Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "upper" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-13 z 13
    Tytuł:
    Zawartość siarki całkowitej w złożach monokliny Zofiówki (SW część Górnośląskiego Zagłębia Węglowego)
    Total sulphur content in deposit of the Zofiówka monocline (SW part of Upper Silesian Coal Basin)
    Autorzy:
    Marcisz, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216074.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    węgiel kamienny
    parametry jakości
    siarka całkowita
    Górnośląskie Zagłębie Węglowe
    bituminous coal
    quality parameters
    total sulphur
    Upper Silesian Coal Basin
    Opis:
    Dokonano charakterystyki zmian zawartości siarki całkowitej w 29 pokładach węgla kamiennego złóż Pniówek i Zofiówka, występujących w monoklinie Zofiówki – obszarze o podstawowym znaczeniu dla polskiej bazy węgli koksowych. Wytypowane do badań pokłady reprezentują warstwy siodłowe, rudzkie, załęskie i orzeskie, tj. pokłady grup 500, 400 i 300 (namur B – westfal B). Charakterystyki zmian Std dokonano na podstawie utworzonej cyfrowej bazy danych obejmującej 2730 próbek, spośród których w 2661 oznaczono zawartość tego pierwiastka. Przeprowadzono podstawowe analizy statystyczne, za pomocą których określono m.in. liczbę próbek, w których oznaczono zawartość siarki całkowitej w poszczególnych pokładach, a także min., maks. oraz średnią zawartość tego pierwiastka w danym pokładzie. Prześledzono zmiany zawartości siarki całkowitej w układzie wertykalnym (wraz z głębokością) i horyzontalnym (w dwóch kierunkach: E-W oraz N-S). Wykreślono także mapy izoliniowe zawartości siarki całkowitej we wszystkich badanych pokładach węgla. [...] Przedstawione w artykule rezultaty stanowią część wyników uzyskanych w ramach projektu badawczego pt.: „Inteligentna koksownia spełniająca wymagania najlepszej dostępnej techniki”, opartego na współpracy nauki z przemysłem, realizowanego w ramach Programu Operacyjnego „Innowacyjna Gospodarka” i finansowanego w większości ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
    This document outlines the characteristics of variability in the total sulphur content of 29 bituminous coal seams from the Pniówek and Zofiówka deposits. These deposits occur in the Zofiówka Monocline – a primary resource base for Polish coking coals. The coal seams chosen for study include the Saddle, Ruda, Załęże, and Orzesze beds ranging from Namurian B to Wetphalian A. Characterizing the variability in total sulphur content was accomplished on the basis of 2,730 samples, where the content of Std was determined in 1,674 of the samples. Elementary statistical analysis was conducted. The number of samples, minimum, maximum, and mean value of Std were determined in every analyzed coal seam. The variability of total sulphur content was observed in vertical (with depth) and horizontal (in E-Wand N-S) directions. Contour maps of total sulphur content for all studied coal seams were also generated. [...] The results were obtained within the framework of the research project “Smart coke plant fulfilling requirements of the best available technology”, implemented since 2008 and financed by the funds of POIG (Innovative Economy Operational Program).
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2013, 29, 3; 61-77
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Valorization of coal mining waste dumps from the mines of Jastrzębska Spółka Węglowa SA for the needs of recovery of coal and further reclamation and management
    Waloryzacja zwałowisk odpadów pogórniczych z kopalń Jastrzębskiej Spółki Węglowej SA dla potrzeb odzysku węgla oraz późniejszej rekultywacji i zagospodarowania
    Autorzy:
    Marcisz, M.
    Gawor, Ł.
    Probierz, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216320.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    Górnośląskie Zagłębie Węglowe
    węgiel kamienny
    zwałowisko odpadów
    odpady pogórnicze
    waloryzacja zwałowisk
    Upper Silesian Coal Basin
    hard coal
    waste dump
    mining wastes
    Opis:
    The purpose of the research was mapping, inventorization, and valorization of coal mining waste dumps from the mines of JSW SA company, for the needs of recovery of coal from the dump material as well as the reclamation and management of examined facilities. The valorization of post-mining waste dumps has been carried out using a methodology which considers the problems of reclamation, management, accessibility of the dumps as well as environmental hazards connected with disposing of mining and preparation wastes on the ground surface. An inventorization of 10 coal mining waste dumps coming from 6 mines of JSW SA including in their range 7 deposits: Borynia, Jastrzębie, Zofiówka, Budryk, Knurów, Szczygłowice and Pniówek was carried out. The source material within the localization of particular dumps was obtained from archival materials coming from coal mines and municipalities where the dumps are located. Verified data has been drawn on topographical map, which results in the map of coal mining waste dumps. The results of the valorization of the dumps comprise the defining of: the name of the dump, state of the dump, surface of the dump, accessibility, name of the coal mine from where the wastes come from, type of technical and biological reclamation and possibilities of coal recovery, which have been brought on the drawn map. Basing on collected and elaborated data, an attempt of defining of potential possibilities of recovery of coal from the dumps and connection of coal quality in the deposits of JSW SA and in waste material was made. The results of the research showed that in spite of preliminary information that a majority of the investigated dumps may be considered as potential facilities for coal recovery, ultimately the recovery is economically justified only in several cases (5 facilities).
    Badania miały na celu kartowanie, inwentaryzację oraz waloryzację zwałowisk po górnictwie węgla kamiennego z kopalń JSW SA pod kątem możliwości odzysku węgla ze zwałowisk oraz późniejszej rekultywacji i zagospodarowania badanych obiektów. Waloryzacji dokonano z wykorzystaniem autorskiej metodologii, uwzględniającej zagadnienia takie jak: rekultywacja, zagospodarowanie i dostępność, a także zagrożenia dla środowiska, związane z deponowaniem odpadów górniczych i przeróbczych na powierzchni terenu. Dokonano inwentaryzacji 10 zwałowisk odpadów pogórniczych pochodzących z 6 kopalń JSW SA obejmujących swoim zasięgiem 7 złóż: Borynia, Jastrzębie, Zofiówka, Budryk, Knurów, Szczygłowice, Pniówek. Dane źródłowe wraz z miejscami lokalizacji poszczególnych zwałowisk pozyskano z materiałów archiwalnych kopalń i urzędów miast, w granicach których występują te zwałowiska (Jastrzębie Zdrój, Knurów, Mszana, Pawłowice, Suszec). Zweryfikowane dane zostały naniesione na podkład topograficzny, czego rezultatem jest mapa zwałowisk odpadów pogórniczych. Wyniki waloryzacji zwałowisk, obejmujące określenie: jego nazwy, stanu, powierzchni, dostępności, kopalni, z której pochodzą zwałowane odpady, rodzaju rekultywacji technicznej i biologicznej oraz możliwości odzysku węgla, zostały naniesione na wykonaną mapę. Na podstawie zebranych i opracowanych danych podjęto próbę określenia potencjalnych możliwości odzysku węgla ze zwałowisk oraz powiązania jakości węgla w złożach eksploatowanych przez kopalnie JSW SA i węgla w materiale odpadowym. Wyniki badań wykazały, iż pomimo wstępnej informacji, że większość badanych zwałowisk stanowi potencjalne obiekty odzysku węgla z materiału odpadowego, ostatecznie tylko w kilku przypadkach (5 obiektów) odzysk ten jest ekonomicznie uzasadniony.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2018, 34, 4; 97-114
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zawartość fosforu w złożach monokliny Zofiówki (SW część Górnośląskiego Zagłębia Węglowego)
    Phosphorus content in deposits of Zofiówka monocline (SW part of the Upper Silesian Coal Basin)
    Autorzy:
    Marcisz, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216844.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    Górnośląskie Zagłębie Węglowe
    węgiel kamienny
    zawartość fosforu
    wskaźnik jakości
    Upper Silesian Coal Basin
    bituminous coal
    coal quality estimation
    quality parameters
    phosphorus content
    Opis:
    Przeprowadzono charakterystykę zmienności zawartości fosforu w 29 pokładach węgla kamiennego złóż Pniówek i Zofiówka, występujących na monoklinie Zofiówki. Dokonano tego na podstawie utworzonej cyfrowej bazy danych obejmującej 2730 próbek, spośród których w 1674 oznaczono zawartość tego pierwiastka. Przeprowadzono podstawowe analizy statystyczne, za pomocą których określono m.in. liczbę próbek, w których oznaczono zawartość fosforu w poszczególnych pokładach, a także minimalną, maksymalną oraz średnią zawartość tego pierwiastka w danym pokładzie. Prześledzono zmiany zawartości fosforu w układzie horyzontalnym (w dwóch kierunkach: E-W oraz N-S) i wertykalnym (wraz z głębokością). Wykreślono także mapy izolinii zawartości fosforu we wszystkich badanych pokładach węgla. Wyniki badań wykazały, że zawartość fosforu w badanych pokładach złóż monokliny Zofiówki zmienia się w szerokim zakresie od 0,001 do 0,550% Pa (śr. 0,064%). Występuje w nich zatem węgiel o stosunkowo wysokiej – niekorzystnej przy produkcji koksu – zawartości fosforu. Najniższymi zawartościami tego parametru odznaczają się pokłady 417/1, 418/1-2, 502/1 oraz 505/1, najwyższymi natomiast – 362/1 i 406/1. Nie wykazano żadnej ogólnej tendencji zmian zawartości fosforu. W każdym z pokładów obserwuje się odmienny charakter tych zmian. Nie stwierdzono także żadnego powiązania z przynależnością stratygraficzną.
    This article characterizes changes in the phosphorus content in 29 coal seams of the Pniówek and Zofiówka deposits within the Zofiówka Monocline. This was accomplished on the basis of a digital database containing 2,730 samples, where phosphorus content was determined in 1,674 samples. Basic statistical analysis was done to determine the number of samples for each coal seam (in which phosphorus content was determined), as well as min., max., and mean content of this element in the analyzed coal seams. The content of phosphorus was observed in the horizontal (in two directions: E-W and N-S) and vertical (with depth) direction. Contour maps of phosphorus content in all analyzed coal seams were also prepared. The results showed that the phosphorus content in the analyzed coal seams of the Zofiówka Monocline varies widely from 0.001 to 0.550% Pa (mean 0.064%). Therefore, the local coal contains a relatively high content of phosphorus unfavorable for the production of coke. The lowest content of this parameter is shown by coal seams No. 417/1, 418/1-2, 502/1, and 505/1; the highest coal content is found in seams No. 362/1 and 406/1. A general trend of changes in phosphorus content did not appear. Each of the coal seams exhibited differing characteristic changes. There was also no relation to the stratigraphy.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2014, 30, 2; 67-84
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Trójwymiarowy model złoża węgla kamiennego z zastosowaniem środowiska CAD na przykładzie SW części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego
    3D model of hard coal deposit with using cad software on the base of SW part of Upper Silesian Coal Basin
    Autorzy:
    Probierz, K.
    Marcisz, M.
    Ignacok, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/171406.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    Górnośląskie Zagłębie Węglowe
    węgiel kamienny
    modelowanie 3D
    CAD
    budowa geologiczna
    Upper Silesian Coal Basin
    hard coal
    3D modeling
    geological structure
    Opis:
    Przedstawiono możliwości trójwymiarowego modelowania wielopokładowego złoża węgla kamiennego z zastosowaniem programu AutoCAD firmy Autodesk. Obiekt badań stanowiło nowo rozpoznawane złoże węgla kamiennego zlokalizowane w SW części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, dla którego nie opracowano jeszcze jego szczegółowego modelu przestrzennego. Modelowanie oparto na danych z 24 otworów badawczych powierzchniowych zlokalizowanych w obszarze badań i jego sąsiedztwie. Końcowa forma modelu złoża uwzględnia powierzchnie 36 spągów pokładów węgla, nie uwzględniono natomiast ich miąższości jak również rodzaju skał towarzyszących.
    The paper presents the possibilities of three–dimensional modeling of a multi–seam coal deposit using the Autodesk Auto-CAD software. The subject of the study was constituted by the newly explored hard coal deposit located in the SW part of the Upper Silesian Coal Basin (Poland) where no detailed dimensional model of the deposit has yet been developed. The modeling was based on data collected from 24 surface exploratory boreholes located in the area of the study and in its vicinity. The final form of the model gives consideration to 36 coal seam floors, while their thickness as well as the type of adjacent rocks have not been incorporated.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2017, 58, 3; 84-85
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rozpoznanie warunków geologicznych występowania węgla koksowego w rejonie Jastrzębia dla potrzeb projektu „Inteligentna koksownia”
    The recognition of geological conditions of coking coal occurrence in the Jastrzębie area for the project: Smart coke plant fulfilling requirements of best available techniques
    Autorzy:
    Probierz, K.
    Marcisz, M.
    Sobolewski, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2061999.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    węgiel koksowy
    rozpoznanie parametrów jakości węgla
    monoklina Zofiówki
    Górnośląskie Zagłębie Węglowe
    coking coal
    coal quality parameters
    Zofiówka Monocline
    Upper Silesian Coal Basin
    Opis:
    Zaprezentowano wyniki badań obejmujących wertykalne i lateralne zmiany parametrów jakości węgla na monoklinie Zofiówki, zlokalizowanej w SW części GZW, ze złożami kopalń Zofiówka i Pniówek o podstawowym znaczeniu dla bazy zasobowej polskich węgli koksowych. Rezultaty uzyskano w ramach, realizowanego od 2008 r., projektu badawczego „Inteligentna koksownia spełniająca wymagania najlepszej dostępnej techniki”, finansowanego ze środków POIG. W początkowym etapie projektu pt. „Zintegrowany system rozpoznania i oceny przydatności technologicznej węgla oparty na prognostycznym modelowaniu jakości otrzymywanego koksu” przyjęto założenie, że „prawidłowe zarządzanie złożem węgla” wymaga połączenia procedury rozpoznawania warunków geologiczno-górniczych występowania węgli koksowych z rozpoznaniem możliwości technicznych kopalń i logistyką wydobycia węgli o pożądanej przydatności technologicznej. Wykonanie tego zadania wymaga dobrej znajomości wielkości i jakości bazy zasobowej węgli koksowych GZW. Wobec przewidywanego kilkudziesięcioletniego okresu produkcji koksu, koniecznością stało się sporządzanie wiarygodnych i weryfikowalnych prognoz zmian jakości węgla w złożu (wertykalnych i lateralnych) oraz węgla koksowego dostarczanego odbiorcom. Spełnienie wymagań stawianych wobec geologii górniczej i złożowej umożliwiło skonstruowanie cyfrowej bazy danych o jakości węgla koksowego. Baza ta bieżąco aktualizowana, umożliwia m.in. konstrukcję cyfrowych map parametrów jakości. Realizacja projektu wpływa na efektywniejsze gospodarowanie zasobami węgla zaś producentom koksu przybliża możliwości kopalń w zakresie dostarczania węgla o pożądanej przez nich jakości. Producenci węgla uzyskają natomiast lepszą orientację, co do wymagań jakościowych stawianych przez producentów koksu. Złoża monokliny Zofiówki charakteryzują się bowiem znaczną zmiennością jakości i stopnia uwęglenia, a także specyficzną budową petrograficzną, m.in. podwyższonym udziałem macerałów grupy inertynitu. W pracy przedstawiono zakresy i kierunki zmienności parametrów jakości węgla w złożu.
    The paper presents the results concerning vertical and lateral variability of coking coal quality in the Zofiówka Monocline (SW part of USCB). In this area, the Zofiówka and Pniówek coal mines are located. They are of primary importance for the resources of coking coals in Poland. The results were obtained within a framework of the project entitled “Smart coke plant fulfilling requirements of best available techniques”, financed by EU means. The procedure for the recognition of geological-mining conditions of coking coals occurrence, technical possibilities of coal mines and logistics of coal extraction were combined. Fulfillment of requirements for mining and ore geology makes possible to do a digital database on coking coal quality. Implementation of the project allows for a more efficient management of resources, and coke producers have possibilities of coal mines to deliver coal of desirable quality. The deposit of the Zofiówka Monocline is characterized by a wide variability of coal quality and rank and specific petrographic composition (increase of inertinite macerals content and presence of fluorescence bituminous substance). The paper shows the range and directions of changes of coal quality parameters in the deposit.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2012, 452; 245--256
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stopień zuskokowania złóż węgla kamiennego Górnośląskiego Zagłębia Węglowego
    Degree of faulting of hard coal deposits of Upper Silesian Coal Basin
    Autorzy:
    Marcisz, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216183.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    Górnośląskie Zagłębie Węglowe
    węgiel kamienny
    gęstość liniowa
    gęstość powierzchniowa
    wskaźnik zuskokowania
    Upper Silesian Coal Basin
    hard coal
    linear density
    surface density
    faulting index
    Opis:
    W pracy zestawiono wyniki badań nad stopniem zuskokowania złóż/obszarów górniczych Górnośląskiego Zagłębia Węglowego prowadzonych od lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku. Rezultaty tych prac obejmują analizę gęstości uskoków oraz wyznaczenie wskaźnika zuskokowania dla 26 złóż/obszarów górniczych występujących w granicach GZW. Ujęcie statystyczne problemu obejmuje trzy główne parametry charakteryzujące skomplikowanie tektoniczne złóż węgla kamiennego w granicach obszarów górniczych: gęstość liniową GUL, gęstość powierzchniową GUP oraz syntetyczny wskaźnik zuskokowania WU. Zestawienie wartości tych parametrów, dla poszczególnych złóż/obszarów górniczych, posłużyło do wykreślenia map ich zmian, natomiast wyniki uzyskanego obrazu zmienności interpolowano i ekstrapolowano do granic poszczególnych złóż/obszarów górniczych wyznaczających obszar badań. Wyniki badań wykazały, że wartości GUL zmieniają się w granicach od 0,2 do 9,4 uskoków/m•10–3 i dla wszystkich czterech badanych kierunków: W-E, N-W, NW-SE i NE-SW, wykazują wyraźną tendencję wzrastającą z kierunku N i NW w kierunku na SW. W odniesieniu do analiz GUP stwierdzono, że procent powierzchni o GUP > 300 m/m2•10–4 jest nieznaczny i nie ma istotnego wpływu na wielkość i wartości wskaźnika zuskokowania. Wartości wskaźnika WU wahają się od 1,4 do 131,4 m/m2•10–4 (średnia dla obszaru badań: WU = 52,1 m/m2•10–4) wykazując wyraźną tendencję wzrastającą z kierunku N i NW w kierunku na SW. Warunkuje to występowanie w granicach GZW złóż od nieskomplikowanych (I stopień) do bardzo silnie skomplikowanych (VI stopień).
    The paper presents the results of research on the degree of faulting of deposits/mining areas of the Upper Silesian Coal Basin having been carried out since the 1970s. The results of these works are comprised of an analysis of the density of faults and an of the faulting index for 26 deposits/mining areas in the borders of the USCB. The statistical presentation of the problem includes three main parameters that characterize the tectonic complication of hard coal deposits in the borders of mining areas: lineal density GUL, surface density GUP and synthetic faulting index WU. The comparison of values of these parameters for particular deposits/mining areas was used for drawing up maps of their changes, whereas the results of the obtained view of variability have been interpolated and extrapolated to the borders of the entire basin. The results of the research showed that the values of GUL vary between 0.2 and 9.4 of faults/m•10–3 and for all four analyzed directions: W-E, N-W, NW-SE i NE-SW, indicate a significant growing tendency in the following directions: N and NW and in SW. According to an analysis of GUP, it was stated that the largest part of the study area is occupied by the area in which there are no faults and the percentage of surface with GUP > 300 m/m2•10–4 is insignificant and does not have an essential influence on the rate and value of the faulting index. WU varies between 1.4 and 131.4 m/m2•10–4 (average for USCB: WU = 52.1 m/m2•10–4) and indicates a significant increasing tendency in the directions: N and NW as well as in the direction of SW. This determines the occurrence of USCB deposits of extreme different grade of tectonic complication in the borders: from not complicated (I grade) to very strongly complicated (VI grade).
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2017, 33, 2; 97-112
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Changes of coking properties with depth of deposition in coal seams of Zofiówka monocline (SW part of Upper Silesian Coal Basin, Poland)
    Własności koksownicze a głębokość występowania pokładów węgla koksowego w złożu monokliny Zofiówki
    Autorzy:
    Probierz, K.
    Marcisz, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216374.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    Górnośląskie Zagłębie Węglowe
    monoklina Zofiówki
    węgiel kamienny
    własności koksownicze
    skład petrograficzny
    Upper Silesian Coal Basin
    Zofiówka Monocline
    hard coal
    coking properties
    petrographic composition
    Opis:
    The scope of the study is the description of coking properties (Roga Index RI, Swelling Index SI, contraction a, and dilatation b) changing with depth in Zofiówka monocline deposit. The results were derived from an area which is of crucial importance to the Polish coking coal resources base, characterised by considerable variability of coal quality and coal rank. About 2,7 thousand samples of coking properties were considered for channel samples collected at the seams of currently operating coal mines. The objective of the research was to designate possible trends in the changes of the coking parameters of coal in deeper, so far unexcavated seams and the forecasts of these parameters. The mean values of coking parameters change with the depth of deposition, initially rising up to the depth of about -300 m, and next, rendering fairly constant values, whereas, decreasing from the depth of -700 m.
    Przedstawiono charakterystykę zmian własności koksowniczych (zdolności spiekania RI, wskaźnika wolnego wydymania SI, kontrakcji a, dylatacji b) wraz z głębokością, w złożu węgla koksowego monokliny Zofiówki. Wyniki badań uzyskano w obszarze o podstawowym znaczeniu dla polskiej bazy zasobowej węgli koksowych, które charakteryzują się znaczną zmiennością jakości i uwęglenia. Uwzględniono około 2,7 tys. oznaczeń własności koksowniczych wykonanych dla próbek bruzdowych węgla, które pobrano w pokładach czynnych kopalń. Celem badań było określenie ewentualnych trendów zmian wartości parametrów koksowniczych w głębszych, nieeksploatowanych dotychczas partiach złoża i prognozowanie tych parametrów. Wykazano, że wartości średnie parametrów koksowniczych z głębokością początkowo wzrastają do głębokości około -300 m, następnie wykazują dość stałe wartości, zaś od głębokości -700 m maleją.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2010, 26, 4; 71-87
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Digitization of mining maps in the Polish underground hard coal mines
    Cyfrowanie map górniczych w polskich podziemnych kopalniach węgla kamiennego
    Autorzy:
    Marcisz, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/164542.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    mapy cyfrowe
    mapy górnicze
    mapy geologiczne
    Górnośląskie Zagłębie Węglowe
    górnictwo podziemne
    digital maps
    mining maps
    geology maps
    Upper Silesian Coal Basin
    underground mining
    Opis:
    This paper presents a compendious study on methods of vectorization of maps (mining maps in particular). The introduction contains a compiled encyclopedic definition of a map (from Latin mappa = tablecloth) and explains the subject of digitization from the mining geology point of view. The types of mining maps occurring in archives of surveyor-geological divisions of hard coal mines were distinguished and briefly characterized. The methods (manual digitization with a digitizer, manual digitization from the screen, automatic vectorization) and advantages of digitization of mining maps (convenience, easy access to data collected on maps, easy modification and updating of maps) were presented. “Environments” of vectorization were described and compared (with determination what for and where to digitalize, which system should be used and what should be chosen?). The author of this paper made a review of methodologies, in the meaning of the existing, on the domestic market, main GIS (Geographic Information System) and CAD (Computer Aided Design, Computer Assisted Drafting) tools, and indicated the differences between them, their advantages and disadvantages. In the similar way traditional and digital methods of drawing mining maps were compared. The author presented the current level of digitization of documents and briefly described the types of mining maps which are at the mines’ disposal (analog maps, “hybrids” – semi-digital maps, digital maps). It was determined that nowadays the most frequently occurring types of mining maps are the “hybrid” maps, linking together the elements of raster and vector maps. The design of “hybrid” maps often uses connections of several computer programs. The most frequent solution is to combine the Surfer and AutoCAD software, which fulfills the needs of the whole surveyor-geological divisions, i.e. requirements of mining surveyors (AutoCAD) and geologists (Surfer). This combination enables a fusion of scalability (freedom to choose a scale/format) of maps and proper selection of mining-geological details (from the AutoCAD software) with different methods of drawing isolines (from the Surfer software). The paper outlined a method of cooperation of the said software and their advantages and possibilities. It was determined that superposition of several parameters of isolines in one seam on the maps allows to look for an interdependence of changes of different parameters values in the coal seam/deposit. The superposition of maps of one parameter of isolines in several seams allows to search tendencies of changes of the particular parameters` values on depth of the coal seam/deposit. Furthermore, the superposition allows to draw a map of coal types according to the Polish Standard PN–82/G–97002 and observe changes to the borders of the area of occurrence of particular coal type in the deposit. In the conclusion, the author discussed a question whether digitization should comprise only maps or whether one should aim for a comprehensive numerical documentation of the deposit, which will totally eliminate working on documents in their traditional (analog, paper) form.
    Artykuł przedstawia zwięzłe studium poświęcone metodom wektoryzacji map (w szczególności map górniczych). Na wstępie zestawiono encyklopedyczną definicję mapy (z łac. mappa = „obrus”) z ujęciem przedmiotu cyfrowania z punktu widzenia geologii górniczej. Wyróżniono i krótko scharakteryzowano rodzaje map górniczych występujących w archiwach działów mierniczo-geologicznych zakładów górniczych wydobywających węgiel kamienny. Przedstawiono metody (digitalizacja ręczna za pomocą digitizera, digitalizacja ręczna z ekranu, digitalizacja automatyczna) i zalety cyfrowania map górniczych (dogodność przechowywania zapisu, łatwy dostęp do zgromadzonych na mapach danych, łatwy sposób ich modyfikacji i uzupełniania). Omówiono i porównano z sobą “środowiska” wektoryzacji (z określeniem po co i w czym cyfrować, jakim systemem się posługiwać, co wybrać?). Dokonano przeglądu warsztatu pracy, w rozumieniu istniejących na krajowym rynku głównych narzędzi GIS (Geographic Information System) i CAD (Computer Aided Design, Computer Assisted Drafting) oraz wskazano różnice, wady i zalety. W analogiczny sposób porównano ze sobą tradycyjną i cyfrową metodę kreślenia map górniczych. Zaprezentowano aktualny stopień cyfryzacji materiałów dokumentacyjnych oraz krótko opisano jakimi rodzajami map górniczych dysponują zakłady górnicze (mapy analogowe, „hybrydy” – mapy półcyfrowe, mapy cyfrowe). Stwierdzono, że najczęściej spotykaną obecnie formą map górniczych są „hybrydy” łączące ze sobą elementy mapy rastrowej i mapy wektorowej. Do konstrukcji map „hybrydowych” nierzadko wykorzystuje się połączenia kilku programów komputerowych. Najczęściej jest to kombinacja programów Surfer i AutoCAD łącząca potrzeby całego działu mierniczo-geologicznego, tj.: wymagania mierniczych górniczych (AutoCAD) i geologów (Surfer). Kombinacja taka pozwala bowiem na zespolenie skalowalności (czyli dowolnego doboru skali/formatu) map i odpowiedniego doboru detali górniczo-geologicznych (z programu AutoCAD) z różnymi metodami kreślenia map izolinii (z programu Surfer). Zwięźle omówiono metodę współdziałania tych programów oraz jej zalety i możliwości. Stwierdzono, że superpozycja map izolinii kilku parametrów w jednym pokładzie umożliwia poszukiwanie współzależności zmian wartości różnych parametrów w pokładzie/złożu węgla. Superpozycja map izolinii jednego parametru w kilku pokładach pozwala natomiast poszukiwać tendencji zmian wartości danego parametru od głębokości zalegania pokładu/złoża węgla. Superpozycja pozwala również na wykreślenie mapy typów węgla wg PN–82/G–97002 i obserwowanie zmian granic obszaru występowania danego typu węgla w złożu. W konkluzji poddano rozważaniom zagadnienie czy cyfryzacja obejmować ma jedynie mapy, czy też należy dążyć do pełnej numerycznej dokumentacji geologicznej złoża, pozwalającej na całkowite wyeliminowanie prac na mapach w ich tradycyjnej (analogowej, papierowej) formie.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2017, 73, 8; 1-7
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena bazy zasobowej węgla koksowego w KWK Zofiówka i KWK Pniówek JSW S.A.
    Assessment of coking coal resources in Zofiówka and Pniówek Coal Mines of Jastrzębie Coal Company
    Autorzy:
    Marcisz, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216210.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    Górnośląskie Zagłębie Węglowe
    węgiel koksowy
    zasoby węgla
    jakość węgla
    jakość parametrów
    Upper Silesian Coal Basin
    coking coal
    coal resources
    coal quality
    quality parameters
    Opis:
    Przedstawiono dotychczasowy stan rozpoznawania zasobów węgla kamiennego w niektórych złożach Jastrzębskiej Spółki Węglowej SA. Analiza opiera się na danych, jakimi dysponują działy mierniczo-geologiczne kopalń w odniesieniu do partii złóż będących przedmiotem przewidywanej eksploatacji, zgodnie z założeniami Planu Ruchu Zakładu Górniczego (PRZG). Uwzględniając prognostyczne założenia techniczno-ekonomiczne, indywidualne dla każdej z kopalń, ekstrapolowano wyniki analiz dla szacowanego całkowitego okresu eksploatacji poszczególnych złóż (tj. poza okres ważności koncesji i PRZG). Prześledzono pokłady węgla, w których prowadzi się i będzie prowadzone wydobycie, okres ich eksploatacji, wielkość zasobów oraz stan rozpoznania, w oparciu o liczbę pobranych próbek węgla. Rozpoznanie jakości węgla w perspektywicznych częściach złóż uwzględnia także informacje które parametry zostały oznaczone (w oparciu o analizy laboratoryjne przeprowadzone na pobranych próbkach bruzdowych i z otworów wiertniczych) i jakie jest ich zróżnicowanie ilościowe (liczba oznaczeń, wartość minimalna, maksymalna i średnia). Przedstawiono także stwierdzone zależności pomiędzy poszczególnymi parametrami oraz ogólną charakterystykę ich zmienności wertykalnej.
    Present state of coking coal resources recognition in the some deposits of Jastrzębie Coal Company was presented. Analysis is based on the data from surveying-geological sections of coal mines in relation to parts of deposits, which will be extracted in the future. Coal seams in relation to present and future extraction, extraction time, resources, state of recognition and collected coal samples were analyzed. Recognition of coal quality in perspective to parts of deposits takes into considerations data of determined quality parameters (based on laboratory analysis of collected samples from seams and drill-holes) and their quantitative variability (number of determinations, minimal, maximal and mean values). State interdependences between parameters and general characteristics of their vertical variability were showed as well.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2010, 26, 2; 5-23
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Waloryzacja zwałowisk odpadów pogórniczych z kopalń Katowickiego Holdingu Węglowego S.A.
    Valorization of coal mining waste dumps from he mines of Katowicki Holding Węglowy
    Autorzy:
    Probierz, K.
    Gawor, Ł.
    Jonczy, I.
    Marcisz, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216632.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    Górnośląskie Zagłębie Węglowe
    węgiel kamienny
    zwałowisko odpadów
    odpady pogórnicze
    waloryzacja odpadów
    Upper Silesian Coal Basin
    hard coal
    waste dump
    mining waste
    waste valorization
    Opis:
    Na obszarze Górnośląskiego Zagłębia Węglowego zinwentaryzowano ponad 220 zwałowisk odpadów po górnictwie węgla kamiennego. Ze względu na znaczne zawartości substancji węglowej w odpadach, obiekty te mogą stanowić perspektywiczne złoża wtórne. W celu określenia możliwości odzysku podjęto próbę powiązania jakości węgla w złożach oraz w materiale odpadowym. Kolejnym istotnym krokiem jest rekultywacja oraz zagospodarowanie zwałowisk po zakończeniu efektywnych procesów odzysku. Badania miały na celu inwentaryzację, skartowanie oraz waloryzację zwałowisk po górnictwie węgla kamiennego z kopalń Katowickiego Holdingu Węglowego S.A. (KHW S.A.), pod kątem rekultywacji i zagospodarowania badanych obiektów oraz określenia potencjalnych możliwości odzysku węgla ze zwałowisk. Waloryzacja zwałowisk pogórniczych została wykonana z wykorzystaniem autorskiej metodologii, uwzględniającej zagadnienia rekultywacji, zagospodarowania, dostępności oraz zagrożeń środowiskowych. Określono kierunki rekultywacji technicznej (przykładowo obiekty krajobrazowe, zwałowiska stołowe) i biologicznej (np. kierunek leśny – zadrzewienie), rekultywacja mieszana (zadarnienie i zadrzewienie, zadarnienie, brak rekultywacji), oceniono dostępność w odniesieniu do otwarcia/zamknięcia terenu zwałowiska oraz rodzaju dróg prowadzących do obiektu. Powiązanie jakości węgla w złożach eksploatowanych przez kopalnie KHW S.A. i węgla w materiale odpadowym zwałowisk pozwoliło na ocenę możliwości bardziej efektywnego odzysku z nich węgla.
    The cataloging of over 220 coal mining dumping grounds after hard coal mining was carried out on the area of the Upper Silesian Coal B asin (USCB ). Considering the significant content of coal particles in the waste, these object may be perceived as perspective anthropogenic deposits. In order to define the possibilities of recovery, an attempt of linking the quality of coal in the deposit and the in waste material was performed. Another step is the reclamation and use of dumping grounds after completing effective recovery processes. The purpose of the research was the cataloging, mapping and valorization of coal mining waste dumps from Katowicki Holding Węglowy coal mines, for the needs of reclamation and management of examined objects and defining the potential recovery of coal from the dumps. The valorization of the post-mining waste dumps was done with the use of original methodology, considering the problems of: reclamation, management, accessibility of the dumps as well as environmental hazards. The directions of the technical reclamation (e.g. landscape objects, tabular dumps) and biological reclamation (e.g. forest direction, mixed reclamation (grass and tree reclamation), grass cultivation, lack of reclamation) were defined. Accessibility with regard to open access/closing of the dump area and the roads leading towards the object were evaluated. The connection of coal quality in the deposits of KHW S.A. and in waste material enabled the definition and evaluation of the potential possibilities of recovery of coal from the post mining dumping grounds.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2017, 33, 1; 35-50
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    3D representation of geological observations in underground mine workings of the Upper Silesian Coal Basin
    Autorzy:
    Marcisz, M.
    Probierz, K.
    Ostrowska-Łach, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/92031.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Główny Instytut Górnictwa
    Tematy:
    Upper Silesian Coal Basin
    hard coal
    underground mine working
    3D visualization
    CAD
    Górnośląskie Zagłębie Węglowe
    węgiel kamienny
    podziemne wyrobisko górnicze
    wizualizacja 3D
    Opis:
    The purpose of the paper is to present the possibilities of the three-dimensional representation of geological strata in underground (access) workings in a hard coal deposit in the SW part of the Upper Silesian Coal Basin, using CAD software and its flagship program AutoCAD. The 3D visualization of the results of underground workings’ mapping is presented and illustrated on two opening out workings (descending galleries). The criteria for choosing these workings were based on their length and the complexity of geological settings observed while they were driven. The described method may be applied in spatial visualization of geological structures observed in other deposits, mines and existing workings (it is not applicable for designing mine workings), also beyond the area of the Upper Silesian Coal Basin (USCB). The method presented describes the problem of the visualization of underground mine workings in a typical geological aspect, considering (aimed at) detailed visualization of geological settings revealed on the side walls of workings cutting the deposit.
    Źródło:
    Journal of Sustainable Mining; 2018, 17, 1; 34-39
    2300-1364
    2300-3960
    Pojawia się w:
    Journal of Sustainable Mining
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Chlorine content in bituminous coal of „Pniówek” deposit from SW part of Upper Silesian Coal Basin
    Zawartość chloru w węglu kamiennym złoża „Pniówek” z SW części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego
    Autorzy:
    Marcisz, M.
    Sobolewski, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216612.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    Upper Silesian Coal Basin
    bituminous coal
    coal quality estimation
    quality parameters
    chlorine content
    Górnośląskie Zagłębie Węglowe
    węgiel kamienny
    szacowanie jakości węgla
    parametry jakościowe
    zawartość chloru
    Opis:
    Chlorine content variability analysis has been performed for 11 coal seams of the “Pniówek” deposit. The analysis has been performed based upon a digital database including 1136 samples, among which, for 472 samples the content of this parameter was determined. Basic statistical analyses were performed, which led to the determination of the number of samples from individual seams, in which the chlorine content was specified as well as the identification of the maximal and mean content of the parameter in a given seam. The horizontal (E-W and N-S directions) and vertical (with depth) variation of the chlorine content was determined. Also isoline maps of chlorine content in all examined seams were plotted. The results have shown that the chlorine content in the examined seams of the“Pniówek” deposit varies in a wide range from 0.025 to 0.584% Cla (mean of 0.134%). The extreme values (the highest and the lowest) of this parameter have been found in the 401/1 seam, which is characterized by a mean part of Cla amounting to 0.125%. No general tendency of chlorine content variation has been found. Each of the seams presents different characteristics of these variations. As it seems, it may nevertheless be observed that the chlorine content increases in the eastern and north-eastern direction.
    Scharakteryzowano zmiany zawartości chloru w 11 pokładach węgla kamiennego złoża „Pniówek”. Dokonano tego na podstawie utworzonej cyfrowej bazy danych obejmującej 1136 próbek, spośród których w 472 oznaczono zawartość tego pierwiastka. Przeprowadzono podstawowe analizy statystyczne, za pomocą których określono m.in. liczbę próbek, w których oznaczono zawartość chloru w poszczególnych pokładach, a także minimalną, maksymalną oraz średnią zawartość tego pierwiastka w danym pokładzie. Prześledzono zmiany zawartości chloru w układzie horyzontalnym (w dwóch kierunkach: wschód-zachód oraz północ-południe) i wertykalnym (wraz z głębokością). Wykreślono także mapy izolinii zawartości chloru we wszystkich badanych pokładach węgla. Wyniki badań wykazały, iż zawartość chloru w badanych pokładach złoża „Pniówek” zmienia się w szerokim zakresie od 0,025 do 0,584% Cla (śr. 0,134%). Ekstremalne (najniższa i najwyższa) wartości tego parametru stwierdzono w pokładzie 401/1, charakteryzującym się średnim udziałem 0,125% Cla. Nie wykazano żadnej ogólnej tendencji zmian zawartości chloru.W każdym z pokładów obserwuje się odmienny charakter tych zmian. Można jednakże zauważyć wzrost zawartości chloru w kierunku wschodnim i północno-wschodnim.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2015, 31, 1; 95-106
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The effect of the petrographic composition on the variation of CRI and CSR indices in the Pniówek deposit in the SW part of the Upper Silesian Coal Basin (Poland)
    Wpływ składu petrograficznego na zmiany wartości wskaźników CRI i CSR w złożu Pniówek, SW część Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (Polska)
    Autorzy:
    Probierz, K.
    Marcisz, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/219981.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    CRI and CSR variation in deposit
    coking coal
    petrographic composition
    vitrinite reflectance
    Upper Silesian Coal Basin
    Górnośląskie Zagłębie Węglowe
    złoże Pniówek
    węgiel koksowy
    zmiany wartości wskaźników CRI i CSR w złożu
    skład petrograficzny
    refleksyjność witrynitu
    Opis:
    The characteristics of variation of the CRI (Coke Reactivity Index) and CSR ( Coke Strength after Reaction) indices as well as the variation of the petrographic composition of coking coal in the Pniówek deposit (SW part of the Upper Silesian Coal Basin) have been presented. The area in which the research results have been obtained has a fundamental meaning to the Polish coking coal reserves, which are characterized by high variation both in quality and coalification. So far, no research related to the determination of the CRI and CSR variation in deposits that would be based on pillar samples collected from active workings has been performed for the Polish coking coal deposits. The samples have been obtained from 6 coal seams (Załęże Beds, a part of Mudstone Series-Westphalian A), at depths between –500 and –700 m.a.s.l. The variation of CRI and CSR values has been presented both along the depth of the deposit (vertically) as well as isolines maps (horizontal variations). The relationships between the CRI and CSR index values and the parameters which are fundamental for their values, that is the R vitrinite reflectance and the petrographic composition (content of the Vtmmf vitrinite, Lmmf liptinite, and Immf inertinite macerals) have been analyzed. The examined coking coal of the Pniówek coal mine is characterized by the following values of the analyzed parameters: CRI = 19.9-60.8% (mean of 33.4%), CSR = 24.4-65.3% (mean of 49.5%), R = 0.98-1.14% (mean of 1.08%), Vtmmf = 60-81% (mean of 74%), Lmmf = 4-11% (mean of 7%), Immf = 13-31% (mean of 19%). The analysis of the variation of the coal quality parameters has not indicated evident and distinct vertical variation tendencies. When considered together with the horizontal variation in the E-W direction, in the view of the tectonics of the deposit (strike, dip, course of the main faults), it indicated a relation between the quality parameters and the direction of bed dips. In the deposit of the Pniówek coal mine, presence of coals of various quality has been confirmed. In the east, at greater depths, less coalified coal characterized by lower CRI values and higher CSR values is present. Such coal has a lesser vitrinite content and a high inertinite content. In the western direction (opposite to the dip direction), higher coalified coals, with higher CRI values and lower CSR values occur-these coals have a high content of vitrinite and low part of inertinite. Inversion of coalification has been demonstrated, as the smaller the depth the lower the reflectance of the coal should be, whereas the case in the Pniówek coal mine is the opposite. Such inversion may be related, as it has been demonstrated numerous times, to the occurrence of thermal metamorphism which modified the regional structure of coalification. No evident relationship of CSR and CRI values and the petrographic content of coal has been found, which is exhibited by low values of correlation indices. High content of inertinite in the samples characterized by relatively low values of CRI, relatively high CSR values and the lowest reflectance, however, draws attention. This runs against expectations, as usually the coal with better coking properties is characterized by the lowest content of inertinite macerals. The explanation of this relation requires further research on the inertinite macerals, especially the typically inert macerals (that is fusinite, micrinite and sclerotinite). The found relationship between the CSR and CRI values does not deviate from the data provided in literature from around the world. The correlation of the CSR index and the Pniówek coal mine vitrinite reflectance, however, is only partially consistent with the results relating to other coals. This confirms the difference of the coal in the examined area, which was exhibited many times and which should be connected to a very specific course of the coalification processes, especially the effect of thermal metamorphism.
    Przedstawiono charakterystykę zmian wskaźników koksowniczych CRI (coke reactivity index) i CSR ( coke strength after reaction) oraz składu petrograficznego węgli koksowych w złożu Pniówek (SW część GZW). Wyniki badań uzyskano w obszarze o podstawowym znaczeniu dla polskiej bazy zasobowej węgli koksowych, która charakteryzuje się znaczną zmiennością jakości i uwęglenia. Badania związane z określaniem zmienności wartości wskaźników CRI i CSR w przestrzeni złożowej, na podstawie próbek bruzdowych pobranych z czynnych wyrobisk górniczych, nie były dotychczas podejmowane w polskich złożach węgli koksowych. Próbki do badań pobrano z 6 pokładów warstw załęskich (Westphalian A) wchodzących w skład Serii Mułowcowej GZW, z przedziału głębokościowego od –500 do –700 m npm. Przedstawiono zmiany wartości wskaźników CRI i CSR zarówno z głębokością złoża (wertykalnie) jak i mapy izolinii (zmiany horyzontalne). Przeanalizowano zależności pomiędzy wartościami wskaźników CRI i CSR a zasadniczymi parametrami wpływającymi na ich wartości tj. refleksyjnością witrynitu R oraz składem petrograficznym (zawartość macerałów grupy witrynitu Vtmmf, liptynitu Lmmf i inertynitu Immf). Badane węgle koksowe z KWK „Pniówek” charakteryzują się wartościami analizowanych parametrów: CRI = 19,9-60,8% (śr. 33,4%), CSR = 24,4-65,3% (śr. 49,5%), R = 0,98-1,14% (śr. 1,08%), Vtmmf = 60-81% (śr. 74%), Lmmf = 4-11% (śr. 7%), Immf = 13-31% (śr. 19%). Analiza zmian parametrów jakości węgla nie wykazała wyraźnych wertykalnych tendencji zmian. Rozpatrywana jednakże łącznie z analizą zmian horyzontalnych w kierunku E–W, na tle tektoniki złoża (rozciągłość, upad, przebieg głównych uskoków), wykazała związek parametrów jakościowych z kierunkiem upadu warstw. W złożu KWK „Pniówek” wykazano obecność populacji węgli różniących się jakością. Na wschodzie, na większych głębokościach, występują węgle niżej uwęglone, o niższych wartościach CRI oraz wyższych CSR, charakteryzujące się niską zawartością witrynitu i podwyższonym udziałem inertynitu. W kierunku na zachód (przeciwnym do upadu) pojawiają się węgle wyżej uwęglone, o wyższych wartościach CRI i niższych CSR, wysokowitrynitowe i o niskim udziale inertynitu. Wykazano inwersję uwęglenia bowiem w miarę zmniejszania się głębokości występowania pokładów powinny pojawiać się węgle o niższej refleksyjności, a nie odwrotnie jak to jest w złożu KWK „Pniówek”. Ta inwersja może mieć związek, jak to wielokrotnie wskazywano, z występowaniem metamorfizmu termalnego modyfikującego regionalny obraz uwęglenia. Wykazano brak wyraźnej zależności wskaźników CSR oraz CRI od składu petrograficznego węgli o czym świadczą niskie wartości współczynników korelacji. Zwraca uwagę wysoki udział inertynitu w próbkach charakteryzujących się względnie niskimi wartościami CRI, i względnie wysokimi wartościami CSR oraz najniższą refleksyjnością. Odbiega to od oczekiwań bowiem zazwyczaj węgle o lepszych własnościach koksowniczych charakteryzują się niższą zawartością macerałów grupy inertynitu. Wyjaśnienie tego związku wymaga dalszych badań macerałów grupy inertynitu, szczególnie udziału macerałów typowo inertnych (tj. fuzynitu, mikrynitu i sklerotynitu). Wykazana zależność wartości wskaźnika CSR od CRI nie odbiega od znanych z literatury światowej. Współzależność wartości wskaźnika CSR od zdolności odbicia światła witrynitu węgli z KWK „Pniowek” jest natomiast jedynie częściowo zgodna z wynikami badań innych węgli. Potwierdza to wielokrotnie wykazywaną odmienność węgli z obszaru badań, którą należy wiązać ze specyficznym przebiegiem procesów uwęglenia, szczególnie oddziaływaniem metamorfizmu termalnego.
    Źródło:
    Archives of Mining Sciences; 2015, 60, 2; 625-644
    0860-7001
    Pojawia się w:
    Archives of Mining Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-13 z 13

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies