- Tytuł:
-
Kotły Beethovenowskie jako partytura braku
Kotły Beethovenowskie (Beethovens Pauken) als Leerstellen-Partitur
Beethoven’s Timpani as a music score of absence - Autorzy:
- Szczerbowska-Prusevicius, Katarzyna
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/783764.pdf
- Data publikacji:
- 2020
- Wydawca:
- Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
- Tematy:
-
Kotły Beethovenowskie
Michał Choromański
Leerstelle
Dekonstruktivismus
différance
kategoria braku
dekonstruktywizm
Kotły Beethovenowskie (Beethoven’s Timpani)
the category of absence
decosntructionism - Opis:
-
In his novel entitled Beethoven’s Timpani, Michał Choromański made absence central category. It refers to absent persons, lost items and belongings, and the elusiveness of meaning. The narrative underscores the said category many a time in a self-referential manner, for instance, by using in various contexts a seemingly unattractive metaphor – “the hole.” Presence and absence in Choromański’s novel are not oppose in a binary fashion, but they interpenetrate. Beethoven’s Timpani is, therefore, both a crime novel and not quite, the protagonist Janek is and is not a pianist. The traces in the text elude the reader freely, by postponing or even nullifying the possibility of attaining a convincing interpretation. Beethoven’s Timpani, in whose depicted world events and claims are presented only to be subsequently dismantled, may serve as an exemplification of deconstructionism in literature. The present article’s aim is an inquiry into Choromański’s efforts to underscore the category of absence and the meaning postponement, and pointing to those efforts’ similarity to some of deconstructionist tenets. What deserve an utmost attention is the eponymous motif of Beethoven’s timpani (otherwise deserves kettledrums), which in the novel triggers the error/mistake mechanism akin to Derridean différance.
In Michał Choromańskis Roman Kotły Beethovenowskie (Beethovens Pauken) werden Leerstellen zu einer zentralen Kategorie erklärt. Sie manifestieren sich überall dort, wo von abwesenden Personen, verlorenen Gegenständen und ungreifbarer Bedeutung die Rede ist. Der Text betont seine Leerstellen mehrmals in einem autoreferenziellen Verfahren, z. B. durch die scheinbar unattraktive Metapher des Lochs, die in verschiedenen Kontexten gebraucht wird. Präsenz ud Nicht-Präsenz werden hier nicht als Pole einer binären Opposition aufgefasst, sondern sind miteinander verbunden. Choromańskis Werk ist also ein Kriminalroman und gleichzeitig entzieht es sich dieser Gattungsbezeichnung. Der Hauptprotagonist Janek ist Pianist und ist es zugleich nicht. Die Zeichen treiben mit dem Leser/der Leserin ein freies Spiel, in dem sie die Möglichkeit, an eine überzeugende Interpretation zu gelangen, ständig verzögern oder sogar verweigern. Der Roman, in dem Ereignisse und Behauptungen konstituiert werden, um gleich danach in Frage gestellt oder widerlegt zu werden, kann als fiktionale Verkörperung des Dekonstruktivismus gelten. Der vorliegende Beitrag setzt sich zum Ziel, Choromańskis Strategien, die auf die Hervorhebung der Leerstellen und Aufschiebung des Sinns ausgerichtet sind, zu verfolgen und ihre Ähnlichkeit zu Prämissen der Dekonstruktion zu veranschaulichen. Eine besondere Aufmerksamkeit kommt dem Titelmotiv der Pauken zu, deren Einsatz in Beethovens 9. Sinfonie während der Uraufführung für Aufregung sorgte. Im Roman setzt das Paukenmotiv ein Räderwerk des Fehlers in Gang, das man mit Derridas différance assoziieren kann.
W powieści Kotły Beethovenowskie Michała Choromańskiego kategorią centralną jest brak. Dotyczy on nieobecnych osób, zagubionych przedmiotów, nieuchwytnego znaczenia. Tekst akcentuje go wielokrotnie w autoreferencyjny sposób, np. przez użycie w różnych kontekstach pozornie mało atrakcyjnej metafory „dziura”. Obecność i nieobecność nie stanowią tu binarnej opozycji, ale się ze sobą łączą. Kotły Beethovenowskie są zatem i nie są powieścią kryminalną, Janek jest i nie jest pianistą. Znaki prowadzą w tym tekście swobodną grę z czytelnikiem, odraczając, a nawet niwecząc możliwość dotarcia do przekonującej interpretacji. Kotły Beethovenowskie, które konstytuują w świecie przedstawionym wydarzenia i twierdzenia po to, by je następnie poddać rozbiórce, mogą służyć jako literacka ilustracja dekonstruktywizmu. Autorka stawia sobie za cel prześledzenie zabiegów Choromańskiego zorientowanych na uwypuklenie kategorii braku i odraczanie sensu oraz wskazanie na ich podobieństwo do niektórych założeń dekonstruktywistycznych. Na szczególną uwagę zasługuje tytułowy motyw kotłów Beethovenowskich, który w powieści uruchamia mechanizm błędu kojarzący się z Derridowską différance. - Źródło:
-
Wortfolge. Szyk Słów; 2020, 4
2544-4093 - Pojawia się w:
- Wortfolge. Szyk Słów
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł