Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "teológia" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-14 z 14
    Tytuł:
    Katafatyczność i apofatyczność słowa Bożego w świetle misterium Wcielenia
    The Cataphatic and Apophatic Nature of the Word of God in the Light of the Mystery of the Incarnation
    Autorzy:
    Zatwardnicki, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28328364.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    teologia katafatyczna
    teologia apofatyczna
    Sobór Chalcedoński
    Sobór Konstantynopolitański III
    słowo Boże
    Pseudo-Dionizy Areopagita
    cataphatic theology
    apophatic theology
    Council of Chalcedon
    Third Council of Constantinople
    Word of God
    Pseudo-Dionysius the Areopagite
    Opis:
    Współczesnej fascynacji teologią apofatyczną towarzyszy jej niewłaściwe rozumienie. Teologia apofatyczna staje się krytyką objawienia i zostaje sprowadzona do teologii negatywnej ujmującej relację między Stwórcą a stworzeniem dialektycznie. Autor artykułu zaprezentował najpierw krytykę takiego rozumienia teologii apofatycznej, jakiej dokonał Robert Woźniak. Następnie autor rozwinął poglądy polskiego teologa w oparciu o wypowiedzi III Soboru w Konstantynopolu. W drugiej części artykułu, w dialogu ze współczesną myślą teologiczną oraz w odwołaniu do twórczości Pseudo-Dionizego Areopagity, autor dokonał spekulatywnego namysłu nad tytułową kwestią. Pozwoliło to na wyeksponowanie relacji Pisma z wolą Logosu, a także związku słów biblijnych z obecnością Słowa. Przedstawiono także propozycję katafatyczno-apofatycznej interpretacji Pisma Świętego. Ukazano również, w jaki sposób uniżona postać słowa Bożego służy przebóstwieniu człowieka.
    The contemporary fascination with apophatic theology is accompanied by its incorrect understanding. Apophatic theology becomes a critique of revelation and is reduced to a negative theology that encompasses the relationship between the Creator and creation dialectically. The author of the article first presents Robert Woźniak’s critique of such an understanding of apophatic theology from the perspective of the Chalcedonian approach to the mystery of the Incarnation, and then he develops Robert Woźniak’s views considering the statements of the Third Council of Constantinople. In the second part of the article, the author speculatively reflects the eponymous issue in dialogue with contemporary theological thought and in reference to the work of Pseudo-Dionysius the Areopagite. This makes it possible to expose the relationship of the Scriptures with the will of the Logos, as well as the interconnection between biblical words and the presence of the Word. A proposal for a cataphatic and apophatic interpretation of the Holy Scriptures is also presented. The article also shows how the humble form of the word of God serves the cause of the deification of man.
    Źródło:
    Collectanea Theologica; 2022, 92, 4; 39-92
    0137-6985
    2720-1481
    Pojawia się w:
    Collectanea Theologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Relacja Kościoła do Pisma Świętego według Johna Webstera
    The Church’s Relation to the Holy Scriptures according to John Webster
    Autorzy:
    Zatwardnicki, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/50106416.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    John Webster
    ontology of Scripture
    ecclesiology
    Reformed theology
    Catholic theology
    Joseph Ratzinger
    creatura verbi domini
    authority of Scripture
    inspiration
    canonicity
    ontologia Pisma Świętego
    eklezjologia
    teologia reformowana
    teologia katolicka
    autorytet Pisma Świętego
    natchnienie
    kanoniczność
    Opis:
    Problemem podjętym w artykule jest kwestia relacji Kościoła do Pisma Świętego w twórczości Johna Webstera. W pierwszej części zaprezentowano poglądy anglikańskiego teologa ukazujące ontologię Pisma Świętego w jej związku z eklezjologią, a w drugiej – poddano je krytycznej ocenie z perspektywy teologii katolickiej; w tym celu wykorzystano zwłaszcza teologię Josepha Ratzingera. Webster prezentuje Kościół jako creatura verbi divini, którego stałą cechą jest bycie słuchaczem viva vox Dei. W związku z tym proponuje ujmować Kościół w kategorii „duchowej widzialności”. Przyjmowana przez niego koncepcja Kościoła wiąże się z autorytetem Pisma Świętego jako narzędzia służącego Zmartwychwstałemu do wypowiadania teraźniejszego słowa za pośrednictwem natchnionych słów „proroków i apostołów”. Ten sam Duch Święty, który oświecał autorów natchnionych oraz dawał im natchnienie, odegrał również główną rolę w procesie formowania się kanonu. Uznanie kanoniczności było zdaniem Webstera przede wszystkim aktem recepcji oraz posłusznego przyjęcia daru Bożego. Wiele cennych spostrzeżeń uczonego może zostać zasymilowanych w teologii katolickiej, ale jedynie pod warunkiem „kontrreformacyjnego” odczytania poglądów myśliciela, którego refleksje są silnie znaczone teologią reformowaną. Ewentualne zużytkowanie myśli Webstera wiązałoby się z poszerzeniem rozumienia słowa Bożego, dowartościowaniem misterium Eklezji oraz postawieniem mocniejszego akcentu na przeszły wymiar tekstów biblijnych.
    The problem discussed in the article is the question of the relation of the Church to the Holy Scriptures in the works of John Webster. The first part presents the views of an Anglican theologian showing the ontology of the Scriptures in relation to ecclesiology. The second part critically evaluates them from the perspective of Catholic theology; for this purpose, in particular, Joseph Ratzinger’s theology was used. Webster presents the Church as a creatura verbi divini, whose constant feature is to be a listener of viva vox Dei. Therefore, he proposes to classify the Church in the category of “spiritual visibility.” The concept of the Church he adopted involves the authority of the Holy Scriptures as an instrument for the Risen Christ to express the present word through the inspired words of the “prophets and apostles”. The same Holy Spirit who enlightened the biblical authors and inspired them, also played a prime role in the formation of the canon. In Webster’s opinion, recognition of canonicity was, above all, an act of reception and an obedient acceptance of God’s gift. Many valuable insights of the scholar can be assimilated into Catholic theology, but only on the condition of a “counter-reformation” reading of the views of a thinker whose reflections are strongly marked by Reform theology. Possible use of Webster’s thoughts would involve broadening the understanding of the word of God, appreciating the mystery of the Ecclesia, and placing a stronger emphasis on the past dimension of biblical texts.
    Źródło:
    Verbum Vitae; 2023, 41, 1; 115-139
    1644-8561
    2451-280X
    Pojawia się w:
    Verbum Vitae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wizja teologii w wypowiedziach papieża Franciszka
    The Vision of Theology in Pope Francis’ Statements
    Autorzy:
    Zatwardnicki, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2149952.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Pope Francis
    orthodoxy
    orthopraxis
    theology
    evangelization
    Argentine liberation theology
    loci theologici
    Tradition
    the preferential option for the poor
    Veritatis gaudium
    papież Franciszek
    ortodoksja
    ortopraksja
    teologia
    ewangelizacja
    argentyńska teologia wyzwolenia
    Tradycja
    opcja na rzecz ubogich
    Opis:
    The Holy Father does not avoid themes which should interest theologians. In the apostolic constitution Veritatis gaudium he directly expresses his understanding of the role of theology at the present phase of the Church’s mission. The author of the article arranges Francis’ statements in the context of evangelization widely understood: starting from proclaiming the kerygma, through the social dimension of the Gospel, ending up with the service of accompanying the whole mankind. Then the author deals with the Pope’s understanding of the Tradition in its relation to the modern reality, of the orthodoxy that is not separated from orthopraxis, as well as of the theological sources (loci theologici). The author finishes by suggesting the most important issues which require further theological studies. The issue of the deepened apprehension of orthodoxy is particulary worthy of attention.
    Ojciec Święty nie stroni od tematów, które winny zainteresować teologów. W konstytucji apostolskiej Veritatis gaudium wyraził on wprost swoje rozumienie roli teologii na obecnym etapie misji Kościoła. Autor artykułu uszeregował wypowiedzi Franciszka w kontekście ewangelizacji rozumianej szeroko: od głoszenia kerygmatu, przez wymiar społeczny Ewangelii, aż po służbę towarzyszenia całej ludzkości. Następnie zaprezentowane zostało: papieskie rozumienie Tradycji w jej związku z rzeczywistością współczesną, ortodoksji nierozdzielnej od ortopraksji, a w końcu miejsc teologicznych (loci theologici). Na zakończenie autor zasugerował najważniejsze kwestie, które domagają się dalszych badań teologicznych. Wśród nich zasługuje na uwagę zwłaszcza sprawa pogłębionego pojmowania ortodoksji.
    Źródło:
    Rocznik Teologii Katolickiej; 2018, 17, 3; 237-257
    1644-8855
    Pojawia się w:
    Rocznik Teologii Katolickiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przedziwna wymiana dusz. Przebóstwienie w myśli Zofii Tajber - Matki Pauli
    Admirable Exchange of Souls. Deification in Zofia Tajber's (Mother Paula's) Thought
    Autorzy:
    Zatwardnicki, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1051078.pdf
    Data publikacji:
    2020-03-24
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Zofia Tajber – Matka Paula
    Międzynarodowa Komisja Teologiczna
    Joseph Ratzinger
    Jezus Chrystus
    wcielenie
    przebóstwienie
    przedziwna wymiana
    dusza
    Eucharystia
    teologia dogmatyczna
    teologia mistyczna
    mistyka
    chrystologia
    soteriologia
    Zofia Tajber – Mother Paula
    International Theological Commission
    Jesus Christ
    Incarnation
    deification
    admirable exchange
    soul
    Eucharist
    dogmatic theology
    mystical theology
    mysticism
    Christology
    soteriology
    Opis:
    Teologia dogmatyczna winna brać pod uwagę „wiedzę świętych”, w której często skrywają się elementy teologiczne. W artykule zbadano orędzie Zofii Tajber – Matki Pauli (1890–1963) pod kątem teologii przebóstwienia. Wyniki poszukiwań zestawiono z rozumieniem theosis we współczesnej teologii (opracowania Międzynarodowej Komisji Teologicznej oraz Josepha Ratzingera). Spuścizna mistyczki pozwala przełożyć tradycyjną teorię „przedziwnej wymiany” na egzystencję chrześcijańską. Zjednoczenie człowieka z Bogiem dokonuje się na poziomie „wymiany dusz” Chrystusa i wierzącego. Na szczególną uwagę zasługuje akcent położony na soteriologiczną rolę Duszy Chrystusa oraz Eucharystię w przebóstwieniu. Ostatecznie chodzi o przechodzenie od obecności Chrystusa w ludzkiej duszy po przyjęciu Komunii św. do całkowitej jednozgodności rozumu, woli i uczuć (idea „krótkiej drogi”).
    Dogmatic theology should take into account the “knowledge of saints” in which theological elements are often hidden. The article analyses Zofia Tyber’s (Mother Paula, 1890–1963) message in relation to deification theology. An outcome of the searches is compared to the understanding of theosis in contemporary theology (the International Theological Commission and Joseph Ratzinger’s documents). The mystic’s heritage enables one to apply the traditional theory of an “admirable exchange” to Christian existence. Union of a man with God takes place at the level of “exchange of souls” of Christ and a believer. An emphasis laid on the soteriological role of Christ’s soul and on Eucharist in the deification process is especially worthy of attention. Proceeding from Christ’s presence in a human soul after the Holy Communion to a total harmony of mind, will and feelings (idea of a „short path”) is ultimately aimed at.
    Źródło:
    Teologia w Polsce; 2018, 12, 1; 149-167
    1732-4572
    Pojawia się w:
    Teologia w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Teologia natchnienia z perspektywy posłania Syna i Ducha Świętego
    The Theology of Inspiration from the Perspective of the Missions of the Son and the Holy Spirit
    Autorzy:
    Zatwardnicki, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20434363.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
    Tematy:
    biblical inspiration
    theology of inspiration
    divine revelation
    theology of revelation
    the missions of the Son
    the missions of the Holy Spirit
    Christology of the word of God
    pneumatology of the word of God
    hagiographer
    apostolic men
    Acts of the Apostles
    theology of the Eucharist
    incarnational analogy
    natchnienie biblijne
    teologia natchnienia
    objawienie Boże
    teologia objawienia
    posłanie Syna
    posłanie Ducha Świętego
    chrystologia słowa Bożego
    pneumatologia słowa Bożego
    hagiograf
    mężowie apostolscy
    Apostołowie
    teologia Eucharystii
    analogia inkarnacyjna
    Opis:
    W artykule zaprezentowano wybrane aspekty teologii natchnienia i teologii objawienia opracowane z perspektywy teologii dogmatycznej. Za klucz prowadzonej refleksji przyjęto nierozdzielne misje Syna i Ducha Świętego. Wzięto pod uwagę, że natchnienie i objawienie winny być rozróżnione, ale nie rozdzielone. Wykorzystano wzajemne powiązania tajemnic wiary między sobą (nexus mysteriorum). Na pierwszy plan wysunięto natchnienie autorów Nowego Testamentu będące rezultatem kulminacyjnych wydarzeń zbawczych i objawieniowych związanych ze Wcieleniem, Paschą i Zesłaniem Ducha Świętego. Uwzględniono również związek hagiografów z Kościołem, dla którego Lud Boży Starego Przymierza był typem. Najpierw została zaprezentowana chrystologia słowa i pneumatologia słowa wyprowadzona z analogii inkarnacyjnej. Kolejno podjęto kwestie więzi Apostołów z hagiografami (nazywanych w Dei verbum „mężami apostolskimi”) i ich partycypacji w posłaniach Syna i Ducha Świętego. W ostatniej części ukazano znaczenie Eucharystii, w której kontynuowana jest samo-komunikacja Trójjedynego Boga, dla teologii natchnienia.
    This article presents selected aspects of the theology of inspiration and the theology of revelation developed from the perspective of dogmatic theology. As a key for reflection the inseparable missions of the Son and the Holy Spirit were taken. It was considered that inspiration and revelation should be distinguished, but not separated. Account was also taken of the interrelations of the mysteries of faith (nexus mysteriorum). To the fore came the inspiration of the New Testament authors resulting from the crucial salvific and revelatory events associated with the Incarnation, Pascha and Pentecost. The relationship of the hagiographers to the Church, for which the People of God of the Old Covenant was a type, was also considered. The text first presents the Christology of the Word and the pneumatology of the Word derived from the incarnational analogy. Subsequently, the relationship of the Apostles to the hagiographers (called “apostolic men” in Dei verbum) and their participation in the missions of the Son and the Holy Spirit are addressed. The final part shows the importance of the Eucharist, in which the self-communication of the Triune God continues, for the theology of inspiration.
    Źródło:
    Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2022, 30, 2; 87-112
    2544-6460
    Pojawia się w:
    Wrocławski Przegląd Teologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    "Niewysłowione zjednoczenie" czasu i wieczności
    An "Incomprehensible Union" of Time and Eternity
    Autorzy:
    Zatwardnicki, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1601814.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    teologia
    czas
    wieczność
    Chrystus
    historia
    protologia
    eschatologia
    królestwo Boże
    Kościół
    misterium
    theology
    time
    eternity
    Christ
    history
    protology
    eschatology
    the Kingdom of God
    Church
    mystery
    Opis:
    Wzajemne przenikanie się czasu i wieczności winno być brane pod uwagę w każdej refleksji teologicznej. W artykule zwrócono uwagę na pewne ogólne ramy, które warto uwzględnić w rozpracowywaniu poszczególnych kwestii teologicznych. „Niewysłowione zjednoczenie” czasu i wieczności to jedna z odsłon tej samej tajemnicy Chrystusa, którą teolog winien dostrzegać w każdym z misteriów wiary. We wszystkich zagadnieniach teologicznych daje o sobie znać współistnienie czasu i wieczności przy supremacji bieguna wiecznego.
    The mutual penetration of time and eternity should be taken into account in every theological reflection. The article deals with a general framework that is to be considered while working out particular theological issues. An “incomprehensible union” of time and eternity is one of the versions of the same Mystery of Christ which a theologian should recognize in every single mystery of faith. In all theological issues the coexistence of time and eternity is noticeable and the eternity polar is supreme here.
    Źródło:
    Teologia w Polsce; 2017, 11, 1; 163-182
    1732-4572
    Pojawia się w:
    Teologia w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ku teologicznemu pogłębieniu rozumienia natchnienia i interpretacji Pisma Świętego. Śladami Josepha Ratzingera (Benedykta XVI)
    Striving to Deepen Theological Understanding of Inspiration and Interpretation of the Holy Scripture. Following Joseph Ratzinger’s (Benedict XVI’s) footsteps.
    Autorzy:
    Zatwardnicki, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/559485.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Gdańskie Seminarium Duchowne
    Tematy:
    Benedykt XVI, egzegeza, hermeneutyka wiary, interpretacja, Joseph Ratzinger, metoda historyczno‑krytyczna, natchnienie, Pismo Święte, teologia, Wcielenie
    Benedict XVI, exegesis, hermeneutics of faith, historical‑critical method,
    Incarnation, interpretation, Holy Scripture, inspiration, Joseph Ratzinger, theology
    Opis:
    W artykule ukazano Pismo Święte jako rzeczywistość Bosko‑ludzką. Analogicznie do Słowa Bożego, które stało się ciałem – Słowo Boże stało się księgą. W takim razie, aby dotrzeć do obu wymiarów Biblii: Boskiego i ludzkiego, w interpretacji należy uwzględnić zarówno zasady naukowe, jak i teologiczne. Benedykt XVI wskazał na konieczność ich syntezy, która ma się dokonać na wzór zjednoczenia natur Boskiej i ludzkiej w jednej Osobie Syna Bożego – nie wolno ich mieszać, ale też nie wolno ich rozdzielać. Następnie zaproponowano teologiczne pogłębienie rozumienia natchnienia. Takie pogłębienie jest w opinii papieża konieczne również dla studiów biblijnych. Refleksja nad natchnieniem wymaga uwzględnienia chrystologii i mariologii, antropologii i eklezjologii, a również charytologii. Przede wszystkim jednak konieczne jest uwzględnienie wiary, bez której nie można mówić o natchnieniu jako jednym z przejawów relacji człowieka i Boga. W ostatniej części artykułu przedstawiono współczesne problemy biblistyki widziane właśnie z perspektywy wiary. Mocno podkreślono zwłaszcza tajemnicę Wcielenia dokonującą się we współpracy Boga i człowieka. Jak Słowo Boże stało się ciałem za sprawą Ducha Świętego w łonie Dziewicy Maryi i za Jej zgodą, tak Pismo Święte rodzi się z łona Kościoła za sprawą Ducha i odpowiedzi człowieka na objawienie się Boga.
    The article shows the Holy Scripture as divine and human reality. Analogically to the Word of God that became flesh, the Word of God became a book. That is why in order to reach both dimensions of the Bible – divine and human ones – one should take into consideration both scientific and theological principles of the interpretation. Benedict XVI highlighted the necessity of their synthesis which should be achieved the way divine and human natures are united in the single Person of the Son of God – one must neither confuse no separate them. Furthermore, it was suggested that theological understanding of inspiration should be deepened. In Pope’s opinion, biblical studies should also be deepened. While reflecting on inspiration one should take into account Christology, Mariology, anthropology, ecclesiology, as well as theology of grace. And first of all, it is faith that is to be taken into account, because without faith one can not consider inspiration as one of the aspects of the relationship between God and man. The last part of the article focuses on modern issues of biblical studies seen from the perspective of faith. It is the mystery of Incarnation taking place owing to cooperation between God and man that was paid special attention to. Just as the word of God became flesh by the power of the Holy Spirit in the Virgin Mary’s womb and with her consent, the same way the Holy Scripture is born from the womb of the Church by the power of the Holy Spirit and owing to man’s response to God’s revelation.
    Źródło:
    Studia Gdańskie; 2013, 33; 13-31
    0137-4338
    Pojawia się w:
    Studia Gdańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    One Source of Revelation and Two Currents of the Revelation Transmission and Cognition: the Apological Dimension of Joseph Ratzinger’s Theology
    Jedno źródło Objawienia a dwa nurty przekazu i poznania Objawienia. Apologijny wymiar teologii Josepha Ratzingera
    Autorzy:
    Zatwardnicki, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1916511.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-04
    Wydawca:
    Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
    Tematy:
    Revelation versus Scripture and Tradition
    Joseph Ratzinger’s interpretation of Dei verbum
    the theory of “two sources” (duplex fons)
    criticism of sola
    Scriptura
    material sufficiency of Scripture
    theology of Revelation
    Catholic apology
    fundamental theology
    Catholic-Protestant polemics
    ordo essendi and ordo cognoscendi
    Objawienie a Pismo i Tradycja
    Josepha Ratzingera interpretacja
    Dei verbum
    teoria „dwóch źródeł” (duplex fons)
    krytyka sola Scriptura
    teologia Objawienia
    apologia katolicka
    polemiki katolicko-protestanckie
    ordo essendi a ordo cognoscendi
    teologia fundamentalna
    materialna wystarczalność Pisma Świętego
    Opis:
    The adoption of the personalistic model of Revelation and the rejection of the theory of “two sources” of Revelation at Vatican Council II has not been fully adopted yet. Fundamental theologians have assimilated the content of the Dogmatic Constitution on Revelation, but Catholic apologists refer rather to the misinterpretation of the Council of Trent. They keep reconciling Scripture and Tradition without explicitly referring to the living reality of Revelation as unus fons from which the two currents of Revelation flow. The article refers to the legacy of Joseph Ratzinger, whose theology has significantly influenced Dei verbum. The statements of the Bavarian theologian are a kind of an interpretative key to the descriptions contained in the documents Vaticanum Secundum and Tridentinum of the relationship between Revelation on the one hand and Scripture and Tradition on the other. Only an in-depth “theology of Revelation” enables the search for answers to the relationship of the sources for the message and the knowledge of Revelation. The first paragraph criticises the theory of duplex fons, the second assesses the possibility of adopting the Catholic variant of the principle of sola Scriptura, and the next points out the need to take into account the difference between ordo essendi and ordo cognoscendi. The conclusion presents meta-questions important to the Catholic apologist. It transpires that it is precisely the ecumenical orientation of Ratzinger’s theology that opens it up to the apology of the Catholic position because it allows us to see the real division between the views of Christians. Protestant-Catholic polemics often stems from the entanglement of modern categories, which must be transcended by reference to the history of theology seen in a longer perspective. It is worthwhile for fundamental theologians and apologists to realise that systematic theology itself has an apological dimension.
    Przyjęcie personalistycznego modelu Objawienia oraz odrzucenie teorii „dwóch źródeł” Objawienia dokonane na Soborze Watykańskim II wciąż domagają się recepcji. Teologowie fundamentalni przyswoili sobie treści Konstytucji dogmatycznej o Objawieniu Bożym, ale apologeci katoliccy odwołują się raczej do źle zinterpretowanego Soboru Trydenckiego. Wciąż próbują uzgadniać Pismo i Tradycję bez wyraźnego odwołania się do żywej rzeczywistości Objawienia jako unus fons, z którego wypływają dwa nurty przekazu Objawienia. W artykule odwołano się do spuścizny Josepha Ratzingera, którego teologia znacząco wpłynęła na Dei verbum. Wypowiedzi bawarskiego teologa stanowią swego rodzaju klucz interpretacyjny do zaprezentowanego w dokumentach Vaticanum Secundum oraz Tridentinum opisu związków między Objawieniem zjednej strony a Pismem i Tradycją z drugiej. Dopiero pogłębiona „teologia Objawienia” pozwala na poszukiwanie odpowiedzi na temat związku źródeł przekazu i poznania Objawienia. W paragrafie pierwszym przedstawiono krytykę teorii duplex fons, w drugim dokonano oceny możliwości przyjęcia katolickiej odmiany zasady sola Scriptura, a w kolejnym wskazano na konieczność wzięcia pod uwagę różnicy między ordo essendi a ordo cognoscendi. W zakończeniu zostały wyprowadzone metawnioski ważne dla katolickiego apologety. Okazuje się, że właśnie ekumeniczne zorientowanie Ratzingerowskiej teologii otwiera ją na apologię katolickiego stanowiska, pozwala bowiem dotrzeć do rzeczywistych podziałów między poglądami chrześcijan. Polemiki protestancko-katolickie wynikają często z uwikłania w nowożytne kategorie, które trzeba przekroczyć przez odwołanie do historii teologii widzianej w dłuższej perspektywie. Warto, żeby teologowie fundamentalni i apologeci zdawali sobie też sprawę z tego, że teologia systematyczna sama w sobie posiada wymiar apologijny.
    Źródło:
    Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2020, 28, 2; 63-93
    2544-6460
    Pojawia się w:
    Wrocławski Przegląd Teologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przebóstwienie w perspektywie chrystologicznej. Śladami Josepha Ratzingera − Benedykta XVI
    Divinization in the Christological Perspective. Following Joseph Ratzinger (Benedict XVI)
    Autorzy:
    Zatwardnicki, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1601075.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Benedykt XVI
    Joseph Ratzinger
    Chrystus
    Bóg
    człowiek
    przebóstwienie
    Sobór w Chalcedonie
    III Sobór w Konstantynopolu
    sobór
    zjednoczenie
    mistyka
    teologia
    chrystologia
    antropologia
    natura
    wola
    Benedict XVI
    Christ
    God
    man
    divinization
    the Council of Chalcedon
    the Third Council of Constantinople
    Council
    union
    mysticism
    theology
    Christology
    anthropology
    nature
    will
    Opis:
    Benedykt XVI pisał o uniwersalnej tęsknocie człowieka do bycia „jak Bóg”. Prarodzice wybrali samoubóstwienie zamiast przebóstwienia z łaski Bożej. Benedykt XVI ukazywał misterium przebóstwienia w perspektywie chrystologicznej. Dokonuje się ono na wzór zjednoczenia dwóch natur w jednej Osobie Syna Bożego (sobór w Chalcedonie). Lekarstwem na fałszywe rozumienie, czym jest theosis, jest ukazanie drogi do celu: chodzi o posłuszeństwo, które wiedzie przez „bramę Krzyża”. Sposób zjednoczenia dwóch woli (ludzkiej i Boskiej) w Chrystusie jest warunkiem i modelem komunii woli człowieka i Boga (Sobór Konstantynopolitański III).
    Benedict XVI wrote about a man’s universal longing to be “like God”. The first parents chose self-divinization instead of divinization by God’s grace. Pope Emeritus showed the mistery of divinization in the Christological perspective. It takes place similarly to the way two natures are united in one Person of the Son of God (the Council of Chalcedon). Showing way to the goal is a remedy for false understanding of what theosis is: it is obedience that leads through “the gate of Cross”. The way two wills (human and divine) are united in one in Christ is a condition and model of communion of God’s will and a man’s one (the Third Council of Constantinople).
    Źródło:
    Teologia w Polsce; 2014, 8, 2; 141-164
    1732-4572
    Pojawia się w:
    Teologia w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Granice metody historyczno-krytycznej w ujęciu Josepha Ratzingera (Benedykta XVI)
    Autorzy:
    Zatwardnicki, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/950557.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Teologiczne
    Tematy:
    Pismo Święte
    Biblia
    egzegeza
    egzegeta
    hermeneutyka
    hermeneutyka wiary
    metoda historyczno-krytyczna
    ograniczenia
    interpretacja
    Benedykt XVI
    Joseph Ratzinger
    Kościół
    nauka
    teologia
    Sobór Watykański II
    Dei verbum
    Holy Scripture
    Bible
    exegesis
    exegete
    hermeneutics
    hermeneutics of faith
    historical-critical method
    limitations
    interpretation
    Benedict XVI
    Church
    science
    theology
    the Second Vatican Council
    Opis:
    According to Joseph Ratzinger the appearance of the historical-critical method simultaneously gave rise to the struggle for its scope and character. This method is an indispensable tool of exegetic craft, but it has its limitations as well. It’s shortcomings of the historical-critical method that are presented and discussed one by one in the article, and they are the following: looking only for historical meaning of the text; pointing only to one dimension (the human one) of Holy Scriptures; lack of continuity as one of principles of the method; outcomes of the research being hypothetical. At the end of the article a dangerous discord between scientific research and study of theological meaning of texts is highlighted. Benedict XVI’s appeal to reinstate theological principles mentioned in the Dogmatic Constitution Dei Verbum and to link them with scientific principles was reminded of as well.
    Według Josepha Ratzingera powstanie metody historyczno-krytycznej jednocześnie wywołało walkę o jej zasięg i kształt. Metoda ta jest koniecznym narzędziem egzegetycznego warsztatu, jednak posiada ograniczenia. W artykule przedstawiono i kolejno omówiono właśnie granice metody historyczno-krytycznej, do których należy zaliczyć: poszukiwanie jedynie historycznego znaczenia tekstu; ukazywanie tylko jednego z dwóch wymiarów (ludzkiego) Pisma Świętego; brak ciągłości jako jedna z zasad metody; hipotetyczność wyników badań. W zakończeniu zwrócono uwagę na niebezpieczny rozdźwięk między badaniami naukowymi a studium teologicznego znaczenia tekstów. Przypomniano również apel Benedykta XVI o przywrócenie należnego miejsca w interpretacji Biblii zasadom teologicznym wskazanym w Konstytucji dogmatycznej Dei verbum oraz o ich powiązanie z zasadami naukowymi.
    Źródło:
    Ruch Biblijny i Liturgiczny; 2014, 67, 2
    2391-8497
    0209-0872
    Pojawia się w:
    Ruch Biblijny i Liturgiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pismo Święte czytane w Kościele duszą teologii. Benedykta XVI troska o stan katolickiej egzegezy
    The Holy Scripture Read in the Church as the Soul of Theology. Benedict XVIs Concern About the State of the Catholic Exegesis
    Autorzy:
    Zatwardnicki, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1600793.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Benedykt XVI
    Joseph Ratzinger
    Pismo Święte
    hermeneutyka
    hermeneutyka wiary
    interpretacja
    egzegeza
    metoda historyczno-krytyczna
    Kościół
    nauka
    teologia
    Ojcowie Kościoła
    Tradycja
    Dei verbum
    Sobór Watykański II
    Verbum Domini
    Benedict XVI
    Holy Scripture
    hermeneutics
    hermeneutics of faith
    interpretation
    exegesis
    historical-critical method
    Church
    science
    theology
    the Church Fathers
    Tradition
    the Second Vatican Council
    Opis:
    Benedykt XVI w swojej trosce o stan współczesnej egzegezy przypominał o konieczności stosowania kryteriów teologicznych w interpretacji Pisma Świętego. W ramach postulowanej przez niego „hermeneutyki wiary” należy uwzględniać tak zwane „wielkie zasady interpretacji”. Jedną z nich, którą omówiono w artykule, jest uwzględnienie żywej Tradycji całego Kościoła. Pogłębiona refleksja nad relacją Pismo Święte–Kościół prowadzi papieża do wniosku, że życie Kościoła jest właściwym miejscem interpretacji ksiąg natchnionych. Ojcowie Soboru Watykańskiego II oczekiwali, że studium Pisma Świętego stanie się duszą teologii. Ojciec Święty modyfikuje to życzenie i postuluje, by Pismo Święte czytane w komunii Kościoła stało się duszą studium teologicznego.
    Benedict XVI in his concern about the state of the modern exegesis reminded of the necessity to use theological criteria while interpreting the Holy Scripture. The so-called “great principles of interpretation” should be taken into consideration as part of “the hermeneutics of faith” postulated by the Pope. Taking into account the living Tradition of the whole Church, the principle that was described in the article, is one of them. Deep reflection over the connection between the Holy Scripture and the Church makes the Pope conclude that the life of the Church is the proper place for interpreting inspired books. The Fathers of the Second Vatican Council expected the study of the Holy Scripture to become the soul of theology. The Holy Father modificated this wish and postulated that the Bible read within the communion of the Church should become the soul of theological studies.
    Źródło:
    Teologia w Polsce; 2013, 7, 2; 173-188
    1732-4572
    Pojawia się w:
    Teologia w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przebóstwienie w perspektywie teologii i mistyki Synteza dwóch mądrości „bez zmieszania i bez rozdzielania”
    Divinization in The Perspective of Theology and Mysticism. Synthesis of Two Wisdoms “Inconfusedly and Indivisibly”
    Autorzy:
    Zatwardnicki, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/950460.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    Benedykt XVI
    Chrystus
    Bóg
    człowiek
    Maryja
    przebóstwienie
    Sobór w Chalcedonie
    III Sobór w Konstantynopolu
    zjednoczenie
    mistyka
    teologia
    chrystologia
    antropologia
    natura
    wola
    Jan od Krzyża
    Faustyna Kowalska
    Maksymilian Kolbe
    benedict xvi
    christ
    god
    man
    mary
    divinization
    the council of
    chalcedon
    the third council of constantinople
    union
    mysticism
    theology
    christology
    anthropology
    nature
    will
    john of the cross
    faustyna kowalska
    maksymilian kolbe
    Opis:
    Benedict XVI showed the mistery of divinization in the Christological perspective. It takes place similarly to the way two natures are united in one Person of the Son of God (the Council of Chalcedon). The way two wills (human and divine) are united in one in Christ is a condition and model of communion of God’s will and a man’s one (the Third Council of Constantinople). The article deals with the coherence between dogmatic statements and saints as well as mistics’ experience (John of the Cross, Faustyna Kowalska, Maksymilian Kolbe). Synthesis of dogmatics and mysticism allows to better understand what theosis is and how it takes place
    Źródło:
    Rocznik Teologii Katolickiej; 2014, 13, 1
    1644-8855
    Pojawia się w:
    Rocznik Teologii Katolickiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Świętość Kościoła a świętość Pisma
    The Holiness of the Church and the Holiness of Scripture
    Autorzy:
    Zatwardnicki, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1992187.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-27
    Wydawca:
    Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
    Tematy:
    znamiona Kościoła
    przymioty Kościoła
    znamiona Pisma
    Świętego
    przymioty Pisma Świętego
    świętość Kościoła
    świętość Pisma Świętego
    świętość a grzech w Kościele
    simul iustus et peccator
    teologia Pisma Świętego
    natchnienie biblijne
    marks of the Church
    attributes of the Church
    marks of Scripture
    attributes of Scripture
    holiness of the Church
    holiness of Scripture
    theology of Scripture
    biblical inspiration
    holiness versus sin in the Church
    Opis:
    W artykule wykorzystano sugestię Telforda Worka, który w swojej monografii Living and Active zaproponował zużytkowanie przymiotów Kościoła do teologicznej refleksji nad Pismem Świętym. Według ewangelikalnego teologa znaki szczególne Kościoła mogą być traktowane również jako znaki szczególne Biblii. W artykule ograniczono się do przymiotu świętości Kościoła widzianej z perspektywy katolickiej. Ze współczesnych refleksji eklezjologicznych wyprowadzono konkluzje dotyczące świętości i natchnienia Pisma Świętego. Świętość Pisma wynika z nierozerwalnego związku między Pismem a Chrystusem i Jego uniżeniem. Pismo jest również owocem zbawczego działania, ponieważ Kościół jako Oblubienica Chrystusa jest współautorem Biblii. Pismo jest święte, bo jego podmiotami są święty Bóg oraz święty Kościół. Należy jednak odróżnić świętość Pisma od świętości hagiografów oraz świętości w Piśmie. Świętość Pisma leży na poziomie ontologicznym, którego warstwa treściowa i literacka może być znakiem. Pismo, podobnie jak Kościół, niesie grzechy ludzi i nie pomimo tego, ale w tym jest święte. Pisma nie wolno jednak określać protestanckim wyrażeniem simul iustus et peccator. Dopiero w pamięci Kościoła jest możliwe pełniejsze uchwycenie świętości pism. Świętość Pisma jest zawsze większa od świętości w Kościele, a świętość w Piśmie nie musi być większa niż świętość w Kościele. Wraz ze wzrostem świętości wzrastają Pisma, z drugiej strony Pismo powoduje wzrost świętości (koło hermeneutyczne). Pismo jest jednym ze środków zbawienia, bo uwielbiony Chrystus posługuje się natchnionym słowem. Dar natchnienia polegał na głębszym utożsamieniu hagiografa z istotą Kościoła i w tym sensie był to dar proroczy, który pozwala rozpoznać świętość Kościoła i dzięki temu prowadzi do uświęcenia wspólnoty wierzących.
    This paper takes up a suggestion made by Telford Work, who in his monograph Living and Active proposed the use of the marks of the Church for theological reflection on Scripture. The evangelical theologian posits that the Church’s distinctive marks can also be viewed as distinctive marks of the Bible. The article is limited to the Church’s mark of holiness seen from a Catholic perspective. Contemporary ecclesiological reflections led to the conclusions about the holiness and inspiration of Scripture. The holiness of Scripture results from the inseparable connection between Scripture and Christ and His humility. Scripture is also the fruit of salvific action because the Church as the Bride of Christ is the co-author of the Bible. Scripture is holy because its subjects are holy God and the holy Church. The holiness of Scripture must, however, be distinguished from the holiness of the hagiographers and the holiness in Scripture. The holiness of Scripture lies at the ontological level, of which the content and literary layer can be a sign. Scripture, like the Church, bears the sins of men and remains holy not in spite, but because of it. Scripture must not be described with the Protestant expression simul iustus et peccator. Only in the memory of the Church is it possible to grasp more fully the holiness of Scripture. The holiness of Scripture is always greater than the holiness in the Church, while the holiness in Scripture need not be greater than the holiness in the Church. As holiness increases, Scripture increases; on the other hand, Scripture causes holiness to increase (the hermeneutic circle). Scripture is one of the means of salvation because the glorified Christ uses the inspired word. The gift of inspiration consisted in a deeper identification of the hagiographer with the essence of the Church and in this sense it was a prophetic gift which allows one to recognise the holiness of the Church and thus leads to the sanctification of the community of believers.
    Źródło:
    Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2021, 29, 2; 121-160
    2544-6460
    Pojawia się w:
    Wrocławski Przegląd Teologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Objawienie w ujęciu radykalnej ortodoksji
    Revelation According to Radical Orthodoxy
    Autorzy:
    Zatwardnicki, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1050731.pdf
    Data publikacji:
    2020-02-27
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    radykalna ortodoksja
    John Milbank
    Catherine Pickstock
    Graham Ward
    objawienie
    egzegeza Pisma Świętego
    interpretacja alegoryczna
    metafizyka partycypacji
    krytyka nowożytności
    dualizm wiary i rozumu
    surnaturel Henriego de Lubaca
    radykalizm a ortodoksja
    biegunowość
    jedność a rozróżnienie
    teologia a filozofia
    fideizm Karla Bartha
    radical orthodoxy
    revelation
    biblical exegesis
    allegorical interpretation
    metaphysics of participation
    criticism of modernity
    dualism of faith and reason
    Henri de Lubac’ surnaturel
    radicalism vs orthodoxy
    polarity
    unity vs distinction
    theology vs philosophy
    Karla Barth’s fideism
    Opis:
    Rozległemu zakresowi zainteresowań teologicznych radykalnej ortodoksji odpowiada szerokie rozumienie objawienia. W artykule zaprezentowano, jakim ujęciom sprzeciwiają się, a jakie interpretacje objawienia proponują zwolennicy ruchu. Podążając za Tomaszem z Akwinu, reprezentanci radykalnej ortodoksji przyjmują, że objawienie jest wydarzeniem, w którym łączą się oświecenie intelektu, interpretacja rzeczywistości w tym świetle oraz wewnętrzna przemiana duszy. Taki punkt widzenia wiąże się z odrzuceniem nowożytnej koncepcji objawienia (dziedzictwo Suáreza). Zdaniem reprezentantów radykalnej ortodoksji powrót do patrystyki i średniowiecza, zwłaszcza do metafizyki partycypacji, ma pozwolić na przekroczenie dualizmów wiary i rozumu oraz natury i łaski. Henriego de Lubaca paradoks surnaturel zostaje rozciągnięty również na kwestie egzegezy Pisma Świętego oraz rozwoju doktryny. Poruszono także zagadnienie relacji teologii i filozofii. Dyskusję z poglądami liderów ruchu należy sprowadzić do metasporu dotyczącego biegunowości: jedność – rozróżnienie. W zakończeniu stanowisko radykalnej ortodoksji zostało ukazane na tle katolickiej teologii. Okazuje się, że radykalizm charakteryzujący ruch sprawia, że ortodoksyjna równowaga typowa dla katolicyzmu chwieje się w posadach.
    A broad understanding of revelation corresponds to a wide range of theological interests of radical orthodoxy. The article shows which conceptions are struggled against and which interpretations of revelation are promoted by the movement’s supporters. Following Thomas Aquinas, representatives of radical orthodoxy assume that revelation is an event which combines illumination of the intellect, the interpretation of reality in this light and internal transformation of a soul. Such a point of view leads to rejection of a modern conception of revelation (Suárez’s heritage). According to representatives of radical orthodoxy, by coming back to patristic and medieval roots, especially to metaphysics of participation, one can overcome dualisms of faith and reason together with those of nature and grace. Henri de Lubac’s surnaturel paradox is spread onto issues of biblical exegesis and development of doctrine. Issues of relation of theology to philosophy is dealt with as well. In fact the discussion with opinions of leaders of the movement should be reduced to a meta-argument concerning the polarity: unity vs distinction. Finally, the attitude of radical orthodoxy is presented against a background of catholic theology. The radicalism characteristic of the movement turns out to simultaneously shake the orthodox balance typical of Catholicism.
    Źródło:
    Teologia w Polsce; 2019, 13, 2; 237-260
    1732-4572
    Pojawia się w:
    Teologia w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-14 z 14

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies