Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "rzeczpospolita" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-8 z 8
    Tytuł:
    Zakon augustianów-eremitów w okresie wprowadzenia Reformacji na Śląsku i w Rzeczypospolitej
    The Order of Hermits of Saint Augustine and its role in introduction of Reformation in Silesia and Poland
    Autorzy:
    Klemenski, Marcin A.
    Wojciechowski, Leszek
    Ryba, Mieczysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/23942918.pdf
    Data publikacji:
    2017-10-31
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    augustianie
    Reformacja
    Śląsk
    Rzeczpospolita
    Opis:
    Artykuł skupia się na roli, jaką augustianie-eremici odegrali we wprowadzeniu Reformacji na Śląsku i w Rzeczypospolitej. Ponieważ byli oni związani z zakonem, do którego należał Marcin Luter, można zauważyć, że część zakonników była pod wpływem nauk współbrata. W mniejszych miejscowościach (jak Chojnów, czy Parczew) często byli pierwszymi, którzy głosili kazania ewangelickie, później z czasem porzucając habit zakonny, i zostając pastorami. Również w większych miastach (jak Wrocław) byli oni aktywnymi uczestnikami wprowadzenia Reformacji. Z ich inicjatywy i w ich kościele klasztornym we Wrocławiu zorganizowano słynną debatę między katolikami a zwolennikami nauk Lutra.
    The article focuses on the role of Augustinian Hermits in introducing Reformation in Silesia and Poland. Since they were affiliated with the order, to which Martin Luther belonged, one could note that some of the friars were under the influence of their confrater’s teachings. In smaller towns (like Chojnów or Parczew) they were often the first ones to preach Evangelical sermons, later abandoning the monk’s habit and becoming pastors. In larger cities (like Wrocław) as well, they were active participants in the introduction of Reformation. By their initiative, in their church in Wrocław, the famous debate between Catholics and Lutherans was organized.
    Źródło:
    Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 381-393
    9788394837433
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Udział przedstawicieli Kościoła prawosławnego w pracy systemu parlamentarnego Rzeczypospolitej w końcu XVI wieku
    Participation of Orthodox Church in parliamentary system of Polish-Lithuanian Commonwealth at the end of 16th century
    Autorzy:
    Padalinski, Uładzimir
    Wojciechowski, Leszek
    Ryba, Mieczysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/23943220.pdf
    Data publikacji:
    2017-10-31
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    Kościół prawosławny
    Cerkiew
    parlamentaryzm
    Rzeczpospolita
    Opis:
    Celem artykułu jest zbadanie udziału Kościoła prawosławnego jako odrębnej instytucji społecznej, w pracy sejmików powiatowych Wielkiego Księstwa Litewskiego i sejmu walnego Rzeczypospolitej w latach 1569–1596. Badanie opiera się na analizie instrukcji na synod kościelny, złożoną na zjeździe (nieformalnym sejmiku) szlachty prawosławnej Wielkiego Księstwa Litewskiego w Wilnie w 1594 r. Do połowy XVI w. najwyższa hierarchia Kościoła brała udział w zjazdach regionalnych i sejmie walnym Wielkiego Księstwa i miała bezpośredni wpływ na podejmowanie decyzji w sprawach kościelnych. Jednak po reformach systemu państwowego Wielkiego Księstwa Litewskiego w połowie lat 60. XVI w. i po zawarciu unii lubelskiej w 1569 r. hierarchowie Kościoła prawosławnego faktycznie pozostali poza strukturami władzy przedstawicielskiej. Niemniej jednak, autor dochodzi do wniosku, że w końcu XVI w. Kościół prawosławny miał realną możliwość uczestniczenia w pracy systemu parlamentarnego Rzeczypospolitej. W tym celu metropolita i biskupi mogli wysyłać na sejmiki powiatowe Wielkiego Księstwa oficjalne pisma, w których zgłaszali istotne dla Kościoła zagadnienia. Z kolei szlachta mogła włączać te kwestie do instrukcji wydawanych swoim posłom na sejm, a zatem przedstawić je do rozpatrzenia sejmowi walnemu Rzeczypospolitej. Należy podkreślić, że zarówno szlachta, jak i hierarchowie Kościoła uznawali taki sposób odwołania się do instytucji przedstawicielskich Wielkiego Księstwa Litewskiego i Rzeczypospolitej jako całkowicie możliwy i zgodny z prawem. Zbadane źródła pokazują, że szlachta prawosławna Wielkiego Księstwa Litewskiego w końcu XVI w. była aktywną grupą polityczną, która broniła przestrzegania swoich praw i interesów religijnych. W artykule jest również wyjaśniona wyznaniowa przynależność niektórych przedstawicieli regionalnych elit politycznych Wielkiego Księstwa. Tak więc, marszałek hospodarski, kniaź Michał Drucki Sokoliński i Jan Tryzna byli wyznawcami prawosławia, a nie protestantami, jak to niekiedy jest przedstawiane w historiografii.
    The objective of the article is to research the participation of Orthodox Church, as separate social institution, in work of district parliaments (sejmik powiatowy) of the Grand Duchy of Lithuania and General Sejm of the Commonwealth in 1569–1596. The work is based on analysis of instructions for the Church synod, submitted on rally (informal sejmik) of Orthodox nobility of the Grand Duchy of Lithuania in Vilnius in 1594. Until mid-16th century, highest echelons of Church hierarchy have participated in regional rallies and General Sejm of the Grand Duchy, thus having direct influence on decision making with respect to matters of the church. However, after the reforms of state system of the Grand Duchy of Lithuania in 1560s, and the Union of Lublin of 1569, leaders of the Orthodox Church have remained de facto outside of the structures of representative power. Nonetheless, the author draws a conclusion that at the end of 16th century the Orthodox Church had a real possibility of participating in the work of Commonwealth’s parliamentary system. With that purpose, the Metropolitan Bishop and other bishops were able to send official letters to district parliaments of the Grand Duchy, raising issues important for the Church. In turn, the nobles could include those in instructions issued to their deputies to Sejm, thus presenting them to the General Sejm of the Commonwealth for consideration. It should be emphasized, that both the nobility and Church leaders considered such a procedure for appealing to representative institutions of the Grand Duchy and the Commonwealth to be completely valid and legal. Investigated sources indicate, that Orthodox nobility of the Grand Duchy of Lithuania at the end of 16th century was an active political group, which defended its rights and religious interests. The article also clarifies religious affiliation of some of the representatives of regional political elites of the Grand Duchy. Thus, Hospodar Marshal, Duke Michał Drucki Sokoliński and Jan Tryzna were Orthodox, not Protestant, as they are sometimes presented in historiography.
    Źródło:
    Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 367-378
    9788394837433
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Monastycyzm Kościoła prawosławnego w I Rzeczypospolitej
    Monasticism of Orthodox Church in Polish-Lithuanian Commonwealth
    Autorzy:
    Pawluczuk, Urszula Anna
    Wojciechowski, Leszek
    Ryba, Mieczysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/23943699.pdf
    Data publikacji:
    2017-10-31
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    monastycyzm
    bazylianie
    klasztory
    prawosławie
    Rzeczpospolita
    Opis:
    Rzeczpospolita od wieków związana jest z tradycją monastycyzmu wschodniego. Monastery w strukturach Kościoła prawosławnego zajmowały i zajmują najważniejsze miejsce, jako centra duchowości i przekazu tożsamości religijnej oraz kulturowej. Monastery na ziemiach ruskich Rzeczypospolitej nie tworzyły sieci zakonnej-kongregacji, a poszczególne jednostki były od siebie niezależne. W krajach znajdujących się w kręgu bizantyjsko-słowiańskim, zanim jeszcze ukształtowały się struktury cerkiewne najpierw powstawały ośrodki monastyczne. Głęboka tradycja monastycyzmu, tkwiąca korzeniami w czasach Rusi Kijowskiej, swoją kontynuację znalazła w prawosławnych ośrodkach monastycznych XVI-wiecznej Rzeczypospolitej. W wiekach XVII-XVIII monastery, szczególnie na terenie miast Wielkiego Księstwa Litewskiego, stały się główną ostoją prawosławia i opozycji antyunijnej [=przeciwko unii kościelnej, unii brzeskiej]. Szczególnie ważne były monastery, w których znajdowały się słynące z cudów ikony czy relikwie świętych. Edukacja przyklasztorna zajmowała istotne miejsce w systemie edukacji religijnej młodego pokolenia, a bogate zbiory biblioteczne, chociażby monasteru supraskiego czy ławryszewskiego, znane były poza granicami kraju. Monastery dostarczały kandydatów na biskupów, były miejscami rozwoju sztuki sakralnej. W ośrodkach monastycznych mnisi oraz mniszki prowadzili m.in. pracownie ikonopisców i kopistów, drukarnie, przytułki, szpitale czy gospodarkę monasterską.
    The Commonwealth has had ties to the Eastern monastic tradition for centuries. In structures of the Orthodox Church, monasteries held, and continue to hold, the most important position as centres of spirituality and conveyance of identity, both religious and cultural. On Ruthenian territories of the Commonwealth, the monasteries did not form monastic networks-congregations; individual entities operated independently. In the countries of Byzantine-Slavic circle, monastic centres were established even before church structures were formed. Deep monastic tradition, dating back to the times of Kievan Rus’, found its continuation in Orthodox monastic centres of 16th century Commonwealth. In 17th and 18th centuries, the monasteries, especially those located in the cities of Grand Duchy of Lithuania, have become the mainstay of Orthodox faith and opposition against the Union of Brest. Particular importance was attached to monasteries, which held icons famous for miracles or relics of saints. Cloister schools were and important element of religious education of the young generation, and rich library holdings, such as those of Supraśl or Ławryszew monasteries were well known outside the country. The monasteries supplied bishop candidates, they fostered sacral art. In monastic centres, the monks and nuns have maintained icon painting and copying workshops, print houses, orphanages, hospitals and monastery economy.
    Źródło:
    Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 355-366
    9788394837433
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zaangażowanie przedstawicieli episkopatu Rzeczypospolitej w sprawy obronne państwa w dobie wojen z imperium osmańskim w drugiej połowie XVII wieku
    Involvement of representatives of Polish episcopate in matters of national defence during the wars against Ottoman empire in second half of 17th century
    Autorzy:
    Hundert, Zbigniew
    Wojciechowski, Leszek
    Ryba, Mieczysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/24201066.pdf
    Data publikacji:
    2017-10-31
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    episkopat
    Rzeczpospolita
    obrona państwa
    Turcja
    wojny polsko-tureckie
    Opis:
    Zaangażowanie episkopatu rzymskokatolickiego w sprawy obronne Rzeczypospolitej, które najlepiej było dostrzegalne w wieloletnich konfliktach z Wysoką Portą z 2. połowy XVII w. miało różne oblicza. Episkopat płacił znaczne sumy pieniężne na utrzymanie wojska w okresie zimowym (tzw. hiberna) a także finansował naprawę umocnień, czy zapewniał zaopatrzenie miastom Korony o dużym znaczeniu strategicznym – jak Kraków, czy Kamieniec. Najbardziej zauważalną działalnością była fundacja oddziałów wojskowych – zarówno tych utrzymywanych wyłącznie własnym sumptem, jak również tych włączanych do komputu wojska państwowego. Praktyka ta przynosiła zaszczyt poszczególnym patronom, ale także całemu episkopatowi, świadcząc o odpowiedzialności hierarchów Kościoła katolickiego za losy państwa. Szczególnego znaczenia praktyka wysyłania własnych wojsk przez biskupów nabrała właśnie podczas wojen z Turcją. Wówczas polscy biskupi nie tylko mieli przeświadczenie o ich obowiązku uczestniczenia w obronie Rzeczypospolitej, jako przedstawiciele senatu, ale też jako duchowni Kościoła Rzymskiego, czuli że powinni wziąć udział w słusznej krucjacie przeciw „nieprzyjaciołom Krzyża Świętego”, tj. islamskiemu Imperium Osmańskiemu.
    Involvement of Roman Catholic episcopate in defence matters of Poland, most visible during prolonged conflicts with the Sublime Porte in second half of 17th century, took different forms. The episcopate paid significant sums for maintenance of the military in the winter period (so-called hiberna), financed repairs of fortifications and provided supplies to large cities of the Crown with major strategic importance – such as Cracow or Kamieniec. The most visible type of activity was financing of military troops – both those maintained exclusively by individual bishops, and those included in state military forces. Such practice brought credit to individual patrons, but also the entire episcopate, as a testimony to Church leaders’ sense of responsibility for the fate of the country. The practice of bishops founding their own troops has gained particular importance during the wars against Turkey. Polish bishops not only were convinced of their obligation to participate in the defence of the country as senators, but also as priests of the Roman Catholic Church they felt that they should participate in the righteous crusade against the “enemies of the Holy Cross”, i.e. Islamic Ottoman Empire.
    Źródło:
    Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 138-160
    9788394837433
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Drogi kształtowania pamięci historycznej Cerkwi unickiej w Rzeczypospolitej
    Paths of forming historical memory of Uniate Church in Polish-Lithuanian Commonwealth
    Autorzy:
    Wereda, Dorota
    Wojciechowski, Leszek
    Ryba, Mieczysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/23352279.pdf
    Data publikacji:
    2017-10-31
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    pamięć historyczna
    Cerkiew unicka
    Rzeczpospolita
    Żyrowice
    Jozafat Kuncewicz
    bazylianie
    Opis:
    Istotnym elementem budowy tożsamości wspólnoty religijnej powstałej w konsekwencji unii brzeskiej było tworzenie pamięci historycznej. Kreatorami polityki pamięci Cerkwi unickiej były środowiska elit tworzonych przez zakon bazylianów i wywodzących się z niego hierarchów. W Cerkwi unickiej w Rzeczypospolitej nie wykształcił się wiodący ośrodek konsolidujący społeczność wiernych. W XVII wieku wobec istniejących sporów o cerkwie katedralne, ważnym miejscem pełniącym rolę integrującą stały się Żyrowice - popularne miejsce kultu wizerunku maryjnego i grobu arcybiskupa Jozafata Kuncewicza, zamordowanego w 1623 r. przez prawosławnych mieszkańców Witebska. Miejsca te nie utrzymały swojego statusu przez XVIII stulecie, co było efektem podjęcia przez biskupów w miastach będący stolicami ich diecezji inwestycji budowy nowych cerkwi katedralnych. Biskupi organizowali przestrzeń estetyczną na poziomie gustów artystycznych przeciętnego szlachcica i realizowali potrzebę zdefiniowania swojego miejsca w strukturze przestrzennej i w kontekście historycznym. Wybór barokowych gmachów był komunikatem wizualnym odczytywanym zarówno przez współczesnych, jak i potomnych, oznajmiającym włączenie do kultury sarmatyzmu o zachodnioeuropejskim i łacińskim kodzie kulturowym. Pamięć historyczna była wzmacniana przez pamięć liturgiczną. Ugruntowaniu pamięci i wiedzy historycznej oraz wzmocnieniu poczucia ciągłości tradycji metropolii kijowskiej służyły modlitwy za zmarłych hierarchów, członków rodzin książęcych i szlacheckich. Tworzeniu społeczności, której podstawą poczucia wspólnoty jest wspólna przeżywanie wydarzeń i tworzących wspólną historię Rzeczypospolitej Obojga Narodów, służyła praktyka mszy za Ojczyznę oraz liturgia w intencji monarchów, obchody lat jubileuszowych. Do pamięci historycznej Cerkwi unickiej hierarchowie wpisywali pamięć rodową eksponującą zasługi militarne w obronie Rzeczypospolitej.
    An important element of building the identity of religious community created as a result of Union of Brest was building a historical memory. Creators of such memory for the Uniate Church were the elite circles, formed by Basilian monks and Church officials originating from the Order. Uniate Church in the Commonwealth did not develop a leading centre that would consolidate the followers community. In 17th century, in light of disputes about cathedral churches, an important place serving the purpose of integration has emerged in Żyrowice – a popular place of the cult of visage of Virgin Mary, and location of the grave of Archbishop Josaphat Kuntsevych, murdered in 1623 by Orthodox inhabitants of Vitebsk. Those places did not maintain their respective positions throughout the 18th century, as bishops decided to invest in new cathedral churches in their diocese towns. The bishops have organized the aesthetic space along the lines of artistic tastes of an average nobleman, and realized the need to define their place in a spatial structure and historic context. Choice of baroque buildings was a visual message, announcing inclusion of Sarmatism, with its West European and Latin culture code, in the culture. Historical memory was reinforced by liturgical memory. Purpose of consolidating the historical memory and knowledge, as well as reinforcing the sense of continuity of Kiev Metropolis tradition, was serviced by prayers offered for deceased officials of the Church, members of ducal and nobility families. Community, for which the basis of communal identity was joint experience of events and building common history of the Commonwealth of Two Nations, was formed by practicing Holy Mass for the Motherland, liturgy devoted to monarchs and celebration of anniversary years. Historical memory of the Uniate Church was also expanded by Church officials to include family memories, emphasizing military efforts in defence of the Commonwealth.
    Źródło:
    Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 600-621
    9788394837433
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cerkiew prawosławna w I Rzeczypospolitej
    Orthodox Church in the history of Poland
    Autorzy:
    Mironowicz, Antoni
    Wojciechowski, Leszek
    Ryba, Mieczysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/23944094.pdf
    Data publikacji:
    2017-10-31
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    Kościół prawosławny
    Cerkiew
    Rzeczpospolita
    Polska
    Wielkie Księstwo Litewskie
    Opis:
    Społeczeństwo Rzeczypospolitej w mniejszym lub większym stopniu zawsze posiadało zróżnicowaną strukturę wyznaniową i narodową. Problem związany ze społecznością o odmiennej specyfice wyznaniowej pojawił się w Polsce na szeroką skalę już w XIV w., kiedy w jej granicach znalazły się obszary zamieszkałe przez ludność etnicznie niepolską. W XIV w. Królestwo Polskie utraciło znaczne obszary etnicznych ziem polskich na zachodzie. W rezultacie włączenia przez Kazimierza Wielkiego Rusi Halickiej zmieniła się struktura wyznaniowa i etniczna kraju. Wagę problemu, obecności w granicach państwa polskiego wyznawców Kościoła prawosławnego rozumiał ostatni przedstawiciel dynastii piastowskiej - Kazimierz Wielki. Zachował on prawa i obrządek Kościoła prawosławnego. Związek polityczny Wielkiego Księstwa Litewskiego z katolicką Polską miał ważne konsekwencje w relacjach wyznaniowych. Zahamował rozwój prawosławia i utorował drogę Kościołowi łacińskiemu ze wszystkimi skutkami polityczno-kulturowymi. Prawosławie z wyznania dominującego stało się wyznaniem tolerowanym. Mimo to, Jagiellonowie rozumieli, że ludność prawosławna była na swym etnicznym terytorium. Jagiellonowie, w odróżnieniu od Andegawenów czy Walezjuszy, swoją potęgę budowali na wielowyznaniowej strukturze Wielkiego Księstwa Litewskiego. Obcy był im model zachodni jednowyznaniowego państwa katolickiego, z jedną dominującą kulturą łacińską. Do takiej postawy zmuszała ich struktura etniczna Księstwa Litewskiego. W epoce jagiellońskiej prawosławie stało się wiarą narodową i ludową, poprzez wszechobecność różnorodnych form kultu i obrzędów. Potęga Rzeczypospolitej opierała się na uznaniu przez ludność ruską, wyznania prawosławnego Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego za własne państwo. Fenomen dobrego wielowyznaniowego i wielokulturowego współżycia został zachwiany zawarciem unii brzeskiej (1596 r.). Unia brzeska podważyła główny element podstawy kultury ruskiej, opierający się na duchowej jedności z Bizancjum. Do istniejącego układu katolicko-prawosławnego doszedł jeszcze jeden element pośredni, zawieszony między dwoma tradycjami. Inicjatorzy unii błędnie liczyli, że jej atrakcyjność spowoduje odejście Rusinów od prawosławia. Pomimo tej tendencji nie nastąpił upadek Cerkwi prawosławnej, a nawet jej rozwój w nowych strukturach, bardziej dostosowanych do XVII i XVIII–wiecznej rzeczywistości.
    Society of the Polish-Lithuanian Commonwealth has always been, to a greater or lesser extent, diverse in terms of nationality and religion. Problems related to communities of different religious characteristics have emerged on a broad scale as early as 14th century, when territories inhabited by ethnically non-Polish peoples have fallen within Poland’s borders. In 14th century, the Kingdom of Poland has lost significant areas of ethnically Polish lands in the West. As a result of incorporation of Halych-Ruthenia by Casimir the Great, religious and ethnical structure of the country has changed. Casimir the Great, last king of the Piast dynasty, understood well the importance of the problem of having followers of the Orthodox Church within the borders of Poland. He maintained the rights and rite of the Orthodox Church. Political union between the Grand Duchy of Lithuania and Catholic Poland had important consequences for religious matters and relationships. It has hampered the expansion of Orthodox Church and opened the way for Catholic Church, with all its political and cultural impacts. Orthodox faith ceased to be the prevalent denomination and became a tolerated one. Despite that, Jagiellonians understood, that the Orthodox population lived on its own ethnic territory. As opposed to representatives of Houses of Anjou or Valois, monarchs of Jagiellonian dynasty built their power on multi-denominational structure of the Great Duchy of Lithuania. The Western model, of mono-denominational state with a single dominant Latin culture, was alien to them. Such an attitude was required due to the ethnic structure of the Grand Duchy. During the rule of the Jagiellons, Orthodox denomination has become a folk and popular religion, through ubiquity of diverse types of worship and rites. Power of the Polish-Lithuanian Commonwealth was based on Ruthenian, Orthodox population recognizing the Crown and Grand Duchy as their own state. The phenomenon of good multi-denominational and multi-cultural coexistence was undermined by the Union of Brest (1596). That union has undermined the main foundation of Ruthenian culture, rooted in spiritual unity with Byzantium. The existing Catholic/Orthodox structure was expanded to include another, intermediate element, suspended between the two traditions. Initiators of the Union have mistakenly hoped, that its attractiveness would induce the Ruthenians to depart from Orthodox faith. Despite such a tendency, the Orthodox Church did not collapse, and it even developed new structures, better adapted to the realities of 17th and 18th century.
    Źródło:
    Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 321-354
    9788394837433
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Organizacja Kościoła łacińskiego na terenach wschodnich Rzeczypospolitej w początkach unii brzeskiej
    The organization of the Latin Church on eastern territories of the Polish Commonwealth after the Union of Brześć
    Autorzy:
    Pietrzykowski, Jan
    Wojciechowski, Leszek
    Ryba, Mieczysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/24201243.pdf
    Data publikacji:
    2017-10-31
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    Kościół katolicki
    Rzeczpospolita
    unia brzeska
    relacja katolicko-prawosławne
    Opis:
    W artykule przedstawiono struktury organizacyjne Kościoła rzymskokatolickiego na przełomie XVI i XVII w. Diecezje łacińskie istniejące na terenach Rusi Czerwonej i Rusi Litewskiej należały do dwóch metropolii: lwowskiej (archidiecezja lwowska oraz diecezje przemyska, chełmska, kamieniecka i kijowska) i gnieźnieńskiej (diecezje wileńska, łucka a od XVII w. także diecezja smoleńska). Wymienione diecezje obejmowały obszary zamieszkiwane przez ludność różnych narodowości i wyznań. Jako wyznawcy prawosławia Rusini w dużej mierze dominowali nad katolikami. Struktury Kościoła katolickiego zaczęto trwale zaznaczać na Rusi Czerwonej, Podolu i Wielkim Księstwie Litewskim w drugiej połowie XIV i na początku XV w. Miało to związek z ekspansją Królestwa Polskiego pod panowaniem Kazimierza Wielkiego i chrystianizacją Litwy zapoczątkowaną przez Władysława II Jagiełłę. Na rozwój katolicyzmu we wschodniej części Rzeczypospolitej wpływ miały: polityka królewska sprzyjająca polonizacji tych ziem, konwersja wpływowych rodów z Kościoła prawosławnego, reformowanego i ewangelickiego wyznania augsburskiego na rzymskokatolicki, działalność wychowawcza jezuitów i działalność kapłańska franciszkanów (bernardynów), renesans katolicyzmu po przyjęciu dekretów Soboru Trydenckiego.
    This article presents the organizational structures of the Roman Catholic Church at the turn of the 16th and 17th centuries. Latin dioceses existing on the territories of Red Ruthenia and Lithuanian Ruthenia belonged to two metropolises: the one of Lwów (the Archdiocese of Lviv and the Dioceses of Przemyśl, Chełm, Kamieniec and Kiev) and the one of Gniezno (the Dioceses of Vilnius, Lutsk and, since the 17th century, also the Diocese of Smolensk). The above mentioned dioceses covered areas the population of which comprised people of various nationalities and religions. As the adherents of Eastern Orthodox Church, Ruthenians largely dominated Roman Catholics. Catholic Church structures began to be permanently marked in Red Ruthenia, Podolia and the Grand Duchy of Lithuania in the second half of the 14th century and early 15th century. This was related to the expansion of the Kingdom of Poland ruled by Casimir the Great and the christianisation of Lithuania started by Władysław II Jagiełło. The development of Catholicism in the eastern part of the Polish Commonwealth was influenced by: royal policies supporting the Polonisation of those lands, the conversion of influential families from the Orthodox Church, the Reformed Church and the Evangelical Church of the Augsburg Confession to the Roman Catholic confession, educational activities of the Jesuits and priesthood activities of the Franciscans (Bernardines), the renaissance of Catholicism after the reception of the Council of Trent decrees.
    Źródło:
    Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 121-137
    9788394837433
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Akt Konfederacji Generalnej Warszawskiej – odkrycia sfragistyczne dzięki interwencji konserwatorskiej
    The General Warsaw Confederation Act of 1573 – sphragistic discoveries thanks to conservation interventions
    Autorzy:
    Król-Próba, Justyna
    Wojciechowski, Leszek
    Ryba, Mieczysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/23352242.pdf
    Data publikacji:
    2017-10-31
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    Konfederacja Generalna Warszawska
    AGAD
    tolerancja wyznaniowa
    Rzeczpospolita
    konserwacja
    archiwalia
    dokument pergaminowy
    pieczecie woskowe
    Opis:
    Artykuł przedstawia wyniki prac konserwatorskich prowadzonych nad Aktem Konfederacji Generalnej Warszawskiej, na mocy którego w 1573 r. wprowadzona została tolerancja wyznaniowa w polsko-litewskiej Rzeczypospolitej. Ten wielopieczętny rękopis na pergaminie jest przechowywany w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie (AGAD, Zb. dok. perg., sygn. 4467). W 2016 r. w Centralnym Laboratorium Konserwacji Archiwaliów AGAD przeprowadzone zostały prace konserwatorskie, w wyniku których zweryfikowano dotychczasowy stan badań nad pieczęciami oraz konstrukcją dokumentu. Artykuł przedstawia charakter przeprowadzonych czynności konserwatorskich oraz poczynionych w ich następstwie odkryć dotyczących ilości pieczęci, systemu ich podwieszenia, atrybucji pieczęci, nowych sygnatariuszy i herbów.
    The article presents the results of conservation works on the General Warsaw Confederation Act, pursuant to which religious tolerance was introduced in Polish-Lithuanian Commonwealth in 1573. The manuscript on parchment, with numerous seals, is preserved in the Central Archive of Historical Records in Warsaw (AGAD, Zb. dok. perg., sygn. 4467). In 2016, in the Central Conservation Laboratory of AGAD conservation works were conducted, as a result of which hereto existing status of research of the seals and structure of the document were amended. The article presents the nature of conservation works conducted and resulting discoveries in terms of the number of seals, how they are affixed, attribution, new signatories and coats of arms. As a result of conservation works, it was discovered that there are 209 seals in the document (and not 206, as hereto believed) and 173 of them were described, i.e. the coat of arms was recognized, and frequently other elements as well: crest, initials or digits.
    Źródło:
    Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 709-721
    9788394837433
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-8 z 8

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies