Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "PHILOSOPHY" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Dieter Birnbacher, Tod, Series: Grundthemen Philosophie [Śmierć. Seria: Podstawowe tematy filozofii], de Gruyter, Berlin /Boston 2017, ss. 186
Dieter Birnbacher, Death. Series: Basic topics in philosophy, de Gruyter, Berlin /Boston 2017, pp. 186
Autorzy:
Kożuchowski, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2148095.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
filozofia
metafizyka
philosophy
metaphysics
Źródło:
Studia Elbląskie; 2018, 19; 625-627
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dieter Henrich, Sein oder Nichts. Erkundungen um Samuel Beckett und Hölderlin, C.H. Beck, München 2016, ss. 491,
Dieter Henrich, Being or Nothingness. Reflections on S. Beckett and Hölderlin, C.H. Beck, München 2016, pp. 491
Autorzy:
Kożuchowski, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2148154.pdf
Data publikacji:
2018-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
filozofia
metafizyka
philosophy
metaphysics
Źródło:
Studia Elbląskie; 2018, 19; 621-623
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadnienie powszechnie ważnych norm a kwestia bezpieczeństwa
The issue of universally valid norms against safety issues
Autorzy:
Kożuchowski, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2151031.pdf
Data publikacji:
2015-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
philosophy
universal norms
security
Robert Spaemann
Opis:
The article is focused on the problem of universal validity of moral norms and it combines them with security matters. It presents the point of view of relativism with its relative comprehension of standards, where they are conditioned by time and culture. It shows two negative examples of dealing with the universality of standards, i.e. the position of hedonism and utilitarianism. All three ethical orientations absolutely can not become the basisfor a sense of security. The article also justifies why the existence of universal standards should be discussed. Their various sources such as natural and revealed law, human nature and dignity, as well as a man understood as an aim in itself were indicated here. The article emphasises the fact that the existence of universal standards and respect for such a situation determine safe human existence. The analysis was conducted primarily on the basis of thework of one of the greatest living German philosopher Robert Spaemann. In contrast, the safety aspect harmonising with his thinking has been developed by the author of the article.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2015, 16; 365-379
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Franz Gruber, Markus Knapp (Hg.). Wissen und Glauben. Theologische Reaktionen auf das Werk von Jürgen Habermas „Auch eine Geschichte der Philosophie”. Mit einer Replik von Jürgen Habermas, Freiburg: Herder 2021, ss. 256
Franz Gruber, Markus Knapp (Hg.), Knowledge and Faith. Theological reactions to the work of Jürgen Habermas "Also a History of Philosophy". With a replica by Jürgen Habermas, Freiburg: Herder 2021, pp. 256
Autorzy:
Kożuchowski, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154464.pdf
Data publikacji:
2022-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Jürgen Habermas
filzofia
rozum
wiara
philosophy
reason
faith
Źródło:
Studia Elbląskie; 2022, 23; 439-440
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Człowiek jest osobą, a zwierzę nie – wywiad z prof. Bertholdem Waldem
Man is a person and an animal is not - interview with Prof. Berthold Wald
Autorzy:
Kożuchowski, Józef
Wald, Berthold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154424.pdf
Data publikacji:
2022-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Berthold Wald
filozofia niemiecka
antropologia
German philosophy
anthropology
Źródło:
Studia Elbląskie; 2022, 23; 449-456
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem nieśmiertelności duszy w ujęciu Dietricha von Hildebranda
The problem of soul immortality in conceptualization by Dietrich von Hildebrand
Autorzy:
Kożuchowski, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2150940.pdf
Data publikacji:
2016-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
nieśmiertelność
dusza
osoba
filozofia
Hildebrand
Akwinata
immortality
soul
person
philosophy
Aquinas
Opis:
Autor artykułu przedstawia myśl wybitnego współczesnego niemieckiego filozofa o orientacji fenomenologicznej na temat nieśmiertelności duszy - Dietricha von Hildebranda. Podkreślając, że myśl ta jest zgodna z klasycystyczną tradycją Platona, Arystotelesa i Akwinaty, jednocześnie wskazuje na jej oryginalny charakter. Widać to w argumentacji filozofa, który wykazuje nieśmiertelność duszy z dwóch perspektyw - pierwszej - z transcendencji człowieka ukazanej w działaniu osobowym (w jego aktach duchowych) i drugiej - z istnienia osobowego Boga. Oryginalność Hildebranda ujawnia się bliżej w kontekście porównania ze stanowiskiem Akwinaty.
The author of the article presents the thought by an outstanding modern German philosopher of phenomenological orientation on the immortality of soul – Dietrich von Hildebrand. Stressing that the thought is in harmony with the classicist tradition of Plato, Aristotle and Aquinas, simultaneously points to its original character. It is shown in the philosopher’s argumentation, who demonstrates the immortality of soul from two perspectives – the first – from the transcendence of human shown in personal activity (in his spiritual acts) and the other – from the existence of personal God. The originality of Hildebrand’s shows closer in the context of comparison with Aquinas’ standpoint.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2016, 17; 251-260
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrześcijańska nadzieja wobec światowych ideologii nadziei. Ujęcie Roberta Spaemanna
Christian Hope Versus World Ideologies of Hope
Autorzy:
Kożuchowski, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/558720.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
chrześcijaństwo
filozofia
ideologie
nadzieja
przyszłość
Christianity
eternity
future
hope
ideologies
philosophy
Opis:
W niniejszym artykule zasadniczo omówiono dwa odnoszące się do nadziei zagadnienia analizowane przez Roberta Spaemanna. Pierwsze dotyczy przesłania światowych ideologii nadziei. Zostały one zdemaskowane przez wybitnego niemieckiego myśliciela jako iluzoryczne i utopijne, dlatego że chcą przywiązać człowieka do ziemi i zapewnić mu raj w doczesności. Spaemann zatrzymuje się zwłaszcza nad tymi, które doszły do głosu w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX w.: marksizmem, a zwłaszcza propagowaną przez Herberta Markusego tzw. ideologią przyjemności. Spaemann akcentuje społeczne skutki ich oddziaływania: najpierw odurzenie owymi ideologiami wielu społeczeństw zachodnich oraz ich nadzwyczajną euforię, która nagle zamieniła się w niesłychaną frustrację. Ostateczna perspektywa oferty wszelkich światowych ideologii jest nader przerażająca dla naszej egzystencji. W analizie drugiego zagadnienia zarysowano przede wszystkim naturę nadziei, na której tle została ukazana doniosłość chrześcijaństwa tak w obecnych czasach, jak i w przyszłości. W jego posłannictwie cnota nadziei inspiruje, motywuje oraz dodaje odwagi. Kontekst, w jakim to się dokonuje, jest wieloraki i różnorodny. Wskazano także na podobieństwo ujęcia kwestii rozumienia nadziei w dwóch jej aspektach – naturalnej i nadprzyrodzonej – u Roberta Spaemanna i Josepha Piepera. Ten aspekt zagadnienia nie był dotąd przedmiotem analiz. Ponadto autor artykułu ukazał u Spaemanna problematykę nadziei w ujęciu nie rozwijanym przezeń wprost, to jest odpowiedzialności za innych.
This article addresses two issues related to hope and examined by Robert Spaemann. The first concerns the ideas propagated by world ideologies of hope. They were exposed by the prominent German thinker as illusory and utopian because they want to tie Man to the world and assure him paradise in this mortal life. Spaemann focuses on the Marxism of the 1960s and 1970s and especially the so-called ideology of pleasure promoted by Herbert Markuse. Spaemann emphasises the social consequences of those ideologies: first, the intoxication with the ideologies of many Western societies and their extraordinary euphoria, which suddenly turned into deep frustration. The ultimate perspective of what all world ideologies have to offer is most terrifying with regard to our existence. The author’s analysis of the other issue encompasses primarily the nature of hope, against which the importance of Christianity is shown both for the present and the future. In its mission, the virtue of hope inspires, motivates and encourages. The context in which this is done is manifold and diverse. Similarities were pointed out in the approach to the question of understanding hope in its two aspects – natural and supernatural – of both Robert Spaemann and Joseph Pieper. This aspect of the issue has not yet been analysed. Moreover, the author emphasised Spaemann’s indirect emphasis on responsibility for others as an aspect of the question of hope.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2019, 45; 77-97
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrześcijańska nadzieja według Roberta Spaemanna
Christian hope according to Robert Spaemann
Autorzy:
Kożuchowski, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1008887.pdf
Data publikacji:
2018-12-16
Wydawca:
Akademia Katolicka w Warszawie
Tematy:
nadzieja
ideologie
chrześcijaństwo
przyszłość
filozofia
wieczność
hope
ideologies
Christianity
future
philosophy
eternity
Opis:
The article presents a vision of Christian hope in the view of the widely regarded German contemporary thinker – Robert Spaemann. This vision was sketched in response to the mistaken understanding of this virtue by representatives of the world’s ideologies of hope, especially of H. Markuse. The nature of hopeis shown there in the context of issues closely related to it, such as salvation and eternal life, the end of times, earthly hopes, dignity of life, progress, suffering,modes of the presence of Christians in the world and their personal qualities. Subsequently, the natural foundations of hope and its meaning are indicated and explained. What is also emphasized is the special importance of this virtue due to the kind of good it offers and the means of solving the existential problems that man will always face (including the purpose of existence, death, suffering, self-fulfillment, happiness, responsibility for the future, respect for life – especially human – from conception to natural death). The work of Spaemann inspires, motivates, orientates, empowers, strengthens and encourages the virtue of hope
Źródło:
Warszawskie Studia Teologiczne; 2018, 31, 4; 63-77
0209-3782
2719-7530
Pojawia się w:
Warszawskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dlaczego prawo naturalne neguje transhumanizm?
Why natural law negates transhumanism?
Autorzy:
Kożuchowski, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2148042.pdf
Data publikacji:
2019-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
filozofia
prawo
natura
transhumanizm
manipulacje
postczłowiek
philosophy
law
nature
transhumanism
manipulations
posthuman
Opis:
W artykule najpierw podjęto próbę określenia, czym jest transhumanizm. W związku z tym przywołano dwa stanowiska w tej kwestii: jedno w jego pierwotnym znaczeniu, określonym przez J. Huxleya w 1957 roku, i drugie wyartykułowane współcześnie przez najbardziej znaczących zwolenników tej doktryny (m.in. przez N. Bostroma). Podkreślono, iż to ostatnie w obecnych debatach naukowych i filozoficznych jest traktowane jako za właściwa wykładnia transhumanizmu. Ideologia ta jako swój właściwy cel stawia sobie stworzenie tzw. postczłowieka, czyli nową istotę tak radykalnie różniącą się od nas, że trudno będzie ją postrzegać jako człowieka (przedstawiciela homo sapiens). Zaakcentowano, dlaczego taki postczłowiek może być porównany do nadczłowieka Nietzschego. Tymczasem w swej pierwotnej wersji transhumanizm miał na uwadze tylko udoskonalenie bytu ludzkiego, czyli zmiany o charakterze ilościowym, ale nie zerwanie z naturą ludzką. Natomiast jego współczesna wizja oznacza transformację naszej natury i jej odrzucenie. Taka doktryna u swych podstaw ma platońską koncepcję człowieka jako duszy, dla której złączenie z ciałem nie jest niezbędne. Jak dalej zaakcentowano, tego typu wersja transhumanizmu spotkała się ze zdecydowaną krytyką wybitnych współczesnych myślicieli niemieckich: J. Habermasa, R. Spaemanna i B. Walda. W tej kwestii szerzej przedstawiono zwłaszcza spojrzenie B. Walda. Podkreślono jednak, iż również transhumanizm o charakterze ilościowym podlegałby negatywnej ocenie moralnej, gdyby urzeczywistnienie jego projektów powodowało naruszenie fundamentalnych dóbr moralnych. Następnie w artykule zaprezentowano zarys klasycznej teorii prawa naturalnego (św. Tomasz) w interpretacji R. Spaemanna. W końcowej partii tych rozważań wskazano, jak bardzo dramatyczne z punktu widzenia prawa naturalnego okazałyby się konsekwencje dla egzystencji ludzkiej i społeczeństw wszelkie usiłowania, które zmierzałyby do ucieleśnienia doktryny transhumanizmu. Zaznaczono także, iż urzeczywistnienie tej ideologii postawiłoby pod znakiem zapytania perspektywę zachowania zarówno naszej tożsamości, jak i całego rodzaju ludzkiego. Autor artykułu z jednej strony referuje klasyczną wizję prawa naturalnego R. Spaemanna w jej elementarnym brzmieniu oraz usiłuje samodzielnie zarysować treść doktryny transhumanizmu. Z drugiej zaś podejmuje próbę krytycznej jej oceny z punktu widzenia prawa naturalnego. Kwestii tej w takim jej ujęciu nie rozwijał ani R. Spaemann, ani dwaj inni przywołani w analizach niemieccy myśliciele: J. Habermas i B. Wald.
At first, the article attempts to define what transhumanism is. To this end, two positions on this issue are recalled: one in its original meaning, defined by Julian Huxley in 1957, and the other articulated today by the most significant supporters of this doctrine (including Nick Bostrom). It is stressed that the latter is treated in today’s scientific and philosophical debates as a proper interpretation of transhumanism. This ideology has its own goal of creating the so-called posthuman, i.e. a new being so radically different from us that it will be difficult to perceive it as a human being (a representative of homo sapiens). It is emphasised whysuch a posthuman can be compared to Nietzsche’s Übermensch. Meanwhile, in its original version, transhumanism was concerned only with the improvement of human existence, i.e. quantitative change rather than breaking with human nature. On the other hand, his contemporary vision means the transformation of our nature and its rejection. Such a doctrine is based on the Platonic concept of man as a soul, for whom the attachment with the body is not essential. As further stressed, such a version of transhumanism faced strong criticism of prominent contemporary German thinkers: Jürgen Habermas, Robert Spaemann and Berthold Wald. In this regard, Wald‘s perspective in particular is presented in greater detail. It is also underscored, however, that quantitative transhumanism would also be subject to a negativemoral evaluation if the realisation of its projects brought about the violation of fundamental moral goods. Next, the article outlines the classical theory of natural law (Thomas Aquinas) as interpreted by R. Spaemann. Finally, it is indicated how dramatic – from the point of view of natural law – the consequences for human existence and society would be if the doctrine of transhumanism were attempted to be materialised. It was also noted that the realization of this ideology would call into question the perspective of preserving both our identity and the whole human race. On the one hand, the author refers to Spaemann’s classic vision of natural law in its elementary shape and tries to outline the content of the doctrine of transhumanism on hisown. On the other hand, he attempts to critically assess it from the perspective of natural law. Neither Spaemann nor the other two German thinkers, Habermas and Wald, developed this issue in this way.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2019, 20; 502-517
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Determinizm czy wolność w ujęciu Roberta Spaemanna
Determinism or freedom by Robert Spaemann
Autorzy:
Kożuchowski, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154327.pdf
Data publikacji:
2014-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Robert Spaemann
German philosophy
determinism
freedom of the will
theories brain researchers
Opis:
From the article we learn how timely and significant are the deliberations, especially on the freedom of human will, of one of the most prominent living German philosophers R. Spaemann. He presents his attitude in the dispute with the representatives of modern materialistic determinism, brain scientists and neurophilosophers. For these intelectuals our decisive acts are nothing more than states of the brain. These acts may come to life by the power of neural processes, not by the power of reasons (motives) initiated by us, as Spaemann convincingly shows. From the main and largest part of the article we learn why thedeterministic vision is not acceptable. Now it leads itself to absurd because of contradictions and mistakes in its assumptions (petitio principii, regressus ad infinitum) and (openly declared) proclaimed dogmatism. Moreover, it is contrary to experience, facts, practice of life, commonly accepted opinions on freedom. The famous Dennett’s experiment, which was supposed to give an argument against the classic thesis on our free will, in reality did not showany connection with our decisive acts.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2014, 15; 393-403
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kwestia duchowej tożsamości Europy: stanowisko Angeli Ales Bello
The question of the spiritual identity of Europe: the view of Angela Ales Bello
Autorzy:
Kożuchowski, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/523599.pdf
Data publikacji:
2018-11-26
Wydawca:
Uczelnia Lingwistyczno-Techniczna w Świeciu
Tematy:
filozofia
Europa
tożsamość
kultura
chrześcijaństwo
Husserl
Stein
philosophy
Europe
identity
culture
Christianity
Opis:
Autor artykułu naświetlił stanowisko wybitnej współczesnej włoskiej filozofki, znawczyni myśli Husserla i Stein – Angeli Ales Bello w kwestii duchowej tożsamości Starego Kontynentu. Myśl filozoficzna określiła Europę w sposób tak bardzo zasadniczy, że w oderwaniu od niej nie sposób uchwycić i zrozumieć oblicza kulturowego, życia publicznego, społecznego, politycznego Europejczyków i ich mentalności. Myślicielka prawdę tę ukazuje oryginalnie, jak wskazuje na to i wyjaśnia kontekst, w którym ją artykułuje i formułuje, a mianowicie dzieje zachodniej filozofii, począwszy od jej narodzin w Grecji. Przy prezentacji wpływu refleksji filozoficznej na duchową (kulturową) tożsamość Europy, Bello rozwija i akcentuje doniosłość poglądu dwóch wielkich filozofów Husserla i Stein w kwestii relacji pomiędzy filozofią a kulturą europejską. Pogląd ten jawi się nadal jako niezawodny drogowskaz o intelektualnej i moralnej wymowie (treści) dla współczesnej ludzkości. Nietracenie go z oczu warunkuje zachowanie własnej tożsamości Europejczyków i możliwość kontynuowania przez nich swej uniwersalnej, duchowej misji także wobec innych kultur. Dla tych myślicieli filozofia musi pozostać miarą myślenia i działania ze względu na swój charakter stawianie w centrum swych poszukiwań obiektywizmu poznania (otwartego na krytykę), prawdy i mądrości obejmującej także wymiar praxis i zakładającej poczucie odpowiedzialności za otrzymane w spuściźnie dziedzictwo kulturowe. W taki charakter filozoficznej teorii wpisuje się doktryna chrześcijańska ze swym uniwersalizmem przesłania, nie tylko harmonizującym z duchem myśli greckiej (Husserl), ale i rozwijającym oraz wzbogacającym tego ducha (Stein). Staje się więc zrozumiałe, dlaczego tak Husserl, jak i Stein, jakkolwiek nie explicite, proponują nadal Europejczykom wizję egzystencji wykreowanej w tradycji chrześcijańskiej. Autor tych analiz starał się uwyraźnić i samodzielnie ująć stanowisko Bello dotyczące problematyki toż¬samości duchowej Europy o której to tożsamości, jak wskazują na to zarówno tytuły jej prac, jak i sama ich treść, nie wypowiadała się ona wprost. Dokonał też próby jego oceny, podkreślając i usiłując wykazać aktualność i doniosłość rozważań włoskiej uczonej. Sprecyzował też i omówił jej tezę, którą ona postawiła bez komentarza i z tego powodu może jawić się jako nie do końca jasna: wraz z Parmenidesem i Heraklitem rozpoczęło się w pełnym sensie filozofowanie.
The article elucidates the views of the eminent contemporary Italian philosopher, Angela Ales Bello, who is an expert in the thought of Edmund Husserl and Edith Stein in respect of the spiritual identity of the Old Continent. The philosophical thought defined Europe in such a significant degree that without it one finds it impossible to capture and comprehend the culture and the public, social and political life of Europeans, nor their mentality. The philosopher presents this truth in an original way, which is evident from the context the she provides for this truth, namely the history of Western philosophy, starting with its origins in Greece. While presenting the impact of philosophical reflection on the spiritual (cultural) identity of Europe, Bello develops and stresses the significance of the view as presented by two eminent philosophers, Husserl and Stein in respect of the relationship between philosophy and European culture. This view still appears as an unshaken landmark with intellectual and moral relevance (content) for today’s humanity. If the Europeans do not lose sight of it, they will be able to retain their own identity and continue their universal and spiritual mission with respect to other cultures, too. For the above thinkers, philosophy must re¬main a measure of thinking and acting due to its nature: focusing on the search for objectivity of perception (open to criticism), truth and wisdom which include the dimension of praxis and assuming responsibility for the cultural heritage. This character of the philo¬sophical theory is reflected by the Christian doctrine with its uni¬versalism of the message, which not only is consistent with the spirit of the Greek thought (Husserl) but it also develops and enriches this spirit (Stein). It becomes clear, then, why both Husserl and Stein, albeit not explicitly, offer the Europeans a vi¬sion of existence based on the Christian tradition. The Author of these considerations attempts to highlight and treat individually Bello’s view of the spiritual identity of Europe – the identity which she never interpreted openly as is shown by both the titles of her works and their subject matter. The Author also undertakes to evaluate this view, stressing and trying to demonstrate the currency and significance of Bello’s ideas. Also, he clarifies and discusses a claim that she left without a comment, which therefore may seem somewhat vague, namely that it was with Parmenides and Heraclitus that philosophy started for real.
Źródło:
humanistica 21; 2018, 2; 19-40
2544-1345
Pojawia się w:
humanistica 21
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Klasyczna koncepcja postępu w ujęciu Roberta Spaemanna
Autorzy:
Kożuchowski, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2195230.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
progress
philosophy
science
ideology
teleology
criteria
postęp
filozofia
nauka
ideologia
teleologia
kryteria
Opis:
W artykule zaprezentowano wybrane aspekty klasycznej koncepcji postępu w rozumieniu Roberta Spaemanna. Koncepcję tę wybitny niemiecki myśliciel rozwijał w dyskusji z innymi wizjami postępu, takimi jak modernizm, naturalizm, marksizm, transhumanizm. Wspólna jest dla nich nowożytna idea, zgodnie z którą ciągle wzmagająca się naukowa dominacja nad naturą i wskutek tego również nad człowiekiem oznacza postęp. Taka jednak wizja stoi w sprzeczności z właściwym sensem postępu. Jest on realizowany wówczas, gdy dokonuje się w harmonii z teleologiczną naturą bytów.Wedle wspomnianych wizji postęp jest procesem koniecznym i nieskończonym. Szczególną zaś rolę w określaniu jego dynamiki odgrywa współczesne przyrodoznawstwo z charakterystyczną dla niego tendencją progresywnej instrumentalizacji natury. Spaemann słusznie poddaje ją krytyce. O tym, czy rzeczywiście dokonuje się postęp, rozstrzygają odpowiednie jego kryteria. Wśród nich filozof wskazuje i rozwija kryteria metafizyczne, etyczne (zarówno w ich negatywnym, jak i pozytywnym brzmieniu) oraz teologiczne. Jego zdaniem postęp zakłada moralnie dobre ulepszenia i sytuuje bytowanie człowieka w perspektywie nadziei, motywującej nieprzerwanie do doskonalenia siebie i świata. W artykule podjęto również próbę określenia aktualności, specyfiki i oryginalności analiz niemieckiego myśliciela.
The article presents selected aspects of the classic concept of progress as understood by Robert Spaemann. This German thinker developed this concept in discussions with other visions of progress, such as modernism, naturalism, Marxism, and transhumanism. The common one to them is the modern idea, according to which constantly increasing scientific domination over nature and, consequently, man also means progress. However, such a vision contradicts the proper sense of progress. It is implemented when it is in harmony with the teleological nature of beings.According to these visions, progress is a necessary and infinite process. A special role in determining its dynamics is played by contemporary natural science with its characteristic tendency to progressive instrumentalization of nature. Spaemann rightly criticizes it. The relevant criteria determine whether progress is actually being made. Among them, Spaemann indicates and develops metaphysical, ethical (both negative and positive) and theological criteria. In his opinion, progress presupposes moral improvements and places human existence in the perspective of hope, which constantly motivates people to improve themselves and the world. The article also attempts to define the topicality, specificity and originality of the analyzes of the German thinker.
Źródło:
Logos i Ethos; 2020, 55, 2; 63-85
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Człowiek wobec świata zwierząt w ujęciu Roberta Spaemanna
Man and the World of Animals according to Robert Spaemann
Autorzy:
Kożuchowski, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791205.pdf
Data publikacji:
2021-06-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
zwierzęta
filozofia
teleologia
godność
życie
cierpienie
eksperymenty
animals
philosophy
teleology
dignity
life
suffering
experiments
Opis:
W artykule przedstawiono niektóre wątki interesujących analiz filozoficzno-etycznych Roberta Spaemanna na temat świata zwierząt, podejmowanych przezeń w duchu arystotelesowskim. Dotykają one kwestii, które wydają się być szczególnym przedmiotem zainteresowania zarówno znawców zagadnienia, jak i współczesnego człowieka. Są to: natura (jej specyfika) i status ontyczny zwierząt, cierpienie i jego źródła (m.in. eksperymenty i tresura), zabijanie tych stworzeń oraz jedzenie ich mięsa. Spaemann nie tylko nie podważał, ale w duchu myśli klasycznej i współczesnej (Helmuth Plessner) oryginalnie podkreślał istotową wyższość człowieka nad zwierzęciem. Czynił to m.in. przez zaakcentowanie zdolności człowieka do samorelatywizacji. Według wybitnego myśliciela niemieckiego zasady etyczne normujące nasze odniesienie do zwierząt łączą się ściśle z metafizycznym rozumieniem ich bytowości. Zasady te bowiem mają swoją podstawę w teleologicznej naturze naszych mniejszych braci i podmiotowej formie ich egzystencji. Spaemann akcentował rolę życzliwości, odpowiedzialności i troski, utylitarystyczną zasadę rachunku korzyści i strat, imperatyw kategoryczny Kanta oraz normę personalistyczną. Natomiast obowiązek ochrony zwierząt i odpowiedzialności za nie rozwijał w kontekście godności ludzkiej. Podjęto próbę wykazania, jak doniosła jest teleologiczna perspektywa, której nikt tak wyraziście i przekonująco nie ukazał w odniesieniu do zwierząt we współczesnej niemieckiej filozofii jak właśnie Spaemann. Dokonano także porównania jego stanowiska na temat świata zwierzęcego z wizją Petera Singera. Przede wszystkim w artykule podjęto próbę rekonstrukcji Spaemanna myśli dotyczącej etycznych i metafizycznych aspektów stosunku człowieka do zwierząt.
The article presents some threads of interesting philosophical and ethical analyses by Robert Spaemann on the animal world, undertaken by him in the Aristotelian spirit. They concern issues that seem to be of particular interest to both: experts on the subject and contemporary man. These are: nature (its specificity) and the ontic status of animals, suffering and its sources (including experiments and training), killing animals and eating their flesh. Spaemann not only did not question, but also, in the spirit of classical and contemporary thought (Helmuth Plessner), originally emphasised the essence of man over animals. He did it, among others, by emphasising the human ability to self-relativizing. According to the eminent German thinker, the ethical principles regulating our relationship to animals are closely related to the metaphysical understanding of their being. These principles are based on the teleological nature of our smaller brothers and the subjective form of their existence. Spaemann emphasised the role of kindness, responsibility and care, the utilitarian principle of the profit and loss account, Kant’s categorical imperative and the personalistic norm. On the other hand, he developed the obligation to protect animals and responsible for them in the context of human dignity. The article attempts to show the importance of the teleological perspective, which no one has shown so clearly and convincingly in relation to animals in contemporary German philosophy. The article also compared his position on the animal world with the vision of Peter Singer. First of all, the article attempts to reconstruct Spaemann’s thought on the ethical and metaphysical aspects of man’s relationship to animals.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2021, 69, 2; 305-328
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem trwałości zachodniej cywilizacji a perspektywa nowej wizji Europy. Stanowisko Bertholda Walda
The question of stability of Western civilization versus the perspective of the new vision of Europe. The view of Berthold Wald
Autorzy:
Kożuchowski, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2148619.pdf
Data publikacji:
2017-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Europa
tożsamość
kultura
filozofia niemiecka
ideologia
Berthold Wald
Europe
identity
culture
German philosophy
ideology
Opis:
W niniejszym artykule, pod jednym wspólnym tytułem, naświetlono w ujęciu uznanego żyjącego filozofa niemieckiego Bertholda Walda dwie zasadnicze kwestie. 1. Zachowanie tożsamości europejskiej cywilizacji uwarunkowane żywą pamięcią o jej duchowych źródłach: wierze i rozumie. Pod tym względem z filozofem z Padeborn są w swym przesłaniu zgodni tak uznani myśliciele, jak Habermas, Pieper, Ratzinger. Natomiast według Metza, do którego krytycznie odnosi się Wald, istnieje tylko jedno podstawowe źródło kultury zachodnioeuropejskiej: Jerozolima symbolizująca wiarę. 2. Przedstawiono także zagadnienie tzw. nowej wizji Europy, wykreowanej przez współczesnych jej konstruktorów, którymi są politycy. Niesie ona ze sobą zagrożenie tożsamości europejskiej cywilizacji w jej źródłowym znaczeniu, skoro oznacza pożegnanie się z chrześcijaństwem i aprobatę dla wartości o ambiwalentnym charakterze. Wizja ta ujawnia w poważnym stopniu utratę rozumienia rzeczywistości, w tym rzeczywistości człowieka i jego natury. Wykazuje następnie związek z nurtem myśli kantowskiej i przede wszystkim pokrywa się z teorią konstruktywizmu, a ostatecznie prowadzi do relatywizmu. Wreszcie przesłanie tej wizji współtworzą ideologie multikulturalizmu i sekularyzmu. W artykule ukazana została w szerszym zarysie ogólnie zaprezentowana przez Walda kwestia multikulturalizmu oraz „duszy” Europy w rozumieniu Piepera. Doprecyzowano także problematykę tzw. nowych wartości wprowadzonych do prawodawstwa unijnego, wykazano, że są to właściwie antywartości.
Under a common title, the article presents two key issues as seen by the renowned German philosopher Berthold Wald. 1. Maintenance of the identity of European civilization, conditional upon a living memory of its spiritual sources: faith and reason. In this respect, the message of the philosopher of Padeborn is echoed in the thought of such eminent thinkers as Habermas, Pieper, or Ratzinger. In contrast, for Metz, critically appraised by Wald, there is only one fundamental source of the Western European civilization: Jerusalem, which symbolizes faith. 2. The question of the so-called new vision of Europe is presented, created by its contemporary makers, namely politicians. The vision entails a threat to the identity of the European civilization inits original meaning since it suggests a farewell to Christianity and endorsement of values which have an ambivalent nature. This vision is heavily marked by impaired comprehensionof reality, including the reality of man and his nature. It is associated with Kantian thought; it overlaps with the theory of constructivism, and it ultimately leads to relativism. Finally,the vision has its underpinnings in multiculturalism and secularism. From a broader perspective, the article shows the question of multiculturalism, presented by Wald in general terms,and the question of the „soul” of Europe, as understood by Pieper. Also, the article further specifies the issue of the so-called new values, introduced into European legislation, and also demonstrates that they are essentially anti-values.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2017, 18; 537-554
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Klasyczna koncepcja szczęścia: ujęcie Roberta Spaemanna
The classical conception of happiness: Robert Spaemann’s perspective
Autorzy:
Kożuchowski, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2148129.pdf
Data publikacji:
2018-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
Spaemann
filozofia
szczęście
rzeczywistość
moralność
dobro
bezpieczeństwo
philosophy
happiness
reality
morality
good
security
Opis:
W artykule przedstawiono wybrane elementy klasycznej koncepcji szczęścia w twórczości Roberta Spaemanna. Przytoczono rozumienie życia szczęśliwego (jego dwuznacznego, a zarazem obiektywnego wymiaru i ścisłego związku z rzeczywistością) i interpretację kluczowych wizji tegoż życia – platońskiej i arystotelesowskiej oraz stoickiej i hedonistycznej. Do tych dwóch ostatnich wybitny filozof odniósł się krytycznie, wykazując ich sprzeczność i oderwanie od rzeczywistości. Spaemann również polemicznie ustosunkował się do kantowskiej koncepcji szczęścia. Nie rozwijał on jednak w swych rozważaniach problematyki bezpieczeństwa. Dlatego w artykule podjęto próbę wykazania, w jakiej mierze i w jakim sensie ta problematyka rysuje się i odsłania na gruncie teorii szczęścia. Ponadto poruszono kwestię obiektywnego wymiaru szczęścia, gdyż Spaemann wyartykułował ją zaledwie implicite. W zakończeniu wskazano konkretne obszary dalszych badań nad problematyką szczęścia w pracach tego filozofa.
The article addresses selected elements of the classical conception of happiness in the work of Robert Spaemann. It presents his understanding of a happy life (its ambiguous yet objective dimension and a close connection with reality) and his interpretation of crucial visions of such a life presented by Plato, Aristotle, as well as the representatives of the Stoicism and Hedonism. The latter two are critically appraised by the eminent philosopher, since he claims they are contradictory and removed from reality. Spaemann also shows his polemical attitude towards Kant’s conception of happiness, but he does not elaborate on the subject of security. Therefore, the article seeks to demonstrate to what degree and in what sense these issues can viewed from the perspective of theories of happiness. Also, the question of theobjective dimension of happiness is elucidated since Spaemann articulated that barely implicitly. In the conclusion, specific areas of further research on the subject of happiness in the works of this philosopher were indicated.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2018, 19; 505-521
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies