- Tytuł:
-
Społeczności wołoskie pogranicza Chorwacji, Dalmacji i Bośni w perspektywie francuskiej
Vlach communities in the border area between Croatia, Dalmatia and Bosnia from the French perspective - Autorzy:
- Sajkowski, Wojciech
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1490504.pdf
- Data publikacji:
- 2021-07-16
- Wydawca:
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
- Tematy:
-
Vlachs
Dalmatia
Military Croatia
transhumace pastoralism
Illyrian Provinces
Wołosi
Dalmacja
Chorwacja Wojskowa
pasterstwo transhumancyjne
Prowincje Iliryjskie - Opis:
-
Triplex Confinium to termin odnoszący się do obszaru historycznego pogranicza Imperium Osmańskiego, Wenecji i Monarchii Habsburgów, które istniało do początku XV w. aż do końca XVIII w. Zdecydowana większość związanych z osadnictwem wojskowym na terenie Triplex Confinium, jak również kwestie migracji wołoskich na tym obszarze została już gruntownie przebadana e przez historyków. Niniejszy artykuł zestawia te ustalenia z mniej znanymi źródłami wytworzonymi przez administrację francuską w latach 1806–1813, gdy najpierw Dalmacja, później również Chorwacja Wojskowa stanowiły część imperium napoleońskiego. Obserwacje francuskich oficerów i urzędników stanowią niezwykle wartościowe świadectwo różnych dróg ewolucji społeczności wołoskich w tym regionie. Świadectwa te potwierdzają, że ludność wołoska z dalmatyńskiego interioru (zwani Morlakami) jeszcze na początku XIX stulecia zachowali charakterystyczną strukturę społeczną (podział na katuny), a także zajmowali się przede wszystkim pasterstwem transhumancyjnym. Z kolei struktury społeczne ludności Chorwacji Wojskowej nie miały w tym okresie już wiele wspólnego z organizacją wołoskiego katunu, bo ta została zastąpiona przez hierarchię wojskową. Zmiany nastąpiły również pod względem gospodarczym, przez odejście od gospodarki pasterskiej na rzecz rolnictwa.
Triplex Confinium is a term referring to the area of the historical borderland of the Ottoman Empire, Venice and the Habsburg Monarchy, which existed from the beginning of the 15th century until the end of the 18th century. Most of the issues related to military settlement in Triplex Confinium, as well as the issues of the Vlach migrations in this area, have already been thoroughly researched by historians. This article summarizes these studies and compares them primarily with less known documents issued by the French administration in the years 1806–1813, when firstly Dalmatia, and later also Military Croatia, belonged to the Napoleonic Empire. The observations of French officers and officials made at the beginning of 19th century testify that the Vlach communities in this region evolved in different ways. The Vlachs from the Dalmatian interior (the Morlachs) retained their characteristic social structure (division into katuns), and traditional transhumant pastoralism remained their main economic activity. In turn, the social structures of the population of Military Croatia at the beginning of 19th century did not have much in common with the Vlach katun organization, because it was replaced by the military hierarchy. Moreover, traditional Vlach pastoral economy was replaced with agriculture. - Źródło:
-
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2021, 28, 1; 191-210
0239-4278
2450-3177 - Pojawia się w:
- Balcanica Posnaniensia Acta et studia
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł