- Tytuł:
- Stereotypy – literatura – polityka. Jan (Iwan) Mazepa w polskim przekazie
- Autorzy:
- Chynczewska-Hennel, Teresa
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/607567.pdf
- Data publikacji:
- 2018
- Wydawca:
- Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
- Tematy:
-
Jan (Ivan) Mazepa
stereotypes
literature
politics
historiography
Jan (Iwan) Mazepa
stereotypy
literatura
polityka
historiografia - Opis:
-
Jan (Ivan) Mazepa-Kołodyński (around 1639–1709) is a character known primarily to writers, poets, painters, and composers. Mazepa, initially associated with Jan Kazimierz, then with the hetman of Right-bank Ukraine Doroszenka, turned to Piotr I. In the years 1687–1708, he was the Cossack hetman of the Left Bank of Ukraine. Mazepa’s return to Poland followed Russia’s war with Sweden. Mazepa sought to detach Ukraine from Russia. He made contact with the camp of Stanisław Leszczyński. The defeat of Charles XII at Poltava (8 August 1609) was the end of the hetman’s dream of a free Ukraine. For Russia and the Russian Orthodox Church, he became a symbol of the traitor for a long time, which affected Russian historiography. For contemporary Ukraine, Ivan Mazepa is a national hero. In the Polish media, with the exception of the account of Jan Chryzostom Pasek and a part of older historiography, Mazepa’s image is objective and rather positive. The article discusses the opinions and assessments in the diary of Pasek and the drama of Juliusz Słowacki. Examples of the word “mazepa” in colloquial speech are given. As regards Polish historiography, the author mentions Polish historians such as Józef Feldman, Jan Perdenia, Józef Andrzej Gierowski, Wiesław Majewski, Władysław Andrzej Serczyk, Zbigniew Wójcik and others. In the conclusion the author states that there is no biographical book about Mazepa. It is still waiting for a proper historian and it is to be hoped that it will take into account the phenomenon of bad influence of all political trends on the historical objectivity.
Jan (Iwan) Mazepa-Kołodyński (około 1639–1709) to postać znana głównie pisarzom, poetom, malarzom i kompozytorom. Mazepa, początkowo związany z Janem Kazimierzem, a następnie z hetmanem prawobrzeżnej Ukrainy Doroszenką, zwrócił się do Piotra I. W latach 1687–1708 był hetmanem kozackim lewego brzegu Ukrainy. Powrót Mazepy do Polski nastąpił po wojnie Rosji ze Szwecją. Mazepa starał się odłączyć Ukrainę od Rosji. Nawiązał kontakt z obozem Stanisława Leszczyńskiego. Klęska Karola XII w Połtawie (8 sierpnia 1609 r.) Była końcem marzenia hetmana o wolnej Ukrainie. Dla Rosji i rosyjskiego Kościoła prawosławnego przez długi czas był symbolem zdrajcy, co miało wpływ na rosyjską historiografię. Dla współczesnej Ukrainy Iwan Mazepa jest bohaterem narodowym. W polskich mediach, z wyjątkiem relacji Jana Chryzostoma Paska i części starszej historiografii, obraz Mazepy jest obiektywny i raczej pozytywny. W artykule omówiono opinie i oceny w dzienniku Paska i dramacie Juliusza Słowackiego. Podano przykłady słowa „mazepa” w mowie potocznej. Z historiografii polskiej wspomniano polskich historyków, w tym: Józefa Feldmana, Jana Perdenia, Józefa Andrzeja Gierowskiego, Wiesława Majewskiego, Władysława Andrzeja Serczyka, Zbigniewa Wójcika i innych. W konkluzji autorka stwierdza, że nie ma książki biograficznej o Mazepie. Czeka on wciąż na właściwego historyka i należy mieć nadzieję, że uwzględni on zjawisko złego wpływu wszystkich tendencji politycznych na obiektywność historyczną. - Źródło:
-
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2018, 73
0239-4251 - Pojawia się w:
- Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł