Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "historia idei" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Co mają wspólnego House of Cards i Machiavelli? O pożytkach z wizualizacji problemu filozoficznego w nauczaniu historii idei
Autorzy:
Czarnecka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/914796.pdf
Data publikacji:
2015-03-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
media
nauczanie prawa
metodyka nauczania
historia idei
Opis:
W moim artykule zastanawiam się nad możliwością zrobienia użytku z jednego z najbardziej reprezentatywnych elementów kultury popularnej, czyli seriali. W pierwszej części stawiam pytanie o wartość seriali jako takichw dydaktyce historii doktryn politycznych i prawnych. Nie ograniczam się jednak do refl eksji czysto teoretycznej i dlatego w części drugiej omawiam, poparte własnym doświadczeniem dydaktycznym, studium przypadku – pokazuję, jak można posłużyć się amerykańskim serialem House of Cards, by przybliżyć studentom doktrynę N. Machiavellego.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2015, 67, 1; 335-344
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Historyczno-ideowe konotacje obrazu rewolucji w Nie-Boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego"
Autorzy:
Citkowska - Kimla, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/914938.pdf
Data publikacji:
2015-03-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
myśl polityczna
romantyzm
rewolucja
historia idei XIX w.
Opis:
Ponieważ temat rewolucji w Nie-Boskiej komedii jest skrupulatnie przebadany i przeanalizowany, dlatego przedmiotem rozważań niniejszej rozprawy nie jest problematyka sensu stricto rewolucyjna. Celem artykułu jest ukazanie zagadnienia rewolucji oraz kilku innych wątków z dramatu Krasińskiego na szerszym tle historii idei. Ściślej rzecz ujmując, próba unaocznienia konotacji stanowiska Krasińskiego wobec rewolucji z poglądami innych myślicieli, którzy poruszali ów problem.
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2015, 67, 1; 191-209
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojęcie prawa u Freuda i Durkheima. Fakt społeczny, obiekt czy tabu?
Autorzy:
Katkowski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2185950.pdf
Data publikacji:
2023-01-15
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
krytyczna teoria prawa
psychoanaliza
socjologia prawa
historia idei
Zygmunt Freud
Emil Durkheim
Opis:
Zamiarem autora artykułu jest przedstawienie teoretycznoprawnych poglądów Zygmunta Freuda i Emila Durkheima oraz umiejscowienie ich w kontekście klasycznych tekstów z zakresu teorii polityczno-prawnych. Obaj myśliciele, raczej kojarzeni z socjologią czy psychologią niż z prawem, traktowali prawo jako jeden z najważniejszych punktów odniesienia w swoich koncepcjach społecznych. W obu wypadkach mamy do czynienia z traktowaniem ładu społecznego jako transcendentnego wobec empirycznej jednostki, a zarazem tworzonego przez społeczeństwo. Prawo jednocześnie ma utrudniać emancypację jednostki oraz umożliwiać jej realny wpływ na tworzenie struktur władzy. Jednocześnie, mimo licznych analiz poglądów teoretycznoprawnych tych myślicieli w europejskiej literaturze naukowej, jest to pierwsza tego typu analiza w języku polskim. Poza prezentacją poglądów Freuda i Durkheima, otwiera możliwości nie tylko ich umiejscowienia wśród teorii polityczno-prawnych, ale także wskazuje na perspektywy operacjonalizacji tych teorii – a także ich możliwych społecznych implikacji. W tym celu w poniższym artykule zostaje dokonane zestawienie ich teorii z tradycjami pozytywizmu prawniczego, reprezentowanego przez Hansa Kelsena i Herberta L.A. Harta – dwóch autorów, którzy byli inspirowani odpowiednio właśnie przez Freuda i Durkheima.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2023, 15, 1; 153-175
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Emile Durkheim jako prekursor komunitaryzmu
Emile Durkheim as a Precursor of Communitarianism
Autorzy:
Łucka, Daria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427757.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
historia socjologii
historia idei
Emile Durkheim
komunitaryzm
history of sociology
history of ideas
communitarianism
Opis:
W artykule zostaje podjęta próba zinterpretowania twórczości klasyka socjologii Emile’a Durkheima jako prekursora komunitaryzmu, współczesnego nurtu teoretycznego i ruchu społecznego. Rozważania dotyczą pośredniego charakteru obu koncepcji oraz zawartej w nich refleksji moralnej; analizie poddane zostaje też rozumienie jednostki i jej relacji ze społeczeństwem. Zasadnicze podobieństwo, jakie łączy francuskiego myśliciela z podejściem komunitariańskim, polega na postrzeganiu świata społecznego w kategoriach pośrednich, co sytuuje obie koncepcje pomiędzy klasycznymi dychotomiami: liberalizmem i konserwatyzmem, indywidualizmem i wspólnotowością, woluntaryzmem i determinizmem itp.
The article focuses on the attempt to interpret the work of Emile Durkheim, a classic of sociology, as a precursor of communitarianism, which is a contemporary theoretical approach and a social movement. The intermediary character of both concepts and of the moral reflection included in them, as well as the understanding of an individual and its relations with a society are analyzed. The perception of the social world in intermediary categories places both approaches, the Durkheimian and the communitarian, in-between the classical dichotomies: liberalism and conservatism, individual and community, voluntarism and determinism, etc.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2016, 1(220); 7-35
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Metodą — nauka, celem — religia”: Idee okultystycznej alternatywy religijnej w ujęciu genetycznym
“Method—Science, Purpose—Religion”: The Ideas of an Occult Religious Alternative in Genetic Terms
Autorzy:
Stępień, Maciej B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807097.pdf
Data publikacji:
2020-01-03
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia idei
ezoteryka zachodnia
okultyzm
magia
the history of ideas
western esotericism
occultism
magic
Opis:
Artykuł omawia genezę okultyzmu jako nurtu ezoteryki zachodniej na podstawie najnowszych badań akademickich dotyczących gnozy i ezoterycznych tradycji w kulturze zachodniej. Badania o takim profilu są obecnie prowadzone z punktu widzenia nowego podejścia do tej interdyscyplinarnej dziedziny badań, zarysowanego w ostatniej dekadzie XX wieku. E.A. Tiryakyana socjologiczne rozumienie okultyzmu jako „praktyki tego, co ezoteryczne” jest w niniejszym artykule określone jako przestarzałe. Musi ono zostać zastąpione przez nową definicję, biorącą pod uwagę najnowsze, oparte na źródłach badania historyczne dotyczące ezoteryki zachodniej. Okultyzm był zarówno teorią, jak i praktyką, stanowiąc wyraźną, duchową (i magiczną) alternatywę dla chrześcijaństwa, stworzoną i rozwiniętą pod koniec XIX wieku na Zachodzie jako odpowiedź na mesmeryzm i spirytyzm. Początki okultyzmu wyjaśnione są w kategoriach idei, które go zrodziły (mesmeryzm, swedenborgizm, romantyzm). Następnie przedstawione są główne pojęcia okultyzmu oraz scharakteryzowane są trzy kluczowe postaci (P.B. Randolph, É. Lévi i A. Crowley), tak aby zasadnicza treść doktryn okultystycznych stała się jasna. Okultyzm był przedstawiany jako „system” i „nauka”, które zmierzają do sformułowania spójnego nauczania dotyczącego rozwijania intuicyjnych mocy jego adeptów, a jako swój cel ostateczny ustanowił otwartą szansę na osobiste i swobodne wejście w wyższe, duchowe światy i wymiary, bez hipnotycznych transów i pośrednictwa „mediów”. Okultyści podążali za obietnicą wejścia do wyższych, kosmicznych hierarchii, uważanych przez nich za opiekunów i strażników ludzkości, interweniujących w historię w celu zapewnienia postępu ludzkości i promowania coraz to nowych kandydatów (to znaczy samych okultystów) wzwyż ścieżki mającej prowadzić do osiągnięcia boskiego statusu bytowego – statusu równego temu, który przypisywano członkom owych ekskluzywnych, kosmicznych kręgów.
This paper discusses the origins of occultism as a current of Western esotericism based on recent academic studies on Gnosis and esoteric traditions in Western culture. Such studies are now carried out from the standpoint of a new approach to this interdisciplinary field of research, formulated in the last decade of the 20th century. It is argued that E.A. Tiryakyan’s sociological apprehension of occultism as ‘practice’ of that which is ‘esoteric’ is outdated, and needs to be replaced with a new one, taking into account the most recent, source-based studies on western esotericism: occultism was both theory and practice, and constituted a distinct, spiritual (and magical) alternative to Christianity, conceived and developed in the late 19th century in the West as a response to mesmerism and spiritualism. The origins of occultism are explained in terms of the ideas that gave birth to it (mesmerism, Swedenborgianism, romanticism). Next, the main concepts of occultism are presented, and three of the key figures (P.B. Randolph, É. Lévi, and A. Crowley) are characterized to showcase what the essential content of occultist doctrines was. Styled as a ‘system’ and ‘a science’ occultism sought to formulate a coherent teaching regarding the training of intuitive powers of its adepts, and set as their end-purpose an open chance of entering higher, spiritual worlds and dimensions personally and freely, without hypnotic trances and mediations from the ‘mediums’ of the day. Occultists were also promised the possibility of joining higher cosmic hierarchies, believed by them to be the custodians and guardians of humankind, intervening in the history to ensure human progress and promote ever new candidates (that is, the occultists themselves) to the status of godlike entities, equal members of these cosmic, exclusive circles.
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2017, 8, 4; 69-91
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
SPIRYTUALIŚCI KOŃCA XIX I POCZĄTKU XX WIEKU: TWÓRCY MYŚLI I TOŻSAMOŚCI W AMERYCE ŚRODKOWEJ. EMIGRANT, POETA I GENERAŁ
The Spiritualists of the Late Nineteenth and Early Twentieth Century: the Founders of Central-American Thought and Identity. The Emigrant, the Poet and the General
Autorzy:
BARBOZA LIZANO, Oscar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/555810.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich
Tematy:
Ameryka Środkowa,
historia idei
wolnomularstwo
spirytualizm
Central America
history of ideas
freemasonry
spiritualism
Opis:
Na przełomie XIX i XX wieku w Ameryce Środkowej tworzą się grupy antypozytywistów, skupione wokół sieci intelektualnych i lóż masońskich. Ich twórczości poświęciłem kilka lat badań, czego rezultatem jest seria artykułów. Niniejszy tekst poświęcony został trzem filozofom i myślicielom: José Leonardowi y Bertholetowi, Feliksowi Rubenowi Darío i Augusto Cesarowi Sandino. Łączącą ich transcendentalność odnajdziemy nie tylko w wolnomularskiej przynależności, ale przede wszystkim w tekstach ich autorstwa publikowanych w dziennikach, listach oraz innych dokumentach. Ich analiza posłuży do interpretacji wpływu myśli owych intelektualistów na budowę środkowoamerykańskiej tożsamości narodowej.
At the turn of the nineteenth and twentieth century, in Central America an anti-positivist group was formed, centered around intellectual networks and Masonic lodges. For several years I have been exploring these intellectual circles and a series of texts are the effect of this work, one of which I present below. The article is devoted to three philosophers and thinkers: José Leonard y Bertholet, Felix Ruben Darío and Augusto Cesar Sandino. The transcendentality that connects them, we can find not only in the Freemasonry, but above all in their texts published as articles, letters and other documents. Analysis of these documents will serve to interpret the influence of intellectuals' thoughts on the construction of Central American national identity.
Źródło:
Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny; 2017, 1(91); 46-64
1506-8900
2081-1152
Pojawia się w:
Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Between Barbarism and Civilization: The Image of the Inhabitants of Dalmatia under Napoleon (1806–1813) from the French Perspective in the Mediterranean Context
Między barbarzyństwem a cywilizacją – obraz mieszkańców Dalmacji pod rządami Napoleona (1806–1813) w perspektywie francuskiej w kontekście Śródziemnomorza
Autorzy:
Sajkowski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31339693.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Dalmacja
Bałkany
Prowincje Iliryjskie
Śródziemnomorze
historia idei
Dalmatia
Balkans
Illyrian Provinces
Mediterranean
history of ideas
Opis:
The article analyzes the image of the population of Dalmatia in the Napoleonic era. The analysis is mainly based on documents produced by the French administration of Dalmatia between 1806 and 1813, when the province was first part of the Napoleonic Kingdom of Italy and from 1809 belonged to a separate entity of the French Empire, the Illyrian Provinces. The study analyzes the picture of Dalmatian society that the French drew for practical administrative purposes and places it in the broader context of the concepts of the Balkans and Eastern Europe and, in particular, the environmental and historical peculiarities of the Mediterranean region. The article shows that the tensions between the settled population on the coast and the semi-nomadic pastoral communities in the Dalmatian hinterland, which was a characteristic phenomenon of the Mediterranean world, had a great influence, at least in the Dalmatian context, on the formation of ideas that later became part of the image of Balkan backwardness and other ideas about the Balkan region that took shape in the Age of Enlightenment. 
Niniejszy artykuł ma na celu analizę wizerunku ludności Dalmacji pod panowaniem francuskim w epoce napoleońskiej. Analiza ta opiera się głównie na dokumentach wytworzonych przez francuską administrację Dalmacji w latach 1806–1813, kiedy to prowincja była najpierw częścią napoleońskiego Królestwa Włoch, a od 1809 r. częścią odrębnego podmiotu Cesarstwa Francuskiego, Prowincji Iliryjskich. Niniejsze studium analizuje obraz społeczeństwa dalmatyńskiego stworzony przez Francuzów dla praktycznych celów zarządzania i zestawia go z szerszym kontekstem idei Bałkanów, Europy Wschodniej i przede wszystkim środowiskowych i historycznych uwarunkowań Śródziemnomorza. Artykuł wykazuje, że zjawiska napięć, które występowały między osiadłą ludnością wybrzeża a pół-koczowniczymi społecznościami pasterskimi wnętrza Dalmacji, co było charakterystycznym zjawiskiem świata śródziemnomorskiego, miały – przynajmniej w kontekście dalmatyńskim – ogromny wpływ na pojawienie się idei, które później stały się częścią obrazu bałkańskiego zacofania i innych koncepcji dotyczących regionu Bałkanów, które miały kształtować się głównie w epoce Oświecenia.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2023, 12; 1-16
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
TRZY AKTY JEDNEJ TRAGEDII – TRZY TRAGEDIE W JEDNYM AKCIE Tragedia w dziełach Arystotelesa, Friedricha Nietzschego i Juliusza Słowackiego
THREE ACTS OF ONE TRAGEDY – THREE TRAGEDIES IN ONE ACT TRAGEDY IN THE WORKS OF ARISTOTLE, FRIEDRICH NIETZSCHE AND JULIUSZ SŁOWACKI
Autorzy:
Krystek, Jędrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/566578.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Pomorska w Słupsku
Tematy:
historia literatury
filozofia
tragedia
mistycyzm
historia idei
history of literature
philosophy
tragedy
mysticism
history of ideas
Opis:
Under this article juxtaposed three projects of the tragic work: by Aristotle, Nietzsche and (though not expressed in any theoretical text, but abstracted from his works) Juliusz Słowacki. In the course of deduction was included a number of questions, which can be reduced to two most important: question about what tragedy is and question about the nature of tragedy. In the article i set out to find the common features of the proposed proposals and offered my own meta-tragic discourse, which could open horizons for further research on misticism of Juliusz Słowacki and his compounds with „mystical tragedy” – as a series of transformations and reevaluations, occurring in the subject, but presence in dramas and poems.
Źródło:
Ars inter Culturas; 2017, 6; 267-286
2083-1226
Pojawia się w:
Ars inter Culturas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia tomistyczna w środowiskach integryzmu katolickiego w Polsce
Thomism in Polish Roman Catholic Integristic movement today
Autorzy:
Karas, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2078918.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
tomizm
integryzm katolicki
filozofia współczesna
historia idei
thomism
Roman Catholic Integrism
contemporary philosophy
history of ideas
Opis:
The article concerns the Thomistic philosophy present in the mainstream of Polish Roman-Catolic integrism, i.e. among the supporters and adherents of the Priestly Society of the Saint Pius X (FSSPX). The main aspects of this environment's activities were presented in terms of philosophical issues. The article is based on the latest publications and effects of this environment, based on the author's own research. As a result of research, it was found that Catholic traditionalists often refer to Thomistic philosophy, as recommended by popes and Christian philosophers in the 19th and the first half of the 20th century. According to the Catholic authors in Poland, advocating the pre-Vatican II tradition, Thomistic philosophy is not only a useful tool for expressing a realistic and religious vision of the world, but also an effective means of practicing apologetics for the traditionally understood Catholic vision of the world, man and society. The advantages of Thomism in this environment are: realism, objectivity, openness to divine revelation, respect for history, catholic holiness and supernaturalism. According to traditionalists, Thomism is the only perpetual philosophy and rescue against nihilism, subjectivism and individualism of our time, always recommended by popes.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2019, 8; 215-228
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dylematy wolności i ich prawne implikacje
Dilemmas of Freedom and their Legal Implications
Autorzy:
Łuszczyński, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927265.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
wolność
filozofia prawa
historia idei
godność osoby ludzkiej
freedom
human dignity
philosophy of law
history of ideas
Opis:
Każda instytucja prawna zaczyna się od idei, zatem to pewna myśl jest pierwotna w stosunku do wytworzonej przez legislatora normy prawnej. To sprawia, że analiza owej idei jest poznawczo istotna i nie można jej lekceważyć. Wolność jest jednym z podstawowych praw gwarantowanych przez współczesny konstytucjonalizm. Artykuł jest analizą filozoficznoprawnego rozumienia pojęcia wolność i sposobów przenoszenia go na grunt prawa. Autor stawia tezę, że pojęcie wolności jest dla europejskiego prawnika pojęciem nieostrym, na fundamencie którego trudno zbudować system prawny. Z jednej strony pojęcie to wydaje się oswojone i trudno je bezpośrednio zanegować, ale jego zdefiniowanie a tym bardziej przyjęcie konsekwencji jakie się z ową definicją wiążą jest dyskusyjne.
Each legal institution begins from an idea, therefore a thought is primary in relation to the legal norm created by the legislator. This makes the analysis of this idea is significant and cannot be ignored. Freedom is one of the fundamental rights guaranteed by the contemporary constitutionalism. The article is an analysis of the philosophical and legal understanding of the concept of freedom and the ways of its transfer to the law. The author claims that the concept of freedom is a vague concept for a European lawyer, on the foundation of which it is difficult to build a legal system. On the one hand, this concept seems familiar and it is difficult to directly deny it, but its definition, and even more so, the adoption of the consequences associated with this definition is debatable.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 3 (61); 159-169
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jerzy Jedlicki jako historyk XIX stulecia
Autorzy:
Kożuchowski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689982.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Jerzy Jedlicki
marksizm
liberalizm
historia społeczna
historia idei
ironia
katastrofizm
optymizm
Marxism
liberalism
social history
history of ideas
irony
catastrophism
optimism
Opis:
Artykuł podejmuje próbę podsumowania dorobku badawczo-pisarskiego Jerzego Jedlickiego (1930–2018) jako historyka XIX w. Analizie poddane zostały wszystkie książki Jedlickiego, ważniejsze artykuły oraz recenzje, a także zasoby archiwalne z Instytutu Historii PAN, z którym związana była cała jego kariera zawodowa. Zaakcentowano następujące zagadnienia: ewolucja stosunku do marksizmu i – szerzej – determinizmu historycznego; nowatorskie podejście na styku historii społecznej i historii idei; poglądy na miejsce historii pośród nauk społecznych i naturę poznania historycznego; indywidualny styl pisarski Jedlickiego oraz funkcję ironii jako narzędzia interpretacyjnego; wreszcie jego poglądy na społeczne i polityczne konsekwencje głównych nurtów ideowych w Polsce w XIX stuleciu. The article analyses the legacy of Jerzy Jedlicki (1930–2018) as a historian of the nineteenth century. The analysis covers his books, his main articles and the most characteristic reviews, as well as archival materials from the Institute of History of the Polish Academy of Sciences, where Jedlicki worked for his entire professional career. The following problems are emphasized: the evolution of his attitude to Marxism and historical determinism; his attempts to combine the methods of social history and the history of ideas; his approach to the main challenges of history as a social science and a discipline of the humanities; his individual authorial style and the function of irony as an interpretative tool. And finally, his attitude towards the main ideological currents in the nineteenth-century Poland.
Źródło:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej; 2018, 10
2450-8381
2450-8373
Pojawia się w:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Andrzej Walicki jako historyk idei
Autorzy:
Kornat, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2042489.pdf
Data publikacji:
2022-01-14
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Andrzej Walicki
historia idei
mesjanizm
idee narodu
Rosja
totalitaryzm
history of ideas
Messianism
ideas of the nation
Russia
totalitarianism
Opis:
Bohaterem artykułu jest Andrzej Walicki, bez wątpienia najbardziej twórcza osobistość w kręgu tzw. warszawskiej szkoły historii idei. Zadaniem poniższych rozważań jest analiza jego wkładu do polskiej historiografii idei. Ukazane zostaną główne pola jego refleksji naukowej oraz najpoważniejsze osiągnięcia w takich obszarach, jak historia myśli rosyjskiej i polskiej XIX–XX w., teoria totalitaryzmu oraz historia marksizmu.
The protagonist of this article is Andrzej Walicki, undoubtedly the most creative personality in the circle of the so-called Warsaw School of the history of ideas. The following reflections aim to analyse his contribution to the Polish historiography of ideas and present the main fields of his study together with the most significant achievements in the history of Russian and Polish thought of the nineteenth and twentieth centuries, the theory of totalitarianism and the history of Marxism.
Źródło:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej; 2022, 13; 9-49
2450-8381
2450-8373
Pojawia się w:
Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O deformacji idei, czyli dlaczego warto studiować historię myślenia o Europie Środkowo-Wschodniej
Autorzy:
Łukasiewicz, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/632256.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
history of ideas, federalism, Międzymorze (Intermarium), Central and Eastern Europe
historia idei, federalizm, Międzymorze (Intermarium), Europa Środkowo-Wschodnia
Opis:
One of the important elements of disputes in the public space are signs, concepts or ideas referring to concepts developed earlier by scientists, thinkers, philosophers, but also practitioners. Often, there are many parallel meanings around the same concept, which is not only the reason for the dispute between professionals, but also leads to significant political argument. An example of such a concept are regional integration projects in Central and Eastern Europe discussed in Poland and the region practically throughout the 20th century. Discussions took place in the countries as well as in exile. This example shows substantially how disputes over fundamental issues like democracy, coexistence of nations, good neighborhood, political integration, etc. have been discussed in the past. But it can also show how divergent narratives can accompany different traditions of thinking about these categories and how it is absorbed in contemporary public discourse. One of such examples, discussed in detail in this article, is the book by Marek Jan Chodakiewicz "Międzymorze" (Intermatrium). The author is using and old and worked-out idea trying to break out of old contexts, giving the idea a completely new meaning. The aim of the study is to reconstruct the basic conceptual grid of the author, thanks to which the fundamental differences between the historical meanings of Międzymorze and the new proposal become visible. We also ask the question about the purpose of this deformation.
Jednym z ważniejszych elementów debaty publicznej są znaki, koncepcje i idee, pozostające w związku z koncepcjami dyskutowanymi w przeszłości przez naukowców, myślicieli, filozofów i praktyków. Często, wokół pojedynczej koncepcji narasta wiele znaczeń, co wywołuje nie tylko dyskusje między profesjonalistami, ale powadzi również do istotnych sporów politycznych. Przykładem takiej koncepcji są projekty integracji regionalnej w Europie Środkowo-Wschodniej dyskutowane w Polsce i regionie praktycznie przez cały XX w. Dyskutowano je zarówno w krajach regionu jak i na emigracji. Ten przykład pokazuje dobitnie jak w przeszłości wyglądały dysputy na tematy fundamentalne, jak demokracja, współistnienie narodów, dobre sąsiedztwo, integracja polityczna itp. Ale to pokazuje również jak rozbieżne narracje mogą towarzyszyć różnym tradycjom myślenia o tych kategoriach i jak to jest przyjmowane przez współczesny dyskurs publiczny. Główną kwestią dyskutowaną w tym artykule jest sytuacja w której naukowcy ignorują fakt różnorodności koncepcji i próbują do prowadzić zmiany znaczeń istniejących pojęć i idei. Aktualna dyskusja wokół starych koncepcji integracyjnych pokazuje to znakomicie. Jednym z przykładów, analizowanym szczegółowo w tym artykule, jest książka Marka J. Chodakiewicza pt. ‘Międzymorze’. Autor użył w niej starej i wypracowanej idei, w taki sposób, aby pozbawić ją historycznego kontekstu i nadać zupełnie nowe znaczenie.
Źródło:
Res Historica; 2019, 47
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Régionalisme polonais – inspirations françaises. Reconnaissance
Polish regionalism – French inspirations. Reconnaissance
Regionalizm polski – inspiracje francuskie. Rekonesans
Autorzy:
Kasprzyk, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27288088.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
regionalizm
historia idei
relacje polsko-francuskie
decentralizacja
edukacja
nauka
regionalism
history of ideas
Polish-French relations
decentralization
education
science
Opis:
Le texte présenté est une tentative de synthèse des orientations intellectuelles françaises influençant le régionalisme polonais. Des phénomènes que l’on peut qualifier d’annonciateurs du régionalisme propre – le développement de la recherche sur l’histoire de localités et de territoires particuliers, le folklore, les travaux géographiques et linguistiques, le développement d’un journalisme local ou d’activités artistiques et éducatives – s’inscrivent dans un large courant d’activités patriotiques, ce qui constitue une différence essentielle entre les conditions dans lesquelles le régionalisme s’est développé en Pologne et en France au tournant du XXe siècle. Indépendamment de ce qui précède, les courants scientifiques, politiques et culturels français ont été suivis de près en Pologne, gagnant ici de nombreux partisans, également parmi les régionalistes.
Prezentowany tekst stanowi próbę bilansu francuskich orientacji intelektualnych mających wpływ na regionalizm polski. Zjawiska, które traktować można jako zwiastujące właściwy regionalizm – rozwój badan nad dziejami poszczególnych miejscowości i ziem, prace folklorystyczne, geograficzne, literaturoznawcze, językoznawcze, rozwój muzeów i prasy lokalnej, aktywność artystyczna i oświatowa – wpisane były w szeroki nurt działań patriotycznych, co zasadniczo różnicuje warunki w jakich regionalizm rozwijał się w Polsce i we Francji na przełomie XIX i XX w. Niezależnie od tego, francuskie prądy naukowe, polityczne i kulturalne śledzone były nad Wisłą, znajdując tu licznych zwolenników także wśród regionalistów.
The text presented is an attempt at summarizing French intellectual orientations influencing Polish regionalism. Phenomena that can be treated as heralding regionalism per se – the development of research on the history of particular localities and lands, folklore, geographic and linguistic works, development of local journalism or artistic and educational activities – were embedded in a wide stream of patriotic activities, a fact that provides an essential difference between the conditions in which regionalism developed in Poland and France at the turn of the 20th century. Irrespective of the above, French scientific, political and cultural cur-rents were closely followed in Poland, gaining many supporters here, also among regionalists.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2023, 29; 7-25
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tezy do problemu historii filozofii
Problem of History of Philosophy Thesis
Autorzy:
Noras, Andrzej J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488251.pdf
Data publikacji:
2020-03-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia filozofii
historia pojęć
historia idei
historia problemów
filozoficzna historia filozofii
history of philosophy
history of concepts
history of ideas
history of problems
philosophical history of philosophy
Opis:
Artykuł jest próbą systematyzacji poglądów na temat historii filozofii. Punktem wyjścia analiz są koncepcje występujące w filozofii pokantowskiej, w której ujawniają się znaczące różnice w rozumieniu historii filozofii. Może ona być rozumiana jako doksografia, jako historia pojęć, jako historia idei, jako historia problemów czy wreszcie jako filozoficzna historia filozofii. Autor prezentuje główne założenia każdego z przywołanych ujęć historii filozofii, wskazując jednocześnie na szczególną wartość historii filozofii ujętej jako historia problemów oraz jako filozoficzna historia filozofii. Dodatkowo odwołuje się do polskich badaczy problemu, a mianowicie Kazimierza Twardowskiego, Zbigniewa Kuderowicza czy Mieczysława Gogacza. Osobną pozycję w zaprezentowanych analizach zajmuje hermeneutyka i charakterystyczna dla niej krytyka stanowiska zaprezentowanego przez Wilhelma Diltheya.
The article is an attempt to systematize views on the subject of history of philosophy. Starting point of the analysis are the conceptions occurring in the post-Kantian philosophy, where significant differences in understanding the history of philosophy reveals themselves. History of philosophy may be understood as doxography, as a history of concepts, as history of idea, as a history of problems or, finally, as a philosophical history of philosophy. Author presents main assumptions of each of before mentioned approaches, pointing to the special value of history of philosophy treated as a history of problems and philosophical history of philosophy. Additionally author appeals to Polish researchers of that problem being Kazimierz Twardowski, Zbigniew Kuderowicz or Mieczysław Gogacz. Separate position in presented analysis takes hermeneutics and her characteristic criticism of the position presented by Wilhelm Dilthey.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2020, 68, 1; 5-32
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies