Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "use" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-11 z 11
Tytuł:
Zmiany użytkowania ziemi w zlewni górnego Dunajca w aspekcie wybranych parametrów jakościowych wód powierzchniowych
Changes of land use in the carpathians backround of surface water quality
Autorzy:
Kopacz, M.
Twardy, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/337991.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
jakość wód powierzchniowych
ładunek NPK
użytkowanie ziemi
land use
load of NPK
quality of surface water
Opis:
W pracy przedstawiono zmiany użytkowania ziemi, jakie zachodziły w ostatnim 25-leciu w zlewni górnego Dunajca. Analizowano je w układzie zlewniowym i administracyjnym, wykorzystując dane statystyczne GUS oraz WUS w Nowym Sączu. Wykazano istotne zmiany w strukturze użytkowania ziemi - zmniejszyła się powierzchnia gruntów ornych na rzecz ekstensywnie użytkowanych łąk, zwiększyła się natomiast powierzchnia obszarów zabudowanych i chronionych, a także nieużytków. Na tle tych przeobrażeń oceniono zmiany ładunków NPK wnoszonych na teren zlewni oraz jakość wód powierzchniowych. Stwierdzono, że w omawianych latach ograniczeniu uległ ładunek zanieczyszczeń o charakterze rolniczym. W następstwie poprawiła się także jakość wód powierzchniowych.
The paper shows changes in land use during the last 25 years in the upper part of the Dunajec catchment. The changes were analysed in the catchment basin and within administrative divisions. Statistical data from the Main and Provincial Statistical Office were used. The coefficient of land use variation was created for some communes in the upper Dunajec basin. The study showed significant changes in the land use structure. The area of arable lands was reduced in favour of extensive grasslands while urban lands and wastelands expanded. In view of these changes the input of NPK to the catchment and surface water quality were evaluated. The load from agriculture has decreased in the last 25 years. Consequently, the quality of surface waters has increased.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2006, 6, 2; 191-201
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ładunek azotu pochodzącego ze źródeł rolniczych a zmiany użytkowania ziemi w dorzeczu górnej Wisły
Nitrogen load from agricultural sources and changes in the land use in the upper Vistula basin
Autorzy:
Kopacz, M.
Twardy, S.
Kostuch, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338447.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
obciążenie azotem pochodzenia rolniczego
użytkowanie ziemi
wskaźniki użytkowania
agriculture
land use
load of nitrogen
utilization factors
Opis:
W pracy przedstawiono relacje między wprowadzanym na powierzchnię zlewni ładunkiem azotu pochodzenia rolniczego a zmianami w użytkowaniu ziemi w dorzeczu górnej Wisły. Ładunek ten wynosił od kilkudziesięciu do stu kilkudziesięciu kilogramów na hektar użytków rolnych. W okresie ostatnich kilkunastu lat obserwuje się zmniejszanie ładunku tego składnika - w najmniejszym zakresie w województwie świętokrzyskim, w największym w lubelskim. W całym dorzeczu górnej Wisły ładunek ten zmniejszył się do ok. 60% wartości z 1996 r. W ostatnich latach w dorzeczu górnej Wisły nastąpiły zmiany w strukturze użytkowania ziemi, w tym o kilka procent zmniejszyła się powierzchnia użytków rolnych, głównie gruntów ornych. W obrębie użytków zielonych zwiększyła się powierzchnia łąk kosztem pastwisk. Odnotowano relacje między wielkością generowanego ładunku azotu a strukturą użytkowania gruntów. Istotną korelację stwierdzono w 2005 r. dla przestrzennego zróżnicowania ładunku tego składnika. Zmniejszenie ładunku wiązało się ze zmniejszeniem powierzchni użytkowanej rolniczo. Ogólna tendencja zmian świadczy, że w najbliższych latach obciążenie azotem pochodzenia rolniczego może zostać ograniczone, chociaż już nie w takim stopniu, jak w ostatnich latach, szczególnie na przełomie tysiącleci.
Relation between land use changes in the upper Vistula basin and the nitrogen input from agricultural sources has been presented in this paper. Generated nitrogen load varied in the range from a few dozen to hundred and several kilograms of N per 1 ha of agricultural land. However, the fall N load has been observed in the last several years. The smallest decrease was reported in the Świetokrzyski region, and the highest in the Lubelskie region. In the whole upper Vistula region N loads decreased to 60% of those in 1996. Changes in the land use structures have recently taken place in the upper Vistula basin including a several percent decrease of agricultural areas, mainly of arable lands. Within grasslands, the area of meadows increased at the expense of pastures. The relationship was found between the amounts of generated nitrogen load and land use structures. Significant correlation for this relationship was noted for the year 2005. The decline of N loads was connected with a decrease in agriculturally used areas. General tendency indicates a possibility of decreasing nitrogen loads of agricultural origin in the near future though it possibly won't be as remarkable as in the recent years, particularly at the turn of millennia.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2007, T. 7, z. 2b; 87-97
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The land use changes in agricultural areas between 1980 and 2005 with particular emphasis on permanent grasslands - an example of the upper Raba River basin
Zmiany użytkowania obszarów rolniczych w latach 1980-2005 ze szczególnym uwzględnieniem TUZ na przykładzie zlewni górnej Raby
Autorzy:
Kopacz, M.
Twardy, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293144.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
jakość wód powierzchniowych
parametry produkcji rolniczej
trwałe użytki zielone
użytkowanie rolnicze
agricultural use
animal stock
arable lands
NPK load
permanent grasslands
Opis:
The aim of this study was to evaluate changes in the agricultural land use with particular focus on pastures and meadows in relation to transformation in agriculture in selected communes located in mountain areas of the Raba River catchment. Changes in husbandry were described with production parameters such as animal stock (expressed in LU) and NPK load originating from all agricultural sources. The area of agricultural lands, particularly arable lands, decreased in the years 1980-2005 but meadow areas increased. A close relationship was shown between the reduction of agricultural production, expressed in animal stock, and changes in NPK loads. The conclusions from the paper will help shaping the functional space in mountain areas and sustainable development there.
Celem pracy była ocena zmian w użytkowaniu rolniczym w długim czasie, ze szczególnym uwzględnieniem powierzchni pastwisk i łąk na tle przeobrażeń w rolnictwie w wybranych gminach, zlokalizowanych w górskich obszarach zlewni Raby. Zmiany w rolnictwie zostały opisane za pomocą wybranych parametrów produkcyjnych, tj. obsady zwierząt gospodarskich wyrażonych w dużych jednostkach przeliczeniowych (DJP) oraz wprowadzanego na powierzchnię zlewni ładunku NPK. Określono relacje między strukturą użytkowania rolniczego a wyżej wymienionymi czynnikami produkcyjnymi. Wykazano, że istnieją ścisłe zależności między ograniczeniem produkcji rolniczej a zmianami w wielkości wprowadzanego ładunku składników biogennych do środowiska. To z kolei korelowało ze zmianami użytkowymi, głównie w zakresie użytkowania płużnego. Zwiększyła się natomiast powierzchnia łąk, które (ze względu na spadek pogłowia zwierząt gospodarskich) należy traktować jako ekstensywne użytkowane użytki zielone lub wręcz tereny zadarnione. Wnioski z pracy pomogą w optymalnym kształtowaniu przestrzeni użytkowej terenów górskich i pogórskich z zachowaniem zrównoważonego rozwoju badanego obszaru.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2011, 15; 19-28
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Karpackie użytki rolne jako obszary o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW)
Carpathian agricultural lands as less favoured areas (LFA)
Autorzy:
Twardy, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338430.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
czynniki agro-klimatyczne
Karpaty
ONW - górskie
użytkowanie ziemi
agro-climatic factors
Carpathians
land use
mountain LFA
Opis:
Opracowanie dotyczy zmian strukturalnych, które zaszły w ostatnich kilkunastu latach w obszarach karpackich. Aktualną strukturę użytkowania ziemi i użytków rolnych porównano ze strukturą z początkowego okresu transformacji ustrojowej, tj. przełomu lat 80. i 90. minionego wieku. Stwierdzono, w tym przedziale czasowym, znaczną redukcję gruntów ornych na korzyść wzrostu udziału użytków zielonych, zwłaszcza niskowydajnych łąk. Na tak zarysowanym tle przedstawiono wsparcie finansowe realizowane w ramach działania "ONW - górskie", które obecnie wynosi 320 zł·ha-¹. W całym kraju obejmuje ono 93 gminy (lub ich wydzielone obręby geodezyjne), przy czym na obszary karpackie przypada 70 gmin. Wsparcie to zwiększa gwarancję zachowania trwałej okrywy darniowej, a tym samym jej funkcji ochronnych w odniesieniu do środowiska wodno-glebowego obszarów górskich.
The paper refers to structural changes that have taken place in the last several years in the Carpathian areas. Present land use and agricultural structure was compared with that from the initial period of economic transformation (the end of the 1980' and the beginning of the 1990’). Marked reduction of arable lands in favour of grasslands, particularly low efficient meadows, was observed in that time period. Against such a background, financial support realised within the activity "mountain LFA" presently amounting 320 zł·ha-¹ was described. The activity involves 93 communes (or their distinguished geodetic grounds) 70 of which are located in the Carpathians. Financial support guarantees the maintenance of sward cover and its protective function in respect to water-soil habitat in mountain areas.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2008, T. 8, z. 2b; 191-202
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potencjalne zagrożenie suszą rolniczą w północnej części województwa małopolskiego
Potential risk of agricultural drought in the northern part of małopolska voivodeship
Autorzy:
Kopacz, M.
Twardy, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338476.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
klimatyczny bilans wodny
potencjalne zagrożenie suszą
struktura użytkowania rolniczego
wskaźnik glebowy
climatic water balance
potential threat of drought
soil type
structure of agricultural use
Opis:
Zjawisko suszy jest złożonym procesem zachodzącym w środowisku przyrodniczym. Prowadzi do zmniejszenia zasobów wodnych i powolnego wyczerpywania się wód w zlewni. W następstwie suszy atmosferycznej pojawia się tzw. susza glebowa. Dalszy brak opadów prowadzi do suszy rolniczej, negatywnie wpływającej na produkcję roślinną. Od wielu lat IUNG-PIB w Puławach prowadzi system monitoringu suszy rolniczej (SMSR) w Polsce. Na podstawie klimatycznego bilansu wodnego KBW – wskazuje on na obszary, w których wystąpiło zagrożenie suszą w stosunku do konkretnych roślin uprawnych w warunkach określonej struktury gleb. Celem pracy była ocena potencjalnego zagrożenia suszą rolniczą w wybranych obszarach administracyjnych województwa małopolskiego. Szczególnie przeanalizowane zostały powiaty olkuski, miechowski, proszowicki i dąbrowski, jako te, w których wielkość opadu na tle średniej dla województwa jest najmniejsza. Do analizy wykorzystano wspomniany wskaźnik KBW oraz wskaźnik glebowy Wg, opisujący strukturę gleb. Uzyskano w ten sposób progowe wartości KBWg, które uśredniono wagowo, uwzględniając strukturę upraw polowych. Tak otrzymano średnioważone progowe wartości klimatycznego bilansu wodnego KBWs, które podzielono na cztery kategorie zagrożenia suszą. Z analizy wynika, że zagrożenie to nie jest znaczące, a tam, gdzie ono wystąpiło, znaczenie produkcji rolniczej jest stosunkowo niewielkie. Wykazano także, że potencjalne zagrożenie suszą w większym stopniu zależy od czynnika glebowego, niż od samej struktury uprawowej, chociaż nie jest ona oczywiście bez znaczenia.
The drought is a complex process that occurs in the natural environment. Drought reduces water resources and causes slow depletion of water in river basin. As the consequence, such called soil drought occurs after meteorological drought. Continued lack of rainfall leads to agricultural drought, adversely affecting crop production. For many years IUNG-PIB in Puławy has been operating system of monitoring agricultural drought (SMSR) in Poland. On the basis of climatic water balance (CWB) – it indicates the areas in which there’s been a threat of drought in relation to specific crops in conditions of specific soil structure. The aim of the study was to evaluate the potential risk of agricultural drought in selected, administrative areas of Lesser Poland Voivodeship. Districts of Olkusz, Miechów, Proszowice and Dąbrowa Tarnowska have been analyzed in details as those in which the amount of precipitation compared with average precipitation for the voivodeship is the smallest. The mentioned CWB index as well as soil classification were used to characterize the soil structure. This resulted in threshold values CWBs that were weight-averaged in relation to structure of the field crops. The threshold values were divided into four categories of drought risk. The analysis shows that the risk is not significant, and where it occurred, the importance of agricultural production is relatively small. It was also shown that the potential risks of drought are more dependent on the soil factor than the structure of cultivation, although it is not, of course, irrelevant.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2016, 16, 1; 5-19
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Użytkowanie pastwisk górskich sposobem zrównoważonego wykorzystania trwałych użytków zielonych na obszarach karpackich
Mountain pastures use as a way for sustainable management of permanent grasslands in carpathian areas
Autorzy:
Twardy, S.
Mikołajczyk-Rusin, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/339190.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
gospodarka pasterska
jakość wód powierzchniowych
Karpaty
nawożenie mineralno-organiczne
Carpathians
pasture management
organic fertilization
mineral fertilization
surface waters
quality
Opis:
Badania prowadzono w latach 1973–2017 na pastwisku górskim w Małych Pieninach, równocześnie w warunkach badań ścisłych i produkcyjnych. Celem pracy była ocena wpływu wypasu owiec i pozostawianych przez nie odchodów na produkcyjność runi oraz jakość wód powierzchniowych. Posługiwano się metodami analitycznymi powszechnie stosowanymi w doświadczalnictwie łąkowo-pastwiskowym oraz w pracach laboratoryjnych. Wieloletnie badania zrealizowano w trzech etapach. W pierwszym (1973–1988) stosowano nawożenie mineralno-organiczne i równocześnie zwiększano obsadę, osiągając 20 szt∙ha–1, a w dwóch kolejnych (1989–2017) stosowano wyłącznie nawożenie organiczne odchodami owiec, których jednocześnie obsada malała – do 8 szt∙ha–1. Poszczególne rotacje koszarowe różnicowała liczba sezonów wypasowych. Czas ich trwania był uzależniony od liczebności (390–980 szt.) wypasanego stada i poziomu nawożenia. Zwierzęta w ciągu nocy pozostawiały w zagrodzie koszarowej przeciętnie 2,07 kg∙szt–1 stałych i płynnych odchodów, a w czasie wypasu 1,36 kg∙szt–1. Pobierane próbki odchodów poddawano analizom chemicznym. Średnia ważona wartość N wynosiła 1,0%, P2O5 – 0,2%, K2O – 0,76%, CaO – 0,25%, a MgO – 0,16%. Poziom nawożenia organicznego w poszczególnych latach wynosił: N – 41–100 kg∙ha–1, P2O5 – 8–20 kg∙ha–1, a K2O – 31–76 kg∙ha–1. Sumy opadów atmosferycznych w sezonie wypasowym wydzielonych okresów wynosiły 538–655 mm. Plonowanie runi w całym okresie badawczym mieściło się w granicach 4,1–7,3 Mg∙ha–1 s.m. Z płynącego niżej potoku pobierano próbki wody do analiz chemicznych. Średnia zawartość z wielolecia wynosiła w przypadku N-NH4 0,4 mg∙dm–3, N-NO3 – 5,3 mg∙dm–3, PO4 – 0,1 mg∙dm–3, CaO – 62,8 mg∙dm–3, MgO – 15,0 mg∙dm–3, Na2O – 12,9 mg∙dm–3, oraz K2O – 4,7 mg∙dm–3. Uzyskane wyniki świadczą, że racjonalnie prowadzona niskonakładowa gospodarka pasterska ogranicza niekorzystne oddziaływanie wielkostadnych wypasów na plonowanie runi i środowisko wodne.
Research were conducted in years 1973–2017 on mountain pasture in Male Pieniny, simultaneously in exact research and productive conditions. The aim of the study was impact assessment of sheep grazing and its deposited excrements on sward production and quality of the surface waters. Analytical methods applied in meadow and pasture experimentation and laboratory works were used. Long-term research were carried out in 3 phases. In the first one (1973–1988) only mineral and organic fertilization was used together with increasing stocking rate reaching 20 head∙ha–1, and in two more (1989–2017) only organic fertilization with sheep faeces, which stocking rate was decreasing, until 8 pc.∙ha–1. Particular pen rotations was graded by the number of grazing seasons. Its duration was depended on growth of grazing flock (390–980 head) and the level of fertilization. The animals during the night left on the pen stockyard on average 2.07 kg∙pc–1 of solid and liquid effluents, while during grazing 1,36 kg∙pc–1. Samples of effluents were analysed in terms of chemical composition. Weighted average content of N was 1.0%, P2O5 – 0.20%, K2O – 0.76%, CaO – 0.25%, and MgO – 0.16%. In particular years level rates of organic fertilization, in case of N was differenced from 41– 100 kg∙ha–1, P2O5 in the range of 8–20 kg∙ha–1, and K2O 31–76 kg∙ha–1. The sums of atmospheric precipitation in grazing season in particular periods were varied between 538–655 mm. In the whole research period yielding was varied between 4.1–7.3 t∙ha–1 D.M. From the stream flowing below the pasture, water samples were taken and also chemically analysed. Multi-year average of their content amounted for N-NH4 – 0.4 mg∙dm–3, N-NO3 – 5.3 mg∙dm–3, PO4 – 0.1 mg∙dm–3, CaO – 62.8 mg∙dm–3, MgO – 15.0 mg∙dm–3, Na2O – 12.9 mg∙dm–3, and K2O – 4.7 mg∙dm–3. Obtained results show that rational, lower-input farming is limiting negative effects of large-scale grazing on yielding and aquatic environment.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2018, 18, 4; 93-108
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształtowanie zrównoważonego użytkowania ziem karpackich w świetle badań symulacyjnych
Sustainable development of Carpathian land use based on simulation results
Autorzy:
Kurnicki, R.
Kostuch, M.
Twardy, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338428.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
metoda DPSIR (siły sprawcze, presje, stany, wpływy, reakcje)
modelowanie zlewni
zarządzanie zlewnią
rozwój zrównoważony
catchment management
catchment modeling
DPSIR (Driving forces Pressures States Impacts Responses)
sustainable development
Opis:
W pracy wykorzystano model J2000-S udostępniony dzięki współpracy polsko-niemieckiej w ramach projektu SaLMaR. Modelowano zmiany strukturalne zlewni górnego Dunajca w trzech wariantach scenariusza użytkowania powierzchni terenu. Koncepcja scenariuszy powstała w wyniku analizy stanowisk interesariuszy wyrażonych w trakcie ankietyzacji wykonanej zgodnie z koncepcją DPSIR (ang. Driving forces, Pressures, States, Impacts, Responses), a także w następstwie własnych analiz trendów zmian zagospodarowania przestrzennego. Analizy te uwzględniały założenia gminne i powiatowe w odniesieniu do dokumentacji planistycznych. Model J2000-S został skalibrowany i zwalidowany pod wnikliwym nadzorem niemieckich twórców. Jego zastosowanie dało podstawy do stwierdzenia, że czynnikami decydującymi o stanie ilościowo-jakościowym wód powierzchniowych zlewni są, poza lasami i użytkami zielonymi, obszary zabudowane oraz związane z nimi uwarunkowania infrastrukturalne. Stwierdzono, że na obecnym poziomie rozwoju gospodarczego zarządzanie obszarem rozpatrywanej zlewni jest optymalne. Dalsze zwiększanie powierzchni terenów zurbanizowanych będzie niekorzystne, co ujawni się zwłaszcza w warunkach ekstremalnych stanów wód. Dlatego też należałoby przemyśleć decyzje dotyczące zabudowy, zwłaszcza na potrzeby szeroko rozumianych usług hotelowoturystycznych.
The model J2000-S, used for the study purposes, was obtained within the framework of Polish German cooperation through the project SaLMaR (Sustainable Land and Water Management of Reservoir Catchments). Structural changes of upper Dunajec River basin were modeled based on three land use scenarios. The concept of scenarios is a consequence of analysis of stakeholders’ opinions expressed in questionnaires constructed pursuant to DPSIR concept (Driving forces, Pressures, States, Impacts, Responses); it is also a result of analysis on the trends in spatial development. Assumptions related to planning documents at commune and district level were also taken into account. The model J2000-S was calibrated and validated under the close supervision of German authors. Its use allowed to conclude that factors determining the quantity and quality state of surface water of basin are – next to forests and grasslands – urban areas and related infrastructure conditions. It was stated that the management of researched basin area is considered optimal at current level of economic development. The planned further expansion of urban areas will be disadvantageous, as it is revealed especially under extreme water level conditions. Hence, there should be reconsidered decisions applicable to emerging built-up areas, especially in regard to broadly defined hotel and tourist services.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2016, 16, 3; 47-60
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie ekstensywnego użytkowania łąkowo-pastwiskowego we wdrażaniu zasady cross-compliance na obszarach górskich 2013
The importance of meadow-pasture extensive use in the implementation of cross-compliance rule in mountain areas
Autorzy:
Kopacz, M.
Twardy, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338397.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
intensywność produkcji rolniczej
jakość wód powierzchniowych
trwałe użytki zielone
zasada wzajemnej zgodności
cross-compliance rule
intensity of agricultural production
permanent grasslands
quality of surface water
Opis:
Celem pracy była ocena zmian w charakterze i intensywności produkcji rolniczej, a także sposobie gospodarowania na trwałych użytkach zielonych, w kontekście możliwości wdrażania zasad „cross-compliance” – tzw. zasad wzajemnej zgodności – wśród rolników zamieszkujących tereny górskie i gospodarujących w nich. Analizę przeprowadzono dla dwóch zlewni górskich: górnego Dunajca po przekrój w Krościenku oraz górnej Raby po przekrój w Dobczycach. W ostatnich 10 latach, po wejściu naszego kraju do Unii Europejskiej, nastąpiło wyraźne zwiększenie powierzchni łąk. Powierzchnia pastwisk nie uległa większym zmianom, jedynie w wybranych fragmentach zlewni górnego Dunajca nieznacznie wzrosła. Zmniejszyło się pogłowie zwierząt gospodarskich, których obsadę zredukowano o kilkaset procent, co ograniczyło poziom nawożenia. Poprawiła się również jakość wód powierzchniowych w badanych zlewniach. Uwarunkowania te korzystnie wpływają na implementację zasady wzajemnej zgodności, która od 2009 roku jest wprowadzana w naszym kraju. Producenci rolni są zobligowani do przestrzegania jej wymogów w swoich gospodarstwach, a niskonakładowy charakter produkcji i duży udział trwałych użytków zielonych w strukturze użytków rolnych oraz dobra jakość wód powierzchniowych ułatwia im to zadanie, szczególnie w zakresie ochrony środowiska przyrodniczego.
The study aims to assess both the changes in the type and intensity of agricultural production and the methods of permanent grasslands management in the context of implementation possibilities of “cross-compliance” rule amongst farmers living in mountain areas. The analysis was performed in two mountain catchments: in the upper Dunajec River down to the cross-section in Krościenko and in the upper Raba River down to the cross-section in Dobczyce. During the last ten years, after the access of our country to the European Union, the surface area of meadows significantly increased. The area of pastures has not changed much, except in some parts of the upper Dunajec River catchment. The livestock population was reduced by several hundred percent, which resulted in a decrease of fertilization level. An improvement of the quality of surface water was noted in the investigated catchments. These conditions have a positive effect on the implementation of the “cross-compliance” rule, which is being introduced in our country since 2009. Farmers are obliged to follow this rule in their farms. Low-input agricultural production, a high share of permanent grasslands in the structure of agricultural land and a good quality of surface water help farmers to meet the requirements, particularly in the environmental protection field.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2014, 14, 2; 49-66
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza zmian trwałych użytków zielonych w Karpatach na przykładzie zlewni górnego Dunajca i Raby
An analysis of changes in the Carpathian permanent grasslands based on the upper Dunajec and Raba river basins
Autorzy:
Kopacz, M.
Twardy, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951884.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
wielofunkcyjność trwałych użytków zielonych
jakość wód powierzchniowych
zmiany strukturalno-użytkowe
multi-functionality of permanent grasslands
quality of surface water
structural and land use changes
Opis:
Zmiany zachodzące w strukturze użytkowania ziemi w Karpatach wyraźnie modyfikują ich dotychczasowe funkcje. Dotyczy to szczególnie trwałych użytków zielonych, które na skutek zmian społeczno-ekonomicznych również zmieniają swoje dotychczasowe przeznaczenie. Trwałe użytki zielone, wcześniej zazwyczaj produkcyjne, uległy stopniowemu przekształceniu w powierzchnie użytkowane ekstensywnie lub nawet całkowicie nieużytkowane. Wykorzystywane są też na potrzeby okołorolnicze i pozarolnicze, w tym również jako tereny budowlane lub usługowe. Wiele z nich w dalszym ciągu ulega samoistnej sukcesji w wyniku zachwaszczania, zakrzewiania i samozalesienia. Obecnie, w ramach dążenia do zrównoważonego i trwałego rozwoju danego obszaru, zmiany te należy ocenić, uwzględniając relacje zachodzące między nimi a aktywnością człowieka i jakością środowiska, szczególnie wodnego. W pracy przedstawiono zmiany powierzchni użytków zielonych wraz z ich oceną jakościową. Stwierdzono, że w obrębie trwałych użytków zielonych dominują użytki średniej i słabej jakości, które stanowią obecnie około 70–80% ich ogólnej powierzchni, a pozostałe należy zaliczyć do użytków o bardzo słabej kulturze. Następuje ponadto przejmowanie tej kategorii użytków rolnych pod wszelkiego rodzaju zabudowę. Wykazano też, że lepsza jakość wód koreluje z obszarami o dużym udziale powierzchni TUZ, co poszerza znaczenie pozaprodukcyjnych funkcji użytków zielonych w kontekście całego środowiska.
Changes of the land use structure in the Carpathians distinctly modify its actual functions. This is particularly true on permanent grasslands, which as a result of socio-economic changes also change their current destination. Permanent grasslands, which were usually productive, are currently transformer to areas used extensively or even completely abandoned. They are also used for nonagricultural activity as built-up or service areas. Many of them are still overgrowing by bush and forests. Now, these changes should be assessed with the consideration of human activity and environment al quality, especially water quality. This is related to sustainable development of the study area. This paper presents changes of grassland areas and of their quality. It was found that permanent grasslands of medium to low quality prevailed and now account for about 70-80 percent of their Total area. Other grasslands should be classified as such of very poor quality. These lands are further converted to built-up areas. It was also shown that improved water quality correlated with areas of a great share of permanent grasslands, which extends the importance of non-production function of grasslands in the context of the whole environment.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2013, 13, 3; 91-103
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyczyny zmian stężenia azotu i fosforu w wodach powierzchniowych górnej zlewni Sanu (po przekrój w Przemyślu) w latach 1990-2005
The reasons for the concentration changes of nitrogen and phosphorus compounds in the surface waters of the San upper basin (section at Przemyśl) in the period of 1990-2005
Autorzy:
Kuźniar, A.
Twardy, S.
Kowalczyk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338345.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
składniki nawozowe
użytkowanie ziemi
wody powierzchniowe
zlewnia Sanu
land use
nutrient compounds
San basin surface water
Opis:
W pracy przedstawiono zmiany stężenia związków azotu i fosforu zarejestrowane w wodach Sanu po profil wodowskazowy w Przemyślu (3663 km²) oraz w rzece Wiar - ujście do Sanu - Krówniki (798,3 km²). Wykorzystano dane WIOŚ w Rzeszowie z 12 punktów pomiarowo-kontrolnych oraz wyniki własne, zgromadzone w ramach prac statutowych IMUZ. WIOŚ prowadzi monitoring wód dwukrotnie w ciągu miesiąca, co daje podstawy do oceny zmian stężenia amoniaku (NH4+), azotanów (NO3-), fosforanów (PO43-) oraz fosforu ogólnego (Pog) w wodach powierzchniowych zlewni Sanu z uwzględnieniem ich związku z produkcją roślinną, zwierzęcą i ze zmianami demograficznymi. Zgromadzony materiał poddano analizie ze szczególnym uwzględnieniem okresu zimowego (XI-IV), okresu letniego (V-X) oraz całego roku. Stwierdzono, że w okresach letnich występowało mniejsze niż w półroczach zimowych średnie stężenie związków azotu i fosforu. Analizując zmiany stężenia w poszczególnych częściach zlewni Sanu, wykazano że największe zróżnicowanie średnich wartości stężenia zanotowano w rzece Wiar. Stężenie składników nawozowych u jej ujścia było największe i odpowiadało III i IV klasie czystości.
In this paper the changes of nutrient components registered in the San River (at Przemyśl section 3 663 km²), and in the Wiar River - at the mouth of a San River (Krówniki - 798.3 km²), were presented. The results of research studies for the period of 1990-2005 were shown for 12 measurement sections. In the work the data of the Regional Inspectorate of Environmental Protection in Rzeszów were utilised, which monitors the surface waters twice a month as well as IMUZ Institute's the own research results, gathered within the framework of statute works. It enables the evaluation of the changes of nitrogen components, ammonium NH4+ nitrate, NO3- phosphates PO43- and P appearing in the surface waters of the San Basin. The relationships with plant and animal production as well as demographic changes were taken into consideration. The collected materials for the period 1990-2005 were analysed including the winter period (Nov--arch), summer period (May-Oct) as well as for the whole year. It was found that in the summer periods (as compared with the winter periods) lower concentrations of nutrient components appeared. And the results of the analysis of particular sections of the San courses have shown that during the research periods the highest difference in average concentrations was registered in the Waiter River. The nitrogen and phosphorus concentrations at the mouth were equivalent to III and IV cleanness classes.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2008, 8, 1; 185-196
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Current role of grasslands in development of agriculture and rural areas in Poland - an example of mountain voivodships małopolskie and podkarpackie
Aktualna rola użytków zielonych w rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich w Polsce - na przykładzie górskich województw małopolskiego i podkarpackiego
Autorzy:
Jankowska-Huflejt, H.
Wróbel, B.
Twardy, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293141.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
obsada zwierząt
rolnictwo
rejony górskie
trwałe użytki zielone
rozwój obszarów wiejskich
wykorzystanie pasz
agriculture
fodder use
livestock
mountain regions development
permanent grasslands
Opis:
In paper the current situation of agriculture activity in mountain areas in Poland on the example of two mountain voivodships: małopolskie and podkarpackie was presented. Particular the role of permanent grasslands in development of agriculture and rural areas was highlighted. The tools for support of agriculture development in mountain areas i.e. LFA payments, payments for cow and sheep raising were presented. The future prospects of the development of mountain areas in Poland were showed.
W niniejszej pracy przedstawiono obecną sytuację rolnictwa na terenach górskich w Polsce na przykładzie dwóch województw: małopolskiego i podkarpackiego. Podkreślono szczególna rolę, produkcyjną i ochronną, jaką odgrywają trwałe użytki zielone w rozwoju obszarów wiejskich. Omówiono narzędzia wspierania i możliwości rozwoju rolnictwa w górskich obszarach wiejskich, takie jak płatności do obszarów ONW, płatności do chowu krów i owiec. Zaprezentowano również perspektywy rozwoju obszarów górskich, wśród których duże szanse upatruje się w systemie rolnictwa ekologicznego.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2011, 15; 3-18
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-11 z 11

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies