Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Odra" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-7 z 7
Tytuł:
Transport rumowiska i pomiary obrukowania dna koryta górnej Odry w rejonie granicznych meandrów
Sediment transport and measuring river-bed armoring of upper Odra River in the region of border meanders
Autorzy:
Kasperek, R.
Parzonka, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/887217.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
gorna Odra
dno rzeczne
intensywnosc transportu rumowiska
koryta rzeczne
obliczenia hydrologiczne
rzeka Odra
rzeki
transport rumowiska
wspolczynnik opornosci
Opis:
On the border sector of Odra River between Chałupki town and Olza mouth unique meanders occur, with dynamic river-bed processes. As a result of the 1997-fl ood, the meander no. I was broken and the river route has been shorted. The authors sampled sediments from Odra river and evaluated incipient motion and suspension. At present, river-bed at entry to meander no I is armored. The resistance coeffi cients Ks i Kr and the bed load transport rate at Chałupki station have been estimated.
Źródło:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2008, 17, 3[41]
1732-9353
Pojawia się w:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena oporów ruchu w korycie Dolnej Odry
Estimation of flow resistance in riverbed of Lower Odra
Autorzy:
Coufal, R.
Meyer, Z.
Parzonka, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/62564.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
rzeki
rzeka Odra
dolna Odra
warunki hydrauliczne
koryta rzeczne
rumowiska denne
rumowiska wleczone
rumowiska unoszone
transport rumowiska
opor ruchu w korycie
Opis:
Dolna Odra rozciąga się od ujścia Warty do Roztoki Odrzańskiej. Ma ona charakter rzeki nizinnej o małych, uśrednionych spadkach zwierciadła wody, mniejszych od 0,3‰. Przepływ wody i rumowiska odbywa się w strefie ruchu spokojnego. Można wyróżnić trzy odcinki Dolnej Odry o różnym charakterze: – typowo rzeczny od ujścia Warty do Bielinka, – rzeczno-morski Bielinek-Gryfino, – typowo morski poniżej Gryfina. Wpływ wiatru i wysokich stanów odmorskich jest wyraźny na dwóch ostatnich odcinkach rzeki. Na całej Dolnej Odrze występuje transport, zarówno rumowiska wleczonego i unoszonego, jak i zawieszonego. Rumowisko denne składa się głównie z piasków i drobnych żwirów, których uziarnienie maleje z biegiem rzeki. Ruch rumowiska wleczonego odbywa się w sposób ciągły prawie przez cały rok. Istotną składową są opory dotyczące transportu rumowiska wleczonego, związane tak z szorstkością ziaren, jak i z formami dennymi. Współczynniki globalnych oporów ruchu w korycie Dolnej Odry wyznaczono na podstawie klasycznej formuły Manninga, na podstawie pomiarów hydrometrycznych służb hydrologicznych oraz o wynikach badań Politechniki Szczecińskiej. Składową oporów dotyczącą szorstkości ziarnowej wyznaczono na podstawie znajomości składu ziarnowego próbek materiału dennego. Autorzy określili także głębokości krytyczne początku ruchu dla różnych frakcji ziarnowych.
The Lower Odra is located between the Warta mouth and the Odra Roztoka. It has the character of lowland river, with low averaged energy gradients, smaller than 0.3‰. The flow of water and sediments takes place in the zone of subcritical movement. One can distinguish three sectors of Lower Odra, having different character: – the reach between the Warta mouth and Bielinek, behaving as a typical river, – the sector Bielinek – Gryfino, with influence of both river and sea, – the reach below Bielinek, typical for sea influence. The influence of wind and of high sea levels is marked mainly on the two last sectors. The transport of bed load, suspended load and wash load is observed in the whole Lower Odra. The bed sediments are composed mainly of sands and of fine gravels. Their grain size is decreasing in the downstream direction. The continuous bed load transport takes place in principle during the whole year. An important resistance component is this one concerning the bed load transport, related so to the grain roughness as to the bed forms roughness. The global coefficients of flow resistance for the Lower Odra were determined on the base of classic Manning formula using the measurements performed by Technical University Szczecin and data of hydrologic services. The resistance components concerning the grain roughness were calculated on the base of the knowledge of the granulometric composition of the bed material. The authors estimated also the critical depths for the beginning of bed load movement, for different grain fractions.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2007, 4/1
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka modernizacji budowli regulacyjnych na granicznym odcinku dolnej Odry
Issues related to the modernisation of river regulation structures on the border section of the lower Odra river
Autorzy:
Kreft, A.
Parzonka, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61062.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
rzeki graniczne
rzeka Odra
regulacja rzek
modernizacja
jezioro Dabie
szlaki zeglugowe
Opis:
Problematyka ta dotyczy odcinka dolnej Odry o długości około 110 km oraz jeziora Dąbie. Została ona podjęta wspólnie przez dwa państwa graniczne. Głównym celem modernizacji jest poprawa warunków żeglugowych na całej Odrze granicznej. Ma ona zapewnić uzyskanie minimalnych głębokości rzędu 1,8 m, przy minimalnych przepływach gwarantowanych w Odrze wynoszących 228 m3·s-1 na odcinku ujście Warty – Widuchowa i 151 m3·s-1 na odcinku ujście Nysy Łużyckiej – ujście Warty. Istotnym celem jest również poprawienie skuteczności pracy lodołamaczy i tym samym zmniejszenie zagrożeń powodowanych przez zatory lodowe. Koryto Odry zostało uregulowane w 1. połowie XIX wieku systemem ostróg rozmieszczonych na obu brzegach rzeki. Zabudowa regulacyjna nie spowodowała oczekiwanej stabilizacji koryta i uzyskania odpowiednich głębokości żeglugowych. W latach 1924-1941 rozpoczęto korektę regulacji rzeki za pomocą ostróg na tzw. mała wodę, której nie dokończono. Większość budowli regulacyjnych znajduje się dziś w złym stanie technicznym. Uszkodzone są w różnym stopniu korony, głowice i korpusy budowli, a między ostrogami występują często wyboje erozyjne. W ramach modernizacji przewidziano wprowadzenie mieszanego systemu regulacji. Zasadą jest budowa opasek brzegowych i tam podłużnych wraz z poprzeczkami na łukach wklęsłych i w przejściach między łukami, natomiast tam poprzecznych (ostróg) po stronie brzegu wypukłego. Przyjęto również zasadę wykorzystania tych budowli istniejących, które są w dobrym stanie. Dobrym przykładem słuszności stosowania tego rozwiązania opartego na koncepcji Wierzbickiego jest odcinek Odry w rejonie miasta Cedynia (km 666,3– –669,45). W latach 1999–2003 wykonano tam modernizację trasy regulacyjnej w systemie mieszanym. Spowodowało to korzystne zmiany hydrauliczne na tym odcinku koryta rzeki, m.in. zniknęły przemiały limitujące głębokości tranzytowe. Autorzy przewidują określenie właściwej trasy regulacyjnej z zastosowaniem modeli fizycznych. Prace te będą podjęte wspólnie z badaczami niemieckimi.
These issues concern a section of the Lower Oder River which is approximately 110 km long, as well as the Lake Dąbie. They are jointly addressed by the two neighbouring countries. The key objective of the modernisation is to improve the conditions for navigation on the whole border section of the Oder River. It is supposed to ensure minimum depths of about 1.8 m at minimum firm flows in the Oder River, equal to 228 m3·s-1 on the section from the outlet of the Warta River to Widuchowa and 151 m3·s-1 from the outlet of the Lusatian Neisse River to the outlet of the Warta River. Another important objective is to improve the efficiency of ice-breaking operations and thus mitigate the risks caused by ice jamming. The channel of the Oder River was regulated in early 19th century with the use of a system of spurs located on both river banks. The regulation structures did not ensure the expected channel stability and navigable depths. In 1924–1941 corrections were made to the river regulation system with the use of spurs for the socalled low water level, however the efforts have never been completed. The crowns, heads and main bodies of the structures are damaged to a varying extent, and a number of erosion potholes are found between the spurs. As part of the modernisation, the implementation of a combined regulation system is envisaged. The principle is to build river walls, longitudinal dykes with crosspieces on concave curves and in the passages between the curves, and spurs on convex banks. It has also been decided to make use of those existing structures which are in a good condition to the extent possible. A good evidence for the rightness of this solution, based on a concept developed by Wierzbicki, is the section of the Odra River in the vicinity of Cedynia (km 666.3 – 669.45). In 1999–2003 the river regulation route was modernised there using a combined system. This has caused favourable hydraulic changes in the river channel. Inter alia, the crossovers which limited transit depths have disappeared. The authors envisage the identification of an appropriate river regulation route, using physical models. This effort will be undertaken jointly with German researchers.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2007, 4/2
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka procesów korytowych Odry granicznej w obrębie przerwanego Meandra nr I
Characteristic of channel processes in the border Odra in the frame of Ist meander
Autorzy:
Kasperek, R.
Parzonka, W.
Bartnik, W.
Struzynski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/59822.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
rzeki graniczne
rzeka Odra
rzeka meandrujaca
koryta rzeczne
procesy korytowe
rumowiska rzeczne
obrukowanie dna
Opis:
Praca dotyczy badań rumowiska dennego na meandrującym odcinku Odry granicznej w rejonie Meandra nr I. Na skutek procesów fluwialnych koryto Odry podlega przeobrażeniom prowadzącym do częstych zmian trasy rzeki. W czasie historycznym nastąpiło wielokrotne przerwanie meandrów, ostatnie dwa w 1967 r. (Meander IV) i w 1997 r. (Meander I). W starym korycie maleje stopniowo natężenie przepływu, a większość wody płynie nowym korytem. Wskutek tego następuje stopniowe zamulanie starego koryta. Stwierdzono intensywny rozwój form korytowych w postaci odsypisk oraz wysp. W górnej części odciętego Meandra nr I osadza się głównie rumowisko wleczone, natomiast w środkowej i dolnej jego części rumowisko unoszone. Wierzchnia warstwa rumowiska dennego podlega procesowi sortowania ziarnowego i tworzenia obrukowania. Wielkość ziaren tworzących opancerzenie wynosi 8,4–9,8 cm, a głębsze warstwy (20–40 cm) mają uziarnienie d50 = 2,3–2,9 cm. Wyspy zbudowane z materiałów drobnoziarnistych zostały w ciągu 3–4 lat pokryte roślinnością krzewiastą i drzewiastą. Ten proces prowadzi do znacznego zmniejszenia prędkości przepływu w starorzeczu. Wzrost natężenia przepływu w nowym korycie powoduje erozję brzegów i odkładanie erodowanego materiału (żwir i kamienie) poniżej Meandra nr I w postaci odsypisk (fot. 1, 2).
Paper concerns the investigations of riverbed sediments in the meandering sector of the Border Odra, In the frame of meander I. As a result of fluvial processes the Odra riverbed is exposed to deformations, leading to often changes of the river itinerary. In the historical time, many meander breaks were registered, the last in 1967 (Meander IV) and in 1997 (Meander I). In the old river bed the discharge is gradually decreasing and the substantial part of the discharge is flowinging through the new channel. It leads to gradual silting of the old river part. The intensive formation of bars and of islands is observed. In the upper part of the old meander, mainly the bed load is deposed, and in the middle and lower part – the suspended load. The superficial part of the layer (cover) is exposed to the formation of pavement. The size of the pavement cover is equal 8,4–9,8 cm, and the granulometry of the lower layer (20–40 cm) equal to d50 = 2,3–2,9 cm. The islands formed by fine sediments were covered in 3-4 years by intensive vegetation (trees and bushes). This process causes an important decreasing of flow velocity in the old channel. The increasing of the flow discharge in the new channel leads to the erosion of banks and to the deposition of the eroded material (gravel and stones) downstream of the Meander I, in the form of bars (Photographs 1 and 2).
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2007, 4/2
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hydrogramy fali powodziowej w 1997 r. w węźle Odra-Widawa
Hydrogrammes of the 1997 - flood in the knot Odra-Widawa
Autorzy:
Parzonka, W.
Kosierb, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60422.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Wroclawski Wezel Wodny
wezel Odra-Widawa
fale powodziowe
hydrogramy
budowle wodne
mosty
przeplyw wody
warunki przeplywu
Opis:
Obiekty hydrotechniczne systemu ochrony przeciwpowodziowej miasta Wrocławia zostały zrealizowane po powodzi w 1903 r. Zabezpieczały one miasto przed przepływami rzędu 2400 m3/s. Podczas katastrofalnej powodzi w 1997 r. wystąpił znacznie większy łączny przepływ maksymalny rzędu 3640 m3/s. Przepływy i stany wody były wyższe w całym Wrocławskim Węźle Wodnym (WWW), w tym również w węźle Odra-Widawa. Znacznie wyższy przepływ do kanału Odra-Widawa spowodował m.in. zniszczenie jazu wlotowego do tego kanału i wałów tego kanału, co spowodowało zalanie osiedli Kowale i Wojnów. Niniejsze opracowanie jest próbą określenia przyczyn zniszczenia jazu wlotowego i wałów kanału Odra-Widawa w lipcu 1997 r. Hydrogram stanów podczas fali powodziowej określono na podstawie pomiarów przeprowadzonych przez służby Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej we Wrocławiu na wodowskazie górnym śluzy Bartoszewice. Stwierdzono, że przyczyną zniszczeń było częściowe zablokowanie jazu przez gałęzie, przyniesione przez wodę oraz zbyt mała przepustowość mostu Strachocińskiego na kanale Odra-Widawa.
The hydrotechnic structures of the flood protection system of the Wrocław city were realized after the flood in 1903. They protected the city against the discharges equal 2400m3/s. During the catastrophic flood in 1997 the maximal discharge in Odra river was much higher, about 3640m3/s. The stages and discharges in the whole Wrocław Hydrotechnic System (WHS) were also higher then in 1903. It concerned also the knot Odra-Widawa. The high stages and discharges leaded to the destruction of the inlet weir to the channel Odra-Widawa and of the channel’s embankments, what caused the inundation of the city quarters Kowale and Wojnów. The presented paper is an attempt of the determination of causes of the weir Odra-Widawa destruction. The hydrogrammes of stages during the flood were determinated on the base of measurement performed by the Water Administration in Wrocław on the upstream gauge of the sluice Bartoszewice. It could be stated that the destruction of the weir and embankments was related mainly to the blockage of a part of weir by branches brought by the stream and to the small hydraulic capacity of the Strachociński bridge on the channel Odra-Widawa.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 09
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena przepustowości doliny górnej Odry między Chałupkami a ujściem Olzy
Flow capacity estimation of the upper Odra valley between Chalupki and Olza mouth
Autorzy:
Parzonka, W.
Glowacki, R.
Kasperek, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61972.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
doliny rzeczne
dolina gornej Odry
rzeki
rzeka Odra
rzeka meandrujaca
mosty
przepustowosc doliny
przepustowosc koryt rzecznych
Opis:
Dolina Górnej Odry na odcinku między Chałupkami (km 20,0), a ujściem Olzy (km 28,0) podlega deformacjom spowodowanym przez naturalne czynniki korytotwórcze oraz przez działalność człowieka. Na tym odcinku jest ona rzeką graniczną między Polską i Czechami. Występuje tu siedem unikalnych meandrów, nr I i IV zostały przerwane podczas powodzi 1997 i 1967 i tworzą wraz z mostem drogowym (km 20,530) trzy newralgiczne miejsca pod względem przepustowości doliny Odry w górnym biegu. Do dziś sprawa przesunięcia granicy nie została oficjalnie rozwiązana, biegnie ona trasą sprzed 1967 r., co powoduje wiele komplikacji prawnych i gospodarczych. Badany odcinek odznacza się intensywną erozją brzegów i sedymentacją. Dynamika procesów morfologicznych Odry jest tu wysoka, a zmiany kształtu, długości i przebiegu trasy są bardzo wyraźne. Nowe koryta, które powstały w rejonie meandra I i IV mają obecnie charakter bystrzy z wysokimi spadkami i prędkościami. Z badań własnych autorów wynika, że stare odnogi tworzą starorzecza i prowadzą tylko do kilkunastu procent przepływu średniego. Formy korytowe w postaci olbrzymich odsypisk, wyspy oraz gęsta roślinność w rejonie meandrów powodują, że opory przepływu oraz przepustowość doliny Odry zmieniają się w szerokim zakresie.
The Upper Odra valley on sector between Chałupki (km 20,0) and Olza mouth (km 28,0) is subject of deformations caused by natural factors and by human activity. This sector constitutes the border river between Poland and Czech Republic. Seven unique meanders exist here. The I-st and the IV-th meander have been broken during the floods in 1997 and 1967. Together with road bridge (km 20,530) they constitute three critical places with regard to flow capacity of Odra valley in its upper course. The problem of the border between both states Poland and Chech Republic on this sector is still not solved, what causes serious lawful and economic complications. The studied sector is distinguished by intensive bank erosion and sedimentation. The dynamic of Odra morphological processes is high here, so changes of water course as well as shape of the riverbed are very indicative. At present, the new channels formed within the meanders I i IV are characterized by the rapid flow caused by the high bed slope. From the authors’ studies it follows, that the old river branches permit to pass only a small percentage of the average discharge. Great outwashes, islands and dense vegetation within the meanders cause a very high variation of flow resistance and flow capacity of the Odra River valley within the investigated area.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 4/2
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena degradacji koryta właściwego Odry środkowej i program działań naprawczych
Estimation of the degradation of the middle Odra river bed and programme of the restoration works
Autorzy:
Parzonka, W.
Kasperek, R.
Glowski, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/62198.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
rzeki
rzeka Odra
stopnie wodne
koryta rzeczne
degradacja
koryto rzeczne ponizej pietrzenia
erozja denna
erozja liniowa
zapobieganie erozji
podniesienie poziomu dna
transport rumowiska
rumowiska wleczone
Opis:
Degradacja koryta Odry jest obserwowana głównie poniżej ostatniego stopnia na skanalizowanym odcinku tej rzeki. Średni poziom dna obniża się o około 4–8 cm rocznie, powodując odpowiednie obniżenie tak zwierciadła wody w rzece, jak i poziomu wody gruntowej w przyległej dolinie. Ta degradacja powoduje poważne problemy tak dla żeglugi, jak i dla rolnictwa i środowiska przyrodniczego. Budowa kolejnego ostatniego stopnia we Wrocławiu (1897), Rędzina (1922) i Brzeg Dolny (1958) miała tylko okresowy pozytywny skutek. Poniżej każdego z tych stopni zasięg erozji dna wyniósł 50–60 km. W 1994 r. Parzonka zaproponował koncepcję „karmienia” Odry tuż poniżej nowego stopnia Malczyce (km 300,0), który będzie działał prawdopodobnie od 2012 r. Władze administracyjne zdecydowały w 2008 r., że stopień może wejść do eksploatacji pod warunkiem wykonania ważnych działań naprawczych, uwzględniających potrzeby środowiska przyrodniczego, żeglugi, rolnictwa i mieszkańców doliny Odry. Program tych działań naprawczych przewiduje dwa etapy: – odbudowę (podniesienie) poziomu dna Odry w poszczególnych przekrojach na odcinku objętym erozją liniową wywołaną oddziaływaniem stopnia Brzeg Dolny, do wysokości odpowiadającej co najmniej połowie różnicy między rzędną dna Odry z początku okresu eksploatacji stopnia Brzeg Dolny i rzędną aktualną, będącą skutkiem 50-letniego okresu erozji dna rzeki (Etap I), – trwałe utrzymanie tak uzyskanej rzędnej dna Odry w poszczególnych przekrojach poniżej stopnia Malczyce, poprzez tzw. „karmienie” rzeki (Etap II).
The degradation of the Odra river bed is observed mainly below each last barrage of the channelized river sector Koźle – Wrocław. The mean river bed level is decreasing of some 4–8 cm yearly, causing the corresponding drop so of water surface in the river as of the ground water level in the valley. This degradation causes great problems so for navigation, as for agriculture and environment. The construction of successives last barrages Wrocław (1897), Rędzin (1922) and Brzeg Dolny (1958) had only a temporary effect. Below each of these barrages the river bed erosion continued, concerning a river reach of some 50-60 km. In 1994 Parzonka has proposed the conception of the “feeding” of the Odra just below the new barrage Malczyce (km 300,0), entering in action probably in 2012. The administration has decided in 2008, that this barrage can enter in work only after the accomplishment of important restoration works, taking in account the needs of environment, of navigation and agriculture and of the human population. The programme of restoration works provides two steps: – Step I: the elevation of the Odra bed level on the sector Malczyce–Ścinawa (km 300 – km 335) minimum by the half on the eroded height. – Step II: the feeding of the Odra just below the barrage Malczyce on the length of some 4–5 km, after each flood causing local river bed erosion.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 08/1
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-7 z 7

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies