Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "intelligent" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-7 z 7
    Tytuł:
    Debata Benedykta XVI i jego uczniów nad stworzeniem i ewolucją
    The Debate of Benedict XVI and His Disciples on Creation and Evolution
    Autorzy:
    Sagan, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553162.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    ewolucja
    kreacjonizm
    teoria inteligentnego projektu
    neodarwinizm
    Kościół katolicki
    chrześcijaństwo
    evolution
    creationism
    intelligent design theory
    neo-Darwinism
    Catholic Church
    Christianity
    Opis:
    Artykuł prezentuje komentarze i opinie na temat spotkania Benedykta XVI ze swoimi dawnymi uczniami, które miało miejsce 1-3 września 2006 roku w Castel Gandolfo. Na spotkaniu dyskutowano o stosunku Kościoła katolickiego wobec teorii ewolucji. Niektórzy komentatorzy sugerowali na przykład, że debata ta przyniesie zmianę oficjalnego stanowiska Kościoła w tej sprawie.
    The paper presents the commentaries and opinions on the meeting of pope Benedict XVI with his former disciples which took place on 1-3 September 2006 in Castel Gandolfo. During the meeting the attitude of Roman Catholic Church to evolutionary theory was discussed. Some interpreters suggested, for instance, that this debate may change the official position of Church on this matter.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2005-2006, 2-3; 7-17
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Teleologiczne wyjaśnienie nieredukowalnej złożoności układów biochemicznych
    Teleological Explanation of Irreducible Complexity of the Biochemical Systems
    Autorzy:
    Sagan, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2013436.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    teoria inteligentnego projektu
    ewolucja
    nieredukowalna złożoność
    wnioskowanie o projekcie
    neodarwinizm
    intelligent design theory
    evolution
    irreducible complexity
    design inference
    Neo-Darwinism
    Opis:
    The main purpose of this article is a presentation of one of the subtheories included in the so‑called intelligent design theory – a concept of irreducible complexity of the biochemical systems. The concept says that some features of different biochemical structures indicate that they are designed. It is an alternative concept to naturalistic theories of evolution, and especially to the Neo-Darwinian theory of the development of the life forms that is currently the dominating theory in biology. I shortly discuss the logical and empirical point of the concept of irreducible complexity, whereas I give special attention to the most interesting, from the methodological point of view, part of the concept, namely the explanatory point. The explanatory point is concerned with the issue of design detection in natural sciences. I present also a response of the concept’s of irreducible complexity critics, in the form of a variety of proposals of the evolutionary scenarios of the irreducibly complex systems origins. Although some of these scenarios describe material processes that, theoretically, are capable of producing the irreducible complexity, I agree with a criticism of intelligent design theory proponents that a high degree of speculativity of the evolutionary explanations presently does not allow for examination if these explanations correspond to the real history of irreducibly complex systems origins. Because, so far, both the evolutionists and design theorists are developing only general approaches to the issue of irreducible complexity that need further detailed analyses, I recognize that the problem of irreducible complexity of the biochemical systems remains unsolved in the advantage of one of the proposed theories.
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 1; 139-160
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zdolność przewidywania jako warunek naukowości w sporze o ewolucję i inteligentny projekt
    The Ability to Make Predictions as a Condition of Scientific Status in the Controversy over Evolution and Intelligent Design
    Autorzy:
    Sagan, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/577462.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    testowalność
    przewidywanie
    akomodacja
    retrodykcja
    teoria ewolucji
    teoria inteligentnego projektu
    metafizyczny program badawczy
    testalibility
    prediction
    accommodation
    retrodiction
    theory of evolution
    intelligent design theory
    metaphysical research program
    Opis:
    Zgodnie z teorią inteligentnego projektu pewne zjawiska biologiczne i kosmiczne zostały zaprojektowane przez istotę inteligentną, która równie dobrze może być naturalna, jak nadnaturalna, a projekt ten jest wykrywalny naukowo. Krytycy twierdzą jednak, że o nienaukowym charakterze tej teorii świadczy fakt, iż nie prowadzi ona do żadnych testowalnych przewidywań. Tezie tej można postawić metodologiczny zarzut, że przewidywanie niezaobserwowanych dotąd faktów nie zwiększa stopnia potwierdzenia teorii w porównaniu z akomodacją znanych już faktów przez teorię, a zwiększa co najwyżej psychologiczne zaufanie do teorii, jeśli jej przewidywanie się sprawdzi. Teorie można też obalać bez konieczności sprawdzania ich przewidywań, a przynajmniej przewidywań pozytywnych. Ponadto można wykazać, że nawet darwinowska teoria ewolucji – największa konkurentka teorii inteligentnego projektu – ma trudności z formułowaniem przewidywań, które mogłyby stanowić sprawdzian jej słuszności, gdyż potrafi wyjaśnić niezgodne ze sobą fakty. Podobnie rzecz się ma z teorią inteligentnego projektu, choć można uznać ją za testowalną z tego względu, że formułuje przewidywania negatywne, które mogą ulec obaleniu. Zarówno teorię ewolucji, jak i teorię inteligentnego projektu, w ogólnym ich sformułowaniu, można potraktować jako zasadniczo nietestowalne metafizyczne programy badawcze, które generują jednak wiele testowalnych, oferujących pozytywne przewidywania podteorii.
    According to intelligent design theory, certain biological and cosmic phenomena were designed by an intelligent being, which could be just as well natural and supernatural, and this design is scientifically detectable. Critics claim, however, that unscientific character of this theory is discernible in that it does not lead to any testable predictions. This thesis could be criticized on methodological grounds that a theory’s prediction of some facts unobserved so far does not increase the confirmation degree of a theory in comparison with a theory’s accommodation of facts already known – at most, it increases the psychological confidence in a theory if its prediction will be proved correct. Theories can be also refuted without the need to test its predictions, or at least positive predictions. Moreover, it could be shown that even Darwinian theory of evolution – the biggest competitor of intelligent design theory – has difficulties with formulating predictions which could serve as a test of its validity and the reason for that is its ability to explain mutually incompatible facts. Intelligent design theory finds itself in similar situation, although it may be recognized as testable because it formulates negative predictions that are vulnerable to refutation. Both the theory of evolution and intelligent design theory, in their general formulation, can be treated as basically untestable metaphysical research programs generating, however, many testable subtheories which offer positive predictions.
    Źródło:
    Zagadnienia Naukoznawstwa; 2012, 48, 4 (194); 269-286
    0044-1619
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Naukoznawstwa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wyjaśnianie za pomocą praw przyrody jako warunek naukowości w sporze o ewolucję i inteligentny projekt
    Explaining by the laws of nature as a condition of scientific status in the controversy of evolution and Intelligent Design
    Autorzy:
    Sagan, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/431370.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    laws of nature
    historical sciences
    experimental sciences
    abductive reasoning
    miracle
    design detection
    Intelligent Design
    prawa przyrody
    nauki historyczne
    nauki eksperymentalne
    rozumowanie abdukcyjne
    cud
    wykrywanie projektu
    Inteligentny Projekt
    Opis:
    According to intelligent design theory, certain biological and cosmic phenomena were designed by an intelligent being, which could just as well be natural and supernatural, and this design can be detected scientifically. Critics claim that this theory is unscientific because it does not invoke the laws of nature in its explanations, but rather the purported actions of a designer, which violate these laws. However, this objection seems unsound. Intelligent design theory could be recognized as an instance of the so-called historical science, in which explanation by the laws of nature plays, at most, a subsidiary role and its main focus is on seeking out individual causes of individual effects. The requirement to invoke the laws of nature would also be a threat to evolutionary biology, which is another instance of historical science. Moreover, it could be shown that – contrary to the crtitis’ claims – the actions of a possible designer (even a supernatural one) in the world should not immediately be seen as inherent to a violation of the laws of nature, and even if it were the case, the conclusion of design could be well justified.
    Zgodnie z teorią inteligentnego projektu pewne zjawiska biologiczne i kosmiczne zostały zaprojektowane przez istotę inteligentną, która równie dobrze może być naturalna, jak nadnaturalna, a projekt ten jest wykrywalny naukowo. Krytycy twierdzą jednak, że teoria ta nie jest naukowa, gdyż w swoich wyjaśnieniach nie odwołuje się do praw przyrody, lecz do rzekomych działań projektanta, które te prawa łamią. Zarzut ten wydaje się jednak chybiony. Teorię inteligentnego projektu można zaliczyć do tzw. nauk historycznych, w których wyjaśnianie za pomocą praw przyrody odgrywa co najwyżej pomocniczą rolę, zaś główny nacisk kładziony jest na poszukiwanie jednostkowych przyczyn dla jednostkowych skutków. Wymóg odwoływania się do praw przyrody godziłby też w biologię ewolucyjną, która również ma charakter nauki historycznej. Można ponadto wykazać, że – wbrew twierdzeniom krytyków – działanie ewentualnego projektanta (nawet nadnaturalnego) w świecie nie musi nieodłącznie wiązać się z łamaniem praw przyrody, a nawet gdyby tak było, to wniosek o projekcie i tak mógłby być dobrze uzasadniony.
    Źródło:
    Studia Philosophiae Christianae; 2013, 49, 1; 93-116
    0585-5470
    Pojawia się w:
    Studia Philosophiae Christianae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jaki „artyficjalizm” stanowi epistemiczny układ odniesienia nauki
    Which “Artificialism” Holds as an Epistemic Framework for Science
    Autorzy:
    Sagan, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/553231.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
    Tematy:
    Kazimierz Jodkowski
    Krzysztof J. Kilian
    naturalizm metodologiczny
    nadnaturalizm
    artyficjalizm
    epistemiczny układ odniesienia
    teoria inteligentnego projektu
    twarde jądro
    methodological naturalism
    supernaturalism
    artficialism
    epistemic framework
    intelligent design theory
    hard core
    Opis:
    Artykuł dotyczy koncepcji epistemiczych układów odniesienia, sformułowanej przez Kazimierza Jodkowskiego i bardziej szczegółowo opracowanej przez Krzysztofa Kiliana. Epistemiczny układ odniesienia to założenie nakładane na całą naukę, bez którego nauki nie da się uprawiać. Określa ono, jakie rodzaje przyczyn mogą lub muszą być przywoływane w wyjaśnieniach naukowych. Wyróżniane są trzy możliwe epistemiczne układy odniesienia: naturalizm metodologiczny, nadnaturalizm i artyficjalizm. W artykule skupiam się na analizie artyficjalizmu, ponieważ Jodkowski i Kilian posługują się tym terminem w sposób niejednoznaczny: traktowany jest jako epistemiczny układ odniesienia teorii inteligentnego projektu lub jako epistemiczny układ odniesienia nauki jako całości. Wyjaśniam, jak należy prawidłowo rozumieć ten termin w odniesieniu do całej nauki, wskazując przy tym, jak naukę postrzegają główni zwolennicy artyficjalizmu, to jest teoretycy projektu. Argumentuję również, że przypisywanie epistemicznym układom odniesienia tak zwanych twardych jąder, jak czyni to Kilian, jest błędem i prowadzi do zamieszania.
    This article concerns the concept of epistemic frameworks as formulated by Kazimierz Jodkowski and then elaborated in more detail by Krzysztof Kilian. An epistemic framework is an assumption imposed on science as a whole, without which the pursuit of the latter would be impossible. It defines what kinds of cause can, or must, be invoked in scientific explanations. Three possible epistemic frameworks are distinguished: methodological naturalism, supernaturalism and artificialism. In this article, I focus on the analysis of artificialism, as Jodkowski and Kilian use this term ambiguously, treating it as something that could be an epistemic framework either for intelligent design theory or for science as a whole. I explain how this term should be understood with reference to science as a whole, indicating at the same time how science is perceived by the main proponents of artificialism — namely, design theorists. Moreover, I argue that ascribing so-called “hard cores” to epistemic frameworks, as Kilian does, is a mistake, and can lead to confusion.
    Źródło:
    Filozoficzne Aspekty Genezy; 2018, 15; 223-250
    2299-0356
    Pojawia się w:
    Filozoficzne Aspekty Genezy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    NATURALIZM METODOLOGICZNY – KONIECZNY WARUNEK NAUKOWOŚCI?
    METHODOLOGICAL NATURALISM — A NECESSARY CONDITION OF SCIENCE?
    Autorzy:
    Sagan, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/488529.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    naturalizm metodologiczny
    teoria inteligentnego projektu
    opozycja naturalizm–nadnaturalizm
    opozycja naturalizm–artyficjalizm
    naukowe wykrywanie projektu
    realizm naukowy
    metodologiczny neutralizm
    methodological naturalism
    intelligent design theory
    naturalism—supernaturalism opposition
    naturalism—artificialism opposition
    scientific detection of design
    scientific realism
    methodological neutralism
    Opis:
    Due to the success of Darwinian theory of evolution, with its methodological presuppositions, modern science is dominated by the principle of methodological naturalism, according to which only explanations invoking natural causes are acceptable in science. Supernatural or — in a broader sense — non-natural explanations, such as creationism or so-called intelligent design theory, are regarded as unscientific. The article analyzes the following questions: 1) Is it possible — contrary to methodological naturalism — to detect scientifically the marks of the activity of intelligent beings, both natural and supernatural, in bio-logical and cosmic processes and structures? 2) What are the implications of methodological naturalism for science defined realistically, that is understood as a search for truth about the world of nature? 3) If one accepts that the inner-scientific per-missibility of concepts contradicting the principle of methodological naturalism is justified, would it be tantamount to the absolute exclusion of methodological naturalism as a principle directing the scientific inquiry?
    Za sprawą sukcesu darwinowskiej teorii ewolucji, wraz z jej metodologicznymi założeniami, we współczesnej nauce powszechnie zapanowała zasada naturalizmu metodologicznego, zgodnie z którą w wyjaśnieniach naukowych wolno powoływać się wyłącznie na przyczyny przyrodnicze. Wyjaśnienia nadnaturalistyczne czy też – w szerszym sensie – nienaturalistyczne, takie jak kreacjonizm czy tzw. teoria inteligentnego projektu, uznawane są za nienaukowe. W artykule analizowane są następujące zagadnienia: 1) Czy – wbrew naturalizmowi metodologicznemu – w procesach i strukturach biologicznych i kosmicznych możliwe jest naukowe wykrywanie śladów aktywności istot inteligentnych, zarówno naturalnych, jak i nadnaturalnych? 2) Jakie konsekwencje niesie naturalizm metodologiczny dla nauki definiowanej w sposób realistyczny, czyli rozumianej jako poszukiwanie prawdy o świecie przyrody? 3) Czy jeśli uzna się, że dopuszczenie w naukach przyrodniczych koncepcji sprzeniewierzających się zasadzie naturalizmu metodologicznego jest uzasadnione, będzie to równoznaczne z absolutnym wykluczeniem naturalizmu metodologicznego jako zasady kierującej dociekaniami naukowymi?
    Źródło:
    Roczniki Filozoficzne; 2013, 61, 1; 73-91
    0035-7685
    Pojawia się w:
    Roczniki Filozoficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wnioskowanie do najlepszego wyjaśnienia jako metodologiczna podstawa teorii inteligentnego projektu
    Inference to the Best Explanation as the Methodological Basis of Intelligent Design Theory
    Autorzy:
    Sagan, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/577759.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    argument z niewiedzy
    Bóg w lukach wiedzy
    rozumowanie abdukcyjne
    wnioskowanie do najlepszego wyjaśnienia
    teoria ewolucji
    teoria inteligentnego projektu
    wykrywanie projektu
    archeologia
    kryminalistyka
    argument from ignorance
    God of the gaps
    abductive reasoning
    inference to the best explanation
    evolutionary theory
    intelligent design theory
    design detection
    archaeology
    forensics
    Opis:
    Zgodnie z teorią inteligentnego projektu pewne zjawiska biologiczne i kosmiczne zostały zaprojektowane przez istotę inteligentną, która równie dobrze może być naturalna, jak nadnaturalna, a projekt ten jest wykrywalny naukowo. Krytycy twierdzą jednak, że teoria ta nie jest naukowa, gdyż stosuje wyłącznie argumentację negatywną, a więc jest niepoprawnym argumentem z niewiedzy czy też próbą umieszczenia Boga w lukach wiedzy naukowej. W artykule pokazuję, że teoria inteligentnego projektu posiłkuje się – i musi się posiłkować – zarówno argumentacją negatywną, jak pozytywną. Metodologiczną podstawą tej teorii nie jest argument z niewiedzy, lecz tzw. wnioskowanie do najlepszego wyjaśnienia, będące formą rozumowania abdukcyjnego. Można wykazać, że wnioskowanie do najlepszego wyjaśnienia ma szerokie zastosowanie w nauce – opiera się na nim również teoria ewolucji – zwłaszcza w naukach zajmujących się wykrywaniem projektu, jak archeologia czy kryminalistyka. Samo w sobie nie przesądza to o naukowości teorii inteligentnego projektu, ale może za tym mocno przemawiać.
    According to intelligent design theory, certain biological and cosmic phenomena were designed by an intelligent being, which could just as well be natural as supernatural, and this design is scientifically detectable. Critics claim, however, that this theory is unscientific because it employs solely negative argumentation and thus it is an invalid argument from ignorance or an attempt to place God in the gaps of scientific knowledge. In the article, I show that intelligent design theory employs – and must employ – both negative and positive argumentation. The methodological basis of this theory is not an argument from ignorance but the so-called inference to the best explanation which is a form of abductive reasoning. It could be shown that inference to the best explanation has wide application in science – evolutionary theory is based on it too – especially in sciences engaged in the design detection, such as archaeology or forensics. In itself, it does not settle the scientific status of intelligent design theory but it could be a strong indication of this.
    Źródło:
    Zagadnienia Naukoznawstwa; 2014, 50, 1(199); 41-59
    0044-1619
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Naukoznawstwa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-7 z 7

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies