- Tytuł:
-
Brat Albert w polskim pejzażu intelektualnym z początku XX wieku
Brother Albert in the Polish intellectual landscape of the beginning of the 20th century - Autorzy:
- Kielak, Dorota
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1596307.pdf
- Data publikacji:
- 2021-09-01
- Wydawca:
- Akademia Katolicka w Warszawie
- Tematy:
-
kultura polska przełomu XIX i XX w.
duchowość franciszkańska
św. Franciszek z Asyżu
albertyni
Brat Albert
Polish culture at the turn of the 19th and 20th centuries
Franciscan spirituality
St. Francis of Assisi
Albertine Brothers
Brother Albert - Opis:
-
Postać Brata Alberta wpisała się w pejzaż intelektualny pierwszych dekad XX w., inspirując modernistycznych pisarzy do kreowania bohaterów na wzór tego Wielkiego Jałmużnika. Młodopolscy pisarze widzieli w nim wzorzec etyczny swojej epoki, w perspektywie jego duchowości rozważali jej dylematy światopoglądowe. Osoba Brata Alberta nabrała też szczególnego znaczenia po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Od drugiej dekady XX w. znacznie zintensyfikowana została publicystyczna aktywność mająca na celu upowszechnienie postawy i znaczenia Brata Alberta w polskim życiu społecznym czasu zaborów. W artykule prześledzony został właśnie sposób jego postrzegania oraz kategorie interpretacji życia i przemiany tego artysty w jałmużnika, które ukierunkowane zostały na ukazanie jego postaci jako integralnie związanej z przemianami polskiej świadomości po klęsce powstania styczniowego. Z analizy dość obszernego materiału źródłowego wynika, że Brat Albert – powstaniec przechodzący głęboką wewnętrzną przemianę – postrzegany był nie tylko jako dwudziestowieczne wcielenie św. Franciszka z Asyżu, jako wielki człowiek Kościoła, tworzący kanony etyczne dla swojej epoki, ale przede wszystkim jako unaoczniający w swojej postawie ewolucję polskiej świadomości kulturowej drugiej połowy XIX oraz początków XX w. W perspektywie rozważań o jego życiu scalała się polska biografia kulturowa tego czasu, odsłaniała się konstytuująca ją logika przenoszenia romantycznej „egzaltacji patriotycznej” na płaszczyznę marzeń o chrześcijańskiej doskonałości. Sylwetka Brata Alberta stała się w początkach XX w. istotnym elementem w polskim dyskursie tożsamościowym.
The figure of Brother Albert was inscribed in the intellectual landscape of the first decades of the 20th century, inspiring modernist writers to create heroes based on the example of this Great Almoner. Young Poland writers saw in him an ethical pattern for their era, they considered current outlook dilemmas in the perspective of his spirituality. Brother Albert acquired a special meaning after Poland regained its independence. In the 20s of the 20th century, journalistic activity aimed at popularising the attitude and significance of Brother Albert in the Polish social life of the partitions time was significantly intensified. The article examines the way of perceiving the poet and the categories of interpretation of his life and transformation into an almoner that aimed at presenting the figure of the Saint as integrally connected with the transformation of Polish consciousness after the defeat of the January Uprising. The analysis of a fairly extensive source material shows that Brother Albert – an insurgent undergoing a profound inner transformation – was perceived not only as the 20th century incarnation of Saint Francis of Assisi, as a great man of the Church, creating ethical canons for his epoch, but above all as the one who visualised in his posture the evolution of Polish cultural awareness of the second half of the 19th century and the beginning of the 20th century. In the perspective of reflections on his life, the Polish cultural biography of that time merged, revealing the logic of transferring the romantic “patriotic exaltation” to the plane of dreams of Christian perfection. Brother Albert became an important element in the Polish identity discourse at the beginning of the 20th century. - Źródło:
-
Studia Bobolanum; 2018, 29, 1; 105-132
1642-5650
2720-1686 - Pojawia się w:
- Studia Bobolanum
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł