- Tytuł:
-
Podwojone ciała i trauma. Figura sobowtóra w gatunku fantastyki naukowej
Body Doubles and Trauma: The Figure of the Doppelgänger in the Science Fiction Genre - Autorzy:
- Korczarowska, Natasza
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/38621426.pdf
- Data publikacji:
- 2024
- Wydawca:
- Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
- Tematy:
-
trauma
sobowtór
Zygmunt Freud
ekokrytyka
Steven Soderbergh
Baltasar Kormákur
doppelganger
Sigmund Freud
ecocriticism - Opis:
-
Przedmiotem artykułu jest refleksja nad funkcją figury sobowtóra w kontekście traumy w gatunku fantastyki naukowej na przykładzie filmu Solaris (2002) Stevena Soderbergha i serialu Katla (2021) Baltasara Kormákura. Ich twórcy przeciwstawiają się tradycji literackiego gotyku, ugruntowanej przez kanoniczny esej Freuda Niesamowite i przywołanej przez René Girarda w koncepcji „potwornego sobowtóra”. Problematyka egzystencjalna i namysł nad cielesnym aspektem doświadczania inności sytuują omawiane filmy w paradygmacie ekokrytyki. Autorka podkreśla, że – w przeciwieństwie do wielu współczesnych utworów science fiction – nie koncentrują się one na relacji (podwojone) ciało – technologia, lecz (podwojone) ciało – natura. Natura wchodzi tu w bezpośrednią interakcję z człowiekiem, odpowiadając – za pośrednictwem zmaterializowanych ciał sobowtórów – na jego podświadome pragnienia związane z przeżytą traumą. Nieodłącznie w przypadku teorii traumy pojęcia z obszaru psychoanalizy freudowskiej pozwalają wydobyć konstruktywny aspekt konfrontacji z podwojonym ucieleśnionym Innym.
The article discusses the function of the figure of the double in the context of trauma in the science fiction genre, based on the example of the film Solaris (2002) by Steven Soderbergh and the series Katla (2021) by Baltasar Kormákur. Their creators strongly oppose the literary Gothic tradition as established by Freud’s canonical essay “The Uncanny” and evoked by René Girard in the concept of the “monstrous double.” Existential issues and reflection on the corporeal aspect of experiencing otherness place the discussed films in the paradigm of ecocriticism. The author emphasizes that, unlike many contemporary science-fiction works, they do not focus on the (doubled) body – technology relationship, but on the (doubled) body – nature relationship. Here, nature interacts directly with humans, responding – through the materialized bodies of doppelgängers – to their subconscious desires related to the trauma they have experienced. Concepts from the field of Freudian psychoanalysis inherent in trauma theory allow us to bring out the constructive aspect of confrontation with a doubled embodied Other. - Źródło:
-
Kwartalnik Filmowy; 2024, 126; 6-28
0452-9502
2719-2725 - Pojawia się w:
- Kwartalnik Filmowy
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł