Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "akt mowy" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Skuteczna publikacja prawa jako akt performatywny
An Effective Promulgation of Law as a Performative Act
Autorzy:
Zaguła, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/523861.pdf
Data publikacji:
2018-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
promulgacja
obowiązek publikacji prawa
skuteczność ogłaszania prawa
ogłaszanie prawa
performatywność
akt performatywny
akt mowy
Opis:
Autorka zajmuje się kwestią publikacji prawa w polskim porządku prawnym, analizując jej skuteczność przy pomocy teorii performatywnych aktów mowy J.L. Austina. Stawia tezę, iż istnieją w obecnym polskim porządku prawnym sytuacje, w których publikacja prawa, mimo że jest w założeniu aktem performatywnym, nie spełnia warunków performatywności, wobec czego można by ją uznać wręcz za nieskuteczną. Za Fullerem i Austinem przytacza ona przykłady prawa źle formułowanego i wadliwie ogłaszanego oraz przypomina, iż aby akt performatywny jakim jest akt prawny był skutecznym, musi być zakomunikowany odbiorcom. Wobec tego analizuje akty prawne regulujące publikowanie prawa w polskim porządku prawym oraz badania dotyczącego faktycznego sposobu zapoznawania się z treścią prawa przez obywateli. Dochodząc do wniosku, że Dziennik Ustaw jest bardzo rzadko faktycznym źródłem poznania prawa, autorka proponuje podążyć za koncepcją dziedziny wiedzy o widowiskach teatralnych, które badacze również oceniają w kategoriach skuteczności performatywnej. Sugerowanym rozwiązaniem, zaczerpniętym z teatrologii jest teoretyczna zamiana ról i wyjście z inicjatywą kontaktu pomiędzy prawodawcą a adresatem tekstu prawnego. Publikując prawo należałoby brać w większym zakresie pod uwagę to, do kogo normy prawne są adresowane,kto ma przepisy prawne przeczytać, normy prawne zrozumieć i w jaki sposób będzie się z ich treścią zapoznawał.
The author deals with the matter of publication of law in the Polish legal system. She analyses its’ effectiveness by using J.L. Austin’s speech acts theory. The author proposes a thesis that there are situations in Polish legal system when a publication of law – although assumed to be a performative act – does not fulfill all the standards of performativity and – as a result – can be recognized as ineffective. Citing Austin and Fuller the author excerpts some examples of laws that are wrongly formulated and published in a faulty way. She also states that if a speech act (which is a performative act) is to be called effective, it must be communicated to its’ recipients. As a result, the author analyses both polish legal regulations concerning publication of law, as well as the research showing how people actually acquire the knowledge of law. As it occurs – the official sources as some of the most rarely used, so she proposes a new approach, derived from theatre studies, as theater performances are also being described using the term of performative effectiveness. The suggested solution would be a theoretical switch between the law makers and recepients and an attempt to establish a connection between them. While publishing the law, the law makers should consider who the recipients are, who is supposed to read the regulations, understand the norms and how he or she is going to do it.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 2 (42); 145-169
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Świadomy praw i obowiązków wynikających z założenia (drugiej) rodziny”… Analiza pragmatyczno-prawna bigamicznego aktu mowy
“Aware of the rights and obligations arising from the establishment of a (second) family”… A pragmatic-legal analysis of the bigamous speech act
Autorzy:
Falana-Jafra, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28409098.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
bigamia
małżeństwo
przestępstwo lingwistyczne
akt mowy
bigamy
marriage
linguistic crime
speech act
Opis:
The purpose of this article is to conduct a pragmatic-legal analysis of a bigamy speech act. This act is a special kind of a perfomative speech event and the consequences it produces extend both on the criminal and civil law plane. The analysis will be carried out using two methodological layers - legal and linguistic. Within the first layer, the following theories developed in legal sciences will be explored: the theory of crime, the theory of marriage and the theory of bigamous crime. Within the linguistic methodology, the author will draw on the classical theory of speech acts developed by John Langshaw Austin. In the first part of the study, the author will undertake a comprehensive characterisation of the marriage vow as a specific legal act and a speech act. In the next part she will present a bigamous speech act as a type of a criminal act. Thanks to the interdisciplinary approach to the topic it will also be possible to make an attempt to develop the author’s definition of linguistic crimes, the executive act of which consists in verbalizing prohibited by law utterances in the presence of appropriate external circumstances. In the third part, the author will discuss the civil law consequences of a bigamous speech act. The work ends with a summary containing the most important conclusions from the conducted analyses.
Celem artykułu jest przeprowadzenie pragmatyczno-prawnej analizy bigamicznego aktu mowy. Akt ten jest szczególnym rodzajem mownego zdarzenia perfomatywnego, a wywoływane przezeń skutki rozciągają się zarówno na płaszczyźnie prawnokarnej, jak i cywilnoprawnej. Analiza przebiegała będzie z wykorzystaniem dwóch warstw metodologicznych – prawnej oraz językoznawczej. W ramach pierwszej z nich wyeksploatowane zostaną następujące teorie wykształcone w naukach prawnych: teoria przestępstwa, teoria małżeństwa oraz teoria przestępstwa bigamicznego. W ramach metodologii językoznawczej autorka czerpała będzie natomiast z klasycznej teorii aktów mowy opracowanej przez Johna Langshawa Austina. W pierwszej części pracy autorka podejmie się wyczerpującego scharakteryzowania przysięgi małżeńskiej jako swoistego aktu jurystycznego oraz aktu mownego. W części kolejnej przybliży bigamiczny akt mowy jako rodzaj czynu przestępczego. Dzięki interdyscyplinarnemu ujęciu tematu możliwe będzie również podjęcie próby opracowania autorskiej definicji przestępstw lingwistycznych, których czynność wykonawcza polega na zwerbalizowaniu zakazanych przez prawo wypowiedzi przy istnieniu odpowiednich okoliczności zewnętrznych. W części trzeciej autorka omówi cywilnoprawne skutki bigamicznego aktu mowy. Pracę zakończy podsumowanie zawierające najistotniejsze wnioski wypływające z przeprowadzonych analiz.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2023, 2 (28); 51-65
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Makroskładnia – wypowiedzeniowe struktury syntaktyczne
Autorzy:
Żabowska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/567892.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
składnia
akt mowy
wypowiedzenie
zdanie względne
syntax
speech act
utterance
relative clause
Opis:
The aim of this article is to present the general characteristics of selected syntactic structures (which used to be assigned to the syntax level of language in earlier works) as structures representing the realization of a sentence (parole). I introduce the term macrosyntax, then I distinguish the utterance-level of language from the clause-level and I describe some structures which, as we observe in language, from the semantic point of view are closely related to the level of utterance, cf. apposition, equivalent clauses, a relative clause.
Celem artykułu jest przedstawienie ogólnej charakterystyki wybranych struktur syntaktycznych (tradycyjnie przyporządkowywanych do składniowego poziomu języka) jako struktur reprezentujących realizację zdania (parole). Wprowadzam termin makroskładnia, następnie odróżniam poziom wypowiedzenia i poziom zdania oraz opisuję pewne struktury, które – zgodnie z tym, co obserwujemy w języku – z semantycznego punktu widzenia są ściśle powiązane z poziomem wypowiedzenia, por. apozycja, człony równorzędne, zdanie względne.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2017, 14
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pytanie jako sposób realizacji funkcji perswazyjnej w przepowiadaniu homilijnym
Autorzy:
Brzozowski, Sylwester
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047361.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara
Tematy:
pytanie
akt mowy
perswazja
przepowiadanie homilijne
question
act of speech
persuasion
homily preaching
Opis:
The purpose of this paper is to indicate that among syntactic structures, used for shaping attitudes of recipients, aside from declarative and imperative sentences, a special place is occupied by questions. In the first part, basic concepts in the field of communication theory are discussed, in the second stage, different types of syntactic structures, that are appearing most commonly in homilies, are presented. The third part concerns questions that perform a conative function. In the last part, the results of analysis of the selected texts are presented. The question, as one of the syntactic forms, possesses an important persuasive value in homily preaching. A well-asked question influences the sphere of feelings, and this in turn stimulates the reason and will. The specifics of persuasiveness result from several factors, which are: type, formal shape, recipient, frequency of appearance, or order of the interrogative sentence. The art of asking questions can be a perfect tool for a homilist, if he uses it with in moderation. The material that was subject to analysis includes Lenten homilies addressed to children, youth and adults, which appeared in the “Współczesna Ambona”.
Źródło:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2018, 25; 31-39
1234-8880
Pojawia się w:
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szantaż emocjonalny w języku polskim i czeskim. Ujęcie pragmalingwistyczne
Emotional blackmail in Polish and Czech. A pragmalinguistic point of view
Autorzy:
Kondzioła-Pich, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1591243.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
communication strategies
acts of speech
interaction operators
strategie komunikacyjne
akt mowy
operatory interakcyjne
Opis:
Artykuł jest próbą pragmatycznej analizy zachowań komunikacyjnych o charakterze szantażu emocjonalnego w języku polskim i czeskim. Szantaż emocjonalny rozumiany jest jako manipulowanie rozmówcą przy pomocy wykorzystania emocji łączących nadawcę i odbiorcę. Analiza dotyczy omówienia czterech strategii komunikacyjnych: „Prokurator”, „Biczownik”, „Cierpiętnik” i „Kusiciel”. W tekście przedstawiono również sposoby realizacji poszczególnych strategii. Opierają się one na występowaniu określonych aktów mowy z grupy dyrektywów, komisywów, emotywów i illokucji o charakterze mieszanym, a także stosowaniu konkretnych operatorów interakcyjnych i łamaniu maksym konwersacyjnych.
The article is an attempt of a pragmatic analysis of communication behaviours such as emotional blackmail in the Polish and Czech languages. Emotional blackmail means manipulation of the interlocutor while taking advantage of the emotions that connect sender and receiver. The analysis concerns four communication strategies: ‘Prosecutor’, ‘Flagellator’, ‘Martyr’ and ‘Tempter’. The article also presents the ways to implement particular strategies. They are based on determined speech acts from the group of directives, commissives, emotives and illocutions of mixed character, as well as on applying interactive operators and breaking conversational maxims.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2018, 17; 191-209
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Paradoksy etykiety językowej (Wieloznaczność i wielofunkcyjność wyrazów i form)
Paradoxes of the Linguistic Etiquette (Ambiguity and Multifunctionality of Words and Forms)
Autorzy:
Sosnowska, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953528.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
etykieta językowa
akt mowy
wulgaryzmy
eufemizmy
linguistic etiquette
act of speech
vulgarisms
euphemisms
Opis:
The paper consists of two parts. The first one discusses the ways to use such words as please, thank you, sorry, sir, madam, which are attributed with a polite function. They may also occur in neutral statements or in those with an emotionally negative tone. The second part contains remarks on the suitability or unsuitability of vulgarisms in the Polish language.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2006, 54, 6; 125-134
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Эстетический речевой акт как категория прагматики
Aesthetic speech act as a category of pragmatics
Estetyczny akt mowy jako kategoria pragmatyki
Autorzy:
Kiklewicz, Aleksander
Przybyszewski, Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20311525.pdf
Data publikacji:
2022-09-03
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
прагматика
речевой акт
прагматическая интенция
эстетика
эстетический речевой акт
литературная прагматика
pragmatyka
akt mowy
intencja pragmatyczna
estetyka
estetyczny akt mowy
pragmatyka literacka
pragmatics
speech act
pragmatic intention
aethetics
aesthetic speech act
literary pragmatics
Opis:
The authors treat aesthetic speech acts as stimulating, i.e. within the category of determining speech acts (which also includes directive, interrogative, vocative and creative acts). A characteristic feature of stimulating speech acts is the nativistic nature of the determined mental state of the addressee. In formal terms, the peculiarity of aesthetic speech acts is that the use of discrete (lexical or grammatical) exponents of the illocutionary function is not possible in this case. To implement the aesthetic function, various elements of the part of the utterance containing information about the area of reference of the pragmatic function are used: 1) the semantic content of the text or utterance; 2) its form and structure; 3) context and communication situation; 4) translation of text/message, including the media. Due to their functional and formal features, aesthetic speech acts are divided into several subtypes: 1) macro-, meso- and micro-acts; 2) free vs. complementary acts; 3) determining the feeling of beauty or ugliness; 4) communicative vs. non-communicative.
Autorzy traktują estetyczne akty mowy jako stymulujące, tj. w ramach szerszej kategorii determinujących aktów mowy (które obejmują również akty dyrektywne, pytające, wokatywne i kreatywne). Cechą charakterystyczną stymulujących aktów mowy jest natywistyczny charakter celowego stanu psychicznego adresata. Pod względem formalnym osobliwość estetycznych aktów mowy polega na tym, że użycie dyskretnych (leksykalnych lub gramatycznych) wykładników funkcji illokucyjnej nie jest w tym przypadku możliwe. Do realizacji funkcji estetycznej wykorzystuje się różne elementy tej części wypowiedzi, która zawiera informacje o obszarze odniesienia funkcji pragmatycznej: 1) treść semantyczną tekstu lub wypowiedzi; 2) jego forma i struktura; 3) kontekst i sytuacja komunikacyjna; 4) translacja tekstu/wiadomości, w tym wykorzystywane media. Ze względu na cechy funkcjonalne i formalne, estetyczne akty mowy podzielono na kilka podtypów: 1) marko-, mezo- i mikroakty; 2) swobodne vs. komplementarne akty; 3) determinujące uczucie piękna lub brzydoty; 4) komunikacyjne vs. niekomunikacyjne.
Авторы рассматривает эстетические речевые акты как стимулирующие, т.е. в рамках более широкой категории детерминирующих речевых актов (в которую также входят директивные, вопросительные, вокативные и креативные акты). Характерной чертой стимулирующих речевых актов является нативистский характер целевого психического состояния адресата. С формальной точки зрения особенность эстетических речевых актов состоит в том, что использование дискретных (лексических или грамматических) показателей иллокутивной функции в этом случае невозможно. Для реализации эстетической функции используются различные элементы части высказывания, содержащие информацию об области приложения прагматической функции: 1) смысловое содержание текста или высказывания; 2) его форма и структура; 3) контекст и коммуникативная ситуация; 4) трансляция текста/сообщения, включая используемые медиа. По своим функциональным и формальным особенностям эстетические речевые акты делятся на несколько подтипов: 1) макро-, мезо- и микро-; 2) свободные vs. комплементарные; 3) вызывающие чувства красивости или некрасивости; 4) коммуникативные vs. некоммуникативные.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2022, 3 (179); 237-259
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wann wird Schweigen zum Sprechakt? Illokutionen im Grenzbereich sprachlichen Handelns
When Does Silence Become Speech Act? Illocutions on the Borderline of Linguistic Action
Autorzy:
Topczewska, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1775695.pdf
Data publikacji:
2021-06-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
milczenie
pauza w wypowiedzi
illokucja
pośredni akt mowy
silence
speech pause
illocution
indirect speech act
Opis:
Kiedy milczenie jest aktem mowy? Illokucje na pograniczu działań językowych Celem artykułu jest ukazanie milczenia jako niewerbalnego pośredniego aktu mowy. Wielorakie funkcje semiotyczne milczenia pozwalają traktować je jako samodzielny segment w ciągu wypowiedzeń, któremu odpowiada działanie odrębne od poprzedzającego i/lub następującego po nim działania werbalnego. Interpretacja milczenia rzadko jednak opiera się wyłącznie na symbolicznych procedurach interpretacyjnych; milczenie jest zwykle interpretowane nie jako działanie symboliczne, lecz jako symptom intencji komunikacyjnych mówcy, który zaniechał aktu werbalnego.   Ziel des vorliegenden Beitrags ist es, zu zeigen, dass Schweigen im Gespräch ein indirekter Sprechakt im Sinne von Searle sein kann. Die vielfältigen semiotischen Funktionen von Sprechpausen, die in diesem Beitrag vorgestellt werden, legen nahe, dass es sich um ein unabhängiges Segment in einer Reihe von Äußerungen handelt, und somit um einen Sprechakt, der von den vorangehenden und folgenden verbalen Handlungen getrennt ist. Seine Interpretation hängt von Konventionen ab, die allerdings im Gegensatz zu direkten Sprechhandlungen selten ausschließlich symbolische Verfahren hervorrufen. In den meisten Fällen lösen Sprechpausen auch ein von Keller definiertes symptomatisches Interpretationsverfahren aus, das zu indirekten Schlussfolgerungen über die Kommunikationsabsichten der Sprecher führt.
The aim of this paper is to show that silence in a conversation can be an indirect speech act in Searle’s sense of the concept. The manifold semiotic functions of silence that will be presented in the paper suggest that it is an independent segment in a series of utterances, and thus constitutes a speech act separate from the preceding and following verbal acts. Its interpretation depends on conventions, but these conventions rarely evoke only symbolic procedures in contrast to direct speech acts. In most cases, pauses in speech also initiate a symptomatic interpretation procedure as defined by Rudi Keller, leading to indirect conclusions about the communicative intentions of the speakers.
Ziel des vorliegenden Beitrags ist es, zu zeigen, dass Schweigen im Gespräch ein indirekter Sprechakt im Sinne von Searle sein kann. Die vielfältigen semiotischen Funktionen von Sprechpausen, die in diesem Beitrag vorgestellt werden, legen nahe, dass es sich um ein unabhängiges Segment in einer Reihe von Äußerungen handelt, und somit um einen Sprechakt, der von den vorangehenden und folgenden verbalen Handlungen getrennt ist. Seine Interpretation hängt von Konventionen ab, die allerdings im Gegensatz zu direkten Sprechhandlungen selten ausschließlich symbolische Verfahren hervorrufen. In den meisten Fällen lösen Sprechpausen auch ein von Keller definiertes symptomatisches Interpretationsverfahren aus, das zu indirekten Schlussfolgerungen über die Kommunikationsabsichten der Sprecher führt.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 5; 217-229
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kłamanie jako akt mowy – kilka uwag z perspektywy filozoficzno-prawnej
Lying as an act of speech – a few remarks from a philosophical and legal perspective
Autorzy:
Kołodziejczyk, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/686023.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
kłamstwo
akt mowy
prawda
intencja
Kodeks cywilny
lie
act of speech
truth
intention
civil code
Opis:
The article presents issues concerning the analysis of the nature (essence) of lies from the perspective of logical pragmatics. The conclusions were confronted with selected institutions of civil law, in order to show how law and jurisprudence perceive different forms of “lies” occurring on the basis of positive law.
W artykule przedstawiono zagadnienia dotyczące analizy natury (istoty) kłamstwa z perspektywy pragmatyki logicznej. Wnioski skonfrontowano z wybranymi instytucjami prawa cywilnego w celu wykazania, jak prawo i orzecznictwo postrzegają różne formy kłamstwa, występujące na gruncie prawa pozytywnego.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2019, 87; 143-154
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dyskurs protestu: kategoryzacja i kierunki badań (przy szczególnym uwzględnieniu białoruskich protestów antyrządowych 2020 roku)
Discourse of Protest: Categorization and Research Directions with Particular Reference to Belarusian Anti-government Protests in 2020
Autorzy:
Kiklewicz, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167086.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
discourse
protest
protest speech act
sublimation
carnival
pragmatics
gmatyka
dyskurs
protestacyjny akt mowy
sublimacja
karnawalizacja
Opis:
Autor proponuje koncepcję kategoryzacji dyskursów protestu. To zjawisko jest traktowane jako zintegrowane, funkcjonalnie spójne wydarzenie komunikacyjne o charakterze osądowym, oporowym i ultymatywnym, ufundowane na protestacyjnych aktach mowy. Struktura dyskursu w ujęciu autora składa się z czterech modułów, którymi są: warunki wstępne, akty mowy (illokucje), działania i towarzyszące doświadczenia. Za Z. Nęckim opisowi podlegają cztery charakterystyki dyspozycyjne dyskursów protestacyjnych. Protestacyjne akty mają charakter synkretyczny i zawierają trzy znaczenia illokucyjne: 1) negatywne wartościowanie antagonisty; 2) dezaprobatę antagonisty oraz 3) żądanie. Ponadto w dyskursie protestu występują komplementarne i opcjonalne akty mowy: argumentacja, uzasadnienie roszczeń, wygrażanie, wyśmianie antagonisty i in. Kolejny blok zachowań językowych to konstatacje, ekspozycje modalne (wyrażanie przekonań) i ekspresje. Działania w dyskursie protestu są skonfigurowane z aktami mowy na dwa sposoby: w dyskursach deklaracyjnych (np. w petycjach) akcent jest położony na oddziaływanie przez informację werbalną – w tej sytuacji działania mają charakter logistyczny (sporządzenie tekstu, zebranie podpisów, przekazanie petycji do adresata, monitorowanie stanu rozpatrzenia itd.). Drugi typ występuje w wypadku dyskursów oporowych, np. akcji ulicznych – takich jak wiece, pochody, demonstracje, strajki okupacyjne, flash moby, bojkoty. Moduł doświadczeń zawiera trzy kategorie, takie jak: uwydatnione doświadczanie statusów społecznych i tożsamości obu stron, ekscytacja za sprawą poczucia integracji, solidarności i przełamania lęków, kompleksów wewnętrznych oraz frustracja i poczucie potrzeby rozładowania psychicznego poprzez sublimację (tzn. zastępcze formy wywołania przyjemności i satysfakcji protestujących). Autor przedstawia również przegląd najważniejszych kierunków badawczych w tym zakresie, które dzieli na dwa nurty: analizy typu case study i badania profilowe. Omówiono trzy perspektywy badawcze: 1) etnometodologiczno-interakcyjną, dotyczącą kulturowo usytuowanych procesów komunikacyjnych; 2) społeczno-praktyczną, odnoszącą się do opisywania zjawisk komunikacyjnych w świetle ich powiązań z systemem społecznym, z uwagi także na kontekst historyczny; 3) medialną, polegającą na analizie znaków i sposobów ich przekazywania.
The author proposes a framework for the categorization of protest discourse. This phenomenon is treated as an integrated, functionally coherent communication event of a judgmental, resistance, and categorical character, founded on protest speech acts. The structure of the discourse, in the author’s view, consists of four modules: prerequisites, speech acts (illocutions), actions, and accompanying experiences. After Z. Nęcki, four dispositional characteristics of protest discourses are described. The protest speech acts are syncretic in nature and contain three illocutionary meanings: 1) negative evaluation of the antagonist; 2) disapproval; and 3) demand. In the discourse of protest, there are also complementary and optional speech acts: argumentation, justification of claims, threatening, mocking the antagonist, etc. Another set of verbal actions are statements, modal exposures (expressing beliefs), and expressions. The actions in the protest discourse are coordinated with the speech acts in two ways: in declaratory discourses (e.g. in petitions) the emphasis is placed on influencing through verbal information – in this situation the actions are logistic (preparing a text, collecting signatures, handing over the petition to the addressee, status monitoring, etc.). The second type occurs in the case of resistance discourses, e.g. street actions, such as rallies, parades, demonstrations, occupation strikes, flash mobs, or boycotts. The experiential module includes three categories: an emphasized experience of both sides’ social statuses and identities; excitement due to a sense of integration, solidarity and overcoming fears and internal complexes; frustration and a sense of the need for mental discharge through sublimation (i.e. substitute ways of inducing pleasure and satisfaction in protesters). The author also presents an overview of the most important research directions in this area, dividing them into two trends: case study analysis, and profile research. three research perspectives were discussed: 1) ethnomethodological and interactive, concerning culturally situated communication processes; 2) socio-practical, concerning the description of communication phenomena in the light of their connections with the social system, also taking into account the historical context; 3) representative, consisting of the analysis of signs and the methods of their transmission (especially with the involvement of media instruments).
Źródło:
Socjolingwistyka; 2022, 36, 1; 7-27
0208-6808
Pojawia się w:
Socjolingwistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evaluation and Irony in Text in the Light of Speech Act Theory
Wartościowanie i ironia w tekście w świetle teorii aktów mowy
Autorzy:
Kukowicz-Żarska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1963499.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Ateneum - Akademia Nauk Stosowanych w Gdańsku
Tematy:
evaluation
valuation
irony
axiology
sociolinguistics
text
speech act theory
wartościowanie
ironia
aksjologia
socjolingwistyka
tekst
akt mowy
teoria aktów mowy
Opis:
This article focuses on the issue of valuation and discusses the role and textual properties of irony in the light of speech act theory. The research material used for the analysis comes from the novel by Philip Kerr "March Violets", which is a representative of the historical detective novel genre. The article does not aim to criticize the book's translations, but focuses on the message itself, which, through them, reaches the recipient and makes a specific impression on him/her. This specific impression, evoked by said speech acts and thoughtfully encoded in the text, is subject to the analysis here. Sociolinguistic assumptions have been adopted as the basis for these considerations, which seems to be justified in so far as language within such analytical framework can be treated as a binder across social groups, nations, communities, and may, therefore, play a significant role both in shaping them, shaping their collective beliefs, ideas, and cultural norms.
Niniejszy artykuł koncentruje się na zagadnieniu wartościowania, a także obecności i roli ironii w tekście i omawia je w świetle teorii aktów mowy. Materiał badawczy, służący do przeprowadzenia analiz na potrzeby artykułu, pozyskany został z powieści autorstwa Philipa Kerra „March Violets”, reprezentującej gatunek historical detective novel. Artykuł nie obiera sobie za cel krytyki dokonanych tłumaczeń, lecz skupia swoją uwagę na samym przekazie, który za ich pośrednictwem dociera do odbiorcy i wywiera na nim określone wrażenie. Owemu wrażeniu właśnie, wywołanemu poprzez przytoczone akty mowy i w sposób przemyślany zakodowanemu w tekście poświęcono część rozważań. Za podstawę owych rozważań przyjęto założenia socjolingwistyki, co wydaje się o tyle zasadne, iż język w ramach tak nakierowanych analiz traktowany być może jako spoiwo grup, narodów, społeczności i pełnić niebagatelną rolę zarówno w kształtowaniu ich samych, jak i kształtowaniu ich zbiorowych przekonań, wyobrażeń i norm kulturowych.
Źródło:
Forum Filologiczne Ateneum; 2020, 8, 2; 37-55
2353-2912
2719-8537
Pojawia się w:
Forum Filologiczne Ateneum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Standardowe i niestandardowe zachowania językowe lekarzy i pacjentów. Propozycja projektu badawczego
Standard and nonstandard linguistic behaviours of the doctor – patient communication. The proposal of a research Project
Autorzy:
Chojnowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/442665.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Państwowa Uczelnia Zawodowa we Włocławku
Tematy:
lekarz
pacjent
komunikacja
organizacja opieki medycznej
akt mowy
doctor
patient
communications
organization of medical care
act speech
Opis:
Celem artykułu jest omówienie projektu badawczego dotyczącego komunikacji lekarza z pacjentem w realnych sytuacjach z perspektywy teorii aktów mowy. Intencją autora jest pokazanie możliwości badań standardowych i nie¬standardowych zachowań językowych lekarzy i pacjentów. Relacja lekarz – pacjent jest jednym z najistotniejszych elementów efektywnego procesu leczenia. Przekaz informacji pacjentowi powinien być ukierunkowany i dostosowany do specyficznej grupy chorych i indywidualnego człowieka. Jakość kontaktu pomiędzy chorym a osobą leczącą, ma istotne znaczenie w procesie zdrowienia. Zwiększenie roli pacjenta w procesie diagnozy i leczenia jest obecne w założeniach jeszcze bardziej kompleksowego podejścia do zdrowia.
The aim of the article is to discuss a research project on doctor – patient communication in real-life situation from the perspectives of the speech act theory. The intention of the author is to show and characterize the standard and nonstandard linguistic behaviours of the doctor – patient communication. The ability to communicate with patients is an important element of effective therapy. Information with patients receive should be focused and adjusted to both the particular patient group and the individual recipient. The quality of a relationship between physician and patient is vital to recovery from illness. Increasing the role of the patient in the process of the diagnosis and the treatment is present in the design of the diagnosis and the treatment is present in the design of more comprehensive approach to health.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Zbliżenia Cywilizacyjne; 2016, 12, 2; 80-103
1896-4087
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Zbliżenia Cywilizacyjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Normotwórcze akty mowy w laudach sejmikowych doby średniopolskiej na przykładzie deklaratywów
Norm-forming speech acts in regional councils’ resolutions of the Middle Polish age on the example of declaratives
Autorzy:
Dawidziak-Kładoczna, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763648.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
akt mowy
deklaratywy
laudum sejmikowe
doba średniopolska
speech act
declaratives
resolution of the regional council
Middle Polish age
Opis:
Lauda uchwalane przez sejmiki ziemskie w dobie średniopolskiej mają dużą wartość dla historyka języka polskiego, ponieważ są świadectwem początków stylu urzędowego w polszczyźnie. Badania doprowadzają do wniosku, że repertuar czasowników performatywnych wykorzystywanych do werbalizowania norm był dość duży i zawierał zarówno wyrazy pochodzenia rodzimego, głównie czasowniki prefiksalne (np. odkładać, odsyłać, naznaczać, postanowić, ustanowić, umacniać, uwalniać), jak również leksykę genetycznie łacińska (np. aprobować, akceptować, deklarować, deputować, libertować, prefigować). Wszystkie deklaratywy w laudach są realizowane za pomocą zdań oznajmujących z orzeczeniem w 1. os. l. mn., rzadziej w 3. os. l. poj. Omówione wyżej intencje sporadycznie natomiast są wyrażane formami bezosobowymi, które dominują we współczesnych tekstach urzędowych.
Resolutions adopted by regional councils in the Middle Polish age are highly valuable to a historian of the Polish language, since they are testimonies to the early Polish official style. The research leads to the conclusion that the repertoire of performative verbs used for verbalising norms was fairly extensive and contained both native words, mainly prefixal verbs (e.g. odkładać, odsyłać, naznaczać, postanowić, ustanowić, umacniać, uwalniać), and genetically Latin lexis (e.g. aprobować, akceptować, deklarować, deputować, libertować, prefigować). All declaratives in the resolutions are realised by means of indicative sentences with the predicate in the 1st person plural, less frequently in the 3rd person singular. The intentions discussed above are only occasionally expressed using impersonal forms, which prevail in the contemporary official texts.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2023, 806, 7; 31-44
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
In Search of a Unit of Speech. Methodological Reflections Sparked by a New Understanding of Language
W poszukiwaniu jednostki mowy. Metodologiczne refleksje w obliczu nowego rozumienia
Autorzy:
Antas, Jolanta
Majewska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1193000.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
Tematy:
utterance
sentence
unit of speech
communication event
speech event
speech act
wypowiedź
zdanie
jednostka mowy
zdarzenie komunikacyjne
akt mowy
zdarzenie mowne
Opis:
The article aims at a revision of such terms as sentence, utterance, speech act, or communication event in view of new research needs and a broader understanding of language as involved in a complex communication process and, thus, considered a tool for not only generating meanings but also conveying them in interpersonal collaboration. From such a perspective, language appears to be not only a system but also one of the tools of symbolising meanings and intentional acts which serve the purpose of generating and regulating social bonds. The purpose of the authors is, thus, to define traditional linguistic concepts in order to make them good tools to describe the types of communication events and the ensuing individual interactions. We also intend to resolve the existing terminological confusion, i.e. to eliminate the employment of the same terms to describe different speech events and different levels of speech, and, as a result, to place the concepts in a hierarchy and assign them clear definitions. All this is undertaken in order to fit in the perspective of the observer as an active participant and contributor to the communication event, utterance or even a sentence
Celem tego artykułu jest rewizja takich pojęć jak zdanie, wypowiedź, akt mowy, zdarzenie komunikacyjne w obliczu nowych potrzeb badawczych i szerszego rozumienia języka – języka uwikłanego w złożony proces komunikowania, a zatem jako narzędzia służącego nie tyle do produkcji znaczeń, ile do ich przekazywania i interpersonalnego współtworzenia. Z takiej perspektywy język jawi się nie jako system, ale jako jedno z narzędzi symbolizowania znaczeń i intencjonalnych przesłań, które służą do wytwarzania i regulowania więzi społecznych. Zamiarem autorek jest zatem taka redefinicja tradycyjnych dla językoznawstwa i pragmatyki mowy pojęć, aby stały się one dobrym narzędziem dla opisu typu zdarzenia komunikacyjnego i wytworzonej jednostkowej interakcji. Chcemy też usunąć istniejące zamieszanie terminologiczne, tzn. wyeliminować używanie tych samych pojęć dla określenia innych zjawisk mownych lub innych poziomów mowy, a w rezultacie zhierarchizować te pojęcia oraz wytyczyć im przejrzyste ramy definicyjne. A wszystko to po to, by w tych ramach dała się zawrzeć także perspektywa odbiorcy jako czynnego uczestnika i współtwórcy komunikacyjnego zdarzenia, wypowiedzi, a nawet zdania.
Źródło:
Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2020, 5, 2; 1-19
2543-7844
Pojawia się w:
Półrocznik Językoznawczy Tertium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wartościowanie i ironia w tekście w świetle teorii aktów mowy
Valuation and irony in text in the light of speech act theory
Autorzy:
Kukowicz-Żarska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179296.pdf
Data publikacji:
2020-11-24
Wydawca:
Ateneum - Akademia Nauk Stosowanych w Gdańsku
Tematy:
evaluation
valuation
irony
axiology
sociolinguistics
text
speech act
speech act theory
wartościowanie
ironia
aksjologia
socjolingwistyka
tekst
akt mowy
teoria aktów mowy
Opis:
This article focuses on the issue of valuation and the presence and role of irony in text in the light of speech act theory. The research material used for the analysis comes from the novel by Philip Kerr "March Violets", which is a representative of the historical detective novel genre. The article does not aim to criticize the book's translations, but focuses its attention on the message itself, which, through them, reaches the recipient and makes a specific impression on him/her. This specific impression, evoked by said speech acts and thoughtfully encoded in the text, is subject to the analysis here. Sociolinguistic assumptions have been adopted as the basis for these considerations, which seems to be justified in so far as language within such analytical framework can be treated as a binder among social groups, nations, communities and may play a significant role both in shaping them, shaping their collective beliefs, ideas, and cultural norms.
Niniejszy artykuł koncentruje się na zagadnieniu wartościowania, a także obecności i roli ironii w tekście i omawia je w świetle teorii aktów mowy. Materiał badawczy, służący do przeprowadzenia analiz na potrzeby artykułu, pozyskany został z powieści autorstwa Philipa Kerra „March Violets”, reprezentującej gatunek historical detective novel. Artykuł nie obiera sobie za cel krytyki dokonanych tłumaczeń, lecz skupia swoją uwagę na samym przekazie, który za ich pośrednictwem dociera do odbiorcy i wywiera na nim określone wrażenie. Owemu wrażeniu właśnie, wywołanemu poprzez przytoczone akty mowy i w sposób przemyślany zakodowanemu w tekście poświęcono część rozważań. Za podstawę owych rozważań przyjęto założenia socjolingwistyki, co wydaje się o tyle zasadne, iż język w ramach tak nakierowanych analiz traktowany być może jako spoiwo grup, narodów, społeczności i pełnić niebagatelną rolę zarówno w kształtowaniu ich samych, jak i kształtowaniu ich zbiorowych przekonań, wyobrażeń i norm kulturowych.
Źródło:
Forum Filologiczne Ateneum; 2020, 8, 1; 181-197
2353-2912
2719-8537
Pojawia się w:
Forum Filologiczne Ateneum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies