- Tytuł:
- O liczebności dworu królewskiego Kazimierza Jagiellończyka w świetle spisów dworzan z 1470 i 1478 r.
- Autorzy:
- Nalewajek, Agnieszka
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/2040882.pdf
- Data publikacji:
- 2021
- Wydawca:
- Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
- Tematy:
-
Polish royal court
royal accounts
the Jagiellonian Dynasty (Jagiellons)
Kazimierz Jagiellończyk (Casimir IV Jagiellon)
polski dwór monarszy
rachunki królewskie
Jagiellonowie
Kazimierz Jagiellończyk - Opis:
-
W nieopublikowanych fragmentach rachunków podskarbińskich Tomasza Trąmbczyńskiego z 1470 i 1478 r. przechowywanych w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie (Zespół Archiwum Skarbu Koronnego, Oddział 1 Rachunki Królewskie, sygn. 338; Oddział 85 Rejestry Popisowe Wojska Koronnego, sygn. 1) znajdują się całościowe wykazy dworzan konnych Kazimierza Jagiellończyka, które stanowią bezcenne źródła wiedzy o organizacji, składzie i liczebności polskiego dworu monarszego w tym okresie. Między innymi ukazują czytelne rozróżnienie członków dworu, którzy posiadali w służbie poczty konne, na dworzan i pokojowców królewskich. Z wykazów wynika, że w skład dworu królewskiego w tym czasie wchodziło na stałe około 80 osób mających poczty konne. Połowę tej liczby stanowili członkowie dworu pełniący funkcje dworzan królewskich łącznie z należącymi do tej grupy osobami piastującymi urzędy centralne i nadworne. Do 40 osób dochodziła również liczba pokojowców królewskich mających poczty konne. Na podstawie danych opartych na wykazach dworzan konnych można oszacować, że w pocztach członków dworu króla Kazimierza Jagiellończyka w 1478 r. znajdowało się w sumie około 650–660 koni. Z ustaleń tych wynika, że w skład dworu władcy wchodziło 30 osób z pocztami konnymi więcej, niż obliczyła w oparciu o opublikowane rachunki królewskie M. Wilska. Uwzględniając nowe dane można przyjąć, że dwór króla Kazimierza Jagiellończyka liczył co najmniej 160 osób, a przy uwzględnieniu liczebności pocztów konnych około 730–740 osób.
The hitherto unpublished excerpts from the account record of sub-treasuries from the years 1470 and 1478, which were dispensed by Tomasz Trąmbczyński, and which are kept in the Central Archives of Historical Records in Warsaw (Crown Treasury Archive Complex, Branch 1 Royal Accounts, ref. no. 338; Division 85 Crown Army Signature Registers, ref. no. 1) feature comprehensive lists of equerries with the court of Casimir IV Jagiellon, therefore constituting invaluable sources of knowledge about the organization, composition and population of the Polish royal court at that time. Among some of the insights they offer is the clear distinction between courtiers and royal valets among the members of the court who maintained post riders in their service. The inventory indicates that the royal court at that time consisted of about 80 persons having post riders at their disposal. Half of this quorum was composed of the members of the court who served as royal courtiers, including those who held central and court-based offices. The group of royal valets with post riders at their disposal also amounted to 40 people. Based on the data drawn from the lists of equerries, it can be estimated that in 1478 there were about 650–660 horses in the postal service of the members of the court of King Casimir IV Jagiellon. These findings show that the court of the ruler consisted of 30 persons with post riders more than calculated by M. Wilska on the basis of the published royal accounts. Taking into account the new data, it can be assumed that the court of King Casimir IV Jagiellon consisted of at least 160 courtiers, while upon consideration of the number of equestrian postal units, it may be inferred that this quorum encompassed 730–740 persons. - Źródło:
-
Res Historica; 2021, 52; 61-83
2082-6060 - Pojawia się w:
- Res Historica
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł