Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "History of language" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-13 z 13
    Tytuł:
    Z dziejów polskich przymiotników znaczących ‘chytry’
    From Polish background of adjectives ‘crafty’
    Autorzy:
    Krótki, Zuzanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1045016.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-04
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    semantics
    lexicology
    history of Polish language
    changes of meanings
    Opis:
    In the article there were analyzed etymologically and semantically 37 names of adjectives ‘crafty’ in the Old Polish lexicology. The material was gathered from all available lexicographical sources registering the vocabulary to the end of 19th century.It was evidenced that the formal structures investigated adjectives implied pictures such as: the picture of grasping at something, a picture of efficiency and excellence in particular field, the image of vector of change movement, the picture of phatamorgana, deception of something duplicitous, the figure of something hidden. Moreover the gross of analyzed units found its place in noun-derivation group of actions manifesting – cunningness or created in the ‘noun place’ with figurative sense. The implemented analysis depicted the differences between old Polish and the contemporary Polish language demonstrating itself on the par with lexicology and semantics.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2016, 23, 2; 83-98
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nazwy poranka w dawnej polszczyźnie
    The names of dawn in old Polish language
    Autorzy:
    Krótki, Zuzanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2109430.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    history of Polish language
    semantic
    the changes of meaning
    Opis:
    In the article the thirty lexical units were analysed and their meaning was – ’dawn’ in the span of time frame; from 15th to 19th century. The material investigated was gathered from all available lexicographical sources registering the bygone vocabulary to the end of 18th century. Stemming from the etymology, the authoress explored the significance of particular wordforms, which were put in the chart at the end with illustration of quantity and volume change in examined lexical field. It turned out that in old Polish the five phases of dawn were extracted which every singular one had at least seven terms. These units were not the constant appellations of concrete phase of the morning time. They evolved constantly semantically or they were weed out from general Polish. Upon the character of these changes the most potent influence was the shifting in customs-the technological progress or better accessability to the chronometers, which influenced as unnecessary the splitting of the dawn into the little segments. As a consequence the special names evaporated.
    Źródło:
    Białostockie Archiwum Językowe; 2017, 17; 107-121
    1641-6961
    Pojawia się w:
    Białostockie Archiwum Językowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nazwy marzeń sennych w historii języka polskiego
    Autorzy:
    Krótki, Zuzanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/678661.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    nomination
    semantics
    history of the Polish language
    meaning change
    Opis:
    Names of dreams in the history of the Polish languageThis article analyzes old names of dreams. During the process of collecting and sorting of the material, etymological data were taken into consideration, which allowed to establish that all the investigated units concentrated around three fields: 1. words with the root: sen/sn-, 2. words with the root: mor-/mar-/marz-, 3. words with the root: widz-. The dominating method in this sketch is the analysis of contexts in which the words within the “dream field” appeared. Considering as evidence the usages of each word recorded in dictionaries of old Polish, I deduce its meaning value in particular periods. Nazwy marzeń sennych w historii języka polskiegoW artykule analizie poddano dawne nazwy marzeń sennych. Podczas porządkowania materiału pod uwagę wzięto dane etymologiczne, które pozwoliły ustalić, że wszystkie badane jednostki koncentrowały się wokół trzech pól: 1. o rdzeniu sen-/śn-; 2. o rdzeniu mor-/mar-/marz-; 3. o rdzeniu widz-. Metodą dominującą w szkicu jest analiza kontekstów, w których występowały wyrazy należące do pola marzenie senne. Na podstawie poświadczeń użycia danego wyrazu w słownikach rejestrujących polszczyznę dawną wnioskuję o jego wartości znaczeniowej w danym okresie.
    Źródło:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2017, 52
    2392-2435
    0081-7090
    Pojawia się w:
    Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Staro- i średniopolskie nazwy ciast
    The Old- and Middle-Polish Names of Pastries (Cakes)
    Autorzy:
    Krótki, Zuzanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459363.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    nominacja
    semantyka
    leksyka
    historia języka polskiego
    nomination
    semantics
    lexicology
    history of Polish language
    Opis:
    In the article herein the thirty-four lexical units were undertaken and analysed thoroughly which maintained the old- and middle-Polish appellations of baking products – pastries. Stemming from the etymology, the motivation was investigated, the meaning and the semantic changes in the gathered texts of words were also scrutinized and put under the magnifying glass. It was evidenced that the nomination of investigated names of ‘baked cakes’ consisted of six general functions such as: 1. literal character of particular cake; 2. indication of its main baking ingredients; 3. the form of it; 4. origin of a cake; 5. increase of ‘favourable of a cake’ by a referral to the authority; 6. correlation of the particular cake with its rites and holidays (during which the pastries were served) (sic!). Most frequently the old names of ‘baked goodies’ were made as simple associations and were coupled with particular shape of the bake.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2016, 11; 75-87
    2083-1765
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    SMUTEK w historii języka polskiego
    Autorzy:
    Krótki, Zuzanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1797991.pdf
    Data publikacji:
    2020-05-29
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
    Tematy:
    the history of Polish language
    the changes of meanings
    the semantics
    the name of values
    Opis:
    The purpose of this article was the semantic analysis of the eight names of the sadness: smutek (smętek), ckliwość, tęskność, tęsknota, tęskliwość, żal, żałość, żal, żalość i żaloba. The composite written material gathered from all available leksicographical sources encompassed the texts starting from the XIV century. It seemed that the meanings and features of the investigated lexems diametrically differed from the contemporary state of things. Those written things featured and characterized themselves on the basis of the numerous sacral texts and it’s assured that the primal essence of those was enveloped with the category of peccata capitalia. We can notice the residua – in the context it’s the religious thinking corresponding with the old polish language – that were long. At the begining of the “young–polish” era it’s registered the “usebles” which indicated the sins tristita, acedia or ira. It’s being said that the language is a very conservative form and that’s why it stays behind in the relationship with the language–beyond world ingraining the history into the contemporariness.
    Źródło:
    Conversatoria Linguistica; 2014, 8; 37-49
    1897-1415
    Pojawia się w:
    Conversatoria Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nazwy demonów powietrznych w historii języka polskiego
    The names of air spirits in the history of Polish language
    Autorzy:
    Krótki, Zuzanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2117329.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    nomination
    lexicology
    diachrony
    history of Polish language
    beliefs
    air demons and half-demons of space
    Opis:
    The analysis was undertaken concerning the ancient names of air ghosts and spirits in this article. The written material gathered from all available lexicographical sources registered the ’lexis’ to the end of 18th century. The author used the old texts and literature for example: Postępek prawa czartowskiego przeciwko narodowi ludzkiemu and Pogrom czartowskie błędy, latawców zdrady i alchemickie zdrady jako rozpłasza. As was evidenced the vintage names of air spirits were structured as a form of three ’pictures’ such as: 1. ‘given to fly’, 2. ‘given to whistle’, 3. ‘the fire in the sky’ the key figure among these creatures was latawiec who was taken as a satan’s helper other demons were treated as an entities who plagued the human kind with bad meteorological aura. Some of them took a revenge on the people for disturbance of their peace and quiet (for instance – południca). Others were the creatures who did a penance. Some characters existed to teach people how to do a husbandry. The author took a notice that there’s no way to reconstruct the full measure of meanings because of the gaps in the written text.
    Źródło:
    Białostockie Archiwum Językowe; 2016, 16; 159-172
    1641-6961
    Pojawia się w:
    Białostockie Archiwum Językowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polskie leksemy o rdzeniu piecz-/piek- pochodne od piec się
    Polish lexemes with the piecz-/piek- root derived from the verb piec się
    Autorzy:
    Krótki, Zuzanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1045166.pdf
    Data publikacji:
    2015-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    history of the Polish language
    semantics
    word-forming cluster
    semantic changes
    Opis:
    In this article, the author presents the lexical family with piecz-/piek- roots. A pool of 39 lexemes was extracted from all the available lexicographic sources of historical vocabulary and presented in the form of a word-forming cluster. The goal of the analysis was to display the internal structure of the chronological derivation of the core of the cluster, piec się with the group of terms of varying degrees of derivation. The analysis is an attempt at explaining the meaning behind the formations with piecz-/piek-roots. The reconstruction of the cluster leads to a discussion of the observed transformations, as well as identifying the nature of the changes to the meaning of specific units. To a large extent, the semantic modifications discussed contributed to constraints in the meaning. Once the primary meaning had disappeared, Polish language users would gradually become less aware of the word formation of the derivatives. Subsequently, the very large etymological cluster disintegrated.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2015, 22, 2; 69-88
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Leksem cud i jego derywaty w historii polszczyzny
    Lexeme cud (miracle) and his derivatives in history of Polish language
    Autorzy:
    Krótki, Zuzanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1044702.pdf
    Data publikacji:
    2018-08-28
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    history of Polish language
    the changing in meanings
    semantics
    lexeme cud (miracle) and its derivatives
    diachronic
    Opis:
    In the article the fifty lexical units were analysed and attributed to the word family of the noun – cud (miracle). The general scope of the analysis was created by the semasiological method. Stemming from the etymology, upon investigation by which methods the particular wordforms acquired new senses it was characterized by movements and objective, which these modifications served. As it turned out the researched lexical units concentrated around such semantic fields as: WONDER and STRANGENESS. The second category (field) developed not until the 18th century. Earlier the analyzed derivatives implied such words as: ‘beauty’, ‘perfectness’, ‘politeness’, ‘magic’, ‘wizardry’ and ‘fraud’. The life changing events and the developing knowledge caused the eradication of last written material and as it happened nobody correlates the jugglers with the miracle makers.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2018, 25, 1; 93-108
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Średnio- i nowopolskie nazwy dolegliwości kobiecych
    The middle- and modern-Polish names of women’s maladies in Polish history
    Autorzy:
    Krótki, Zuzanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/459560.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    nomination
    semantics
    history of Polish language
    names of women’s ailments
    nominacja
    semantyka
    historia języka polskiego
    nazwy dolegliwości kobiecych
    Opis:
    In the herein article the forty-four lexical units were analysed thoroughly by semasiological method. They were coupled with the middle and modern-Polish ‘women’s trouble’. The written material was gathered throughout based upon the formal structure of collected lexemes. It turned out that the investigated units concentrated around six fields: 1. Uterus, 2. Secretions, 3. Breath, 4. Pain, 5. Time, 6. Woman. The primary meaning of many analysed appellations were neutral, they were concerned mainly with the physical ailments. Around the 19th century the researched units were correlated with the hysteria. The ongoing and signalized semantic change was influenced by the socio-cultural factors. The fashion of that time contributed deeply to the manifestation of these supposed women’s maladies.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2018, 13; 74-86
    2083-1765
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Biała magia w leksyce dawnej polszczyzny
    The white magic in the lexicology of the old Polish
    Autorzy:
    Krótki, Zuzanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/475684.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    nominacja
    semantyka
    historia języka polskiego
    leksyka
    the nomination
    semantics
    the history of the Polish language
    Opis:
    W artykule analizie poddano jednostki wiązane z polem BIAŁA MAGIA. Mimo że we współczesnej polszczyźnie pojęcie to nie istnieje, do końca XIX wieku tworzyło rozległą kategorię, w skład której wchodziły elementy aktualnie kojarzone z medycyną lub religią. Analizie poddano zasygnalizowane zagadnienie, aby móc prześledzić, w jaki sposób doszło do jego zaniku. Okazało się, że mimo iż pierwsza wzmianka o białej magii odnotowana została dopiero w XVIII wieku, kategoria ta funkcjonowała począwszy od staropolszczyzny. Jej elementy charakteryzowały początkowo zabiegi o proweniencjach pogańskich, z czasem natomiast do tego pojęcia weszły również nazwy egzorcyzmów. Metodą dominującą w niniejszym szkicu jest analiza kontekstów, w których występowały wyrazy należące do pola semantycznego BIAŁA MAGIA w historii języka polskiego. Na podstawie poświadczeń użycia danego wyrazu w słownikach rejestrujących polszczyznę dawną wnioskowano o jego wartości znaczeniowej w danym okresie.
    In this article were undertaken the units corresponding with the field of white magic in the form of analysis. Beside the fact that this word ‘white magic’ does not exist in the contemporary Polish — it has a meaning in the interpretation itself namely it was considered as a broad category (to the end of the 19th century) which included the elements associated with the medicine and the religion. The above mentioned topic (the white craft) was analysed as a matter of the investigation of how it was extinct this ‘white lore’. It was stated that the first indication of the white magic was recorded scarcely in the 18th century. The category of the topic was prevalent starting from the ancient Polish language. The onset of it's elements and features characterized the measures of the pagan provenances. By and by to this ‘white way of life’ were introduced the names of the exorcisms. The method dominating in this essay is the analysis of contexts. Considering as an evidence the use of that particular word in the dictionary recording the old Polish and deduce the meaning value of it in the particular time.
    Źródło:
    Socjolingwistyka; 2015, 29; 301-311
    0208-6808
    Pojawia się w:
    Socjolingwistyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nekromancja w historii języka polskiego
    Necromancy in the history of the Polish language
    Autorzy:
    Krótki, Zuzanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1591920.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    the history of the Polish language
    semantics
    changes in meanings
    historia języka polskiego
    semantyka
    zmiany w znaczeniach
    Opis:
    W artykule analizie poddano jednostki leksykalne wiązane z polem NEKROMANCJA. Pojęcieto bardzo dobrze poświadczone zostało w dawnej XV-/XVII-wiecznej polszczyźnie. Badaną kategorię reprezentowały bowiem zarówno jednostki o znaczeniu ogólnym, wiązane z białą lubz czarną magią (tj. np. czary, czarnoksięstwo, gusła), jak i zapomniane już wyrazy o znaczeniu odnoszącym się wyłącznie do przywoływania duchów w celu uzyskania wiedzy o przyszłości (tj. nigromancja, nigromancka nauka).Tekst stanowi zatem próbę syntetyzacji tych jednostek leksykalnych. Pokazuje również, jak zawiła była historia pojęcia NEKROMANCJA oraz jakie zmiany o charakterze semantycznym zachodziły w treściach przynależnych do niej elementów.
    In the article there is an analysis of lexical units related to the field of NECROMANCY. The appearanceof this term in the Polish language of the 15th to the 17th centuries is without doubt confirmed.The category in question was represented by the units both of a general meaning relatedto white or black magic (i.e., for example czary, czarnoksięstwo, gusła), and the forgotten wordsreferring only to communicating with the dead in order to get some knowledge about the future.The text is an attempt to synthesise those lexical units. It also shows how complicated the historyof the term was, and what semantic changes took place in the contents of the elements relatedto the term.
    Źródło:
    Studia Językoznawcze; 2016, 15; 183-194
    1730-4180
    2353-3161
    Pojawia się w:
    Studia Językoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dawne nazwy astrologii i astrologów
    The ancient names of the astrology and the astrologers
    Autorzy:
    Krótki, Zuzanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/468482.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    zmiany znaczenia
    historia języka polskiego
    geneza nazw astrologii i astrologów
    semantyka
    the changes in meanings
    the history of Polish language
    nomination
    semantics
    Opis:
    The article is trying to analyse in a semantic way the former names of astrology and the star gazers. The material gathered from all available wells of information; lexicographical sources containing the texts from the fourteen century to the eighteen one. It is manifested in a way that the astrological vocabulary of the old Polish differed from the contemporary lexicology. The changes which occurred on this level of language had an additional „character of quantity” – from the ample collection of 18 units were left barely 2 lexems – astrologia and astrolog. Beside the point there was another character – “the quality character” (the semantic one). At the beginning “the investigated terrain” was affiliated with the category of ASTRONOMY. That is why a lot of names of astrology and the “star watchers” swerved back and forth for long at the stitch of two lexical fields similar semantically. Overall changes which took place in the investigated word-group are reflections of moving trends in societal and cultural spheres of the years gone by.
    Źródło:
    Forum Lingwistyczne; 2015, 2; 51-63
    2449-9587
    2450-2758
    Pojawia się w:
    Forum Lingwistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Handel alkoholem w leksyce staro- i średniopolskiej
    The alcohol trade in old and middle Polish lexicology
    Autorzy:
    Krótki, Zuzanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/683815.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    historia języka polskiego
    nominacja
    semantyka
    nazwy miejsc
    gdzie sprzedawano i spożywano alkohol
    nazwy osób sprzedających alkohol
    the history of Polish language
    nomination
    semantics
    the names of places where the alcohol was consumed
    names of alcohol traders
    Opis:
    In the herein article over thirty lexical units are maintained and analysed depicting the place where the alcohol was sold or the person selling that ‛thing’. The written material was gathered from all available lexicographical sources registering the old vocabulary - to the end of the 18th century. Stemming from the etymology, the authoress investigated the meanings of particular word-forms, which she put into the table-chart at the end. The diagram illustrates quantity and quality changes which happened in analyzed lexical field. It was documented and stated that the character of these changes was influenced by the ongoing linguistic theory and vogue. The longest in practice are the oldest names in unchanged state which are reaching with its own roots the pre-Slavic culture.
    -
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2017, 51, 1; 177-189
    0208-6077
    2450-0119
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-13 z 13

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies