- Tytuł:
-
Stoki sudeckie piętra leśnego w holocenie
Forest belt hillslopes of the Sudetes in the Holocene - Autorzy:
- Migoń, Piotr
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/578422.pdf
- Data publikacji:
- 2017
- Wydawca:
- Łódzkie Towarzystwo Naukowe
- Tematy:
-
ruchy masowe
biogeomorfologia
osuwiska
system denudacyjny
antropopresja
Sudety
mass movements
biogeomorphology
landslides
denudation system
human impact
Sudetes - Opis:
-
Przez długi czas zalesione stoki sudeckie uważane były za stabilne środowisko geomorfologiczne z zakonserwowanymi
formami i utworami pokrywowymi odziedziczonymi po plejstoceńskim środowisku peryglacjalnym. Badania,
w szczególności te z ostatniej dekady, częściowo zmieniły ten pogląd. Stoki piętra leśnego kształtowane są przez współwystępujące
procesy denudacyjne (ruchy masowe, spłukiwanie, spływ śródpokrywowy, pełzanie gruntu) i biogeomorfologiczne
(przewracanie drzew i wyrywanie brył korzeniowych). Część z nich działa stale, inne mają charakter epizodyczny i są wywoływane
wyjątkowymi zdarzeniami meteorologicznymi – nawalnymi opadami i huraganowym wiatrem. Różna jest także skala
przestrzenna ich występowania. Pełzanie, spływ śródpokrywowy i saltacja wykrotowa obejmują duże połacie stoków, podczas
gdy odpadanie i spływy gruzowe mają lokalny charakter. Nowymi elementami rzeźby są przede wszystkim pary form:
jama – kopiec, będące efektem przewracania drzew i degradacji brył korzeniowych. Ponadto powstały nowe generacje utworów
pokrywowych, a struktura osadów plejstoceńskich jest przekształcana na drodze bio- i pedoturbacji. Dużą rolę odgrywa
czynnik antropogeniczny, zwłaszcza erozja liniowa na obnażonych powierzchniach dróg leśnych i szlaków zrywkowych.
Forested hillslopes in the Sudetes have been long considered as a stable geomorphic environment, typified by landforms and cover deposits inherited from the periglacial environment. The results of recent research show that such an extreme view is no longer tenable. Slopes under forest are continuously shaped by coexisting denudational (mass movements, surface wash, throughflow, soil creep) and biogeomorphological processes (treethrow and detachment of root plates). Some processes operate on a permanent basis, others are episodic and are triggered by extreme weather events such as heavy rains and strong wind. They also differ in terms of the spatial scale of occurrence. Creep, throughflow and treethrow affect large parts of hillslopes whereas particle fall and debris flow have highly localized nature. New landforms due to Holocene processes are mainly pit-and-mound associations, resultant from tree fall and decay of root plates. New generations of cover deposits have come into being, whereas the structure of Pleistocene deposits is subject to alteration due to bio- and pedoturbations. An important role is played by human interference, with linear erosion on bare surfaces of roads and logging tracks being particularly significant. - Źródło:
-
Acta Geographica Lodziensia; 2017, 106; 37-52
0065-1249 - Pojawia się w:
- Acta Geographica Lodziensia
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł