Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "water desalination" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-6 z 6
    Tytuł:
    Pilotowa instalacja odsalania wód geotermalnych w Polsce
    The pilot of geothermal water desalination installation in Poland
    Autorzy:
    Tomaszewska, B.
    Hołojuch, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/183463.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    wody geotermalne
    odsalanie wody
    bilans wodny
    Polska
    geothermal waters
    water desalination
    water balance
    Polska
    Opis:
    Wstępne wyniki badań odsalania wód geotermalnych prowadzone w Laboratorium Geotermalnym Polskiej Akademii Nauk (IGSMiE PAN) pokazały, iż możliwe jest wytwarzanie wód pitnych z wód geotermalnych o podwyższonym zasoleniu. Istnieje wiele rozwiązań ideowych odsalania, jednakże głównym czynnikiem determinującym wdrożenie konkretnej technologii jest zawsze koszt odsalania. Zależy on od szeregu czynników, jakości wody surowej, rodzaju technologii i wielkości instalacji oraz kosztów energii. Technologie membranowe odsalania wód oraz metody hybrydowe, łączące technologie membranowe i termiczne, stosowane są na dużą skalę w wielu regionach świata do produkcji wody pitnej. Uznawane są też za dobrą pod względem technicznym i ekonomicznym metodę odsalania wód, głównie morskich. Pilotowe badania odsalania wód geotermalnych pokazują, iż technologie te mogą znaleźć zastosowanie w odsalaniu wód geotermalnych. Wykorzystanie wód geotermalnych do celów pitnych w skali przemysłowej będzie wymagało przede wszystkim lepszego i bardziej efektywnego ich schłodzenia - do temperatury poniżej 35°C. Optymalne wykorzystanie i zagospodarowanie wydobywanych wód geotermalnych umożliwiające zoptymalizowanie pracy systemu oraz poprawę ekonomicznej sfery funkcjonowania zakładów geotermalnych jest istotnym problemem w przypadku większości przedsięwzięć na terenie Polski i za granicą. Wykorzystanie schłodzonych wód do celów pitnych, zwłaszcza w instalacjach pracujących w systemie otwartym (bez zatłaczania schłodzonych wód do górotworu), może się przyczynić do kompleksowego ich wykorzystania, a jednocześnie decentralizacji produkcji wód pitnych. Prowadzone w IGSMiE PAN badania dotyczącą dwóch istotnych obszarów badawczych: geotermii (metodyka utylizacji schłodzonych wód) i hydrogeologii (gospodarka wodna).
    The pilot geothermal water desalination installation in Poland was commissioned at the Geothermal Laboratory of the Mineral and Energy Economy Research Institute of the Polish Academy of Sciences (PAS MEERI). Laboratory is localised in Podhale region, in south-eastern Poland. Geothermal waters are extracted from carbonate formations of the Middle Eocene and from Middle Triassic limestones and dolomites. These exhibit relatively low mineralisation - 3 g/dm3. Their temperature at the well outlet ranges 90°C. Installation is supplied with water at a temperature of about 35°C. The capacity has been set at 1 m3/hour of desalinated water. The objective of geothermal water desalination will be to obtain water that meets the requirements stipulated in the regulation of the Minister of Health of 29 March 2007 (Journal of Laws of 2007, No. 61, item 417) concerning the quality of water intended for human consumption. The preliminary results from the geothermal water desalination study conducted at the PAS MEERI are optimistic. In order to validate the assumptions made in the context of industrial applications, further studies have to be conducted in accordance with the project plans. It is certain, however, that the utilization of geothermal water for drinking purposes on an industrial scale will require, first of all, better and more efficient water cooling. Optimum utilization of the thermal waters obtained is an important issue for most geothermal plant both in Poland and abroad. Efficient geothermal water management has one main goal: optimizing system operation and improving the economics of geothermal plant operation. Additionally, the use of cooled water for drinking purposes, particularly for open drain installations (without injecting cooled water into the formation) will contribute to the comprehensive utilization of geothermal water and the decentralization of drinking water production. Therefore the present study concerns two significant research areas: geothermics (cooled water utilization methods) and hydrogeology (water management).
    Źródło:
    Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2011, 37, 2; 313-322
    0138-0974
    Pojawia się w:
    Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koncepcja odsalania wód termalnych w kontekście poprawy bilansu wodnego
    A conception of geothermal water desalination to improve water balance
    Autorzy:
    Bujakowski, W.
    Tomaszewska, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2063199.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    wody termalne
    uzdatnianie wód
    odsalanie wód
    bilans wodny
    geothermal waters
    water treatment
    water desalination
    water balance
    Opis:
    W Polsce i na świecie przyjęte są dwa systemy eksploatacji wód termalnych: zamknięty system otworów produkcyjnych i chłonnych, tzw. dublet/triplet geotermalny (m.in. Niemcy, Francja, Polska-Podhale, Pyrzyce, Stargard Szczeciński, Uniejów), oraz system otwarty (m.in. Islandia, Słowacja, Polska-Mszczonów, Bukowina Tatrzańska, Zakopane Szymoszkowa). W artykule przedstawiono projekt nowej metody utylizacji wód termalnych, oparty na znanych sposobach oczyszczania wód. Wdrożenie tej metody przyczyniłoby się do obniżenia wysokich kosztów inwestycji (otworu chłonnego, poprawy chłonności itp.) i poprzez to do rozwoju sektora alternatywnych źródeł energii.
    Two types of geothermal energy exploitation were developed both in Poland and worldwide: a two or more wells production-injection system (closed system) - in Germany, France and Poland (e.g. Podhale, Pyrzyce, Stargard Szczeciński, Uniejów) and an open system - in Island, Slovakia, Poland (e.g. Mszczonów, Bukowina Tatrzańska, Zakopane - Szymoszkowa). The paper presents a project of a new method of geothermal water utilization based on water treatment methods known elsewhere. Implementation this method would cause the lowering high investment costs of renewable energy technology. It would also increase the growth of alternative energy sources exploration.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2009, 436, z. 9/1; 17-21
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zagospodarowanie schłodzonych i odsolonych wód termalnych w Podhalańskiej Sieci Ciepłowniczej
    Cooled and desalinated thermal water utilization in the Podhale Heating System
    Autorzy:
    Tomaszewska, B.
    Pająk, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216572.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    odsalanie wody
    ultrafiltracja
    odwrócona osmoza
    geotermia
    straty wody sieciowej
    ciepłownictwo
    water desalination
    ultrafiltration
    reverse osmosis
    geothermics
    network water losses
    district heating
    Opis:
    Woda obiegowa w instalacjach ciepłowniczych musi posiadać odpowiednie parametry fizykochemiczne, uzależnione od wymagań technicznych producentów urządzeń, przez które przepływa. Nie powinna powodować powstawania kamienia kotłowego, pienić się oraz korozyjnie oddziaływać na elementy instalacji. W pracy przedstawiono badania dotyczące oceny możliwości wykorzystania odpadowych wód termalnych w celu uzupełnienia ubytków wody sieciowej w największym polskim geotermalnym systemie ciepłowniczym zlokalizowanym w obrębie niecki podhalańskiej. Obszar ten cechuje się dużymi zasobami wód termalnych, a jednocześnie deficytem wód zwykłych. Odpadowe wody termalne ze względu na wykazywane parametry fizykochemiczne mogą być wykorzystane w systemie dopiero po uzdatnieniu. Podczas badań zagospodarowana i uzdatniana była jedynie część całkowitego strumienia wody geotermalnej (do 5 m3/h), odpowiadająca mniej więcej zapotrzebowaniu systemu ciepłowniczego na świeżą uzdatnioną wodę obiegową (ok. 550 m3/miesiąc). Ubytki wody sieciowej wynikają z nieszczelności sieci, prowadzenia remontów, modernizacji lub obsługi sieci. Oczyszczanie przeprowadzone zostało z wykorzystaniem procesów membranowych w zintegrowanym systemie złożonym z ultrafiltracji (UF) i dwóch niezależnych stopni odwróconej osmozy (RO-1 i RO-2) połączonych szeregowo. Uzdatnianie prowadzone było przy częściowym wykorzystaniu artezyjskiego ciśnienia złożowego, co pozwoliło zredukować moc pomp obiegowych eliminując zużycie energii o około 0,7–0,9 kW. Dzięki podwyższonej temperaturze wody uzdatnionej zredukowana została moc cieplna o około 30 kW oraz efektywniej prowadzone były procesy oczyszczania i odgazowania wody. Uzyskano redukcję: zawartości żelaza ze stężenia około 4 do 0,013 g/m3, twardości ogólnej z 13,5 val/m3 do <0,02 val/m3, zasadowości z 4,45 val/m3 do <0,01 val/m3, fosforanów z 0,03 do <0,006 g/m3, uzyskując spełnienie wymagań określonych w normach, co po korekcie pH i odgazowaniu pozwala wykorzystać uzdatnione wody geotermalne dla uzupełnienia ubytków wody sieciowej w systemie ciepłowniczym. Polska Norma PN-85/C-04601 nie specyfikuje wymagań w zakresie dopuszczalnego stężenia m.in. chlorków i siarczanów w wodzie obiegowej, a więc anionów wpływających na korozyjność wody, głównie wżerową. Jony te tworzą rozpuszczalne związki z metalami, utrudniając powstawanie i wytrącanie tlenków metali. Zastosowanie przedstawionej technologii membranowej w odsalaniu wód termalnych pozwoliło na uzyskanie wysokiego stopnia retencji. Wynosi on dla chlorków 97% po RO-1 i 99% po RO-2, natomiast dla siarczanów 99% już po RO-1.
    Distribution water that circulates in heating installations must meet certain parameters depending on the technical requirements set by the manufacturers of the equipment through which it flows. It should not cause scaling of boilers, should not corrode parts of the installation and should not foam. This paper examines the proposition the used of geothermal water to replenish network water losses in the largest Polish geothermal heating system located within the Podhale Basin reservoir. The area in question has considerable geothermal water resources while at the same time exhibiting a fresh water deficit. Only part of the total volume of geothermal water (up to 5 m3/h) was used and treated; this is roughly equivalent to the district heating system demand for treated fresh distribution water (ca. 550 m3/month). The treatment uses membrane processes within the framework of a integrated arrangement including ultrafiltration (UF) and two independent reverse osmosis stages (RO-1 and RO-2) connected in series. Artesian pressure was used to a certain extent during the treatment, which makes it possible to reduce the power required for the distribution pump, decreasing electrical power consumption by ca. 0.7–0.9 kW. Thanks to the fact that the temperature of the water to be treated is higher than the public supply, the thermal capacity requirement was reduced (30 kW) and both water treatment and degassing processes are more efficient. Iron content was reduced from ca. 4 to 0.013 g/m3, total hardness was reduced from 13.5 eq/m3 to <0.02 eq/m3, alkalinity was reduced from 4.45 eq/m3 to <0.01 eq/m3 and phosphate content was reduced from 0.03 to <0.006 g/m3. Thus the requirements set forth in the standards have been met and the treated geothermal water can be used to replenish network water losses in the district heating system following pH adjustment and degassing. The PN-85/C-04601 Polish Standard does not specify any requirements concerning the admissible concentrations of, inter alia, chloride and sulphate ions, i.e. anions that affect water corrosivity, mostly pitting corrosivity. These ions form soluble compounds with metals and thereby inhibit the formation and precipitation of metal oxides. The use of the membrane technology discussed here in the desalination of geothermal waters, also made it possible to achieve high retention coefficients – 97% after RO-2 for chlorides and 99% for sulphates already after RO-1.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2013, 29, 1; 127-139
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Geothermal water resources management - economic aspects of their treatment
    Gospodarka zasobami wód termalnych - ekonomiczne aspekty ich uzdatniania
    Autorzy:
    Tomaszewska, B.
    Pająk, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216968.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    odsalanie
    woda geotermalna
    analiza ekonomiczna
    desalination
    geothermal water
    costs analysis
    Opis:
    Geothermal waters are a source of clean energy. They should be used in a rational manner especially in energy and economic terms. Key factors that determine the conditions in which geothermal waters are used, the amount of energy obtained and the manner in which cooled water is utilised include water salinity. Elevated salinity levels and the presence of toxic microelements may often lead to difficulties related to the utilisation of spent waters. Only a few Polish geothermal facilities operate in a closed system, where the water is injected back into the formation after having been used. Open (with water dumped into surface waterways or sewerage systems) or mixed (only part of the water is re-injected into the formation via absorption wells while the rest is dumped into rivers) arrangements are more frequently used. In certain circumstances, the use of desalinated geothermal water may constitute an alternative enabling local needs for fresh water to be met (e.g. drinking water). The assessment of the feasibility of implementing the water desalination process on an industrial scale is largely dependent on the method and possibility of disposing of, or utilising, the concentrate. Due to environmental considerations, injecting the concentrate back into the formation is the preferable solution. The energy efficiency and economic analysis conducted demonstrated that the cost effectiveness of implementing the desalination process in a geothermal system on an industrial scale largely depends on the factors related to its operation, including without limitation the amount of geothermal water extracted, water salinity, the absorption parameters of the wells used to inject water back into the formation, the scale of problems related to the disposal of cooled water, local demand for drinking and household water, etc. The decrease in the pressure required to inject water into the formation as well as the reduction in the stream of the water injected are among the key cost-effectiveness factors. Ensuring favourable desalinated water sale terms (price/quantity) is also a very important consideration owing to the electrical power required to conduct the desalination process.
    Wody geotermalne to źródło czystej energii. Warto więc wykorzystywać je w sposób racjonalny zwłaszcza w sensie energetycznym i gospodarczym. Jednym z kluczowych czynników, determinujących warunki eksploatacji wód geotermalnych, wielkość wykorzystania energii oraz sposób zagospodarowania wód schłodzonych jest zasolenie wód. Podwyższone zasolenie oraz występowanie mikroelementów toksycznych w wodach może często determinować trudności związane z utylizacją wykorzystanych wód. Tylko w kilku polskich zakładach geotermalnych wody eksploatowane są w układzie zamkniętym (po wykorzystaniu wtłaczane z powrotem do górotworu). Częściej stosowany jest system otwarty (wody odprowadzane są do cieków powierzchniowych lub kanalizacji) lub mieszany (tylko część wód wraca do złoża za pomocą otworów chłonnych, druga część jest zrzucana do rzek). Odsalanie wód geotermalnych może stanowić, w określonych przypadkach, alternatywę umożliwiającą zaspokojenie lokalnego zapotrzebowania na wodę słodką (np. zdatną do picia). Ocena możliwości wdrożenia analizowanego procesu na skalę przemysłową w dużej mierze zależy od kierunków i możliwości utylizacji/zagospodarowania koncentratu. Biorąc pod uwagę względy środowiskowe, najkorzystniejszym rozwiązaniem jest wtłaczanie koncentratu do górotworu. Przeprowadzona analiza energetyczna i ekonomiczna wykazała, że opłacalność wdrożenia na skalę przemysłową procesu odsalania w systemie geotermalnym w dużej mierze zależy od czynników związanych z jego pracą, a w szczególności: wielkości wydobycia wód geotermalnych, zasolenia wód, parametrów chłonnych otworów przeznaczonych do wtłaczania wód do górotworu, skali problemów związanych z utylizacją schłodzonych wód, lokalnego zapotrzebowania na wody pitne i gospodarcze i in. Kluczowa dla opłacalności tego procesu jest między innymi redukcja wymaganego ciśnienia przy wtłaczaniu wód do górotworu i redukcja wielkości strumienia zatłaczanych wód. Bardzo ważnym elementem jest również zapewnienie odpowiednich warunków zbytu odsolonych wód (cena/ilość) celem pokrycia zapotrzebowania na energię elektryczną wykorzystaną w procesie odsalania.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2012, 28, 4; 59-70
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Utylizacja schłodzonych wód termalnych. Problemy i propozycje rozwiązań alternatywnych
    Disposal of cooled geothermal water. Problems and alternatives proposition
    Autorzy:
    Tomaszewska, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/204113.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    wody termalne
    utylizacja wód
    odsalanie
    wykorzystanie wód
    wykorzystanie koncentratu
    geothermal water
    water dumping
    desalination
    water use
    concentrate use
    Opis:
    W pracy przedstawiono propozycję efektywnego zagospodarowania schłodzonych wód termalnych, zwłaszcza wód eksploatowanych w układzie otwartym lub mieszanym. Zastosowanie technologii odsalania schłodzonych wód pozwala na ich demineralizację i wykorzystanie do zaspokojenia lokalnych potrzeb na cele bytowe (woda pitna, rekreacja). Pozostały po procesie koncentrat zawiera cenne składniki możliwe do wykorzystania w celach przemysłowych, gospodarczych, balneologii i/lub rekreacji. Omawiana technologia odsalania wykorzystanych, zmineralizowanych wód termalnych pozwala zatem na racjonalizację gospodarki wodnej w lokalnej skali oraz zminimalizowanie zagrożeń środowiskowych wynikających z konieczności odprowadzania tych wód do cieków lub zbiorników wód powierzchniowych i/lub górotworu.
    The paper presents possibilities for the efficient utilisation of cooled geothermal waters, particularly with respect to open or mixed thermal water installations. Where cooled water desalination technologies are used, this allows the water to be demineralised and used to meet local needs (as drinking water and for leisure purposes). The retentate left as a by-product of the process contains valuable ingredients that can be used for industrial, economic, balneological and/or leisure purposes. Thus the technology for desalinating spent thermal waters with high mineral content allows improved water management on a local scale and makes it possible to minimise the environmental threat resulting from the need to dump these waters into waterways or surface water bodies and/or inject them into the formation.
    Źródło:
    Technika Poszukiwań Geologicznych; 2013, R. 52, nr 1, 1; 91-102
    0304-520X
    Pojawia się w:
    Technika Poszukiwań Geologicznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Application of a Hybrid Uf-RO Process to Geothermal Water Desalination : Concentrate Disposal and Cost Analysis
    Wykorzystanie hybrydowego procesuUF-RO w odsalaniu wód geotermalnych : utylizacja koncentratu i analiza kosztów
    Autorzy:
    Tomaszewska, B.
    Pająk, L.
    Bodzek, M
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/204638.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    desalination
    geothermal water
    reverse osmosis
    costs analysis
    concentrate disposal
    odsalanie
    wody geotermalne
    odwrócona osmoza
    analiza kosztów
    utylizacja koncentratu
    Opis:
    Membrane-based water desalination processes and hybrid technologies are often considered as a technologically and economically viable alternative for desalination of geothermal waters. This has been confirmed by the results of pilot studies concerning the UF-RO desalination of geothermal waters extracted from various geological structures in Poland. The assessment of the feasibility of implementing the water desalination process analysed on an industrial scale is largely dependent on the method and possibility of disposing or utilising the concentrate. The analyses conducted in this respect have demonstrated that it is possible to use the solution obtained as a balneological product owing to its elevated metasilicic acid, fluorides and iodides ions content. Due to environmental considerations, injecting the concentrate back into the formation is the preferable solution. The energy efficiency and economic analysis conducted demonstrated that the cost effectiveness of implementing the UF-RO process in a geothermal system on an industrial scale largely depends on the factors related to its operation, including without limitation the amount of geothermal water extracted, water salinity, the absorption parameters of the wells used to inject water back into the formation, the scale of problems related to the disposal of cooled water, local demand for drinking and household water, etc. The decrease in the pressure required to inject water into the formation as well as the reduction in the stream of the water injected are among the key cost-effectiveness factors. Ensuring favourable desalinated water sale terms (price/quantity) is also a very important consideration owing to the electrical power required to conduct the UF-RO process.
    Odsalanie wody z wykorzystaniem procesów membranowych oraz technologii hybrydowych rozważane jest jako technologiczna i ekonomiczna alternatywa dla klasycznych metod utylizacji wykorzystanych wód geotermalnych. Taką możliwość potwierdziły przeprowadzone badania pilotowe odsalania w systemie UF-RO wód geotermalnych eksploatowanych w obrębie różnych struktur geologicznych Polski. Ocena możliwości wdrożenia tych rozwiązań na skalę przemysłową, w dużej mierze zależy od kierunków i możliwości utylizacji/ zagospodarowania koncentratu. Przeprowadzone analizy w tym zakresie wykazały możliwość wykorzystania uzyskanego roztworu jako produktu o cechach balneologicznych, z uwagi na podwyższoną zawartość: kwasu metakrzemowego oraz jonów fluorkowych i jodkowych. Biorąc pod uwagę jednak względy środowiskowe, alternatywnym rozwiązaniem może być wtłaczanie koncentratu do górotworu. Przeprowadzona analiza energetyczna i ekonomiczna wykazała, iż opłacalność wdrożenia na skalę przemysłową procesu UF-RO w systemie geotermalnym w dużej mierze zależy od czynników związanych z jego pracą, a w szczególności: wielkości wydobycia wód geotermalnych, zasolenia wód, parametrów chłonnych otworów przeznaczonych do wtłaczania wód do górotworu, skali problemów związanych z utylizacją schłodzonych wód, lokalnego zapotrzebowania na wody pitne i gospodarcze i in. Kluczowa dla opłacalności tego procesu jest między innymi redukcja wymaganego ciśnienia przy wtłaczaniu wód do górotworu i redukcja wielkości strumienia zatłaczanych wód. Bardzo ważnym elementem jest również zapewnienie odpowiednich warunków zbytu odsolonych wód (cena/ilość) celem pokrycia zapotrzebowania na energię elektryczną wykorzystaną w procesie UF-RO.
    Źródło:
    Archives of Environmental Protection; 2014, 40, 3; 137-151
    2083-4772
    2083-4810
    Pojawia się w:
    Archives of Environmental Protection
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-6 z 6

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies