Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "budowlane" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-10 z 10
    Tytuł:
    Ceramika zastosowana w budownictwie ludowym jako cenne dziedzictwo kultury materialnej w podlaskiej gminie Czarna Białostocka
    Ceramics in vernacular building, as the precious element of cultural heritage of the Czarna Białostocka commune in the region of Podlasie
    Autorzy:
    Horba, I,
    Szewczyk, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/398399.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
    Tematy:
    budownictwo ludowe
    materiały budowlane
    ceramika budowlana
    zduństwo
    vernacular building
    building materials
    building ceramics
    stove fitting
    Opis:
    Na obszarze podlaskiej gminy Czarna białostocka intensywnie rozwijał się dawniej drobny przemysł ceramiczny i rękodzielnictwo garncarskie. Ośrodkiem rzemiosła garncarsko-strycharskiego była Czarna wieś kościelna, w której i wokół której od dawna doskonalono techniki garncarskie i strycharskie (wytwarzano między innymi kafle piecowe i dachówki). Wyroby ceramiki budowlanej, a nawet odpady ceramiki użytkowej służyły celom budowlanym, zaś ich intensywne wykorzystywanie doprowadziło do rozwoju nietypowych rozwiązań architektoniczno-budowlanych, które omówiono w artykule. Analiza takich rozwiązań ma służyć za podstawę do właściwej oceny lokalnego dziedzictwa kulturowego związanego z kulturą budowlaną regionu.
    The territory of Czarna białostocka commune in the region of podlasie is well known for its historic semi-vernacular traditions of pottery craft. the center of that local vernacular craft traditions was Czarna wieś kościelna. As a result of the pottery craft development, the various types of ceramics (stove tiles, roofing tiles) have been used intensively in local vernacular building, thus supplying the development of unique vernacular architectural forms and building technologies. The examples are discussed in the paper, in order to supply the proper assessment of the local heritage of vernacular architecture.
    Źródło:
    Architecturae et Artibus; 2012, 4, 3; 18-25
    2080-9638
    Pojawia się w:
    Architecturae et Artibus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ozdobne pustaki betonowe na północno-wschodnim Mazowszu
    Adorned concrete hollow bricks in the region of N-E Mazovia
    Autorzy:
    Choiński, M.
    Szewczyk, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/398657.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
    Tematy:
    architektura wsi
    tanie budownictwo
    miejscowe materiały budowlane
    country architecture
    low-tech building
    local building materials
    Opis:
    Względna pospolitość polskiego wiejskiego budownictwa z pustaków betonowych domowego wyrobu spowodowała wręcz nasycenie wiejskiego krajobrazu (przynajmniej gdzieniegdzie) pustakowymi budynkami, lecz co ciekawe, niektóre z nich zwracają uwagę ornamentalnym reliefem, są bowiem wzniesione z pustaków o reliefowej powierzchni. Zdobione pustaki i wykonane z nich obiekty próbowano już dawniej badać, lecz odnośnych prac naukowych jest mało, zaledwie kilka, toteż tu podjęto ów temat na przykładach z dziewięciu wsi w trzech podłomżyńskich gminach Przytuły, Stawiski i Mały Płock na północno-wschodnim Mazowszu, prezentując wyniki własnych badań terenowych przedsięwziętych w maju i sierpniu 2017 roku i odnosząc je do informacji literaturowych. Celem opracowania jest wykazanie, iż omawiane budownictwo było spójnym zjawiskiem, poniekąd fenomenem kulturowym zawartym w pewnych ramach czasowych (a także mających własny kontekst technologiczno-ekonomiczny i kulturowy), którego wytwory po dziś dzień lokalnie kształtują estetykę wiejskiego krajobrazu. Oprócz prezentacji znalezisk terenowych przyjęto za cel scalenie rozproszonej wiedzy literaturowej, tak aby rozpoznać cały proces (o ile to możliwe) kształtowania się na naszych terenach zjawiska wiejskiego budownictwa z pustaków – zwłaszcza tych zdobionych. Niniejsza praca stanowi przyczynek ku osiągnięciu tego celu.
    Country buildings constructed with hollow bricks are relatively common in Poland, and in some areas their construction material, i.e. self-made hollow bricks, have sometimes been adorned with sculptural relief ornamentation. In the paper, such ornamentation and the relevant farmstead architecture have been studied and described, on examples from northeast Mazovia in north-eastern Poland, namely, in nine villages in communes Przytuły, Stawiski and Mały Płock near Łomża. The paper is a result of a research field surveys on May 25th and 27th, and August 19 and 28, 2017, and the findings are compared to those known from the previous research literature, in order to recognize the vernacular ornamentation of hollow bricks-constructed architecture as a cultural phenomenon in its wider context in terms of culture, geography, economy and technology. Besides, the objective of the paper was to compare numerous pieces of terse literature mentions relative to vernacular architecture made of hollow bricks, thus aiming to merge such a fragmented knowledge, to integrate them and eventually to present the historical evolution of such building traditions.
    Źródło:
    Architecturae et Artibus; 2017, 9, 3; 24-38
    2080-9638
    Pojawia się w:
    Architecturae et Artibus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Budownictwo z gliny w dawnej polskiej literaturze technicznej
    Clay building as referenced in old polish technical literature
    Autorzy:
    Szewczyk, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/398299.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
    Tematy:
    budownictwo gliniane
    budownictwo z ziemi
    materiały budowlane
    glina
    glinobitka
    clay building
    earthen building
    cob building
    adobe
    building materials
    Opis:
    Przedstawiono rozwój w latach 1774-1838 wybranych technik budownictwa z gliny, mianowicie tych, które były zalecane i opisywane w polskiej literaturze technicznej tego okresu – zwłaszcza technik budownictwa glinobitego oraz murowanego z surowej cegły na zaprawie gliniano-piaskowej. Pominięto gliniane budownictwo ludowe, wówczas powszechne, lecz lekceważone, takie jak lepiankowe (strychulcowe albo chruściano-plecione). Wywód oparto na kilkudziesięciu ówczesnych polskich książkach i artykułach traktujących o budownictwie z gliny; wskazano też na znane wówczas w Polsce publikacje zagraniczne. Wysunięto wniosek, iż w latach 1774-1838 wypracowano podstawy pod dalszy rozwój budownictwa glinianego, obserwowany zwłaszcza w latach sześćdziesiątych XIX wieku oraz później, a także rozwój dwudziestowiecznego tzw. budownictwa z materiałów lokalnych.
    The Polish clay building in 1774-1838 is described and analyzed in the paper, with special focus on the types of building constructions which were referenced in the literature of that period, i.e. various sorts of adobe and cob building. Wattle-and-daub, stackwall and other folk constructions are generally omitted in the paper, because they were of minor importance, in spite of the fact that they were popular in the countryside. The work is based on about two dozen Polish books and journal papers published in that period; moreover, the French and German texts are mentioned. The main conlusion is that the development of clay building in the period 1774-1838 resulted with the number of building techniques, which can be perceived as the foundations of the successive lowtech building in the first six decades of the twentieth century.
    Źródło:
    Architecturae et Artibus; 2009, 1, 1; 84-98
    2080-9638
    Pojawia się w:
    Architecturae et Artibus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nietypowe materiały budowlane - glina, gnój i domieszki - w świetle dawnego polskiego piśmiennictwa. Cz. 3. Piece, kity i ceramika budowlana
    Non-standard building materials, such as clay, dung and admixtures, in old polish literature. P. 3. stoves, cements and building ceramics
    Autorzy:
    Szewczyk, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/398700.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
    Tematy:
    materiały budowlane
    historia budownictwa
    budownictwo z ziemi
    budownictwo gliniane
    building materials
    history of building craft
    earthen building
    building with clay
    Opis:
    Artykuł zamyka trzyczęściową serię publikacji poświęconych zaskakująco rozwiniętym tradycjom budowlanego użycia gliny, łajna i innych nietypowych budulców lub domieszek. W pracy niniejszej przedstawiono badania dawnych tradycji i sposobów stosowania gliny i domieszek w konstrukcjach pieców i kitów zduńskich, kominów, fundamentów, ceramiki budowlanej i innych, pominiętych wcześniej, części budowli. Wywód wszystkich trzech części zwieńczony jest tu wnioskiem o znakomitym, bo niezwykle bogatym i różnorodnym dorobku dawnej polskiej myśli technicznej w omawianym tu zakresie tematycznym, obejmującym kulturę budowlanego użycia gliny, zasługującą na docenianie jako część naszego dorobku technologiczno-kulturowego. W szczególności zaś niniejsza trzecia część uzasadnia wniosek o szczególnym znaczeniu w naszej dawnej kulturze budowlanej substancji zawierających związki żelaza.
    The paper is the third part of a series which reveals the astonishing richness and diversity of building technologies related to the usage of clay and dung, and other unusual materials and admixtures. The subject matter analyzed here is non-standard alternative materials usage in stoves, chimneys, cements, building ceramics, groundworks and other parts of buildings. The general conclusion of the series is that the Polish technical literature of the last three centuries was abundant in works related to the subject matter and now witnesses about the stunning development of culture of clay and dung usage, as part of Polish national heritage of the past. The specific finding in this work is that iron-containing substances played an important role in the building culture of the past.
    Źródło:
    Architecturae et Artibus; 2012, 4, 2; 26-37
    2080-9638
    Pojawia się w:
    Architecturae et Artibus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nietypowe materiały budowlane – glina, gnój i domieszki – w świetle dawnego polskiego piśmiennictwa Cz. 2. Stropy, sufity i dachy
    Non-standard building materials, such as clay, dung and admixtures, in old polish literature Part 2. Ceilings and roofs
    Autorzy:
    Szewczyk, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/398245.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
    Tematy:
    materiały budowlane
    historia budownictwa
    glina
    budownictwo gliniane
    budownictwo z ziemi
    building materials
    history of building craft
    clay
    building with clay
    earthen building
    Opis:
    Zamiarem autora było rozpoznanie zakresu dawnych zastosowań gliny i innych budowlanych paramateriałów (nie wyłączając nawet łajna), co w zakresie ograniczonym do klepisk, podłóg i ścian wykonano i przedstawiono już w poprzednim artykule z tej serii (Szewczyk, 2011). Zaś w pracy niniejszej przedstawiono badania dawnych tradycji i sposobów stosowania gliny i domieszek w konstrukcjach sufitów, stropów, sklepień i dachów. Wywód zwieńczony jest wnioskiem o znakomitym, bo niezwykle bogatym i różnorodnym dorobku dawnej polskiej myśli technicznej w omawianym tu zakresie tematycznym, obejmującym kulturę budowlanego użycia gliny – zasługującą na docenienie jako część naszego dorobku technologiczno-kulturowego.
    The objective of the work was to reveal the astonishing richness and diversity of building technologies related to the usage of clay and dung, and other unusual materials and admixtures. The subject matter has been analyzed on examples of ceilings and roofs, as the other parts of buildings were studied and described in the former part of this series (Szewczyk, 2011), which is now continued in this article. The conclusion is that the Polish technical literature of the last three centuries was abundant in works related to the subject matter and now witnesses about the stunning development of culture of clay and dung usage, as part of Polish national heritage of the past.
    Źródło:
    Architecturae et Artibus; 2012, 4, 1; 31-57
    2080-9638
    Pojawia się w:
    Architecturae et Artibus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nietypowe materiały budowlane – glina, gnój i domieszki – w świetle dawnego polskiego piśmiennictwa Cz. 1. Klepiska, podłogi, ściany i tynki
    Non-standard building materials, such as clay, dung and admixtures, in old Polish literature Part 1. Threshing floors, floors, walls and plasterwork
    Autorzy:
    Szewczyk, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/398285.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
    Tematy:
    materiały budowlane
    historia budownictwa
    glina
    budownictwo gliniane
    budownictwo z ziemi
    building materials
    history of building craft
    clay
    building with clay
    earthen building
    Opis:
    Nietypowe materiały budowlane, takie jak glina i odchody zwierzęce, stanowiły częsty przedmiot rozważań w dawnej polskiej literaturze technicznej i poradnikowej. Zalecano ich użycie w każdej części budynku, od podłogi po dach. Eksperymentowano z nimi, ulepszano je i dyskutowano o ich zaletach i wadach, proponując zastosowanie różnorakich dodatków do glinianych i gliniano-nawozowych mas. W niniejszej zaś pracy dokonano przeglądu wspomnianych dyskusji i proponowanych rozwiązań budowlanych w celu rozpoznania dawnych polskich tradycji użycia nietypowych materiałów budowlanych (kultury budowania z łajna i gliny). Tak ukierunkowane rozważania mogą też służyć jako pomoc do określenia zakresu przemian technologicznych, ale też estetycznych i ogólnocywilizacyjnych zachodzących w ciągu ostatnich 200 lat. Mogą też być pomocne współczesnym pasjonatów architektury utrzymanej w nurtach eco-tech i low-tech.
    Non-standard building materials, such as clay or dung, were popular subject in the old Polish technical and household literature. They were used for all parts of buildings, from floors to roofs. Their building usage was the subject of experiments and improvements, and polemics, including discussions about various admixtures to clay- or cob-dung-based mortars. Those discussions and building craft clues are analyzed in the paper, with aim to present the past Polish culture of building with clay, dung and admixtures. The analysis can refer to more general topic of technological and cultural evolution of our civilization, supplementing this subject with the specific view on aesthetic changes for the last 200 years. The results can be applicable in the contemporary eco-tech and low-tech architecture.
    Źródło:
    Architecturae et Artibus; 2011, 3, 4; 21-51
    2080-9638
    Pojawia się w:
    Architecturae et Artibus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Budynek utkany, czyli o plecionce jako tworzywie architektury
    A woven building: or, is architecture inherently associated with wattle?
    Autorzy:
    Szewczyk, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/398530.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
    Tematy:
    ontologia architektury
    architektura pleciona
    architektura tekstylna
    materiały budowlane rodzime
    plecionka
    strychulec
    ontology of architecture
    woven architecture
    textile architecture
    indigenous building materials
    wattle
    daub
    Opis:
    Czerpiąc z semperowskich teorii architektury, stylu i sztuki (w szczególności z Der Stil in den technischen und tektonischen Künsten oder Praktische Ästhetik), popartych analizą architektonicznego użycia plecionek w ujęciu historycznym, autor twierdzi, że plecione budulce od zarania dziejów architektury stymulują jej rozwój i z perspektywy wieków okazały się wręcz podstawą ukształtowania się architektury jako takiej wraz z jej licznymi zjawiskami stylowymi. Współcześnie, a zwłaszcza od 2005 roku, obserwujemy powrót do plecionki architektonicznej jako składnika konstytuują- cego formę, ornamentykę i semantykę dzieła architektonicznego. Przełomem uruchamiającym ów nawrót (postrzegany tu jako spójne zjawisko) okazał się polski pawilon na wystawę światową Expo 2005 w japońskim Aichi. Jednak próbując ocenić obserwowany obecnie renesans plecionej architektury, uwzględniono tu także inne sprzyjające mu uwarunkowania. Na tle analizy historycznych i współczesnych zjawisk w sferze kultury materialnej, architektury i sztuki, a dotyczących roli plecionek, autor ocenia tę kategorię budulców jako niezwykle nośną co do symboliki (bo wręcz archetypową), oddziaływania (bo zarówno wizualną, jak i haptyczną, zaś co do znaczenia wizualnego: zarówno tektoniczną, jak i ornamentalną) i inspiratywności (bo pobudzającą wyobraźnię nieskończoną liczbą kulturowych skojarzeń), przewidując dalszy wzrost jej oddziaływania na architekturę XXI wieku. W ten sposób architektura wraca do swych korzeni.
    Based on a Gotfried Semper’s theory of architecture (in his Style in the Technical and Tectonic Arts) and examination of historic examples of textile and wattle materials in architecture, a thesis has been formulated that wattle materials supported the origins and development of architecture through ages, thus being the fundamental factor of architecture as one of the arts. The consecutive analysis of the contemporary architectural masterpieces has revealed the new phenomenon of architectural reversion towards wattled constructions and forms, or resumption of textile and woven architecture, especially since 2005, when the Expo 2005 pavilion of Poland in Aichi, Japan, has been designed and built with its wickerwork façades. The Polish pavilion was assessed as the breakthrough that had originated the contemporary global “wattle-inspired architecture”; nevertheless, the range of other relevant circumstances were under investigation, as well. Based on such broad analyses, the author concludes that wattle materials and adornments are being still essential as sources of architectural inspiration and semantics, and as the essence of haptic architecture. The new 21st century architecture is becoming wattled and haptic. It comes back to its origin.
    Źródło:
    Architecturae et Artibus; 2016, 8, 2; 38-51
    2080-9638
    Pojawia się w:
    Architecturae et Artibus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Glinodrzewne budownictwo wiejskie na Wileńszczyźnie
    Experimental stackwall building in the Vilnius region
    Autorzy:
    Szewczyk, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/398619.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
    Tematy:
    budownictwo gliniane
    budownictwo z materiałów miejscowych
    glina
    drzewoglina
    drzewobeton
    materiały budowlane
    earthen building
    stackwall
    cordwood masonry
    stovewood construction
    low-tech building
    building materials
    Opis:
    Autor przedstawia rozwój specyficznych tanich metod wznoszenia budynków z drobnowymiarowego drewna opałowego (chrustu, polan) spajanego gliną na Wileńszczyźnie na przestrzeni dwóch wieków (tj. w latach 1821-2009), potwierdzonych publikacjami z tego okresu. Omawiane budownictwo należy uznać za oryginalne zjawisko na pograniczu rozwoju kultury materialnej, historii architektury i sztuki budowania. Rozwinęło się na Wileńszczyźnie, lecz oddziaływało także na powojenne budownictwo wiejskie Podlasia. Zaowocowało kilkuset budynkami, z których wiele (zwłaszcza na Podlasiu, gdzie autor mógł przeprowadzić bardziej dokładne badania) nadal stoi i jest użytkowanych.
    The author presents the historical development of variants of a low-cost and low-tech building method, which can be assessed as sort of stovewood construction, presently known as stackwall or cordwood construction, i.e. a method of building a wall with tiny stovewood and clay. The building method was being developed since about 1821 in the Vilnius region (now in Lithuania), and has been recorded in a number of technical publications in 1821, 1834, 1839, 1845, 1917 and 1930. The development of the local sort of stovewood construction is assessed as a very specific phenomenon, and should be appreciated for its influence on the vernacular building in the neighbouring territories, including the Podlasie region in N-E Poland.
    Źródło:
    Architecturae et Artibus; 2009, 1, 2; 65-74
    2080-9638
    Pojawia się w:
    Architecturae et Artibus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Budownictwo z odpadów ceramicznych na Białostocczyźnie. Cz. 2, Związki z lokalnym ludowym rzemiosłem garncarskim, na wybranych przykładach
    Vernacular buildings made of ceramic waste in the region of Białystok P. 2, Case studies and the cultural context
    Autorzy:
    Cieciuch, J.
    Gołębiewski, P.
    Szewczyk, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/398482.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
    Tematy:
    architektura wernakularna
    architektura low-tech
    budownictwo z ziemi
    miejscowe materiały budowlane
    ceramika
    vernacular architecture
    low-tech architecture
    earthen architecture
    indigenous building materials
    architectural
    ceramics
    Opis:
    W poprzednim artykule z cyklu Budownictwo z odpadów ceramicznych na Białostocczyźnie przedstawiono wyniki badań terenowych wykonanych jesienią i zimą 2016 roku w Czarnej Wsi Kościelnej, to jest niewielkiej miejscowości zamieszkanej przez nieco ponad 600 osób, znajdującej się w gminie Czarna Białostocka, na skraju Puszczy Knyszyńskiej, około 20 km na północ od Białegostoku. Poszukiwano tam budynków o ścianach wymurowanych ze stłuczonych dachówek i ostatecznie uzyskano informacje o 19 budynkach mających tę konstrukcję. Większość z nich wzniesiono w latach trzydziestych XX wieku. W niniejszej drugiej części zaprezentowano wyniki badań kulturowego kontekstu tego zjawiska, jakim było wzniesienie w krótkim przedziale czasowym kilkunastu budynków o takiej samej dachówkowej konstrukcji, mianowicie podjęto się rozpoznania głębszych związków „dachówkowego budownictwa” ze sferą lokalnej ludowej kultury materialnej, zwłaszcza garncarskiej. Czarna Wieś Kościelna od ponad dwu stuleci pozostaje bowiem ośrodkiem ludowego garncarstwa, a niektóre „dachówkowe budynki” znajdują się na posesjach garncarzy lub nawet mieszczą pracownie garncarskie. Celem niniejszego artykułu jest zatem zbadanie owych związków między miejscowym garncarstwem a budownictwem, zaś pośrednio – nakreślenie ram służących planowaniu ewentualnych działań konserwatorskich ukierunkowanych na ochronę i odnowę tego budownictwa, jako że uznanie go za część lokalnej kultury rzemieślniczej (ściśle związanej z miejscowymi tradycjami udowego garncarstwa) zmienia jego percepcję w porównaniu z sytuacją, gdybyśmy uznali miejscowe budownictwo z dachówek za zjawisko odrębne, autonomiczne, izolowane – a może nawet nie za zjawisko, lecz za epizod. Autorzy twierdzą i dowodzą, że istnieją przesłanki uzasadniające traktowanie dawnego budownictwa z odpadów dachówkowych i garncarskich w Czarnej Wsi Kościelnej jako zjawiska (fenomenu kulturowego) ściśle powiązanego z miejscowym ludowym rzemiosłem garncarskim, a zarazem jako składnika unikalnej kulturowej tożsamości Czarnej Wsi Kościelnej i jej historycznego dziedzictwa. W trzeciej części z cyklu Budownictwo z odpadów ceramicznych na Białostocczyźnie zostaną przedstawione – na prawach kontekstu porównawczego – przykłady podobnego budownictwa z innych obszarów Białostocczyzny, w tym niezwiązanego genetycznie z ośrodkiem garncarskim w Czarnej Wsi Kościelnej.
    In the first article of the series Vernacular Buildings Made of Ceramic Waste in the Region of Białystok, there were presented results of a field survey in Czarna Wieś Kościelna in Czarna Białostocka commune, about 20 km north to Białystok, N-E Poland. The main result of the survey was information about a group of very unique and specific buildings in Czarna Wieś Kościelna. In that village, inhabited by more than 600 people, at least 19 buildings have walls made of roof tiles mortared with clay, and are covered with roof tiles, as well. Most of those ‘tile-constructed buildings’ were built in the 1930s. In this second article of the series, wider historic context is revealed in order to assess the local ‘tile-building phenomenon’ precisely and more deeply. Its connections to the local pottery craft are analyzed, with respect to the whole spheres of local vernacular traditions and material culture. The basis for the reasoning is the fact that Czarna Wieś Kościelna for the recent 200 to 250 years have been the well-known center of vernacular pottery. A few ‘tiles-constructed buildings’ are situated on the premises of local potters, and these buildings still house potters’ workshops, galleries and pottery shops. Whilst the direct objective of the article is to verify or prove the relationships between this type of buildings and the local pottery craft, the more general aim is to define the most suitable conservation approach, based on more complex and holistic assessment and appreciation of the local ‘tile-constructed buildings’ as the result of much wider cultural phenomenon. As such, the ‘tile-constructed buildings’ constitute essential part of cultural heritage of the village and of the region, as well. In the next final article, the third one of the series, the issue of range and prevalence of such buildings in all the region will be also addressed.
    Źródło:
    Architecturae et Artibus; 2018, 10, 1; 5-29
    2080-9638
    Pojawia się w:
    Architecturae et Artibus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Budownictwo z odpadów ceramicznych na Białostocczyźnie. Cz. 1, Budynki ze stłuczonych dachówek w Czarnej Wsi Kościelnej
    Buildings made of ceramic waste in the region of Białystok. P. 1, Waste tile-made buildings in Czarna Wieś Kościelna
    Autorzy:
    Cieciuch, J.
    Gołębiewski, P.
    Szewczyk, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/398627.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
    Tematy:
    architektura low-tech
    architektura wernakularna
    budownictwo z ziemi
    miejscowe materiały budowlane
    ceramika budowlana
    low-tech architecture
    vernacular architecture
    earthen architecture
    indigenous building materials
    architectural ceramics
    Opis:
    W okolicy Czarnej Wsi Kościelnej położonej w gminie Czarna Białostocka (to jest jakieś 25 kilometrów na północny wschód od Białegostoku) znajdowało się co najmniej kilkanaście budynków o ścianach z odpadów ceramicznych (najczęściej z uszkodzonych dachówek), spajanych glinianą zaprawą strycharską lub zaprawą wapienną. Ich zaistnienie należy wiązać z funkcjonującym tam od końca XVIII wieku ośrodkiem produkcji ludowej ceramiki użytkowej. Autorzy traktują te budynki jako nie tylko interesujące wytwory ludowej kultury budowlanej, godne uwagi badawczej z racji swej specyfiki materiałowo-konstrukcyjnej, ciekawych cech estetycznych i związków z miejscową kulturą rzemieślniczą (w tym związków z lokalnym rzemiosłem ceramicznym), lecz również jako przejaw zaistnienia oryginalnego i unikalnego zjawiska na polu kultury materialnej regionu. Podobne obiekty znajdują się zresztą również w innych częściach Białostocczyzny, włącznie z Białymstokiem (dotychczas potwierdzono ich występowanie w gminach Siemiatycze, Milejczyce, Tykocin, Korycin i Turośń Kościelna), lecz występują tam sporadycznie. W pracy podjęto więc temat budownictwa z odpadów ceramicznych jako zjawiska, jako swoistego fenomenu: opisano stan wiedzy na temat owego budownictwa, jego historii, rozpowszechnienia i wpływu na kulturę budowlaną obszarów sąsiednich. Zaprezentowane tu (w opisie i na fotografiach) budynki w gminie Czarna Białostocka zarejestrowano jesienią 2016 roku podczas badań terenowych; wówczas też przeprowadzono wywiady z mieszkańcami, dopełniające zebrany materiał badawczy. Niniejszy artykuł jest elementem większej, trzyczęściowej rozprawy. O ile celem niniejszej pierwszej części jest przedstawienie budownictwa z odpadów ceramicznych jako spójnego i ciekawego zjawiska historyczno-architektonicznego, które zaistniało i rozwinęło się w okolicach Czarnej Wsi Kościelnej, to w części drugiej zaprezentowane zostaną głębsze związki tego zjawiska ze sferą lokalnej ludowej kultury materialnej (na przykładzie wybranych pracowni garncarskich w Czarnej Wsi Kościelnej i z uwzględnieniem informacji pozyskanych podczas wywiadów), a w trzeciej części zostaną przedstawione także – na prawach kontekstu porównawczego – przykłady podobnego budownictwa z innych obszarów Białostocczyzny, w tym niezwiązanego genetycznie z ośrodkiem garncarskim w Czarnej Wsi Kościelnej. Ten typ budownictwa rozwinął się bowiem na mniejszą skalę również wokół innych ośrodków ludowej ceramiki na Białostocczyźnie (zwłaszcza koło Siemiatycz i Milejczyc), a także sporadycznie występował poza obszarami bezpośredniego oddziaływania takich ośrodków.
    A number of vernacular houses of a unique construction still exist in the vicinity of Czarna Wieś Kościelna in the commune of Czarna Białostocka, region of Białystok (25 km north-east to Białystok), Podlaskie Voivodeship, N-E Poland. They are unique because of their wall construction, as their thick walls have been erected with ceramic waste (tiles or pottery) and clay or lime mortar. They are claimed to represent the specific local architectural and cultural phenomenon related to the sphere of vernacular material culture and vernacular architecture, especially. As such, they seem to be worthy of research because of their connections with local traditional ceramic crafts (pottery and tile production center in Czarna Wieś Kościelna), and because of their aesthetic values, construction parameters, etc. The range and prevalence of such a cultural phenomenon has been the point of the authors’ research interest, as the authors got also information about other buildings made of that type of construction, namely, in Białystok and in a few villages in communes Siemiatycze, Milejczyce, Tykocin, Michałowo, Korycin and Turośń Kościelna, with the prospects to find still more examples in the future. Therefore, the issue of range and prevalence of such buildings is also addressed to other researchers in the region. In the article, which is the first one of a three-part series, the state-of-the-art of that indigenous construction is presented, and the examples of such architecture are listed with more detailed information about two dozen buildings in Czarna Wieś Kościelna. The wider historic and cultural context will also be sketched in the future second part; and the buildings erected with ceramic waste in other parts of the Podlasie region will be recognized and presented in the third part of the series. In total, the basis for the reasoning about history, features and prevalence of that local construction, as well as its impact on vernacular architecture in and outside the vicinity of Czarna Wieś Kościelna (namely, on examples of similar buildings in Czarna Wieś Kościelna, Karczmisko, Białystok, Łomy, Pomigacze, Siemiatycze, Milejczyce, Michałowo, Mierzwin Mały and Tykocin), are more than 20 examples of such buildings which have been surveyed in October, November and December 2016.
    Źródło:
    Architecturae et Artibus; 2017, 9, 4; 5-26
    2080-9638
    Pojawia się w:
    Architecturae et Artibus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-10 z 10

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies