Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "rytuał" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Rytuały w przestrzeni politycznej na przykładzie Ustki
Autorzy:
Maciej, Rogulski,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/901888.pdf
Data publikacji:
2020-03-22
Wydawca:
Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna
Tematy:
rytuał
rytuał polityczny
uroczystości państwowe
społeczność lokalna
Ustka
Opis:
Rituals are of great importance in politics at every level. Rituals bind society and strengthen their identity. Besides rituals strengthen attach-ment to culture, land and state power. On the other hand state power increases legitimacy by performing respected rituals. There are many interesting ways to classify rituals in the literature on the subject. For the purpose of showing rituals in the political space of the city of Ustka, it seems appropriate to distinguish above all the rituals of a national char-acter and those of a local dimension. In the case concept of the ritual, however, there are no final divisions, and the boundaries that divide them are certainly not impassable.
Źródło:
Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość; 2018, XV; 125-140
1731-8440
Pojawia się w:
Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rytuały rodzinne jako czynnik stałości i trwałości systemu rodzinnego w dynamicznie zmieniającym się świecie
Family rituals as a factor determining stability and permanence of the family system in the dynamically changing world
Autorzy:
Błasiak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1196735.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
tradycja
rytuał
rytuał rodzinny
rodzina
tradition
ritual
family
family ritual
Opis:
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest przedstawienie zjawiska fenomenu rytuału rodzinnego w perspektywie jego funkcji oraz znaczenia dla życia rodziny i jej trwałości. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Prezentowany problem badawczy odnosi się do odpowiedzi na pytania: Czym są rytuały rodzinne? Jakie jest ich znaczenie dla życia rodzinnego i jego jakości w perspektywie stałości i trwałości? Zastosowano metodę analityczno‑syntetyczną literatury przedmiotu. PROCES WYWODU: Odwołując się do interdyscyplinarnych opracowań naukowych, dokonano analizy rytuału i rytuału rodzinnego z uwzględnieniem szerszej kategorii pojęciowej – tradycji. Wskazano też na fundamentalne funkcje celebrowania rytuału w rodzinie i korzyści, jakie można czerpać z tych wydarzeń w wymiarze jednostkowym i rodzinnym. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Pielęgnowanie rytuałów rodzinnych (bez deformacji bogactwa i wymowy rytuału) przyczynia się do harmonijności i zintegrowania systemu rodzinnego, kształtowania podmiotowych relacji i bliskich więzi małżeńsko‑rodzinnych, występowania elementów stałości, wierności i konsekwencji oraz reguł porządkujących funkcjonowanie rodziny. Rytuały rodzinne mogą zatem odgrywać rolę specyficznych niezmienników w zmiennym świecie oraz czynników więziotwórczych i integracyjnych rodziny. WNIOSKI, INNOWACJE REKOMENDACJE: Cechą konstytutywną współczesności jest dynamiczna zmiana, która wpływa na życie człowieka, wywołując nowe zagrożenia i szanse. Wskazuje się na wzrastający rozpad rodziny oraz osłabienie relacji rodzinnych. W dobie wszechobecnej konsumpcji i cyfrowo‑informacyjnej rewolucji rytuały rodzinne mogą stanowić swoiste remedium na zachowanie bliskich więzi w rodzinie, a przez to jej stałości i trwałości. Potrzebna jest w tym zakresie edukacja wszystkich pokoleń oraz promocja rytuałów rodzinnych i ich wartościowego celebrowania (działalność profilaktyczna), a także naukowa eksploracja tego pola problemowego.
Research objective: The aim of the article is to present the phenomenon of a family ritual from the perspective of its function and significance for the quality of the life of a family and its permanence.  The research problem and methods: The research problem focuses on finding answers to the following questions: What are family rituals? What is their significance for family life and its quality from the perspective of its stability and permanence? The study is conducted using the analytical and synthetic method of the analysis of subject literature.   The process of argumentation: Referring to interdisciplinary scientific studies, the article presents the analysis of the ritual and family ritual, taking into account a broader conceptual category - tradition. It also indicates fundamental functions of celebrating rituals in the family and the benefits that can be derived from these events in both individual and family dimensions.  Research results: Adhering to family rituals contributes to the harmony and integration of the family system.  Family rituals may therefore play the role of specific constants in the changing world and serve as factors which bond and integrate the family. Conclusions, innovations, and recommendations: The constitutive feature of the modern world is a dynamic change that affects human life, causing new threats and offering opportunities. Family breakdown and the weakening of family relations are frequent phenomena. In the era of ubiquitous consumption and the digital-information revolution, family rituals may be seen as a kind of remedy helping to preserve close ties in the family, and thus its stability and permanence. What is needed in this respect is education of all generations and promotion of family rituals and their valuable celebration (preventive measures) as well as scientific exploration of this problem area. 
Źródło:
Horyzonty Wychowania; 2019, 18, 48; 43-51
1643-9171
2391-9485
Pojawia się w:
Horyzonty Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zdrowie i choroba w dyskursie religijnym w świetle analizy rytuału uzdrawiania modlitwą na mszy św. z charyzmatyczną modlitwą o uzdrowienie w Kościele rzymskokatolickim w Polsce
Health and sickness in the religious discourse, in the light of an analysis of the healing through prayer ritual observed during a Holy Mass including a charismatic prayer for healing of the Roman-Catholic Church in Poland
Autorzy:
Pietrzyk, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459842.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
uzdrowienie duchowe
rytuał
sensualizm
sacrum
numinosum
modus memorandi
decorum
spirituals healing
rytual
Opis:
W niniejszym artykule autorka analizuje wybrane, współczesne rytuały zdrowotne praktykowane w obrębie tradycji kościoła rzymskokatolickiego w Polsce, opierając się na badaniach własnych. W dobie rozkwitu biomedycyny, zastanawia fakt niezwykłej popularności postawy wierzeniowej, której żywotność przejawia się nie tylko w tradycyjnych praktykach religijnych, lecz także w nowych tekstach zachowań religijno – zdrowotnych propagowanych w obrębie grup Katolickiej Odnowy w Duchu Świętym. Przyczyną tego może być fakt, że w dyskursie religijnym uzdrowienie jest czymś więcej, niż ma do zaoferowania nowoczesna medycyna. Jest doświadczeniem religijnym, doświadczeniem sacrum, przeżywanym w sposób indywidualny i zarazem kolektywny (analizowane, zapamiętywane i publicznie odtwarzane za pomocą istniejących we wspólnocie wzorców narracji o uzdrowieniu).
Based on her own research, the author analyses some modern health rituals observed in the Roman-Catholic Church in Poland. In the times of thriving biomedicine, it is surprising how extremely popular the religious attitude is, manifested not only through traditional religious practices, but also presented in new texts about religious and pro-health behaviour, propagated by the Catholic Charismatic Renewal groups. It may result from the fact that in the religious discourse, healing is something more than modern medicine has to offer. It is a religious experience, an experience of the sacrum, lived through individually and collectively at the same time (analysed, remembered and publicly recreated through stories about healing, spread in the community).
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2014, 4; 161-170
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie rytuału w paschalnej liturgii rodzinnej w świetle księgi „Sefer habrachot”
Autorzy:
Rucki, Mirosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950206.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Teologiczne
Tematy:
judaizm
Pascha
rodzina
rytuał
Opis:
Artykuł zawiera analizę typowych tekstów liturgii paschalnej pod kątem znaczenia jej rytuałów dla osób uczestniczących w celebracji. Omówione zostały poszczególne czynności i wypowiadane słowa, w kolejności ich występowania, zaczynając od poszukiwania i zniszczenia zakwasu w przeddzień Paschy i kończąc na odliczaniu omeru po jej zakończeniu. Wszystkie błogosławieństwa i narracje wypowiadane w kontekście wykonywanych czynności zawierają czynniki, które sprzyjają umocnieniu więzi rodzinnych. Odprawiana liturgia uobecnia dawne wydarzenia i podkreśla wspólnotowe doświadczenie Boga na przestrzeni pokoleń oraz zależność rodziny i całego narodu żydowskiego od działania Boga.
Źródło:
Ruch Biblijny i Liturgiczny; 2019, 72, 1
2391-8497
0209-0872
Pojawia się w:
Ruch Biblijny i Liturgiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Racz nam wrócić, Panie...”
Autorzy:
Siwicka, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/555619.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
pieśń
rytuał
patriotyzm
tożsamość
szibbolet
Opis:
Artykuł Racz nam wrócić, Panie... jest rekonstrukcją społecznej historii (od wieku XIX po współczesność) polskiej pieśni patriotyczno-religijnej Boże coś Polskę, a w szczególności jej jednego wersu znanego i śpiewanego w dwóch wersjach: „ojczyznę wolną pobłogosław, Panie” oraz „ojczyznę wolną racz nam wrócić, Panie”. Drobną a zasadniczą różnicę pomiędzy tymi wersjami autorka interptretuje na sposób Derridiański: jako szibbolet – sprawdzian tożsamości osób wykonujących pieśń, hasło tajnego przymierza i znak pozwalający na rozróżnienie „swoich” od „wrogów”. Wskazuje przy tym na trwałość owej funkcji znaczącej, jaką w polskim rytuale patriotycznym pełni wspólne śpiewanie Boże coś Polskę.
Źródło:
Załącznik Kulturoznawczy; 2015, 2; 102-113
2392-2338
Pojawia się w:
Załącznik Kulturoznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dystynkcja jako sposób wyróżniania żołnierzy
Distinction as a way of distinguishing soldiers
Autorzy:
Krzemińska-Cieśla, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27314325.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
Tematy:
dystynkcja
rytuał
żołnierz
distinction
ritual
soldier
Opis:
Niniejszy artykuł ma na celu ukazanie, że kapitał kulturowy żołnierzy jest znacznikiem właściwego dla danego korpusu wojskowego gustu, a także stanowi podstawę klasowego podziału, a oficerom zapewnia wyróżnienie społeczne - dystynkcję. Aby osiągnąć założony cel, wykorzystano metodę przeglądu literatury. Artykuł składa się z dwóch części, z których pierwsza opisuje przejawy rytuałów w wojskowej rzeczywistości, natomiast część druga poświęcona jest ceremoniałowi wojskowemu jako sposobowi nadawania żołnierzom habitusu.
Pierre Bourdieu's theory of social and cultural production reveals mechanisms and structures: social classes and symbolic fields, and habitus. According to this author's assumptions, the army is a symbolic field. Within this autonomous social space governed by specific rules, there is social symbolic competition for various forms of cultural capital: embodied capital (interests, skills, knowledge, body posture, gestures, language, appearance, appearance, hygiene, diet, sport), objectified (furnishings, interior design and clothing) and institutionalized (completed stages of education confirmed in the form of diplomas) . It is cultural capital that is the marker of taste appropriate for a given social group, it is the basis of class division, and it provides officers with a social distinction - distinction.
Źródło:
Roczniki Studenckie Akademii Wojsk Lądowych; 2023, 7; 7--13
2544-7262
Pojawia się w:
Roczniki Studenckie Akademii Wojsk Lądowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reforma kultu a "ujęzykowienie sacrum": (anty)rytualny faktor sekularyzacji
Autorzy:
Dekert, Tomasz Mikołaj
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/421250.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
reforma liturgiczna
rytuał
sekularyzacja
?ujęzykowienie sacrum?
Opis:
CEL NAUKOWY: Artykuł będzie miał na celu podjęcie pytania o znaczenie przemian, jakie nastąpiły w liturgii katolickiej po Soborze Watykańskim II, dla procesów sekularyzacyjnych w świecie katolickim. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Zgodnie z tezą J. Habermasa modernizacyjna sekularyzacja na poziomie społecznym dokonuje się za pośrednictwem „ujęzykowienia sacrum”, tj. przejęcia funkcji integracyjnych i ekspresywnych rytuału przez językowe działanie komunikacyjne (debatę i konsens). Opierając się na tej tezie, a także stosując narzędzia semiotyczno-antropologiczne zaczerpnięte z teorii rytuału Roya A. Rappaporta, będę chciał sprawdzić, czy i na ile posoborowa reforma liturgii – pojmowana wąsko, tzn. wyłącznie na płaszczyźnie oficjalnie wprowadzonych zmian i ich implikacji – wiązała się z, przyczyniała się do, lub też po prostu dokonywała „ujęzykowienia” katolickiego sacrum. PROCES WYWODU: Wywód obejmuje w pierwszym rzędzie charakterystykę teorii Habermasa i Rappaporta. Następnie przechodzi do interpretacji dwóch zasadniczych wymiarów reformy liturgicznej: samego faktu głębokiej zmiany rytualnej poprzedzonej problematyzacją formy liturgicznej w obrębie dyskursów eksperckich oraz zmian w samym rytuale na poziomie rezygnacji ze znacznej części języka gestu, zniesienia bezwzględnej obligatoryjności rubryk i otwarcia liturgii na inwencję celebransa(ów) i zgromadzenia. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Widziane przez pryzmat koncepcji Habermasa i Rappaporta teoretyczne i praktyczne podejścia do liturgii w okresie przedsoborowym oraz w ramach samej reformy okazują się stanowić modelowy przykład „ujęzykowienia sacrum” i derytualizacji. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Reforma liturgiczna miała (ma) znaczący, aktywny i wielopoziomowy udział w procesach sekularyzacyjnych zachodzących w Kościele katolickim. Mają one wymiar przede wszystkim osłabienia lub dekonstrukcji katolickiego świata odniesień sakralnych, a w każdym razie jego obowiązywalności i odporności na relatywizację i indywidualizację.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2018, 9, 27; 125-142
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Refleksywność Białego małżeństwa Tadeusza Różewicza
Reflexivity of Tadeusz Różewicz’s Białe małżeństwo (“White Marriage”)
Autorzy:
Nofikow, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942505.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
dramat
refleksywność
widowisko kulturowe
liminalność
rytuał
Opis:
Artykuł Refleksywność „Białego małżeństwa” Tadeusza Różewicza to analiza dramatu Białe małżeństwo w kontekście (i przy użyciu) narzędzi wypracowanych przez antropologię kulturową. W tekście wykorzystane zostały takie pojęcia, jak: widowisko kulturowe, liminalność czy – przywołana w tytule – refleksywność. Kategorie te służą zarówno opisaniu wewnętrznej, dynamicznej struktury tekstu Różewicza, jak i stanowią narzędzia interpretacyjne. Utwór Białe małżeństwo odczytany został jako tekst o rytualnym (i liminalnym) tworzeniu podmiotowości oraz artystycznym ustanawianiu świata przedmiotowego. Zmagania protagonistki z własnymi ograniczeniami, a także ze swoją – narzuconą przez innych – pozycją w świecie, czyli rodzinie, pokazał Różewicz jako rytualne, a zatem niepozbawione bólu, dochodzenie do świadomości własnego bycia w świecie. Jednocześnie Białe małżeństwo okazuje się tekstem o skomplikowanej i nigdy do końca „nieskonsumowanej” relacji między artystą a światem. Jeśli przyjąć, że Bianka to figura twórcy, to relacja między nim a rzeczywistością opiera się nie tyle na mnożeniu (słów, obrazów), ile na pozbywaniu się tego, co uznawane jest za ograniczające. Jednocześnie związek artysty i rzeczywistości, ale też artysty i sztuki, zawsze będzie związkiem niepełnym – białym małżeństwem.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2013, 02
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rytuały Świętowania w Ujęciu Pierre’a Bourdieu
Pierre Bourdieu’s View of Ritual Celebrations
Autorzy:
Choińska, Agnieszka K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/973862.pdf
Data publikacji:
2012-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
ritual symbolism / symbolika rytualna
sacrum-profanum
holiday / święto
holiday ritual / rytuał świąteczny
ritual practice / praktyka rytualna
mythical-ritual space / przestrzeń mityczno-rytualna
rite of passage / rytuał przejścia
institutional ritual / rytuał instytucjonalny
Opis:
In Pierre Bourdieu’s theory, a holiday is a ritual understood as a particular social structure. It has elements such as time and ritual space, objects and interactions, as well as a body and a language. Describing and analysing the dynamic of social celebratory rituals allows the role they play in social life and culture to be revealed. It emerges that on the one hand, the integrating nature of rituals strengthens the social structure and maintains cultural values and norms, while on the other it influences the shaping of the habitus and its transformation. Bourdieu takes into account traditional and contemporary aspects of celebration - (1) religious and magic, etc., rites of passage in the society of Kabylia in Algeria, and (2) French culture, which is familiar to him. Celebratory rituals are subject to institutionalisation, differentiation and individualisation. A change in the meaning of the idea of the sacrum in celebrating entails new traits that are characteristic of lay rituals. Ritual - ‘the structuring structure’ and the ‘structured structure’ - reflects social transformation, as is captured in Bourdieu’s analysis of different cultures’ experience of celebrating, in different times and locations.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2012, 56, 4; 25-43
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Liturgia domowa sprawowana przez małżonków w codzienności
Autorzy:
Mateja, Erwin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1037982.pdf
Data publikacji:
2020-12-17
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
małżonkowie
domowy kościół
liturgia domowa
rytuał rodzinny
formacja
Opis:
Określenie chrześcijańskiej rodziny mianem „sanktuarium domowego Kościoła” pokazuje, że jest ona miejscem przygotowywania się jej członków do udziału w liturgii sprawowanej we wspólnocie parafialnej. Jednocześnie jest też miejscem przedłużania w domu kultu sprawowanego w kościele parafialnym. Jedną z głównych potrzeb rodziny i małżeństwa jest religijna kultura rodzinna, wyrażana w domowym zaciszu na wspólnej modlitwie. Jej pielęgnowanie ma prowadzić do stworzenia swoistego rytuału religijnego danej rodziny. Aby taki rytuał był także akceptowany i praktykowany przez młode pokolenie, musi być czymś autentycznie przeżywanym przez małżonków. Formacja, którą dzieci otrzymują od rodziców, ma im pomóc w pokochaniu własnej rodziny i tego, co dla katolickich małżonków i rodziców jest ważne. Niniejszy artykuł jest próbą pokazania bogactwa rodzinnych modlitw, ale też zwyczajów religijnych i praktyk związanych z przeżywanym rokiem liturgicznym oraz przyjmowanymi sakramentami czy błogosławieństwami.
Źródło:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars; 2020, 56, 2; 7-19
1234-4214
Pojawia się w:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rytuały religijne w życiu młodzieży
Religious rituals in youth lives
Autorzy:
Farnicka, Marzanna
Sałatka, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/516441.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydział Teologiczny
Tematy:
rytuał
młodzież
sakramenty
sacrum
profanum
ritual
youth
sacraments
Opis:
Doświadczenia Kościoła w obszarze pracy duszpasterskiej z młodzieżą wskazują na duży poziom rezygnacji młodego pokolenia z różnego rodzaju praktyk religijnych: począwszy od modlitwy indywidualnej a skończywszy na życiu sakramentalnym. Autorzy artykułu postawili pytanie o miejsce i rolę praktyk kościelnych w życiu młodzieży ze szczególnym uwzględnieniem sakramentów. Materiał badawczy stanowiła ankieta skierowana do 109 studentów Uniwersytetu Zielonogórskiego. Po przeanalizowaniu danych można postawić tezę, że młodzież potrzebuje przestrzeni rytualnej, aby poprawnie funkcjonować w społeczeństwie, szuka tej przestrzeni na różne sposoby i w różnych miejscach. Funkcje rytuałów religijnych ze sfery sacrum przejmuje wiele wydarzeń o charakterze rytualnym pochodzących z przestrzeni profanum. Autorzy artykułu postulują, by przywrócić rytuałom religijnym ich pierwotne znaczenie, które często zostało utracone w procesie przejmowania przez nie znaczeń pozareligijnych.
The experience of the Church gained during its pastoral work with youth presents that young people very often abandon different religious practices, starting with individual prayer and ending with their sacramental life. The authors of the essay enquired about the place and role of religious practice in lives of young people. They emphasized the sacraments. The research material was a questionnaire addressed to 109 students at University of Zielona Góra. After analyzing the data it can be assumed that young people need some kind of ritual space to exist in a proper way in the society, but they look for the space in different ways and in different places. The SACRUM aspect of religious meetings is often taken by some ritual events with PROFANUM provenience. The authors suggest that the religious rituals should be restored with their original meaning, which often has been lost in the acquisition process of its non-religious meanings.
Źródło:
Studia Paradyskie; 2013, 23; 43-57
0860-8539
Pojawia się w:
Studia Paradyskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Topografia mityzacji i rytuały lektury
Autorzy:
Dutka, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1828651.pdf
Data publikacji:
2020-07-14
Wydawca:
Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
Tematy:
mit
strategia mityzacji
rytuał
proza polska
poszukiwania
topografia
Opis:
Dorota Siwor, bez zbędnego kluczenia czy retorycznych popisów, już w pierwszych zdaniach swojej monografii zatytułowanej Tropy mitu i rytuału. O polskiej prozie współczesnej nie tylko najnowszej pisze o zagadnieniach, które są dla niej najistotniejsze: Literatura jest opowieścią. Najdawniejszą formą opowieści był mit. Związki pomiędzy tekstem literackim a mitem i związanym z nim ściśle rytuałem nie podlegają dyskusji. Pytanie jednak, czy dziś pozostają nadal żywe? Czy we współczesnej prozie można jeszcze odnajdywać mityczne tropy? W jaki sposób wykorzystują je twórcy? I czy z udzielonych odpowiedzi wynika coś istotnego dla interpretacji, dla czytelnika?1 Zdania te od razu wprowadzają w rzeczowy, logiczny wywód badaczki z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Ale widzę w nich coś znacznie wykraczającego poza ramy konwencjonalnego wprowadzenia, w którym zarysowuje się obszar badań i formułuje cele pracy. Uderzająca jest dla mnie dobitność już pierwszego sformułowania: „Literatura jest opowieścią”. Tak, to prawda, ale… Od razu rodzi się pokusa, by dodawać wyjaśnienia i zastrzeżenia, rozwijać i problematyzować tę myśl, opatrzyć ją przypisami z licznych prac chociażby z zakresu antropologii literatury/literackiej. Dorota Siwor natomiast dodaje jedynie kolejne zdanie, równie dobitne jak to pierwsze: „Najdawniejszą formą opowieści był mit”. Znów trudno pozbyć się myśli, że w tym miejscu można by od razu spodziewać się, jeżeli nie długiego, erudycyjnego wywodu, w którym pojawiłyby się uwagi na temat problemów związanych z definiowaniem mitu, z nadmiarem znaczeń, to choć krótkiej uwagi o różnych ujęciach badawczych, szkołach, o odejściach od mitu i „błaganiach o mit” w kulturze. Badaczka podejmuje taką refleksję, ale we właściwym miejscu – w pierwszym szkicu, zatytułowanym Wokół mityzacji w polskiej prozie współczesnej – konteksty i strategie. Rekonesans. We wstępie zamiast tego pojawia się, będąca logiczną konsekwencją poprzednich zdań, konstatacja o związkach pomiędzy literaturą a mitem. Skłania ona do postawienia pytań o aktualność i współczesne aspekty tych powiązań. Zatrzymuję się już na Uwagach wstępnych, gdyż pozwalają one od razu poznać autorkę tej pracy jako osobę zdecydowaną, która dobrze wie, czego chce, w jakim kierunku zmierza w swoich analizach i interpretacjach, która nie komplikuje i nie udziwnia wywodu, lecz prezentuje go w sposób ścisły, konkretny i konsekwentny. Żeby tak móc pisać, potrzeba wielu doświadczeń lekturowych, interpretacyjnych, redaktorskich, a przede wszystkim niezbędne jest wypracowanie własnego stanowiska na temat tego, czym jest literatura i czego się w niej szuka.
Źródło:
Świat i Słowo; 2020, 34, 1; 411-420
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Manggarai Region on the Flores, Island Indonesia. Historical and Cultural Circumstances
Region Manggarai na wyspie Flores, Indonezja. Uwarunkowania historyczne i kulturowe
Autorzy:
Adi Gunawan, Vinsensius
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034937.pdf
Data publikacji:
2021-11-05
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Manggarai
kultura
adat
zwyczaje
rytuał
culture
custom
ritual
Opis:
Manggarai, as a region with its own cultural system, appears, likely thousands other regions in the archipelago, not just as a separate field of scientific research, but as a set of value systems that over time formed (and is still forming) the character of individuals to be able to live in a such diverse country, Indonesia. This “being Manggarai/Manggaraian”, which expresses the whole (person, character, customs, beliefs), can be considered as one of the factors of the development of the region (at the micro scale) and the country (at the macro scale) and as a strategy in the dealing with crises in both levels (micro and macro) as well. This article describes the background and cultural characteristics of a region which, in such a diverse and rapidly developing country, continues to keep the cultural remains of its ancestors in a reasonable way.
Manggarai, jako region z własnym systemem kulturowym, jawi się nie tyle jako odrębna dziedzina badań naukowych, ile jako zbiór systemów wartości, które z czasem tworzyły i nadal tworzą charakter jednostek, którym dane jest żyć w tak różnorodnym kraju, jakim jest Indonezja. Więcej, ta „manggarajskość”, która jest przymiotnikiem wyrażającym całość (osobę, charakter, zwyczaje, wierzenia) dla jednostek wywodzących się z tego regionu, można uznać za jeden z czynników rozwoju regionu (w skali mikro) i kraju (w skali makro). Jest to również czynnik radzenia sobie z kryzysami w obu skalach (tj. mikro i makro). W niniejszym artykule podjęto próbę przedstawienia tła i charakterystyki kulturowej regionu, który w tak zróżnicowanym i szybko rozwijającym się kraju nadal w rozsądny sposób pielęgnuje kulturowe pozostałości swoich przodków.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2021, 68, 9; 151-168
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metoda psychodramatyczna we współczesnych badaniach antropologicznokulturowych
The Interpretative Potential of Psychodrama in Anthropological Research
Autorzy:
Pasterczyk, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807348.pdf
Data publikacji:
2020-01-02
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
psychodrama
metoda
antropologia
mit
rytuał
method
anthropology
myth
ritual
Opis:
Przedmiotem artykułu jest badawcza przydatność psychodramy jako procedury w badaniach z zakresu antropologii kultury. Współczesna niedostępność etnologicznych form życia społecznego będących tradycyjną przestrzenią badań etnologicznych zmusza do pytania o nowe metody badawcze, dzięki którym można oryginalnie zinterpretować zgromadzony już materiał badawczy. Stworzona przez Jakobiego Moreno psychodrama jest uznaną metodą leczniczą stosowaną przede wszystkim w psychoterapii. Będąca ważnym aspektem psychodramy metoda socjometryczna została uznana przez Lévi-Straussa jako ciekawa metoda mogąca służyć wypracowaniu statystycznych modeli czasu i przestrzeni w badaniach strukturalnych. Artykuł stawia pytanie, czy postrzegana w świetle Girardowskiej teorii kultura może być wyjaśniana dzięki dramatycznemu odtwarzaniu skryptów kulturowych takich jak mity i rytuały i ich socjometrycznej analizie. Odpowiedź na tak postawione pytanie jest ambiwalentna: z niewątpliwą szansą jaka może łączyć się z zastosowaniem oryginalnej procedury badawczej idą w parze wątpliwość związane z hipotetycznym charakterem Girardowskiej teorii kultury oraz z etycznymi pytaniami rodzącymi się w kontekście eksperymentu zakładającego ingerencję w ludzką psychikę.
This article examines the interpretive potential and pertinence to anthropological research of dramatic re-enactments of certain, potentially revelatory cultural scripts, particularly myths and rituals, in a manner more commonly associated with a psychotherapeutic technique called ‘psychodrama.’ If it is true, as René Girard has claimed, that ‘globalization’ makes original ethnographic research in isolated human groups nearly impossible today, the creative application to existing anthropological materials of new interpretive procedures may open fresh perspectives. The so-called ‘psychodrama’ of Jakob Levi Moreno is perhaps more widely known as a psychotherapeutic technique, yet its use in anthropological research to yield socio-metric data has been recognized as well. Socio-metric procedures were used, for an example, by Claude Lévi-Strauss in working up statistical models of time- and space-perception. This article considers the use of ‘psychodrama’ in the interpretation, particularly, of cultural scripts like myths and rituals. While the author finds that such an approach lends itself to a Girardian theory of culture, the application of ‘psychodramatic’ techniques in the interpretation of myths and rituals will be complicated both by the hypothetical character of Girard’s theory and the inevitable interventions of individual human psyches.
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2014, 5, 1; 35-51
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rytuał Piotrkowski z 1631 roku i jego znaczenie na tle historii Rytuału Rzymskiego
The Piotrków Rituale Sacramentorum of 1631 and Its Significance against the Background of the History of the Roman Ritual
Autorzy:
Litawa, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1597273.pdf
Data publikacji:
2021-07-01
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
rytuał
Rituale Romanum
Rytuał Piotrkowski
księga liturgiczna
synod
Sobór Trydencki
Ritual
Ritual of Piotrków
Liturgical Book
Synod
Council of Trent
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie jednej z najważniejszych ksiąg liturgicznych, wydanych na ziemiach polskich po Soborze Trydenckim (1545–1563) – Rytuału Piotrkowskiego. Wzorem tej księgi był wydany w 1614 r. Rituale Romanum, rozesłany przez Stolicę Apostolską do wszystkich zakątów ówczesnego świata. Zawierał on zarówno obrzędy, jak i rubryki służące kapłanom do sprawowania liturgii sakramentów oraz sakramentaliów. Rytuał ten został nazwany „Piotrkowskim” ze względu na podjętą decyzję synodu obradującego w Piotrkowie (Trybunalskim) w 1621 r.
The aim of this study is to present one of the most important liturgical books issued in Poland after the Council of Trent (1545–1563), namely the Ritual of Piotrków. It’s model was the Rituale Romanum (1614) spread by the Holy See all around the contemporary world. It contained rites and rubrics needed by the priest for celebration of the liturgy of both the sacraments and sacramentals. This ritual was named of Piotrków after the Synod which had place in Piotrków (Trybunalski) in 1621.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2021, 33, 2; 47-60
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies