Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Mędelska, Jolanta" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-5 z 5
    Tytuł:
    Zagadkowe im + przysłówek lub przymiotnik w stopniu wyższym. Przyczynek do badań nad frazematyką północnokresową
    Autorzy:
    Mędelska, Jolanta
    Marszałek, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2083543.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Towarzystwo Kultury Języka
    Opis:
    The paper points to the intensive advancement of research on multi-word language units, that is phrasemes, which has prevailed for a few decades now and is currently supported by text digitalisation and development of corpus linguistics. However, the noticeable interest in phrasematics among researchers does not involve the north borderland Polish language. The authors of studies of the vocabulary coming from the north-east borderland either fail to mention phrasemes at all or record scarce and, apparently, random multi-word wholes or, at best, dedicate blatantly small chapters to multiword units (in comparison to chapters devoted to the discussion of single words). The lack of extensive records of the north borderland (both historical and contemporary) phrasematics prevents the presentation of a fully satisfying description of the north borderland phrasemes. The authors of this paper presented the problem on the example of the word wholes indicated in the title and realised in north borderland texts, such as e.g. in the form im mniej, the general Polish equivalent of which is jak najmniej (as little as possible), cf. Z nią trzeba im mniej mieć do czynienia and the general Polish version Z nią trzeba jak najmniej mieć do czynienia (You should have as little to do with her as possible), and indicated them to be lithuanisms. Interestingly, however, the phrasemes (36) have occurred in one monthly only over 20 years and the authors are not aware of any other source to acknowledge them. They are also absent from the fi les containing a few thousand north borderland multiword units the authors have at their disposal.
    Źródło:
    Poradnik Językowy; 2019, 765, 6; 79-88
    0551-5343
    Pojawia się w:
    Poradnik Językowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Łbem muru nie przebijesz”. Na tropach frazematyki północnokresowej końca XX wieku
    “Łbem muru nie przebijesz”: Tracing Northern Kresy Phraseology of the End of the Twentieth Century
    Autorzy:
    Mędelska, Jolanta
    Marszałek, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38439483.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    produkty i reprodukty językowe
    frazematyka północnokresowa w opisie sformalizowanym
    language products and reproductions
    formalised description of northern Kresy phraseology
    Opis:
    The authors studied the little-investigated body of northern Kresy Polish phraseology. The first part of the article briefly presents general, theorical issues related with the status of multi-word constructions, highlighting among these multi-component language units, i.e. reproductions (phrasemes), with the predilection of researchers to describe individual words and avoid multi-word units, even though there are many more of the latter in natural language than single-element units. It has been shown that northern Kresy phrasematics has been particularly neglected. A result of this neglect is the lack of extensive databases of these multi-word units, which in turn makes it impossible to present a credible description of discontinuous units. The authors propose that research should begin with the assembly of a database of northern Kresy phrasematic material nearly from scratch. The empirical part presents the results of initial exploratory research, i.e. performing extraction on a fragment (ca. 110 pages) of a Lithuanian-Polish dictionary published in Vilnius at the end of the twentieth century. The excerpt contains as many as twenty phrasemes that are not found in general Polish, which confirms the thesis that contemporary northern Kresy cultural dialect is saturated with multi-word units. As many as 90% of reproductions are not – most likely apparently, due to the lack of an extensive database – attested in other sources. All are of foreign origin. Interestingly, 35% of the material occurs in all four languages used in Kresy (będziesz gościem; tnie prawdę w oczy; rodzaj ogólny; siedzi jak na igłach; suche miejsce; krupy ryżowe and sygnał samochodowy). Most likely the same living conditions led to the creation of a similar image of the world. The extracted phrasematic material is presented in a formalised manner, adapting the principles of description of language units proposed by Andrzej Bogusławski.
    Autorzy podjęli studia nad bardzo słabo zbadanym zasobem frazematycznym polszczyzny północnokresowej. W pierwszej części artykułu przedstawiono w dużym skrócie problemy ogólne, teoretyczne związane ze statusem konstrukcji wielowyrazowych, z wyodrębnianiem spośród nich wielokomponentowych jednostek języka, czyli reproduktów (frazemów), z predylekcją badaczy do opisywania pojedynczych wyrazów i pomijania całostek wielowyrazowych, mimo że to właśnie tych ostatnich jest w językach naturalnych znacznie więcej niż jednostek jednoelementowych. Udowodniono, że szczególnie zaniedbana jest obecnie frazematyka północnokresowa. W rezultacie tego zaniedbania dotkliwie brakuje obszernych baz tamtejszych całostek wielowyrazowych, co z kolei uniemożliwia przedstawienie wiarygodnych opisów jednostek nieciągłych. Autorzy postulują rozpoczęcie badań od stworzenia niemal od podstaw północnokresowych frazematycznych baz materiałowych. W części empirycznej przedstawiono rezultaty pierwszego rekonesansu badawczego, czyli poddania ekscerpcji fragmentu (około 110 stron) słownika litewsko-polskiego wydanego w Wilnie u schyłku XX wieku. Ekscerpt zawiera aż 20 frazemów nieogólnopolskich, co potwierdza tezę, że współczesny północnokresowy dialekt kulturalny jest przesycony wielowyrazowcami. Aż 90% reproduktów nie ma – najprawdopodobniej pozornie, z braku obszernych baz – poświadczeń w innych źródłach. Wszystkie jednostki są pochodzenia obcego. Co ciekawe, 35% materiału występuje we wszystkich czterech językach używanych na Kresach (będziesz gościem; tnie prawdę w oczy; rodzaj ogólny; siedzi jak na igłach; suche miejsce; krupy ryżowe i sygnał samochodowy). Prawdopodobnie jednakowe warunki życia doprowadziły do wytworzenia się zbliżonego obrazu świata. Wyekscerpowany materiał frazematyczny zaprezentowano w postaci sformalizowanej, adaptując zasady opisu jednostek języka zaproponowane przez Andrzeja Bogusławskiego.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2020, 44; 1-25
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Regionalność słownictwa nowel nadesłanych na konkurs kowieńskiego „Dnia Polskiego” (1936)
    A Regionality of the Vocabulary of Novellas Submitted to a Competition Organised by the Kaunas Daily “Dzień Polski” (1936)
    Autorzy:
    Mędelska, Jolanta
    Marszałek, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38586602.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    słownictwo nowel kowieńskich
    leksyka substratowo-interferencyjna
    warstwa archaiczna
    innowacje lokalne
    vocabulary of Kaunas novellas
    substrate-interference lexis
    archaic layer
    local innovations
    Opis:
    This article presents specific vocabulary excerpted from twenty-one novellas submitted to the competition announced in 1936 by Dzień Polski [The Polish Day], a Polish daily issued in Kaunas. Prior to publication, the novellas were edited with the aim of eliminating regional accretions. The excerpts include 116 peculiar lexemes: 42 substrate interference items, 69 archaic innovative units, and 5 that are shared with indigenous dialects. Native lexis outweighs foreign lexis; it constitutes 61% of all peculiarities and confirms the conservative nature of the Kaunas variety of Polish in the northern Kresy. It consists mainly of archaic lexis (e.g. żądnie, spokojność, najprzód), as well as innovative lexis (e.g. moderny) and lexis found in indigenous dialects (e.g. rozezłuć). Some of this vocabulary has East Slavic support, e.g. kędy or zrazu. Foreign influences are clearly evident in the novellas: substrate-interference items account for 39% of the material. This is old vocabulary formed under the influence of the Belarusian-Lithuanian substrate and long-term contact with Lithuanian and Belarusian (27 units: 85% Belarusianisms, e.g. odryna, and 15% Lithuanianisms, e.g. pagaluk) and more recent interference from Lithuanian and Russian (15 units: 80% Russianisms, e.g. germaniec, and 20% Lithuanianisms, e.g. naujakur).
    Autorzy przedstawiają specyficzne słownictwo wyekscerpowane z 21 nowel nadesłanych na konkurs kowieńskiego „Dnia Polskiego” ogłoszony w roku 1936. Przed opublikowaniem nowele poddano korekcie językowej ukierunkowanej na wyeliminowanie naleciałości regionalnych. Ekscerpt składa się ze 116 osobliwych leksemów: 42 jednostek substratowo-interferencyjnych, 69 archaiczno-innowacyjnych oraz 5 wspólnych z gwarami rdzennymi. Leksyka rdzenna przeważa nad obcą, stanowi 61% wszystkich osobliwości i potwierdza konserwatywność kowieńskiej odmiany polszczyzny północnokresowej. Składa się na nią głównie leksyka nieaktualna (np. żądnie, spokojność, najprzód), a także innowacyjna (np. moderny) oraz występująca w gwarach rdzennych (np. rozezłuć). Część tego słownictwa ma wsparcie wschodniosłowiańskie, np. kędy czy zrazu. Wpływy obce zaznaczyły się w nowelach wyraziście, jednostki substratowo-interferencyjne stanowią 39% materiału. Jest to dawne słownictwo powstałe pod wpływem substratu białorusko-litewskiego i długotrwałego kontaktu z litewszczyzną i białoruszczyzną (27 jednostek, w tym 85% białorutenizmów, np. odryna, i 15% lituanizmów, np. pagaluk) oraz nowsze interferencje z litewskiego i rosyjskiego (15 jednostek, w tym 80% rusycyzmów, np. germaniec, i 20% lituanizmów, np. naujakur).
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2023, 47
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jak z gęsia woda. Północnokresowe porównania frazematyczne w opisie sformalizowanym
    Jak z gęsia woda. Northern Kresy (Borderlands) Phrasematic Comparisons in a Formalized Description
    Autorzy:
    Mędelska, Jolanta
    Marszałek, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2031087.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    phrasematics
    phrasematic comparisons
    Northern Kresy (Borderlands) Polish
    Źródło:
    Slavia Orientalis; 2020, LXIX, 4; 913-931
    0037-6744
    Pojawia się w:
    Slavia Orientalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rys regionalny we frazematyce nowel nadesłanych na konkurs kowieńskiego „Dnia Polskiego” (1936)
    Regional Features in the Phrasematics of Novellas Submitted to a Competition Organised by the Kaunas Daily “Dzień Polski” (1936)
    Autorzy:
    Mędelska, Jolanta
    Marszałek, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38447914.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    frazematyka nowel kowieńskich
    frazemy substratowo-interferencyjne i archaiczno-innowacyjne
    phrasematics of Kaunas novellas
    substrate-interference and archaic-innovative phrasemes
    Opis:
    This article analyses 33 phrasemes used in the Northern Borderland variety of Polish, which were extracted from about 20 novellas submitted to the competition announced in 1936 by Dzień Polski [The Polish Day], a Polish daily issued in Kaunas. The study classifies the extracted multiword units into substrate-interference units (formed under the influence of the Belarusian-Lithuanian substrate and more recent interference from Russian and Lithuanian) and archaic-innovative units (outdated and modified without foreign influence). The descriptions of individual phrasemes follow a standardised pattern. Substrate-interference phrasemes account for 70% of the material (9 substrate phrasemes, e.g. wiatry w głowie or durzyć głowę, and 14 interference phrasemes, mainly of Russian origin, e.g. jak na zło or podać prośbę), and 30% are native units (8 obsolete, e.g. zakasać ręce or beczka łoju = góra sadła, 1 local innovation: wyrządzić scenę zazdrości, and 1 phraseme common to indigenous Polish dialects: mieć gdziesik). The phrasematics of the Kaunas novellas makes an addition to the still modest list of multiword units in the Northern Borderland variety of Polish.
    Przedmiotem analizy są 33 frazemy północnokresowe wyekscerpowane z około 20 nowel nadesłanych na konkurs kowieńskiego „Dnia Polskiego” ogłoszony w roku 1936. Autorzy dzielą zebrane jednostki wielowyrazowe na substratowo-interferencyjne (ukształtowane na podłożu białorusko-litewskim i nowsze interferencje rosyjskie i litewskie) oraz archaiczno-innowacyjne (nieaktualne i zmodyfikowane bez wpływu obcego). Opisy poszczególnych frazemów podają w schemacie sformalizowanym. Ekscerpt składa się w 70% z frazemów substratowo-interferencyjnych (9 substratowych, np. wiatry w głowie czy durzyć głowę, i 14 interferencyjnych, głównie pochodzenia rosyjskiego, np. jak na zło czy podać prośbę) i w 30% z jednostek rodzimych (8 nieaktualnych, np. zakasać ręce czy beczka łoju = góra sadła, 1 innowacji lokalnej: wyrządzić scenę zazdrości, oraz 1 frazemu wspólnego z polskimi gwarami rdzennymi: mieć gdziesik). Frazematyka kowieńskich nowel wzbogaca skromną jeszcze listę północnokresowych jednostek wielowyrazowych.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2023, 47; Article No. 2960
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-5 z 5

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies