Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "cultural concept" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 38
Tytuł:
"Limes Slavicus": A Project of the Department of History and Theory of Literature at Konstantin Preslavsky University of Shumen (Bulgaria)
Autorzy:
Chavdarova, Dechka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/508873.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
cultural concept
Slavic idea
Slavdom
boundaries of Slavdom
Opis:
Limes Slavicus: A Project of the Department of History and Theory of Literature at Konstantin Preslavsky University of Shumen (Bulgaria)The text presents the three volumes of the Limes Slavicus series of the Faculty of Humanities at Konstantin Preslavsky University of Shumen. It gives an idea of the main concepts of the articles featured in the issues, while putting forth the question of what the "Slavic cultural concept" means as a notion, and discussing the problems facing research of the Slavic cultural community (the danger of ideologization, the "Slavification" of universal concepts). Limes Slavicus – Проект на Факултета за История и Теория на Литература в Шуменския Университет Константин Преславски (България)Текстът представя трите книги от поредицата „Limes Slavicus“ на факултета по хуманитарни науки при Шуменския университет „Епископ Константин Преславски“. Той дава представа за основните идеи на включените в изданията статии, но също така поставя въпроса за съдържанието на понятието „славянски културен концепт“ и дискутира проблемите пред изследването на славянската културна общност (опасността от идеологизация, „славизирането“ на универсални концепти). Limes Slavicus – Projekt Wydziału Historii i Teorii Literatury Uniwersytetu Konstantyna Presławskiego w Szumen (Bułgaria)Artykuł prezentuje trzy tomy serii „Limes Slavicus”, wydawanej przez Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Biskupa Konstantyna Presławskiego w Szumen. W artykule zaprezentowano podstawowe tezy tekstów włączonych do serii, ale także poruszono problem zawartości semantycznej tytułowego pojęcia „słowiańskich konceptów kulturowych”, jak również kwestie wymagające ponownego zbadania ze strony słowiańskiej wspólnoty kulturowej: strach przed ideologizacją, slawizacja idei uniwersalnych.
Źródło:
Colloquia Humanistica; 2019, 8
2081-6774
2392-2419
Pojawia się w:
Colloquia Humanistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowa klucze, kulturemy, koncepty kulturowe
Autorzy:
Jerzy, Bartmiński,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/897075.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
keyword
thematic word
cultureme
cultural concept
values in culture
Opis:
The author presents two ways of understanding the term “keywords” – IT (a word for indexing the content of documents and searching for information), and linguistic (a word characteristic for a given text identified with a “thematic word”). The writer revises the way of defining the term and concepts, asks the question about the context of the term “keywords – for what?” and organizes authors’ works in order, according to references to: the singular text, the work of one author, one functional style or one discipline, as well to all available literature, and the whole national culture. In the last reference, the scope of keywords overlaps the category of “culturemes”. For the author, the most interesting research perspective is to refer the keywords to the world of values, treating them as “cultural concepts”.
Źródło:
Przegląd Humanistyczny; 2016, 60(3 (454)); 21-29
0033-2194
Pojawia się w:
Przegląd Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
An Andalusian View of Death in Translation: ‘Clamor’ by Federico García Lorca and its Polish Translation
Autorzy:
Jamka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912426.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
linguistic worldview
translation studies
Federico García Lorca
death
cultural concept
Opis:
Death, an essential part of life, is a mesmerizing topic for a number of reasons. Without a shadow of a doubt, it is a universal phenomenon. Nevertheless, the variety of death rites as well as myths and beliefs related to the act of passing, suggest certain differences in its understanding among individuals, communities, and cultures. Are such differences manifested in language? And if so, can they be examined in an analysis of translations of highly artistic, poetic texts?In this study I seek to reconstruct the linguistic view of death in ‘Clamor’ by Federico García Lorca and its latest Polish translation (2019) by Jacek Lyszczyna. Having in mind that language constitutes the raw material of literature (Pajdzińska, 2013), I believe that analyzing poetry in light of the linguistic worldview is crucial for its deeper understanding and, as a consequence, delivering a good translation. What is more, I am convinced that applying the analytical tools developed by cultural linguistics, and in particular, the Ethnolinguistic School of Lublin, in translation studies may be useful not only in an assessment of translation quality, but also as very telling of the role of translated texts in the target language, culture and literary system. Therefore, I intend to analyse Lyszczyna’s translation in view of the linguistic worldview to assess its quality and determine what such an ‘infected’ view of death may tell us about our own (Polish) take on this concept.Firstly, I will analyse García Lorca´s poem to identify the key linguistic exponents of death and reconstruct its non–standard linguistic view (Gicala, 2018) in ‘Clamor’. Secondly, I will capture the key linguistic exponents of death in the form of holistic cognitive definitions following the principles established by Bartmiński et al. (1988, 1996, 2006, 2010, 2013, 2018). Furthermore, I will do the same with their Polish equivalents used in Lyszczyna’s translation. On the basis of the outcomes of the study, I will reconstruct the ‘translated’ linguistic view of death and answer the research questions.
Źródło:
New Horizons in English Studies; 2020, 5; 48-62
2543-8980
Pojawia się w:
New Horizons in English Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Dialogical concept of consciousness in L.S. Vygotsky and G.H. Mead and its relevance for contemporary discussions on consciousness
Autorzy:
Koczanowicz, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/430161.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
consciousness
dialogue
activity theory
cultural concept of consciousness
mind-body problem
Opis:
In my paper I show the relevance of cultural-activity theory for solving the puzzles of the concept of consciousness which encounter contemporary philosophy. I reconstruct the main categories of cultural-activity theory as developed by M.M. Bakhtin, L.S. Vygotsky, G.H. Mead, and J. Dewey. For the concept of consciousness the most important thing is that the phenomenon of human consciousness is consider to be an effect of intersection of language, social relations, and activity. Therefore consciousness cannot be reduced to merely sensual experience but it has to be treated as a complex process in which experience is converted into language expressions which in turn are used for establishing interpersonal relationships. Consciousness thus can be accounted for by its reference to objectivity of social relationships rather than to the world of physical or biological phenomena.
Źródło:
Polish Psychological Bulletin; 2011, 42, 2; 65-70
0079-2993
Pojawia się w:
Polish Psychological Bulletin
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz sprawiedliwości w języku chorwackim
Autorzy:
Kapetanović, Amir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34605956.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
justice
pravda
Croatian
cultural concept
ethnolinguistics
sprawiedliwość
język chorwacki
językowy obraz świata
etnolingwistyka
Opis:
This paper analyses the linguistic concept of justice (pravda) in Croatian according to the methodology of the Lublin Ethnolinguistic School. Recent monolingual dictionaries of Croatian typically list only one meaning of the lexeme pravda and lexicographic definitions focus on the social aspect of the term. The paper also analyses the relationship of this lexeme with others (synonyms, antonyms) and lists phrases and sayings related to pravda. An analysis of  a corpus of Croatian texts (of the last 150 years) and the results of  a survey (100 respondents) point to weaknesses in lexicographic definitions of the lexeme pravda, as well as to the complexity of the concept of pravda in Croatian. According to the results of the survey, the most important characteristics of pravda are equality and acting on merit, followed by the ethical aspect (respect, morality, truth) and the psychological aspect (satisfaction/happiness, freedom, conscience).
W pracy dokonano analizy językowego obrazu (konceptu) sprawiedliwości (chorw. pravda)  w języku chorwackim  z wykorzystaniem metodologii lubelskiej szkoły etnolingwistycznej.  W nowszych jednojęzycznych słownikach języka chorwackiego zwykle podaje się tylko jedno znaczenie leksemu pravda, jego definicje leksykograficzne zawężone są do aspektu społecznego. Analizie poddano także relacje wspomnianego wyrazu  z innymi leksemami (synonimy, antonimy), przytoczone zostały frazemy  i przysłowia,  w których występuje. Analiza korpusu chorwackich tekstów (powstałych na przestrzeni ostatnich 150 lat) oraz badanie ankietowe przeprowadzone wśród 100 respondentów ujawniły pewne luki  w słownikowych definicjach leksemu pravda  i pokazały złożoność konceptu sprawiedliwość  w języku chorwackim.  W świetle wyników badań ankietowych najważniejszymi cechami sprawiedliwości są równość (równoprawność) oraz traktowanie według zasług, następnie pojawiają się cechy związane  z aspektem etycznym (poszanowanie prawa/norm, moralność, prawda)  i psychologicznym (satysfakcja/szczęście, wolność, sumienie).
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2020, 32; 101-108
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
What does the Internet tell the linguist about American democracy?
Czego językoznawca może dowiedzieć się o amerykańskiej demokracji z Internetu?
Autorzy:
Rudenka, Alena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33757163.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
cultural concept
linguistic worldview
Internet
democracy
the USA
koncept
językowy obraz świata
demokracja
Stany Zjednoczone
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki badań konceptu democracy w amerykańskiej odmianie języka angielskiego. Materiał stanowiła głównie współczesna wersja amerykańskiej odmiany angielskiego (XX i XXI w.). Wykorzystano dane ze słowników internetowych i innych źródeł dotyczące semantyki leksemów democracy 'demokracja’, democrat 'demokrata’, democratic demokratyczny’ i ich charakterystyki systemowo-językowej, a także dane ze słownika asocjacyjnego. Przykłady pochodzą z COCA – Corpus of Contemporary American English i COHA – Corpus of Historical American English.Konceptem najbliższym democracy jest freedom (wolność). Różnią sie one jednak zasadniczo: democracy jest konceptem nieosobowym i całkowicie należy do podsystemu społeczno-politycznego. Ta cecha pojawia się podczas używania leksemu democracy we wszystkich typach dyskursu.Obywatele Stanów Zjednoczonych na ogół wysoko cenią demokrację jako rodzaj systemu politycznego; z reguły Amerykanie są dumni z poziomu demokracji w swoim kraju, choć ocena ta może być różna. W językowym obrazie świata mieszkańców USA koncept democracy jest reprezentowany w opozycjach: 1) pozytywny/negatywny stosunek do demokracji jako rodzaju systemu politycznego; 2) demokracja „dobra” lub „zła” („niewystarczająca” lub „nadmierna”); 3) demokracja idealna lub realna. Obecnie społeczeństwo amerykańskie jest silnie spolaryzowane wzdłuż linii partyjnych, a każda sprzeczność „pasuje” do konceptualnej siatki systemu dwupartyjnego: poglądy demokratyczne (liberalne) / republikańskie (konserwatywne).
This article presents the results of a study of the cultural concept of democracy in American English, mainly in its contemporary usage (20th and 21st centuries). It investigates data from online dictionaries and other sources on the semantics of the lexemes democracy, democrat, democratic, and their systemic characteristics, as well as data from an associative dictionary. Examples are taken from COCA (Corpus of Contemporary American English) and COHA (Corpus of Historical American English).The concept closest to democracy is freedom. However, in contrast to freedom, democracy is a non-personal concept and totally belongs to the socio-political system. This is what emerges from the use of the word democracy (and related words) in all discourse types.Citizens of the United States generally value democracy highly as a political. Americans are proud of the level of democracy in their country, although this assessment may vary. In the linguistic worldview of US residents, the concept of democracy is represented through oppositions: 1) positive/negative attitude towards democracy as a type of political system; 2) “good”/”bad” (“insufficient” or “excessive”) democracy; 3) ideal/real democracy. Currently, American society is highly polarized along party lines, and any contradiction “fits” into the conceptual grid of its two-party system associated with democratic (liberal) vs. republican (conservative) views.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2023, 35; 261-281
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncept SANTÉ w języku francuskim
Autorzy:
Koselak-Marechal, Arkadiusz
Underhill, James W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611424.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
santé
illness
cultural concept
cognitive definition
Axiological Lexicon of Slavs and their Neighbours
SANTÉ
zdrowie
choroba
koncept
definicja kognitywna
Leksykon aksjologiczny Słowian i ich sąsiadów
Opis:
The article follows the methodology of the Axiological Lexicon of Slavs and their Neighbours in analysing the French cultural concept of santé ‘health’. The concept has been analysed on the basis of systemic (lexicographic) data, questionnaires, and texts. They propose a shortened cognitive definition, where santé is defined as a state or the functioning of an organism or a group (sometimes also another living organism, organisation, or process); it has a physical, psychological, and/or intellectual dimension; it is an equilibrium. When one has santé, it is not noticed: a person feels well. However, its absence is noticed, when one becomes ill. Santé is strength, goodness (wealth), the possibility of doing many things. In order to maintain santé, one must do many things. The environment can have a positive and negative effect on it.In contemporary French journalistic discourse santé is not only an individual but also a social value: health is in the field of interest of state authorities and international organisations. It is a good in its own right but although it is natural, it is not given once and for all: one must make an effort to have it.
W artykule opisano francuski koncept santé [zdrowie] zgodnie z metodologią przyjętą w Leksykonie aksjologicznym Słowian i ich sąsiadów. Autorzy przeanalizowali koncept na podstawie źródeł systemowych (leksykograficznych), ankietowych i tekstowych i zbudowali skróconą definicję kognitywną, zgodnie z którą santé jest stanem lub funkcjonowaniem organizmu albo grupy (czasami również innego żywego organizmu, organizacji, procesu), ma wymiar fizyczny, psychologiczny i/lub intelektualny, jest równowagą. Kiedy ma się santé, nie zauważa się go – człowiek czuje się dobrze. Kiedy nie ma się santé, zauważa się jego brak, który nazywa się chorobą. Santé to siła, możliwość robienia wielu rzeczy, to dobro (bogactwo). By zachować santé, trzeba robić różne rzeczy. Otoczenie wpływa na santé pozytywnie lub negatywnie.We współczesnych francuskich dyskursach publicystycznych santé jest nie tylko wartością indywidualną, lecz również społeczną – zdrowiem zajmują się władze państwowe i nawet organizacje międzynarodowe. Jest dobrem samym w sobie, ale mimo swojej naturalności, nie jest dane raz na zawsze i trzeba się ciągle starać, by je mieć.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2019, 31
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the Principles and Postulates of Cultural Linguistics (as Exemplified by a Definition of WORK)
O założeniach i postulatach lingwistyki kulturowej (na przykładzie definicji PRACY)
Autorzy:
Bartmiński, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1192807.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
Tematy:
cultural linguistics
“Language and Culture” series"
journal Etnoli:gwistyka
Lublin cognitive ethnolinguistics
linguistic worldview
cultural concept PRACA/work
lingwistyka kulturowa
seria Język a Kultura
rocznik Etnolingwistyka
lubelska etnolingwistyka kognitywna
językowy obraz świata
koncept kulturowy
PRACA
Opis:
The study consists of four parts. The first part is devoted to the beginnings of culturallinguistics in Poland, connected with the Wrocław-based programme for research on Polishnational culture, the emergence of the “Language and Culture” research network (and apublication series with the same title), and the launch of the Lublin-based journal“Etnolingwistyka” in 1988. The second part contains examples of linguistic facts being viewedin cultural perspective, with a special role of the lexicon as the “mirror of culture”. Part threepresents a repertoire of seven conceptual constructs proposed in Lublin cognitiveethnolinguistics (linguistic worldview, stereotypes as cultural concepts, cognitive definition,viewpoint and interpretive perspective, profiling of base images, values, and the experiencing,conceptualizing, and speaking subject). Finally, the fourth part illustrates the application ofthis theoretical framework in an analysis of the Polish cultural concept of PRACA ‘work’.
Artykuł składa się z czterech części. W pierwszej autor przypomina początki formowania się lingwistyki kulturowej w Polsce, związane z wrocławskim programem badań nad polską kulturą narodową, utworzeniem konwersatorium „Język a Kultura” (też serii wydawniczej pod takim tytułem) i lubelskiego rocznika Etnolingwistyka w roku 1988. W drugiej podaje przykłady traktowania faktów językowych w perspektywie kulturowej, eksponując rolę słownictwa jako zwierciadła kultury. W trzeciej przedstawia 7-punktowe instrumentarium pojęciowe wypracowane w ramach lubelskiej etnolingwistyki kognitywnej (językowy obraz świata, stereotypy traktowane jako koncepty kulturowe, definicja kognitywna, punkt widzenia i perspektywa interpretacyjna; profilowanie bazowych wyobrażeń; wartości; podmiot doświadczający, konceptualizujący i werbalizujący). Na koniec na przykładzie jednego konceptu PRACA pokazane zostają efekty analizy z zastosowaniem przedstawionego tego instrumentarium pojęciowego.
Źródło:
Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2019, 4, 2; 1-35
2543-7844
Pojawia się w:
Półrocznik Językoznawczy Tertium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O założeniach i postulatach lingwistyki kulturowej (na przykładzie definicji PRACY)
On the Assumptions and Claims of Cultural Linguistics. The Case of Polish PRACA ‘work’
Autorzy:
Bartmiński, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1192509.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
Tematy:
lingwistyka kulturowa
seria „Język a Kultura”
rocznik „Etnolingwistyka”
lubelska etnolingwistyka kognitywna
językowy obraz świata
koncept kulturowy
praca
cultural linguistics
“Language and Culture” series
journal Etnolingwistyka
Lublin cognitive ethnolinguistics
linguistic worldview
cultural concept
PRACA/work
Opis:
Artykuł składa się z czterech części. W pierwszej autor przypomina początki formowania się lingwistyki kulturowej  w Polsce, związane z wrocławskim programem badań nad polską kulturą narodową, utworzeniem konwersatorium „Język a kultura” (też serii wydawniczej pod takim tytułem) i lubelskiego rocznika „Etnolingwistyka” w roku 1988. W drugiej podaje przykłady traktowania faktów językowych w perspektywie kulturowej, eksponując rolę słownictwa jako zwierciadła kultury. W trzeciej przedstawia 7-punktowe instrumentarium pojęciowe wypracowane w ramach lubelskiej etnolingwistyki kognitywnej (językowy obraz świata, stereotypy traktowane jako koncepty kulturowe, definicja kognitywna, punkt widzenia i perspektywa interpretacyjna; profilowanie bazowych wyobrażeń; wartości; podmiot doświadczający, konceptualiujący i werbalizujący). Na koniec na przykładzie jednego konceptu PRACA pokazane zostają efekty analizy z zastosowaniem przedstawionego tego instrumentarium pojęciowego.Słowa kluczowe: lingwistyka kulturowa, seria „Język a Kultura”, rocznik „Etnolingwistyka”, lubelska etnolingwistyka kognitywna, językowy obraz świata, koncept kulturowy, praca
The study consists of four parts. The first part is devoted to the beginnings of cultural linguistics in Poland, connected with the Wrocław-based programme for research on Polish national culture, the emergence of the “Language and Culture” research network (and a publication series with the same title), and the launch of the Lublin-based journal “Etnolingwistyka” in 1988. The second part contains examples of linguistic facts being viewed in cultural perspective, with a special role of the lexicon as the “mirror of culture”. Part three presents a repertoire of seven conceptual constructs proposed in Lublin cognitive ethnolinguistics (linguistic worldview, stereotypes as cultural concepts, cognitive definition, viewpoint and interpretive perspective, profiling of base images, values, and the experiencing, conceptualizing, and speaking subject). Finally, the fourth part illustrates the application of this theoretical framework in an analysis of the Polish cultural concept of PRACA ‘work’.
Źródło:
Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2018, 3, 1
2543-7844
Pojawia się w:
Półrocznik Językoznawczy Tertium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja podkultury przemocy a wyjaśnianie przestępczości agresywnej
The subculture of violence thesis and explaining violent criminal behavior
Autorzy:
Krajewski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/699216.pdf
Data publikacji:
1987
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:
subkultura
przestępczość agresywna
pojęcie kulturowe
zachowanie
przemoc
brutalny przestępca
zachowanie jednostek
teoria
koncepcja
subculture
aggressive crime
concept cultural
behaviour
violence
violent criminal
individuals behavior
theory
concept
Opis:
This article dears with some problems related to application of Wolfgang’s and Ferracuti's subculture of violence theory explanation of violent criminal behaviour. Wolfgang and Ferracuti adopted in their concept cultural  approach to explanation of crime in general, and violent crime in  particular. Doing so, they rejected openly usefulness in this particular area of Merton’s anomie theory. They adopted so-called normative theory of culture, when means that they understand under the term culture a normative system consisting of values, norms and behavioral patterns, which exert pressure over individuals being under their influence, what results in uniformity of human behaviour. Application of this concept in criminology means that there may exist specific normative systems containing such values and norms which may lead individuals influenced by them to criminal behaviour. In other words it means, that when we observe within certain social group high criminality rates, higher than the average ones in a given society we may explain  them in terms of  the specific features of the culture of this group. This way of thinking is not totally new in American criminological literature. The best example of it constitutes W.B. Miller’s concept of flower-class culture as a generating milieu of gang delinquency. Wolfgang and Ferracuti claim that disproportionately high rates of violent crimes among and members of American lower-class (especially members of ethnic minorities) result from specific subculture existing within this social group, which they call subculture of violence. This subculture is the specific normative system which is characterized by tolerance and permissiveness which respect to the use of violence in interpersonal relations. The use of violence is  perceived by members of such subculture as something normal and natural, they do not consider it as either illegal or immoral. On the contrary, violent people showing physical prowess and readiness of high enjoy many social rewards, high social status and prestige. People who do not conform to the requirements of such subculture face many troubles within their groups, including even possible ostracism.             Wolfgang's and Ferracuti's concept contains evidently two separate layers. The first one, sociological, deals with subculture of violence as a social phenomenon and the problems related to the existence, functioning and transmission of violence related norms and values within society. The concept of subculture itself plays here a key role. The second one, psychological, deals with psychological consequences for the individuals of being under influence of such subcultural ethos. The main concern here are changes in attitudes and ways of perceiving environment resulting from the adoption of subcultural values, which one observes among violent people. These two layers are connected by very important thesis that aggression and violence constitute learned behaviour deeply internalised in the personalities of individuals. As it was said before subculture of violence thesis was conceived by Wolfgang and Ferracuti primarily to explain excessively high rates of violent crime among members of American lower class. But they point out as well to other examples of such subcultures as for example barbaricino code in Sardinia, customary vendetta in Albanova district in Italy, Colombian violencia or ,,criminal tribes'' in India. All  this means that they treat their concept as a broader integrated criminological theory of violent criminal behaviour not limited to specific American context.      One can point out to many attempts in the USA at empirical verification of the violent subculture thesis. First of all it is necessary to mention researches done by S. Ball-Rokeach and H. Erlanger. They attempted to verify Wolfgang's and Ferracuti's claims that there must exist significant differences in value systems and attitudes towards the use of violence between violent and non-violent persons, and that people who engage very often in violent incidents enjoy within their communities many social rewards including high status and prestige. The subculture of violence thesis was also used to explain a well-known in the American literature phenomenon of excessively high rates of violent crimes, especially homicides in the southern states. Among attempts at cultural explanations of this phenomenon one can point out first of all to contributions by Hackney, Gastill and Erlanger as well. All mentioned above researches hardly brought conclusive results. They involve many methodological shortcomings' and generally speaking seem to be too simply conceived, using too crude tools to pretend to be real tests of the subculture of violence thesis. This concept still awaits real, comprehensive attempt at empirical verification.             When evaluating Wolfgang's and Ferracuti's concept from the theoretical point of view one has to start from the proposition which seems - as it was said before-to constitute the core of the entire concept: aggression and violence constitute learned behaviour. At this moment it is easy to observe similarity with E. D. Sutherland's differential association theory. Sutherland was speaking about conflict between criminal and non-criminal cultures. Existence of this conflict made it possible for an individual to have contacts with patterns of both criminal and law-abiding behaviour.  Prevalence of one of them in the immediate environment of the individual decided about its future behavior. Very similarly Wolfgang and Ferracuti speak about the conflict between dominant culture (which they call non-violent culture) and subculture (which they call subculture of violence). This conflict makes possible differential association in the Sutherland’s meaning of the term. There is however one important difference. Sutherland, as it is well know, was strongly influenced in his thinking by G. H. Mead’s symbolic interactionism and sociology of Ch. H. Cooley, what resulted in particular attention paid to the primary social groups  and direct interaction. For Sutherland the process of learning criminal behaviour could take place only by means of direct interaction within primary social groups. It is not easy to interpret Wolfgang’s and Ferracuti’s theory with respect to this problem, as they are not very explicit within the subculture. It makes it necessary to  carry out a more detailed analysis of what they understand under the term subculture. They say on the one hand that the concept of subculture is strictly connected with the concept of social group. It seems however that this last concept they understand very broadly, when they say that individuals  sharing certain values, norms and behavioral patterns constitute social  groups. This means that under the term subculture they understand just individuals sharing particular norms and values, at least partly distinct from those existing in the dominant culture. This means as well that such sharing of values does not require direct interaction between individuals. It leads finally to a very important statement that subculture may exist widely dispersed spatially. It is necessary to underline that such understanding of the term subculture is not totally alien even to the contemporary adherents  of symbolic interactionism. An article by A. Fine and S. Kleinman constitutes clear example. The essence of this approach is an attempt to avoid ,,reification’’-as above authors call it-of the concept of subculture, what means equaling it with certain social structure, in other words social group. It seems however that one should not press this point of view to the extreme. Interpretation of the meaning of the term culture in terms of individuals behaviour is quite popular in social anthropology, to mention only R. Linton. But it may lead also to certain consequences absurd from sociological and behaviour point of view. It may mean that if somebody behaves in a certain way, he adheres to certain norms and values of which his behaviour is a result. If not, it means that he  does not adhere to them. In fact, it is a great simplification from the point of view of the mechanisms of human behaviour. In such a situation the concept of subculture lacks clear empirical meaning and loses its explaining potential. It seem  that Wolgang's and Ferracuti's stance results from a very individualistic approach paying attention only to the relation culture-individual, while neglecting a very important one: culture-social group.  Very helpful in solving presented above problems may be more detailed analysis of the psychological mechanisms of learning. What is interesting is that Wolfgang and Ferracuti do not go into details with respect to this, and mention only eventual usefulness of either Eysenck's or Bandura’s concepts. This lust one seems to be particularly suitable for the purposes of interpreting subculture of violence concept. Bandura's concepts of observational learning, as well as clear distinction between learning and performance, and analysis of the process of learning from three separate points of view, i.e. acquisition mechanisms instigation mechanism and maintenance mechanisms may be here particularly useful. It means that subculture of violence supplies to individual patterns of violence and aggression which are observed, memorized and in this way learned. It is also obvious that these patterns are not supplied by abstract subculture itself, but by behaviour of other individuals in the immediate environment. It is clear however that there are no people who behave constantly violently, what Wolfgang and Ferracuti admit, but do not elaborate on it. Learned violent patterns may result in violent behaviour only sometimes, when they meet necessary instigating stimuli. They may become more consistent and durable behavioral patterns only when necessary maintaining mechanisms come into being. It is obvious that subculture of violence may, serve as the supplier of both instigating and maintaining mechanisms. Especially these last may be very important. Bandura provides a very important distinction between internal and external control of human behaviour .Internal control means rewards, reinforcements coming from the individual's self. Here internalized values and norms come into action and play on important role. Behaviour, being in accordance with them brings satisfaction to the individual. This aspect of maintaining mechanisms constiutes main subject for Wolfgang and Ferracuti. But there is another one: external control, reinforcements, rewards coming from social environment, from social groups. Wolfgang and Ferracuti pay less attention or almost none to this aspect, because to analyse it one has to connect the meaning of the term subculture with the term social group, what they refuse to do. External control can not be an attribute of subculture itself. It is the function of groups. When one recognizes that subcultural system may be analysed only as a normative system of given- social groups, the possible influence of it becomes much broader. In such an interpretation subcultural influence is not limited only to mechanisms of internal control. Individuals may behave violently because they receive many external rewards for such behaviour. Because of this violent behaviour does not have necessarily to bring special satisfaction to the individual. Such behaviour may result from well known in social psychology mechanisms of group pressure and conformity with group standards.    In sum, it seems to be very profitable to use Bandura’s social learning theory to interpret and to broaden Wolfgang's and Ferracuti’s subculture of violence thesis. It is necesary of course to modify their use of the term subculture and connect it strictly with social structures and groups. In such a situation subcultural influence from the psychological point of view may not be limited to the mechanisms of internal control but extended to the external control by social groups, -what makes possible application of the theory as a theory of violent behaviour in general.
Źródło:
Archiwum Kryminologii; 1987, XIV; 7-42
0066-6890
2719-4280
Pojawia się w:
Archiwum Kryminologii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co nas łączy, a co dzieli? Stereotyp domu w języku polskim, serbskim i rosyjskim
Autorzy:
Pazio-Wlazłowska, Dorota
Lazić-Konjik, Ivana
Ristić, Stana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34607336.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
linguistic worldview
home/house
Polish
Russian
Serbian
cultural concept
Axiological Lexicon
EUROJOS
axiological linguistics
językowy obraz świata
dom
język polski
język rosyjski
język serbski
koncept
LASiS
aksjolingwistyka
дом
концепт
стереотип
русский язык
польский язык
сербский язык
языковая картина мира
Аксилогический лексикон славян и их соседей
Opis:
The artricle compares the concept of home/house in Polish, Serbian, and Russian. It is a continuation of research carried out by the authors within the EUROJOS project and the volume on home/house of the Axiological Lexicon of Slavs and their Neighbours. The analysis aims to identify the common conceptual base, as well as the culture-specific aspects that distinguish each of the languacultures under scrutiny. The relevant cultural concepts in the three languacultures share a common base image but are distinguished through their culture-specific characteristics. That base is universal: rather than being limited to the Slavic context, it can be found in other languages, sometimes very distant ones. In Polish, Serbian, and Russian, home is above all viewed as a non-material, social, and functional value, as a community of people that share it, one that provides the sense of security and unconditional acceptance. Common features are also found in the network of relationships triggered by each cultural concept in question, such as the notion of family. The culture-specific content, in turn, derives from different historical and cultural conditions: those contribute to the peculiarities of the Polish patriotic manor, the Serbian Kosovo, or the Russian communal apartments. These specific cultural concepts reflect changes in the culture, mentality, and worldview in each languaculture.
W artykule podjęto próbę porównania konceptu dom w języku polskim, serbskim i rosyjskim. Tekst stanowi kontynuację prac prowadzonych przez autorki w ramach projektu EUROJOS nad tomem dom Leksykonu aksjologicznego Słowian i ich sąsiadów. Celem analizy jest wyodrębnienie wspólnego pojęcia bazowego oraz wyszczególnienie elementów relewantnych kulturowo, wyróżniających każdą z badanych lingwokultur. Prześledzenie polskiego, serbskiego i rosyjskiego obrazu domu dowodzi istnienia wspólnego wyobrażenia bazowego, na którym w każdym z języków nadbudowany jest konstrukt szczegółowych charakterystyk, doprecyzowujących jego sens. Baza ta jest uniwersalna, charakteryzuje nie tylko Słowiańszczyznę. Odnajdziemy ją również w obrazach domu w innych językach, także bardzo odległych pod względem geograficznym. W językach polskim, serbskim i rosyjskim dom postrzegany jest przede wszystkim jako wartość ponadmaterialna, w wymiarze społecznym i funkcjonalnym, jako wspólnota osób zamieszkujących go, zapewniająca jednostce poczucie bezpieczeństwa i bezwarunkową akceptację. W siatce powiązań domu z innymi konceptami również odnajdujemy cechy wspólne. W każdym z analizowanych języków dom jest ściśle połączony z konceptem rodzina, utożsamiany jest z osobami bliskimi. O cechach specyficznych, jakie dostrzegamy w obrazie domu w badanych językach, przesądziły zaś odmienne uwarunkowania historyczne i kontekst kulturowy. To one ukształtowały obraz polskiego patriotycznego dworu, serbskiego Kosowa czy rosyjskiej komunałki. Koncept dom odzwierciedla zmiany w kulturze, mentalności i poglądach każdej z badanych społeczności.
Статья посвящена сопоставительному анализу концепта ДОМ в трех славянских языках: польском, сербском и русском и представляет собой продолжение исследований, проведенных авторами в ходе работы над томом ДОМ Аксиологического лексикона славян и их соседей. Целью данного текста является выявление общего базового понятия, а также признаков, характеризующих рассматриваемый концепт в каждом их анализируемых языков. Проведенный анализ доказывает существования общей базы, которая, кстати, актуальна также для других языков, на которую, в свою очередь, накладывается целый ряд признаков, характерных для каждого из языков. Исследование показало, что в польском, сербском и русском языках дом воспринимается прежде всего как нематериальная ценность, в социальном и функциональном аспектах. Основной функцией дома является укрытие, обеспечение безопасности и покоя как в физическом, так и духовном отношении. Дом защищает жителей, является для них пристанищем. В каждом из рассматриваемых языков дом тесно связан с концептом СЕМЬЯ, он отождествляется с близкими. В отличительных признаках в каждом из языков, в свою очередь, отражается не только индивидуальный исторический опыт каждого из исследуемых этносов, но также разные культурные контексты, так как именно в концепте ДОМ высвечиваются изменения в менталитете и аксиосфере каждой из рассматриваемых лингвокультур. 
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2020, 32; 67-84
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świadomość narodowa w zmieniającym się społeczeństwie ukraińskim na przykładzie Ukraińców, Rosjan i Bułgarów na Zaporożu
National Consciousness in a Changing Ukrainian Society
Autorzy:
Karnaukh, Alla
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1373579.pdf
Data publikacji:
2015-05-12
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Ukrainian national consciousness
political and cultural (ethnic) concept of a nation
ethnic group
Soviet identity in Ukraine
ukraińska świadomość narodowa
polityczna i kulturowa (etniczna) koncepcja narodu
grupa etniczna
tożsamość sowiecka na Ukrainie
Opis:
The article contains a synthesis of analyses and research into national consciousness conducted in the years 2010–2012 among local multiethnic communities in Zaporozhye, which is an area near the Ukrainian-Russian border. In Ukraine, as in the majority of post-Soviet states, there are many people who have considerable difficulty in defining their national consciousness: they are undecided as to their national allegiance and are culturally attached to two or more nations or elements of their culture. It is difficult at this time to foresee whether in the end they will declare themselves for one national consciousness to the exclusion of others, or if a new community will emerge. The present processes of forming the national consciousness of contemporary Ukrainians reflect the influence of historical events and the current policies of the state.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2015, 59, 2; 85-98
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Своєрідність позиції українських неокласиків в контексті проблеми культурних орієнтирів Cхід – Захід
Autorzy:
Siryk, Ludmiła
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681655.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Ukraine and Europe, East – West, Ukrainian neoclassicists, issue of cultural benchmarks, literature concept, Europeanism, Europeanisation
Ukraina i Europa, Wchód – Zachód, neoklasycy ukraińscy, problem orientacji kulturowych, koncepcja literatury, europeizm, europeizacja
Opis:
The paper investigates the idiosyncratic nature of Ukrainian neoclassicists in connection with the issue of the 1920s cultural orientation between the East and the West. Based on the scholarly-polemic articles and poem compositions (original and translations), neoclassical literature concepts, as well as the gist and peculiarity of their pro-European stance was determined. It is revealed that the theoretical bases for conceptual frameworks expressed by those experts amount to the Europeanism, Europeanization and Europe concepts as a cultural and axiological category. Hellenic aesthetic criteria which neoclassicists are ruled by in the evaluation of art and socio-political occurrences, cause their universal stands between the East and the West. Their concept anticipates the realization of traditionalism, cultural syncretism and aesthetical maximalism. As a result, the statement about the value of each and every national’ culture and about the constructive role of the principle of diversity in unity becomes evident. Their concept foresees the use of spiritual and intellectual achievements of both parts of Europe, in condition of the primary role of aesthetic criteria. The position of neoclassicists of the Ukrainian borderlands can be evaluated as an attempt to unify East and West on the basis of the universal axiology of European cultural tradition, and to break the opposition in between.
Swoistość postawy neoklasyków ukraińskich w kontekście problemu orientacji kulturowej Wschód – ZachódW artykule rozpatrywana jest postawa neoklasyków ukraińskich w związku z problemem orientacji kulturowych Ukrainy w latach 20. XX wieku między europejskim Wschodem i Zachodem. Na materiale artykułów naukowych i polemicznych oraz utworów poetyckich (oryginalnych i przekładów) neoklasyków omówiono ich koncepcję literatury oraz treść, istotę i swoistość ich postawy proeuropejskiej. Ustalono, że podstawę teoretyczną poglądów konceptualnych omawianych literaturoznawców stanowią pojęcia: europeizm, europeizacja oraz Europa jako kategoria kulturowa i aksjologiczna. Kryterium estetyczne wzorca helleńskiego, którym neoklasycy kierują się przy ocenie zjawisk artystycznych i społeczno-politycznych, implikuje ich uniwersalistyczną postawę między wspomnianym Wschodem i Zachodem. Koncepcja neoklasyków preferuje tradycjonalizm, synkretyzm kulturowy, maksymalizm etycznego oraz estetyzm. W koncepcji tej wyeksponowana jest konstatacja o wartości każdej kultury narodowej i o konstruktywnej roli zasady różnorodności w jedności. Koncepcja neoklasyków opowiada się za wykorzystaniem duchowych i intelektualnych zdobyczy obu części Europy pod warunkiem prymatu wspomnianego kryterium estetycznego. Postawę neoklasyków w warunkach pogranicza (Ukrainy) można traktować jako próbę łączenia Wschodu i Zachodu na podstawie uniwersalnej aksjologii tradycji europejskiej i przełamywania opozycji pomiędzy nimi.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2019, 8
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Xenogamous Nature of Cultural Studies
Autorzy:
Burszta, Wojciech J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/699354.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
cultural studies
theory of culture
social-regulative concept of culture
xenogamy
Opis:
The aim of the study is to evaluate the xenogamous nature of cultural studies. The author is of the opinion that the word xenogamy that belongs to the biological sciences is worth applying in the form of another metaphor, one relating to the concept of culture as such, culture as an abstract category. The history of this word’s usage, and the resultant connotations and denotations of the concept of culture, show that its meaning is not only constantly evolving, expanding or narrowing, but is in addition constantly being ‘pollinated’ by various areas of social practice. Proving the proposed thesis the author presents the selected works on the concept of culture.
Źródło:
Journal of Applied Cultural Studies; 2015, 1; 17-30
2392-0661
Pojawia się w:
Journal of Applied Cultural Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Атрибутивные коллокации, как источник языковой экспликации концепта „любовь” в русском лингвокультурологическом пространстве
Attributive collocations as a source of linguistic explication of the concept „love inRussian linguistic and cultural space
Autorzy:
Sitarski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/482364.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
collocation
concept
linguistic and cultural space
linguistic consciousness
axiology
sphere of concepts
Opis:
The aim of the study is to present attributive adjectival collocations, categorizing the concept ”love” in contemporary Russian linguistic and cultural space. On the basis of semantic analysis of 130 excerpted exemplary collocations it must be stated that the realization of the concept under discussion within the analyzed language units is the result of crossing of the concept „love” with the concepts „space”, „time” and „values”, which have their semantic realization in the collocations under study. It should be emphasized that the analysis of semantics of specified collocations would not be possible without paying attention to a human being - his emotional and spiritual world, system of standards and values, as well as the feeling of love. That is why an anthropocentric paradigm has been taken into consideration in the description of the excerpted linguistic material.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2016, 1, XXI; 89-97
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 38

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies