Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "powieść polska" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 38
Tytuł:
Emigrantka – intelektualistka: przypadek Aurelii Wyleżyńskiej. Wstęp do badań
An Emigrant-Intellectual: The Case of Aurelia Wyleżyńska. Introduction
Autorzy:
Walęciuk-Dejneka, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28410010.pdf
Data publikacji:
2023-12-15
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
emancypacja
Aurelia Wyleżyńska
powieść polska
początek XX w.
emancipation
Polish novel
early 20th century
Opis:
Artykuł jest literaturoznawczą (wstępną) próbą spojrzenia na skromny dorobek powieściowy Aurelii Wyleżyńskiej, pisarki i publicystki, praktycznie nieznanej i zapomnianej, oraz jej (żeńską) perspektywę patrzenia na świat. Bohaterki powieści to kobiety silne, samodzielne, odważne, niezależne, a przy tym samotne, pragnące szczęścia, miłości, niekiedy partnera. Pozornie słabe i uległe, w rzeczywistości zaradne, postępowe, wyrastające ponad przeciętność, które nie poddają się presji otoczenia i z najtrudniejszych doświadczeń potrafią czerpać wiedzę konieczną do dalszego rozwoju, same stając się orędowniczkami zmian. Wyleżyńska była ówczesną emancypantką w najlepszym znaczeniu tego słowa, a przy tym zdołała zachować dziecięcą wrażliwość obserwacji świata.
The article is a literary (preliminary) attempt to look at the modest literary output of Aurelia Wyleżyńska, a writer and publicist, practically unknown and forgotten. It is also an attempt to discuss her female perspective on the world. The heroines of Wyleżyńska’s novel are strong, independent, courageous, lonely women who want happiness, love, and sometimes a partner. Seemingly weak and submissive, in fact resourceful, progressive, rising above the average, they do not give in to the pressure of the environment and from the most difficult experiences they can draw the knowledge necessary for further development, becoming advocates of change themselves. Wyleżyńska was then an emancipator in the best sense of the word, and at the same time managed to maintain a childlike sensitivity in observing the world.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2023, 2(15); 35-46
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postmodernistyczna powieść w oczach szkolnego polonisty
Postmodern novel in the eyes of high school Polish literature teacher
Autorzy:
Kajtoch, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1374188.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Jerzy Sosnowski
Apokryf Agłai
polska powieść
współczesna literatura polska
teoria powieści
fantastyka naukowa
banalizm
powieść sensacyjna
powieść o miłości
Opis:
The article is an analysis of the well-known and popular novel by Jerzy Sosnowski – “Apocrypha of Aglaya”. Although the problem of the unusual complexity of the story and the mystery of the sense within it is usually raised, the author of the article believes that the work can be examined with simple analytical tools, without resorting to analytical instruments more complex than those used at school. Obviously “Apocrypha of Aglaya” draws on various traditions and conventions, but it is generally based on known plot patterns. However, it is original and valuable, it contains important statements about the modern condition of man, without ceasing to be a romance and a thriller. The article is methodologically structuralist and opposes postmodern research trends.
Źródło:
Przegląd Wschodnioeuropejski; 2020, XI, 2; 287-301
2081-1128
Pojawia się w:
Przegląd Wschodnioeuropejski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biograficzne puzzle. Czytając „Emigracje intymne” Agnieszki Nęckiej
Biographical Jigsaw. The Reading of “Intimate Emigrations” by Agnieszka Nęcka
Autorzy:
Luboń, Arkadiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27311203.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Polish novel - XX and XXI century
autobiography
emigration
postmodernism
identity
powieść polska - XX i XXI w.
autobiografia
emigracja
postmodernizm
tożsamość
Opis:
Artykuł omawia rolę, jaką rozprawa Emigracje intymne. O współczesnych polskich narracjach autobiograficznych Agnieszki Nęckiej odgrywa w najnowszych badaniach literaturoznawczych nad problematyką postmodernizmu w powieściowych rekonstrukcjach tożsamości autorów-emigrantów. Na badawczą propozycję Nęckiej składa się osiem krytycznych szkiców dotyczących prozy Zygmunta Haupta, Zbigniewa Kruszyńskiego, Manueli Gretkowskiej, Artura Leczyckiego oraz – przywołanej jako kontekst porównawczy – twórczości quasi-autobiograficznej Mikołaja Łozińskiego, Tomasza Piątka, Magdaleny Tulli i Michała Witkowskiego. Są to nie tylko postacie twórców, których prace nadal wymagają pogłębionej refleksji, ale także sama problematyka ujęta w wymownym tytule – Emigracje intymne – pozwala na wieloaspektową, uwzględniającą liczne konteksty kulturowe interpretację ich pisarstwa. Z węższej bowiem perspektywy rozważania Nęckiej stanowią studium przypadków prozaików, którzy zgodnie z zasadą „samowpisania się w utwór” tworzą autobiografie na fundamencie redefinicji wzorców tradycyjnie stosowanych jako punkt odniesienia dla opisu tożsamości różnych modeli „wygnańca”. Z perspektywy szerszej natomiast, omawiane w Emigracjach intymnych przypadki ilustrują kulisy kulturowych mechanizmów zaprzeczenia i transformacji modernizmu oraz wskazują na jego trudne do odrzucenia dziedzictwo, wciąż obecne we współczesnej praktyce twórców epoki postmodernistycznej.
The article discusses the role the dissertation entitled "Intimate Emigrations. On the contemporary Polish biographic narrations" by Agnieszka Nęcka plays in the newest literary research on the issue of postmodernism in novel reconstructions of emigrant authors identities. The research proposed by Nęcka is composed by eight critical sketches on the prose of Zygmunt Haupt, Zbigniew Kruszyński, Manuela Gretkowska, Artur Leczycki, and referred to in comparative contexts of the quasi-autobiographic works by Mikołaj Łoziński, Tomasz Piątek, Magdalena Tulli and Michał Witkowski. These are not merely the profiles of the writers whose works still require a more profound reflection, but also the issue presented in the meaningful title – "Intimate Emigrations" – which permits multi-faceted and varied cultural contexts for the interpretation of their writings. From a narrower perspective, Nęcka’s dissertation constitutes a case study of a prose writer, who – in accordance with the rule of self-placement in the work – creates autobiographies based on the redefinition of the traditional patterns applied as a point of reference for the description of various models of “an exile’s” identity. From a wider perspective, the cases offered in the "Intimate Emigrations" illustrate the internal cultural mechanisms of denial and transformation of modernism, as well as indicate the difficulty in rejecting the heritage, which continues to be present in the contemporary works of postmodernist writers.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2013, 8, 3; 418-424
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spory o dydaktyzm i sposoby jego wyrażania w polskich dziewiętnastowiecznych powieściach historycznych (zarys problematyki)
Disputes about didacticism and methods of its expressing in the Polish nineteenth-century historical novels
Autorzy:
Żuraszek-Ryś, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/683990.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
polska powieść historyczna
dydaktyzm
archaizacja
Polish historical novel
didacticism
archaisation
Opis:
In this article one has analyzed the opinions on didacticism both of nineteenth-century authors and theorists as well as contemporary scholars writing about the nineteenth century. The quoted statements allow to draw a conclusion that both the nineteenth century theorists and practitioners were aware of the cognitive and didactic potential of historical novel. Attention was drawn to the opportunity to broaden cognitive horizons of the readers, providing them with specific knowledge about life, historical phenomena, shaping their views, ideological sentiments or patriotic attitudes. Therefore, historical novel played an important role in educating the public and shaping its national consciousness.In the case of this genre, didacticism manifests itself in several ways. One of them is a storyline based on historical events subordinated to a particular thesis. Writers taking historical subjects have therefore to face with the past, determine their attitude towards it. This obviously caused various discussions and polemics. The next plane on which didacticism manifests itself is the creation of literary characters. Entering characters into the novel was associated with giving them a distinctive positive or negative personal model. Another plane is language. Historical novel is a genre that is unlikely to do without archaic (although in Polish literature there are known examples of historical novels devoid of archaic words, for example Czerwone tarcze by Iwaszkiewicz). The writers seemed to realize, however, that the realistic representation of past epochs is not based on a comprehensive, total archaisation, but rather moderate, selective use of this type of styling. This attitude was dictated by, among others, attention to adapting the language to the reception possibilities of the readers.
-
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2016, 50; 253-262
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane aspekty twórczości Wandy Karczewskiej w perspektywie powieściopisarstwa Nathalie Sarraute
Selected aspects of Wanda Karczewska’s works from the perspective of the writing of Nathalie Sarraute
Autorzy:
Kowalska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459791.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
Wanda Karczewska
Nathalie Sarraute
powieść polska
nouveau roman
nowa powieść francuska
narracje
techniki narracyjne
autotematyzm
fikcja literacka
the Polish novel
the New Novel
narration
narrative techniques
self-reference
Opis:
Celem artykułu jest charakterystyka wybranych powieści Wandy Karczewskiej. Analiza niektórych aspektów twórczości pisarki, w szczególności zaś wykorzystywanych przez nią technik narracyjnych, będzie służyła usytuowaniu jej dokonań literackich w kontekście poetyk nowej powieści francuskiej – ówczesnego ruchu awangardowego, który miał niebagatelny wpływ na rozwój nowoczesnej prozy, w tym również powieści postmodernistycznej. Tekst ten jest także próbą zaprezentowania walorów powieściopisarstwa zapomnianej dziś kaliskiej autorki.
The aim of this essay is to discuss selected novels of Wanda Karczewska. The analysis includes only specific aspects of Karczewska’s writing, such as narrative techniques, and its major aim is to situate her literary works in the context of the New Novel, a French literary movement which had a significant influence on the development of modern prose, including the postmodern novel. The second, equally important, aim of this text is to present some of the virtues of Karczewska’s forgotten novels to a wider audience.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2015, 5; 528-534
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz PRL w pięcioksięgu Janusza Krasińskiego
The Image of PRL in Janusz Krasiński’s Pentalogy
Autorzy:
Urbanowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807335.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Janusz Krasiński; powieść polska po 1989 roku; PRL; komunizm
Janusz Krasiński; Polish novel after 1989; PRL (Polish People’s Republic); Communism
Opis:
Artykuł rekonstruuje obraz PRL w monumentalnym pięcioksięgu powieściowym Janusza Krasińskiego, jednym z najważniejszych osiągnięć literatury polskiej po 1989 roku. Krasiński ukazał w nim Polskę w latach 1945-1989 z perspektywy Szymona Bolesty, który jako 18-latek zostaje fałszywie oskarżony przez komunistów o szpiegostwo i skazany na 15 lat więzienia. Doświadczenie więzienne i późniejsza kariera literacka Bolesty każą zobaczyć w PRL twór wrogi, obcy i niebezpieczny, oparty na przemocy i kłamstwie, budzący lęk, niszczący przede wszystkim ludzkie dusze i próbujący stworzyć nową, nieludzką etykę.
The article reconstructs the image of the Polish People’s Republic (PRL) in the monumental pentalogy by Janusz Krasiński, one of the most important achievements of Polish literature after 1989. In his works Krasińki showed Poland in the years 1945-1989 from the perspective of Szymon Bolesta, who at the age of 18 was falsely accused by the communists of espionage and sentenced to 15 years in prison. The prison experience and Bolesta’s later literary career makes the reader perceive PRL as a hostile, alien and dangerous entity, based on violence and lies, arousing fear, destroying human souls and trying to create new non-human ethics.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 1; 45-55
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czego nie napisał Kraszewski (O książce Mateusza Skuchy Ładni chłopcy i szalone. Męskość i kobiecość w późnym pisarstwie Józefa Ignacego Kraszewskiego)
Autorzy:
Czajkowska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/639121.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Kraszewski Józef Ignacy, studia genderowe, krytyka feministyczna, polska powieść XIX wieku
Opis:
What has been not written by KraszewskiThe text is a review of Matthew Skucha’s book that attempts to apply the methodology of gender criticism and feminist literary criticism in reading the late novels by Ignacy Kraszewski. The author of the review appreciates competence and efficiency of the interpretation by Skucha, who managed to reveal unconscious, non-literary determinants of Kraszewski’s prose resulting from entanglement in the patriarchal system of cultural behaviours associated with women and men in the 19th century. But she also draws attention to the dangers connected with reductional dimension of such interpellation.
Źródło:
Wielogłos; 2014, 4(22)
2084-395X
Pojawia się w:
Wielogłos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powstanki. Uczestniczki powstania styczniowego w najnowszej popularnej polskiej powieści historycznej (na wybranych przykładach)
Participants of the january uprising in the latest popular polish historical novel (on selected examples)
Autorzy:
Zatorska, Matylda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1361192.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Pomorska w Słupsku
Tematy:
powstanie styczniowe
kobieta
polska powieść historyczna
January Uprising
woman
Polish historical prose
Opis:
Tematem artykułu są przedstawienia kobiet uczestniczących w powstaniu styczniowym w najnowszych popularnych polskich powieściach historycznych. Obok tradycyjnego wizerunku polskiej patriotki wpisującej się w model Matki Polki, najczęściej szlachcianki, która zajmuje się działalnością pomocniczą (aprowizacja, opieka nad rannymi), pojawiają się w nich kobiety z innych warstw społecznych, zainteresowane emancypacją, a niekiedy walczące na polu bitwy. Ponadto powieści te stają się pretekstem do przywrócenia pamięci o bohaterkach historycznych, a także do ponownej interpretacji ich losów, niekiedy w nieoczywisty sposób.
The subject of the article is the way of portraying the female participants of the January Uprising in recent popular Polish historical novels. Next to the traditional image of the Polish female patriot, the Polish mother most-often a noble woman who deals with auxiliary activities (provision, care for the wounded), are presented women from other social strata, interested with emancipation issues and activities involved in armed struggle. In addition, these novels become a pretext to restore the memory of historical heroines as well as to reinterpret their fates, sometimes in an unobvious way.
Źródło:
Świat Tekstów. Rocznik Słupski; 2019, 17; 101-114
2083-4721
Pojawia się w:
Świat Tekstów. Rocznik Słupski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsce na romans łaskawe
Favourable place for love affair
Autorzy:
Budrewicz, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013674.pdf
Data publikacji:
2014-06-02
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
powieść polska
kurort
romans
zdrada
instynkt
normy społeczne
kryzys kultury
Polish novel
health resort
affair
adultery
instinct
social norms
the crisis of culture
Opis:
The article discusses the type of Polish novel, written at the turn of the 19th and 20th centuries, in which the action takes place in health resorts. Affairs and adultery are among frequent themes in these novels. The subculture of health resorts is a dialectics of 1)the idea of freedom and biological motivation in people’s decisions, and 2) social norms. Health resorts create an illusion of the beauty of the world and pure feelings. Dreams about a better world are based on the beauty of nature, as well as one’s connection with poetry. The analysis of the novels proves that affairs and adultery in health resorts function as a distorting mirror which shows ugliness and immorality of the characters’ lives in their family relationships. Health resort is often imagined as Eden which is able to re-create the history of mankind. The utopia of platonic love in health resort proves the crisis of culture and the institution of marriage.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2014, 4(7); 209-225
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Portret kobiety z kryzysem kultury w tle: Marlene Streeruwitz Entfernung. (2006) i Inga Iwasiów Na krótko (2012)
A Portrait of a Woman with a Crisis of Culture in the Background: Marlene Streeruwitz Entfernung. (2006) and Inga Iwasiów Na krótko (2012)
Frauenportrait mit der Krise der Kultur im Kintergrund: Zu Marlene Streeruwitz’ Enfernung. (2006) und Inga Iwasióws Na krótko (2012)
Autorzy:
Rutka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1900791.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Marlene Streeruwitz Entfernung.
Inga Iwasiów Na krótko
współczesna powieść polska i austriacka
kryzys kultury
kryzys kobiecości
contemporary Polish and Austrian novel
crisis of culture
crisis of feminity
Opis:
Niniejszy artykuł poświęcony jest komparatystycznej analizie dwóch współczesnych powieści: Entfernung. austriackiej pisarki Marlene Streeruwitz i Na krótko polskiej autorki Ingi Iwasiów. Refleksją łączącą obie powieści jest diagnoza kondycji współczesnej kobiecości w powiązaniu z aktualnymi przemianami społecznymi i kulturowymi. W świecie coraz dynamiczniejszej technologizacji, digitalizacji, biurokratyzacji i wzrastającego znaczenia praktycznej fachowości kwalifikacje kształcone przez humanistykę, takie jak wrażliwość moralna i estetyczna, zdolność przenikliwej interpretacji i wartościującej oceny rzeczywistości, boleśnie tracą na znaczeniu. Kobiety, które dzięki prawom osiągniętym przez ruchy emancypacyjne XX wieku uzyskały wolny dostęp do świata kultury i życia uniwersyteckiego, stają obecnie w obliczu kryzysu tych sfer, co zmusza je do nowego samookreślenia.
This paper is a comparative analysis of two contemporary novels—by the Polish author Inga Iwasiów Na krótko and the Austrian writer Marlene Streeruwitz Enfernung. A reflection that both novels have in common is a diagnosis of the condition of contemporary womanhood in relation to current social and cultural transformation. In the world of more and more dynamic technologisation, digitalisation, bureaucratisation and increasing significance of practical specialist knowledge, qualifications encouraged by humanities, such as moral and aesthetic sensitivity, ability to perceptively interpret and evaluate the reality, become considerably less important. As a result of the rights achieved in the course of the 20th century emancipation movement women gained free access to culture and universities. Nowadays, they face a crisis of the above mentioned areas, which forces them to redefine themselves.
Der vorliegende Beitrag beschäftigt sich mit der vergleichenden Analyse von zwei zeitgenössischen Romanen: der österreichischen Autorin Marlene Streeruwitz Entfernung. und der polnischen Schriftstellerin Inga Iwasiów Na krótko. Die Grundlage für die komparatistische Herangehensweise bildet die in beiden Prosatexten zentrale Diagnose über die Kondition der Weiblichkeit in Querverbindung mit der durch soziale Prozesse herbeigeführten Krise der Kultur. Der im Zuge der Emanzipationsprozesse des 20. Jahrhunderts durchgesetzte Andrang der Frauen in die akademische Humanistik sowie in zahlreiche Kunstbereiche erweist sich gegenwärtig als Sackgasse. Humanistik wird zusehends konkurrenzunfähig und verliert schmerzhaft an Bedeutung im Vergleich zu anderen, Profit sichernden Fachrichtungen. Viele Bereiche der Kunst wie etwa der Theaterbetrieb, von dem Streeruwitz’ Roman handelt, geraten in Abhängigkeit von Geld stiftenden Machthabern, werden gefährlich kommerzialisiert und verlieren ihren kritischen Impetus. Die darin involvierten Frauen werden demonstrativ aus Finanz- und Machtbereichen der „flüchtigen Moderne“ (Z. Bauman) ausgespart und bleiben gleichermaßen beruflich wie privat auf der Strecke.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 5; 115-131
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przetrwanie za ostatnią cenę. Kobiety „ziemi przechodów” w powieściach o wschodnim pograniczu („Judasz” Włodzimierza Pawluczuka, „Przewóz” Andrzeja Stasiuka)
The Final Price of Survival: Women from “the Land of Passages” in the Novels about Eastern Borderland (Włodzimierz Pawluczuk’s “Judasz” and Andrzej Stasiuk’s “Przewóz”)
Autorzy:
Dąbrowicz, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2119985.pdf
Data publikacji:
2022-07-15
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
polska powieść współczesna
granice
naród
konflikt
męskość
kobiecość
Polish contemporary novel
borders
nation
conflict
masculinity
feminity
Opis:
W artykule zestawiono dwie powieści opublikowane w dwóch granicznych momentach najnowszej historii Polski: Judasz Włodzimierza Pawluczuka ukazał się w roku jej akcesji do UE (2004), Przewóz Andrzeja Stasiuka – w atmosferze wykluwającego się już konfliktu za polską (i unijną) wschodnią granicą (2021). Obie powieści odnoszą się do tego samego fenomenu społeczno-kulturowego, który można określić (za Maurycym Mochnackim) jako „ziemia przechodów”. Oznaczony w ten sposób kompleks problemowy i wyobrażeniowy wiąże się z powracających na terenach mieszczących się dawniej w granicach I Rzeczypospolitej doświadczeniem „przechodu” obcych armii, rozpadu struktur państwowych i społecznych (w tym naruszenia modelu patriarchalnego), konieczności walki o przetrwanie na elementarnym poziomie. Wyzwanie, jakie stawia przed bohaterami męskimi i żeńskimi „ziemia przechodów”, okazuje się dewastujące zwłaszcza dla tradycyjnie pojętej męskości, obligującej do obrony rodziny, narodu, granic państwowych i świata jako znaczącej całości w sytuacji zagrożenia. Kobiety, tradycyjnie przypisane do troski o podtrzymywanie życia w sensie biologicznym, nie ponoszą uszczerbku na swojej płciowej identyfikacji, nie tracą bowiem pola do zachowań zaradczych, zgodnych z kulturowym wyobrażeniem kobiecości w jej archetypalnym wymiarze.
This article compares two novels published at two crucial moments in Poland's recent history: Włodzimierz Pawluczuk’s Judasz appeared in the year of Poland’s joining the EU (2004), Andrzej Stasiuk's Przewóz was published in the atmosphere of the emerging conflict over the Polish (and EU) eastern border (2021). Both novels, separated by almost two decades, refer to the same socio-cultural phenomenon which can be defined (to use a phrase borrowed from Maurice Mochnacki) as “the land of passages”. The problematic and imaginary complex marked in this way is connected with the recurring experience of the crossing of foreign armies, the disintegration of state and social structures (including the violation of the patriarchal model), and the necessity to fight for survival on a basic level. The challenge posed to the male and female protagonists by “the land of passages” proves devastating especially for the traditionally understood masculinity, which obligates one to defend the family, the nation, national borders, and the world as a meaningful whole in a situation of danger. Women, traditionally assigned to the care of sustaining life in the biological sense, do not suffer a loss of their gender identity, for they do not lose the field of remedial behavior, consistent with the cultural image of femininity in its archetype.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2022, 20; 23-45
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 38

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies