Temat: friction - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Opory tarcia wybranych materiałów polimerowych podczas ślizgania po lodzie
Frictional resistance of polymer materials during sliding on ice
Autorzy:: Wieleba, W.
Dobrowolska, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/189856.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:: materiały polimerowe
tarcie
lód
polymer materials
friction
ice
Opis:: Specyficzne właściwości wody znajdującej sie w fazie stałej (lodu) umożliwiają ślizganie sie po niej innych ciał stałych przy niewielkim współczynniku tarcia. Podczas ślizgania materiału polimerowego po powierzchni lodu zachodzi wiele różnych zjawisk, które wpływają na opory tarcia. Autorzy przedstawili wyniki badań wpływu temperatury otoczenia w zakresie od -30 do -5°C na wartość współczynnika tarcia (statycznego i kinetycznego) wybranych tworzyw sztucznych (termoplastycznych: PTFE, POM PE-HD oraz elastomerów: NBR, PUR, SI) po lodzie. Badania przeprowadzono na stanowisku typu pin-on-disk, które umieszczono w komorze klimatycznej. Umożliwiło to kontrolowanie warunków otoczenia. Uzyskane wyniki wykazały, że współczynnik tarcia badanych materiałów maleje wraz ze wzrostem temperatury. Wyjątkiem były materiały elastomerowe (NBR, PUR), dla których zaobserwowano obniżenie współczynnika tarcia w temperaturze poniżej -20°C. Przyczyniła się do tego zmiana elastyczności (sztywności) tych materiałów wraz z obniżeniem temperatury.
Specific properties of the water in the solid state (ice) allow sliding other solids on ice with low friction. There are some different phenomena that affect the friction during sliding polymer materials on ice. The authors present the results of the influence of ambient temperature (from -30 to -5°C) on the friction coefficient (static and kinetic) of selected plastics (thermoplastics: PTFE, POM PE-HD and elastomers: NBR, PUR, SI) during sliding on ice. Tribological investigations were carried out on the rig "pin-on-disk" which was placed in a climatic chamber. It enabled us to control the environment conditions. The results showed that the frictional coefficients of investigated materials decreases with temperature increase. The exceptions were the elastomeric materials (NBR, PUR), for which the reduction in the frictional coefficient was observed at temperatures below -20°C. The reason was the change in the elasticity (stiffness) of these materials together with the temperature decrease.
Źródło:: Tribologia; 2011, 5; 231-238
0208-7774
Pojawia się w:: Tribologia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Friction processes of selected polymers sliding on steel and duralumin in a lubricant environment
Procesy tarcia wybranych polimerów konstrukcyjnych po stali i duraluminium w obecności środków smarujących
Autorzy:: Wieleba, W.
Leśniewski, T.
Elemes, D.
Elemes, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/190416.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:: friction
wear
polymers
lubricants
tarcie
zużywanie
polimery konstrukcyjne
smarowanie
Opis:: The article presents the results of tribological research into engineering polymers (POM, PEEK, PPS) cooperating in sliding motion with 316L steel and EN AW-2017A aluminium alloy in the presence of a liquid (water, hydraulic oil HLP68). This type of friction pair may occur in hydraulic systems (gear pumps, valves, etc.). For comparison, additionally, the results of tribological research carried out in dry friction conditions have been shown. In addition, the results of microscopic study of the sliding surfaces of polymeric materials have been presented. Analysis of the test results allows one to describe the processes of friction and wear of the studied sliding pairs.
W artykule przedstawiono wyniki badań tribologicznych polimerów konstrukcyjnych (POM, PEEK, PPS) współpracujących ślizgowo ze stalą 316L, a także stopem aluminium EN AW-2017A w obecności cieczy (woda, olej hydrauliczny HLP68). Tego typu pary trące mogą występować w urządzeniach hydraulicznych (pompy zębate, zawory itp.). W celu porównania przedstawiono dodatkowo wyniki badań tribologicznych przeprowadzonych w warunkach tarcia technicznie suchego. Ponadto zaprezentowano wyniki badań mikroskopowych powierzchni ślizgowych materiałów polimerowych. Przeprowadzona analiza wyników badań umożliwiła opisanie procesów tarcia i zużywania badanych par ślizgowych.
Źródło:: Tribologia; 2016, 268, 4; 201-210
0208-7774
Pojawia się w:: Tribologia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Wpływ wybranych napełniaczy stosowanych w kompozytach PTFE na współczynnik tarcia statycznego po stali
Effect of selected fillers on the coefficient of static friction of PTFE based composites on steel
Autorzy:: Wieleba, W.
Capanidis, D.
Żeliszewski, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/190042.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:: tarcie statyczne
kompozyty PTFE
PTFE based composite
static friction
Opis:: Tarcie statyczne odgrywa istotną rolę przy wyznaczaniu podczas projektowania całkowitych oporów ruchu elementów maszyn pracujących cyklicznie, zwłaszcza tych, które realizują ruch posuwisto-zwrotny. Straty tarcia w tego typu elementach mogą znacznie obniżyć sprawność całego urządzenia podczas rozruchu. Można do nich zaliczyć między innymi uszczelnienia techniczne pracujące w ruchu posuwisto-zwrotnym oraz łożyska ślizgowe pracujące okresowo. Ślizgowe elementy maszyn, również pracujące cyklicznie, często wytwarzane są z materiałów polimerowych, które umożliwiają ich pracę praktycznie bez smarowania. Badania tribologiczne wybranych par ślizgowych przeprowadzono na stanowisku do badania tarcia statycznego. Wybranymi materiałami były kompozyty polimerowe na osnowie politetrafluoroetylenu (PTFE) zawierające jako napełniacze proszek brązu, grafit oraz włókna szklane. Kompozyty te współpracowały ze stalą C45 w warunkach tarcia suchego. Wyniki badań wykazały istotny wpływ napełniaczy na wartość współczynnika tarcia statycznego. Najwyższą wartość współczynnika tarcia zaobserwowano dla kompozytów zawierających proszek brązu, a najniższą dla kompozytów zawierających grafit. Zwiększenie zawartości napełniacza w kompozycie PTFE prowadzi do wzrostu wartości współczynnika tarcia statycznego. Adhezja napełniaczy (proszek brązu, grafitu) do stali, a także ich oddziaływania mechaniczne (włókno szklane) odgrywają ważną rolę w oporach tarcia statycznego.
Determination of frictional resistance, apart from durability, is a significant issue during the designing of sliding machine elements, especially these that work in reciprocating motion. Friction losses in these elements may cause a significant decrease of the whole system efficiency during the start-up period. Tribological investigations of selected sliding couples (PTFE composite on metal) in the static friction were carried out on the rig. The material of selected polymeric composites for tribological investigations was based on polytetrafluoroethylene (PTFE). The fillers were made of bronze powder, graphite, and glass fibre. These composites co-operated with steel C45 in dry friction conditions. Test results demonstrated the significant influence of fillers on the value of the static friction coefficient. The highest value of the coefficient of friction was observed for composites containing bronze powder and the lowest value for the composites containing graphite. Increasing the filler content in the composite leads to an increase in the value of the coefficient of static friction. Adhesion of fillers (bronze powder, graphite) to steel and their mechanical effects (glass fibre) play an important role in the resistance of static friction.
Źródło:: Tribologia; 2010, 6; 187-197
0208-7774
Pojawia się w:: Tribologia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Wpływ parametrów ruchowych tarcia na mikrotwardość wybranych polimerów ślizgowych
The influence of friction kinematic parameters on microhardness of slidings polymers
Autorzy:: Kowalewski, P.
Wieleba, W.
Ptak, A.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/189812.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:: tarcie polimerów
mikrotwardość
docieranie
polymers friction
microhardness
running-in process
Opis:: Wpływ tarcia na zmiany warstwy wierzchniej powierzchni trących jest faktem znanym i oczywistym. Niezbędne jest dokładne poznanie zjawisk i mechanizmów zmieniających w trakcie procesu tarcia własności warstwy wierzchniej. W pracy opisane zostały wyniki badań mikrotwardości wybranych polimerów ślizgowych. Badania prowadzono dla próbek polimerowych poddanych tarciu ślizgowemu po stali. W pracy opisane zostały zmiany mikrotwardości, mierzonej metodą Vickersa, na skutek tarcia przy różnych parametrach ruchowych. Zmieniane były wartości prędkości poślizgu, nacisku jednostkowego oraz charakteru ruchu (ruch ciągły i przemienny). Badaniom poddano cztery materiały z grupy termoplastów: polioksymetylen (POM), polietylen o ultrawysokim ciężarze cząsteczkowym (PE-UHMW), poliamid (PA) oraz politetrafluoroetylen (PTFE). Badania tribologiczne prowadzone były w styku rozłożonym na stanowiskach typu tarcza-trzpień oraz płytka-trzpień.
It is know that friction changes the microstructure of surface layer of the material. This modification follows as a result of interactions between contacting surfaces. There is a need to investigate the modification mechanism of the surface layer during friction. A subject of the investigation was the microhardness variation of some polymers after friction against steel. The experiment was done in surface-surface, sliding friction conditions. Vicker's microhardness measuring method was used. The influence of some friction parameters (unite pressure p, sliding velocity vs, character of friction) on the microhardness of polymers is also described in the paper. The polymers used in the experiment were polyoksymethylene (POM), ultra high molecular weight polyethylene (PE-UHMW), polyamide (PA), and polytetrafluoroethylene (PTFE).
Źródło:: Tribologia; 2011, 5; 109-116
0208-7774
Pojawia się w:: Tribologia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Zagadnienia tarcia w wybranych elementach stabilizatorów kręgosłupa
Friction problem in particular elements of spine fixators
Autorzy:: Dobrowolska, A.
Wieleba, W.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/189141.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:: tarcie statyczne
stabilizatory kręgosłupa
biomateriały
static friction
spine implants
biomaterials
Opis:: Bardzo istotny wpływ na gwałtowny rozwój medycyny w ciągu ostatnich 40 lat miał między innymi postęp w inżynierii. Połączenie tych dwóch dziedzin nauki zaowocowało stworzeniem różnego rodzaju implantów, których stosowanie w znaczący sposób rzutowało na poprawę komfortu życia wielu ludzi. Jednymi z częściej aplikowanych implantów są stabilizatory kręgosłupa L. 1, 9, których użytkowanie wiąże się niestety z wieloma problemami (między innymi natury biotribologicznej), które mogą się ujawniać w trakcie eksploatacji. Dzieje się tak dlatego, że konstrukcje i materiały tworzone przez ludzi są jedynie próbą odwzorowania wysoce zaawansowanych struktur i rozwiązań "wymyślonych" przez naturę L. 2. W artykule przedstawiono wyniki pomiarów współczynnika tarcia statycznego w funkcji nacisku jednostkowego dla trzech grup biomateriałów – stali austenitycznych (stal 316L), stopów na osnowie kobaltu (vitalium) oraz stopów tytanu (Ti6Al14V). Uzyskane wyniki wykazały gwałtowny wzrost współczynnika tarcia statycznego po osiągnięciu wartości nacisku jednostkowego powyżej 1 MPa.
Progress of engineering science and technology has an essential influence on the medicine development during last 40 years. Combination of these two fields of knowledge bears fruit with production of different kinds of implants. Their usage significantly improves life convenience of many people. Spine stabilizers are the most frequently deployed ones. Unfortunately application of them is connected with numerous problems. Among other things we can distinguish also these that have biotribological background. Usually they are revealed during exploitation. It is because human-made construction and materials are only an attempt of mapping highly advanced nature-made structures and solutions. The author of this article presents results of the static friction coefficient tests as a unit pressure function. Three groups of materials have been examined - austenitic steels (steel 316L), cobalt-base alloys (vitalium) and titanium alloys (Ti6Al14V). Obtained results shows a rapid increase of the static friction coefficient when the unit pressure value becomes higher than 1 MPa.
Źródło:: Tribologia; 2012, 3; 45-52
0208-7774
Pojawia się w:: Tribologia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: The role of friction in the mechanism of retaining the partial removable dentures with double crown system
Autorzy:: Dąbrowa, T.
Dobrowolska, A.
Wieleba, W.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/306716.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:: dental crown
friction
prosthodontic materials
korona protetyczna
protetyka stomatologiczna
materiały stomatologiczne
Opis:: Cylindrical telescopic crowns belong to bolt dentures, because their adhesion strength is based on the friction force. The magnitude of static and slide friction forces depends on the strain within the contact area and properties of materials employed. Friction force value between telescope elements declines in the first phase of wearing period and, subsequently, maintains particular constant value of 8 to 10 N. In the telescopic technique, homo and heterogenic joints are used. The following prosthodontic materials have been examined: goldbase alloys (Degudent Kiss, Degulor M), cobalt-base alloy (Brealloy 270), ceramics (Zircon Oxide, Zirconia) during tribological investigations on FGP composite resin. The cooperating surfaces were moistened with synthetic saliva. The research confirmed the dependence of the static friction coefficient on the contact pressure for the analyzed pairs of materials used in prosthodontics. The biggest effect of the contact pressure on the coefficient of friction value occurs when the ceramic rubs on FGP composite resin. The most stable friction coefficient in the context of contact pressure changes as well as life has been found in the case of the cobalt alloy Brealloy 270. An interesting material is a gold alloy Degulor M, for which the coefficient of friction varies only slightly with pressure in the range of 0.6 to 0.9 MPa.
Źródło:: Acta of Bioengineering and Biomechanics; 2013, 15, 4; 43-48
1509-409X
2450-6303
Pojawia się w:: Acta of Bioengineering and Biomechanics
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: A tribological test rig for fibres, cables, and plaitings
Stanowisko do badań tribologicznych włókien, lin i plecionek
Autorzy:: Kowalewski, P.
Brończyk, A.
Wieleba, W.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/191061.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:: friction
test rig
cable
fibre
tribotester
tarcie
stanowisko badawcze
lina
włókna
Opis:: The paper presents a description of the mechanical construction, measuring and control systems and the possibilities of a new type tribological testing device. The design was developed and built at the Department of Fundamentals of Machine Design and Tribology of Wroclaw University of Science and Technology. Described tester allows the investigate a friction and wear of components such as fibrous tapes, ropes, plaitings or fibers themselves in contact with solid materials. The paper describes in detail the construction of drive and the load pneumatic system. The innovative system of the device such measurement equipped with piezoelectric sensors and an experimental fixing unit of tested components also have been described. Work includes diagrams of used control and measurement systems and the central lubrication system. As a test the polyethylene cable in contact with brass rods has been examined. The results of this studies were been also presented in the paper.
W pracy przedstawiono opis konstrukcji, układów kontrolno-pomiarowych i możliwości nowego typu tribologicznego urządzenia badawczego. Konstrukcja została opracowana i zbudowana w Katedrze Podstaw Konstrukcji Maszyn i Tribologii Politechniki Wrocławskiej. Opisane stanowisko pozwala na prowadzenie badań tarcia i zużywania komponentów włóknistych takich jak taśmy, liny, plecionki lub same włókna podczas kontaktu z materiałami stałymi. W pracy opisano szczegółowo budowę mechaniczną urządzenia wraz z układem napędowym i pneumatycznym układem obciążającym. Przedstawione zostały również zastosowane w urządzeniu nowatorskie rozwiązania układu pomiarowego wyposażonego w czujniki piezoelektryczne oraz innowacyjny sposób mocowania badanych komponentów. Praca zawiera schematy zastosowanych systemów kontrolno-pomiarowych oraz centralnego układu smarowania badanych węzłów tarcia. W ramach testów przeprowadzone zostały badania lin polietylenowych we współpracy z prętami mosiężnymi, a wyniki ww. badań zostały również przedstawione w pracy.
Źródło:: Tribologia; 2017, 271, 1; 51-55
0208-7774
Pojawia się w:: Tribologia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Badania właściwości adhezyjnych stali oraz tworzyw sztucznych w kontekście zastosowania ich na węzły tarcia
Research of the adhesion of steel and plastics in the context of their application in frictional couples
Autorzy:: Paszkowski, M.
Wieleba, W.
Wróblewski, R.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/188849.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:: swobodna energia powierzchniowa
adhezja
tarcie statyczne
free surface energy
adhesion
static friction
Opis:: W pracy przedstawiono badania właściwości adhezyjnych stali i polimerów w kontekście zastosowania ich na węzły tarcia. Najpowszechniejszą metodą oceny właściwości adhezyjnych ciał stałych jest pomiar kąta zwilżania. Pomiar kąta zwilżania został użyty do wyznaczenia swobodnej energii powierzchniowej stali i polimerów oraz pracy adhezji dla skojarzeń stal–polimer. Badaniom poddano polietylen o ultrawysokim ciężarze cząsteczkowym, polieteroeteroketon, polioksymetylen, politetrafluoroetylen oraz stal austenityczną 316L i stal C45 o różnej twardości. Analiza wyników badań ukazała silną zależność między pracą adhezji a współczynnikiem tarcia statycznego oraz brak wpływu twardości stali na jej swobodną energię powierzchniową.
The paper deals with adhesion properties of steels and polymers in the context of their application in frictional couples. A general method for a qualitative estimate of the adhesive properties of solids is wetting angle measurement. The wetting angle measurements were used to determine the free surface energy for steels and polymers and the work of adhesion for steel-polymer combinations. The research was done on UHMW polyethylene, polyether ether ketone, polyoxymethylene, polytetrafluoroethylene, 316L austenitic steel and C45 steels in four different hardnesses. The results of the experiment showed a great correlation between the work of adhesion and the static friction coefficient and had no influence on the hardness of steel on free surface energy in the steel-polymer material combinations. The research was carried out by means of a goniometer – DSA-HT12.
Źródło:: Tribologia; 2010, 5; 95-104
0208-7774
Pojawia się w:: Tribologia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Wpływ ukształtowania struktury geometrycznej powierzchni stali na współczynnik tarcia statycznego współpracujących materiałów polimerowych
The influence of surface geometrical structure of steel on the static friction coefficient of polymer materials
Autorzy:: Wieleba, W.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/971601.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:: badania tribologiczne
tarcie statycznego
materiały polimerowe
tribological research
static friction
polymer materials
Opis:: Ze względu na stosunkowo dużą wartość współczynnika tarcia statycznego dla par polimerowo-metalowych, opory tarcia w odniesieniu do sił bezwładności odgrywają znaczącą rolę w zapotrzebowaniu mocy i stratach energii podczas rozruchu. Minimalizacja oporów tarcia jest w tej sytuacji ważnym zagadnieniem dotyczącym eksploatacji polimerowych węzłów ślizgowych. Istotny wpływ na wartość współczynnika tarcia, w tym również statycznego dla skojarzeń ślizgowych polimer–metal wykazuje struktura geometryczna powierzchni (chropowatość, ukierunkowanie śladów obróbki itp.) współpracujących elementów, a zwłaszcza elementu wykonanego z materiału metalicznego [L. 2–5]. Przedstawione w artykule wyniki badań ukazują wpływ wyżej wymienionych czynników na współczynnik tarcia statycznego wybranych materiałów polimerowych po stali. Ponadto analiza wyników umożliwi wybór optymalnego ukształtowania struktury geometrycznej powierzchni elementu stalowego pod względem minimalizacji oporów tarcia statycznego dla badanych skojarzeń ślizgowych.
A high static friction coefficient means that the static friction resistance plays an important role in the energy consumption during the start-up period. The minimisation of static frictional resistance is an important issue in polymer-metal sliding couples operating under dry friction conditions. There have been four typical polymer sliding materials chosen: - polyamide (PA 6), - polyoxymethylene (POM), - polytetrafluoroethylene (PTFE), and - composite based on PTFE (PTFE + 40 weight % of bronze powder). Depending on the variant of surface roughness and the texture direction of steel counterface, differences in the static friction of polymer material can be observed. Test results show the significant influence of surface geometrical structure (roughness, texture direction) of the steel counterface on the value of the static friction coefficient of polymer materials sliding against steel.
Źródło:: Tribologia; 2009, 5; 203-209
0208-7774
Pojawia się w:: Tribologia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Static Friction of Reverse Steel–Elastomer Sliding Pairs
Tarcie statyczne w odwróconych parach ślizgowych metal–elastomer
Autorzy:: Wieleba, W.
Opałka, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/188894.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:: static friction
elastomers
revers frictional pair
tarcie statyczne
elastomery
odwrócone pary trące
Opis:: Sliding cooperation of materials with different hardness (deformability), e.g., a polymeric material cooperating with metallic materials, occurs in machine elements in one of the following two variants: a conventional pair or a reverse pair. In the case of the conventional sliding pair, the deformation area (contact area) of the sliding materials does not move on the surface of the polymer element during their cooperation. In the case of reverse pairs, the contact surface changes its position when moving on the surface of the polymer element. Depending on the variant of the sliding pair, the differences in the friction and wear process of polymer material can be observed. Tribological investigations of chosen sliding pairs (elastomer on steel or steel on elastomer) in the static friction were carried out on the rig. The polymeric materials selected for the tests were thermoplastic elastomers TPU, PUR, and silicone rubber SI. These materials co-operated with C45 steel in the different contact pressures (p = 0.1 – 0.26 MPa) under dry friction or mixed lubrication conditions (hydraulic oil Hipol HLP-68). Based on the recorded value of the friction force Ft, the values of static coefficients of friction μstat were determined. The test results showed a significant influence of the variant of the combination of materials (metal-polymer or polymer-metal) on the value of the friction coefficient. In all tested pairs in which steel sample (pin) slid against elastomeric plates, the friction coefficient was higher than in the case when the elastomeric sample (pins) cooperated with steel counterfaces (plates). The main reason is the considerable value of the deformation component of the friction force. This is probably due to the displacement of the elastomer deformation area in its surface layer and energy dissipation as a result of stress-strain hysteresis in the elastomeric material, as in the case with reversed pairs.
Współpraca ślizgowa materiałów o różnych twardościach (odkształcalności), np. materiał polimerowy współpracujący z materiałem metalicznym, występuje w elementach maszyn w jednym z dwóch następujących wariantów: para prosta lub para odwrotna. Dla ślizgowej pary prostej obszar odkształcania (obszar styku) materiałów ślizgowych nie przemieszcza się na powierzchni elementu polimerowego podczas ich współpracy. W przypadku par odwrotnych powierzchnia styku zmienia swoje położenie podczas ruchu na powierzchni elementu polimerowego. W zależności od wariantu pary ślizgowej można zaobserwować różnice w procesie tarcia i zużycia materiału polimerowego. Badania tribologiczne wybranych par ślizgowych (elastomer po stali lub stal po elastomerze) w tarciu statycznym przeprowadzono na tribotesterze do badań w ruchu posuwisto-zwrotnym. Materiałami polimerowymi wybranymi do badań były elastomery poliuretanowe TPU, PUR i guma silikonowa SI. Materiały te współpracowały ze stalą C45 o różnym nacisku jednostkowym (p = 0,1–0,26 MPa) w warunkach tarcia suchego lub mieszanego (olej hydrauliczny Hipol HLP-68). Na podstawie rejestrowanej wartości siły tarcia Ft na początku ruchu wyznaczono wartości statycznych współczynników tarcia μstat. Wyniki testu wykazały istotny wpływ wariantu kombinacji materiałów (metal-polimer, polimer-metal) na wartość współczynnika tarcia. We wszystkich testowanych kombinacjach materiałowych, w których próbka stalowa (sworzeń) ślizgała się po płytce elastomerowej, współczynnik tarcia był wyższy niż w sytuacji, gdy próbka elastomerowa współpracowała ze stalową płytą. Głównym powodem jest znaczna wartość składowej odkształceniowej siły tarcia. Jest to spowodowane prawdopodobnie przemieszczaniem się obszaru deformacji elastomeru w jego warstwie wierzchniej i rozpraszaniem energii w wyniku histerezy naprężeniowo-odkształceniowej w materiale elastomerowym, co ma miejsce w przypadku par odwróconych.
Źródło:: Tribologia; 2018, 279, 3; 147-151
0208-7774
Pojawia się w:: Tribologia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Preliminary experimental research of tribological properties of bus brakes friction linings
Wstępne badania eksperymentalne właściwości tribologicznych okładzin ciernych hamulców autobusowych
Autorzy:: Muzdybaev, M. S.
Muzdybaeva, A. S.
Rogovskij, V. V.
Myrzabekova, D. M.
Elemes, A. B.
Wieleba, W.
Leśniewski, T.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/189717.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:: car brakes
friction materials
durability
reliability
hamulce samochodowe
materiały cierne
trwałość
niezawodność
Opis:: Experience gained from the use of buses in urban conditions showed that the working conditions of friction elements of the braking system, ensuring traffic safety, are associated with high loads. This leads to the intensive wear and premature replacement of the worn friction components, which reduces the overall reliability of the brake system and road safety. On the other hand, the friction linings of brake mechanisms may act as abrasives that cause the wear of brake discs or drums. Their replacement during operation is associated with a significant increase in the cost of spare parts. Therefore, it is assumed that the determination of the tribological properties of the brake linings in the brake mechanisms, before their exploitation, will increase the efficiency and safety of the vehicles’ operation, which justifies the choice of the research subject matter for its real and practical significance. The paper presents the preliminary results of the research into the main elements of the brakes in a city bus on a test stand mapping the real working conditions. For the testing, brake shoes of different manufacturers were used. Their tribological characteristics, reasons for their wear, and operational recommendations were determined.
Doświadczenie uzyskane podczas użytkowania autobusu w warunkach miejskich wykazały, że warunki pracy elementów trących układu hamulcowego zapewniające bezpieczeństwo ruchu są związane z wysokimi obciążeniami. Prowadzi to do ich intensywnego zużycia i przedwczesnej wymiany zużytych elementów ciernych, co zmniejsza ogólną niezawodność układu hamulcowego i bezpieczeństwo ruchu drogowego. Z drugiej strony okładziny cierne mechanizmów hamulcowych mogą mieć działanie ścierne, które powoduje zużycie tarcz hamulcowych lub bębnów. Ich wymiana w czasie eksploatacji wiąże się ze znacznym wzrostem kosztów części zamiennych. W związku z tym założono, że określenie właściwości tribologicznych okładzin ciernych mechanizmów hamulcowych przed ich eksploatacją zwiększy efektywność i bezpieczeństwo eksploatacji pojazdów, co potwierdza celowość podjęcia tego tematu pracy z uwagi na rzeczywiste i praktyczne znaczenie. W pracy przedstawiono wstępne wyniki badań głównych elementów hamulców autobusu miejskiego na stanowisku badawczym odwzorowującym rzeczywiste warunki pracy. Do badań wykorzystano szczęki hamulcowe różnych producentów. Określono ich charakterystyki tribologiczne, powody ich zużywania oraz podano zalecenia eksploatacyjne.
Źródło:: Tribologia; 2016, 268, 4; 167-176
0208-7774
Pojawia się w:: Tribologia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Wpływ wilgotności i temperatury powietrza na współczynnik tarcia statycznego wybranych par ślizgowych metal-polimer
The effect of humidity and temperature of air on the static friction coefficient of selected metal-polymer sliding couples
Autorzy:: Ptak, A.
Wieleba, W.
Kowalewski, P.
Capanidis, D.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/189832.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:: współczynnik tarcia statycznego
wilgotność
temperatura otoczenia
polimery
coefficient of static friction
humidity
ambient temperature
polymers
Opis:: Warunki otoczenia występujące podczas współpracy elementów nie pozostają bez wpływu na wartość współczynnika tarcia statycznego. W literaturze można znaleźć przede wszystkim opracowania dotyczące wpływu temperatury na procesy tarcia materiałów polimerowych. Wciąż jednak niewiele jest informacji na temat wpływu wilgotności na te procesy. W niniejszej pracy podjęto próbę analizy wpływu temperatury i wilgotności powietrza na współczynnik tarcia statycznego wybranych par ślizgowych typu metal-polimer. Przedstawiono wyniki badań dla wybranych par ślizgowych typu metal-polimer w warunkach tarcia technicznie suchego. Badania przeprowadzono na stanowisku typu "pin-on-disc" w komorze klimatycznej w zakresie temperatury od 10°C do 90°C oraz wilgotności względnej od 35% do 95%.
Environmental conditions significantly affect the value of the coefficient of static friction during co-operation of sliding machine elements. The studies about the influence of temperature on the friction processes can be found in the literature, but there is little information about the effect of humidity on these processes. The authors have attempted to analyse the influence of temperature and humidity on the coefficient of static friction of chosen sliding couples (a polymeric material on metal) under dry friction conditions in a climate chamber at temperatures ranging from +10°C to +90°C and relative humidity from 35% to 95%. Tribological investigations in the static friction were carried out on the rig "pin-on-disk".
Źródło:: Tribologia; 2011, 5; 181-188
0208-7774
Pojawia się w:: Tribologia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: The effect of the ionizing radiation on the tribological properties of thermoplastic polymers rubbing against steel
Wpływ dawki promieniowania gamma na właściwości tribologiczne wybranych polimerów termoplastycznych współpracujących ze stalą
Autorzy:: Niemiec, A.
Kujawa, M.
Wieleba, W.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/188965.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:: gamma irradiation
PEEK
PEI
PET
PA6
microhardness
friction coefficient
promieniowanie gamma
mikrotwardość
współczynnik tarcia
Opis:: The paper describes the effects of gamma radiation doses on the tribological and mechanical properties of selected thermoplastic polymers: PEEK, PEI, PET, and PA6. Samples of those polymers were irradiated with gamma rays of energy 1, 1.2, 3, 4, 5 MeV and with the intensity of the radiation beam 4, 7, 10, 30, 40 μA. With an increasing dose of radiation, properties such as microhardness, the friction coefficient of polymers, and the wear rate are changed. The chemical structure of the irradiated polymer may be changed by crosslinking but also by chain scission. The modified polymers may be used in medical science, electronics, and space technology. In this article, we report the results of steel C45 – thermoplastics (PEEK, PEI, PET, and PA6) friction couple during the slip motion. The analysis is focused on the friction coefficient, wear rate, and microhardness. Kinematic parameters of the experiment in slide movement were constant and defined by the following values: contact pressure p = 1MPa and sliding velocity v = 1m/s. The authors observed that, as gamma radiation dose increased, the microhardness and friction coefficient increased and their wear intensity decreased. Polymers change their microstructure and molecular structure when they are subjected to gamma ray irradiation, which results in modification on many important physical and chemical properties.
Celem niniejszej pracy było określenie wpływu dawki promieniowania gamma na właściwości tribologiczne i mechaniczne wybranych polimerów termoplastycznych: PEEK, PEI, PET, PA6. Wraz ze wzrostem dawki tego promieniowania właściwości takie jak microhardness, współczynnik tarcia statycznego oraz intensywność zużycia ulegają zmianie. Wymienione właściwości mogą być modyfikowane na skutek zachodzących zmian w strukturze chemicznej naświetlonych polimerów poprzez sieciowanie łańcuchów polimerowych, ale także ich rozerwanie. Zmodyfikowane polimery mogą być wykorzystane m.in. w medycynie, elektronice i technologii kosmicznej. W pracy opisano badania par ślizgowych stal C45 – wybrany polimer. Analizie poddano wartości współczynnika tarcia statycznego oraz intensywności zużycia materiału. Dla wszystkich analizowanych przypadków wartości parametrów ruchowych były stałe: siła nacisku wynosiła 1 MPa, a prędkość ślizgowa 1 m/s. Eksperyment wykazał zwiększenie wartości mikrotwardości i współczynnika tarcia oraz zmniejszenie intensywności zużycia.
Źródło:: Tribologia; 2016, 269, 5; 133-145
0208-7774
Pojawia się w:: Tribologia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Wpływ pola elektrycznego na tarcie wybranych elastomerów po stali w środowisku silnikowych olejów bazowych
The effect of an electric field on the friction of selected elastomers against steal in a motor base oil’s environment
Autorzy:: Gajewski, J. B.
Głogowski, M. J.
Wieleba, W.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/188744.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:: pin-on-disc
tarcie
pole elektryczne
olej bazowy
elastomer
dodatek uszlachetniający
friction
electric field
base oil
additive
Opis:: W artykule przedstawiono wyniki badań nad wpływem zewnętrznego stałego pola elektrycznego na współczynnik tarcia wybranych elastomerów podczas tarcia o powierzchnię stalową na stanowisku „pin-on-disc”. W celach porównawczych prowadzono także badania bez zewnętrznego pola elektrycznego. W badanym układzie stosowano próbki trzech różnych elastomerów, syntetyczne oleje bazowe PAG i PAO oraz ich mieszaniny z dodatkami uszlachetniającymi – przeciwzatarciowym (ZDDP) i modyfikatorem tarcia (IRGALUBE F10A), a także stalowy przeciwelement.Wybrane do badań elastomery stosowane są do wytwarzania uszczelnień wargowych. Stwierdzono, że zewnętrzne stałe pole elektryczne istotnie wpływa na współczynnik tarcia, a wielkość tego wpływu zależy od rodzaju elastomeru oraz oleju bazowego i jego mieszanin z dodatkami uszlachetniającymi.
The paper presents the experimental results of research on the effect of an external DC electric field on the coefficient of friction of selected elastomers during their rubbing against a steel surface in the “pin–on– disc” experimental set-up. The tests were also carried out without any external DC electric field to compare the coefficients of friction obtained in both cases. In the tests, three different elastomers were used: pure PAG and PAO synthetic base oils and their blends with two additives – antiwear (ZDDP) and friction modifier (IRGALUBE F10A), and a steel counterface. The elastomers selected and used in the tests are those applied to the manufacture of rotary lip seals. It was found that the external DC electric field exerts a significant effect on the coefficient of friction, which in turn depends on the type of elastomer and the base oil and its blends with the additives used.
Źródło:: Tribologia; 2015, 3; 21-31
0208-7774
Pojawia się w:: Tribologia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: The influence of deformation of selected thermoplastics on the friction with steel
Wpływ odkształcenia wybranych polimerów termoplastycznych na tarcie po stali
Autorzy:: Kujawa, M
Niemiec, A.
Wieleba, W.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/190650.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:: POM
PTFE
PE-HD
PMMA
deformation
change in the friction coefficient
change of hardness
odkształcenie
zmiana współczynnika tarcia
zmiana twardości
Opis:: Friction and wear of materials with additional deformation or stress is not a broadly described case. However, scientific publications considering this issue point out that additional deformation and stress ought to be taken into account during wear and friction analysis. In this article, the influence of strain in thermoplastics (POM, PTFE, PE-HD, PMMA) over the friction coefficient is described. Materials were deformed under tensile stress and examined after 24 hours. For specimens in which plastic strain was maintained, the decline of hardness (PE-HD: approximately 70% decrease, PTFE: approximately 40% decrease) and the reduction of the coefficient of kinetic friction (both PTFE and PE-HD: about 20% decrease) were observed. POM returned to its pre-deformed shape and PMMA was deformed without reaching its elastic limit. In these cases, only small changes in hardness (POM; approximately 10% decrease, PMMA: approximately 6% increase) and friction coefficients (maximum 4% change) occurred.
Tarcie i zużycie materiałów odkształconych lub naprężonych w wyniku działania sił niepochodzqcych od współpracy w skojarzeniu nie jest obszernie opisanym zagadnieniem. Jednakże publikacje traktujące o tej tematyce są zgodne w jednym: stan odkształcenia i naprężenia w materiale powinien być brany pod uwagę przy analizie zjawiska tarcia i zużycia. W artykule opisano wpływ odkształcenia polimerów termoplastycznych POM, PTFE, PE-HD i PMMA na współczynnik tarcia polimer-stal. Materiały rozciągnięto i pozostawiono w stanie nienaprężonym na 24 godziny. W próbkach, w których wystąpiło i utrzymało się trwałe odkształcenie plastyczne zaobserwowano zmniejszenie twardości (dla PE-HD o okolo 70%, dla PTFE o okolo 40%) i redukcji współczynnika tarcia kinetycznego (dla obu polimerów o ponad 20%). POM, który całkowicie powrócił do pierwotnej postaci i PMMA rozciągnięty tylko w zakresie sprężystym wykazały niewielkie zmiany odnośnie do twardości (POM spadek o okolo 10% i PMMA wzrost o okolo 6%) i współczynnika tarcia (zmiana o maksymalnie 4%).
Źródło:: Tribologia; 2016, 268, 4; 137-143
0208-7774
Pojawia się w:: Tribologia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "friction" wg kryterium: Temat

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język