Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "PIETY" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-4 z 4
Tytuł:
Święty Józef w religijności i tradycji ludowej w Polsce
Saint Joseph in Religiousness and Folk Tradition in Poland
Autorzy:
Kupisiński, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034933.pdf
Data publikacji:
2021-11-05
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
św. Józef
kult
pobożność
religijność ludowa
tradycja
St. Joseph
veneration of saints
piety
popular religiosity
tradition
Opis:
Cześć oddawana świętym jest w swej istocie kultem Jedynego Boga i uwielbieniem go w dziełach, które uczynił w swoich świętych. Jest również formą wyrażenia wdzięczności Bogu za to, że pozwala ludziom na udział w swej świętości i doprowadza swoich wybranych do chwały nieba. Jednym ze świętych cieszących się szczególną czcią w Kościele jest św. Józef – mąż Maryi i opiekun Jezusa. W artykule autor stawia sobie za cel prezentację tej postaci na podstawie przekazów ewangelicznych, dokonuje także charakterystyki rozwoju kultu św. Józefa w Kościele oraz w religijności i tradycji ludowej. Do opracowania tematu skorzystał z literatury teologicznej, etnologicznej oraz własnych etnograficznych badań terenowych prowadzonych w subregionie opoczyńskim i radomskim (centralna Polska). Kult św. Józefa dostrzega się nie tylko w liturgii Kościoła, gdzie jego główne święta obchodzone są 19 marca i 1 maja, ale także w religijności ludowej. Cześć oddawana temu świętemu przejawia się w nabożeństwach ku jego czci, pieśniach, modlitwach, w licznych obrazach z jego wizerunkiem umieszczanych w domach oraz przydrożnych kapliczkach. Św. Józef wielokrotnie obierany jest za patrona kościołów, miejscowości, zawodów, uznawany jest także za opiekuna ojców oraz patrona dobrej śmierci. Jego kult jest żywy również w czasach współczesnych, a przez wstawiennictwo tegoż świętego u Boga wiele osób otrzymuje wypraszane łaski.
The veneration of the saints is, in its essence, worship of the One God and glorification of Him in the works He has done in His saints. It is also a way to express gratitude to God for allowing people to share in His holiness and bringing His chosen ones to the glory of heaven. One of the saints receiving special veneration in the Church is St. Joseph, the husband of Mary and the guardian of Jesus. The aim of this article is to present St Joseph on the basis of the Gospel narratives and to characterize the development of his cult in the Church, as well as in religiousness and popular tradition. While exploring the topic of the paper, the author drew upon theological and ethnological literature as well as his own ethnographic field research conducted in the Opoczno and Radom sub-regions (central Poland). The cult of St Joseph can be seen not only in the Church liturgy, where his main feasts are celebrated on 19th of March and 1st of May, but also in folk religiosity. The veneration of St. Joseph is manifested in devotions in his honor, songs, prayers, numerous paintings with his image placed in houses and roadside shrines. St Joseph is often chosen as a patron of churches, towns, professions, and he is also considered the patron of the fathers and a guardian of a good death. His veneration is still vivid nowadays and many people obtain graces through his intercession.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2021, 68, 9; 99-114
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Środa Popielcowa w liturgii Kościoła i obrzędowości ludowej. Tradycja a współczesność
Ash Wednesday in Church Liturgy and Folk Rituals. Tradition and Modernity
Autorzy:
Kupisiński, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1684002.pdf
Data publikacji:
2020-09-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
popiół
Środa Popielcowa
praktyki pokutne
post
pobożność ludowa
ash
Ash Wednesday
penitential practices
fasting
folk piety
Opis:
Tematem artykułu jest prezentacja Środy Popielcowej w liturgii Kościoła oraz analiza sposobu przeżywania tego dnia w tradycji i pobożności ludowej, ze szczególnym uwzględnieniem zwyczajów i obrzędów. Autor, odwołując się do dokumentów Kościoła, zwraca uwagę na wartości płynące z połączenia dwóch form kultu, jakimi są liturgia i pobożność ludowa. W opracowaniu zagadnienia autor korzystał z literatury przedmiotu, a także prowadzonych przez siebie w subregionach opoczyńskim i radomskim stacjonarnych etnograficznych badań terenowych nad obrzędowością doroczną (lata 1990–1994) oraz funeralną (lata 1997–2006), w ostatnich latach posługiwał się również metodą obserwacji uczestniczącej.  Artykuł podzielony został na dwie części – w pierwszej autor przywołuje genezę liturgii Środy Popielcowej i historię towarzyszących jej obrzędów religijnych, charakteryzuje symbolikę popiołu (i jego obecność w praktykach pokutnych różnych tradycji), koncentrując się przede wszystkim na zwyczajach panujących niegdyś na polskiej wsi – uczestnictwo w liturgii, charakterystyczne postne posiłki, pokutny ubiór. Część druga opracowania ukazuje Środę Popielcową jako datę graniczną pomiędzy okresem karnawału i Wielkiego Postu, niegdyś był to bowiem dzień praktykowania ludowych obrzędów o rozrywkowym charakterze (np. „kłoda popielcowa” czy „babski comber”). Wiele z nich nawiązywało do dawnych przedchrześcijańskich obrzędów wiosennych, a ich kultywowanie miało na celu utylitarne korzyści. Autor ukazuje przemiany, jakie zaszły i wciąż zachodzą w polskim społeczeństwie w percepcji pierwszego dnia Wielkiego Postu. Podkreśla wymarcie wielu popularnych kiedyś obrzędów, wskazując również na aktualność i żywotność zwyczaju posypywania głów popiołem, który wciąż najpełniej oddaje przekaz Środy Popielcowej.
The aim of the article is to present Ash Wednesday in the liturgy of the Church and to analyze the way of how this day is experienced in the tradition and folk piety, with particular emphasis on customs and rituals. The author makes a reference to the Church’s documents and draws attention to the values that result from the integration of two forms of worship, i. e. liturgy and folk piety. The author drew on the literature on the subject, as well as his stationary ethnographic fieldwork on annual (1990–1994) and funeral rituals (1997–2006) conducted in the Opoczno and Radom subregions. In recent years he also used the method of participant observation. The article is divided into two parts. In the first one the author recalls the genesis of the Ash Wednesday liturgy and the history of religious rituals performed on that occasion; further he discusses the symbolism of ashes, focusing mainly on the customs that once prevailed in the Polish countryside, namely participation in the liturgy, characteristic fasting meals and penitential clothing. The second part of the study presents Ash Wednesday as the cut-off date between the carnival and Lent period; in the past it was a day of practicing folk rituals of an entertaining nature (e.g. dragging an “Ash Wednesday log” or a “women’s comber – fun”). Many of these customs evoked old pre-Christian Spring rituals, and their practice was for utilitarian gains. The author shows the changes that had taken and are still taking place in Polish society in the perception of the first day of Lent. Moreover, he emphasizes the disappearance of many once popular ceremonies and rituals, highlighting at the same time the relevance and durability of the custom of putting ashes on heads, which still best reflects the meaning of Ash Wednesday.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2020, 67, 9; 127-140
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Research on Folk Religiosity at KUL’s Department of Religiology and Missiology
Autorzy:
Kupisiński, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036350.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Department of Religiology and Missiology at John Paul II Catholic University of Lublin
popular piety/folk religiosity
folk customs and rituals
annual rituals and rites of passage
ethnographic field studies
Opis:
The article presents the historical activity, specificity and thematic scope of research conducted by faculty members and students, with a particular focus on postdoctoral (habilitation), doctoral and master’s theses that were written on the subject of folk religiosity at the Department of Religiology and Missiology at John Paul II Catholic University of Lublin. In order to explain our research methodology and the method of analyzing the collected source material obtained from ethnographic field studies on social and spiritual folk culture, the article presents the main themes of the examined annual rituals (Advent, Christmas, Lent, Easter) and the rites of passage (weddings, funerals). Many of our articles on folk rituals and religiosity have been published in journals and research monographs.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2018, 65, 9 English Online Version; 133-151
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Święto Matki Boskiej Gromnicznej w religijności ludowej
Feast of Our Lady of Candles in Folk Religiosity
Autorzy:
Kupisiński, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040467.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Ofiarowanie Pańskie
Święto Matki Boskiej Gromnicznej
świeca woskowa zwana gromnicą
religijność ludowa
pobożność ludowa
zwyczaje
obrzędy i wierzenia ludowe
tradycja ludowa
wróżby
praktyki magiczne
Presentation of the Lord
Feast of Our Lady of Candles
“Gromnica”
folk piety
customs
rituals and folk beliefs
folk tradition
divination
magical practices
Opis:
Święto Matki Boskiej Gromnicznej to późniejsza nazwa powstałego w IV wieku święta Ofiarowania Pańskiego. Początkowo obchody święta posiadały chrystologiczny akcent, ale z upływem czasu nabrały charakteru maryjnego (obecnie w liturgii powrócono do pierwotnej nazwy). W polskiej religijności ludowej funkcjonowała nazwa Matki Boskiej Gromnicznej ze względu na święcenie w Kościele świec zwanych gromnicami. Pod wpływem nauki Kościoła dawne zwyczaje i obrzędy ludowe zmieniły swą treść i znaczenie. Tak było z symboliką światła i świecy.Po nadaniu mu chrześcijańskich interpretacji płonąca świeca symbolizuje światłość wiekuistą, jaką dla każdego wierzącego człowieka stanowi Chrystus. W życiu mieszkańców wsi gromnica posiadała wielkie znaczenie i była wykorzystywana do różnych praktyk. Wręczano ją do ręki umierającemu, aby Maryja bezpiecznie i w świetle Chrystusa przeprowadziła go na „tamten świat”. Po przyjściu z kościoła znaczono kopcącym się płomieniem z gromnicy znak krzyża na futrynach okien i drzwi wejściowych do domu, aby Bóg strzegł domostwa i chronił przed złymi mocami. Zapalano ją i stawiano w oknie lub na stole podczas burzy, aby uchronić dom i gospodarstwo przed uderzeniem pioruna i „odwrócić” burzę. Nie były to czynności magiczne, jak zachowanie to kwalifikują niektórzy etnologowie, gdyż w tym czasie przez wstawiennictwo Maryi zanoszono modlitwę do Boga (odmawiano modlitwę „Pod Twoją obronę”, modlono się na różańcu). Gromnicę wykorzystywano też do przepowiadania praktyk medycznych, meteorologicznych (patrząc jak się pali podczas nabożeństwa czy w drodze do domu). Według wierzeń ludowych posiadała swą moc, gdyż została w kościele poświęcona przez kapłana. Do czasów współczesnych niewiele pozostało z dawnych ludowych zwyczajów związanych z gromnicą. W niektórych tylko rodzinach daje się ją umierającemu, czy kreśli znak krzyża na futrynach okien i drzwi. Jedynie jej wygląd i płonący płomień przypomina wierzącemu sakrament chrztu świętego oraz Chrystusa – Światłość wiekuistą.
The Feast of Our Lady of Candles is the later name for the Feast of Presentation of the Lord, founded in the fourth century. Initially, the celebration had a Christological accent, but with time it acquired features of Marian feast (now in the liturgy the original name is in force). In Polish folk religiosity the name Our Lady of the Thunder Candle has functioned, as people came to church to have their candles called “gromnica” (the Thunder Candle) blessed. Under the influence of the Church's teaching, ancient folk customs and rituals have changed their content and meaning. So it was with the symbolism of light and candle. After giving it a Christian interpretation burning candle symbolizes the eternal light, which is Christ for every Christian. In the life of the villagers gromnica had great significance and was used for various practices. It was handed to a dying person to be safely accompanied by Mary to the “other world” and in the light of Christ. After coming back from church, sign of the cross was marked with a smoky flame of gromnica at the frames of windows and the front door of the house to ensure God's protection from evil spirits. Gromnica was lit and placed in a window or on a table during storm to protect the house and farm from thunder-light and “avert” storm. This was not a magical act, as some ethnologists asserted, but a form of folk piety through the intercession of Mary (People prayed Rosary and “Beneath Thy Protection”).Gromnica was also used for medical and meteorological practices; by observing the flame during the church service or on the way home people were making predications. According to the folk beliefs, candle had its power, because it was blessed in the church by the priest. Nowadays very little is left of the ancient folk customs associated with the Thunder Candle. Only in some families the custom of handing gromnica to the dying person or marking sign of the cross on the frames of the door and windows is still practiced. However, the candle as such and its burning flame reminds the faithful about Baptism and Christ – the eternal Light.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2015, 62, 9; 191-210
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-4 z 4

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies