- Tytuł:
-
Rzeka Kamienna - zmiany na przestrzeni wieków i propozycja jej renaturyzacji
Kamienna river - changes in time and a proposition of restoration - Autorzy:
-
Lenar-Matyas, A.
Witkowska, H.
Zak, A. - Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/59932.pdf
- Data publikacji:
- 2006
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
- Tematy:
-
rzeki
doliny rzeczne
rzeka Kamienna
dolina Kamiennej
koryta rzeczne
erozja denna
przeplyw wody
przeplyw brzegowy
ocena stanu rzeki
renaturyzacja - Opis:
-
W dolinie Kamiennej już od wieków eksploatowano złoża rud
żelaza. Nasilenie wydobycia, będące następstwem rozwoju techniki
wielkopiecowej, nastąpiło na przełomie XVIII i XIX wieku. Ważną rolę
dla rozwoju tego regionu odegrał Stanisław Staszic. Kamienna miała
pełnić rolę źródła energii i środka transportu. W tym celu przeprowadzono
regulację, która całkowicie zmieniła rzekę. Wyprostowanie,
a więc i radykalne skrócenie przebiegu koryta doprowadziło do istotnych
zmian w dynamice cieku. Zlikwidowanie meandrów oraz ujednolicenia
przekroju poprzecznego wpłynęło również na obniżenie jakości życia
biologicznego. Obecnie Kamienna płynie głęboko wciętym korytem.
Na dużym obszarze woda stuletnia mieści się w korycie głównym, co
powoduje silne drenowanie okolicznych terenów.
Analizując aktualne mapy i dostępne przekroje poprzeczne rzeki,
stwierdzono, że powrót do starego koryta nie jest możliwy ze względu na
znaczne obniżenie się poziomu koryta i ograniczenie dopływu rumowiska
przez zbiorniki na Kamiennej i Świślinie. Poza tym trzeba było zachować
zabytki budownictwa i związany z nimi kanał. W tym momencie
jedyne zmiany, które można byłoby wprowadzić to urozmaicenie samego
koryta i brzegów rzeki. Efekt taki można osiągnąć poprzez wprowadzenie
małych budowli regulujących i kierujących strumień wody.
In Kamienna River Valley the iron ore exploitation was done for a very long time. The intensification of the mining took place in XVIII and XIX century. For this region played an important role Stanisław Staszic. Kamienna River was supposed to be the source of energy and way of transport. Therefore, the river canalization and intensive training was undertaken, in consequence the river course was straighten and shorten, which resulted in the significant change in the river dynamics. Meander elimination and introduction of a uniform cross-section resulted in deterioration of habitat. To-day Kamienna River has deeply incised bed, which causes the drainage of surrounding grounds. After the analysis of the old maps and the river cross-sections it was found that it is impossible to restore the old river bed, because of the important erosion and cut off the sediment transport by dams on Świślina and Kamienna Rivers. Moreover the canalized river along some industrial vestiges is a part of technical patrimony. Therefore the only slight improvements could be proposed – introduction of slight meanders, more natural bed form and irregular banks. That could be obtained by an introduction of small hydraulic structures diverting the water stream. - Źródło:
-
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 4/2
1732-5587 - Pojawia się w:
- Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł