Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Dutka, Elżbieta" wg kryterium: Autor


Tytuł:
Góry śmieci – (nie)poręczna metafora
The Trash Mountains. An (In)convenient Metaphor
Autorzy:
Dutka, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520298.pdf
Data publikacji:
2022-12-21
Wydawca:
Uniwersytet Bielsko-Bialski
Tematy:
the trash mountains
Miron Białoszewski
Zbigniew Rokita
metaphore
Anthropocene
góry śmieci
metafora
Antropocen
Opis:
The article builds on Zbigniew Mikołejko’s claim that “the trash mountains” are a convenient metaphor. According to the philosopher, the colloquial phrase allows you to talk about almost everything, but it distances you from empiricism, from authentic rubbish dumps. The author tests the usefulness of this metaphor by analysing the interactions between its parts. They show two symbolic processes: the desacralisation of the mountains and the ennoblement of rubbish. The article focuses on the first one and asks about the images of the hills of the Anthropocene epoch. By interpreting two literary pictures of the trash mountains, an author examines the functioning of that metaphor. In Miron Białoszewski’s Chamowo, the Warsaw landfill is terrifying and a sign of loss. However, in Zbigniew Rokita’s reportage, entitled Kajś. Opowieść o Górnym Śląsku, an industrial heap that is a mountain made by people, is a deformation of nature that has become a permanent part of the region’s landscape. The metaphor of “trash mountains” opens access to ecological issues and becomes a form of involvement in the analysed works.
Źródło:
Świat i Słowo; 2022, 38, 1; 69-83
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Trzy punkty podparcia”. O poznaniu, doświadczeniu i zaangażowaniu w mountain studies (na podstawie prekursorskich prac Jacka Woźniakowskiego, Jacka Kolbuszewskiego i Michała Jagiełły)
Autorzy:
Dutka, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520373.pdf
Data publikacji:
2023-12-18
Wydawca:
Uniwersytet Bielsko-Bialski
Tematy:
mountain studies
Jagiełło
Kolbuszewski
Woźniakowski
zaangażowanie ekologiczne
pisarstwo autobiograficzne
autobiographical writing
ecological engagement
Opis:
The article analyses the works of Polish researchers dealing with mountain issues in culture in the second half of the 20th century. The author demonstrates that the work of Jacek Woźniakowski, Jacek Kolbuszewski, and Michał Jagiełło are the precursors to contemporary mountain studies. Based on the analysis of the achievements of these researchers, it is possible to indicate the characteristics of mountain studies, such as combining scientific knowledge with personal experience and ecological commitment. In the article, these features were called „three points of contact,” referring to basic climbing technique. They are also visible in the works of other Polish (Tomasz Stępień) and foreign (Robert MacFarlane) researchers. On this basis, one can conclude that mountain studies have many features in common with scientific autobiographical writing. One of them is the critical potential, bringing mountain studies closer to ecocriticism and environmental humanities.
Źródło:
Świat i Słowo; 2023, 41, 2; 461-476
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The geopoetical detail? The cultural archive as part of a place’s texture
Geopoetologiczny detal? Archiwum kultury jako część tekstury miejsca
Autorzy:
Dutka, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27322386.pdf
Data publikacji:
2023-04-24
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
cultural archive
a place’s texture
geopoetics
the archival turn
Szuber
Robiński
detail
archiwum kultury
tekstura miejsca
geopoetyka
zwrot archiwalny
detal
Opis:
Archiwum kultury w słowniku geopoetyki to terminologiczny detal. Tak Elżbieta Rybicka nazwała część składową tekstury miejsca (którą tworzą także doświadczenie i wyobraźnia). Dopiero przyjęcie perspektywy mikro pozwala dostrzec, że archiwum kultury jest nie mniej skomplikowane od kluczowej kategorii, jaką jest w tym nurcie badań miejsce, a jeszcze dodatkowo nabiera znaczeń w kontekście zwrotu archiwalnego. Problemy związane z archiwum, jego różne rodzaje oraz rolę w konceptualizacji miejsca i tożsamości z nim związanej przybliżono poprzez interpretacje utworów Janusza Szubera (Las wielki i niedźwiedziów dosyć; Świadectwo języka) i Adama Robińskiego (Kiczery. Podróż przez Bieszczady).
The cultural archive is a terminological detail in the dictionary of geopoetics. This is how Elżbieta Rybicka described this indispensable part a place’s texture (which is also created by experience and imagination). It is only when we adopt a micro perspective that we see that the cultural archive is as complicated a category as the place itself, and, additionally, it is further re-defined and re-contextualized by the archival turn. I discuss the problems related to the archive, its various types and the role it plays in the conceptualization of the place and identity associated with it, by interpreting the works of Janusz Szuber (Las wielki i niedźwiedziów dosyć [The forest is huge and there are enough bears]; Świadectwo języka [The testimony of language]) and Adam Robiński (Kiczery. Podróż przez Bieszczady [Kiczery. A journey through the Bieszczady Mountains]).
Źródło:
Forum Poetyki; 2022, 30; 8-23 (eng); 8-23 (pol)
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Silezjologiczna eseistyka…”? „Śląska szkoła eseju”? Refleksje wokół książki Mariusza Jochemczyka Wobec tradycji. Śląskie szkice oikologiczne
Autorzy:
Dutka, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/510859.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Silesia
essays
literary school
oikology
Opis:
The book by Mariusz Jochemczyk, Facing tradition. Sketches in Silesian oikology, serves here as an example of some broader tendency, which can be described as Silesian essay writing or Silesian autobiographical essay writing. The author of the article asks a question about commonalities between such books as Nagrobek Ciotki Cili (Aunt Cilia’s Tombstone) by Stefan Szymutko, Antygona w świecie korporacji (Antigone in corporation) by Tadeusz Sławek, Listy z Rzymu (Letters from Rome) by Zbigniew Kadłubek, Lajerman by Aleksander Nawarecki and the afore mentioned book by Mariusz Jochemczyk. Certain essayistic ‘idioms’ of the discussed authors are being described here. The author asks about the future of the phenomenon, which refers to regional issues but certainly is not only of a local nature.
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2017, 1 (19) W kręgu badań językoznawczych; 233-242
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak napisać biografię miejsca „o wymienionej krwi”?
How to write a biography of a place “with its blood replaced”?
Autorzy:
Dutka, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/511449.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
urban studies
Polish literature
contemporary literature
Opis:
The paper briefly analyses representations of the city and “writing about the city” as reflected on in contemporary humanities, in relation to Katarzyna Taborska’s book Literatura miejsca. Piśmiennictwo postlandsberskie. [Literature of a place. Post-Landsberg writing].
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2019, 1(23); 299-305
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Park parków, plac zabaw i okolica Doświadczenie przestrzeni górskiej w Wędrówkach alpejskich Wawrzyńca Żuławskiego
Park of Parks, Playground and Neighbourhood The Experience of the Mountain in Wawrzyniec Żuławski’s Wędrówki alpejskie
Autorzy:
Dutka, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/534860.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
park
Wawrzyniec Żuławski
Wędrówki alpejskie
the Alps
alpinism
Opis:
The work presents an interpretation of Wawrzyniec Żuławski’s Wędrówki alpejskie [Wandering in the Alps], a book which is regarded as an example of classic mountain literature, republished several times. The author focuses her reflections on the description of the Alps, noticing in it three key ways of presenting this mountain range: as “a park of parks”, a playground and a neighbourhood. The analysis of Wawrzyniec Żuławski’s exceptional style unravels the author’s attempts to capture in words “the beauty of mountain experiences.” However, while reading Wędrówki alpejskie, what comes to the foreground is the book’s factual dimension. In his accounts of the expeditions from the 1930s and 1940s, a passionate mountaineer and an artist (a writer and a composer) reports on the changes in civilisation which took place in the area of the most important (in cultural terms) European mountain range as a result of the process of park creation. Moreover, Żuławski depicts in his notes significant cultural transformations in the consciousness of people coming to mountain national parks and in their attitude to the mountainous landscape. On the one hand, what seems to be striking in the accounts which are the subject of our interpretation are the tensions between the ideals of protecting “wild” nature and the development of mass tourism. On the other hand, what is particularly thought-provoking is the sense of melancholy, caused by the awareness of the old “romantic” alpinism being displaced by a sport model, aimed not at “metaphysics of the mountain”, but at achievements and records.
Źródło:
Śląskie Studia Polonistyczne; 2018, 11, 1; 119-134
2084-0772
2353-0928
Pojawia się w:
Śląskie Studia Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przestrzeń i tożsamość. Dylematy „człowieka gór” w twórczości Michała Jagiełły
Space and Identity. Dilemmas of the “Mountain Man” in the Works of Michał Jagiełło Abstract
Autorzy:
Dutka, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1520153.pdf
Data publikacji:
2018-12-20
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
mountains in literature
geographical space
geopoetics
spatial metaphors
autobiographical writing
Opis:
The article discusses the problem of relations betweenspatial issues and contemporary identitydiscourses. Using suchconcepts as homo geographicus (R.D. Sack and J. Kaczmarek) and homo localis (M. Madurowicz), it presents a special case in which the subjectivity is determined in relation to the specific geographical environment – the mountains. The term “mountain man”, used in the literature, media and colloquial language for more than a hundred years, was analyzed from a philosophical perspective by Antonina Sebesta in the work Etyka i ethos “ludzi gór” (Ethics and Ethos of “Mountain People”), however the definition and scope of this identity category remains undetermined. This article “puts to test” the concept of the “mountain man” by analyzing the works of the so-called “mountain literature” of Michał Jagiełło – literary critic, mountaineer and rescue team member. The interpretations of the poems concentrate on the role of spatial metaphors inthelyrical identity narrative.TheauthornoticeshowJagiełło’s works,especially his last book of poetry – Pusta drabina [The Empty Ladder] encouragereflectiononidentityandthemythologyof the“mountainman”.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2018, 13; 99-116
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Topography of Mythization and Ritual of Reading The review of Dorota Siwor, Tropy mitu i rytuału. O polskiej prozie współczesnej – nie tylko najnowszej [Traces of Myth and Ritual On Contemporary Polish Prose]
Autorzy:
Dutka, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1828654.pdf
Data publikacji:
2020-07-09
Wydawca:
Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
Tematy:
myth
mythization strategy
ritual
Polish prose
search
topography
Opis:
The article is a review of Dorota Siwor’s monography entitled Traces of Myth and Ritual On Contemporary Polish Prose (Tropy mitu i rytuału. O polskiej prozie współczesnej – nie tylko najnowszej). The affinities between literature and myth (and the ritual that is associated with myth) are analysed in this book from several perspectives – those of structure, theme, and function. Dorota Siwor’s interpretations generally focus on Polish prose composed in the second half of the twentieth century and the first several years of the twenty-first century (the literary works written by Andrzej Stasiuk, Olga Tokarczuk, Wilhelm Dichter, but also by Czesław Miłosz, Tadeusz Konwicki, Tadeusz Nowak and others). Essays included in this book are interpretative, but some of them also offer a systematic account. In this monograph, the main problem – the mythization strategy in prose – is explained as a type of search (search for order in the surrounding world, search for the origins and search for oneself). The analyses in mythical and ritualistic contexts highlight the interesting tendencies in prose but also show some kind of different topography (topography of mythization) and ritual of reading (not only private but also more universal).
Źródło:
Świat i Słowo; 2020, 34, 1; 419-420
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekstremalne doświadczenia w ekstremalnej „wcieleniówce”. Długi film o miłości. Powrót na Broad Peak Jacka Hugo-Badera jako opowieść o niespełnieniu
Extreme Experiences in the Extreme “Embodiment” Reportage. Długi film o miłości. Powrót na Broad Peak by Jacek Hugo-Bader as a Reflection about Non-Fulfilment
Autorzy:
Dutka, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951685.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
reportage
space
mountains
extreme experience
Jacek Hugo-Bader
Opis:
The article offers a reading of Jacek Hugo-Bader’s controversial reportage Długi film o miłości. Powrót na Broad Peak (2014), which is frequently viewed as a story about the tragedy in Karakorum. The author of the article emphasizes that this piece may be also read in a more universal way as a reflection about non-fulfilment. She analyses the literary representations of multidimensional spatial experiences in the highest mountains such as sensual responses to extreme altitude and temperature, the life-and-death threshold experience as well as the spiritual relationship with the mountains. She also remarks other literary aspects of Hugo-Bader’s work, for instance the extreme “embodiment” reportage of Gonzo style.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2017, 11
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Topografia mityzacji i rytuały lektury
Autorzy:
Dutka, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1828651.pdf
Data publikacji:
2020-07-14
Wydawca:
Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
Tematy:
mit
strategia mityzacji
rytuał
proza polska
poszukiwania
topografia
Opis:
Dorota Siwor, bez zbędnego kluczenia czy retorycznych popisów, już w pierwszych zdaniach swojej monografii zatytułowanej Tropy mitu i rytuału. O polskiej prozie współczesnej nie tylko najnowszej pisze o zagadnieniach, które są dla niej najistotniejsze: Literatura jest opowieścią. Najdawniejszą formą opowieści był mit. Związki pomiędzy tekstem literackim a mitem i związanym z nim ściśle rytuałem nie podlegają dyskusji. Pytanie jednak, czy dziś pozostają nadal żywe? Czy we współczesnej prozie można jeszcze odnajdywać mityczne tropy? W jaki sposób wykorzystują je twórcy? I czy z udzielonych odpowiedzi wynika coś istotnego dla interpretacji, dla czytelnika?1 Zdania te od razu wprowadzają w rzeczowy, logiczny wywód badaczki z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Ale widzę w nich coś znacznie wykraczającego poza ramy konwencjonalnego wprowadzenia, w którym zarysowuje się obszar badań i formułuje cele pracy. Uderzająca jest dla mnie dobitność już pierwszego sformułowania: „Literatura jest opowieścią”. Tak, to prawda, ale… Od razu rodzi się pokusa, by dodawać wyjaśnienia i zastrzeżenia, rozwijać i problematyzować tę myśl, opatrzyć ją przypisami z licznych prac chociażby z zakresu antropologii literatury/literackiej. Dorota Siwor natomiast dodaje jedynie kolejne zdanie, równie dobitne jak to pierwsze: „Najdawniejszą formą opowieści był mit”. Znów trudno pozbyć się myśli, że w tym miejscu można by od razu spodziewać się, jeżeli nie długiego, erudycyjnego wywodu, w którym pojawiłyby się uwagi na temat problemów związanych z definiowaniem mitu, z nadmiarem znaczeń, to choć krótkiej uwagi o różnych ujęciach badawczych, szkołach, o odejściach od mitu i „błaganiach o mit” w kulturze. Badaczka podejmuje taką refleksję, ale we właściwym miejscu – w pierwszym szkicu, zatytułowanym Wokół mityzacji w polskiej prozie współczesnej – konteksty i strategie. Rekonesans. We wstępie zamiast tego pojawia się, będąca logiczną konsekwencją poprzednich zdań, konstatacja o związkach pomiędzy literaturą a mitem. Skłania ona do postawienia pytań o aktualność i współczesne aspekty tych powiązań. Zatrzymuję się już na Uwagach wstępnych, gdyż pozwalają one od razu poznać autorkę tej pracy jako osobę zdecydowaną, która dobrze wie, czego chce, w jakim kierunku zmierza w swoich analizach i interpretacjach, która nie komplikuje i nie udziwnia wywodu, lecz prezentuje go w sposób ścisły, konkretny i konsekwentny. Żeby tak móc pisać, potrzeba wielu doświadczeń lekturowych, interpretacyjnych, redaktorskich, a przede wszystkim niezbędne jest wypracowanie własnego stanowiska na temat tego, czym jest literatura i czego się w niej szuka.
Źródło:
Świat i Słowo; 2020, 34, 1; 411-420
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wanderings and Moments of Pause: Biblical Motifs in Mistyka Gór [Mountain Mysticism] by Roman E. Rogowski
Wędrówki i chwile zatrzymania – motywy biblijne w Mistyce gór Romana E. Rogowskiego
Autorzy:
Dutka, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2053952.pdf
Data publikacji:
2022-02-25
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
R.E. Rogowski
Mistyka gór
literatura i teologia
autobiografia
narracja górska
Mountain Mysticism
literature and theology
autobiography
mountain narrative
Opis:
Mistyka gór [Mountain Mysticism] is a book which has been reprinted several times, translated into several languages, and described as “legendary”, especially for those readers who are lovers of mountains. The author – R.E. Rogowski – is a priest, theologian, scholar and mountaineer. Mistyka gór is of a hybrid nature, lying on the border between literature and theology. This article proposes an interpretation of this book from a geopoetics perspective, as a meditative guide to Israel, an autobiography, and a mountain narrative. In each of these cases, the biblical motifs of mountains play a crucial role. Peaks mentioned in the Bible mark the pilgrimage trail, order the story of the author’s life, and stand as the mountaineer’s goals. They also form pretexts for a broader existential reflection. Rogowski writes about his mountain wanderings and moments of pause, which have both literal and metaphorical meanings. He primarily draws attention to these pauses. They signify not only a chance to rest, but also to pray and contemplate. It makes Rogowski’s book both unique and original.
Mistyka gór [Mountain Mysticism] to książka wielokrotnie przedrukowywana, tłumaczona i określana jako „legendarna”, szczególnie dla czytelników, którzy są miłośnikami gór. Autor – R.E. Rogowski jest księdzem, teologiem, uczonym i wspinaczem. Mistyka gór ma charakter hybrydyczny, sytuuje się na pograniczu, pomiędzy literaturą i teologią. Artykuł proponuje interpretację tej książki z perspektywy geopoetyki, dowodzi, że jest to medytacyjny przewodnik po Izraelu, autobiografia, a także narracja górskiej. W każdym przypadku biblijne motywy gór odgrywają kluczową rolę. Wspomniane w Biblii szczyty wyznaczają szlak pielgrzymki, porządkują historię życia autora, są również celami wspinacza. Góry znane z Pisma Świętego stanowią tu także pretekst dla szerszej refleksji egzystencjalnej. Rogowski pisze o wędrówkach po górach, ale i o chwilach pauzy, które mają znaczenie zarówno dosłowne, jak i metaforyczne. Przede wszystkim zwraca uwagę na wspomniane przystanki. Przerwy oznaczają nie tylko odpoczynek, ale także modlitwę i kontemplację. To dzięki nim książka Rogowskiego jest wyjątkowa i oryginalna.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 1; 115-130
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wędrujące pojęcie, czyli geopoetyka w teorii i w praktyce. Recenzja książki Elżbiety Rybickiej Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich
Autorzy:
Dutka, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/510967.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2015, 1(15); 281-287
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies