Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "zlewnia" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-5 z 5
Tytuł:
Permanent turf grass as the factor alleviating water erosion in the Carpathian Mountains
Trwałe zadarnienie gleb jako czynnik łagodzący procesy erozji wodnej w obszarach karpackich
Autorzy:
Kowalczyk, A.
Twardy, S.
Kuźniar, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293148.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
erozja glebowa
równanie strat glebowych USLE
zlewnia górska
erosion
grassland
soil losses equation
turf
Opis:
Soil erosion by water is an important economical issue, because it strongly degrades the environment. This phenomenon occurs in the Carpathian mountain areas, and it is caused largely by inappropriate land use. And in the last quarter of the century, in whole region significant structural changes took place - an increase of grassland areas. Research was made in the period of 2008-2010 in the Biała Woda catchment area (10.91 km²) - the Carpathian Mts. The study area under discussion is characterised by low share of arable lands and by high contribution of the permanent grasslands. In this paper the mass of eroded materials was determined by applying of the universal soil losses equation - USLE (WISCHEIER and SMITH, 1978), using main factors, which have the impact on shaping the catchment area e.g. geological structure, terrain relief, the soil, climate, particularly precipitation, land use and slopes. Main attention was focused on agricultural land use (grasslands), hydrographical and road network. Sometimes the field roads becomes streams (gullies, which create favourable conditions for linear erosion e.g. for transporting eroded material during, heavy rainfall. Therefore, structural-spatial changes whih now are taking place sometimes intensify the erosion process.
Erozja wodna gleb jest ważnym problemem gospodarczym, gdyż silnie degraduje środowisko przyrodnicze. Zjawisko to występuje na ok. 60% powierzchni obszarów górskich Karpat i jest w znacznej mierze spowodowane nieodpowiednim użytkowaniem ziemi, jak również nieprawidłowym rozmieszczeniem gruntów ornych. W ostatnim ćwierćwieczu nastąpiły istotne zmiany strukturalne - zwiększenie udziału użytków zielonych, dzięki czemu nabierają on szczególnego znaczenia produkcyjno-ochronnego. W pracy określono masę erodowanego materiału glebowego z zastosowaniem równania strat glebowych - USLE, opracowanego przez Wischeiera i Smitha. Wykorzystano główne czynniki wpływające na kształtowanie powierzchni zlewni, tj.: budowę geologiczną, rzeźbę terenu, glebę, klimat, zwłaszcza opady atmosferyczne, użytkowanie i spadek. Szczegółowo omówiono użytkowanie rolnicze ziemi, sieć hydrograficzną oraz sieć drogową. Drogi polne stają się tu niekiedy potokami, co sprzyja erozji liniowej, tj. odprowadzaniu w czasie dużych opadów erodowanego materiału. Dlatego też zachodzące obecnie przeobrażenia strukturalno-przestrzenne niekiedy intensyfikują procesy erozyjne. Zlewnia Grajcarka o powierzchni 84,45 km², jest użytkowana w sposób istotnie zróżnicowany. Do szczegółowej analizy wybrano więc zlewnię Białej Wody. Dorzecze Białej Wody zajmuje powierzchnię 10,91 km², rzeźba terenu jest silnie zróżnicowana, różnica miedzy najniższym a najwyższym punktem dorzecza wynosi 490 m n.p.m. Potok Biała Woda ma pięć większych dopływów, które rozcinają dorzecze Białej Wody do granic wododziału. W rozpatrywanym roku hydrologicznym (2010) masa erodowanej gleby wynosiła 87,4 t·km-2·r-1. Wynik ten klasyfikuje teren do II stopnia erozji wg Zachara, czyli słabej.
Źródło:
Journal of Water and Land Development; 2011, 15; 41-51
1429-7426
2083-4535
Pojawia się w:
Journal of Water and Land Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obliczanie wielkości erozji wodnej gleb na obszarach górskich
Estimation of soil water erosion magnitude in the mountain areas
Autorzy:
Kowalczyk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338543.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
erozja glebowa
GIS
równanie strat glebowych USLE
zlewnia górska
mountain catchments
USLE Soil Loss
erosion
Opis:
W pracy przedstawiono sposób obliczenia masy erodowanej gleby na przykładzie zlewni Bystrzycy Dusznickiej z wykorzystaniem danych dostarczanych przez System Informacji Geograficznej (GIS). Posłużono się do tego celu opracowanym przez Wischeiera i Smitha równaniem strat glebowych - USLE. Obliczeń dokonano ze szczególnym uwzględnieniem pól uprawnych, które stanowią ok. 36% powierzchni rozpatrywanej zlewni. W obliczeniach ujęto następujące warianty użytkowania płużnego - uprawa w poprzek stoku oraz uprawa warstwicowa. Do obliczeń z zastosowaniem uniwersalnego równania strat glebowych wykorzystano program PARUSLE. Program ten wymaga przygotowania cyfrowych warstw tematycznych, między innymi wysokościowego modelu terenu, spadków terenu, rozmieszczenia rodzaju gleb i innych. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że maksymalne natężenie erozji wodnej gleb występuje na terenach użytkowanych rolniczo. Przeprowadzono też symulację, polegającą na zmianie sposobu wykorzystania upraw polowych, w wyniku której za najkorzystniejszą uznano uprawę pól wzdłuż warstwic. Wprowadzenie tego sposobu uprawy może być bardzo trudne z uwagi na rozdrobnienie pól uprawnych. Aby zmniejszyć erozję wodną gleb, należy właściwie rozmieszczać elementy liniowe: granice dzielące różnie wykorzystywane grunty, miedze, polne drogi wszystkich klas itp. Rozmieszczenie ich bez uwzględnienia urzeźbienia terenu oraz kierunku spływu - to jedna z istotnych przyczyn erozji wodnej.
The paper presents the method of estimation of the eroded soil mass, applying the data delivered by the Geographical Information System (GIS) - taking as an example the Bystrzyca Dusznicka mountain catchment. For this purpose Universal Soil Loss Equation - USLE of Wischeier and Smith was utilised for evaluation of soil mass with particular reference to agricultural land, which constituted of about 36% of analysed catchment area. The calculations were made for the different kinds of arable land utilisation: tillage across the slope and a contour cultivation. The PARUSLE program has been used to solve the universal equation for the estimation of the soil losses. This program needs digital subject layers, among the other an altitude-terrain model, slopes, distribution of soil types and similar. Based on the obtained results it was found that the maximum intensity of erosion occurred in the agriculture utilised land. A simulation has been made which relies on changes of different kinds of land use. It was concluded that most favourable is contour cultivation. The introduction of this method of cultivation can be difficult in view of fragmentation of arable fields. In order to reduce soil erosion it is necessary to distribute properly the linear elements, dividing borders of variously utilized fields, baulks, and field roads all classes etc. Considering them without arranging to relief as well as to the direction of water flows, constitute one of the significant causes of water erosion.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2007, 7, 1; 91-103
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przyczyny zmian stężenia azotu i fosforu w wodach powierzchniowych górnej zlewni Sanu (po przekrój w Przemyślu) w latach 1990-2005
The reasons for the concentration changes of nitrogen and phosphorus compounds in the surface waters of the San upper basin (section at Przemyśl) in the period of 1990-2005
Autorzy:
Kuźniar, A.
Twardy, S.
Kowalczyk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338345.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
składniki nawozowe
użytkowanie ziemi
wody powierzchniowe
zlewnia Sanu
land use
nutrient compounds
San basin surface water
Opis:
W pracy przedstawiono zmiany stężenia związków azotu i fosforu zarejestrowane w wodach Sanu po profil wodowskazowy w Przemyślu (3663 km²) oraz w rzece Wiar - ujście do Sanu - Krówniki (798,3 km²). Wykorzystano dane WIOŚ w Rzeszowie z 12 punktów pomiarowo-kontrolnych oraz wyniki własne, zgromadzone w ramach prac statutowych IMUZ. WIOŚ prowadzi monitoring wód dwukrotnie w ciągu miesiąca, co daje podstawy do oceny zmian stężenia amoniaku (NH4+), azotanów (NO3-), fosforanów (PO43-) oraz fosforu ogólnego (Pog) w wodach powierzchniowych zlewni Sanu z uwzględnieniem ich związku z produkcją roślinną, zwierzęcą i ze zmianami demograficznymi. Zgromadzony materiał poddano analizie ze szczególnym uwzględnieniem okresu zimowego (XI-IV), okresu letniego (V-X) oraz całego roku. Stwierdzono, że w okresach letnich występowało mniejsze niż w półroczach zimowych średnie stężenie związków azotu i fosforu. Analizując zmiany stężenia w poszczególnych częściach zlewni Sanu, wykazano że największe zróżnicowanie średnich wartości stężenia zanotowano w rzece Wiar. Stężenie składników nawozowych u jej ujścia było największe i odpowiadało III i IV klasie czystości.
In this paper the changes of nutrient components registered in the San River (at Przemyśl section 3 663 km²), and in the Wiar River - at the mouth of a San River (Krówniki - 798.3 km²), were presented. The results of research studies for the period of 1990-2005 were shown for 12 measurement sections. In the work the data of the Regional Inspectorate of Environmental Protection in Rzeszów were utilised, which monitors the surface waters twice a month as well as IMUZ Institute's the own research results, gathered within the framework of statute works. It enables the evaluation of the changes of nitrogen components, ammonium NH4+ nitrate, NO3- phosphates PO43- and P appearing in the surface waters of the San Basin. The relationships with plant and animal production as well as demographic changes were taken into consideration. The collected materials for the period 1990-2005 were analysed including the winter period (Nov--arch), summer period (May-Oct) as well as for the whole year. It was found that in the summer periods (as compared with the winter periods) lower concentrations of nutrient components appeared. And the results of the analysis of particular sections of the San courses have shown that during the research periods the highest difference in average concentrations was registered in the Waiter River. The nitrogen and phosphorus concentrations at the mouth were equivalent to III and IV cleanness classes.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2008, 8, 1; 185-196
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmienność wieloletnia i sezonowa występowania minimalnych stanów wód podziemnych na wybranym obszarze nizinnym
Seasonal and long-term variability of monthly minimum groundwater levels in selected lowland area
Autorzy:
Kowalczyk, A.
Stępińska-Drygała, I.
Wesołowski, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075406.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
minimalny poziom wody podziemnej
zmienność wieloletnia
autokorelacja poziomu wód podziemnych
zlewnia Wkry
zlewnia Skrwy
minimum groundwater levels
seasonal and long-term variability of groundwater levels
autocorrelation of groundwater
levels
Wkra drainage basin
Skrwa Prawa drainage basin
Opis:
The study undertakes investigations of the seasonal and long-term variability of monthly minimum groundwater levels of unconfined aquifer within selected lowland areas of Wkra and Skrwa Prawa catchments. Data were collected at four locations, monitored within the national groundwater monitoring network run by the Polish Geological Institute – NRI and cover a period of 39 years (1976–2014). Analysis performed within the study includes descriptive statistics, autocorrelation coefficients for delays from 1 to 450 months and the indicator of minimum groundwater level; results are presented using contour graphs. Data demonstrate very strong autocorrelation and internal inertia. A specific long-term irregular periodicity of monthly minimum levels’ fluctuations dominating over seasonal changes has been revealed. The study also shows, that seasonal variability of monthly minimum levels within the catchments corresponds to the continental type of groundwater fluctuations. The highest monthly minimum levels occur in spring (predominantly in April), and the lowest – in autumn (October and November). The analysis indicates no obvious overall change in the structure of seasonal monthly minimum groundwater levels within the investigated period. However, in one location within the Skrwa Prawa drainage basin, the period with the highest monthly minimum levels was brought forward from April to earlier months.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2015, 63, 10/1; 860--866
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagrożenie erozją wodną na obszarach lessowych Małopolski na przykładzie zlewni Ścieklec
The threats of water erosion in loess areas of Małopolska – an example of the Ścieklec River
Autorzy:
Kowalczyk, A.
Smoroń, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338259.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
erozja gleb
przeciwdziałanie erozji
równanie strat glebowych USLE
zlewnia Ścieklec
erosion prevention
soil erosion
soil loss equation
Ścieklec catchment
Opis:
Celem pracy było określenie zagrożenia erozją wodną gleb lessowych w zlewni cząstkowej Ścieklec na podstawie masy erodowanego materiału glebowego z wykorzystaniem równania strat glebowych − USLE (wg WISCHMEIERA i SMITHA [1978]), w którym wykorzystuje się wartości podstawowych czynników określających: rzeźbę terenu zlewni, nachylenie stoków, budowę geologiczną, rodzaj gleb, opady atmosferyczne oraz sposób rolniczego użytkowania. W pracy przedstawiono również metody zapobiegania erozji na tym terenie, a zwłaszcza w zakresie właściwej agrotechniki i przekształceń strukturalnych. Teren zlewni zagrożony jest erozją wodną [SMOROŃ 2012], jednak znajdują się na nim też obszary, gdzie zjawisko to nabiera istotnego znaczenia dla produkcji rolniczej, jak również stwarza zagrożenie dla środowiska wodno-glebowego. Sprzyja temu urozmaicona rzeźba terenu, bardzo duża podatność gleb lessowych uprawianych mechanicznie na zmywy powierzchniowe, a także mały udział trwałych użytków zielonych (ok.7%) i lasów (ok 6%). Średnia roczna temperatura powietrza z wielolecia na badanym terenie jest wysoka i waha się od 7,0 do 8,0 °C, a średnia roczna suma opadów atmosferycznych wynosi ok. 570 mm.
The objective of this paper was to assess water erosion threats of loess soil in the Ścieklec River sub-catchment (the Szreniawa River basin). The USLE equation [WISCHMEIER, SMITH 1978] was applied which considers the main factors determining the catchment terrain relief, land slopes, geological structure, type of soils, precipitations and the land use. Also, preventive measures against soil erosion, particularly proper agronomy are discussed. The studied area is moderately threatened by water erosion, but there are areas where this phenomenon is of significant importance for agricultural production and for the soil-water environment. Diverse land relief, mechanically cultivated loess soils highly susceptible to rain wash and small shares of grasslands (about 7%) and forests (about 6%) facilitate water erosion. Average multiyear air temperature is high and varies from 7.0 to 8.0°C, and annual precipitation is about 570 mm.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2013, 13, 4; 55-63
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-5 z 5

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies