Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "intuicjonizm" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-8 z 8
Tytuł:
Dokąd zmierza filozofia matematyki?
Autorzy:
Piotrowska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15048000.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
formalizm
intuicjonizm
logicyzm
kierunek kulturowy
społeczny konstruktywizm
etnomatematyka
„nowa filozofia matematyki”
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2016, 2; 565-578
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O poglądach Floriana Bochwica. Rozdział z dziejów myśli polskiej
On the Views of Florian Bochwic (a Chapter from the history of Polish Thought)
Autorzy:
Jadacki, Jacek Juliusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015642.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
absolutyzm aksjologiczny
dualizm ontologiczny
intuicjonizm
kreacjonizm
axiological absolutism
ontological dualism
intuitionism
creationism
Opis:
The paper depicts the philosophical views of F. Bochwic (1799-1856) which are as follows: ontology, anthropology, epistemology, ethics, and education. The world, according to Bochwic, was created by God (creationism) and is divided into two spheres: spiritual and carnal (ontological dualism). The factor that unites them is man. His purpose, as a free creature, is his tendency to perfection. The sources of human knowledge are the following: unreliable senses and reliable conscience (intuitionism). Conscience is the source of our presentiments with regard to: the existence of God, immortality of the soul, God's justice, and moral orders obligatory for all people (axiological absolutism): the order to make good and avoid evil, the order to love oneself and the neighbour, and the order to obey one's parents and superiors. The philosophical views of Bochwic lay at the grounds of his educational doctrine. According to it, education should instil civil virtues in adolescents and be versatile, balanced, varied, imitative, kind, and permanent.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2004, 52, 2; 209-225
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Heinricha Rickerta krytyka teoretycznego intuicjonizmu
Autorzy:
Kubalica, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705408.pdf
Data publikacji:
2013-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
intuicja
poznanie bezpośrednie
intuicjonizm
teoria odbicia
prawda
aletheia
H. Rickert
M. Heidegger
Opis:
Przedmiotem rozważań jest teoriopoznawczy intuicjonizm, uznający intuicję za podstawę poznania i wiedzy. W artykule przeanalizowane zostały argumenty krytyczne wysuwane przez Heinricha Rickerta w ostatniej fazie jego działalności filozoficznej. Głównym adresatem krytyki Rickerta jest aletejologiczna koncepcja prawdy i poznania Martina Heideggera. Podstawowym motywem krytyki Rickerta jest odrzucenie teorio-odbiciowego modelu poznania, zakładanego przez intuicjonizm.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 1; 299-306
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag o przedmiocie logiki intuicjonistycznej
A few remarks on the subject of intuitionist logic
Einige Anmerkungen zum Gegenstand des intuitionistischen Aussagenkalküls
Autorzy:
Czernecka, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2016143.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
logika
filozofia logiki
filozofia matematyki
intuicjonizm
Heyting
logic
philosophy of logic
philosophy of mathematics
intuitionism
Opis:
Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, co jest przedmiotem logiki intuicjonistycznej. Rozważania opierają się na publikacjach twórców intuicjonizmu, zwłaszcza Heytinga. W tle poczyniono również komentarze na temat logiki klasycznej. Prawa klasycznej logiki zdań ustanawiają pewne obiektywne i jednocześnie najbardziej ogólne związki między faktami i zdarzeniami. Myśliciele zakładają istnienie takich powiązania, które charakteryzują stanowisko ontologiczne. Z drugiej strony prawa logiki intuicjonistycznej ustanawiają związki między konstrukcjami matematycznymi lub właściwościami tych konstrukcji na podstawie uprzednio utworzonych i zbadanych mentalnych konstrukcji matematycznych.
The article is an attempt to answer the question what is the subject of intuitionist logic. The considerations are based on publications by the creators of intuitionism, especially Heyting. In the background, comments were also made on classical logic. The laws of classical propositional logic establish certain objective and also the most general relationships between facts and events. Those thinkers assume the existence of such connections that characterize the ontological position. On the other hand, the laws of intuitionist logic establish relationships between mathematical constructions or the properties of these constructions on the basis of previously created and researched mental mathematical constructions.
In dem Artikel wird versucht, die Frage zu beantworten, was den Gegenstand des intuitionistischen Aussagenkalküls bildet. Die Erwägungen basieren auf den Veröffentlichungen von den Gründern des Intuitionismus, vor allem auf Heyting. Im Hintergrund werden auch Anmerkungen gemacht betreffend des Gegenstandes der klassischen Logik. Die Gesetze der klassischen Aussagenlogik stellen einige objektive und zugleich allgemeinste Zusammenhänge zwischen Sachverhalten, Tatsachen, Begebenheiten fest. Die Existenz, solchen Zusammenhänge nehmen die Denker an, welche die ontologische Stellungnahme kennzeichnet. Die Gesetze des intuitionistischen Aussagenkalküls dagegen stellen Zusammenhänge zwischen mathematischen Konstruktionen oder Eigenschaften dieser Konstruktionen auf Grund von den vorher gebildeten und untersuchten mentalen mathematischen Konstruktionen fest.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2001, 49, 1; 151-165
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O platonizmie w teorii mnogości
On Platonism in Set Theory
Autorzy:
Król, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015765.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
platonizm
teoria mnogości
hermeneutyka matematyki
fenomenologia
Heidegger
konstruktywizm
intuicjonizm
platonism
set theory
hermeneutics of mathematics
phenomenology
constructivism
intuitionism
Opis:
This article points at some (strictly) mathematical methods, which often tend to display not fully conscious treatment of mathematical reality as given, existing and already-present-there. This attitude is prequisite for mathematical research (including set theory), and not merely apsychological add-on, and the methods can be best described as „platonism as method ofenquiry in mathematics” (pl.Metod.) and „platonism as mode of existence of infinity” (pl.Niesk.). Thus, platonism becomes one of the problems internal to mathematics. Identifying pl.Metod. and pl.Niesk. as such, being described here with respect to set theory, is only astarting point in the process of grasping and explaining platonism. This requires phenomenological hermeneutics of mathematics to be conceived (cf. [Z. K.]).
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2003, 51, 3; 225-252
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofowie personalistycznego przebudzenia: Karol Wojtyła i Tadeusz Styczeń
Philosophers of the Personalist Awakening: Karol Wojtyła and Tadeusz Styczeń
Autorzy:
Wierzbicki, Alfred Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1376013.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
osoba
moralność
personalizm
norma personalistyczna
doświadczenie moralne
intuicjonizm etyczny
etyka niezależna
person
morality
personalism
personalist norm
moral experience
ethical intuitionism
autonomous ethics
Opis:
Artykuł stanowi rekonstrukcję formowania się lubelskiej personalistycznej szkoły etyki w myśli Karola Wojtyły i Tadeusza Stycznia jako jego ucznia i kontynuatora. Personalizm w kulturze, a zwłaszcza w filozofii XX wieku, jest odpowiedzią na kryzys człowieczeństwa. Formułującnormę personalistyczną jako podstawową normę moralności, Wojtyła dokonał przebudowy etyki chrześcijańskiej. Rozwijał filozofię osoby, aby jeszcze głębiej odsłonić aksjologicznepodstawy etyki. Styczeń dokonał z kolei szeregu krystalizacji metaetycznych: uściślił pojęcie doświadczenia moralnego jako macierzystej sytuacji etyki, przedstawiał personalizm jakokonsekwentny intuicjonizm etyczny i wreszcie uściślał pojęcie etyki niezależnej w krytycznym i twórczym dialogu z myślą etyczną Tadeusza Kotarbińskiego i Tadeusza Czeżowskiego.
This article is a reconstruction of the emergence of the Lublin personalist school in Ethics in the thought of Karol Wojtyła and Tadeusz Styczeń, who was his disciple and follower. Personalism in culture, and especially in the philosophy of the 20th century, is the answer to the crisis of humanity. Formulating the personalist norm as the fundamental norm of morality, Wojtyła accomplished a transformation of the Christian Ethics. In order to reveal the deeper axiological roots of Ethics he was developing the studies on the philosophy of a person. Styczeń accomplished significant categorisations in Metaethics. He precisely defined the concept of the moral experience as the underlying situation in Ethics, he presented personalism as consistent ethical intuitionism, and finally he clarified the concept of Autonomous Ethics through critical and creative dialogue with the ethical thought of Tadeusz Kotarbiński and Tadeusz Czeżowski.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2020, 3, 3; 9-25
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poznanie wartości w filozofii Henryka Elzenberga
Knowing of values in the philosophy of Henryk Elzenberg
Autorzy:
Płoszczyniec, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459836.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
Henryk Elzenberg, wartość, epistemologia wartości, powinność, poznanie wartości, intuicja, polska filozofia, intuicjonizm
Henryk Elzenberg, value, epistemology of values, obligation, knowledge of values, intuition, polish philosophy, intuitionism
Opis:
The aim of the article. The purpose of this article is to comprehensively reconstruct and present the theory of knowing of values according to Henryk Elzenberg. Epistemology of values is one of the parts of the of Elzenberg’s formal axiology. The reconstruction method and conceptual analysis were used for realisation of the proposal. Discussed concepts. The reconstruction begins with the presentation of the main elements of Elzenber’s philosophy of values. First, the concepts of utilitarian and perfectionist value are distinguished, and later perfectionist value is defined as the ‘feature’ of an object, which is as it should be. Then, Elzenberg’s notion of intuition as individual non-sensual representation is explained. Elzenberg's deliberations on the nature of primary judgments are reconstructed. Reflection leads to the conclusion that the fundamental judgments in axiology are individual judgments about features which endow values. Later, Elzenberg’s critique of the positions negating the cognitive meaning of the evaluations are presented. The main point of criticism was to demonstrate that the presence of the notion of perfectionist value shows the inability to reduce values to subjective states of consciousness, and that the influence of emotions in the recognition of values can be limited. This leads to the question of a methodology of knowing values, which recommends asceticism and limiting emotions that may side by side determine the value judgment. Cognitive value of the text. The text synthesizes various threads of Elzenberg's epistemology of values. The fundamental to Elzenberg’s link between the theory of knowing values and the rest of general axiological considerations is visible. Using the materials contained in unpublished manuscripts, there is some important information on the Elzenberg’s concept of intuition. The presented concept shows various arguments that can be used against positions that negate the autonomous and objective character of values, especially against positions that deny the possibility of a competent adjudication of presence of values.
Cel artykułu. Celem artykułu jest całościowa rekonstrukcja i prezentacja teorii poznania wartości według Henryka Elzenberga. Epistemologia wartości stanowi jedną z części aksjologii formalnej Elzenberga. Do zrealizowania zamiaru wykorzystano metodę rekonstrukcyjną oraz analizę pojęciową. Omówione koncepcje. Rekonstrukcja zaczyna się od przedstawienia głównych elementów filozofii wartości Elzenberga. Wpierw odróżniono pojęcia wartości utylitarnej i perfekcyjnej, a później zdefiniowano wartość perfekcyjną jako „cechę” przedmiotu, który jest taki, jaki być powinien. Następnie wyjaśniono Elzenbergowskie pojęcie intuicji jako indywidualnych przedstawień niezmysłowych. Zrekonstruowano rozważania Elzenberga na temat natury pierwotnych ocen. Refleksja prowadzi do wniosku iż fundamentalnymi sądami w aksjologii są jednostkowe sądy o cechach nadających wartość. Później przedstawiono Elzenbergowską krytykę stanowisk negujących poznawczy sens sądów o wartości. Głównym punktem krytyki było wykazanie, że obecność in mente pojęcia wartości perfekcyjnej wskazuje na niemożność zredukowania wartości do subiektywnych stanów świadomości oraz, że można ograniczyć wpływ emocji w poznawaniu wartości. To zaś prowadzi do zagadnienia metodyki poznania wartości, która zaleca ascezę i ograniczanie emocji mogących ubocznie determinować sąd o wartości. Wartość poznawcza tekstu. Tekst syntetycznie ujmuje rozmaite wątki epistemologii wartości Elzenberga. Widoczny jest fundamentalny dla Elzenberga związek między teorią poznania wartości a resztą ogólnych rozważań aksjologicznych. Wykorzystując materiały zawarte w nieopublikowanych rękopisach przedstawiono kilka istotnych informacji na temat Elzenbergowskiej koncepcji intuicji. Zaprezentowana koncepcja przedstawia rozmaite argumenty, które mogą zostać wykorzystane przeciwko stanowiskom negującym autonomiczny i obiektywny charakter wartości, zwłaszcza przeciw stanowiskom przeczącym możliwości kompetentnego stwierdzania obecności wartości.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2017, 7; 17-29
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wstęp do metafizyki Stanisława Ignacego Witkiewicza
Autorzy:
Kościuszko, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521844.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
S.I. Witkiewicz
L. Chwistek
E. Husserl
H. Cornelius
jedność- w-wielości
implikacja
światopogląd
metafizyka
nauk
aktualna nieskończoność
infinitezymale
G. Cantor
prawo wielkich liczb
synteza nauk
unifikacja
zagadnienie psychofizyczne
metodologia filozofii
intuicjonizm
Brouwer
formalizm
Hilbert
K. Goedel
ciągłość czasu
czas całości istnienia
redukcjonizm
monadologia
emergencja
Leibnitz
Opis:
Autor niniejszego artykułu omawia Witkiewiczowskie pojęcie metafizycznej implikacji, spekulatywny charakter metafizyki wynikający z używania eksperymentów myślowych, metodę metafizycznej dedukcji pojęć, zadania metafizyki, stosunek metafizyki do badań empirycznych, stosunek metafizyki do nauki, krytykę fizykalizmu, stanowisko monadologiczne.
Źródło:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo; 2016, 22; 207-219
1234-4087
Pojawia się w:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-8 z 8

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies