- Tytuł:
-
Zmiany środowiskowe poprzedzające sedymentację gipsów badeńskich i na początku ich depozycji w rejonie Rzeki Wschodniej (północna część zbiornika przedkarpackiego)
Environmental changes prior to and at the beginning of deposition of the Badenian gypsum (Wschodnia River region, northern part of the Fore-Carpathian Basin) - Autorzy:
-
Peryt, D.
Peryt, T. M. - Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/2061980.pdf
- Data publikacji:
- 2015
- Wydawca:
- Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
- Tematy:
-
otwornice
gipsy
paleoekologia
baden
Paratetyda Środkowa
foraminifers
gypsum
palaeoecology
Badenian
Central Paratethys - Opis:
-
Skład i zmiany zespołów otwornic pochodzących z najwyższej części utworów podewaporatowych w otworze wiertniczym Busko (Młyny) PIG-1 (głęb. 188–192 m), zlokalizowanym w północnej części zbiornika przedkarpackiego (Paratetyda Środkowa), wskazują, że zbiornik, w którym powstawały osady margliste, był słabo wentylowany, z dużym deficytem tlenowym w wodach przydennych oraz ze środowiskiem eutroficznym w wodach powierzchniowych. Zbiornik ten, o głębokości 50–70 m, wypełniały wody chłodne o zasoleniu typowym dla zbiornika morskiego. Obserwowane w najwyższej części profilu prawie całkowite wyeliminowanie otwornic Uvigerina i zajęcie na krótko zwolnionej niszy przez Fursenkoina acuta (zespół D4c) oraz zdominowanie składu najmłodszego zespołu (D4d) przez tolerującą podwyższone zasolenie Bulimina elongata może jednak wskazywać na znaczne podwyższenie zasolenia w trakcie depozycji najwyższej części utworów poprzedzających depozycję gipsów. Profil gipsów badeńskich w badanym otworze wiertniczym w porównaniu z bardziej brzeżną strefą platformy gipsowej cechuje się redukcją dolnej, autochtonicznej części gipsów oraz specyficznym wykształceniem najniższej jednostki gipsów. W matriksie ilastym występują tam gruzły gipsu bardzo przypominające małe, chaotycznie ułożone blokowe zrosty krystaliczne, określane jako facja szkieletowa gipsów szklicowych, związana w niecce Nidy oraz na Morawach z obniżeniami dna. Wykształcenie profilu gipsów wskazuje na głębsze środowisko sedymentacji niż to stwierdzono w rejonie niecki Nidy.
Composition and changes in foraminiferal assemblages recorded in the uppermost part of the sub-evaporite deposits of the Busko (Młyny) PIG-1 borehole (depth 188–192 m) in the northernmost part of the Fore-Carpathian Basin (Central Paratethys) indicate that the basin, in which marly deposits have originated, was poorly ventilated with a great oxygen deficit in the bottom waters, and was characterised by mainly eutrophic conditions in surface waters. The basin was 50–70 m deep. The waters were cool and of normal seawater salinity, although the recorded (in the uppermost part of the section) almost complete disappearance of Uvigerina foraminifers, occupation (for a short time) of the vacant niche by Fursenkoina acuta (assemblage D4c), and the dominance of Bulimina elongata (tolerant to increased salinity) in the youngest assemblage (D4d) may indicate a considerable increase of seawater salinity during the deposition of the uppermost part of the sub-evaporite strata. The gypsum section is characterised, when compared to the more marginal gypsum sections of the Nida Trough, by a reduction of the lower, autochthonous part of the gypsum section and a specific development of the lowermost gypsum unit. It contains gypsum nodules resembling small, chaotically arranged gypsum intergrowths in the clayey matrix. Such facies is regarded as the skeletal facies of the giant gypsum intergrowth facies of the Nida Trough and Moravia, and is related to depositional lows at the beginning of the gypsum deposition. The gypsum sequence in this borehole indicates a deeper sedimentary environment than inferred for the Nida Trough. - Źródło:
-
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2015, 461; 133--151
0867-6143 - Pojawia się w:
- Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł