purpose. The associations of the so-called Kraghede group with the Przeworsk and Jastorf Cultures are confirmed in pottery, and, perhaps, this is another example of these connections. The fragmentarily preserved second knife from Łady Nowe has a wide blade and tang defined on one side (Fig. 3). It is dated to the Late Pre-Roman Period. In the case of the iron spearhead, only the socket and a fragment of the blade have been preserved; the latter is so small that its shape, type and chronology cannot be determined (Fig. 4). The iron shield boss survives only in a fragment of the dome with a narrow, blunt spike, which was inserted into a hole in the dome and hammered flat on the inside (Fig. 5, 6). The lack of the dome, flange and rivets makes it difficult to clearly determine the typology and, in turn, the chronology of this object. Blunt spikes are characteristic of both the shield bosses dated to the Late Pre-Roman Period, identified as Bohnsack type 7, as well as the ones representing Jahn type 7a and dating to the Early Roman Period. In the case of phase-A3 specimens, spikes are usually riveted to the dome. The welding technique, which did not require rivets, is characteristic of specimens from phase B2 of the Early Roman Period; however, it was known and may have been used already in the Late Pre-Roman Period. The archaeological site from Łady Nowe was most probably a cremation cemetery of the Przeworsk Culture, as some of the objects were burnt. It is dated to the Late Pre-Roman Period, possibly also later. Unfortunately, the very interesting finds discussed here cannot be allocated to grave assemblages and must be treated as an artefact collection.
Źródło:
Wiadomości Archeologiczne; 2021, LXXII, 72; 159-170
0043-5082
Pojawia się w:
Wiadomości Archeologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Unikatowa zapinka z Rajszewa, pow. legionowski. Przyczynek do studiów nad sytuacją kulturową w okresie wędrówek ludów na Mazowszu
A Unique Brooch from Rajszew, Legionowo County. A Contribution to Studies on the Cultural Situation in the Migration Period in Mazovia
Autorzy:
Dulęba, Przemysław
Woińska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2048934.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie
Tematy:
zapinka płytowa
okres wędrówek ludów
grupa olsztyńska
stanowiska wczesnosłowiańskie
plate brooch
Migration Period
Olsztyn Group
early Slavic sites
Opis:
In January 2018, a plate brooch from the Migration Period, found in the village of Rajszew near Warsaw, was presented to the Historical Museum in Legionowo (Fig. 1, 2). It represents Animal Style I (B. Salin 1904, 214–245). Anthropo- and/or zoomorphic imagery on the head enables its attribution to phase B of said style (G. Haseloff 1981, 180–196). Metallurgical analyses showed that the body was cast from a copper alloy. The pin was also made from a copper alloy but containing a different share of this chemical element (Table 1). It is currently not possible to indicate an unambiguous analogy to the artefact presented. A bronze brooch discovered in grave A9 at the site of Malaâ Lipovka, Kaliningrad Oblast, Russia (Fig. 4:1), dated to the first half of the 6th century (M. Rudnicki, K. Skvortsov, P. Szymański 2015, 592), seems the most similar. The shape of protrusions with representations of animal heads decorating the head and foot of the Rajszew brooch is the most similar to corresponding elements of a brooch found in Stora Gairvide on Gotland (Fig. 4:2), dated to the first half of the 6th century (M. Rudnicki 2014a, 285). The brooch has a rectangular head with relief decoration and four protrusions. Other specimens with similarly decorated rectangular heads and foot terminals come from Tałty, Mrągowo County, a stray find (Fig. 4:3), Tumiany, Olsztyn County, grave 37 (Fig. 4:4), and Babięta, Mrągowo County, grave 109 (M. Rudnicki 2014a, 283–287). These analogies do not allow us to indicate whether the Rajszew brooch was an import from the area of the Olsztyn Group or from Scandinavia. Head decoration in the form of stylised protrusions appears in both of these regions. However, the brooches differ in proportions and size – Masurian specimens are smaller. Such is also the case with the analysed example.
Źródło:
Wiadomości Archeologiczne; 2020, LXXI, 71; 400-405
0043-5082
Pojawia się w:
Wiadomości Archeologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowe materiały ze schyłku okresu wpływów rzymskich i początków okresu wędrówek ludów z okolic Wyszogrodu, w pow. płockim
New Materials from the End of the Roman Period and the Beginning of the Migration Period from the Vicinity of Wyszogród, Płock County
Autorzy:
Woźniak, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/551142.pdf
Data publikacji:
2020-01-28
Wydawca:
Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie
Tematy:
kultura wielbarska
późny okres wpływów rzymskich
okres wędrówek ludów
zapinka
sprzączka
okucie końca pasa
Wielbark Culture
Late Roman Period
Migration Period
brooch
belt buckle
strap-end
Opis:
The collection of the Muzeum Wisły Środkowej i Ziemi Wyszogrodzkiej (Vistula River and Wyszogród Land Museum) in Wyszogród contains hitherto unknown artefacts from the end of the Roman Period and the early phase of the Migration Period. These include: a late brooch with returned foot of Almgren VI,2 series (Fig. 2:1), fragment of a plate-headed brooch (Fig. 2:2), and a beak-shaped strap-end (Fig. 2:3), discovered at Rębowo, Płock County (Fig. 1), and a belt buckle with a thickened frame (Fig. 3) from Wyszogród, Płock County (Fig. 1). All artefacts are made of copper alloy. These forms are typical of the latest phase of the Wielbark Culture in the area of Mazovia on the right bank of the Vistula and in Podlachia. Of particular importance is the fact that they were discovered in an area that, to a large extent, has not been archaeologically explored and which – in light of the material known so far – was devoid of settlement at the end of the Roman Period and at the beginning of the Migration Period.
Źródło:
Wiadomości Archeologiczne; 2020, LXX, 70; 246-249
0043-5082
Pojawia się w:
Wiadomości Archeologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Późnośredniowieczne skarby monet z dolnego Nadodrza i dolnego Połabia z zawartością biżuterii i ozdób
Late Medieval Hoards of Coins from the Lower Odra Region and Lower Elbeland, Containing Jewellery and Ornaments
Autorzy:
Szczurek, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/532537.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Tematy:
aplikacja-tarczka
biżuteria
bransoleta
brosza
depozyt
emalia
fibula
guziki
guzy
Hanza wendyjska
kamienie półszlachetne
klamra
kolczyki
krzyżyki
zawieszki
masa szklana, naszyjnik, niello, obrączka, okucie, ozdoby, perła, pierścień,
pozłacanie, skarb, sprzączka, sygnet, szpila, tezauryzacja, trybowanie, zapinka
fitting-shield
jewellery
bracelet
brooch
deposit
enamel
buttons
knobs
Wendic Hansa
semi-precious stones
buckle
earrings
crosses-pendants
glass mass
necklace
niello
annuli ring
fitting
ornaments
pearl
ring
gilding
hoard
signet
hair-pin
hoarding
embossing
clasp
Opis:
In this paper the author offers an overview of hoards containing ornamental items, that is, jewellery, dress ornaments as well as ornaments used to decorate other artefacts. Je mapping of finds, starting with those from the second half of the 12th c., does not display any concentration in the discussed territory. However, there is quite a large concentration of deposits with ornaments in the southern borders, or actually beyond them—in Anhalt, Saxony-Wittenberg and in Thuringia (Fig. 1). When the finds are arranged chronologically, it turns out that deposits which were hidden in the period from c. 1360 to c. 1500 are the most numerous. Earlier hoards, however, are much richer in decorative artefacts. In later deposits such artefacts are either single specimens or their number is limited to but a few finds. There are occasional hoards dated back to the Early Middle Ages (to c. 1070) containing ornaments only or ornaments and non-monetary silver (in the form of clumps and bars). However, from the second half of the 12KP c. onwards there are no finds which contain ornamental items only. Although there are ornaments in deposits with bars (Gusskönige), they are accompanied by coins. An overwhelming majority of the ornamental items was made from silver. From the 13th c. onwards, gilding appears on the silver artefacts. Je technique of gilding is commonly used in silver jewellery artefacts from the 14th and 15th c. A silver ring from the hoard from Bardowick is ornamented in the niello technique. Gold artefacts occur very rarely, and it seems that they appear as single finds only. Bronze artefacts are truly unique. Specimens from the 14th and 15th c. are ornamented with semi-precious stones, a glass mass and enamel, while pearls are found sporadically. Amber does not occur in the discussed territory; on the other hand, it is known from small artefacts in other parts of Europe (e.g., from the Austrian hoard in Fuchsenhof, c. 1275–1278). Je assortment of ornamental artefacts for decoration of the body (jewellery) and of dress is quite similar to that from the present time. It encompasses rings (often with eyelets), annuli and signet rings, brooches used as clasps, buckles and the fittings of belts, knobs used as buttons, but also as dress ornaments, fittings (thin metal sheets with openings, used to ornament dresses, purses and caskets) in the shape of round and heraldic shields, or heraldic eagles and lions. In some hoards there are large numbers of buckles (some of these are similar to brooches, somewhat resembling fibulae). Crosses-pendants, earrings and hair pins are not common. Items of cutlery are rather sporadically found (silver spoons and silver fittings for knife handles). The largest hoards are known from the territory of the Wendic Hansa and they were discovered in urban areas. "ere is no doubt that these were gathered by members of the patriciate. On the other hand, rich hoards with gold artefacts are known from the Rhineland, but also from Erfurt in Thuringia and from Środa Śląska.
Źródło:
Studia Lednickie; 2014, 13; 49-76
0860-7893
2353-7906
Pojawia się w:
Studia Lednickie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-6 z 6

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies