Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Roman Republican coins" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-1 z 1
Tytuł:
Roman republican coins found at Zagórzyce, Kazimierza Wielka district, Świętokrzyskie Province
Monety Republiki Rzymskiej odkryte na stanowisku w Zagórzycach, pow. kazimierski, woj. świętokrzyskie
Autorzy:
Jarosław, Bodzek
Bulas, Jan
Grygiel, Michał
Pikulski, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/442404.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Instytut Archeologii
Tematy:
Barbaricum
Przeworsk culture
settlement archaeology
Roman Republican coins
Roman imports
Opis:
The study is focused on finds from the complex of settlements at Zagórzyce, Kazimierza Wielka district (sites nos. 1–3), inhabited by the communities of Przeworsk culture in the Late Pre-Roman Iron Age and in the Roman Period. During the long lasting archaeological investigations 5 Roman Republican denarii were found. The artefacts were spread over a wide area and in various stratigraphical contexts, precluding the possibility of regarding them as a part of dispersed hoard. The coins were minted in the names of C. Servilius, L. Appuleius Saturninus, C. Allius Bala, C. Vibius Pansa, in the second half of the 2nd century BC and in the early 1st century BC. The latest issue is represented by a denarius of L. Hostilius Saserna from the year 48 BC. Bad state of preservation of discussed coins indicates their long period of usage. Only two of the denarii, found during excavations on site 1, can be linked with a precise stratigraphical context pointing to their connection with the intensive settlement of Przeworsk culture that existed at Zagórzyce in the course of the B2 phase and in the early C1 phase of the Roman Period. The other coins, loosely found on the surface, should be most probably associated with this particular settlement phase. This would mean that the coins of the Roman Republic could have been deposited in the ground between the end of the 1st century AD and the end of the 2nd century AD, i.e. fairly long after the dates of their issue. The relatively large number of precisely dated finds of Roman Republican coins ranks the settlement complex at Zagórzyce among the most significant in this respect, archaeologically explored, settlement sites in Poland.
Najliczniejszą kategorią importów rzymskich jakie dotarły na teren środkowoeuropejskiego Barbaricum są monety. Przeważająca część z nich to emisje cesarskie z okresu pryncypatu. Mniejszą choć bynajmniej nie marginalną grupę stanowią egzemplarze wybite w czasach Republiki Rzymskiej. Od dłuższego czasu dyskutowana jest chronologia napływu i czas użytkowania pieniądza republikańskiego na obszarach zamieszkałych przez północnych barbarzyńców. Zasadnicze znaczenie dla podejmowanej dyskusji mają coraz liczniejsze ostatnimi czasy znaleziska monet republikańskich z terenu Barbaricum posiadające ścisły kontekst archeologiczny, pozwalający je odnieść do lokalnych systemów periodyzacji młodszego okresu przedrzymskiego i okresu rzymskiego. Interesujący przykład takich znalezisk pochodzi z badanego archeologicznie przez Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego kompleksu osadniczego kultury przeworskiej w miejscowości Zagórzyce, pow. kazimierski. Kompleks ten, położony w sąsiedztwie znanej osady z okresu rzymskiego i wczesnej fazy okresu wędrówek ludów w Jakuszowicach, składa się z pozostałości osad odkrytych na trzech niewielkich stanowiskach, rozlokowanych na odrębnych formach terenowych, znajdujących się w środkowym biegu Zagórzanki – małego cieku wodnego będącego lewobrzeżnym dopływem Nidzicy (ryc. 1). Jedno z tych stanowisk (nr 1), rozpoznano w znaczącej części wykopaliskowo. Struktura zasiedlenia pozostałych dwóch stanowisk została ustalona podczas prac sondażowych i wielokrotnie powtarzanej prospekcji powierzchniowej (ryc. 2). Wyniki dotychczasowych badań wskazują na dużą niestabilność osadnictwa „przeworskiego” w Zagórzycach, nie tworzącego ciągłej sekwencji osadniczej, lecz składającego się z odrębnych, różnoczasowych horyzontów osadniczych, wyznaczonych krótkimi pobytami ludności kultury przeworskiej. Przyczyny tej niestabilności obserwowanej w stosunkowo krótkim odcinku czasu pozostają w dużym stopniu zagadkowe. Zaistniałe przemiany nie miały raczej charakteru zjawisk gwałtownych, którym towarzyszą zwykle warstwy zniszczeń i pożarów na osadach, czego nie odnotowano na kompleksie zagórzyckim. Do częstych przekształceń osadnictwa mogły natomiast przyczynić się ulegające dynamicznym zmianom warunki gospodarowania wynikające z działania określonych czynników klimatyczno-glebowych. Jednym z nich była najpewniej niewielka wydajność lekkich gleb rolnych wykształconych na glinach i piaskach dominujących w otoczeniu Zagórzyc, zmuszająca zamieszkujące tu społeczności pradziejowe, do częstej zmiany miejsca pobytu. W obrębie kompleksu zagórzyckiego najwyraźniej wyodrębnia się horyzont intensywnego osadnictwa istniejącego w fazie B2 i na początku fazy C1 okresu rzymskiego na sąsiadujących ze sobą stanowiskach 1 i 2. Z tym horyzontem, oddzielonym od pozostałych faz osadniczych długimi okresami, w których obszar obu stanowisk pozostawał prawdopodobnie nie zasiedlony, związane są odkryte w ich obrębie importy i naśladownictwa wyrobów pochodzenia rzymskiego, reprezentujące w przewadze formy z I i II w. AD. Znacząca liczba importów, jak i wysoka ranga niektórych z zabytków pochodzenia rzymskiego zdeponowanych w stosunkowo krótkim czasie trwania osadnictwa, wskazują na rozległość kontaktów dalekosiężnych zamieszkującej tu społeczności barbarzyńskiej, a także świadczyć mogą o jej nieprzeciętnym statusie ekonomicznym. Wśród importów znajduje się kilkanaście monet rzymskich znalezionych w dużym rozrzucie i w różnych kontekstach stratygraficznych, wykluczających możliwość traktowania numizmatów jako elementów rozproszonego skarbu (ryc. 3). Aż pięć z tych monet to denary republikańskie (kat. 1–5; ryc. 4). Są to emisje C. Serviliusa, L. Appuleiusa Saturninusa, C. Alliusa Bala, C.Vibiusa Pansy wybite w drugiej połowie II w. BC oraz na początku I w. BC. Najmłodszą emisją jest denar L. Hostiliusa Saserny z 48 roku BC (tabela 1). Stan zachowania monet z Zagórzyc jest zróżnicowany, generalnie jednak widoczne na nich ślady wytarcia wskazują na ich najpewniej długie użytkowanie. Dwa z wymienionych denarów republikańskich, odkryte podczas badań wykopaliskowych prowadzonych na stanowisku 1, można powiązać z wypełniskami przyziemi dwóch budynków, które dostarczyły też bogatych materiałów kultury przeworskiej datowanych na przełom wczesnego i młodszego okresu rzymskiego (ryc. 5–14). Pozostałe monety, znalezione luźno na powierzchni stanowisk 1 i 2, możemy łączyć jedynie pośrednio z osadnictwem z tego okresu, biorąc pod uwagę jego znaczącą intensywność oraz obecność w jego kontekście również innych importów rzymskich. Zakładając bardzo prawdopodobny związek wszystkich odkrytych w Zagórzycach denarów Republiki Rzymskiej z horyzontem intensywnego osadnictwa ludności kultury przeworskiej na stanowiskach 1–2 możemy przypuszczać, że trafiły one do ziemi najwcześniej dopiero na początku fazy B2 okresu rzymskiego, tj. pod koniec I w. AD, a więc na długo po datach ich emisji. Najpóźniejszą, możliwą datę depozycji numizmatów wyznacza zanik osadnictwa przeworskiego na wspomnianych stanowiskach, który w świetle wyjątkowo mocnych przesłanek umieścić należy na początku fazy C1 okresu rzymskiego, w okresie nie wykraczającym poza drugą połowę II w. AD (ryc. 15). Omówione szczegółowo denary mogły dostać się w ręce barbarzyńców na długo przed ich dotarciem do osady w Zagórzycach. Można nawet założyć, że napłynęły one w obrębie różnych, odległych czasowo od siebie fal, co sugeruje niejednorodna struktura chronologiczna emisji zagórzyckich. W ramach początkowej fali napływu pieniądza republikańskiego, zaczynającej się na ziemiach polskich według propozycji A. Dymowskiego jeszcze w I w. BC, do Barbaricum mogły trafić cztery wybite najwcześniej denary z Zagórzyc (kat. 1–4), a w dalszej kolejności przejęty został wyraźnie młodszy denar L. Hostiliusa Saserny (kat. 5). Oczywiście nakreślony powyżej scenariusz jest wysoce hipotetyczny i struktura chronologiczna złożona z zaledwie kilku monet może być całkowicie przypadkowa. Monety mogły trafić poza granice świata antycznego równie dobrze w jednym momencie lub w nieznacznych odstępach czasowych tuż przed zdeponowaniem ich w Zagórzycach, co potwierdzałoby jedynie przypuszczenia o powszechnym długim obrocie denarami republikańskimi cenionymi z uwagi na wysoką jakość kruszcu użytego do ich wyrobu. Niewykluczone, że monety zagórzyckie, podobnie jak kilka innych denarów republikańskich zdeponowanych na osadach kultury przeworskiej w ciągu II w. AD (tabela 2), przeniknęły do Barbaricum po reformie monetarnej przeprowadzonej przez Trajana, wycofującej z obiegu na terenie cesarstwa pieniądz wybity przed 63 r. AD. Nie sposób szczegółowo odtworzyć drogi jaką przebyły monety zanim trafiły do Zagórzyc. A. Dymowski w swojej analizie napływu monet republikańskich na ziemie polskie, wysunął hipotezę o dackim, czy też naddunajskim kierunku ich napływu, na co wskazuje jego zdaniem podobieństwo w strukturze pieniądza republikańskiego odkrytego w Polsce i Rumunii, a także obecność dackich naśladownictw denarów w materiale polskim. Dodatkowo na taki, tzn. dacki, kierunek napływu importów na ziemie położone na północ od Karpat, zdają się wskazywać „pomostowe” znaleziska monet republikańskich z obszaru zachodniej Ukrainy, penetrowanego przez ludność kultury przeworskiej. Istnienia takiej drogi napływu nie możemy wykluczyć również w przypadku monet z Zagórzyc, albowiem wśród odkrytych tu bogatych materiałów z przełomu wczesnego i młodszego okresu rzymskiego, z którymi związane są numizmaty, znajduje się pokaźna komponenta ceramiki wykonanej w tzw. stylu puchowsko-dackim, wskazująca na utrzymywanie przez miejscową ludność kultury przeworskiej głębszych więzi ze społecznościami zamieszkującymi strefę karpacką i tereny Zakarpacia. Zresztą zbliżony obraz kontaktów dalekosiężnych rysuje się w oparciu o analizę znalezisk pochodzących z szeregu innych, podobnie datowanych osad w szeroko pojętym regionie podkrakowskim.
Źródło:
Recherches Archéologiques Nouvelle Serie; 2016, 8; 143-172
0137-3285
Pojawia się w:
Recherches Archéologiques Nouvelle Serie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-1 z 1

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies