Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Wrona, Janusz." wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-10 z 10
Tytuł:
Rola PZPR w państwie i społeczeństwie polskim
The Role of the Polish United Workers’ Party in Polish State and Society
Autorzy:
Wrona, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478441.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Polska 1948–1989
partia komunistyczna
marksizm-leninizm
kolektywizm
własność prywatna
etatyzacja gospodarki
totalitaryzm
Poland 1948–1989
communist party
Marxism-Leninism
collectivism
private property
the etatization of the economy
totalitarianism
Opis:
PZPR powstała w 1948 r. i rządziła Polską 45 lat. Oznaczało to jej dominujący wpływ na dwa pokolenia Polaków. Realizowała ideologię marksizmu-leninizmu i zasadę trwałej podległości państwa Związkowi Sowieckiemu. Od początku istnienia sprawowała niemal absolutną kontrolę nad polityką wewnętrzną i zagraniczną kraju, administracją, sferą ekonomiczną i oficjalnymi przejawami życia społecznego. Przenikała przez wszystkie dziedziny aktywności Polski i jej obywateli. Najważniejszy stał się dla niej kolektywizm z centralnym planowaniem przyszłości społeczeństwa. Ekonomiczna i społeczna doktryna komunistów zakładała wyeliminowanie z życia gospodarczego własności prywatnej. Komunistyczne dogmaty i prymat polityki doprowadziły do całkowitej etatyzacji we wszystkich dziedzinach życia w państwie i ingerencji we wszystkie sfery życia obywateli, w tym najszerzej pojętą kulturę, obejmującą obyczaje i religię, oraz życie prywatne. U schyłku dekady lat siedemdziesiątych PZPR osiągnęła szczyt rozwoju – zrzeszała blisko 3,2 mln członków, czyli mniej więcej 15 proc. dorosłych mieszkańców Polski. Rządy PPR/PZPR doprowadziły do stworzenia totalitarnego ustroju państwa. Miał on na przestrzeni 45 lat zróżnicowaną dynamikę rozwoju. Mimo to fundamentalna zasada monopolu władzy komunistycznej i postrzegania państwa jako własności jednej partii była kanonem aż po rok 1989.
The Polish United Workers’ Party (PUWP) was established in 1948 and was ruling Poland for 45 years. This meant its dominant influence on two generations of Poles. It pursued the ideology of Marxism-Leninism and the principle of permanent subordination of Poland to the Soviet Union. From the beginning of its existence, it exercised almost absolute control of the country’s internal and foreign policy, administration, the economic sphere and official manifestations of social life. It penetrated into all areas of activity of Poland and its citizens. Collectivism with central planning of the society’s future became the most important for it. The economic and social doctrine of communists assumed the elimination of private property from the economic life. Communist dogmas and the primacy of politics led to a total State control in all areas of life in the country and interference in all spheres of citizens’ lives, including the most broadly understood culture, including customs and religion, and private life. At the end of the 70s, the PUWP reached its peak – it brought together nearly 3.2 million members, i.e. around 15 per cent of adult inhabitants of Poland. The rule of PWP/PUWP led to the creation of a totalitarian regime of the State. Over the course of 45 years, it had varied development dynamics. Nevertheless, the fundamental principle of the monopoly of communist power and the perception of the State as the ownership of one party was a canon until 1989.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2018, 32; 61-78
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lokalne władze partyjno-państwowe wobec Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1944-1956
Local Authorities and Party of Power against the Catholic University of Lublin 1944-1956
Autorzy:
Wrona, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807003.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Katolicki Uniwersytet Lubelski; rektor ks. Antoni Słomkowski; partia komunistyczna (PZPR); Kościół; edukacja akademicka; stalinizm; władze miasta Lublina 1944-1956
Catholic University of Lublin; rector professor priest Antoni Słomkowski; communist party; Church; academic education; stalinism; Lublin city government 1944-1956
Opis:
Od 1945 r. działalność Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (KUL) nadzorowały struktury Urzędu Bezpieczeństwa, a od 1950 r. Wydział ds. Wyznań Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Lublinie. Polityczne oceny funkcjonowania KUL-u tworzyły wojewódzkie i miejskie struktury partii komunistycznej (PPR/PZPR). W kontaktach bilateralnych formalnym partnerem katolickiej uczelni byli prezydenci miasta (przewodniczący Miejskiej Rady Narodowej) i wydziały MRN w Lublinie. Komuniści i podległy im aparat władzy administracyjnej negatywnie postrzegali KUL – jako politycznego wroga tzw. Polski Ludowej. Ocena katolickiej uczelni dokonywała się w dużej mierze przez pryzmat funkcjonowania Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej (UMCS). KUL oskarżano o wywoływanie wszelkich politycznych problemów, jakie pojawiały się na państwowej uczelni. Główni regionalni działacze partii komunistycznej w latach 1948-1956 poprzez różnego rodzaju działania i dezyderaty utrudniali życie pracowników i studentów uczelni, i wręcz domagali się likwidacji katolickiego uniwersytetu. Ten postulat nie został zrealizowany wobec sprzeciwu polskiego Kościoła na czele z prymasem Stefanem Wyszyńskim. Nie zyskał też aprobaty w kierowniczych gremiach partii komunistycznej w Warszawie.
Since 1945 the operations of the Catholic University of Lublin (KUL) had been supervised by the structure of the Secret Political Police and since 1950 by the Department of Religion of the Presidium of the Provincial National Council in Lublin. The political evaluations of the functioning of the KUL were formed by the provincial and municipal structures of the Communist Party (PPR/PZPR). In bilateral contacts the formal partners of KUL were the city president and the departments of the Municipal National Council in Lublin. The Communists and the administratively subordinated government viewed the KUL through the prism of functioning of the state-owned Maria Curie-Skłodowska University (UMCS). KUL was accused of all political problems that appeared at the state university (UMCS) which was intended by the communist authorities to be the showcase of the city. Major regional activists of the Communist Party in 1948-1956, in all sorts of desiderata, were very unfavourable to KUL, hindered the lives of university workers and students. They even demanded the liquidation of a Catholic University of Lublin. This postulate was neither realized due to opposition of the Polish church authorities led by the Primate Stefan Wyszyński nor it gained approval in the leadership of the Communist Party in Warsaw.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 2; 59-98
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
System polityczny w Polsce w latach 1944–1948
The political system in Poland in 1944–1948
Autorzy:
Wrona, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477901.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Opis:
The political system determines relations between the state or state related institutions like the parliament, the government, the jurisdiction, political organizations and various groups of interests. It also consists of a set of norms and regulations, which provides a base for their functioning: constitutions, electoral law etc. To classify the political system which has been built in Poland since the PKWN, it is necessary to take into account the conception of political regime as a specific form of political organization, a system of official and unofficial norms and mechanisms regulating mutual interaction between the authorities and the society. When the PKWN took over the power, new mechanisms of exercising power were introduced. A new model of society formed by deatomisation, and so called social engineering was introduced. In order to put social ties under state control an attempt to eliminate private property was made. The new model of society characterized also with a new role of political parties, an exchange of the elites, subordination of the science and education to one ideology. The idea of democratic elections was rejected. Communication and media was under political control. Local and economic local governments were removed. Changes in the trade union movement transformed it into a cell of the political power. The political life was theatricalized and any privacy was politicized. The communist rule based on five elements (Marxist theses): 1) the politics was monopolized by the Marxist-Leninist party; 2) a candidate for any executive had to be accepted by the party what was know as “the system of nomenclature;” 3) the nationalization of the economy; 4) the central distribution of all resources; 5) the policy of terror, reprisals and mass propaganda – all thought to gain control of hearts and minds. The second half of 1944 marks the beginning of the totalitarian system in Poland, which was at its height in 1948–1956. The inconsistent way different elements of the system were bound together allows us to define this incoherent organism as hybrid. The political system which has been built since the PKWN times, based on cooperation of ideologically and organizationally contradictive rules. The analyzed period created manners and attitudes of those in power and those under control which still remain in effect.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2005, 2(8); 51-70
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Laicyzowanie szkolnictwa a stan religijnej świadomości nauczycieli w województwie lubelskim na początku lat sześćdziesiątych XX wieku
Secularization of the Educational System Versus Religious Consciousness of Teachers From the Lublin Voivodeship in the Early 1960s
Autorzy:
Wrona, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33903345.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
teachers
communist party
communist ideology
Catholic church
secular school
secularization
religiosity
social attitudes
nauczyciele
partia komunistyczna
ideologia
Kościół katolicki
świecka szkoła
laicyzacja
religijność
postawy społeczne
Opis:
Przełom lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX w. przyniósł w Polsce szeroko zakrojoną kontrofensywę ideologiczną w oświacie. Jej celem było przywrócenie kontroli partii komunistycznej nad wychowaniem dzieci i młodzieży. W latach 1958–1961 rozpoczął się proces, który historycy oświaty określają drugą bitwą o ideowe oblicze polskiej szkoły. W sferze szeroko rozumianej kultury zmierzała ona do wyeliminowania religii z życia publicznego. Laicyzacja była dla partii swoistym panaceum na wszelkie ideologiczne problemy. W propagandzie partii komunistycznej oznaczała postęp, wolność i nowoczesne myślenie. Doktryny i instytucje religijne miały zostać pozbawione wpływu na wychowanie, życie społeczne oraz na działalność polityczną i gospodarczą. Liczyły się wyłącznie świeckie zasady i cele socjalistycznego wychowania.Nauczyciele w zamierzeniach PZPR mieli się stać podstawowym narzędziem indoktrynacji młodego pokolenia. Ich zadaniem było kształtowanie wśród uczniów tzw. naukowego poglądu na świat, przyswajanie zasad tzw. świeckiej moralności, kształtowanie tzw. ludowego patriotyzmu i internacjonalizmu. Czuwać nad tym miały instancje partii komunistycznej w oświacie. Odpowiadały za zwiększenie upartyjnienia nauczycieli i objęcie ich ideologicznym szkoleniem. W 1962 r. nauczyciele z legitymacjami partyjnymi PZPR w województwie lubelskim stanowili grupę 28,3% ogółu pracujących w tym zawodzie (12 175 osób). Program świeckiej szkoły wymagał zdiagnozowania kondycji światopoglądowej nauczycieli. W województwie lubelskim w 1962 r. Zarząd Okręgu Związku Nauczycielstwa Polskiego na polecenie partii komunistycznej przeprowadził ankietę, która miała pokazać stosunek do religii i praktyk religijnych ponad 11 tysięcy nauczycieli w regionie. Ankieta dzieliła nauczycieli na trzy grupy: ateistów, wierzących niepraktykujących oraz wierzących i praktykujących. Jej wyniki pokazały, że zdecydowana większość nauczycieli jest religijna i nie są oni przygotowani do realizowania w codziennej pracy szkolnej zadań wychowawczych stawianych im przez władze państwowe. Nie nastąpiła pożądana przez partię rewolucja światopoglądowa. Wielu nauczycieli przejawiało religijne zaangażowanie. Przyjęli postawę adaptacyjną, by przetrwać i funkcjonować w rzeczywistości Polski Ludowej. Cechowała ich repulsja społeczna wobec oficjalnie narzucanych wartości i wzorców.
The turn of the 1950s and 1960s brought a wide-ranging ideological counter-offensive in education in Poland. Its aim was to restore control of the communist party over the education of children and adolescents. In the years 1958–1961, the process began, which educational historians call the second battle for the ideological face of the Polish school. In the sphere of broadly understood culture, it aimed at eliminating religion from public life. Laicization was a kind of panacea for the party for all ideological problems. In the propaganda of the communist party, it meant progress, freedom and modern thinking. Religious doctrines and institutions were to be deprived of any influence on education, social life, and political and economic activity. Only the secular principles and goals of socialist education mattered.In the intention of the PZPR, teachers were to become the basic tool of indoctrination of the young generation. Their task was to shape the so-called scientific view of the world, assimilation of the principles of the so-called secular morality, shaping the so-called popular patriotism and internationalism. Institutions of the communist party in education were to supervise it. They were responsible for increasing the politicization of teachers and covering them with ideological training. In 1962, teachers with PZPR party ID cards in the Lubelskie Voivodeship constituted a group of 28.3% of the total number of people working in this profession (12,175 people). The secular school program required a diagnosis of the worldview condition of teachers. In 1962, in the Lubelskie Voivodeship, the District Board of the Polish Teachers Union, at the request of the communist party, conducted a questionnaire to show the attitudes of over 11,000 teachers in the region to religion and religious practices. The survey divided teachers into three groups: atheists, non-practicing believers, and believers and practitioners. Its results showed that the vast majority of teachers are religious and they are not prepared to carry out educational tasks assigned to them by the state authorities in their everyday school work. The worldview revolution desired by the party did not take place. Many teachers were religiously committed. They adopted an adaptive attitude to survive and function in the reality of the People's Republic of Poland. They were characterized by a social repulsion in the face of officially imposed values and patterns.
Źródło:
Res Historica; 2022, 54; 533-548
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postawy adaptacyjne duchowieństwa wobec władzy w okresie PRL
Adaptive attitudes of the clergy towards the authorities in the Polish People’s Republic
Autorzy:
Wrona, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/489668.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Opis:
After World War II, the authorities intensively monitored the attitudes of the priests. It was an element of the wide-ranging policy of weakening the position of the Church and disintegration of the clergy. In their reports, the apparatus of the Polish United Workers’ Party and the workers of the Ministry of Public Security of Poland and the Security Service of the Ministry of Internal Affairs placed the attitude of the priests into three groups: “reactionists”, “positive” and “undecided”. In the 1960s the third group was also called “moderate.” The biggest group of adaptive attitudes towards the existing system of the power consisted of priests classified by the authorities as “positive” and so-called “undecided” or “passive” priests. They tried to adapt to the tough conditions and to find their place in the existing reality to survive. They wanted to live peacefully. Many priests, due to their age, had no power to face the increasing confrontation with the authorities. Their attitude meant accepting the existing social and political order and limiting their activity only to the priestly activity. One also needs to take into consideration the various activities that were undertaken by the institutional Church and the priests who tried to make their activities more effective and adjust them to the evolving social and political conditions of the Polish People’s Republic. Co-operation of few of the priests with the Security Service is considered a specific and extreme form of the adaptive attitude.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica; 2013, 9; 46-55
2081-3333
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Activities of the So-Called Patriot Priests and Catholics Collaborating with Communists in the Lublin Voivodeship during the Stalinist Period (1950–1956)
Działalność tzw. księży patriotów i katolików kolaborujących z komunistami w województwie lubelskim w okresie stalinowskim (1950–1956)
Autorzy:
Wrona, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056207.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Catholic Church
clergy
Lublin Voivodeship
communist party
Kościół katolicki
duchowni
województwo lubelskie
partia komunistyczna
Opis:
After the Second World War, since 1949, the organisations were established in Poland with the aim to gather priests and Catholics and support the communist authorities. Members were recruited by the political police using terror and various discrediting materials. The organisations were created, financed and supervised by the communist party and the political police. Their task was to break up the Church from inside and subordinate it to the totalitarian state. The Catholic Church punished canonically the clergy who acted within the structures of these organisations as they were committing treason. These organisations gathered nearly 10 percent of all Catholic priests in the Lublin voivodeship. They ended their activity when de-Stalinization started in Poland in 1956. The clergy who supported the communist regime in Poland were popularly called patriot priests. It was an ironic term used by Poles. The article shows the organisational structures and analyses the motives and conditions that led the priests to collaborate with the communist authorities.
Od 1949 roku w Polsce zaczęto tworzyć organizacje skupiające księży i katolików, którzy popierali władzę komunistyczną. Ich członkowie byli rekrutowani przez aparat bezpieczeństwa, aparat wyznaniowy oraz władze PZPR, stosujące terror i wykorzystujące materiały kompromitujące. Tworzyła je i finansowała oraz nadzorowała ich pracę partia komunistyczna. Zadaniem omawianych w artykule organizacji było rozbicie Kościoła od wewnątrz i podporządkowanie go państwu totalitarnemu. Kościół katolicki karał kanonicznie duchownych, którzy działali w ich strukturach, gdyż dopuszczali się oni tym samym zdrady. W województwie lubelskim organizacje te skupiały blisko 10% ogółu księży katolickich. Zakończyły działalność w 1956 roku, gdy rozpoczęła się w Polsce destalinizacja. Duchownych, którzy popierali komunistyczną władzę, popularnie i ironicznie określano mianem księży patriotów. W artykule opisano tworzenie i działalność struktur organizacyjnych tego ruchu kapłanów oraz przeprowadzono analizę motywów i uwarunkowań, które doprowadziły księży do kolaboracji z komunistyczną władzą.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2020, 75; 231-295
0239-4251
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
[Dyskusja] PKWN – próba oceny
Autorzy:
Eisler, Jerzy
Friszke, Andrzej
Machcewicz, Paweł
Paczkowski, Andrzej
Wrona, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477320.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2005, 2(8); 13-30
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-10 z 10

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies