Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Salt" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-11 z 11
Tytuł:
Salt tectonics in front of the Outer Carpathian thrust wedge in the Wieliczka area (S Poland) and its exposure in the underground salt mine
Autorzy:
Burliga, S.
Krzywiec, P.
Dąbroś, K.
Przybyło, J.
Włodarczyk, E.
Źróbek, M.
Słotwiński, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184289.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
Carpathian Foredeep
Miocene
salt tectonics
Wieliczka salt deposit
Opis:
Salt deposits in the Wieliczka area (Wieliczka Salt Deposit – WSD) in southern Poland comprise salt-rich strata belonging to an evaporite succession that originated in the Carpathian Foredeep basin in the Middle Miocene Badenian (Serravallian) times, ca 13.81–13.45 Ma. Although they have been mined since the 13th century and decades of investigations provided abundant data on their origin and structure, some aspects of their geological evolution are still not fully understood. This study presents current concepts on the lithostratigraphy and tectonics of the WSD. The salt-bearing facies developed near to the southern basin margin, delineated by the Carpathian orogenic front. Such a location triggered the redeposition of sediments and gravity-driven deformation followed by tectonic deformation related to the forelandward advancement of the Carpathian thrusts. As a result, the WSD consists of folds and slices composed of two main salt members: (1) the stratified salt member, with intercalating salt, sulphates and siliciclastics, and (2) the boulder salt member, built of clays with large, isolated blocks of salt. The stratified member contains abundant meso-scale tectonic structures recording the soft-sediment deformation and deformation related to the northward tectonic push exerted by the advancing Carpathian thrust wedge. The boulder member originated due to the syntectonic erosion of evaporites along the basin margins and their redeposition during progressive northward migration of the Carpathian front. Recent interpretations of seismic data imply that the WSD constitutes the core of a triangle zone developed at the contact of the Carpathian orogenic wedge with the backthrust-displaced foredeep sedimentary fill. Meso-scale examples of sedimentary and tectonic structures in the salt-bearing succession exposed in the underground Wieliczka Salt Mine are described and their formation modes discussed.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2018, 44, 1; 71-90
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edukacyjna rola Kopalni Soli „Wieliczka - wczoraj i dziś
The educational role of the "Wieliczka" Salt Mine - past and present
Autorzy:
Obyrn, K. d'
Przybyło, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955207.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
kopalnia soli Wieliczka
złoże soli kamiennej
edukacja
dydaktyka
geoturystyka
"Wieliczka" Salt Mine
salt deposits
education
teaching
geotourism
Opis:
Przez stulecia istnienia Kopalni Soli „Wieliczka" stopniowo kształtowała się jej rola dydaktyczna. W wiekach XVI-XVII z zagadnieniami eksploatacji złoża zapoznawały się europejskie elity. Po pierwszym rozbiorze Polski austriaccy zarządcy kopalni rozpoczęli organizować trasy dla masowej turystyki. Po odzyskaniu niepodległości bliskie związki połączyły kopalnię z Akademią Górniczą (późniejszą Akademią Górniczo-Hutniczą). Pod koniec lat 90. XX i w początkowych latach wieku XXI edukacja w kopalni bazowała na sieci stanowisk dokumentacyjnych przyrody nieożywionej oraz rezerwacie Groty Kryształowe. Od 2009 roku oparto ją na trasie „Tajemnice wielickiej kopalni". W latach 2001-2012 na terenie kopalni odbywały się zajęcia dla studentów Akademii Górniczo-Hutniczej, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, Uniwersytetu Wrocławskiego, Uniwersytetu Poznańskiego, Uniwersytetu Śląskiego, Uniwersytetu Warszawskiego, Politechniki Śląskiej, a także studentów z zagranicy, m in. z uniwersytetów w Koszycach, Ostrawie, Parmie i Wiedniu. W latach 2001-2012 praktyki odbyło około 4800 studentów.
During the past centuries, the educational character of the "Wieliczka" Salt Mine was gradually shaped. Only European elites were familiar with the issues of exploiting the Wieliczka salt deposits in the 16th and 17th centuries. After the First Partition of Poland, the Austrian managers of the Salt Mine began to arrange trails for mass tourism. After Poland regained independence, special bonds connected the Salt Mine with the Academy of Mining (presently called the AGH University of Science and Technology). At the end of the 1990s and at the beginning of the 21st century, the educational field trips were based on a network of documented sites and the nature reserve called the Crystal Grottoes. Since 2009, the trips follow the route called "The Mysteries of the Wieliczka Mine." Apart from the AGH University of Science and Technology, classes were also organised for the students of the Jagiellonian University, Pedagogical University of Cracow, University of Wroclaw, Adam Mickiewicz University, University of Silesia, University of Warsaw, and Silesian University of Technology (2001-2012). Foreign students were coming from Kosice, Ostrava, Parma, or Vienna. Approximately 4,800 students participated in field trips and internships in the "Wieliczka" Salt Mine between 2001 and 2012.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2013, 39, 3; 301-308
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmienność wydajności i chemizmu wycieku WIII-9 jako element oceny zagrożenia wodnego w Kopalni Soli ,,Wieliczka''
Chemical and discharge changes of the WIII-9 leakage as an evaluation element of a risk of flooding Wieliczka Salt Mine
Autorzy:
Brudnik, K.
Przybyło, J.
Winid, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/300566.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
hydrogeologia
złoża soli
wycieki
hydrogeology
salt deposits
leaks
Opis:
Wyciek WIII-9 zlokalizowany jest na III poziomie Kopalni Soli Wieliczka w poprzeczni Koerber w rejonie tzw. ''bunkra popiołowego'', wybudowanego w okresie II wojny światowej lub zaraz po jej zakończeniu. Do bunkra sypano żużel z kopalnianej kotłowni, wykorzystując wykonane w tym celu trzy otwory z powierzchni. Żużel przewożono i lokowano w pobliskich wyrobiskach komorowych. W rejonie wylotów otworów rejestrowano od 1969 roku wykroplenia solanki. W roku 1987 przeprowadzono likwidację otworów popiołowych. Wydatek wycieku zmniejszył się, ale nadal istnieje dopływ w ilości około 0,1 1/min. Dopływ ujęty jest w dwóch rząpiach. Na podstawie obserwacji jakościowych (zasolenia i zawartości jonów SO4, Ca, Mg) i wydajności wycieku - pomiarów wykonywanych w ciągu kilkudziesięciu lat analizowano zmienność tego dopływu. Omówiono założenia projektu doszczelnienia otworów zsypowych mającego na celu likwidację zagrożenia wodnego tego rejonu.
WIII-9 leak is located on the third level of Wieliczka Salt Mine in the Koerber crosswise gallery in the area of ''ash shelter'' which was built during the Second World War or just after its finished. Slag from local boiler room was stored in this shelter by the use of three boreholes from the surface. Slag was carried and placed in the nearby chambers. In the area of boreholes droplet leakages were reported since 1969. In 1987 boreholes were liquidated. Leakage discharge was reduced but it still exists in amount of about 0,1 1/min. The inflow is intaken in two places. Changes of this leakage during the dozen years were analyzed on the basis of the qualitative observations (salinity and 504, Ca, Mg contest) and leakage discharge. It was speak about the main assumption of pouring boreholes insulation due to reducing a risk of this area excavation flooding. The main assumption of pouring boreholes insulation was discussed due to reducing the risk of flooding the excavation sites in this area.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2009, 26, 1--2; 99-105
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wydajność wycieków WVI-32, WVII-16 i WVI-6 jako element oceny sytuacji hydrogeologicznej badanego rejonu złoża soli Wieliczka
Evaluation of hydrogeological conditions of the northern region of Wieliczka salt deposit based on discharges from leak WVI-32, WVII-16 and WVI-6
Autorzy:
Brudnik, K.
Przybyło, J.
Winid, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/300061.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
hydrogeologia
złoża soli
wycieki
hydrogeology
salt deposit
leaks
Opis:
Wycieki WVI-32, WVII-16 i WVI-6 zlokalizowane są w rejonie północnej granicy złoża soli Wieliczka. Pojawienie się ich miało związek z pracami górniczymi prowadzonymi w tym rejonie, a dokładnie z eksploatacją soli metodą "na mokro" metodą komór ługowniczych. Wycieki są niezwykle ważnym zjawiskiem hydrogeologicznym bo stanowią 56,6% wszystkich wód dopływających do złoża i są wodami nienasyconymi względem halitu. W artykule przedstawiono zmienność wydajności dopływów od momentu pojawienia się wycieków. Najbardziej niebezpiecznym z wycieków, biorąc pod uwagę zmiany wydajności, wydaje się wyciek WVI-32.
Leaks WVI-32, WVII--6 and WVI-6 are located at the northern boundary of the Wieliczka salt deposit. The leaks in the region occurred as a result of the mining of salt using the leaching chamber method. These leaks are a significant hydrological phenomenon as they constitute 56.6% of total flux to the mine and are unsaturated brine. The changeability of the leak inflow discharges since their occurrence has been discussed in the paper. The result of the analysis indicates that the most dangerous inflows were from leak WVI-32.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2007, 24, 1; 119-123
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena sytuacji hydrogeologicznej złoża soli Wieliczka w rejonie wycieków WVI-32, WVII-16 i WVI-6 na podstawie zmian ich parametrów chemicznych
Evaluation of hydrogeological conditions of Wieliczka Salt Deposit in the region of leak WVI-32, WVII-16 and WVI-6 based on chemical parameters changes
Autorzy:
Winid, B.
Brudnik, K.
Przybyło, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299862.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
hydrogeologia
złoża soli
wycieki
hydrogeological condition
salt deposit
leaks
Opis:
Wycieki WVI-32, WVII-16 i WVI-6 charakteryzują się niepełnym nasyceniem względem halitu. W artykule analizowano zmienność zawartości jonów chlorkowych i siarczanowych oraz policzonego na ich podstawie wskaźnika siarczanowości w okresie istnienia wycieków. Zakres zawartości jonów siarczanowych jest podobny dla wszystkich badanych wyciekach i większy niż jonów chlorkowych. Wycieki różnią się zawartością Cl/- i zróżnicowaniem tego składnika. Na podstawie wartości współczynników korelacji dla zawartości badanych składników i policzonego na ich podstawie wskaźnika siarczanowości przeprowadzono ocenę sytuacji hydrogeologicznej w rejonie omawianych wycieków.
Leaks WVI-32, WVII-16 and WVI-6 are unsaturated as compared to halite. The analysis of chloride and sulfate content and hydrochemical sulphate ratio has been discussed in this paper. The range of SO4/2- content is similar for all the investigated leaks and higher than the Cl content range. The quantity and differentiation of chloride content are various in the presented leaks. The correlation index value of the analyzed chemical parameters (chloride, sulphate and hydrochemical sulphate ratio) was used for estimating the hydrochemical state in the investigated region.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2007, 24, 1; 587-593
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Magnum Sal - Komora Michałowice w Kopalni Soli Wieliczka
Magnum Sal - the Michałowice chamber in the Wieliczka Salt Mine (Poland)
Autorzy:
Przybyło, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183901.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
miocen
złoże soli kamiennej Wieliczka
komora Michałowice
sól zielona bryłowa
zabezpieczanie komór
Miocene
Wieliczka salt deposit
Michałowice chamber
green block salt
chamber renovation
Opis:
Komora Michałowice należy do najbardziej znanych wyrobisk w Kopalni Soli Wieliczka. Usytuowana w centrum kopalni, łącząca ze sobą poziom I z poziomem II niższym, jest atrakcją trasy turystycznej od początku jej kształtowania się, czyli od lat 30. XIX stulecia. W procesie zabezpieczania komory Michałowice prowadzono w zasadzie wszystkie rodzaje prac górniczych mających zastosowanie w wielickiej kopalni. W celu rozpoznania budowy geologicznej najbliższego otoczenia komory wykonano cały szereg prac, począwszy od bezpośredniego kartowania wyrobisk, poprzez prace wiertnicze aż do badań geofizycznych. Celem niniejszego artykułu jest, oprócz przedstawienia historii komory Michałowice oraz budowy geologicznej górotworu w jej rejonie, ukazanie procesu zabezpieczania tego wyrobiska w zależności od postępującego przez lata rozpoznania geologicznego jego otoczenia oraz wpływu budowy geologicznej tej partii złoża na dobór właściwych zabezpieczających prac górniczych.
The Michałowice chamber is one of the most famous excavations in the Wieliczka Salt Mine. Located in the centre of the mine, connecting level I with level II lower, is a tourist attraction of the underground tourist route from the beginning of its evolution, i.e. from the thirties of the 19th century. Virtually all types of mining works used in the Wieliczka mine have been conducted in the renovation process of the Michałowice chamber. In order to recognise the geological structures of the closest environment of the chamber a wide range of works have been conducted, from direct mapping of excavations, through drilling works to geophysical surveys. The purpose of this article, apart from presenting the history of the excavation and also the geological structures surrounding the Michałowice chamber, is to show how the renovation process depends on geological recognition of this part of the salt deposit.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2009, 35, 3; 425-445
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mineralogiczno-geochemiczna charakterystyka produktów korozji żelaza z Kopalni Soli "Wieliczka"
Mineralogical and geochemical characteristics of the iron corrosion products from the Wieliczka Salt Mine
Autorzy:
Malinowski, Ł.
Sawłowicz, Z.
Przybyło, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183545.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
kopalnia soli Wieliczka
produkty korozji
akaganeit
Wieliczka Salt Mine
corrosion products
Opis:
Korozja jest to proces stopniowego fizykochemicznego niszczenia metali pod wpływem działania środowiska otaczającego (przeważnie ciekłego i gazowego). Jednym z nich jest środowisko o podwyższonych zasoleniu, w którym proces ten zachodzi wyjątkowo szybko. Próbki do badań zostały pobrane w czasie kilku zjazdów do Kopalni Soli "Wieliczka". Były to różne metalowe fragmenty (rury, łańcuch, zawory). Makroskopowo zaobserwowano, że pobrane próbki uległy korozji w różnym stopniu: częściowo lub całkowicie. W próbkach, które uległy korozji całkowicie wydzielono dwie główne jej warstwy (warstwę zewnętrzną "A" oraz wewnętrzną "B"). Każda warstwa następnie została podzielona na dwie podwarstwy. Dodatkowo wyróżniono czarne pęcherze, które powstały głównie na fragmencie łańcucha. Wykonane badania XRD wykazały, że minerały budujące poszczególne warstwy to: akaganeit, hematyt, goethyt, halit, lepidokrokit oraz magnetyt. Skład mineralny poszczególnych warstw w znacznym stopniu wpływa na ich zabarwienie. W mikroskopie skaningowym z systemem analitycznym EDS wyróżniono w warstwach różne formy morfologiczne o zróżnicowanym składzie chemicznym.
Corrosion is a process of physico-chemical destruction of metals under the influence of surrounding environment. In a salt mine, where the salinity of air and water is high, the destruction is very fast and efficient. Metal fragments (pipes, chain), at different progress of corrosion, were collected underground in the Wieliczka Salt Mine. Two main layers of corrosion were distinguished (external "A" and internal "B"), each of them was further subdivided into two sublayers. In addition, black blebs, present on the surface of different metal fragments, were studied. XRD determinations showed that the studied layers were composed of different amounts of: akaganeite, hematite, goethite, halite, magnetite, and subordinate amounts of lepidocrockite. The mineral composition greatly affects the color of the layers. SEM-EDS studies revealed various morphological forms of different chemical composition.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2010, 36, 3; 313-329
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Budowa geologiczna i techniki eksploatacji złoża w wyrobiskach nowej trasy specjalistycznej w Kopalni Soli "Wieliczka"
Geological structure and exploitation techniques in excavation chambers of the new specialist route in the Wieliczka Salt Mine
Autorzy:
d'Obyrn, K.
Przybyło, J.
Wiewiórka, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183539.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
kopalnia soli Wieliczka
budowa geologiczna
miocen
techniki eksploatacji
złoże soli kamiennej
wtórna krystalizacja halitu
Miocene
Wieliczka Salt Mine
geological structure
exploitation techniques
salt deposits
halite re-crystallisation
Opis:
Od wieków kopalnia wielicka udostępniała zwiedzającym swoje podziemia. Wieloletnia jej współpraca z uczelniami i jednostkami badawczymi w kraju i na świecie, a także rosnąca popularność turystyki aktywnej doprowadziła do udostępniania podziemnych wyrobisk poza istniejącą trasą turystyczną. Wiosną 2009 roku podjęto decyzję o przygotowaniu trasy dla grup specjalistycznych, ukazującej różne sposoby eksploatacji górniczej, z ciekawymi odsłonięciami budowy geologicznej złoża. Ostatecznie zdecydowano o wytyczeniu nowej trasy na poziomach od I do III w centralnej i wschodniej części kopalni, w wyrobiskach o długości około 3400 m. W artykule przedstawiono zarys problematyki geologicznej i górniczej, z jakimi zwiedzający mogą się zapoznać. Przedstawiono także uwarunkowania hydrogeologiczne oraz atrakcyjne poznawczo i widokowo miejsca wtórnej krystalizacji halitu.
Since centuries the Wieliczka Salt Mine has been open to visitors. Many-year collaboration with the Polish and world universities and research institutes, and also growing popularity of the active tourism, led to the opening of undergrounds excavation chambers off the existing regular tourist route. In spring of 2009 the decision about preparing the route for the specialists' groups was made. The route illustrates different methods of salt excavation with interesting exposures of the salt deposit geological structure. Finally, the new ca. 3400-m long route leads along levels I, II and III of the central and eastern part of the mine. The paper describes geological and mining aspects presented to visitors. It also explains the hydrological conditions and presents attractive locations of the halite re-crystallization sites.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2010, 36, 3; 287-311
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawodnienie złoża soli Wieliczka na podstawie stanu wycieków kopalnianych
Hydrogeological situations of Wieliczka deposit on the base of mine seepages conditions
Autorzy:
Brudnik, K.
Przybyło, J.
Winid, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299564.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
wycieki kopalniane
Wieliczka
kopalnia soli
zawodnienie
seepages in mines
Wieliczka Salt Mine
wet conditions
Opis:
Zjawiska hydrogeologiczne obserwowane w Kopalni Soli Wieliczka stanowią grupę ponad 180 wycieków kopalnianych, która podlega kontroli jakościowej i ilościowej. Na wykresach częstości skumulowanej przedstawiono wydajności i zawartość jonów chlorkowych i siarczanowych, parametry, które związane są bezpośrednio z zagrożeniem wodnym, a także wartości policzonego na ich podstawie wskaźnika siarczanowości. Wycieki podzielono na grupy różniące się pochodzeniem (dopływy zewnętrze i wycieki krążące w złożu) oraz wydajnością i zasoleniem. Dopływy zewnętrzne charakteryzują się większą wydajnością i mniejszym wydatkiem ale różnym zasoleniem. Natomiast krążące w złożu solanki cechują się mniejszym zróżnicowaniem wydajności, większą zawartością jonów siarczanowych i niewielkimi różnicami w zawartości jonów chlorkowych
Wet conditions in salt deposits are observed on the group of leaks reported in Wieliczka Salt Mine. More than 180 leaks are under quantity and quality control. Discharges and contest of chloride and sulphate and sulphate indicators of Wieliczka leaks are presented on probability curves. Leaks were classified based on their origin (waters from the boundary and waters inside the deposit), on the discharge (for groups) and salinity (three groups). Waters leaking to the deposit are characterised by bigger discharge and variety salinity. Waters circulated inside the deposit are less variable of discharge, more contest of sulphate and small differences in chloride contest
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2006, 23, 1; 101-109
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geologiczne i historyczne przyczyny awarii wodnej w poprzeczni Mina w Kopalni Soli „Wieliczka”
Geological causes and the sequence of water encroachment into the Mina cross-corridor of the “Wieliczka” Salt Mine
Autorzy:
Przybyło, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192087.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
Kopalnia Soli „Wieliczka”
poprzecznia Mina
zagrożenie wodne
Wieliczka Salt Mine
Mina cross-corridor
water hazard
Opis:
W 1992 roku w Kopalni Soli „Wieliczka” doszło do katastrofy wodnej. Podczas przebudowy ostatnich metrów poprzeczni Mina zlokalizowanej na IV poziomie kopalni zaistniały gwałtowne wypływy wody niosącej duże ilości materiału skalnego. Apogeum wypływów miało miejsce jesienią 1992 roku, kiedy doszło do destrukcji powierzchni terenu na przedpolu poprzeczni. Przyczyny zaistnienia katastrofy są złożone i sięgają początku XX wieku, kiedy kopalnia pod presją krytyki dotyczącej złej jakości wydobywanej soli poszukiwała nowych pól eksploatacji złoża. Do prac rozpoznawczych należało przedłużenie północnych końcówek poprzeczni Strzelecki, Dunajewski i Mina, dokonane w latach 1908-1917. Z uwagi na budowę geologiczną górotworu w przypadku poprzeczni Mina przedsięwzięcie okazało się chybione. Z powodu braku właściwego nadzoru nad prowadzonymi pracami, przekroczono granicę złoża i otrzymano w efekcie dopływ nienasyconej wody pochodzącej z utworów chodenickich. Granicy złoża wówczas nie wychwycono, o czym świadczą archiwalne materiały kartograficzne z lat 20. Wyciek w poprzeczni został zarejestrowany i podlegał systematycznej kontroli. Widnieje on na archiwalnej mapie z lat 30. Po II wojnie światowej dopuszczono do pogorszenia się technicznego stanu poprzeczni i ostatecznie w 1971 roku końcowe kilkadziesiąt metrów chodnika uległo zawałowi. Wyciek w poprzeczni przestał być kontrolowany i ujmowany i w sposób nieopanowany migrował na niższe poziomy kopalni, powodując destrukcję górotworu. W latach 80. postanowiono odbudować poprzecznię w celu ponownego ujęcia wycieku. Obowiązująca w górnictwie solnym instrukcja Zjednoczenia Kopalnictwa Surowców Chemicznych nakazywała ujmowanie wód kopalnianych w miejscu ich dopływu w celu uniemożliwienia migracji nienasyconych wód w solnym górotworze. W drugiej połowie lat 80 zaprojektowano przebudowę chodnika, jednak zbyt forsowną. Realizacja tego projektu na początku lat 90., w warunkach przemian społecznych i gospodarczych zachodzących w Polsce i zmian personalnych w kopalni doprowadziła do zaistnienia katastrofy wodnej w poprzeczni. Katastrofa ta oprócz negatywnych skutków miała jednak także swe pozytywne aspekty w postaci restrukturyzacji kopalni i wypracowania nowoczesnych metod zwalczania zagrożenia wodnego w górnictwie solnym.
Catastrophic water intrusion into the Wieliczka Salt Mine occurred in 1992. When the final section of the Mina Crosscorridor, located at Level IV of the Salt Mine, was under reconstruction, sudden inflow of water carrying large amounts of rock material encroached the workings. The maximum leaks volume occurred in the autumn of 1992, with the destruction of land surface on the foreground of the cross-corridor (phot.1). The causes of the catastrophic events were complex and went back to the beginning of the 20th century when the Salt Mine management started to search for new mining fields under the pressure of criticism relating to the poor quality of extracted salt. Exploration works involved extension of the northern sections of the Strzelecki, Dunajewski, and Mina Cross-corridors conducted in 1908-1917. The last of the three projects failed, owing to the geological structure of the rock mass (fig.1). The salt deposit boundary was penetrated by the cross-corridor, probably due to poor supervision, and, consequently, unsaturated water originating from the Chodenice formation (fig.6), flew into the workings. The salt deposit boundary was not correctly identified, as proved by the archival cartographic materials of the 1920’s (fig.2,3). The leak was registered and put under regular inspections which we can see on the 1930’s maps (fig.4). After World War II, the technical condition of the cross-corridor was neglected and the end section several dozens of metres long collapsed in 1971. The water could not be controlled any longer and it migrated to the lower levels of the Salt Mine, causing rock mass destruction (fig.5). The management decided to reconstruct the cross-corridor in the 1980’s and plug the leak. The salt mining instructions adopted by the Chemical Minerals Corporation ordered plugging water leaks on location to prevent migration of unsaturated water within salt deposit. In the second half of the 1980’s, the reconstruction project was designed, but the works were too extensive (fig.7). The project was conducted in the early 1990’s, the period of social and economic transformations, as well as personnel replacements, occurring in Poland and in the Salt Mine itself. Those also contributed to the developments. Besides the negative effects, the catastrophe resulted in the implementation of a restructuring project and working out modern methods of water hazard control in salt mining.
Źródło:
Przegląd Solny; 2017, 13; 5--14
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy hydrogeologiczne i geotechniczne związane z zawodnieniem zabytkowych szybów Kopalni Soli Wieliczka na przykładzie szybu Górsko
Hydrogeological and geotechnical issues associated with water accumulation in the historic shafts of the Wieliczka Salt Mine: the Górsko Shaft case
Autorzy:
Obyrn, K. d'
Przybyło, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184716.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
miocen
Wieliczka
kopalnia soli
zagrożenie wodne
stabilizacja górotworu
Miocene
salt mine
water hazard
stabilization of rock
Opis:
Szyb Górsko został zgłębiony do głębokości poziomu I w pierwszej połowie XVII wieku i ukończono go prawdopodobnie w 1622 roku. W XIX wieku szyb pogłębiano, a w 1954 roku został zasypany do głębokości około 6 m p.p.t. Na podszybiach szybu oraz w pobliskiej komorze Fryderyk August rejestrowano wycieki solanek oraz okresowo wynoszony materiał skalny w postaci iłów pylastych. Teren wokół szybu systematycznie osiada, a rejestrowane średnie obniżenia terenu wynoszą ok. 13 mm/rok. W grudniu 2002 roku tempo osiadań wzrosło, powodując spękania budynku nadszybia. W lutym 2011 r. został opracowany projekt techniczny doszczelnienia szybu. Zaprojektowano 83 otwory doszczelniające otaczające szyb, o głębokości 18 m oraz trzy otwory kontrolne w tarczy szybu. Prace cementacyjne zaplanowano w czterech strefach głębokościowych przy użyciu zaczynów cementowych, a realizację projektu rozpoczęto w grudniu 2011 r.
The Górsko Shaft was excavated to the depth of Level I in the first half of the seventeenth century, and was probably completed in 1622. in the nineteenth century, the shaft was extended. in 1954, the Górsko Shaft was filled up to a depth of approximately 6 meters below the ground. Infl ows out of the Górsko Shaft were first observed in the shaft bottom and in Fryderyk August chamber. Through suffusion and leaching salt formations, migratory waters caused soil settling and structural damage to the shaft top building. In February 2011, a technical design for the sealing of the Górsko Shaft was developed, which calls for cementing work and the elimination of surface water infl ow through the shaft into the mine workings. Engineering work related to the restriction of the flow of water into the Górsko Shaft began in December 2011.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2012, 38, 1; 23-34
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-11 z 11

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies