- Tytuł:
-
Od słuchowiska przez film po książkę – leksykalne wykładniki stylizacji językowej w „Samych swoich”
From radio play through film to book – lexical exponents of language stylization in “Sami swoi” - Autorzy:
- Kresa, Monika
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/594116.pdf
- Data publikacji:
- 2015
- Wydawca:
- Łódzkie Towarzystwo Naukowe
- Tematy:
-
stylizacja
leksyka
film
Sami swoi
Andrzej Mularczyk
stilization
lexis - Opis:
-
Przedmiotem artykułu jest leksyka wyekscerpowana z trzech tekstów związanych z jedną
z najpopularniejszych komedii PRL-u – filmem Sami swoi. Pod uwagę wzięto dialogi filmowe,
tekst zrealizowanego w 1965 roku słuchowiska I było święto oraz powieści Sami swoi wydanej
w 1993 roku. Z tekstów, których autorem jest Andrzej Mularczyk, wyekscerpowano 5 klas leksemów
pełniących funkcje wykładników stylizacyjnych, a zatem leksykę kresową, ogólnogwarową,
kolokwialną i wulgarną, ogólnopolską nazywającą realia wiejskie oraz ogólnopolską odnoszącą
się do realiów kresowych. Analiza wykazała, że najwięcej wykładników stylizacji językowej
wykorzystano w tekście najpóźniejszym, czyli książce; najmniej – w słuchowisku. Najliczniejszą
klasą we wszystkich omawianych tekstach jest klasa leksyki ogólnopolskiej nazywającej realia
wiejskie, spośród klas leksyki dyferencyjnej zaś – leksyka potoczna i kolokwialna. Okazuje się
natomiast, że w tych stylizowanych na polszczyznę przesiedleńców z Kresów dialogach najmniej
jest leksyki typowo kresowej; częstsza, choć nadal rzadka, jest natomiast leksyka ogólnogwarowa.
The subject of this article is the lexis from the three texts connected with one of the most popular comedies in PRL – movie Sami swoi. Film dialogues, text of the radio play I było święto from 1965 and novel Sami swoi published in 1993 were taken into account. Five classes of lexemes functioning as exponents of stylization were indicated in the texts written by Andrzej Mularczyk, namely lexis from Kresy, lexis typical to all dialects, colloquial and vulgar lexis, non-dialectal lexis describing rural realities, non-dialectal lexis referring to realities in Kresy. The analysis showed that the largest amount of exponents of language stylization was used in the newest text – book, and the lowest amount – in the radio play. The class of non-dialectal lexis describing rural realities was the most numerously represented class in the three texts. But from the perspective of differential lexis the most numerous was colloquial and vernacular lexis. Nevertheless, in the dialogues representing the language of Poles disrooted from Kresy the least represented class was lexis typical to Kresy. More often, but still not frequent enough was lexis typical to all dialects. - Źródło:
-
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2015, 61; 141-161
0076-0390 - Pojawia się w:
- Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł