- Tytuł:
- Baśniowi, mityczni, niepewni… Bohaterowie legendarni w podręcznikach dziejów Polski przełomu XIX i XX wieku
- Autorzy:
- Młynarczuk, Aldona
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/631482.pdf
- Data publikacji:
- 2018
- Wydawca:
- Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
- Tematy:
-
historical education, Polish historiography at the turn of the 20th century, legendary history, heroes of Polish history
edukacja historyczna, historiografia polska przełomu XIX i XX w., dzieje legendarne, bohaterowie dziejów Polski - Opis:
- Autorka artykułu analizuje obrazy legendarnych bohaterów i związane z nimi wydarzenia w podręcznikach historii Polski przełomu XIX i XX w. Interesuje ją zarówno to, co wspólne, jak i specyficzne dla autorów pochodzących z różnych zaborów. W swym studium odwołuje się do ponad dwudziestu najpopularniejszych opracowań przeznaczonych dla dzieci i młodzieży z lat 1877–1918. Ich autorami były osoby żyjące w epoce romantyzmu, pozytywizmu oraz modernizmu i neoromantyzmu. Dochodzi do wniosku, że dla piszących w tym okresie największymi bohaterami byli Piast i jego potomkowie oraz Krakus i Wanda. U pierwszych podkreślano ich doniosłą rolę jako budowniczych państwa, u drugich najbardziej apoteozowano ofiarność i poświęcenie. Podręcznikowe narracje potwierdzają, że dzieje legendarne spełniały w tym okresie dwie ważne funkcje: wychowawczą, służącą kształtowaniu postaw, oraz integrującą w narodowym oporze wobec nasilającej się w początkach XX w. w zaborze pruskim polityki germanizacyjnej. Pozytywiści, w zgodzie z duchem swej epoki, mocniej akcentowali u bohaterów legendarnych gospodarne i umiejętne rządy, u neoromantyków następował już zwrot w stronę ideałów wolności i poświęcenia dla narodowej sprawy. Tylko nieliczni dawali wyraźniej do zrozumienia, że oparte na najdawniejszych przekazach wnioski są wielce niepewne.
- Źródło:
-
Res Historica; 2018, 45
2082-6060 - Pojawia się w:
- Res Historica
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł